Student: Zoran Crnjin, 558/10

Predmet: Uvod u psihologiju

Analiza Hipokratove zakletve

Etičke deklaracije, rezolucije i izjave služile su, i danas služe izgradnji i usavršavanju medicinske etike i
medicinskog zakonodavstva. Najpoznatiji tekst te vrste predstavlja Hipokratova zakletva, čiji originalni
tekst je star više od 2500 godina , i koji ni danas ne gubi na svom značaju.

Na samom početku originalnog teksta zakletve primetan je snažan religijski uticaj, što u savremenoj
verziji zbog njene univerzalnosti nije slučaj. Originalni tekst počinje prizivanjem bogova i boginja , a pre
svega Apolona , boga sunca, poezije, muzike i lekara, zatim Eskulapa, sina Apolonovog , boga veštine
lečenja , odnosno hirurga, kao i njegovih kćerki Higieje , boginje zdravlja i Panakeje , boginje
ozdravljenja od svih bolesti.

Iz teksta zakletve se vidi zatvorenost Hipokretove škole prema onima koji nisu bili spremni da se obavežu
ugovorom i zakletvom na poštovanje propisanih pravila ponašanja. Upravo je ta zatvorenost održavala
svojevrstan monopol vezan za znanje i veštine iz medicinske struke , što je doprinelo stvaranju i
održavanju medicinskog kulta, njene tajne čak i njene magijske strane.

Hipokretova zakletva sadrži etička načela, čija je vrednost neprolazna i neraskidivo vezana za medicinu,
stoga je i danas aktuelna. Na prvom mestu to su načela činjenja dobra i ne nanošenje štete bolesniku,
načela pravednosti i poštovanja života od njegovog samog početka kao i poštovanje ličnosti bolesnika.
Hipokrat razrađujući ova načela ističe obavezu lekara da se predano i savesno zalažu za dobrobit
bolesnika , da lečenjem i svojim ponašanjem paze da mu ne ne nanesu štetu i nepravdu, što podrazumeva
strogo čuvanje lekarske tajne, kao i dužnost lekara da lekarske zahvate i postupke lečenja preduzimaju
strogo po pravilima lekarske struke i da određene terapijske zahvate prepuste za to kvalifikovanim
kolegama. Lekar se obavezuje na bezuslovno poštovanje života , što isključuje prekid trudnoće i ubistvo
iz milosrđa. U modernoj verziji abortus se ne spominje u skladu sa preovlađujućim mišljenjem da
konačan izbor pripada ženi što je i verifikovano ustavima većine zemalja.

Donošenju savremenog teksta zakletve predhodile su strahote 2. Svetskog rata, tokom kojeg su vršeni
razni eksperimenti nad zarobljenicima suprotni svim načelima etike i humanosti, što je doprinelo
usvajanju teksta u svojoj sadašnjoj formi 1946god u Ženevi. Savremen tekst predstavlja
osavremenjivanje prvog teksta radne etike i njegovo usklađjivanje sa savremenim istorijskim kontekstom.

Najnovija medicinska dostignuća kao što su kloniranje , stem ćelije , zamezavanje embriona , genetski
inžinjering i sveučestalije rasprave o legalizaciji eutanazije izazivaju čitav niz etičkih dilema koje bi
mogao razrešiti jedino širok koncenzus struke što nas dovodi do pitanja da li je potrebna još jedna revizija
Hipokratove zakletve.
.