Вы находитесь на странице: 1из 42

DOC CRUSADE: SCU: A SUNG A OM THUTE

28-31 hunsung Y S B C ah Days Siyin Credit Union surnbul


of Challenge Crusade "Maw heite kipawlna ah a kipawl mihing (51)
ThuMaisot ..: 2
atu Jesu" Lk.5:32 bulphu in kivawt a kiphazohi.Athakatum nuamtein
nuam takin kizo hi. Tua hun sungah tumsum K.500/- le a tawmbel sum ^ Christmas taw kipeal zezen 3
Rev. Khuang Lian Thang (Sanmyo) K. 10000/- taw share kipan thei hi.
in Ngupna thu sinsakna le 31 Oct ni Byelaw om bangin kum thum sung "JS< 2010 Christmas atu kinging khol tawng ..: 6
sun hunpi, nitak hunte ah thuhilna share khat vei ih khia kik bale
. "S. Lungdam vawt le Ni thupi Pawlkhat 12
hong nei hi. 28-29 hun sung nitak member pan tawlngak kul tu ahikom
hun teng sia Rev. Thomas Thang share khiak thua hamtang tu le a ^ InnkuannopnaomnatuThubulpite 15
Khen Mang in thuhilna hong nei hi. turn nuamte zongh kitum thei ci thu
Sun hun ah thusinna mihing 150 kiim kiza hi. ^ Nipi sangkaana vai ah seamkhawm tek tawng 19
veu le nitak Crusade thungai 200 vaal
Jehovah Rapha 22
veu pha ci hi. • SIYIN BIBLE ETKIKNA:
Siyin Bible puakikna ah Thuciam Back to Jerusalem ....... 23
SCC-EC MEETING: thak (NT) teng khatvei kitun hi.
A(9) veina S C C E C Meeting sia Khatvei tutsa teng printout in •Js. Pawlpi sung nasepdan 25
29 October 2010 ni Theizang AG kisimsak a, khialna a om lai teng le
^ A Lamdang cialcinna 31
Church ah kivawt thei a, innteak pua nop a om lai teng khatvei ma
Pawlpi in zing kiallap le zingan hong kizui lai tu hi. Anii veina zui kik sia ^ Suang le leisung sumpiang Pilna thu 32
vak a, kilungdam mama hi. • Matthew pan John ciang kiman zo
hi. Ahi thei le NT + Psalm + Proverbs Maisang hun beak ah 35
SRDP NASEPNA: te pocket side in kivawt nuarn a,
Thutatuam 38
Sizang sung teng khantoria Bible Society te taw kikupna kinei
lampui ahi, S R D P te ii maa ban ahi, hi. Tu project seau in hi leang
Umkhai Bungh le Voklaak motor car manlangbel le 2012 bang kivawt thei oooOooo ,
lam sia 2010 December tha bo maa tu ci hi.
zaw kisawm a, 25 October ni s _\_ >
thakhat tek kuan tu kici hi. Tua KHUANGAIPUINA:
THE SIYIN BAPTIST COM MITTEE
banah sumtha taw taw tu, suang Bible Society, Myanmar ii
pawl khat om ahikom tuate atu General Secretary Rev. Khoi Lamh
Editor . - Rev. Vum Khat Pau
S R D P lampuite in Fund zongin Thang ii a nu in leitung nusia
Chairman - SRBAGS (Rev. D. Cin Za Dal)
kiseam hi. 2009 kumin Buanman le ahikom YSBC Pan a innkuanpui te
taw kibangin khuangaina kinei hi. Vice Chairman - YSBC Church Pastor (Rev. Vungh Lian)
Limkhai Bungh larnpi ih zaw
Secretary - SRBA SCLD Secretary (Pr. Hang Do Pau)
bangma in 2011 sung Limkhai
Joint Secretary - YSBC Church Secretary (Upa Son Khup)
Bungh le Voklaak lampi zaw natu THE SIYIN BAPTIST ATU:
Treasurer 1 - SRBA Treasurer (Rev. J. Nang Khai)
hanciam saan laitak ahi hi. SRDP 1. Nu Zam Khua Huai 1000
Treasurer 2 - YSBC Treasurer (Upa Mang Khan Pum)
sia Siyin Region Development 2. Rev. Mang Lamh Khai 1000
Members - YSBC Church Chairman (Upa Thian Khup)
Program hi a, Sizang hausa te le 3. Pa Khai Khua Ngin 2000
. SRBA A G S (Rev. Thang Za Pum)
Biakna sung lampuite kipawlin 4. Pa Hau Cin Dal 2000
khanto natu sep khopna ahi hi. 5. Rev. Do Hen Pau 1000
The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
-40-
SIYIN MINI MARATHON SRBA HOSTEL (NANPHALONG)
A khat veina Siyin Mini Marathon Nanphalong ah Suapui Vaipheite
sia 2006 kumin Khuasak Baptist taw kipawlin.ih sak khop tu ahi
THU MAISOT Church Centenary ah, A nii veina SRBA Hostel sia Foundation kiman
2007 kumin Limkhai Baptist Church dek tak zo hi. Foundation teng man
The Siyin Baptist Magazine Volume 51 na suaksak thei natu hunpha Centenary ah, A thum veina 2010 zo po leang a inn a din thei natu sia
hong pia Topa Pathian min ih pok masa hi. 2010 kum sia bangbangpo kumin Voklaak Baptist Church suapui Vaipheite in vaipuak hong la
ahizong a bo tu hi vatan a, 2011 sungah a kitum tu ahi hi. Hi bang kum bo tu Centenary ah kivawt a, First Prize tu hi. Hi S R B A , Nanphalong
ciang le kum thak kum kilaih ciangin a mihing ih kilamdang b'ua zong, ih atu Cup teng Maj. Kam Cin Lian ii Foundation a kisamh lai teng vawt
thin sia lawpzaw hamtang a, ih om nopzia, ih ngamtat.nopzia zongh nidang hong sik ahi hi. Centenary Poai natu Fund zong tu in Nov. 2010 hun
taw kibang ngawlin ih om thei sia mihingte ii ngeina khat ahi hi. tunna teng ah hi Mini Marathon sung Yangon ah Rev. Hang Khan
December tha hong thet tak ciang sia Thu-um mite sung ahizong thu kidem a ki omsak dan hi a, 2011 kum Nang hong paisuk a, Y S B C pan
urn ngawlte sung ahizong Lungdam vawt la, Chrirtmas late kihong kiza a, Theizang Baptist Church Centenary Pastor te in a kisamh bangin Fund
biakinn ahizong, omna innte ahizong Lungdam vawt taw kisai in kizeam in ciang zong Siyin Mini Marathon kaikhopna ah vakpui hi.
a lamdang zaw in kimu thei hi. Khuapite ah bang zan hun ciang mei san, kivawt tu hi. First Prize atu Cup kua
mei eng a tatuamte taang zizia in, a phe valep ma, a ngui tai vazial ma lingh in a sik ka tawrri? S C C SIZANG ZAPZANG P U A N : ,
takin kimu thei hi. Tuate in mihingte ii thin sung sia nidang sangin lawpsak SCC pan mun theampo ah sil
zaw a, thinnuam sak zaw hi ci sia kihe thei hi. BEKAN TUIPHUM BIAKINN thei tu Sizang zapzang puan khat
Tasia taw kizui in a phawhuaibel thusia ih lawpna in lawpna thathong, kinei thei le ci in a kihanciam sia tu
nop ih sakna in nopsakna thathong ahi ngawl tu, ngual zongh tabang ngamta ih Committee te in khat hong vawt
lei hi ciang ei zongh ci bang thathong ahi ngawl tu thupi bel hi. "Van a It:'-. * thei zo hi. Aphazaw a hoi zaw a pian
saangbelna ah Pathian minthang tahen, taciang ama ii dik a sak mihingte ma teng a phabel hi paih tu hi.
a tu in leitung ah thinnopna om tahen!" (Luke 2:14) ci Lai Thiangtho sungah Ngeina puanin sil thei si tu a, a
a om bahgma ei sungah a om thinnopna in thinnopna thathong bek hi puasang ah zongh sil tu puaktu a
ngawl a, tungsang panin hong pai thinnopna takpi ahi tu thupi hi. Eite haksa ngawl tu in a kivawt ahi hi. A
mawna panin hong tan tu in hong-pai Topa Jesu sia khui ankuang sungah dei ihomle silh khat Ks. 7000/- hi a,
a suaksak te hi ngawlin eima thinsung lungsung ah a suaksakte Topa Jesu Leipui, Kalay Myo ah a teang Thang
a nei takpite ih hi'tu sia a thupibel thu ahi hi. Bekan Tuiphum Biakinn tu in a
tamzaw a man hi zo hi. A sung zep Pau nii kung pan kinga thei hi. Lei
Tu tung The Siyin Baptist atu in lai hong at theampo le a tuanin tek silh tek tawng. •'• • -
Lungdam Vawt thu taw kisai hong at te theampo tungah lungdam mama hi. natu teng kisamh lai ahikom ih
Mai lamsang ah zongh a hun taw kizui in a kisamh bang ih at natu le ih panpui thei za in ih panpui tek tu hi.
Alimcj mama Biakinn khat hi bangin THUKLAI BAW LUNG POAI
mite sungah a kisamh thute a at thei tu in zongh Topa Pathian iri thupha Kum 50 cin Thuklai bawlung poai
hong pia tek lai ta hen. Amen. a vaihawm zawk uh sia kilungdampui
mama a, Biakkin honpoai zongh zawk a kivawt kik phit ahi Thuklai
nasia tak ma vawt sawm ahikom Sangte lampuina taw a kivawt
fflmv Cjrtsitmas: kilungdam pui seseam hi. Nov.2010 bawlung poai sia 8-9 October 2010
hun sung Bekan.Pawlpi keam Pr. hun sung teng nuamt'ak in kisui thei
& , a, team (5) pha in First prize
Thawng Lamh Mang YSBC ah Fund
Happp iBeto jpear to pou all. raise in hong,pai a, YSBC Pastor te Thuklai CNP, Second prize Thuklai
A le Third prize Thangnuai in ng'a
' in a kisamh bangin Fund kaikhopna
ahvakpuihi. ci thu kiza hi.

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -39-
T H U T A T U A M

SRTECAMP
TELEPHONE NEI THAK
1. Pa Dal Lam Cin Mung Kalay
Ctoistmas few KipcaC Z
SRBA-E&M lampuina taw KSBC
-0949241375
ah 4-9 October 2010 hun sung Kalay
2. Pa Hau Khua Pau
...Repents. Live... Ezk. 18:32bulphu
-0947072971
in SRTE Camp sia limci tak kiman
3. Pa Kam Khua Thang LSBC
thei hi. Camp Speaker sia Pr.
-0947078013
.Thomas P a u A i a n Tuang(Grace Leipui
4. Pa Pum Khan Dal
Baptist Church Assistant Pastor)
-0947080217
Liyingsuh NKVBA, Topa in hong Leipui
5. NuVungZa Cing
zaksak a, ngupnga lungdam tetci
-0947073100
pang mi (13) val om thei hi. Innteak Leipui
6. Pa Hang Cin Lian
hong sepsak KSBC Pawlpite in an
•0947080045
huan le sep le vawt teng vaipuak la Leipui
7. Pa Hau Khan Pau
a, thanophuai takin kiman thei hi.
-096815236
8. Pa Hang Lian Tahan 1. Zintun Inn Neipa (Lk.2:7) Jesu atu hun pia man ngawl uh hi.
SRBA YOUTH GOSPEL Tua hunin mi simna om tu Zintun inn neipa in Jesu sia akua ci
-0948850383
2010 kum atu S R B A Youth ahikom a pute a pate khua tek ah he thong le bangkhat tetei hisak tu
9. Pa NgoZa Thang Tahan
Gospel team mi (6) pha thei uh a, cia uh a, Mary le Joseph zongh hi. Tuhun zong mihingte in Jesu sia
-0947078751
12 Oct. 2010 ni KSBC pan kipanin Bethlehem khua ah cia hi. akua tatak ci tel ngawl, saang ngawl
10. NuDim Za Lian Lophei
New Suangpi dong lamdung teng Bethlehem khua ah zin le leang tarn ahikom Christmas tatak taw kipeal
-0947175049
paisuak thei uh hi. Music fund zong "mama ahikom zintun inn neipa a inn siat hi. Jesu sia akua tatak ci a tel
(No.10 na sia, Tu nung hong
kaikhopna taw thua uh a, muan awng nawn ngawl hi. A m a sia I
kisuaksak zo hikale kikhial tha
mawk sangin a tamzaw nga theizaw leangna tarn ahikom komla mama
ahikom a maanin suasak kikna hi.)
ci thu kiza hi. zongh hi tu a, Mary le a sung pan
11. Pi Vum Cing Zongal
12Oct.2010 KSBC 79,000 apiang Jesu nausen sia akua hi a,
-0947175024
13Oct.2010 LSBC 92,500 koisung pan hong pai ci zongh he
, 12. Pr. Ngin Khan Than Leidaw
14 Oct.2010 TSBC 92,500 ngawl tha tu hi. Tua hu in, a kung
- 070 50591
15 Oct.2010 Khaikam 17,560 vacin ah apiang Jesu muaktha
13. Rev. Lian Khua Hau Zongal
16Oct.2010 Mualpi 32,020 ngawlin kipeal suak thong hi.
17Oct.2010 Theizang 43,000 -0947175026
14. Pa Hau Cin Dal Yangon Tuhun zong mihing tampite
18Oct.2010 Hiangziing 70,000 zintun inn neipa bangma hi.
19Oct.2010 Taingen 25,000 -01 73089381
Christmas hunin mihing tampite a
20 Oct.2010 Sualiim 17,500 kul ngawl leitung vai teng taw a
Telephone neithakte a vekpiin
21 Oct.2010 Bekan 33,000 ' lungtang inn kidimin Jesu tun natu
kihe siat paih ngawl a, ih heak
22Oct.2010 N.Suangpi 30,000 mun awng ngawl hi. Nik lei puan lei
masasa le hong kipuak bangin hong
22 Oct.2010 Babv.YSBC 10.000 in, ngualnopna teng taw komla a,
kisuaksak hi.
Total 547,780
The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 3-
-38- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
ngawl hang hizen hi. Ih tel zong ih phot in. To nii ii na, seam thei ngawl Pathian ii hong thupiak sia a bang theampo ah mihing namcin
teldan maan ngawl hi tu hi. Jesu tu ni hi. Mite in Jesu sia hunpa tu in ziam? Lai Thiangtho sungah om hi. theampo ka nungzui suaksak tavun:
hunpa in saang ih kisa zong ih dei bek a, Topa tu in dei ngawl hi. A lianbel thupiak sia "Na Pathian sia Pa, Tapa le Thaa Thiangtho min taw
sandan maan ngawl hi thei tha tu hi. na thin theampo lena ngaisutna tui na phum tavun" (Mt.28:19). ci thu
3. Thiampite le Thukham Hil theampo taw it in" (Mt.22:37) ci thu ahi hi. Sawlna hi a sep tu hi paih hi.
2. Herod Kumpipa (Mt. 2) Sva te (Mt.2:3-6) hi. Thupiak ahile zui tu hi paih hi.
Herod kumpipa in thiampi lian Tua taw kizomin a niina thupiak Tua hi a, hong pai tu kumthak
te le thukham hil syate kaikhawm lianbel sia "Nangma le nangma na sung le ih pai lai tu maisang hun
in Messiah koisung ah suak tu ziam ki it bangin midangte zongh na it in" theampo sungah hong lampui tu sia
ci a dokciang Bethlehem ah suak (Mt.22:39)ahihi. a tawntungin Topa Pathian ih hisak
tu hi ci in Lai Thiangtho tungtawnin tu hi. A lianbel Thupiak ahi Ama
son thei vaset hi (Micah 5:2). 3. Sawl nitna(Sepna): hong thupiakte ih zui tu hi. A lianbel
Ahizong Thiampi liante le thukham Pathian ii hong thupiakte zui tu sawlna ahi Ama sawlna ih seam tu
hil syate Bethlehem ah pai in Jesu ahi bangma, sawlna a om le sep tu hi. Hi bangin Topa Pathian ii hong
muak tuan ngawl vahai hi. Messiah ahi hi. Israel mite in Topa Pathian ii thupiak lianbel le sawlna lianbel te
sia Israel mite ii a lamet tawntung sawlna a om le seam hi. Topa ii sawl ih sep zawk natu, ih sep thei natu
khat hi napi Messiah ahi tha tarn bangin seam hi pole zong zawna ki aapna nei tek tawng. A bo sa hun
zongh ci in kan beak ngawl hi. nga hi. Tuasungah pai vun cile pai sungah ih sonna sa bangin ki aapna
Jerusalem le Bethlehem zongh paih tu, tasia seam vun cile seam ih nei bua phial zong, hong pai
Nisua na sang pan mipilte hong kikhuala tuak ngawl napi banghang paih tu hi. Ahizong Topa sawl ngawl pheang tu "Maisang hun beak ah"
pai in, "Judah kumpi pa koisung ah pai in Jesu bia ngawl ahi tarn? A bul eima uukna ah deikai in pai tu, Topa Pathian in lampuisak in, zuina
suak ziam?" ci a dok ciang Herod kiphatsak hang uh hi. Amate in Lai seam tu hi ngawl hi. le sepna te taw a kalsuan thei tu in
kumpipa patau in linglawng hi. Thiangtho he napi messiah kisamh Tu hunin Topa ii sawlna lianbel Topa Pathian tungah ki aapna nei
Banghang ahi tarn? A kumpi tokhum kisa ngawl hi. Amate le amate mipha sia "Tua ahiciang pai tavun, mun tek tawng.
. a suan tu lau ahi hi. Tuhun in zongh kisa uh a, thukham zui zo kisa tha
Herod kumpipa bangin a lau mihing uh hi. Tu hun zongin thiampite le
tarn mama ki om hi. Mihingte in Thukham hil Syate bang mihing
amate ngealna, tupna, a uuk, a kin tampi om hi. Na zuina taw Pathian
teng a nusiat thak tu lau uh hi. Jesu maipha nga zo tu hilete Jesu hong
Christ sia a nisim nuntakna ah pai bang kul tu ziam? Jesu dikna
kumpi in koi thong le a kin a uuk tungah a kingate bek in hong suak
teng seam thei nawn ngawl in Jesu Jesu a manpha in muak thei bek tu
in mun a laak thak tu lau in dei ngawl hi. Nang dikna na suang le Jesu
uh hi. Khat in, "Zu zuak sia ka nang atu kisamh ngawl hi. Tedim Lai
nuntakna hi a, kei Jesu saang thong Thiangtho sungah "Lai theite" a ci
leng tateng seam thei nawn ngawl sia Lai Thiangtho hete a cina hi.
tu veang" ci hi. Christmas taw kipeal Thiampilian te le Thukham hil Syate
suak hi. Hong suak Jesu kumpi na in Lai Thiangtho he a, Jesu suana
muak nuam tatak le na lungtang tu mun zongh son thei napi abiak
tungah a to kumpi teng heamkhia ngawl bangma tu hun ciang zong Lai

-4- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -37-
Thukham thingkuang pua thiampite Thiangtho he a kisa, Lai Thiangtho khuapuite in khuapua, liang panin
ei zongh ih zak ngei ngawl hunte
nungzui vateai kul ziam? Ahibale a bu toai tampite in a heak bangin Topa Jesu khiaksuk sawm lai uh hi.
sungah ih turn hi. Ih pai ngawl lai ih
mai ah pai leang zong bangtat tu hi Jesu zong tuan ngawl uh hi. Topa Jesu sia a kinaipuibel a
nuntak hunte a kizangh tu ahi hi. A
ziam? Ih ci nuam tha tu hi. khuapuite in zong urn ngawl thong
tuanin hi thu kumthak ciang vateal
Tua hun sia anlaak hun ahikom 4. Nazareth Khua Mite hial hi. Mt. 13:58 na ah, "Amate in
bekin phaw tu hi ngawl hikale
Jordan ngun tui pawm hi. Thukham (Lk. 2:39-40) um ngawl ahikom tua mun ah
kumthak hun ciang beakin ih phawk
thing kuang pua thiampite in nguntui Jesu sia Nazareth khua ah kum nalamdang tampi a vawt bua uh hi"
tha ih ngaisun tha ziam? Ih thet ngei
sung a peang uh khia in a sii suk uh sawm thum phial bang om tu a ci sia Nazareth khua a sonna hi.
ngawl lai kum sung ih thet bangma
tak ciang nguntui tawlnga in leiko ahihang a khuapui te in telzo ngawl Tusia bangma Tapidaw innkuan
ih zak ngei ngawl hun, ih sep ngei
tungah Israel mite pai in Jordan ngun hi. Nikhat, Topa Jesu a khanna pan khangto ingh a ci mi tampi tak
ngawl nasep te ih seam tu hi.
kantan thei uh hi. Pathian thupiak Nazareth khua Synagogue ah ama te Tapidaw ahi ngawl tampi om uh
Ih pai ngeina khat ah ih pai ciang
zui ngawlin Thukham thingkuang pua thu a kisonna Lai Thiangtho sim in, hi. Nipi sim choir a sak hangin,
lamlak kisamh ngawl hi. Ahizong ih
Thiampite mai ah a pai a om hial to kik hi. Jesu thusonte lamdang sa sumpi a khiak hangin, mihing
pai ngei ngawl, ih heak ngei ngawlna
zong Jordan kantan thei ngawl tu a, in a khuapuite in hista pa Joseph piangthak a khanglo sung a om
ah ih pai ciang lamhong lak khat om
Thukham thingkuang pua Thiampite tapa hi ngawl ziam? Asuapuite sia hangin piangthak akisa mihing
bale haksa paih a, dongh velvul in ih
a thet tu le a mai ah a pai hun ma a tuate tuate hi ngawl ziam ci uh hi. A tampi tak om thei hi. Nazareth khua
hi bale kingammang thei hi.
ngak kul veve tu hi. Tasia hu in khuapui te in Jesu sia Joseph tapa mite in Jesu taw khua khat in om
Ih thaa nuntakna, ih Tapidaw napi a up ngawl bangma Jesu thu
Pathian in mipite Thukham bek in mu a Messiah in mu thei
nuntakna ah a kua in lamlaksak tu le late taw kikhuala ngawl het napi
thingkuang pua Thiampite mai ah ngawl uh hi. Banghang? Kinai leilam
hi ziam? Joshua in no hi sungah om Jesu saang tatak ngawl a
paisak bek dom ngawl, mihon taw sia awlmawk ngawl Hang hi. Topa
ngei ngawl lai na hi uhkom amate in Christmas a muak tatak ngawl
nasepna ahikom tai lang bang a Jesu in, "Kamsangte sia amate khua
na pai natu uh lampi hong lak tu hi mihing tampi om thei tu hi vahai hi.
khualana pan zuisak pheang hi. Tua ah thupi kisa ngei bo" na ci hi. A
na ci hi. Amate a kuate ziam?
Thukham thingkung a pua thiampite ahikom ei zongh Pathian ii hong
ahi hi. Tua hi a, ei zongh Pathian thupiak bang kalvol ngawlin ih zui
thu, Lai Thiangtho in lam ih puisak natu ki aap tek tawng.
tu hi a, hi thu hong sonbel tute sia Khat vevei ih Pawlpi sungah
Pathian naseamte ahi hi. Tua hi a, Pastor te ii vaihawmnate, lampuite
Pathian deina sia Lai Thiangtho ii khensat sate kalvol in ih sep nop
sungah om a, hi Pathian deinate hun, lampuite hawmthaw in a mai
mikim ii heak thei natu sia Pastor te ah ih pai nop hun zongh om thei tha
ii son tawntung tu ahi hi. tu hi. Tabangte pha tu bang ahihang
a nung ciang buaina in zui hamtang
2. Thupiakte zuina: zaw hi. Tua ahikom Israel mite in
Joshua ii lampuina nuai ah a om Thukham thingkuang pua Thiampite
Israel mite Pathian ii thupiak bang a nung a zui bangma in Topa Pathian
zui uh ciang zawna nga hi. Thukham ii deina le ih lampuite nung ma phatak
Thingkung pua thiampite nung zui tu, in zui leang a, kalvol sawm ngawlin
thukham thing kuang taw tailang zui thei leang a phabel ahi ka tawm
bang a kihalna pan zui tu ci hi. maw?
Tabang ma in Israel te ngamta hi. Tu ni in eima tek Ii ih zui tu Naxcrclli

Tne Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -5-
-36-
20W
Chviztwa*
aUi kinging
khol tawng MAISANG HUN BEAK AH
(1Tim.4:8, lsai.7:14, Matt.1:23) Joshua 3:1-5; Mt.22:34-40; 28:19
"Pumpi kitekna in phatna No hi sungah a om ngei kuama om ngawl nu hi, tua ahiciang amate in
pawlkhat nei hi, ahihang thaa thu na pai natu Jampi hong lak tu hi. Ahihang thukham thingkuang nai neak
a kitekna in tu' hun le maisang heak vun a, tai lang bang a kisamh in om vun," ci hi. Joshua in mihingte
hong pai tu hun atu nuntakna tungah ci hi, "Noma le noma kithiansua vun, banghangziam cile TOPA in no
ahikom manpha zaw pek hi." ' ii sungah nalamdang hong vawt tu hi." Tua zawkciang Joshua in thiampite
Rev. W. Khai Tual thu pia a, thukham thingkuang pua in mipite mai ah-pai -in sawl hi. A ci
bangin amate ngamta uh hi. (Joshua 3:2-5)
Jesu in, 'Na Topa Pathian sia na thin theampo, na thaa theampo le na
Maisang bang thu piang tu ci, ahikom zociang mama in bang thu ngaisutna theampo taw it in.' Hisia in a lianbel le a thupibel Thupiak ahi hi.
thu kihe khol ngawl ahikom po a piang zong, na tungah bang A niina Thupiak thupibel sia tasia taw ma in kibang hi: 'Nangma le nangma
Tapidawte in thungen kawm sa in thu po hong theng zong kingin na ki it bangin midangte zongh na it in.' Moses Thukham theampo le
Lai Thiangtho simna taw ih kinging kholnate om pole thu haksa tu khat kamsangte hilna theampo sia hi thu niite kibulphu hi, ci hi. (Mt.22:34-40)
khol tawntung bale Tapa neina taw zongh om ngawl tu hi. "Tua ahiciang pai tavun, mun theampo ah mihing namcin theampo ka
Mary bangin kibuai tu hi. A lawmnu nungzui suaksak tavun: Pa, Tapa le Thaa Thiangtho min taw tui na phum
naungil omna taw Joseph bangin I. TAANGLAI LUNGDAM tavun" (Mt.28:19).
kibuai thei tu hi. Bangma a tel ngawl VAWTNA
tuucingte bangin launa taw hunpa Jesu leitung ah hong sua maa Kum hong bo in kum dang khat Joshua hun lai Jordan ah
biakna om thei tu hi. Lamlakna zui in Christmas poai kivawt ngeizo hi, sung ih turn takciang, eima kum ngiaphual a sat laitak Topa Pathian
ngawlin amate pilna taw a vaihawm cile teh a umkhial hi hong ci thei tu zongh kum khat ma a khangto hita ii a thupiakte tungtawn in kumthak
mipilte hangin bangma ahe ngawl hi. Banghangziam tu hun sia eima ci ih he tek hi. Ahizong bang phultha ih kalsuanzia tu ih ngaisun tek tu hi.
mi tampi kithalupna zongh piang heak ngawlte he a, eima nei zawk tu a, nuam tu maw, nuam ngawl tu
thei tu hi. Jesu sia a ngalkhat pan ngawl a neite ih mukhial hun hizaw maw cite ih he bua hi. Tua ahikom 1. Ih pai / thet ngei ngawl
bek heakna in Herod bangin thin hiat hi. Mukhial a lauhuai bangma in Topa Pathian in lam ih puisak bale Topa in no hi sungah a om ngei
uukna le vaang eenna hangin upkhial zongh lauhuai mama a, Lam maan kitawn hi ngawl tu hi. kuama om ngawl nu hi a ci bangma
tualthana zongh piang thei tu hi. Tua nuntakna le thina thu hi zen hi.

-6- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -35-
tarn ma om hi. U Ngaw Cin Pau in limestone...etc) le Igneous Ngualsung om ciang tokhial zongh Liberius in amate uuk po in
1965 le 1969 in Kanpetlet le Ngullu (Serpentire, Wehrlite, Peridotite, lauhuai a, maizum po kinga thei hi. Christmas poai vawt lialua sia phasa
mual report at hi. Report kisai sia: dolerite...etc.) cite om hi. Leisung Taanglai hunin Romete in ngawl ahikom 25 December ni in
sumpiang sia Nickel, Chromitem maitang (face) nii a nei apasa doai Jesu suak hi, tuni pan kipan um vo,
(1) Report on "Muetaung Nickel
Copper, Cobalt a cite om hi. Jarus kici milim pathiante bia uh a, a ci ziauna pan tuni dongin a kizui
Deposit" by U Ngaw Cin Pau 1969.
Leisung sumpian pilna sin leang tua Tarus a biak uh tha (month) sung to le a kizangh to ahi hi. Hi 25 Dec.
(2) Report on "The Study of
suangte ii kum sia million year bek teng sia Januarius ci in January tha ni zong taanglai Assyria mite ii Ni
Phunom village landsliding" by U
min bang ih nei law liang hi. Rome pathian ahi Mithras biakpiakna poai
Nyan Soe and u Aung Myint Soe, kizangh hi. Suang kum haamte sia
kumpi Numa Pomphilius hong khan ma na hi veve lai hi. Bang kum, bang
D.G.S.E, Mining Ministry Burma, a kum moi te sangin sakza ci bang
ciangin Janus pathian biak ni tu in tha, bang ni in Jesu hong suak hi ci
J977(Unplublished). hi tuan ngawl hi. Suang a sak le a
January ni (9) ni bup ahi natu in in kihe-nawn ngawl hi. Banghang
(3) Report on "The Study nip sia suang nam taw kisai zaw hi.
ciamtee uh a, a ngam buppi in tua ziam cile Jesu hong sua hun laitak
Khuasak village landsliding" by U Namngim om theina, kham, thik le
Jarus pathian bia uh hi. Tua hun in, tuhun a ih zak Calendar cite om
Khin Maung Aye D.G.S.E Burma, suang manpha om theina ci bangin
laitak Christian upna sangah ngawl lai hi.
1971 (Unplublished). suang nam kikhen hi. Thik nam le
khanlawna nasia tak om a, Rome
Tuteng sia keima ii laibu ka suang manphate sia meikaang
kumpipa Constantine" mama II. TU HUN LUNGDAM VAWTNA
simha sungpan a thulu ka kaikhop suang taw kisai zaw hi. Keima ii LE KINGIN KHOLNA
Christian a sua ciang milim pathian
teng hi. A dang zongh om lai tu M.Sc (Thesis) sia Mandalay ngam, Christian upna in Mangkaang
a biak tu kilawm kisa nawn ngawl
ahihang kumpi report veu tarn tana Thazi khua ah om Limestone ngambup hong zel tak ciangin,
hi. Jarus pathian bia tu in mihonpite
nga natu ol ngawl hi. Kawl kumpi le (ajscocjpnS), ei kamin muansuang te hong theng siasua tek a, Kumpipa Christian upna a khanthin seseam
UN te kipawlin a vawt report pawlkhat taw vawt khi hi. Tua suangte pan tu Constantine in "Tuni pan kipan Jarus natu le a lawphuai natu in AD 1400
om hi. laitak cement vawt hi. pathian ih bia nawn batu a, na kum ciangin Italy ngam ah ngaknu
Leisung sumpiang thu a kicing theampo a piangsak Pathian Christ tangval te in Christmas zanva la taw
Thu khupna: zaw in at tu sia Sizang kam taw a ih bia tu hi" ci in kumpi thuneina taw thua in inn khat pan inn khat hong
Ahuam (general) in son leang om ngawl laimal vive tamzaw tana a pualaak ciang Christ le Mipi pai uh le thanophuai mama kisa
Zongam sungah sediment, haksa mama hi. Tuteng ci phot (mass) kammal nii hong kingawm a, ahikom a hai ngawlin Piantit, Sapain
Metamorphic le Igneous om ci tu hi. tawng. Khangthak Sizang khangnote "Christmas" ci kammal hong piang le England ngam te in zui paih uh a,
Slate, phyllite, schist (metamorphic), Thesis, Research Paper cite at zo ahi hi. Christmas ci kammal in AD 1800 kum ciang leitung bup
Sedimentary (sandstone, shale, tu in hanciam tek tawng. Christ suak hi cina hi ngawlin Christ Christian theampo in Christmas
le Mipi cinopna hizaw ci thu ih heak Carol kizangh siat hi. Nuam kisa
maksak tu thupi ka sa mama hi. mama a, tu in ngeina bang khat in
Rome te thu neina nuai ah
January tha ni (9) ni simin Christmas
poaipi khamna sia Greek Orthodox
Pawlpite in nuamsa ngawl uh ahikom
January (14) ni in vawt se uh hi.
Arminian Pawlpi "hong pian leleau
ciang February ni (4) ni le (14) ni ci
bangin amate uuk ni po in Christmas
poai vawt uh hi.
Topa Jesu hong pian zawk AD
354 kum ciangin Thiampi Lian

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -7-
-34-
kingaisun tek, kizangh tek hi. III. NUNTAKPUI TU khuan nga ngawlte sia kumpi nasep in kikhen lai hi. Tuteng sung pan
Christmas Carol a zangh ngawl LUNGDAM VAWTNA kum nii a sep zawkciang Ph.D pawlkhat sia Sya le vanh kicing
Pawlpite bang sia amate atu in Jesu Tabang ahi pha hi, Topa ama (Prelim) entrance exam phi thei ngawl ahikom Doctor kisin thei
suak ngawl hi kici liangzaw hi. mama in lamlakna khat hong pia tu pheang hi. Ph.D (Prelim) sia kum ngawl hi. Subject teng sia a vekpi hi
A et nophuia thethei, a lawphuai hi. Naungil om ngaknu moi khat in khat sung laisin sak a, lai vuansak ngawl a, a kison thei ngawl pawlkhat
thethei in kivawt tek a, a lam dadang tapa nei tu a, a min Immanuel ci tu hi. Tua lai vuan a zo te in Ph.D. tatak om lai hi.
kizongin kizangh tek hi. Taak kungno hi (lsai.7:14). kum 4 sin lai hi.(Tute sia tu hun laitak
khat Biakinn suantawm in mei colour Ngaknu thiangtho khat naungil education dan hi. A hun zui in kilaih Zongam leisung sumpiang
a tatuam taw zeamin kitaangsak om tu a, tapa khat hing tu hi. Taciang thei hi) Laibu editor pa (Rev. Vum Khat
vazua a, tua in zongh hdng thalawp a min sia Immanuel kiphuak tu hi. Tu hun laitak B.Sc (Hons) le Pau) in Zongam Geology taw kisai
sak tuam hi. Tua Christmas Tree sia (Tua in eite taw Pathian omkhawm B.Sc (Q) nga te atu D.A.G (Diploma lai nong at tu ziam ci a, kei zongh
AD 1843 kumin Germany ngam hi, a ci nopna hi.) (Matt.1:23). of Applied Geology) ci in kum khat ka heak za hong at khi hi. Zongam
Stzabung khua pan hong kiphuan kisin thei hi. Diploma, Master le sia geology taw kisai in phatak kivawt
khia hi a, kum 200 sungin leitung (a) Mary kinginkholna le Ph.D. sinte atu Subject tarn mama ngawl lai hi. Yangon University
bup ah zel thamsiat paih hi. a ki aapna kikhen lai hi. Kawlngam ah a kisin Diamond Jubilee Hall (Yangon
AD 1843 kum ciangin London Bangma hunin pasal a nei ngei thei special subject pawlkhat sia a University pan a kivawt M.Sc, M.Res
khuapi panHenry Kurl in Christmas ngawl ngaknute, naungil a om (a nuai a bang hi. le Ph.D. Thesis te koina library) ah
Card vawt a, khat le khat kiphaw ngai) ciangin zawjngai kici hi. Pu le ka et ciang Zongam thu thesis tawm
1. Petroleum (or) Oil & Gas
zawhiat ni.ci bang danin kingaisun pa hun lai pek pan tabang zawlngai
- Namngim le a'kuang thei vui bek ma om hi.
ahikom tua Christmas card taw mite kilipkhap tek a, nau a sua hun
2. Engineering geology (1) Kyaw Winn (1969) kumin
khangnote khat le khat kithak vazja ciang zong innhul sungali kisuaksak
ngawlin daai hui khawngah - Inn sakna, lam vawtna, ...etc "Geology of the Southern Chin Hills"
uh a, kimealheakna ciang dong
piangin 1900 kum ciang leitung bup kisuaksak hi. Jew. te .ngeina ah 3. Hydrogeology ci thulu taw M.Sc. (Thesis) vawt hi.
ah a kizangh ngawl mun om nawn kaikeak bek hi ngawlin suangtum - Lei tung lei nuai tui thu Tusia hi le a laibu sim ngei ngawl a,
ngawl phial hi kici hi. taw denlup tu ahi hi. Hi bangin a 4. Economic & Mining References list sungah om hi. -
. Ei Zongam ah zongh, Lungdam kizawlngaite a thi uh ciangin a - Leisung sumpiang thu (2) U Hang Khan Lian (1983)
vawt a kivawt tu ciangin mipite mithiluang sia kongkhapi pan pusua 5. Gemology (or) Mineralogy kumin "Reginional Geology and
hanciamna thalawpna om a, ngawl a, lenghsang pan pusua in dal - Suang manpha thu Landside Problems along Kale-
Lungdam vawt poai a bo ciangin kihongkeak a, tuak mun pan than 6. Sedimentplogy Tiddim-Falam road" ci thulu taw
tawpkikin biakinn theng nawn ngawl kizot pui in kivui hi. Pasal nei,ngawl - Suang a nipte thu M.Sc (Thesis) vawt hi.
paih zongh Pawlpi mi kinei tek hi. 7. Igneous and Metamorphic (3) U Hla Htay (1985) kumin
Tua hi a, hi Lungdam vawt poai sia Petrology - Suang a sakte thu "Mineralogy and Petrology of the
ih thin sungsang pan vawtin ih 8. Environmental Geology Webula Ultramafic body and
nuntakpui tek tu sia thupi mama hi. - Kiim le paam pilna Khwekha Metamorphic, Falam
Tabang ahi natu in kingingkholin 9. Geochemistry Township" ci thulu taw M.Sc
thinsung pua kholsa in ngakin ih zak - Laboratory ah kizangh hi. (Thesis) vawt hi.
tek tu sia thupi mama tu hi. Jesu na 10. Geophysics (4) U Ohn Thwin (1993) kumin
sungah hong sua takpina le tua Jesu - Namngim zonna ah kizangh hi. "Geology and Petrology of Southern
lampuina hangin na nuntaknate 11. Paleontology Kanpetlet Area, Chin State" ci thulu
kilamdang tu a, a dungawkhuai - Suangsuak nganhingte thu hi. taw M.Sc (Thesis) vawt hi.
Tapidaw nuntakna suak tu hi. Tute zongh namno tarn mama Tuteng ngawl sia report paper

-8- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -33-
(b) Joseph kinginkholna le
a ki aapna
Mary lawmpa Joseph in zongh
a lawmnu naupaai thu a heak ciangin
thinngim mama a, thumaan mipha
khat a hina taw Pathian vaihawmna
thu tel kik thei hi. Tua hu in thinngim
nawn ngawl a, zongh hee nawn ngawl
hi. Lei tung pan a piang a kison thute
in heena thinngimna piahgsak a,
SVAtiG LE a, a kizawlngaite hiza ciang dongin
kivawt hi. Tu hun ciang lungdamvawt
vantung a saangna pan a piang thute
in thinngimna bosak a, heena zongh

LE1SVHG SUMPIANG ih ci vazak hangin Jesu sua hun a


Lungdamvawtna sia lungman vawt,
thotsak thei hi. Lai Thiangtho sim
ngawl, thungen ngawl nuntakna in
laupoai po na hizaw tuak hi. heena le thinngimnate piangsak thei
PILNA THU Mary ngangawn a nau nei natu
thu a zaak ciangin lungdam ngawl
a, Lai Thiangtho simin Pathian
tungah thungen in ama deina bang
het hi tu ve, hi paupuina sia bangbang nisim ngamta in leitung ah a piang
Tg. Thawng Lian Mung thei thute hangin hong buaisak zo
paupuina hi thong ziam? Hi thu
B. Sc (Q), M. Sc (Credit), M. Res (Cand;) bangbang piang thei thong tu ziam? ngawl hi. Hallelujah!
West Yangon University Kei pasal ka nei balai hi ci hi. Pasal Joseph sia leitung a thupiang a
nei ngawl lai ngaknu khat tungah lawmnu naupaaina in thinngimin hee
Mangkaangte in Geology (a) tung lei nuai ah om suang nam tul naungil om tu ni hi ci le teh a mama kale vantaung le a saangna
Earth Science a nah pilna sia eima tarn mama te sia hi suang nam pui lungmang zaw tu ziam? A thin uuk pan a thumaan le thumaan mite a
Sizang karri in "Suang le leisung thum sungah kihel hi. tu ziam? Kitel paih tu hi. Ahizong hi nusia ngawl Pathian in ama heena
sumpiang pilna thu" ci in min pia thu Pathian tup le sawm ahina thu le thinngimna teng bosak hi.
nuam khi hi. Tua pilna sia bang thu Kawlngam sungah a kisin thei pha tatak vantung lalang in a son
teng sin ziam ci le leitung a om mual, Kawlngam sungah B.Sc ciang, Mary in saang thei pheang hi.
luam, suang nam tatuam le leisung (Goelogy) sia a kibangin sinsak hi. Mary sia vantung lalang ii paupui nop
sumpiangte thu sinbel hi. Leisung Kum thum sung laisin, lai vuan in natu in a nuntakna thiangtho hi. "Kei
sumpiang vanhte ii piandan, om degree pia hi. B.Sc (Hons;) le B.Sc sia Topa naseam nu khi, hi, hong ci
theidan, a phaza le a tawdan cite (Q) sia kum 4 sin hi. M.Sc sia kum bangma in kei tungah hong tung
kisin hi. Suang le leisung sumpiang 2 sin a, Thesis at kul hi. M.Sc. zaw tahen" na ci thei pheang hi. Lk.1:28.
pilna sungah Chemistry, Pgysics le ciang distinction nga siat le Master Mary in Jesu a nei hunlam a heak
Biology thute kihel siat hi. Suang ciangin lungmang nawn ngawl hi.
of Research (M.Res) degree sia kum
Pathian son babang nang tungah
nam sia no lai pan ih sin suangnam khat sung Thesis at sak a, lai vuan
hong piang tu le hong tung tu in na
pui thum ahi (1) Meikaang suang om ngawl hi..
ki oai ziam? Hi tahen ci thei natu in
§:oo£coc{po&), (2) Athaksuak suang M.Res. degree ngate sia Ph.D kinginkhol a, ki aap.kholna hun tampi
(3oog£G[cjo5:ca3po5) le, (3) Suang nip (Prelim) sia entrance exam phi khul ih laak kul thei hi. Lungdam vawt a
(33^or>|Gtrjpo5) ci teng kihel hi. Lei ngawl a, kaa thei paih hi. M.Res. kaa pian natu hi.

-32- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -9 -
thinnopna le lungkimnate om hi.
Jesu om ngawlna ah haksatna
namcin om hi. Jesu taw kimu tu in
kingingin ki aap khol tek tawng.

(d) Mipilte kingin kholna le


a ki aapna
Leitung na theampo omdan he
a, vantung om na theampo a kantel
theite sia mipil kici hi. Tuate in
leitung ah a om thingkung lopate a
kilaih hun ciang tabang thupiang tu
hi. Vantung a om ni, tha, aksite
tabangdan ahiciang tabang piang
(c) Tuucinqte kinginkholna le thei hi ci in a he valian theite hi.
a thunitna Van ah aksi lamdang khat a sua
A Hunpa.Jesu sua natu mun a hu in Kumpi a seam tu patang no
tel ngawl lai, a kinengniam tuucingte khat leitung ah piang hi ci in a he
in Pathian vaangletna a mu uhciang mipilte in a omna mun pan van ah a Tuhun sia cialcinna kidem hun hun in, upkhialna taw ki mawsiat in,
kiita mama uh a, (Lk.2:9) lamdang om aksi zui in pai uh hi. Hun khat hi a, ih khangnona, hauna letna Hugh Latimer a kihallup tu laitakin,
zongh sa mama uh hi. (Lk.2:18). ciang vantung ah a kilak aksi zui minthannate in tarn ma sai hi. a lawmpa Ridley tungah, "Ei zong
Jesu sia a lungtang sungah a nei nawn ngawlin amate pilna taw tuat Ahizong, Pathian zakbel pawlkhatte meikuang taw ih thi bangma in,
tatak ngawlte in Pathian vaangletna uh a, Jerusalem kumpi innsung ah sia, hite bang dan in, mihing mit mu. England ngam ah a mit ngeingawl
taw na lamdang a pianna thu a mu a suak nausen zong uh hi. Leitung in cialcinna nga ngawl hi. tu in khuaimei khat de tawng"ci hi.
uh ciangin zongh kiita mai uh hi. pilna in Jesu kung then ngawl a, Tangvalno Jamie Douglas in
Topa Jesu in a leitung nasepna
Doai.nasep hi zongh, a up laak ngamsung Pawlpi sung u le nau vawtsiatna athuak, lianghawng sung
sia kum 33 aphak ciang Ama
manin ci thei^uh hi. Pawlpi le ngam sung buaina piangsak thei zawsap a bute huna puak hi. A ngalte in, a
nuntakna sia thinglamte taw bolel
sung khanlaw natu ngengen napi hi. Leitung pilna sia kisamh mama Tapidaw lawmte omna a son bale,
thungetna nga in khanlawna hong hikale thina taw cialcinna ahi hi.
Khuapi pua ah a kithalupna hangin, liang tung pan hong sawn suk tu khu
pian ciang lau in doai nasep hi a ci hi ci in tawng hi. Liangnuai en,suk
leleaute sia tuucingte bang kinginna Hell atheng tu thaa tarn mama Van
ah kaapui hi. Paul zongh a khan a, "Hisia po Hell z a in thuk
nei ngawl Tapidawte ahi uh hi.
tawntung khualhaw in Christ atu thu bo...nong sawn nuam uh le no thu,
Ahizong vantung lalang in Jesu hong son ngei buan cing"c\ hi.
suana mun a hilh vateak zawkciang ahil zawkciang, Rome ngalkapte in
tuucingte zongh lau nawn ngawlin thatlum hi. Mihing sang pan lelna Lawmte awng, Topa atu in
nausen Jesu kungah pai in bia uh bang hikale, Pathian sang pan lelna vawtsiatna na thuak ngam tu ziam?
hi. Tungsang pan paupuina na zaak na hi ngawl hi. Leitung mitmuna ah lelna bang hi
thei natu in Lai Thiangtho Pathian Biakna kipuaphat {Reformation) kale, Pathian muna ah cialcinna hi.
kammal simin thungetna taw ki
aapin ngakin, Jesu kungah hong then
tu a, na biakna hangin na thinnuamin
na lungkim tu hi. Jesu omna ah

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -31-
-10-
-Pawlpi kalsuan dan Committee sim ii meeting te. ah (e) Herod kinginkholna le
A tung laimai (27) na ah a ki at Pastor (Senior Pastor a om thei bale a ki aapna
sa om bangma in Pawlpi sia mihing zong Asso. Pastor khat papo) kaa Hong hun tu Jesu sia Betlehem
khat bek ii thuneina (Pastor or tu a thu le la heakpui siat le pha hi. khua ah suak hi ci in Kumpi Herod
Chairman or Secretary) hi ngawlin Ngaisutna pia tu hi. Tua ahibale in Jerusalem khua Kumpi innsung
thuneina kikim tek tu ci sia ih mu pawlpi sungah buaina tatuamte pan he hi. Jesu suana thu a ngal pan
zo hi. Ahitazong Pastor te sia dadam hong om tu hi. a he Kumpi Herod le Jerusalem
(Senior Pastor pan kipan) Pawlpi Pawlpi bup ii ih neisa na thupite khuapi mite sia a lungmang mama
lungkimna le Pathian sathau thi sa (Anniversary, Crusade) a om ciang lei uh hi. Mi theampo hun tu in hong
zong Fellowship khat ii lampuina, suak Jesu hangin Kumpi Herod sia
te ahikom Tuucingpa/te hi a, a dang
thinngim in thin uuk mama hi. Tua
teng sia a tuute kihi ci sia phaw "mihing pawlkhat ii thu bek taw sep
thinngaimna le thin uukna in bangma
tawntung tu thu khat ahi hi. Senior thak ngawl tu thupi mama hi. Thukim
hi. Tua pilna sia Pathian tungah a he ngawl la patangno tampi in
Pastor (a) Pastor khat papo ii thu vadiam in na ih seam le ih biak ih
aapin tua taw a niamna ah nasep thilaw hi.
taw bebek ngamtat tu hi ngawl Topa zongh lungkim a, Pathian
thei tu kisamh hi. Jesu kung mipilte Jesu thu ngalheakna, ngal upna
ahihang Pastor pa sia Tuucingpa thupha om pheang tu hi. a then sia a mate pilna hi ngawl zaw in thinngimna le thin uukna piangsak
Pathian Tongciin (Ambassador) ahi a, vantung sang a om aksi lamdang - thei bek a, mi tampi in thilaw zawsap
sia heak tu thupi mama hi. Thu khupna: hang hizaw hi. Mipilte in lamlak aksi thei hi. Na nuntakna ah saan tu
Pawlpi upate sia Pawlpi mi Hi lai ka at sia mihing khat papo om nginge napi a et ngawl hu in kilamdannate na nei batu a, Tapidaw
tuuhonte sung pan Pastor te nasep ka ka nopna hi ngawlin ih khanto, i patang tampite in thilaw hi. Ih et natu piangthak minpua in Kumpi Herod
hu tu ahi sia zongh makngil thak khanthin theina zawhiatna khat po mun, ih sep tu na le ih nuntak tu bang ngual atu haza le thin uukna
ngawl het tu thupi hi. Tuuhonte sung ahile ci in itna'taw kong at ahi hi. bang ih hi ngawl manin a thilaw mi taw na hun bo lei tu hi.
pan a, a tangzang tu in a kiteal hi a, Yangon Sizang Tuiphum Pawlpi tampi om thei ahi hunlam zongh tuni Tu 2010 lungdam vawtna in
$S tu a kiteal hi ngawl ci sia (YSBC) ci bang Pawlpi khat atu bek ih kinginkholna le ih ki aapna en kik nang atu in thupha a suak tu, Mary
thupi mama hi. Pawlpi upa sung pan hi ngawlin, Siyin Region Baptist in, kisittel kik tawng. bangin "Topa ci bang ka tungah
a kiteal Chairman or Secretary te Association (SRBA) le a ngam sung Mipilte in aksi lamhilna a zui kik piang tahen" a ci thei tu, Joseph
sia Pastor taw thu khat papo a om om theampo atu zongh deisakna le uh ciang nausen Jesu omna mun bangin van pan aw zaakna taw thu
ciang kikum masa le pha hi. Meeting itna taw kong at hi a, ih zui tu, ih theng thei pheang uh a, lungkim haksa theampo zaw thei natu, a
sung khawng thet zawkciang upate nuntakpui thei tu lametna taw ka at takin bia thei uh hi. Lamlui zui nawn kinging khol ngawl tuucingte
le Pastor te kinial valam cite om bale ahi hi. Hi "His Star" sia kipua tato ngawjin lamthak zui in cia kik uh hi. paupuina aw hangin Jesu a biak thei
pha hi. A om ahile a kisamh khat kilem tato ahihang a lui sia ma Pathian Thaa Thiangtho zui thei ni a bang, pilna a suang tha mipilte van
om (Something Wrong) hi nginge hi. phazaw, kicianzaw hi ci mu ka kipan thinsung takpi le biakpiakna ah a kilak aksi zui in Jesu kung a
Tua kawm pan Fellowship khat hikom kong at kik ahi hi. maan taw kibia thei bek a, Jesu a thet thei bang le a ngal pan bekin
sim.ii tupna le sawmna sia Pastor Pawlpi sim, thu urn mite khat mu sa te in zu le sa neakna lamlui, Jesu suana thu he a, thinngimin
sim hi lai a sim theampo Topa in a zongsangna lamlui, theam theina bangma he ngawl lai patangno tampi
taw kikum masa hamtang tu hi.
"lamlui, Lai Thiangtho sim ngawlna a thisak Herod bang ih hi ngawl natu
Pasal pawlte meeting, nupi pawlte kicing a dimleet thupha hong pia
lamlui, thunget ngawlna lamlui, in Topa in hong keamin thupha taw
meeting, khangno pawlte meeting le tahen. Amen!
sawm a khat piak ngawlna lamlui hong tonpui tawntung tahen. Amen!
teng tawn kik nawn ngawlin nuntakna Jesu hong sua hangin
lampi thak zui in van innpi a kizuan thinnopnate nang tungah hong om
ahi hi. tahen.

-30- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -11-
Kawlkam kihe tek ahikom kong
. phen kik nawn bua hi.
OOD o o S c u r H A c s j o o j a o g S oooo:e|cpefO§
33§o:eac>OG2|c^sop:oo a s o ^ o o o j cotjej^i Thu teptee dan (ooSco5:oo6g£:)
Thu teptee te sia tu a ih zak ngei
Lungdam Vawtle oon ^S§sa$ a3gSocGQ:e|cpo^ oo£d)^cngS:
ooSoooSoseaoS gqjcj cSc^cpo acrxSjcosGOW
bangma, thu khensatna Nambat pia
a, a t tu sia a ngeina hi. Ahizong
ajo$roo5§:g£|^?Sii midang khat in ih Pawlpi nasep natu

Ni thupi pawlkhat O J D oo£§K»&Gaooc63DgS OgSlGCKOgfi o8&jj


coo^ponooa ocooSooospzcaoo ooootop:of
5 lakh bang hong pia ahile teptee tu
(ooSooSs) hi a, khensatna nambat kul
330^:g|oloo o^:Go:^£3S^6^£tnc6)ioo^ ngawl hi.
Rev.James Nang Khai, Voklaak c£:orrao:op:o^ GooapgDoo5<Jco£<§i o^ooo^. (1) Khat vevei thu kikumte ii a
thuson teng ki at neuno thei a, tasia
0|0g5n «GCDo£:O^CV^I OG0Qo£:o|^£^ zongh kul ngawl hi. Thu khensatna
©gS:co:oo o§rAoo£G3c>o[cj£3aS Go:^£aog5[] thu bulpi (A thupi) teng linlian bek at
ODD Og5:GO:Og£ C0GO3OO^GO3O333l 33C000 tu hi.
ojoogS oojoogSaJ coo5c|^oo5g£sQ£ 88 Kawlkam "at£ag£:" ci ei kam
30§o^co[|y^£;»gSn O^QpOgS Gaoopqpzoefy "Thusung" le 'W>o5a" "Lungkimpui"
£ o l r o ooScD5q5co(g£:i «ooaSooSco:g£t cite sia thukhensatna sung atu hi
Matt. 2:21 Ama in tapa khat hong hing tu a, taciangin a min sia Jesu ci in 3so:(g£cog5i a o c o o o u ^ f o o g S n ngawl a, a nuai pan tepteena at tu
phuak tu hi. Banghangziam ci le ama in a mite mawna pan a hun tu hi. oca 33a}£sa3o:o^£< SSso^oJcoTlyspgSii hizaw hi..
oa^fiGoooojrno^, oooScoJwaal^j c8oSs8oS Teenqatna:-
Thupatna: 2. Kawl ngam sungah ki om OG^OO£D Y S B C . C C - 41' Senior Pastor
Kumsim in December hong thet ahikom amate ii a zeksa ni thupite ogo e c o o S o c S aoGoooojOjjc' gqgg cogS: thasum tu sia thakhat 120,000 hi tu
tak ciang a kuama po kilawpin nuam hong thet tu kal ngakla tek mama do3o6oo8cgc^g£§oopSn o^_epog£ c o o S c g x A ci in kilungkim hi.-
kisa tek peuma hi. Ei thu urn mite ci sia ih heak teksa hi. [§£:(g£ OOGODOU^OO goggaagS c o n S c g o o S Thusung - Pa •
bek hi ngawlin thu urn ngawl ih 3. L e i t u n g ah b i a k n a nam OCp O^OOQoll OgS:GO:Og£ 00GO3033gS;»«J Lungkimpui •- Upa
tatuamte ii a zeksa ni thupite hong ^ £ G ^ 3 G O O 5 gfggoogS oo£oo5onSooG^|§:
suapuite zongh Merry Christmas ci
thet maa in kinging kholin lawp tek SSao§o^ coT|y<§ 33^£Go:a^:go5^£o3gSn (2) Tua zawkciang "Thusung" le
a, Store vanh zuakna pan kipan mun
thei peuma uhhi. o6o 33g£33G€^:G0Cr)£:a^30gS r&gO^SGtoSl "Lungkimpui" om ngawlin Meeting
theampo ah Lungdam vawt la kihong
4. Ei Tapidawte.ii ni thupi mama 33©gS:33GO:Og£ 3 3 3 ^ 0 0 0 ^ 0 ^ (J}:(§O5G33O£ kaa theampo lungkimna taw thu
tek lialua hi. Hi lungdam vawtna taw
in ih teptee ni pawl khat om ci sia ih G30o£go£g:<^ 3igo:333^o^co£^^£oogSn kikhensat thei hi. Tabangte sia:
kisai le ih thubulphu tungtawn ih bat
heak teksa hi a, a nuai a bangin G(y03^O^GOO0333]oSo^ 330$9jj:£c|(p YSBC. C C - 42 Mr.
ciaciang kikum suk tawng.
keima tha ngana kong hawmsawn ejogSn 3aa^oo£^330go5 ^6[c?J8coa5<^<jj sia motor hawl hi nawn ngawl tu a,
Ni thupi ih sak Pawl khat nuam hi. ucjyoooficon o$a$ c j g o a ^ c ^ r o ' 3 3 g £ c c o o £ : a kisapna papo seam thei tu in,
1. Zomi Khamtung mite atu in (a) Lungdam vawt (Christmas) ^OgSlI general worker khat hi tu a, a
nidang hunin Antun poai, Khuado Zongam . khamtung ngam Teptee tu thasum sia tu a ih piak Ks. 50,000
. poai / Kumkhen poai pan kipan ni sungah minam tarn mama ki om Hi a tunga 33oo(5:Gco5ogS:Go: ma kipia paisuak tu hi ci in a
thupi tatuamte hong thet tu kal hikale ih suapuite in Lungdam vawt ooSosSt goo3 sia "OJOSCODSOSQOS" at kikhawm theampo lungkimna taw
kingakla mama hi. ci kammal nei ngawl hi. Khamtung pa ii at banga kong at kik ahi hi. kikhensat hi.

-12- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -29-
om le a thu nii ma in a deina tek thangsang, saksang ih heak teksa tek ci sia ih heak tek sa hi. Taanglai
tu ci sia Committee lungkimna la
sonthiangsak tu hi.Thukhensat tu hi. Tedim kampaute bek in kinei hi. in kumthak hong thet tu kal kingakla
vateak tu hi. (8) Tawpna thungetna
na lung uh a kim ziam ci dok phot "Lungdam vawt" ci kammal mama mama in kumthak ni ciang sil le
nei hamtang tu hi.
tu kisamh hi. A lung uh a kim le a thupi sa ingh. Lung na thei, thingim teen, anhuan tu sia kingingkhol
Teptee tu: - Biakna sungah Meeting
thukhak sia lungkimna la masa tu thei, thin na thei, thu urn mite hikale sitset in ki om hi.
vawt ciang Chairman (Hun uk) in a
a, a masa sia la khak tu hi. A nii thu umngawl mite in "Lungdam vawt" K u m t h a k ih ci s i a maan
kilawm bang seam siat tu hi.
ma in a tamzaw in a lung uh a kim hun hong thet tu kal kingakla hi. Ih lalawm hi. Minam tatuamte ii zak
Secretary sia 33s^aofx^f ci bang om
bale a kisung sa thu masa sia thin kisuakta tuan hi, kimaitai zaw bangma in ei thu urn mite bek hi
ngei ngawl hi.
kipsak tu hi. tuan hi, nuam kisa hi. Khamtung ah ngawlin thu urn ngawl mite in ih
Phuitongte hong paak niikneak in nuntakzia le lungdam ih kodante
Laimai ( 1 3 ) aaooc'rcaySogSsco: g o 0 0 (en o c )
03£t3^8aDGfXo£ol:o^oo£coojj£coooGg go
-ngamsa vaciim nam tatuamte in - thupi'sa ingh.- Ihkantan ni, tha le
ogS:cb5:o g o G 3 o p : -
-
zongh Topa pok uh hi.. kum sungah nopna, daana ih thuak
OD 3j|o?co8S>jnSoff cooooSaajo^cojiS G O I O I G O U J * ! Oo£$'33[(7^GOiC33 3333) Oo£g%
Lungdam vawt ih ci sia man hun zongh om tha tu hi. Tuateng
c&rajogc^ 33GCjK>o^cn asjajco^coa^) k h a t ooGoooo8o€|OgSa o & G f 00S ao£gsoo C033sg£
lalawm sa ingh. Kum khat sungah kantan thei in, kumlui zo a, nidang
papo sia agenda sung a ki at sa c^aSSo^cogS: 33aoco:olcouo oo563ajrgco:
in.ih zak ngeingawl kum, ni, tha te
ni thupi ihsak tarn mama kawmkal
ahitazong lungkimpui (ca»o5a) a om oogSo^ coDooSaaj^o^ogSii O O O ^ G ^ T O S O O £ § I
ah Lungdam vawt ih ci ni sia" Maw kizangh tu ahikom kilawp tek
bale son kul ngawl hi. 00 oo£coj£a^:o^oS § n q S o^cogS: GO:O1G©
nei mite suatak thei natu in mihing mama hi.
j o 33[f^co:3|r&006^330308 GooooSaaj o f Q 0 3 D £ 3a(ojGo:ogSo^ ^ k » o 5 a ccooaj^
cjogSn c £ s a [ o y ^ [tjfiaoSajoS o ^ o ^ coo5a|§:
bangin khuasikmul suahuai takin
c o r x o a l "3o£s^a3ep6^oo£cocoj£ cooocgi
hong pianna thu, sia thupi"sa mama
Oa^£c33033g?l 33c£E^>£:OJ3^i£ OOOgSag&GjD
3sao G^3S5^£ooog a^:o£|oS g noj6 COSOIGO
thong ka hikom mawnei nang le kei
Thu khat papo sia saa$i cooooSa atu hong pianna hangin ni thupi khat
hang a kisai ngawl thu tatuam pekan O ^ G C O O 33(^0^33C^£ajt oaGajToj^ogSn
ci in ciamtee ingh.
ngawl tu hi. go 33^Go:ajoSofcGOOoSaa2 ^[caoScogS:

OB O C D 0 3 3 ^ 0 ^ g £ 9 3 £ ^ O p 39^COS3jn5o^ G o o o S ^ o ^ o o S d o S ^ o o s a ^ ^ :»o§§coj£ c £ :

GQOToSaGOOOajj^ODWOJj^l c£:g£ao£ajo5a^ 33(^o^G^_rooup5og5sGo:og£ eagic^to^ (b) Kumthak (New year)


o§:oo:^£aogSo 3^£:ooo:^£oDgSo Zongam sungah nidangin
-kumthak ih zak ngeina sia October (c) Thawkikpoai(Easter Sunday)
A om masa thu khat sia lepna a 6n 3 3 ^ G O K g n O C ^ O G 3 3 o £ g £ S c a 3 S O0S0O&
tha hi. Minam khat ih hina taw. kizui Tapidawte atu in ni manphabel
nei khat a omle a lungkimpui (cooooSa) oogSag&e^oo^ coola O ^ GCOS og5:cottTO330$
in Karen, Kachin, Kawl pan kipan ni khat hi. Banghangziam cile
khat a om ciang bek a thu kison thei/ §03gS330^£^£ejOgSD
leitung ah mipha midik khat mama
minam tatuamte in kumthak na nei
sak pheang tu hi. cp 3 3 g c o ^ ( c 6 o o & a o ^ o | » o j | £ c c s n j c g o ^
zongh om ngawl Lai Thiangtho in son
90 3s[opGo:ajorS^(5 [ y i s o £ ajcrSojosor^ ogS:Go:og£ooo^[y^ oog£:^£n o^coo5
hi. Mawnei mite ngum tu in Topa
£O5GOOJ^S^O c(yoajGag:G^:(^:GCX)0333l '3»tC^ICO 3 9 0 ^ § a o l o j | £ [<J^(§©§:©OS OQGOOO
Jesu Christ mihing bangin hong
OJG00002^330o£§0§ gO£gOOGU:g^»e)Og5ll oj^£coD:ojgSii
piang a, Pa Pathian deina bangin
|y£so£s>jo5^£^ ( m ) ^ 8 (a) §oogSo^ol^_n . oa oooo!c|yod^GD3T)333l ogS:co:og£.oo^
mi ngilote khut sungah hong ki aap
c ^ o o S s ^ t g & c o a o (a) jy£ao£ajo5c^ooo5§: goog o5 § £ o ^ o g S a O^OGOO OGCOrOS^ GOCrj
a, mawnei mite tangin thina hong,
OOGOTOO^OgSd (a) «C33o£(g£aGao5 (00) onoo:oj}:of 3s^gS:coSoj 3S3^:o^[C(n o g : o o :
thuak hi. Lai Thiangtho sungah a orri
g£ao£ajo5o^ oocoooojGjopSu (no) oc33o£§£ ajoS^£sf£cOOO 33c(^o£:33GJOOp:O^ODO
sa bangin rhawna theampo nusia in,
oojjfcogS: cgcoasfcpo^socaaooj^ogSD GoTg^ogSn
thina thaankhuk pan rigualzawna
(c]£so£ajaS^£^ooo$^<| coo5oa^£o go OO£§:CO£GOOOO5OO o o o § ^ £ : occopoS
ooScaso ooooiopsoj 33aj:g(ao^j£ gogg oo
taw hong thoto ahikom ni thupi
Thu a kisung sa khat om tu hi.
ajo5g£s ooosaSsoo^ ogoS^figfi §oog5ii aooS^
mama khat ci in ciamtee ingh.
Ahihang tua thu sia pua nopna nii a

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 4 S - 13 -
-28-
(d) Min taw kisai: leitung mite atu a kipat pan atawp kasap a kipeauliip tarn thei mama hi.
Lai Thiangtho sungah mun le dong thu cingsiat hi. Kamsang Tabang ih suana sia Lai Thiangtho sim (Pastor a om nale Pastor in Meeting
ngam, min taw kisai khiakna veu nei dangte ii sonna zongh Jesu pianzia, vacin a nungta meal ngawl, min le za lampui tu hi)
sak tek ci sia ih heak tek sa hi. Ei nunzia tu hong son siat hi. taw pawlpi upa kitealna a, popularity jg oo^3GcaocigS:GO:c5 U O 5 O O S : O ^ O O 5 § £ : D

mi zaw hiat bangna min ih kiphuak taw a ngate hong tarn vaial hang ahi 3D g S a o f a o o S c o & G ^ o3gGJ3^§:&G33Q33al
ciang ih tap pa/nu ii min tawp (f) Lungdamna thupha hi. Tua ahikom 1919 a "His Star" c£:yo5ooSr«p:oJ coo8ac^a3GCcrxj^€jooSa
khakbel sia la in min kiphuak hi. taw kisai: Manglai pan Kawliai ah co ooaSssooSsnGOse ojJJ:8: (Tg^GoaiGooo
Zongam sungah min ih et kik ciang Leitung, vantung ah thu dang "o^aScooScSgoS" ci in Rev U* Ba ii laibu
khat le khat min ih phuak dan peuma om ngawlin mawneimite bulphu in nasepdan, meeiing go Gor>5uo§op|y^(ap:g£:[i
kibang ngawl ci sia kimu thei hi. Nau hong ngum tu in Jesu hong pianna vawtdante kong at suk tu hi. 6n 3 3 3 3 £ c 3 3 0 3 3 g o : oSgOJOSD

sua ma in min kiphuak sia ih heak . thu hangin Lai Thiangtho sungah a Thil dang a vaallai Pawlpi sungah Hi a tunga lai at teng sia ih et
tek sa bangma" John, Jesus" minte kicing dildel in hong son siat zo hi. meeting vawtdan bulphu in kong at ciang (1) Pawlpi keampa sia
hi. Atamzaw in nau sua zawkciang Thina pan nuntakna ah, a hee a kap, tu hi. Banghangziam cile meeting opS:co:3f5 (Kikhop Chairman) seam
min kiphuak tek hi. Khiakna nei in a khuangai mite atu in J e s u vawtdan a maan ngawl huuin ih thu tu ci nopna ahi hi. (2)EC ahile a
kiphuak tek hi. Ih heak pak tu in tungtawn panin ih nga lungdamna paidan ahi tu bang a, a pai thei khekbel E C minute, C C ahile a
Moses khiakna T u i sung pan M a " thu ma thupi ngaisutbel in nei tawng. ngawlna tarn mama mu ka hikom a khakbel C C minute sim tu. hi a, a
Ex.2:10b, Samuel khiakna Topa Mihingte tel zawk ngawl thinnopna hun lai kipua tu ka deina ahi hi. dangte sim kul ngawl hi. (3) Last
tung^pan ka nget hi" ISam. 1:20b, Phil.4:7 hi. Abo mite hong zong kik Mihing khat papo mindaisak nopna meeting minute sim zawkciang a
Jesu khiakna "Mawnei mite ngum ih Topa hi. Lk.19:10. taw ka at hi ngawl a, sonteena kong khialna teng puana nei tu a, pua man
tu" Matt. 1:21, Immanuel lsai.7:14; piakte zongh tel thei natu ka deina zawkciang kipsakna 3aa$i <w»o&a om
9:6 Lamdang thulakpa, vanglian Thukhupna: . le itna taw in kong at hizaw hi. tu a, thukimna Ja tu hi. (4) Last
Pathian, tawntung pa, nopsakna, Hi thu lu tungtawn in Lungdam "O^USGOO5CS[OJCS" laimai thumna on minute pan a thukhensattu a kisamh
kilemna kumpi etc... vawt kammal taw kizui in leitungah 3j53|fl£og£: (a) na ah "333O£SGOO5OOD5 lai thute khat zawkciang khat kikum
ngualnopna, lawpna pan kipan a ojooo^GoScoooooGasScopSreoooca cvjjco&o© tu a,-acf33,5ncoooo5a taw veu in
(e) Jesu pian zia taw kisai: tatuam "Lungdam" ih vawt hun om rocsoScogSjcoooca ajoScouSfc^sc^oopSsag, kipsakna nei vateu tu hi. (5)
Kamsangte ii son kholna tu hikale hi ih bulphu Lai Thiangtho ooooScdi aj5aj[5G^:§ 3n:c^s»jojoocoolo£ Committee dangte ii thukhensatna
tungtawn tu a suak natu mun, min, in Jesu sia mawnei nang le kei atu 3o(§£ CjSg 33000^.0^ ZBOpsOOGCOofeE theampo sim tu hi ngawl a ,
a nuntakzia tu, mawnei mite atu in in hong ngupna thu hangin Committee khat sim in pualaakna
ngim le kham a thuak natu le "Lungdam" a vawt thei takpi ih hi tu Hi lai nguicing sia ei Pawlpite ii (Pawlpi heak tu teng report na lai taw
mailam sang thupiang thuteng kimu Lhupi tu hi. Bang tan vei Lungdam ih zui tu thupibel ngeina ahi hi. at tu) nei tu a sim tu hi. (6) Tua zawk
siat hi. Micah 5:Iff Sua natu mun na vawt zo ziam? Nangma le Mihing tamzaw ii lungkimna taw ciang agenda teng pan suk tu hi.
Betlehem, Isaiah Lai Thiangtho nangma kisit tel in 2010 kumin kitel pawlpi kalsuan tu sia a thupibel ahi Agenda (Kikup tu) thute sia Pastor,
sungah Jessi phung hi tu, min, thiang sitsetna nga tek tawng. hi. Pastor ( a) Chairman ( a) Chairman le Secretary te ii lungkim
Secretary (a) pawlkhatte-iideina heak tek sa thute hi tu hi. (7) Meeting
bang ih zui thak ngawl tu sia thupi sia nai bangza sung vawt tu, nai
mama hi. bangza pan kipan ta nai bang za in
Laimai 13,33aj5ogS:co:op: tawlnga tu cite lungkimna kila masa
on oo<S:3^<Sa3ejooog5 oSajfsat^gf:i le pha hi. Nai, cin sia in ih man zo
a^GOTO<5:(E7<5:[(J<5 opS:Go:or^cj(5 cjogSo bale pee suak tu lungkim, lungkim
c o f t ^ c S a o q o o o g S u c o o G e p o t f ^ ' & oloo ngawl, ahibale bang ni ciang vawt kik

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -27-
-14-
"ngawl hang minam tung kingaa kikapkim tu deina ahikom nei
ngawl a, Pathian Thaa Thiangtho hamtang tu hi) (3) Pathian naseam
tungah kingaa hi ci zongh ih mu thei Pastor te sia Pathian thu hil tu a,
hi. Pawlpi keam masabel sia Peter lungdamna thupha puak kakoai tu
ahi hi. Tua hu in tuni dong ciang (4) Pawlpi upate sia Pastor te
RCM te in Pope masabel sia Peter nasepna ah a kisamh theampo hu
(Jesus nungzui Peter) hi ci in tu (Pasal kipawlna, Nupi kipawlna, INNKUAN NOPNA
ciamtee uh hi. (Sawl. 2:14 pan Peter Khangno kipawlna le upa theampo
thusonna kimu hi.) in Pastor te hu tu) (5) Pawlpi mite
Nungzui 12 te sia Pathian sia Pawlpi upate Pastor te hu tu
OM NATU
naseam tu, Jesu thu tetti pang tu a thungetsak tu, tha pia tu ci sia a
teal sa hi a, Pawlpi sungah nasep thupi thute ahi hi. Ci nopna ah
tatuam hong tarn vaial ciang, Pathian Pawlpi sung om Pawlpi mi (member)
THUBULPl TE
thuhilte huu tu le sum le paai taw kisai theampo in vaipuak kinei cingtengh
nasep teng a dawn tu in upa sali te hi ci sia kimu thei hi. , . Cychar Living Well, Tahan
kiteal a, tuate sia tuni Pawlpi upa ih Hi bangin Pawlpi thupisak a,
cite ahi hi. (Sawl 6:1-4). Tua ahikom Pawlpi taw naseam khawm a,
Pawlpi khat sungah Pathian thuhilte Pathian ngam khangsak tu a
le Pathian thu son ngawl nasep dang Pathian \]ong tealsa vive kihi siat hi.
teng a seam tu Pastor te a hu tu in Ahitazong a khanthin Pawlpi ih hi Innkuan ih ci sia leitung ah Laithiangtho sia sim ngeingawl nu
Pawlpi upate a kiteal ci sia a tel huai thei ngawlna.sia ih sepdan, jh Pathian ii hong piansakna ii ziam? Taciang; hi thu hangin 'pasal
mama thu khat ahi hi. Tua ahikom omdan a kileebul tarn mama lai manphatna akilakna khat ahi hi. in a pa le a nu nusia tu a, a zi taw
Pawlpi (Church) khat sim in (1) ahikom, ih nasep, ih kalsuan dan tu Innkuan sung nopna in Vantung kingawmin, amate ngeal sia khat
Pathian thuhil tu Pastor te, (2)A hu sia itna le deisakna taw a nuai a nopna limlakha ahi hi. Hi bang nopna suak tu'hi'.' Pathian in ci hi. "Tua hu
tu in Pawlpi upate, (3) Pawlpi mite ci bangin kong pee suk tu hi. - a om natu in bang sep na sawm in, amate sia nii hi nawnngawlin khat
in nam thum ki om hi. ziam? Sum le paai nei le lamh, inn suak hi. Tua ahikom Pathian ii
le lo nei tu na hanciam ziam maw? ngawmsa te mihing in khen thei
' Tua' Pawlpi sung a om Pawlpi Pawlpi sung nasepdan tu ngawl tu hi,"ci hi. "A tatak in kong ci
minam thum a om sung pan nam A tomin ci leang Pawlpi khat ii Bangbangh hile ci na ngaisun ngei
khat tek in ih nasep ih heak sinsen omdan, sepdan, kizopdan le ziam? Hi anuai a thute tungtawnin
tu thuoi mama hi. Banghangziam ci thukhensstdan te a ngeina om bangin innkuan nopna piang thei tu hi, ci
le Pathian in tuni ama nasep sia ih zui tu ahi hi. Ei sia Pathian ih heak upna taw hi thu kong at hi.
Pawlpi tungtawnin naseam ahi hi. zawk kum 100 vaal pha pheang ih hi
Tua ahikom Pawlpi sia manh nei hang Topa Jesu pian pan kipan Nupa kilaklaw thumaanna:
tatakin ih zak thei tu thupi mama hi. Pathian he te, ei sangin Pathian a he Nupa khat sia a kikhen kik tu hi
masa ngamte ii lai at laibute zongh ngawl a, pumkhat hina taw innkuan
Hi a tung thu teng ih et ciang
ih sim tu kul mama zo hi. Ei Tapidawte khangtosak tu in Pathian piansak ahi
Pawlpi khat sungah (1) Ih Lai
hi. Nupa taw kisai Phariseete in Jesu
Thiangtho bu sia ih bulphu tu, (2) Lai sia ngeina kician, democaracy ukna
taw a kalsuan te kihi a, Lai Thiangtho tungah dongh a, Jesu in, "A kipatciil
Thiangtho sungah a om ngawl
in Bitphuapa in mihing sia pa khat
kitekna bylaw nei tu, (Bylaw sia kammal le zui <tu ngeina te zui po
le numei khat vawt hi, ci in a ki at
mihing khat le khat tungah a leang ih Pawlpi a nuam mama tu hi

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
-26-
ciang, pasal khat in a zi sia, vaang uai a, dik hi; ki itna in, ki eenna nei
kitan ngawlna simngawl, thudang taw ngawl a, kisuangtaak ngawl,
a khul a, numei dang a teenpui le kiphasak ngawl hi; ki itna in philphit
ama in palngul mawna vawt ahi hi," ngawl, duhop ngawl, thintom ngawl
ci hi. Tua hi a, nupate in thumaanna hi; ki itna in ngual mawna ciamtee
taw khat le khat vaang kitanna in
innkuan sung thinmuanna piangsak
ngawl hi. Ki itna in ngitlona thu ah
lungdam ngawl hi, thumaan thu ah
PAWLPI SUNG NASEPDAN
a, innkuan nuamsak hi. Innkuan lungdam hi. Ki itna in thinkiam ngei
nopna a om natu in vaang kitang a, ngawl a; upna lametna le thinsauna Rev. D. Kip Thian Pau
kipumkhat tu thupi hi. sungah kip tawntung hi. Ki itna in Vice Chairman (1), SRBA
bo hun nei ngawl hi (ICor. 13:4-8).
Pathian itna tungtawn:
Pathian ih itna tungtawnin Pasalte dinmun pan: Ih kum hong tarn vaial a, ih om bale zong bangma a
innkuan nopna bangbang hong piang Pasalte hangin innkuan sung heakna zongh hong khan vaial ciang phattuamna om ngawl bek domngawl
thei ziam cile Pathian it tu sia, nopna tu in Jesu in a pumpi ahi, a ih nuntakna sia ngual atu a pha tuam thu urn ngawl mihing khat sangin
Pathian deibel ahi hi. Ei ii it tawm pawlpi sia a nuntakna pia in a itna vaial tu ih hi hunlam ka phawk vaial heehuai zaw lai tu hi ka ci nuam hi.
thei hi ngawl a, Ama ii hong it taw hong lak hi.(Eph.5:25) Tua ban hi. Ei Sizangte bang ih Pu Pau Suan, Lai Thiangtho sungah "Na sa uh le
maksakna hangin a ki it thei ahi hi. ah Jesu in," Mihing tapa in ngual na ih Pu Thuam Hang te hong kikheal a sa vet vun a, na vot uh le vot vet vun"
"Topa na Pathian sia na thin sawl tu in hong pai ngawl a, kipan a nungta Pathian ih heak sia a ci sia ih phawk kik tek tu ka dei hi.
theampo, na nuntakna theampo, le midangte naseam tu le a nuntakna Kum 100 vaal zo, 106 bang kiphazo Topa Jesua vantungah a kaato
na hatna theampo taw it vun." ci hi. pia in, mihing tarn mamate tan tu in hi kasap kikhanthin thei ngawl het lai zawkciang nungzuite in ama nasep
A niina thupiak in, "Nangma le hong pai hi" ci hi. Jesu in a nungzuite thong bana ziam? ci sia ka phawk (Pathian nasep) a taangzai thei natu
nangma na ki it bangin midangte tungah thuneina le zawthawk thu taw tawntung hi. Tua ahikom banghang in Pawlpi (Church) tungtawn in
zongh na it in," ci ahi hi. (Mt. 22:37- lampui uukngawl a, itna le kiniam- a kikhanthin thei ngawl. ci thu le naseam hi. Pawlpi phut bek dom
39) Tua hi a, innkuan nop natu sia khiakna taw lampui in vanngit suan bangbang kipuua tu hi ziam? ci sia ngawlin Jesu leeheak pa Judah
Pathian taw kizopna maan nei ngawlin vanh zangsak hi. (Mt. .11:28) hi lai ngual sungah deisakna le itna Iscoriat taangin Matthias a kitealna
maksak tu sia a bulpi ahi hi. Pathian taw keima mu bangin kong at hi. zongh ih mu thei hi (Sawl 1:26).
sia ahi tu bangin ih it thei ciangin Pawlpi upa 12 pha kik a, Pentecost
innkuanpuite zongh ahi tu bangma Pawlpi thupisak tu ni a thet ciang bang, Pathian Thaa
in a ki it thei pheang tu ahi hi. Topa Jesu sia leitung hong om Thiangtho hong tuak ahikom minam
Pathian ih itna in khat le khat zongh kum thum sung a Pa na a sep theampo ii a kampau theampo sia
hong ki it sak hi. Innkuan sungah ki zawkciang, eite mawna taang thina amate kampau tekin z a uh hi
itna om pole kimaisakna, kikhualna, na thuak a, thina in zo zo ngawl a ni (Sawl2:1 -12). Ci nopna ah thu urn te
kideisakna, kitelthiamna, le na pha thum ni ciang tho kik hi ci sia ei thu ii kipawlkhopna Church sia Pathian
kitutna cite hong om tu a, hi bang umte ii ih pianthakna thubulpi ahi hi. in ompui a hina kimu thei hi. Tua
tengma innkuan sungah khat le khat Tasia ih urn balai le la Tapidaw (Thu ahikom Topa Jesu leitung pan hong
tung pan kithangai kihi lei hi. Hi bang urn) kihi ngawl lai hi thong tu hi. nusiat ciang Church a kipawlkhawm
nuntaknate sia Agape itna tungtawn Sizang mi hina taw Sizang Pawlpi a, Pathian naseam ahi hunlam ih
bek pan hong piang thei ahi hi. Nang sung ih min om tek ahihang Pathian phawk thei hi. Tua Pawlpi sia Lai
Topa bangza na it ziam? "Itna in thin min khumna laibupi sungah ih min Thiangtho sungah a pawlpi min a om

-16- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -25-
pha tak ih kat kik ciang, hun khat lai Tasia bangma pasalte in zi te tungah tungah thunitna a nei bangma in, zite
(1)Central Asia, (2)Tibet, Bhutan,
ih Christian te in Muslim te Jews te thuneina taw sila bangin zak tu hi in pasalte tungah akhawng akheak
Nepal, Pakistan, Afghanistan, Iran,
sia vawtsia ngei, that ngei ci sia a ngawl a, khualna le hesuakna taw. in thunitna nei tahen."(Eph.5:22-24)
(3)Laos, Thailand, Burma ci teng hi.
thu bulpi hizaw hi. Pathian atu mihing lampui tu sia innkuan nop natu in a Jesu in Pa Pathian zatakria taw thu
Lampi ah a suakkhial tha le a kidal
that ngam tu.eima zongh Pathian atu thupi mama khat ahi hi. Pawlkhat te a nit tusia zano ih;kituat ngawl hi.
natu pumpi kihukzia pilna (Martial
thi leang vantung ngam theng tu ci in zite sia sawl tangzang ngaisutna "Banghangziam cile, ama diksakte
Arts) sin hi. Kampau haksatna a om
in kihanthawn hi. nei ngawl tu bangin kituat a, a haksat ka vawt tawntung hi,"ci hi. (Jn.8:29)
ngawl natu in Hebrew kam, Arabic
Kum zalom 13 (13th Century) tu, a nat tu, a khuangai tu le a uuk Pathian itna le zatakna hangin pasal
kam, Mang kam cite sin saan hi.
ciang Muslim te in Christian te tu zongh ngaisutsak ngawlin ii ukna nuai ah a om zi hangin
Banghang a Jerusalem veu
Jerusalem pan hawlkhia leleau a, zawthawk thu taw sila bangin kikoi bangkua hong nuam vaial tu hi.
thinbot hon ziam? Pathian khat bek
a bia biakna nam thum om a, tasia pan kipan tu dong Muslim te hi. Hi bangin ih koi tu hi zaw ngawlin
Judaism, Christian le Muslim te hi. khut sungah om hi. a thaneam-hunlam telin a hina
Tua biakna nam thum te kipatna sia Hun khakbel hun ciang Muslim, tungah pokna taw thapiak thei tu
Jerusalem pan hi. Jews te le Muslim Jews le Christian te sia Jerusalem thupi hi. Jesu in pawlpi atu a
te in Topa Jesu saang ngawl hi bek khuapi kituu leleau tu hi. Tasia hun nuntakna pia in itna taw a khual
hi. A biakna kipatna kibang ahikom ciang Muslim te sia G O G a kici bangin ih khual tu ahi hi. Banghang
Jerusalem sia kituu thapai, kisim Russia te le MAGOG a kici Iran te ziam cile zite sia thaneamsa ahi
thapai tawntung hi. taw nisuana sang (China) pan ban ah Topa ii innkuan nuntak natu
ngalkap honte in huu tu a, dan pasalte tung hong hil thu in hi
AD 1906 pan AD 1250 sungin
"Amargeddon" ngalpi piang tu hi. thu ahi hi.
Christian te in Muslim te khut sung
pan Jerusalem Biakinnpi nga kik Tua hun a-thet maa in leitung ah
nuam ahikom "Crusade" ci a, ngal Neuclear War om tu a, leitung ah Zite dinmun pan:
phuangin Muslim te simkolh hi. datsi, namngim khuk teng Tasia bangma zite in" zongh
Tawlkhat sung sia Muslim te in kaangtham tu hi. Amargeddon ngalpi Topa tungah na vawt tu bangin na
Christian te Jerusalem khuapi a, sung a, modern weapon ngalhiam pasal te thu na ni vun. Banghangziam
Nu le Pa dinmun pan:
biakpiakna khual a haw tu kham thak zak tu om nawn ngawl cu a, cile Christ in pawlpi tungah thu a
Innkuan sungah nu le pa in tate
ngawl hi. siphu taw, thai taw, tei taw, naam nei bangma in, pasal in zongh zite
tungah bangbangh thinpuak nei tu
Ahihang AD 1071 kum ciangin taw kisim tu uh hi. Tua ngalpi sungah tungah thunei hi: ...Pawlpi in Christ
a, tate sia bangbangin ngaisun tu
Turkey te in Jerusalem sim leleau a thite ii chi sia siphu kamkhau ciang
hi ziam ci sia Jesu ii patangte a
a, Christian teng kipawlin dong dimto tu ci hi. Mithi te sa ne tu
vawtna tungah ih ettee tu hi. Jesu in
Christendom ci a, RCM te lampui in in tu laitak middle east ah vaciik
patangte atu a hun pia a, amate ii
"Crusade War" ci in Jerusalem piangthak tarn peuma zo hi. Russia
ngaisut le uukte ngaisut pui hi.
khuapi simkolh'leleau, Muslim te le te in tu laitak siphu bebek khoai a,
"Patangnote kei kungah hong pai tu
Jews te a tul a then in thatmang siphu taw ngal sim tu bebek sin saan
khaam heak vun banghangziam cile
leleau hi. zo hi.
Pathian ngam sia hi bangte aa ahi
Tu huh ciang ei thu zaak bei sia Tasia hun ciang Topa Jesu sia hi," ci in thupha pia a phat vawt hi.
leitung Muslim ngam a om Christian vaangletna lianpi tawTanluan mual "Thiampi liante le thukhamhil syate
te sia Muslim te veu in vawtsia a, tungah hong tuaksuh tu hi ci in Lai in, Jesu ii na lamdang a vawtte hu
that hi ci kiza tawntung hi. Ahang Thiangtho bu sungah kison khol hi. le, patangte ii David Tapa tungah
Hosanna, kipok tahen! a ci hu in

-24- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -17-
amate thin uuk in, mawsak uh hi." Tate dinmun pan:
Ahizong Jesu in tua patangte pok a, Tate in zongh Jesu tungtawnin
"Patangte le nausente kam sung bang ettee huai om ziam ciie, Jesu
panin, pokna a kicingin na piangsak in Pathian thu taw kisai teng bek kin
hi," ci in pok hi. Patangte ci in in nei a, Kum 12 a phakin kikhopna
zawnsak nomu tu hi ngawl a, amate
hina bangin Topa lungkim a hina ih
inn sungah upate thukham hilsyate
tawtokhawm a, Pa Pathian thu bek BACK TO JERUSALEM
tel tu le a hina te phawsakin thusung kikup pui hi. (Lk.2:42,46,47) Upate Bo Sing (YSBC)
simsak tu ahi hi. in patangno Jesu ii pilna le a thu
heaknate hangin lamdang sa uh hi.
Ahihang Jesu in ama pilna le thu
heakna te hangin kisuangtak ngawl Sente sia leitung ngalpi niina ciang thong sung pan hong suakta
hi. Ama pilnate hangin a nu a pa (WW II) maa in Tapidaw hat peuma hi. Ama lampui in Underground
zatakna in neizaw hi. Tua hu in, ngei hi. AD 1920 hun sungin "Jesus Church (Thimtham Pawlpi) phuan
"Jesu sia a pumpi le a ciimna hong Family" a kici pawlkhat om hi. Tuate leleau hi. Tua Pawlpi sia "Sinim
khangto a, Pathian le mihingte tung pawl in leitung theampo kantanin Fellowship" ci a hat peuma hi
panin maipha nga hi.'Tu hun ciang mission puak tu in peang taw pai tu Tu laitak Simon Pawlpi pan
tate in pate pil ngawlna, a hoi a, a khakbel in Jerusalem khuapi ah pawlpi mi 100,000 te sia peang taw
ngawlna le tu hundan a heak thei kisitua kik tu ci in vaihawm hi. 1940 Jerusalem pai tu in kithoai kik leleau
ngawl ciang kizawngsak a, kino mu kum ciang Mao Tse Tung hong hi. Singapore, Malaysia, Australia,
thei hi. Tabang ih hi hu in ih daupai khang a, Jesu Family te 20,000 man Indonesia a om Sente in huna pia tu
ngawl a, Pathian maipha ci thada a vawtsia zazan hi. A lampui mihing in kinging khol phitphet hi. A pai natu
ngualtamte maipha zongh kimu zo Ii teng sia thong kum 45 taak sak lam sia Morcopolo Sen ngam a pai
nawn ngawl hi. Ih nuntakdante ki en hi. Thong sungah thum thi a, Mr. lai a, a tot "Silk Road" sia ma tot tu
in Jesu ettee in ih pilna, ih thiamna Simon Yhao bek nungta hi 1988 kum sawm hi. A kantan tu ngamte sia
te taw nu le pa zakta in Pathian
maipha a ngate ih hi thei natu
hanciam tek tawng.
Hi a tunga thute nuntak puitek
leang innkuan, bangkua nuamngawl
te hong nuam kik tu a, hi bang hizaw
le ci om nawnngawl tu hi. Na innkuan
nop natu akua dang ii vaipuak hi
ngawl a, nangma vaipuak a hi hi. Tu
mama in hi thute zui sawm in, kipat
sawm in hong piang lei tu hi. Topa
vantung nopna innkuan sungah hong
piangsak tahen. Amen!

-18- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010


JEHOVAH RAPHA NIPI SANGKAANA VAI AH
(Pu. 15:26, Mt.9:18-26, Mk.5:25-30) SEAM KHAWM TEK TAWNG
O Cin (Pauuap pa) Mungpi(City)

Khat vei lai in a khua min a kihe thakhat thu in ngaknu nu in damna
ngawl, ama min a kipualaak ngawl, nga hi.
ngaknu khat sia chiluang natna, Topa Jesu in lee et in "Ka tanu
nasia tatak in vei hi. Adam thei natu awng, na upna in nang hong damsak
in zato syavuan thiam theampo zo hi. Thin nuam takin na na cia tan"
kungah zuanin kibawl hi. Ngaknu nu ci hi.
sia pha tuam zawhiat, dam zawhiat (Ngaknu nu in ih dinmun tu le ih
thei ngawlin lawmawl vaial hi. Kum kalsuan natu hong musak hi.)
12 hun sung tawntung kibawl
ahikom sum le paai pan kipan, a nei Damna: Tu ni na upna le na
a lamh theampo a bo siat banah, a dinmun in na thin tatak na lungtang
lametna zongh bo vangeu hi. tatak taw Topa a zuan na hina le,
Tua hun laitak in Topa Jesu sia Topa in damna le thinnopna taw na
tuili kantan in tuili lang khat ah pai maaban te limci takin hong masuan
hi. Mihonpi te in kiim uum cip in to tu hi.
Nipi sang ih ci Tapidaw Pilna Thu thei bale hong pai tu hun sung ih
kiphulung uh hi. Natna: Nangma dei bang, sinna ah Christ kibulphu a, Tapidaw biakna sia a thinngimhuai
Ngaknu nu in zongh, Jesu in nangma ngaisutna bang le nangma Laithiangtho doppha in a kisin ahi khat ahi hi. Tu hun Pawlpi sungah
cina damsak thei hi ci thu za thu bek thu na sakna taw dinmun la hi. Tapidaw Pilna Thu sinna ih patangte atu Nipi sangkaana
ahikom, Jesu kung zuan i, a in na kalsuan tawntung lai le natna Laithiangtho heak natu bek hi ngawl (Church School) sia a ngeina
puanmong teap tham leng dam tu nei, a cidam ngawl khat na hi tu hi. hi. Thu urn mite ii thinpuak lungpuak thathong khat bang bekin ih koi ih
khi hi ci in upna le lungngulna khat, ngamtatna le nuntakna ah Christ ii sep bek sia a heehuai mama thu
na nei lai hi. A upna tungtawn in Thu urn mite: Topa thu nitna, hong lamlak hong hil bangin khangto khat ahi hi.
lametna lianpi taw "Jesu" kung thumaan tatak taw nasepna, a a, puicin thei natu ahi hi. Pawlpi Pawlpi ih ci ciang innkuan
"zuan" tu in hong pai hi. Mihonpi te thupiak bangin zui in kalsuanna, itna sungah 90% val sia Tapidaw innkuan puicing khat taw kibang hi. Innkuan
phul tato in, Jesu kung a thet ciang, le lainatna bulphu in ngual zawna taw pan a khangtote ahi hi. Tua hi a, zong Pawlpi bangma ahi hi. "Pawlpi
a nungsang pan a puansil tham a, kalsuan uh hi. Pawlpi sungah patangte a nolai kipatna innkuan pan" a kici bangma
panin phatak ih maapat, ih pantaa in innkuan puicing le ih Pawlpi zong

-22- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -19-
a Pa ii nuntak omzia taw teengat in tate pilna a nei natu in sum le paai bangma, Syapa, Syanute ii lawp
puicing tu hi. Patangnote Nipi Sang
Nu le Pa ii omdan sang zui tarn mama ih zangh tek hi. Ih tate takin a sep nopna Nipi Sang ahi natu
(Church School) a kaa maa innkuan
nuamzaw thei hi. A Nu le a Pa pilna nga natu sanginn ah ih tha ih panpui tu zongh kisamh hi. Leitung
sungah hilna, sinna nei masa hi.
thungen ngei ngawl patang khat sia tawntung hi. Sya phate zongh sum pilna a nga natu in sum tarn mama
"Sya masa bel Nu le Pa" ci bangma
thunget ih hil tu haksa hi. Tua pia tuam in ih sap sak nuam lai hi. bo in Syapa, syanu te ih saap sak
in patangte a hil tu sya masabel sia
ahikom Nu le Pa dinmun pan "Eima. Ahizong Nipi Sang ih kaa sak tu sia thei ahile Pathian ngam turn natu
Nu le Pate hi a, innkuan sia Sanginn,
ii ih ngamtat bangte nguntui luan kin tu za in kikin ngawl hi. Pawlpi in Topa Jesu a heak natu in a hil Nipi
Saangkaa phitna ahi hi. Nu le Pa te
bangin ih tate sungah naisim in luang zongh patangte atu Nipi Sang ih thupi Sang Syapa, syanu te zongh panpui
sia patangte a let ciang bang suak
suk hi" ci thu ih phaw tawntung tu in ngaisut pui bua hi. Nipi Sang atu ngawl tu hi ziam?
tu ci khensatna a pia thei belte ci
: buget a kicin ngawl ciang sep nop Mihing khat po in patang khat ii
leang kikhial ngawl tu hi. Tua ahikom pha hi. -
za in kiseam thei ngawl a, patangte kei hong upna a lai sak le, tuapa
patangte ii sya masa bel ahi Nu le Lai Thiangtho sungah patangte
a phat ngawl tak ciang mawsiat tu ngawng ah an ngoaina suangpheak
Pate ii dinmun sia thupi mama hi. sia a thupi mama in kison ih mu hi.
ih zong nuam thei lai hi. Nipi Sang kikhi in tuipi thukna sungah
Bangma hunin a kimangil thei (Mt.10:13) Pathian ngam sung a turn
atu a kipia syapa, syanute om laitakin kikhiasuk le pha zaw hi (Mt.18:6).
ngawl kiim le paam le hun le nite tute ahikom Topa Jesu in amate it Samuel in a nu ii maapatna taw a
ih panpui tek tu kisamh mama hi.
sugnah innkuan hong piang hi ci hi. hi. Topa Jesu ii thupi a sakte ahi hi.
Hong pai tu maisang hun.ah ei lam Topa Jesu sia ih nolai ma in he nolai a kipan Topa Pathian he hi.
Innkuan sungah tapa tanute taw
hong pui tu, ngam lampui, biakna leang patang hunin ciimna kinga a, USA President Clinton sia President
nuam takin om tu ngeina omsak thei
lampui a suak tute ahi hi. Hi za in a let ciang zong mipil miciim kisuak a nga ciang a Syanu khat sarnin
in hi leaang patangte atu in zongh
thupi patangte ii vai sia Nipi Sang hi. Nipi Sang ih ci sia patangte Topa lungdamkona poai vawt hi. Tua a
thinnuam takin om theina nei tu hi.
Syapa, Syanu te khut sungah aap Pathian um a, a ngamtat a luheak a Syanu hangin USA President nga
Ki it, kingaina .a bulphu innkuan
ziau in koicip thong leang heehuai pha khangno sua natu, Topa Jesu khi hi ci in tetti pang hi. Nu le Pate
sung pan a khang patangte sia a thin
lei lalawm ngawrtu ziam? Christ taw kimu sakna mun ahi hi. ih tate bangbangin maapat hi ziam?
sungah itna, khualna thinpualk
Hi bangin ih tate mi thupi khat a sua Nipi Sang Syapa, Syanute in koi
lungpuak te vom paih hi. Dikna, Nipi Sang syapa, syanu te in nipi
natu hong maapatsak Nipi Sang sia bangin hong hil sak ziam?
ciimna taw kidim inom to thei hi. khat sung khat vei, a hunin nai khat
ih ngaingon thong batu hi. Patangte Pawlpi khat khanto natu sia
Mun theampo ah itna le khual nopna le nai lang sung bang bek hil tu hun
a pha in hong piang bale a Nipi Sang Pawlpi mi bup taw kisai hi. Eite
nei ahikom ngualdangte ii diksak nga ahikom patangte ii a kisap
sya, syanute kimawsiat nuam lai tu theampo Topa J e s u Christ ii
ngawl tu, ngual thin uuk natu in theampo hil man ngawl hi. Pawlpi,
ahi ciang ngaisun thiam tawng. naseamte ih hi hi (1 Cor 3:9). Tu hun
ngamtat tu cite vawt nuam ngawl tu innkuan sung nu le pa, u le nau te in
. Kumpi sang pilna sinna ah "Nu ih Pawlpi omzia te khatvei ma
hi ci in thin le ngaisutna piakna neite lainat thinbot in ih sep khop thei tek
le Pa, Syapa Syanute kipawl ciang ngaisun in biakna nasep khanto
in son hi. tu kisamh mama hi. Hi bangin seam
patang pha piang" ci thuciin om hi. natu in vawt tu hun zo hi. Tua hi a,
Ulian zaw te ii ngamtat luheak khawm leang a manh nei maisang
Nu le Pa, Syapa, Syanute thu kisi in ih biakna ii namcin khantona a pian
zia sia patangte in zui nuam papain ngam lampui, biakna lampui citakte
sep tak ciang namkim khangto in natu a bulpi ahi "Patangte ii pumpi,
hi. Atamzaw in a patangte a nolai in piang thei pheang tu hi. Maisang hun
mipil miciim tarn mama piang tu ci thinsung ngaisutna le thaa suatak
Nipa Sang kaa le oai a, paisak tek a sungsuam khangkik patangnote
nopna hi. Tasia bangma Pawlpi sung, nga natu nasepna" ah Nipi Sang
hi. Ahizong ama ahi le Biakinn pai atu thaa thu, pilna thu, ngamtat
biakna sungah zongh Nipi Sang Syapa, Syanute bek hi ngawlin Nu
ngawlin a patangte bek paisak in khanto natu thu ah bangza ciang
kaana ah Nu le Pa te in panpui a le Pa, Pawlpi te in zongh panpui in
ahile patangte ii Biakinn a lamnaihna dong na ngaisut sak ngei ziam?
sepkhop tu thupi mama hi. Patangte seam khawm tek tawng.
le Nipi Sangkaa tu a uukna te a Nu le Pa te tek in ih tanu ih ii a lamnai Nipi Sang ahi tu a kisamh
khaktan zaw hi thei hi. Patangte ii tapate ii mai sang thu tu a ngaisut
Nipi Sang kaana pan a sinte a Nu le sak ngawl omtu ka um bua hi. Ih

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -21 -
-20-
a Pa ii nuntak omzia taw teengat in tate pilna a nei natu in sum le paai bangma, Syapa, Syanute ii lawp
puicing tu hi. Patangnote Nipi Sang
Nu le Pa ii omdan sang zui tarn mama ih zangh tek hi. Ih tate takin a sep nopna Nipi Sang ahi natu
(Church School) a kaa maa innkuan
nuamzaw thei hi. A Nu le a Pa pilna nga natu sanginn ah ih tha ih panpui tu zongh kisamh hi. Leitung
sungah hilna, sinna nei masa hi.
thungen ngei ngawl patang khat sia tawntung hi. Sya phate zongh sum pilna a nga natu in sum tarn mama
"Sya masa bel Nu le Pa" ci bangma
thunget ih hil tu haksa hi. Tua pia tuam in ih sap sak nuam lai hi. bo in Syapa, syanu te ih saap sak
in patangte a hil tu sya masabel sia
ahikom Nu le Pa dinmun pan "Eima. Ahizong Nipi Sang ih kaa sak tu sia thei ahile Pathian ngam turn natu
Nu le Pate hi a, innkuan sia Sanginn,
ii ih ngamtat bangte nguntui luan kin tu za in kikin ngawl hi. Pawlpi in Topa Jesu a heak natu in a hil Nipi
Saangkaa phitna ahi hi. Nu le Pa te
bangin ih tate sungah naisim in luang zongh patangte atu Nipi Sang ih thupi Sang Syapa, syanu te zongh panpui
sia patangte a let ciang bang suak
suk hi" ci thu ih phaw tawntung tu in ngaisut pui bua hi. Nipi Sang atu ngawl tu hi ziam?
tu ci khensatna a pia thei belte ci
: buget a kicin ngawl ciang sep nop Mihing khat po in patang khat ii
leang kikhial ngawl tu hi. Tua ahikom pha hi. -
za in kiseam thei ngawl a, patangte kei hong upna a lai sak le, tuapa
patangte ii sya masa bel ahi Nu le Lai Thiangtho sungah patangte
a phat ngawl tak ciang mawsiat tu ngawng ah an ngoaina suangpheak
Pate ii dinmun sia thupi mama hi. sia a thupi mama in kison ih mu hi.
ih zong nuam thei lai hi. Nipi Sang kikhi in tuipi thukna sungah
Bangma hunin a kimangil thei (Mt.10:13) Pathian ngam sung a turn
atu a kipia syapa, syanute om laitakin kikhiasuk le pha zaw hi (Mt.18:6).
ngawl kiim le paam le hun le nite tute ahikom Topa Jesu in amate it Samuel in a nu ii maapatna taw a
ih panpui tek tu kisamh mama hi.
sugnah innkuan hong piang hi ci hi. hi. Topa Jesu ii thupi a sakte ahi hi.
Hong pai tu maisang hun.ah ei lam Topa Jesu sia ih nolai ma in he nolai a kipan Topa Pathian he hi.
Innkuan sungah tapa tanute taw
hong pui tu, ngam lampui, biakna leang patang hunin ciimna kinga a, USA President Clinton sia President
nuam takin om tu ngeina omsak thei
lampui a suak tute ahi hi. Hi za in a let ciang zong mipil miciim kisuak a nga ciang a Syanu khat sarnin
in hi leaang patangte atu in zongh
thupi patangte ii vai sia Nipi Sang hi. Nipi Sang ih ci sia patangte Topa lungdamkona poai vawt hi. Tua a
thinnuam takin om theina nei tu hi.
Syapa, Syanu te khut sungah aap Pathian um a, a ngamtat a luheak a Syanu hangin USA President nga
Ki it, kingaina .a bulphu innkuan
ziau in koicip thong leang heehuai pha khangno sua natu, Topa Jesu khi hi ci in tetti pang hi. Nu le Pate
sung pan a khang patangte sia a thin
lei lalawm ngawrtu ziam? Christ taw kimu sakna mun ahi hi. ih tate bangbangin maapat hi ziam?
sungah itna, khualna thinpualk
Hi bangin ih tate mi thupi khat a sua Nipi Sang Syapa, Syanute in koi
lungpuak te vom paih hi. Dikna, Nipi Sang syapa, syanu te in nipi
natu hong maapatsak Nipi Sang sia bangin hong hil sak ziam?
ciimna taw kidim inom to thei hi. khat sung khat vei, a hunin nai khat
ih ngaingon thong batu hi. Patangte Pawlpi khat khanto natu sia
Mun theampo ah itna le khual nopna le nai lang sung bang bek hil tu hun
a pha in hong piang bale a Nipi Sang Pawlpi mi bup taw kisai hi. Eite
nei ahikom ngualdangte ii diksak nga ahikom patangte ii a kisap
sya, syanute kimawsiat nuam lai tu theampo Topa J e s u Christ ii
ngawl tu, ngual thin uuk natu in theampo hil man ngawl hi. Pawlpi,
ahi ciang ngaisun thiam tawng. naseamte ih hi hi (1 Cor 3:9). Tu hun
ngamtat tu cite vawt nuam ngawl tu innkuan sung nu le pa, u le nau te in
. Kumpi sang pilna sinna ah "Nu ih Pawlpi omzia te khatvei ma
hi ci in thin le ngaisutna piakna neite lainat thinbot in ih sep khop thei tek
le Pa, Syapa Syanute kipawl ciang ngaisun in biakna nasep khanto
in son hi. tu kisamh mama hi. Hi bangin seam
patang pha piang" ci thuciin om hi. natu in vawt tu hun zo hi. Tua hi a,
Ulian zaw te ii ngamtat luheak khawm leang a manh nei maisang
Nu le Pa, Syapa, Syanute thu kisi in ih biakna ii namcin khantona a pian
zia sia patangte in zui nuam papain ngam lampui, biakna lampui citakte
sep tak ciang namkim khangto in natu a bulpi ahi "Patangte ii pumpi,
hi. Atamzaw in a patangte a nolai in piang thei pheang tu hi. Maisang hun
mipil miciim tarn mama piang tu ci thinsung ngaisutna le thaa suatak
Nipa Sang kaa le oai a, paisak tek a sungsuam khangkik patangnote
nopna hi. Tasia bangma Pawlpi sung, nga natu nasepna" ah Nipi Sang
hi. Ahizong ama ahi le Biakinn pai atu thaa thu, pilna thu, ngamtat
biakna sungah zongh Nipi Sang Syapa, Syanute bek hi ngawlin Nu
ngawlin a patangte bek paisak in khanto natu thu ah bangza ciang
kaana ah Nu le Pa te in panpui a le Pa, Pawlpi te in zongh panpui in
ahile patangte ii Biakinn a lamnaihna dong na ngaisut sak ngei ziam?
sepkhop tu thupi mama hi. Patangte seam khawm tek tawng.
le Nipi Sangkaa tu a uukna te a Nu le Pa te tek in ih tanu ih ii a lamnai Nipi Sang ahi tu a kisamh
khaktan zaw hi thei hi. Patangte ii tapate ii mai sang thu tu a ngaisut
Nipi Sang kaana pan a sinte a Nu le sak ngawl omtu ka um bua hi. Ih

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -21 -
-20-
JEHOVAH RAPHA NIPI SANGKAANA VAI AH
(Pu. 15:26, Mt.9:18-26, Mk.5:25-30) SEAM KHAWM TEK TAWNG
O Cin (Pauuap pa) Mungpi(City)

Khat vei lai in a khua min a kihe thakhat thu in ngaknu nu in damna
ngawl, ama min a kipualaak ngawl, nga hi.
ngaknu khat sia chiluang natna, Topa Jesu in lee et in "Ka tanu
nasia tatak in vei hi. Adam thei natu awng, na upna in nang hong damsak
in zato syavuan thiam theampo zo hi. Thin nuam takin na na cia tan"
kungah zuanin kibawl hi. Ngaknu nu ci hi.
sia pha tuam zawhiat, dam zawhiat (Ngaknu nu in ih dinmun tu le ih
thei ngawlin lawmawl vaial hi. Kum kalsuan natu hong musak hi.)
12 hun sung tawntung kibawl
ahikom sum le paai pan kipan, a nei Damna: Tu ni na upna le na
a lamh theampo a bo siat banah, a dinmun in na thin tatak na lungtang
lametna zongh bo vangeu hi. tatak taw Topa a zuan na hina le,
Tua hun laitak in Topa Jesu sia Topa in damna le thinnopna taw na
tuili kantan in tuili lang khat ah pai maaban te limci takin hong masuan
hi. Mihonpi te in kiim uum cip in to tu hi.
Nipi sang ih ci Tapidaw Pilna Thu thei bale hong pai tu hun sung ih
kiphulung uh hi. Natna: Nangma dei bang, sinna ah Christ kibulphu a, Tapidaw biakna sia a thinngimhuai
Ngaknu nu in zongh, Jesu in nangma ngaisutna bang le nangma Laithiangtho doppha in a kisin ahi khat ahi hi. Tu hun Pawlpi sungah
cina damsak thei hi ci thu za thu bek thu na sakna taw dinmun la hi. Tapidaw Pilna Thu sinna ih patangte atu Nipi sangkaana
ahikom, Jesu kung zuan i, a in na kalsuan tawntung lai le natna Laithiangtho heak natu bek hi ngawl (Church School) sia a ngeina
puanmong teap tham leng dam tu nei, a cidam ngawl khat na hi tu hi. hi. Thu urn mite ii thinpuak lungpuak thathong khat bang bekin ih koi ih
khi hi ci in upna le lungngulna khat, ngamtatna le nuntakna ah Christ ii sep bek sia a heehuai mama thu
na nei lai hi. A upna tungtawn in Thu urn mite: Topa thu nitna, hong lamlak hong hil bangin khangto khat ahi hi.
lametna lianpi taw "Jesu" kung thumaan tatak taw nasepna, a a, puicin thei natu ahi hi. Pawlpi Pawlpi ih ci ciang innkuan
"zuan" tu in hong pai hi. Mihonpi te thupiak bangin zui in kalsuanna, itna sungah 90% val sia Tapidaw innkuan puicing khat taw kibang hi. Innkuan
phul tato in, Jesu kung a thet ciang, le lainatna bulphu in ngual zawna taw pan a khangtote ahi hi. Tua hi a, zong Pawlpi bangma ahi hi. "Pawlpi
a nungsang pan a puansil tham a, kalsuan uh hi. Pawlpi sungah patangte a nolai kipatna innkuan pan" a kici bangma
panin phatak ih maapat, ih pantaa in innkuan puicing le ih Pawlpi zong

-22- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -19-
amate thin uuk in, mawsak uh hi." Tate dinmun pan:
Ahizong Jesu in tua patangte pok a, Tate in zongh Jesu tungtawnin
"Patangte le nausente kam sung bang ettee huai om ziam ciie, Jesu
panin, pokna a kicingin na piangsak in Pathian thu taw kisai teng bek kin
hi," ci in pok hi. Patangte ci in in nei a, Kum 12 a phakin kikhopna
zawnsak nomu tu hi ngawl a, amate
hina bangin Topa lungkim a hina ih
inn sungah upate thukham hilsyate
tawtokhawm a, Pa Pathian thu bek BACK TO JERUSALEM
tel tu le a hina te phawsakin thusung kikup pui hi. (Lk.2:42,46,47) Upate Bo Sing (YSBC)
simsak tu ahi hi. in patangno Jesu ii pilna le a thu
heaknate hangin lamdang sa uh hi.
Ahihang Jesu in ama pilna le thu
heakna te hangin kisuangtak ngawl Sente sia leitung ngalpi niina ciang thong sung pan hong suakta
hi. Ama pilnate hangin a nu a pa (WW II) maa in Tapidaw hat peuma hi. Ama lampui in Underground
zatakna in neizaw hi. Tua hu in, ngei hi. AD 1920 hun sungin "Jesus Church (Thimtham Pawlpi) phuan
"Jesu sia a pumpi le a ciimna hong Family" a kici pawlkhat om hi. Tuate leleau hi. Tua Pawlpi sia "Sinim
khangto a, Pathian le mihingte tung pawl in leitung theampo kantanin Fellowship" ci a hat peuma hi
panin maipha nga hi.'Tu hun ciang mission puak tu in peang taw pai tu Tu laitak Simon Pawlpi pan
tate in pate pil ngawlna, a hoi a, a khakbel in Jerusalem khuapi ah pawlpi mi 100,000 te sia peang taw
ngawlna le tu hundan a heak thei kisitua kik tu ci in vaihawm hi. 1940 Jerusalem pai tu in kithoai kik leleau
ngawl ciang kizawngsak a, kino mu kum ciang Mao Tse Tung hong hi. Singapore, Malaysia, Australia,
thei hi. Tabang ih hi hu in ih daupai khang a, Jesu Family te 20,000 man Indonesia a om Sente in huna pia tu
ngawl a, Pathian maipha ci thada a vawtsia zazan hi. A lampui mihing in kinging khol phitphet hi. A pai natu
ngualtamte maipha zongh kimu zo Ii teng sia thong kum 45 taak sak lam sia Morcopolo Sen ngam a pai
nawn ngawl hi. Ih nuntakdante ki en hi. Thong sungah thum thi a, Mr. lai a, a tot "Silk Road" sia ma tot tu
in Jesu ettee in ih pilna, ih thiamna Simon Yhao bek nungta hi 1988 kum sawm hi. A kantan tu ngamte sia
te taw nu le pa zakta in Pathian
maipha a ngate ih hi thei natu
hanciam tek tawng.
Hi a tunga thute nuntak puitek
leang innkuan, bangkua nuamngawl
te hong nuam kik tu a, hi bang hizaw
le ci om nawnngawl tu hi. Na innkuan
nop natu akua dang ii vaipuak hi
ngawl a, nangma vaipuak a hi hi. Tu
mama in hi thute zui sawm in, kipat
sawm in hong piang lei tu hi. Topa
vantung nopna innkuan sungah hong
piangsak tahen. Amen!

-18- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010


pha tak ih kat kik ciang, hun khat lai Tasia bangma pasalte in zi te tungah tungah thunitna a nei bangma in, zite
(1)Central Asia, (2)Tibet, Bhutan,
ih Christian te in Muslim te Jews te thuneina taw sila bangin zak tu hi in pasalte tungah akhawng akheak
Nepal, Pakistan, Afghanistan, Iran,
sia vawtsia ngei, that ngei ci sia a ngawl a, khualna le hesuakna taw. in thunitna nei tahen."(Eph.5:22-24)
(3)Laos, Thailand, Burma ci teng hi.
thu bulpi hizaw hi. Pathian atu mihing lampui tu sia innkuan nop natu in a Jesu in Pa Pathian zatakria taw thu
Lampi ah a suakkhial tha le a kidal
that ngam tu.eima zongh Pathian atu thupi mama khat ahi hi. Pawlkhat te a nit tusia zano ih;kituat ngawl hi.
natu pumpi kihukzia pilna (Martial
thi leang vantung ngam theng tu ci in zite sia sawl tangzang ngaisutna "Banghangziam cile, ama diksakte
Arts) sin hi. Kampau haksatna a om
in kihanthawn hi. nei ngawl tu bangin kituat a, a haksat ka vawt tawntung hi,"ci hi. (Jn.8:29)
ngawl natu in Hebrew kam, Arabic
Kum zalom 13 (13th Century) tu, a nat tu, a khuangai tu le a uuk Pathian itna le zatakna hangin pasal
kam, Mang kam cite sin saan hi.
ciang Muslim te in Christian te tu zongh ngaisutsak ngawlin ii ukna nuai ah a om zi hangin
Banghang a Jerusalem veu
Jerusalem pan hawlkhia leleau a, zawthawk thu taw sila bangin kikoi bangkua hong nuam vaial tu hi.
thinbot hon ziam? Pathian khat bek
a bia biakna nam thum om a, tasia pan kipan tu dong Muslim te hi. Hi bangin ih koi tu hi zaw ngawlin
Judaism, Christian le Muslim te hi. khut sungah om hi. a thaneam-hunlam telin a hina
Tua biakna nam thum te kipatna sia Hun khakbel hun ciang Muslim, tungah pokna taw thapiak thei tu
Jerusalem pan hi. Jews te le Muslim Jews le Christian te sia Jerusalem thupi hi. Jesu in pawlpi atu a
te in Topa Jesu saang ngawl hi bek khuapi kituu leleau tu hi. Tasia hun nuntakna pia in itna taw a khual
hi. A biakna kipatna kibang ahikom ciang Muslim te sia G O G a kici bangin ih khual tu ahi hi. Banghang
Jerusalem sia kituu thapai, kisim Russia te le MAGOG a kici Iran te ziam cile zite sia thaneamsa ahi
thapai tawntung hi. taw nisuana sang (China) pan ban ah Topa ii innkuan nuntak natu
ngalkap honte in huu tu a, dan pasalte tung hong hil thu in hi
AD 1906 pan AD 1250 sungin
"Amargeddon" ngalpi piang tu hi. thu ahi hi.
Christian te in Muslim te khut sung
pan Jerusalem Biakinnpi nga kik Tua hun a-thet maa in leitung ah
nuam ahikom "Crusade" ci a, ngal Neuclear War om tu a, leitung ah Zite dinmun pan:
phuangin Muslim te simkolh hi. datsi, namngim khuk teng Tasia bangma zite in" zongh
Tawlkhat sung sia Muslim te in kaangtham tu hi. Amargeddon ngalpi Topa tungah na vawt tu bangin na
Christian te Jerusalem khuapi a, sung a, modern weapon ngalhiam pasal te thu na ni vun. Banghangziam
Nu le Pa dinmun pan:
biakpiakna khual a haw tu kham thak zak tu om nawn ngawl cu a, cile Christ in pawlpi tungah thu a
Innkuan sungah nu le pa in tate
ngawl hi. siphu taw, thai taw, tei taw, naam nei bangma in, pasal in zongh zite
tungah bangbangh thinpuak nei tu
Ahihang AD 1071 kum ciangin taw kisim tu uh hi. Tua ngalpi sungah tungah thunei hi: ...Pawlpi in Christ
a, tate sia bangbangin ngaisun tu
Turkey te in Jerusalem sim leleau a thite ii chi sia siphu kamkhau ciang
hi ziam ci sia Jesu ii patangte a
a, Christian teng kipawlin dong dimto tu ci hi. Mithi te sa ne tu
vawtna tungah ih ettee tu hi. Jesu in
Christendom ci a, RCM te lampui in in tu laitak middle east ah vaciik
patangte atu a hun pia a, amate ii
"Crusade War" ci in Jerusalem piangthak tarn peuma zo hi. Russia
ngaisut le uukte ngaisut pui hi.
khuapi simkolh'leleau, Muslim te le te in tu laitak siphu bebek khoai a,
"Patangnote kei kungah hong pai tu
Jews te a tul a then in thatmang siphu taw ngal sim tu bebek sin saan
khaam heak vun banghangziam cile
leleau hi. zo hi.
Pathian ngam sia hi bangte aa ahi
Tu huh ciang ei thu zaak bei sia Tasia hun ciang Topa Jesu sia hi," ci in thupha pia a phat vawt hi.
leitung Muslim ngam a om Christian vaangletna lianpi tawTanluan mual "Thiampi liante le thukhamhil syate
te sia Muslim te veu in vawtsia a, tungah hong tuaksuh tu hi ci in Lai in, Jesu ii na lamdang a vawtte hu
that hi ci kiza tawntung hi. Ahang Thiangtho bu sungah kison khol hi. le, patangte ii David Tapa tungah
Hosanna, kipok tahen! a ci hu in

-24- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -17-
ciang, pasal khat in a zi sia, vaang uai a, dik hi; ki itna in, ki eenna nei
kitan ngawlna simngawl, thudang taw ngawl a, kisuangtaak ngawl,
a khul a, numei dang a teenpui le kiphasak ngawl hi; ki itna in philphit
ama in palngul mawna vawt ahi hi," ngawl, duhop ngawl, thintom ngawl
ci hi. Tua hi a, nupate in thumaanna hi; ki itna in ngual mawna ciamtee
taw khat le khat vaang kitanna in
innkuan sung thinmuanna piangsak
ngawl hi. Ki itna in ngitlona thu ah
lungdam ngawl hi, thumaan thu ah
PAWLPI SUNG NASEPDAN
a, innkuan nuamsak hi. Innkuan lungdam hi. Ki itna in thinkiam ngei
nopna a om natu in vaang kitang a, ngawl a; upna lametna le thinsauna Rev. D. Kip Thian Pau
kipumkhat tu thupi hi. sungah kip tawntung hi. Ki itna in Vice Chairman (1), SRBA
bo hun nei ngawl hi (ICor. 13:4-8).
Pathian itna tungtawn:
Pathian ih itna tungtawnin Pasalte dinmun pan: Ih kum hong tarn vaial a, ih om bale zong bangma a
innkuan nopna bangbang hong piang Pasalte hangin innkuan sung heakna zongh hong khan vaial ciang phattuamna om ngawl bek domngawl
thei ziam cile Pathian it tu sia, nopna tu in Jesu in a pumpi ahi, a ih nuntakna sia ngual atu a pha tuam thu urn ngawl mihing khat sangin
Pathian deibel ahi hi. Ei ii it tawm pawlpi sia a nuntakna pia in a itna vaial tu ih hi hunlam ka phawk vaial heehuai zaw lai tu hi ka ci nuam hi.
thei hi ngawl a, Ama ii hong it taw hong lak hi.(Eph.5:25) Tua ban hi. Ei Sizangte bang ih Pu Pau Suan, Lai Thiangtho sungah "Na sa uh le
maksakna hangin a ki it thei ahi hi. ah Jesu in," Mihing tapa in ngual na ih Pu Thuam Hang te hong kikheal a sa vet vun a, na vot uh le vot vet vun"
"Topa na Pathian sia na thin sawl tu in hong pai ngawl a, kipan a nungta Pathian ih heak sia a ci sia ih phawk kik tek tu ka dei hi.
theampo, na nuntakna theampo, le midangte naseam tu le a nuntakna Kum 100 vaal zo, 106 bang kiphazo Topa Jesua vantungah a kaato
na hatna theampo taw it vun." ci hi. pia in, mihing tarn mamate tan tu in hi kasap kikhanthin thei ngawl het lai zawkciang nungzuite in ama nasep
A niina thupiak in, "Nangma le hong pai hi" ci hi. Jesu in a nungzuite thong bana ziam? ci sia ka phawk (Pathian nasep) a taangzai thei natu
nangma na ki it bangin midangte tungah thuneina le zawthawk thu taw tawntung hi. Tua ahikom banghang in Pawlpi (Church) tungtawn in
zongh na it in," ci ahi hi. (Mt. 22:37- lampui uukngawl a, itna le kiniam- a kikhanthin thei ngawl. ci thu le naseam hi. Pawlpi phut bek dom
39) Tua hi a, innkuan nop natu sia khiakna taw lampui in vanngit suan bangbang kipuua tu hi ziam? ci sia ngawlin Jesu leeheak pa Judah
Pathian taw kizopna maan nei ngawlin vanh zangsak hi. (Mt. .11:28) hi lai ngual sungah deisakna le itna Iscoriat taangin Matthias a kitealna
maksak tu sia a bulpi ahi hi. Pathian taw keima mu bangin kong at hi. zongh ih mu thei hi (Sawl 1:26).
sia ahi tu bangin ih it thei ciangin Pawlpi upa 12 pha kik a, Pentecost
innkuanpuite zongh ahi tu bangma Pawlpi thupisak tu ni a thet ciang bang, Pathian Thaa
in a ki it thei pheang tu ahi hi. Topa Jesu sia leitung hong om Thiangtho hong tuak ahikom minam
Pathian ih itna in khat le khat zongh kum thum sung a Pa na a sep theampo ii a kampau theampo sia
hong ki it sak hi. Innkuan sungah ki zawkciang, eite mawna taang thina amate kampau tekin z a uh hi
itna om pole kimaisakna, kikhualna, na thuak a, thina in zo zo ngawl a ni (Sawl2:1 -12). Ci nopna ah thu urn te
kideisakna, kitelthiamna, le na pha thum ni ciang tho kik hi ci sia ei thu ii kipawlkhopna Church sia Pathian
kitutna cite hong om tu a, hi bang umte ii ih pianthakna thubulpi ahi hi. in ompui a hina kimu thei hi. Tua
tengma innkuan sungah khat le khat Tasia ih urn balai le la Tapidaw (Thu ahikom Topa Jesu leitung pan hong
tung pan kithangai kihi lei hi. Hi bang urn) kihi ngawl lai hi thong tu hi. nusiat ciang Church a kipawlkhawm
nuntaknate sia Agape itna tungtawn Sizang mi hina taw Sizang Pawlpi a, Pathian naseam ahi hunlam ih
bek pan hong piang thei ahi hi. Nang sung ih min om tek ahihang Pathian phawk thei hi. Tua Pawlpi sia Lai
Topa bangza na it ziam? "Itna in thin min khumna laibupi sungah ih min Thiangtho sungah a pawlpi min a om

-16- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -25-
"ngawl hang minam tung kingaa kikapkim tu deina ahikom nei
ngawl a, Pathian Thaa Thiangtho hamtang tu hi) (3) Pathian naseam
tungah kingaa hi ci zongh ih mu thei Pastor te sia Pathian thu hil tu a,
hi. Pawlpi keam masabel sia Peter lungdamna thupha puak kakoai tu
ahi hi. Tua hu in tuni dong ciang (4) Pawlpi upate sia Pastor te
RCM te in Pope masabel sia Peter nasepna ah a kisamh theampo hu
(Jesus nungzui Peter) hi ci in tu (Pasal kipawlna, Nupi kipawlna, INNKUAN NOPNA
ciamtee uh hi. (Sawl. 2:14 pan Peter Khangno kipawlna le upa theampo
thusonna kimu hi.) in Pastor te hu tu) (5) Pawlpi mite
Nungzui 12 te sia Pathian sia Pawlpi upate Pastor te hu tu
OM NATU
naseam tu, Jesu thu tetti pang tu a thungetsak tu, tha pia tu ci sia a
teal sa hi a, Pawlpi sungah nasep thupi thute ahi hi. Ci nopna ah
tatuam hong tarn vaial ciang, Pathian Pawlpi sung om Pawlpi mi (member)
THUBULPl TE
thuhilte huu tu le sum le paai taw kisai theampo in vaipuak kinei cingtengh
nasep teng a dawn tu in upa sali te hi ci sia kimu thei hi. , . Cychar Living Well, Tahan
kiteal a, tuate sia tuni Pawlpi upa ih Hi bangin Pawlpi thupisak a,
cite ahi hi. (Sawl 6:1-4). Tua ahikom Pawlpi taw naseam khawm a,
Pawlpi khat sungah Pathian thuhilte Pathian ngam khangsak tu a
le Pathian thu son ngawl nasep dang Pathian \]ong tealsa vive kihi siat hi.
teng a seam tu Pastor te a hu tu in Ahitazong a khanthin Pawlpi ih hi Innkuan ih ci sia leitung ah Laithiangtho sia sim ngeingawl nu
Pawlpi upate a kiteal ci sia a tel huai thei ngawlna.sia ih sepdan, jh Pathian ii hong piansakna ii ziam? Taciang; hi thu hangin 'pasal
mama thu khat ahi hi. Tua ahikom omdan a kileebul tarn mama lai manphatna akilakna khat ahi hi. in a pa le a nu nusia tu a, a zi taw
Pawlpi (Church) khat sim in (1) ahikom, ih nasep, ih kalsuan dan tu Innkuan sung nopna in Vantung kingawmin, amate ngeal sia khat
Pathian thuhil tu Pastor te, (2)A hu sia itna le deisakna taw a nuai a nopna limlakha ahi hi. Hi bang nopna suak tu'hi'.' Pathian in ci hi. "Tua hu
tu in Pawlpi upate, (3) Pawlpi mite ci bangin kong pee suk tu hi. - a om natu in bang sep na sawm in, amate sia nii hi nawnngawlin khat
in nam thum ki om hi. ziam? Sum le paai nei le lamh, inn suak hi. Tua ahikom Pathian ii
le lo nei tu na hanciam ziam maw? ngawmsa te mihing in khen thei
' Tua' Pawlpi sung a om Pawlpi Pawlpi sung nasepdan tu ngawl tu hi,"ci hi. "A tatak in kong ci
minam thum a om sung pan nam A tomin ci leang Pawlpi khat ii Bangbangh hile ci na ngaisun ngei
khat tek in ih nasep ih heak sinsen omdan, sepdan, kizopdan le ziam? Hi anuai a thute tungtawnin
tu thuoi mama hi. Banghangziam ci thukhensstdan te a ngeina om bangin innkuan nopna piang thei tu hi, ci
le Pathian in tuni ama nasep sia ih zui tu ahi hi. Ei sia Pathian ih heak upna taw hi thu kong at hi.
Pawlpi tungtawnin naseam ahi hi. zawk kum 100 vaal pha pheang ih hi
Tua ahikom Pawlpi sia manh nei hang Topa Jesu pian pan kipan Nupa kilaklaw thumaanna:
tatakin ih zak thei tu thupi mama hi. Pathian he te, ei sangin Pathian a he Nupa khat sia a kikhen kik tu hi
masa ngamte ii lai at laibute zongh ngawl a, pumkhat hina taw innkuan
Hi a tung thu teng ih et ciang
ih sim tu kul mama zo hi. Ei Tapidawte khangtosak tu in Pathian piansak ahi
Pawlpi khat sungah (1) Ih Lai
hi. Nupa taw kisai Phariseete in Jesu
Thiangtho bu sia ih bulphu tu, (2) Lai sia ngeina kician, democaracy ukna
taw a kalsuan te kihi a, Lai Thiangtho tungah dongh a, Jesu in, "A kipatciil
Thiangtho sungah a om ngawl
in Bitphuapa in mihing sia pa khat
kitekna bylaw nei tu, (Bylaw sia kammal le zui <tu ngeina te zui po
le numei khat vawt hi, ci in a ki at
mihing khat le khat tungah a leang ih Pawlpi a nuam mama tu hi

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
-26-
(d) Min taw kisai: leitung mite atu a kipat pan atawp kasap a kipeauliip tarn thei mama hi.
Lai Thiangtho sungah mun le dong thu cingsiat hi. Kamsang Tabang ih suana sia Lai Thiangtho sim (Pastor a om nale Pastor in Meeting
ngam, min taw kisai khiakna veu nei dangte ii sonna zongh Jesu pianzia, vacin a nungta meal ngawl, min le za lampui tu hi)
sak tek ci sia ih heak tek sa hi. Ei nunzia tu hong son siat hi. taw pawlpi upa kitealna a, popularity jg oo^3GcaocigS:GO:c5 U O 5 O O S : O ^ O O 5 § £ : D

mi zaw hiat bangna min ih kiphuak taw a ngate hong tarn vaial hang ahi 3D g S a o f a o o S c o & G ^ o3gGJ3^§:&G33Q33al
ciang ih tap pa/nu ii min tawp (f) Lungdamna thupha hi. Tua ahikom 1919 a "His Star" c£:yo5ooSr«p:oJ coo8ac^a3GCcrxj^€jooSa
khakbel sia la in min kiphuak hi. taw kisai: Manglai pan Kawliai ah co ooaSssooSsnGOse ojJJ:8: (Tg^GoaiGooo
Zongam sungah min ih et kik ciang Leitung, vantung ah thu dang "o^aScooScSgoS" ci in Rev U* Ba ii laibu
khat le khat min ih phuak dan peuma om ngawlin mawneimite bulphu in nasepdan, meeiing go Gor>5uo§op|y^(ap:g£:[i
kibang ngawl ci sia kimu thei hi. Nau hong ngum tu in Jesu hong pianna vawtdante kong at suk tu hi. 6n 3 3 3 3 £ c 3 3 0 3 3 g o : oSgOJOSD

sua ma in min kiphuak sia ih heak . thu hangin Lai Thiangtho sungah a Thil dang a vaallai Pawlpi sungah Hi a tunga lai at teng sia ih et
tek sa bangma" John, Jesus" minte kicing dildel in hong son siat zo hi. meeting vawtdan bulphu in kong at ciang (1) Pawlpi keampa sia
hi. Atamzaw in nau sua zawkciang Thina pan nuntakna ah, a hee a kap, tu hi. Banghangziam cile meeting opS:co:3f5 (Kikhop Chairman) seam
min kiphuak tek hi. Khiakna nei in a khuangai mite atu in J e s u vawtdan a maan ngawl huuin ih thu tu ci nopna ahi hi. (2)EC ahile a
kiphuak tek hi. Ih heak pak tu in tungtawn panin ih nga lungdamna paidan ahi tu bang a, a pai thei khekbel E C minute, C C ahile a
Moses khiakna T u i sung pan M a " thu ma thupi ngaisutbel in nei tawng. ngawlna tarn mama mu ka hikom a khakbel C C minute sim tu. hi a, a
Ex.2:10b, Samuel khiakna Topa Mihingte tel zawk ngawl thinnopna hun lai kipua tu ka deina ahi hi. dangte sim kul ngawl hi. (3) Last
tung^pan ka nget hi" ISam. 1:20b, Phil.4:7 hi. Abo mite hong zong kik Mihing khat papo mindaisak nopna meeting minute sim zawkciang a
Jesu khiakna "Mawnei mite ngum ih Topa hi. Lk.19:10. taw ka at hi ngawl a, sonteena kong khialna teng puana nei tu a, pua man
tu" Matt. 1:21, Immanuel lsai.7:14; piakte zongh tel thei natu ka deina zawkciang kipsakna 3aa$i <w»o&a om
9:6 Lamdang thulakpa, vanglian Thukhupna: . le itna taw in kong at hizaw hi. tu a, thukimna Ja tu hi. (4) Last
Pathian, tawntung pa, nopsakna, Hi thu lu tungtawn in Lungdam "O^USGOO5CS[OJCS" laimai thumna on minute pan a thukhensattu a kisamh
kilemna kumpi etc... vawt kammal taw kizui in leitungah 3j53|fl£og£: (a) na ah "333O£SGOO5OOD5 lai thute khat zawkciang khat kikum
ngualnopna, lawpna pan kipan a ojooo^GoScoooooGasScopSreoooca cvjjco&o© tu a,-acf33,5ncoooo5a taw veu in
(e) Jesu pian zia taw kisai: tatuam "Lungdam" ih vawt hun om rocsoScogSjcoooca ajoScouSfc^sc^oopSsag, kipsakna nei vateu tu hi. (5)
Kamsangte ii son kholna tu hikale hi ih bulphu Lai Thiangtho ooooScdi aj5aj[5G^:§ 3n:c^s»jojoocoolo£ Committee dangte ii thukhensatna
tungtawn tu a suak natu mun, min, in Jesu sia mawnei nang le kei atu 3o(§£ CjSg 33000^.0^ ZBOpsOOGCOofeE theampo sim tu hi ngawl a ,
a nuntakzia tu, mawnei mite atu in in hong ngupna thu hangin Committee khat sim in pualaakna
ngim le kham a thuak natu le "Lungdam" a vawt thei takpi ih hi tu Hi lai nguicing sia ei Pawlpite ii (Pawlpi heak tu teng report na lai taw
mailam sang thupiang thuteng kimu Lhupi tu hi. Bang tan vei Lungdam ih zui tu thupibel ngeina ahi hi. at tu) nei tu a sim tu hi. (6) Tua zawk
siat hi. Micah 5:Iff Sua natu mun na vawt zo ziam? Nangma le Mihing tamzaw ii lungkimna taw ciang agenda teng pan suk tu hi.
Betlehem, Isaiah Lai Thiangtho nangma kisit tel in 2010 kumin kitel pawlpi kalsuan tu sia a thupibel ahi Agenda (Kikup tu) thute sia Pastor,
sungah Jessi phung hi tu, min, thiang sitsetna nga tek tawng. hi. Pastor ( a) Chairman ( a) Chairman le Secretary te ii lungkim
Secretary (a) pawlkhatte-iideina heak tek sa thute hi tu hi. (7) Meeting
bang ih zui thak ngawl tu sia thupi sia nai bangza sung vawt tu, nai
mama hi. bangza pan kipan ta nai bang za in
Laimai 13,33aj5ogS:co:op: tawlnga tu cite lungkimna kila masa
on oo<S:3^<Sa3ejooog5 oSajfsat^gf:i le pha hi. Nai, cin sia in ih man zo
a^GOTO<5:(E7<5:[(J<5 opS:Go:or^cj(5 cjogSo bale pee suak tu lungkim, lungkim
c o f t ^ c S a o q o o o g S u c o o G e p o t f ^ ' & oloo ngawl, ahibale bang ni ciang vawt kik

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -27-
-14-
om le a thu nii ma in a deina tek thangsang, saksang ih heak teksa tek ci sia ih heak tek sa hi. Taanglai
tu ci sia Committee lungkimna la
sonthiangsak tu hi.Thukhensat tu hi. Tedim kampaute bek in kinei hi. in kumthak hong thet tu kal kingakla
vateak tu hi. (8) Tawpna thungetna
na lung uh a kim ziam ci dok phot "Lungdam vawt" ci kammal mama mama in kumthak ni ciang sil le
nei hamtang tu hi.
tu kisamh hi. A lung uh a kim le a thupi sa ingh. Lung na thei, thingim teen, anhuan tu sia kingingkhol
Teptee tu: - Biakna sungah Meeting
thukhak sia lungkimna la masa tu thei, thin na thei, thu urn mite hikale sitset in ki om hi.
vawt ciang Chairman (Hun uk) in a
a, a masa sia la khak tu hi. A nii thu umngawl mite in "Lungdam vawt" K u m t h a k ih ci s i a maan
kilawm bang seam siat tu hi.
ma in a tamzaw in a lung uh a kim hun hong thet tu kal kingakla hi. Ih lalawm hi. Minam tatuamte ii zak
Secretary sia 33s^aofx^f ci bang om
bale a kisung sa thu masa sia thin kisuakta tuan hi, kimaitai zaw bangma in ei thu urn mite bek hi
ngei ngawl hi.
kipsak tu hi. tuan hi, nuam kisa hi. Khamtung ah ngawlin thu urn ngawl mite in ih
Phuitongte hong paak niikneak in nuntakzia le lungdam ih kodante
Laimai ( 1 3 ) aaooc'rcaySogSsco: g o 0 0 (en o c )
03£t3^8aDGfXo£ol:o^oo£coojj£coooGg go
-ngamsa vaciim nam tatuamte in - thupi'sa ingh.- Ihkantan ni, tha le
ogS:cb5:o g o G 3 o p : -
-
zongh Topa pok uh hi.. kum sungah nopna, daana ih thuak
OD 3j|o?co8S>jnSoff cooooSaajo^cojiS G O I O I G O U J * ! Oo£$'33[(7^GOiC33 3333) Oo£g%
Lungdam vawt ih ci sia man hun zongh om tha tu hi. Tuateng
c&rajogc^ 33GCjK>o^cn asjajco^coa^) k h a t ooGoooo8o€|OgSa o & G f 00S ao£gsoo C033sg£
lalawm sa ingh. Kum khat sungah kantan thei in, kumlui zo a, nidang
papo sia agenda sung a ki at sa c^aSSo^cogS: 33aoco:olcouo oo563ajrgco:
in.ih zak ngeingawl kum, ni, tha te
ni thupi ihsak tarn mama kawmkal
ahitazong lungkimpui (ca»o5a) a om oogSo^ coDooSaaj^o^ogSii O O O ^ G ^ T O S O O £ § I
ah Lungdam vawt ih ci ni sia" Maw kizangh tu ahikom kilawp tek
bale son kul ngawl hi. 00 oo£coj£a^:o^oS § n q S o^cogS: GO:O1G©
nei mite suatak thei natu in mihing mama hi.
j o 33[f^co:3|r&006^330308 GooooSaaj o f Q 0 3 D £ 3a(ojGo:ogSo^ ^ k » o 5 a ccooaj^
cjogSn c £ s a [ o y ^ [tjfiaoSajoS o ^ o ^ coo5a|§:
bangin khuasikmul suahuai takin
c o r x o a l "3o£s^a3ep6^oo£cocoj£ cooocgi
hong pianna thu, sia thupi"sa mama
Oa^£c33033g?l 33c£E^>£:OJ3^i£ OOOgSag&GjD
3sao G^3S5^£ooog a^:o£|oS g noj6 COSOIGO
thong ka hikom mawnei nang le kei
Thu khat papo sia saa$i cooooSa atu hong pianna hangin ni thupi khat
hang a kisai ngawl thu tatuam pekan O ^ G C O O 33(^0^33C^£ajt oaGajToj^ogSn
ci in ciamtee ingh.
ngawl tu hi. go 33^Go:ajoSofcGOOoSaa2 ^[caoScogS:

OB O C D 0 3 3 ^ 0 ^ g £ 9 3 £ ^ O p 39^COS3jn5o^ G o o o S ^ o ^ o o S d o S ^ o o s a ^ ^ :»o§§coj£ c £ :

GQOToSaGOOOajj^ODWOJj^l c£:g£ao£ajo5a^ 33(^o^G^_rooup5og5sGo:og£ eagic^to^ (b) Kumthak (New year)


o§:oo:^£aogSo 3^£:ooo:^£oDgSo Zongam sungah nidangin
-kumthak ih zak ngeina sia October (c) Thawkikpoai(Easter Sunday)
A om masa thu khat sia lepna a 6n 3 3 ^ G O K g n O C ^ O G 3 3 o £ g £ S c a 3 S O0S0O&
tha hi. Minam khat ih hina taw. kizui Tapidawte atu in ni manphabel
nei khat a omle a lungkimpui (cooooSa) oogSag&e^oo^ coola O ^ GCOS og5:cottTO330$
in Karen, Kachin, Kawl pan kipan ni khat hi. Banghangziam cile
khat a om ciang bek a thu kison thei/ §03gS330^£^£ejOgSD
leitung ah mipha midik khat mama
minam tatuamte in kumthak na nei
sak pheang tu hi. cp 3 3 g c o ^ ( c 6 o o & a o ^ o | » o j | £ c c s n j c g o ^
zongh om ngawl Lai Thiangtho in son
90 3s[opGo:ajorS^(5 [ y i s o £ ajcrSojosor^ ogS:Go:og£ooo^[y^ oog£:^£n o^coo5
hi. Mawnei mite ngum tu in Topa
£O5GOOJ^S^O c(yoajGag:G^:(^:GCX)0333l '3»tC^ICO 3 9 0 ^ § a o l o j | £ [<J^(§©§:©OS OQGOOO
Jesu Christ mihing bangin hong
OJG00002^330o£§0§ gO£gOOGU:g^»e)Og5ll oj^£coD:ojgSii
piang a, Pa Pathian deina bangin
|y£so£s>jo5^£^ ( m ) ^ 8 (a) §oogSo^ol^_n . oa oooo!c|yod^GD3T)333l ogS:co:og£.oo^
mi ngilote khut sungah hong ki aap
c ^ o o S s ^ t g & c o a o (a) jy£ao£ajo5c^ooo5§: goog o5 § £ o ^ o g S a O^OGOO OGCOrOS^ GOCrj
a, mawnei mite tangin thina hong,
OOGOTOO^OgSd (a) «C33o£(g£aGao5 (00) onoo:oj}:of 3s^gS:coSoj 3S3^:o^[C(n o g : o o :
thuak hi. Lai Thiangtho sungah a orri
g£ao£ajo5o^ oocoooojGjopSu (no) oc33o£§£ ajoS^£sf£cOOO 33c(^o£:33GJOOp:O^ODO
sa bangin rhawna theampo nusia in,
oojjfcogS: cgcoasfcpo^socaaooj^ogSD GoTg^ogSn
thina thaankhuk pan rigualzawna
(c]£so£ajaS^£^ooo$^<| coo5oa^£o go OO£§:CO£GOOOO5OO o o o § ^ £ : occopoS
ooScaso ooooiopsoj 33aj:g(ao^j£ gogg oo
taw hong thoto ahikom ni thupi
Thu a kisung sa khat om tu hi.
ajo5g£s ooosaSsoo^ ogoS^figfi §oog5ii aooS^
mama khat ci in ciamtee ingh.
Ahihang tua thu sia pua nopna nii a

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 4 S - 13 -
-28-
Kawlkam kihe tek ahikom kong
. phen kik nawn bua hi.
OOD o o S c u r H A c s j o o j a o g S oooo:e|cpefO§
33§o:eac>OG2|c^sop:oo a s o ^ o o o j cotjej^i Thu teptee dan (ooSco5:oo6g£:)
Thu teptee te sia tu a ih zak ngei
Lungdam Vawtle oon ^S§sa$ a3gSocGQ:e|cpo^ oo£d)^cngS:
ooSoooSoseaoS gqjcj cSc^cpo acrxSjcosGOW
bangma, thu khensatna Nambat pia
a, a t tu sia a ngeina hi. Ahizong
ajo$roo5§:g£|^?Sii midang khat in ih Pawlpi nasep natu

Ni thupi pawlkhat O J D oo£§K»&Gaooc63DgS OgSlGCKOgfi o8&jj


coo^ponooa ocooSooospzcaoo ooootop:of
5 lakh bang hong pia ahile teptee tu
(ooSooSs) hi a, khensatna nambat kul
330^:g|oloo o^:Go:^£3S^6^£tnc6)ioo^ ngawl hi.
Rev.James Nang Khai, Voklaak c£:orrao:op:o^ GooapgDoo5<Jco£<§i o^ooo^. (1) Khat vevei thu kikumte ii a
thuson teng ki at neuno thei a, tasia
0|0g5n «GCDo£:O^CV^I OG0Qo£:o|^£^ zongh kul ngawl hi. Thu khensatna
©gS:co:oo o§rAoo£G3c>o[cj£3aS Go:^£aog5[] thu bulpi (A thupi) teng linlian bek at
ODD Og5:GO:Og£ C0GO3OO^GO3O333l 33C000 tu hi.
ojoogS oojoogSaJ coo5c|^oo5g£sQ£ 88 Kawlkam "at£ag£:" ci ei kam
30§o^co[|y^£;»gSn O^QpOgS Gaoopqpzoefy "Thusung" le 'W>o5a" "Lungkimpui"
£ o l r o ooScD5q5co(g£:i «ooaSooSco:g£t cite sia thukhensatna sung atu hi
Matt. 2:21 Ama in tapa khat hong hing tu a, taciangin a min sia Jesu ci in 3so:(g£cog5i a o c o o o u ^ f o o g S n ngawl a, a nuai pan tepteena at tu
phuak tu hi. Banghangziam ci le ama in a mite mawna pan a hun tu hi. oca 33a}£sa3o:o^£< SSso^oJcoTlyspgSii hizaw hi..
oa^fiGoooojrno^, oooScoJwaal^j c8oSs8oS Teenqatna:-
Thupatna: 2. Kawl ngam sungah ki om OG^OO£D Y S B C . C C - 41' Senior Pastor
Kumsim in December hong thet ahikom amate ii a zeksa ni thupite ogo e c o o S o c S aoGoooojOjjc' gqgg cogS: thasum tu sia thakhat 120,000 hi tu
tak ciang a kuama po kilawpin nuam hong thet tu kal ngakla tek mama do3o6oo8cgc^g£§oopSn o^_epog£ c o o S c g x A ci in kilungkim hi.-
kisa tek peuma hi. Ei thu urn mite ci sia ih heak teksa hi. [§£:(g£ OOGODOU^OO goggaagS c o n S c g o o S Thusung - Pa •
bek hi ngawlin thu urn ngawl ih 3. L e i t u n g ah b i a k n a nam OCp O^OOQoll OgS:GO:Og£ 00GO3033gS;»«J Lungkimpui •- Upa
tatuamte ii a zeksa ni thupite hong ^ £ G ^ 3 G O O 5 gfggoogS oo£oo5onSooG^|§:
suapuite zongh Merry Christmas ci
thet maa in kinging kholin lawp tek SSao§o^ coT|y<§ 33^£Go:a^:go5^£o3gSn (2) Tua zawkciang "Thusung" le
a, Store vanh zuakna pan kipan mun
thei peuma uhhi. o6o 33g£33G€^:G0Cr)£:a^30gS r&gO^SGtoSl "Lungkimpui" om ngawlin Meeting
theampo ah Lungdam vawt la kihong
4. Ei Tapidawte.ii ni thupi mama 33©gS:33GO:Og£ 3 3 3 ^ 0 0 0 ^ 0 ^ (J}:(§O5G33O£ kaa theampo lungkimna taw thu
tek lialua hi. Hi lungdam vawtna taw
in ih teptee ni pawl khat om ci sia ih G30o£go£g:<^ 3igo:333^o^co£^^£oogSn kikhensat thei hi. Tabangte sia:
kisai le ih thubulphu tungtawn ih bat
heak teksa hi a, a nuai a bangin G(y03^O^GOO0333]oSo^ 330$9jj:£c|(p YSBC. C C - 42 Mr.
ciaciang kikum suk tawng.
keima tha ngana kong hawmsawn ejogSn 3aa^oo£^330go5 ^6[c?J8coa5<^<jj sia motor hawl hi nawn ngawl tu a,
Ni thupi ih sak Pawl khat nuam hi. ucjyoooficon o$a$ c j g o a ^ c ^ r o ' 3 3 g £ c c o o £ : a kisapna papo seam thei tu in,
1. Zomi Khamtung mite atu in (a) Lungdam vawt (Christmas) ^OgSlI general worker khat hi tu a, a
nidang hunin Antun poai, Khuado Zongam . khamtung ngam Teptee tu thasum sia tu a ih piak Ks. 50,000
. poai / Kumkhen poai pan kipan ni sungah minam tarn mama ki om Hi a tunga 33oo(5:Gco5ogS:Go: ma kipia paisuak tu hi ci in a
thupi tatuamte hong thet tu kal hikale ih suapuite in Lungdam vawt ooSosSt goo3 sia "OJOSCODSOSQOS" at kikhawm theampo lungkimna taw
kingakla mama hi. ci kammal nei ngawl hi. Khamtung pa ii at banga kong at kik ahi hi. kikhensat hi.

-12- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -29-
-Pawlpi kalsuan dan Committee sim ii meeting te. ah (e) Herod kinginkholna le
A tung laimai (27) na ah a ki at Pastor (Senior Pastor a om thei bale a ki aapna
sa om bangma in Pawlpi sia mihing zong Asso. Pastor khat papo) kaa Hong hun tu Jesu sia Betlehem
khat bek ii thuneina (Pastor or tu a thu le la heakpui siat le pha hi. khua ah suak hi ci in Kumpi Herod
Chairman or Secretary) hi ngawlin Ngaisutna pia tu hi. Tua ahibale in Jerusalem khua Kumpi innsung
thuneina kikim tek tu ci sia ih mu pawlpi sungah buaina tatuamte pan he hi. Jesu suana thu a ngal pan
zo hi. Ahitazong Pastor te sia dadam hong om tu hi. a he Kumpi Herod le Jerusalem
(Senior Pastor pan kipan) Pawlpi Pawlpi bup ii ih neisa na thupite khuapi mite sia a lungmang mama
lungkimna le Pathian sathau thi sa (Anniversary, Crusade) a om ciang lei uh hi. Mi theampo hun tu in hong
zong Fellowship khat ii lampuina, suak Jesu hangin Kumpi Herod sia
te ahikom Tuucingpa/te hi a, a dang
thinngim in thin uuk mama hi. Tua
teng sia a tuute kihi ci sia phaw "mihing pawlkhat ii thu bek taw sep
thinngaimna le thin uukna in bangma
tawntung tu thu khat ahi hi. Senior thak ngawl tu thupi mama hi. Thukim
hi. Tua pilna sia Pathian tungah a he ngawl la patangno tampi in
Pastor (a) Pastor khat papo ii thu vadiam in na ih seam le ih biak ih
aapin tua taw a niamna ah nasep thilaw hi.
taw bebek ngamtat tu hi ngawl Topa zongh lungkim a, Pathian
thei tu kisamh hi. Jesu kung mipilte Jesu thu ngalheakna, ngal upna
ahihang Pastor pa sia Tuucingpa thupha om pheang tu hi. a then sia a mate pilna hi ngawl zaw in thinngimna le thin uukna piangsak
Pathian Tongciin (Ambassador) ahi a, vantung sang a om aksi lamdang - thei bek a, mi tampi in thilaw zawsap
sia heak tu thupi mama hi. Thu khupna: hang hizaw hi. Mipilte in lamlak aksi thei hi. Na nuntakna ah saan tu
Pawlpi upate sia Pawlpi mi Hi lai ka at sia mihing khat papo om nginge napi a et ngawl hu in kilamdannate na nei batu a, Tapidaw
tuuhonte sung pan Pastor te nasep ka ka nopna hi ngawlin ih khanto, i patang tampite in thilaw hi. Ih et natu piangthak minpua in Kumpi Herod
hu tu ahi sia zongh makngil thak khanthin theina zawhiatna khat po mun, ih sep tu na le ih nuntak tu bang ngual atu haza le thin uukna
ngawl het tu thupi hi. Tuuhonte sung ahile ci in itna'taw kong at ahi hi. bang ih hi ngawl manin a thilaw mi taw na hun bo lei tu hi.
pan a, a tangzang tu in a kiteal hi a, Yangon Sizang Tuiphum Pawlpi tampi om thei ahi hunlam zongh tuni Tu 2010 lungdam vawtna in
$S tu a kiteal hi ngawl ci sia (YSBC) ci bang Pawlpi khat atu bek ih kinginkholna le ih ki aapna en kik nang atu in thupha a suak tu, Mary
thupi mama hi. Pawlpi upa sung pan hi ngawlin, Siyin Region Baptist in, kisittel kik tawng. bangin "Topa ci bang ka tungah
a kiteal Chairman or Secretary te Association (SRBA) le a ngam sung Mipilte in aksi lamhilna a zui kik piang tahen" a ci thei tu, Joseph
sia Pastor taw thu khat papo a om om theampo atu zongh deisakna le uh ciang nausen Jesu omna mun bangin van pan aw zaakna taw thu
ciang kikum masa le pha hi. Meeting itna taw kong at hi a, ih zui tu, ih theng thei pheang uh a, lungkim haksa theampo zaw thei natu, a
sung khawng thet zawkciang upate nuntakpui thei tu lametna taw ka at takin bia thei uh hi. Lamlui zui nawn kinging khol ngawl tuucingte
le Pastor te kinial valam cite om bale ahi hi. Hi "His Star" sia kipua tato ngawjin lamthak zui in cia kik uh hi. paupuina aw hangin Jesu a biak thei
pha hi. A om ahile a kisamh khat kilem tato ahihang a lui sia ma Pathian Thaa Thiangtho zui thei ni a bang, pilna a suang tha mipilte van
om (Something Wrong) hi nginge hi. phazaw, kicianzaw hi ci mu ka kipan thinsung takpi le biakpiakna ah a kilak aksi zui in Jesu kung a
Tua kawm pan Fellowship khat hikom kong at kik ahi hi. maan taw kibia thei bek a, Jesu a thet thei bang le a ngal pan bekin
sim.ii tupna le sawmna sia Pastor Pawlpi sim, thu urn mite khat mu sa te in zu le sa neakna lamlui, Jesu suana thu he a, thinngimin
sim hi lai a sim theampo Topa in a zongsangna lamlui, theam theina bangma he ngawl lai patangno tampi
taw kikum masa hamtang tu hi.
"lamlui, Lai Thiangtho sim ngawlna a thisak Herod bang ih hi ngawl natu
Pasal pawlte meeting, nupi pawlte kicing a dimleet thupha hong pia
lamlui, thunget ngawlna lamlui, in Topa in hong keamin thupha taw
meeting, khangno pawlte meeting le tahen. Amen!
sawm a khat piak ngawlna lamlui hong tonpui tawntung tahen. Amen!
teng tawn kik nawn ngawlin nuntakna Jesu hong sua hangin
lampi thak zui in van innpi a kizuan thinnopnate nang tungah hong om
ahi hi. tahen.

-30- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -11-
thinnopna le lungkimnate om hi.
Jesu om ngawlna ah haksatna
namcin om hi. Jesu taw kimu tu in
kingingin ki aap khol tek tawng.

(d) Mipilte kingin kholna le


a ki aapna
Leitung na theampo omdan he
a, vantung om na theampo a kantel
theite sia mipil kici hi. Tuate in
leitung ah a om thingkung lopate a
kilaih hun ciang tabang thupiang tu
hi. Vantung a om ni, tha, aksite
tabangdan ahiciang tabang piang
(c) Tuucinqte kinginkholna le thei hi ci in a he valian theite hi.
a thunitna Van ah aksi lamdang khat a sua
A Hunpa.Jesu sua natu mun a hu in Kumpi a seam tu patang no
tel ngawl lai, a kinengniam tuucingte khat leitung ah piang hi ci in a he
in Pathian vaangletna a mu uhciang mipilte in a omna mun pan van ah a Tuhun sia cialcinna kidem hun hun in, upkhialna taw ki mawsiat in,
kiita mama uh a, (Lk.2:9) lamdang om aksi zui in pai uh hi. Hun khat hi a, ih khangnona, hauna letna Hugh Latimer a kihallup tu laitakin,
zongh sa mama uh hi. (Lk.2:18). ciang vantung ah a kilak aksi zui minthannate in tarn ma sai hi. a lawmpa Ridley tungah, "Ei zong
Jesu sia a lungtang sungah a nei nawn ngawlin amate pilna taw tuat Ahizong, Pathian zakbel pawlkhatte meikuang taw ih thi bangma in,
tatak ngawlte in Pathian vaangletna uh a, Jerusalem kumpi innsung ah sia, hite bang dan in, mihing mit mu. England ngam ah a mit ngeingawl
taw na lamdang a pianna thu a mu a suak nausen zong uh hi. Leitung in cialcinna nga ngawl hi. tu in khuaimei khat de tawng"ci hi.
uh ciangin zongh kiita mai uh hi. pilna in Jesu kung then ngawl a, Tangvalno Jamie Douglas in
Topa Jesu in a leitung nasepna
Doai.nasep hi zongh, a up laak ngamsung Pawlpi sung u le nau vawtsiatna athuak, lianghawng sung
sia kum 33 aphak ciang Ama
manin ci thei^uh hi. Pawlpi le ngam sung buaina piangsak thei zawsap a bute huna puak hi. A ngalte in, a
nuntakna sia thinglamte taw bolel
sung khanlaw natu ngengen napi hi. Leitung pilna sia kisamh mama Tapidaw lawmte omna a son bale,
thungetna nga in khanlawna hong hikale thina taw cialcinna ahi hi.
Khuapi pua ah a kithalupna hangin, liang tung pan hong sawn suk tu khu
pian ciang lau in doai nasep hi a ci hi ci in tawng hi. Liangnuai en,suk
leleaute sia tuucingte bang kinginna Hell atheng tu thaa tarn mama Van
ah kaapui hi. Paul zongh a khan a, "Hisia po Hell z a in thuk
nei ngawl Tapidawte ahi uh hi.
tawntung khualhaw in Christ atu thu bo...nong sawn nuam uh le no thu,
Ahizong vantung lalang in Jesu hong son ngei buan cing"c\ hi.
suana mun a hilh vateak zawkciang ahil zawkciang, Rome ngalkapte in
tuucingte zongh lau nawn ngawlin thatlum hi. Mihing sang pan lelna Lawmte awng, Topa atu in
nausen Jesu kungah pai in bia uh bang hikale, Pathian sang pan lelna vawtsiatna na thuak ngam tu ziam?
hi. Tungsang pan paupuina na zaak na hi ngawl hi. Leitung mitmuna ah lelna bang hi
thei natu in Lai Thiangtho Pathian Biakna kipuaphat {Reformation) kale, Pathian muna ah cialcinna hi.
kammal simin thungetna taw ki
aapin ngakin, Jesu kungah hong then
tu a, na biakna hangin na thinnuamin
na lungkim tu hi. Jesu omna ah

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -31-
-10-
(b) Joseph kinginkholna le
a ki aapna
Mary lawmpa Joseph in zongh
a lawmnu naupaai thu a heak ciangin
thinngim mama a, thumaan mipha
khat a hina taw Pathian vaihawmna
thu tel kik thei hi. Tua hu in thinngim
nawn ngawl a, zongh hee nawn ngawl
hi. Lei tung pan a piang a kison thute
in heena thinngimna piahgsak a,
SVAtiG LE a, a kizawlngaite hiza ciang dongin
kivawt hi. Tu hun ciang lungdamvawt
vantung a saangna pan a piang thute
in thinngimna bosak a, heena zongh

LE1SVHG SUMPIANG ih ci vazak hangin Jesu sua hun a


Lungdamvawtna sia lungman vawt,
thotsak thei hi. Lai Thiangtho sim
ngawl, thungen ngawl nuntakna in
laupoai po na hizaw tuak hi. heena le thinngimnate piangsak thei
PILNA THU Mary ngangawn a nau nei natu
thu a zaak ciangin lungdam ngawl
a, Lai Thiangtho simin Pathian
tungah thungen in ama deina bang
het hi tu ve, hi paupuina sia bangbang nisim ngamta in leitung ah a piang
Tg. Thawng Lian Mung thei thute hangin hong buaisak zo
paupuina hi thong ziam? Hi thu
B. Sc (Q), M. Sc (Credit), M. Res (Cand;) bangbang piang thei thong tu ziam? ngawl hi. Hallelujah!
West Yangon University Kei pasal ka nei balai hi ci hi. Pasal Joseph sia leitung a thupiang a
nei ngawl lai ngaknu khat tungah lawmnu naupaaina in thinngimin hee
Mangkaangte in Geology (a) tung lei nuai ah om suang nam tul naungil om tu ni hi ci le teh a mama kale vantaung le a saangna
Earth Science a nah pilna sia eima tarn mama te sia hi suang nam pui lungmang zaw tu ziam? A thin uuk pan a thumaan le thumaan mite a
Sizang karri in "Suang le leisung thum sungah kihel hi. tu ziam? Kitel paih tu hi. Ahizong hi nusia ngawl Pathian in ama heena
sumpiang pilna thu" ci in min pia thu Pathian tup le sawm ahina thu le thinngimna teng bosak hi.
nuam khi hi. Tua pilna sia bang thu Kawlngam sungah a kisin thei pha tatak vantung lalang in a son
teng sin ziam ci le leitung a om mual, Kawlngam sungah B.Sc ciang, Mary in saang thei pheang hi.
luam, suang nam tatuam le leisung (Goelogy) sia a kibangin sinsak hi. Mary sia vantung lalang ii paupui nop
sumpiangte thu sinbel hi. Leisung Kum thum sung laisin, lai vuan in natu in a nuntakna thiangtho hi. "Kei
sumpiang vanhte ii piandan, om degree pia hi. B.Sc (Hons;) le B.Sc sia Topa naseam nu khi, hi, hong ci
theidan, a phaza le a tawdan cite (Q) sia kum 4 sin hi. M.Sc sia kum bangma in kei tungah hong tung
kisin hi. Suang le leisung sumpiang 2 sin a, Thesis at kul hi. M.Sc. zaw tahen" na ci thei pheang hi. Lk.1:28.
pilna sungah Chemistry, Pgysics le ciang distinction nga siat le Master Mary in Jesu a nei hunlam a heak
Biology thute kihel siat hi. Suang ciangin lungmang nawn ngawl hi.
of Research (M.Res) degree sia kum
Pathian son babang nang tungah
nam sia no lai pan ih sin suangnam khat sung Thesis at sak a, lai vuan
hong piang tu le hong tung tu in na
pui thum ahi (1) Meikaang suang om ngawl hi..
ki oai ziam? Hi tahen ci thei natu in
§:oo£coc{po&), (2) Athaksuak suang M.Res. degree ngate sia Ph.D kinginkhol a, ki aap.kholna hun tampi
(3oog£G[cjo5:ca3po5) le, (3) Suang nip (Prelim) sia entrance exam phi khul ih laak kul thei hi. Lungdam vawt a
(33^or>|Gtrjpo5) ci teng kihel hi. Lei ngawl a, kaa thei paih hi. M.Res. kaa pian natu hi.

-32- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -9 -
kingaisun tek, kizangh tek hi. III. NUNTAKPUI TU khuan nga ngawlte sia kumpi nasep in kikhen lai hi. Tuteng sung pan
Christmas Carol a zangh ngawl LUNGDAM VAWTNA kum nii a sep zawkciang Ph.D pawlkhat sia Sya le vanh kicing
Pawlpite bang sia amate atu in Jesu Tabang ahi pha hi, Topa ama (Prelim) entrance exam phi thei ngawl ahikom Doctor kisin thei
suak ngawl hi kici liangzaw hi. mama in lamlakna khat hong pia tu pheang hi. Ph.D (Prelim) sia kum ngawl hi. Subject teng sia a vekpi hi
A et nophuia thethei, a lawphuai hi. Naungil om ngaknu moi khat in khat sung laisin sak a, lai vuansak ngawl a, a kison thei ngawl pawlkhat
thethei in kivawt tek a, a lam dadang tapa nei tu a, a min Immanuel ci tu hi. Tua lai vuan a zo te in Ph.D. tatak om lai hi.
kizongin kizangh tek hi. Taak kungno hi (lsai.7:14). kum 4 sin lai hi.(Tute sia tu hun laitak
khat Biakinn suantawm in mei colour Ngaknu thiangtho khat naungil education dan hi. A hun zui in kilaih Zongam leisung sumpiang
a tatuam taw zeamin kitaangsak om tu a, tapa khat hing tu hi. Taciang thei hi) Laibu editor pa (Rev. Vum Khat
vazua a, tua in zongh hdng thalawp a min sia Immanuel kiphuak tu hi. Tu hun laitak B.Sc (Hons) le Pau) in Zongam Geology taw kisai
sak tuam hi. Tua Christmas Tree sia (Tua in eite taw Pathian omkhawm B.Sc (Q) nga te atu D.A.G (Diploma lai nong at tu ziam ci a, kei zongh
AD 1843 kumin Germany ngam hi, a ci nopna hi.) (Matt.1:23). of Applied Geology) ci in kum khat ka heak za hong at khi hi. Zongam
Stzabung khua pan hong kiphuan kisin thei hi. Diploma, Master le sia geology taw kisai in phatak kivawt
khia hi a, kum 200 sungin leitung (a) Mary kinginkholna le Ph.D. sinte atu Subject tarn mama ngawl lai hi. Yangon University
bup ah zel thamsiat paih hi. a ki aapna kikhen lai hi. Kawlngam ah a kisin Diamond Jubilee Hall (Yangon
AD 1843 kum ciangin London Bangma hunin pasal a nei ngei thei special subject pawlkhat sia a University pan a kivawt M.Sc, M.Res
khuapi panHenry Kurl in Christmas ngawl ngaknute, naungil a om (a nuai a bang hi. le Ph.D. Thesis te koina library) ah
Card vawt a, khat le khat kiphaw ngai) ciangin zawjngai kici hi. Pu le ka et ciang Zongam thu thesis tawm
1. Petroleum (or) Oil & Gas
zawhiat ni.ci bang danin kingaisun pa hun lai pek pan tabang zawlngai
- Namngim le a'kuang thei vui bek ma om hi.
ahikom tua Christmas card taw mite kilipkhap tek a, nau a sua hun
2. Engineering geology (1) Kyaw Winn (1969) kumin
khangnote khat le khat kithak vazja ciang zong innhul sungali kisuaksak
ngawlin daai hui khawngah - Inn sakna, lam vawtna, ...etc "Geology of the Southern Chin Hills"
uh a, kimealheakna ciang dong
piangin 1900 kum ciang leitung bup kisuaksak hi. Jew. te .ngeina ah 3. Hydrogeology ci thulu taw M.Sc. (Thesis) vawt hi.
ah a kizangh ngawl mun om nawn kaikeak bek hi ngawlin suangtum - Lei tung lei nuai tui thu Tusia hi le a laibu sim ngei ngawl a,
ngawl phial hi kici hi. taw denlup tu ahi hi. Hi bangin a 4. Economic & Mining References list sungah om hi. -
. Ei Zongam ah zongh, Lungdam kizawlngaite a thi uh ciangin a - Leisung sumpiang thu (2) U Hang Khan Lian (1983)
vawt a kivawt tu ciangin mipite mithiluang sia kongkhapi pan pusua 5. Gemology (or) Mineralogy kumin "Reginional Geology and
hanciamna thalawpna om a, ngawl a, lenghsang pan pusua in dal - Suang manpha thu Landside Problems along Kale-
Lungdam vawt poai a bo ciangin kihongkeak a, tuak mun pan than 6. Sedimentplogy Tiddim-Falam road" ci thulu taw
tawpkikin biakinn theng nawn ngawl kizot pui in kivui hi. Pasal nei,ngawl - Suang a nipte thu M.Sc (Thesis) vawt hi.
paih zongh Pawlpi mi kinei tek hi. 7. Igneous and Metamorphic (3) U Hla Htay (1985) kumin
Tua hi a, hi Lungdam vawt poai sia Petrology - Suang a sakte thu "Mineralogy and Petrology of the
ih thin sungsang pan vawtin ih 8. Environmental Geology Webula Ultramafic body and
nuntakpui tek tu sia thupi mama hi. - Kiim le paam pilna Khwekha Metamorphic, Falam
Tabang ahi natu in kingingkholin 9. Geochemistry Township" ci thulu taw M.Sc
thinsung pua kholsa in ngakin ih zak - Laboratory ah kizangh hi. (Thesis) vawt hi.
tek tu sia thupi mama tu hi. Jesu na 10. Geophysics (4) U Ohn Thwin (1993) kumin
sungah hong sua takpina le tua Jesu - Namngim zonna ah kizangh hi. "Geology and Petrology of Southern
lampuina hangin na nuntaknate 11. Paleontology Kanpetlet Area, Chin State" ci thulu
kilamdang tu a, a dungawkhuai - Suangsuak nganhingte thu hi. taw M.Sc (Thesis) vawt hi.
Tapidaw nuntakna suak tu hi. Tute zongh namno tarn mama Tuteng ngawl sia report paper

-8- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -33-
tarn ma om hi. U Ngaw Cin Pau in limestone...etc) le Igneous Ngualsung om ciang tokhial zongh Liberius in amate uuk po in
1965 le 1969 in Kanpetlet le Ngullu (Serpentire, Wehrlite, Peridotite, lauhuai a, maizum po kinga thei hi. Christmas poai vawt lialua sia phasa
mual report at hi. Report kisai sia: dolerite...etc.) cite om hi. Leisung Taanglai hunin Romete in ngawl ahikom 25 December ni in
sumpiang sia Nickel, Chromitem maitang (face) nii a nei apasa doai Jesu suak hi, tuni pan kipan um vo,
(1) Report on "Muetaung Nickel
Copper, Cobalt a cite om hi. Jarus kici milim pathiante bia uh a, a ci ziauna pan tuni dongin a kizui
Deposit" by U Ngaw Cin Pau 1969.
Leisung sumpian pilna sin leang tua Tarus a biak uh tha (month) sung to le a kizangh to ahi hi. Hi 25 Dec.
(2) Report on "The Study of
suangte ii kum sia million year bek teng sia Januarius ci in January tha ni zong taanglai Assyria mite ii Ni
Phunom village landsliding" by U
min bang ih nei law liang hi. Rome pathian ahi Mithras biakpiakna poai
Nyan Soe and u Aung Myint Soe, kizangh hi. Suang kum haamte sia
kumpi Numa Pomphilius hong khan ma na hi veve lai hi. Bang kum, bang
D.G.S.E, Mining Ministry Burma, a kum moi te sangin sakza ci bang
ciangin Janus pathian biak ni tu in tha, bang ni in Jesu hong suak hi ci
J977(Unplublished). hi tuan ngawl hi. Suang a sak le a
January ni (9) ni bup ahi natu in in kihe-nawn ngawl hi. Banghang
(3) Report on "The Study nip sia suang nam taw kisai zaw hi.
ciamtee uh a, a ngam buppi in tua ziam cile Jesu hong sua hun laitak
Khuasak village landsliding" by U Namngim om theina, kham, thik le
Jarus pathian bia uh hi. Tua hun in, tuhun a ih zak Calendar cite om
Khin Maung Aye D.G.S.E Burma, suang manpha om theina ci bangin
laitak Christian upna sangah ngawl lai hi.
1971 (Unplublished). suang nam kikhen hi. Thik nam le
khanlawna nasia tak om a, Rome
Tuteng sia keima ii laibu ka suang manphate sia meikaang
kumpipa Constantine" mama II. TU HUN LUNGDAM VAWTNA
simha sungpan a thulu ka kaikhop suang taw kisai zaw hi. Keima ii LE KINGIN KHOLNA
Christian a sua ciang milim pathian
teng hi. A dang zongh om lai tu M.Sc (Thesis) sia Mandalay ngam, Christian upna in Mangkaang
a biak tu kilawm kisa nawn ngawl
ahihang kumpi report veu tarn tana Thazi khua ah om Limestone ngambup hong zel tak ciangin,
hi. Jarus pathian bia tu in mihonpite
nga natu ol ngawl hi. Kawl kumpi le (ajscocjpnS), ei kamin muansuang te hong theng siasua tek a, Kumpipa Christian upna a khanthin seseam
UN te kipawlin a vawt report pawlkhat taw vawt khi hi. Tua suangte pan tu Constantine in "Tuni pan kipan Jarus natu le a lawphuai natu in AD 1400
om hi. laitak cement vawt hi. pathian ih bia nawn batu a, na kum ciangin Italy ngam ah ngaknu
Leisung sumpiang thu a kicing theampo a piangsak Pathian Christ tangval te in Christmas zanva la taw
Thu khupna: zaw in at tu sia Sizang kam taw a ih bia tu hi" ci in kumpi thuneina taw thua in inn khat pan inn khat hong
Ahuam (general) in son leang om ngawl laimal vive tamzaw tana a pualaak ciang Christ le Mipi pai uh le thanophuai mama kisa
Zongam sungah sediment, haksa mama hi. Tuteng ci phot (mass) kammal nii hong kingawm a, ahikom a hai ngawlin Piantit, Sapain
Metamorphic le Igneous om ci tu hi. tawng. Khangthak Sizang khangnote "Christmas" ci kammal hong piang le England ngam te in zui paih uh a,
Slate, phyllite, schist (metamorphic), Thesis, Research Paper cite at zo ahi hi. Christmas ci kammal in AD 1800 kum ciang leitung bup
Sedimentary (sandstone, shale, tu in hanciam tek tawng. Christ suak hi cina hi ngawlin Christ Christian theampo in Christmas
le Mipi cinopna hizaw ci thu ih heak Carol kizangh siat hi. Nuam kisa
maksak tu thupi ka sa mama hi. mama a, tu in ngeina bang khat in
Rome te thu neina nuai ah
January tha ni (9) ni simin Christmas
poaipi khamna sia Greek Orthodox
Pawlpite in nuamsa ngawl uh ahikom
January (14) ni in vawt se uh hi.
Arminian Pawlpi "hong pian leleau
ciang February ni (4) ni le (14) ni ci
bangin amate uuk ni po in Christmas
poai vawt uh hi.
Topa Jesu hong pian zawk AD
354 kum ciangin Thiampi Lian

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -7-
-34-
20W
Chviztwa*
aUi kinging
khol tawng MAISANG HUN BEAK AH
(1Tim.4:8, lsai.7:14, Matt.1:23) Joshua 3:1-5; Mt.22:34-40; 28:19
"Pumpi kitekna in phatna No hi sungah a om ngei kuama om ngawl nu hi, tua ahiciang amate in
pawlkhat nei hi, ahihang thaa thu na pai natu Jampi hong lak tu hi. Ahihang thukham thingkuang nai neak
a kitekna in tu' hun le maisang heak vun a, tai lang bang a kisamh in om vun," ci hi. Joshua in mihingte
hong pai tu hun atu nuntakna tungah ci hi, "Noma le noma kithiansua vun, banghangziam cile TOPA in no
ahikom manpha zaw pek hi." ' ii sungah nalamdang hong vawt tu hi." Tua zawkciang Joshua in thiampite
Rev. W. Khai Tual thu pia a, thukham thingkuang pua in mipite mai ah-pai -in sawl hi. A ci
bangin amate ngamta uh hi. (Joshua 3:2-5)
Jesu in, 'Na Topa Pathian sia na thin theampo, na thaa theampo le na
Maisang bang thu piang tu ci, ahikom zociang mama in bang thu ngaisutna theampo taw it in.' Hisia in a lianbel le a thupibel Thupiak ahi hi.
thu kihe khol ngawl ahikom po a piang zong, na tungah bang A niina Thupiak thupibel sia tasia taw ma in kibang hi: 'Nangma le nangma
Tapidawte in thungen kawm sa in thu po hong theng zong kingin na ki it bangin midangte zongh na it in.' Moses Thukham theampo le
Lai Thiangtho simna taw ih kinging kholnate om pole thu haksa tu khat kamsangte hilna theampo sia hi thu niite kibulphu hi, ci hi. (Mt.22:34-40)
khol tawntung bale Tapa neina taw zongh om ngawl tu hi. "Tua ahiciang pai tavun, mun theampo ah mihing namcin theampo ka
Mary bangin kibuai tu hi. A lawmnu nungzui suaksak tavun: Pa, Tapa le Thaa Thiangtho min taw tui na phum
naungil omna taw Joseph bangin I. TAANGLAI LUNGDAM tavun" (Mt.28:19).
kibuai thei tu hi. Bangma a tel ngawl VAWTNA
tuucingte bangin launa taw hunpa Jesu leitung ah hong sua maa Kum hong bo in kum dang khat Joshua hun lai Jordan ah
biakna om thei tu hi. Lamlakna zui in Christmas poai kivawt ngeizo hi, sung ih turn takciang, eima kum ngiaphual a sat laitak Topa Pathian
ngawlin amate pilna taw a vaihawm cile teh a umkhial hi hong ci thei tu zongh kum khat ma a khangto hita ii a thupiakte tungtawn in kumthak
mipilte hangin bangma ahe ngawl hi. Banghangziam tu hun sia eima ci ih he tek hi. Ahizong bang phultha ih kalsuanzia tu ih ngaisun tek tu hi.
mi tampi kithalupna zongh piang heak ngawlte he a, eima nei zawk tu a, nuam tu maw, nuam ngawl tu
thei tu hi. Jesu sia a ngalkhat pan ngawl a neite ih mukhial hun hizaw maw cite ih he bua hi. Tua ahikom 1. Ih pai / thet ngei ngawl
bek heakna in Herod bangin thin hiat hi. Mukhial a lauhuai bangma in Topa Pathian in lam ih puisak bale Topa in no hi sungah a om ngei
uukna le vaang eenna hangin upkhial zongh lauhuai mama a, Lam maan kitawn hi ngawl tu hi. kuama om ngawl nu hi a ci bangma
tualthana zongh piang thei tu hi. Tua nuntakna le thina thu hi zen hi.

-6- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -35-
Thukham thingkuang pua thiampite Thiangtho he a kisa, Lai Thiangtho khuapuite in khuapua, liang panin
ei zongh ih zak ngei ngawl hunte
nungzui vateai kul ziam? Ahibale a bu toai tampite in a heak bangin Topa Jesu khiaksuk sawm lai uh hi.
sungah ih turn hi. Ih pai ngawl lai ih
mai ah pai leang zong bangtat tu hi Jesu zong tuan ngawl uh hi. Topa Jesu sia a kinaipuibel a
nuntak hunte a kizangh tu ahi hi. A
ziam? Ih ci nuam tha tu hi. khuapuite in zong urn ngawl thong
tuanin hi thu kumthak ciang vateal
Tua hun sia anlaak hun ahikom 4. Nazareth Khua Mite hial hi. Mt. 13:58 na ah, "Amate in
bekin phaw tu hi ngawl hikale
Jordan ngun tui pawm hi. Thukham (Lk. 2:39-40) um ngawl ahikom tua mun ah
kumthak hun ciang beakin ih phawk
thing kuang pua thiampite in nguntui Jesu sia Nazareth khua ah kum nalamdang tampi a vawt bua uh hi"
tha ih ngaisun tha ziam? Ih thet ngei
sung a peang uh khia in a sii suk uh sawm thum phial bang om tu a ci sia Nazareth khua a sonna hi.
ngawl lai kum sung ih thet bangma
tak ciang nguntui tawlnga in leiko ahihang a khuapui te in telzo ngawl Tusia bangma Tapidaw innkuan
ih zak ngei ngawl hun, ih sep ngei
tungah Israel mite pai in Jordan ngun hi. Nikhat, Topa Jesu a khanna pan khangto ingh a ci mi tampi tak
ngawl nasep te ih seam tu hi.
kantan thei uh hi. Pathian thupiak Nazareth khua Synagogue ah ama te Tapidaw ahi ngawl tampi om uh
Ih pai ngeina khat ah ih pai ciang
zui ngawlin Thukham thingkuang pua thu a kisonna Lai Thiangtho sim in, hi. Nipi sim choir a sak hangin,
lamlak kisamh ngawl hi. Ahizong ih
Thiampite mai ah a pai a om hial to kik hi. Jesu thusonte lamdang sa sumpi a khiak hangin, mihing
pai ngei ngawl, ih heak ngei ngawlna
zong Jordan kantan thei ngawl tu a, in a khuapuite in hista pa Joseph piangthak a khanglo sung a om
ah ih pai ciang lamhong lak khat om
Thukham thingkuang pua Thiampite tapa hi ngawl ziam? Asuapuite sia hangin piangthak akisa mihing
bale haksa paih a, dongh velvul in ih
a thet tu le a mai ah a pai hun ma a tuate tuate hi ngawl ziam ci uh hi. A tampi tak om thei hi. Nazareth khua
hi bale kingammang thei hi.
ngak kul veve tu hi. Tasia hu in khuapui te in Jesu sia Joseph tapa mite in Jesu taw khua khat in om
Ih thaa nuntakna, ih Tapidaw napi a up ngawl bangma Jesu thu
Pathian in mipite Thukham bek in mu a Messiah in mu thei
nuntakna ah a kua in lamlaksak tu le late taw kikhuala ngawl het napi
thingkuang pua Thiampite mai ah ngawl uh hi. Banghang? Kinai leilam
hi ziam? Joshua in no hi sungah om Jesu saang tatak ngawl a
paisak bek dom ngawl, mihon taw sia awlmawk ngawl Hang hi. Topa
ngei ngawl lai na hi uhkom amate in Christmas a muak tatak ngawl
nasepna ahikom tai lang bang a Jesu in, "Kamsangte sia amate khua
na pai natu uh lampi hong lak tu hi mihing tampi om thei tu hi vahai hi.
khualana pan zuisak pheang hi. Tua ah thupi kisa ngei bo" na ci hi. A
na ci hi. Amate a kuate ziam?
Thukham thingkung a pua thiampite ahikom ei zongh Pathian ii hong
ahi hi. Tua hi a, ei zongh Pathian thupiak bang kalvol ngawlin ih zui
thu, Lai Thiangtho in lam ih puisak natu ki aap tek tawng.
tu hi a, hi thu hong sonbel tute sia Khat vevei ih Pawlpi sungah
Pathian naseamte ahi hi. Tua hi a, Pastor te ii vaihawmnate, lampuite
Pathian deina sia Lai Thiangtho ii khensat sate kalvol in ih sep nop
sungah om a, hi Pathian deinate hun, lampuite hawmthaw in a mai
mikim ii heak thei natu sia Pastor te ah ih pai nop hun zongh om thei tha
ii son tawntung tu ahi hi. tu hi. Tabangte pha tu bang ahihang
a nung ciang buaina in zui hamtang
2. Thupiakte zuina: zaw hi. Tua ahikom Israel mite in
Joshua ii lampuina nuai ah a om Thukham thingkuang pua Thiampite
Israel mite Pathian ii thupiak bang a nung a zui bangma in Topa Pathian
zui uh ciang zawna nga hi. Thukham ii deina le ih lampuite nung ma phatak
Thingkung pua thiampite nung zui tu, in zui leang a, kalvol sawm ngawlin
thukham thing kuang taw tailang zui thei leang a phabel ahi ka tawm
bang a kihalna pan zui tu ci hi. maw?
Tabang ma in Israel te ngamta hi. Tu ni in eima tek Ii ih zui tu Naxcrclli

Tne Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -5-
-36-
ngawl hang hizen hi. Ih tel zong ih phot in. To nii ii na, seam thei ngawl Pathian ii hong thupiak sia a bang theampo ah mihing namcin
teldan maan ngawl hi tu hi. Jesu tu ni hi. Mite in Jesu sia hunpa tu in ziam? Lai Thiangtho sungah om hi. theampo ka nungzui suaksak tavun:
hunpa in saang ih kisa zong ih dei bek a, Topa tu in dei ngawl hi. A lianbel thupiak sia "Na Pathian sia Pa, Tapa le Thaa Thiangtho min taw
sandan maan ngawl hi thei tha tu hi. na thin theampo lena ngaisutna tui na phum tavun" (Mt.28:19). ci thu
3. Thiampite le Thukham Hil theampo taw it in" (Mt.22:37) ci thu ahi hi. Sawlna hi a sep tu hi paih hi.
2. Herod Kumpipa (Mt. 2) Sva te (Mt.2:3-6) hi. Thupiak ahile zui tu hi paih hi.
Herod kumpipa in thiampi lian Tua taw kizomin a niina thupiak Tua hi a, hong pai tu kumthak
te le thukham hil syate kaikhawm lianbel sia "Nangma le nangma na sung le ih pai lai tu maisang hun
in Messiah koisung ah suak tu ziam ki it bangin midangte zongh na it in" theampo sungah hong lampui tu sia
ci a dokciang Bethlehem ah suak (Mt.22:39)ahihi. a tawntungin Topa Pathian ih hisak
tu hi ci in Lai Thiangtho tungtawnin tu hi. A lianbel Thupiak ahi Ama
son thei vaset hi (Micah 5:2). 3. Sawl nitna(Sepna): hong thupiakte ih zui tu hi. A lianbel
Ahizong Thiampi liante le thukham Pathian ii hong thupiakte zui tu sawlna ahi Ama sawlna ih seam tu
hil syate Bethlehem ah pai in Jesu ahi bangma, sawlna a om le sep tu hi. Hi bangin Topa Pathian ii hong
muak tuan ngawl vahai hi. Messiah ahi hi. Israel mite in Topa Pathian ii thupiak lianbel le sawlna lianbel te
sia Israel mite ii a lamet tawntung sawlna a om le seam hi. Topa ii sawl ih sep zawk natu, ih sep thei natu
khat hi napi Messiah ahi tha tarn bangin seam hi pole zong zawna ki aapna nei tek tawng. A bo sa hun
zongh ci in kan beak ngawl hi. nga hi. Tuasungah pai vun cile pai sungah ih sonna sa bangin ki aapna
Jerusalem le Bethlehem zongh paih tu, tasia seam vun cile seam ih nei bua phial zong, hong pai
Nisua na sang pan mipilte hong kikhuala tuak ngawl napi banghang paih tu hi. Ahizong Topa sawl ngawl pheang tu "Maisang hun beak ah"
pai in, "Judah kumpi pa koisung ah pai in Jesu bia ngawl ahi tarn? A bul eima uukna ah deikai in pai tu, Topa Pathian in lampuisak in, zuina
suak ziam?" ci a dok ciang Herod kiphatsak hang uh hi. Amate in Lai seam tu hi ngawl hi. le sepna te taw a kalsuan thei tu in
kumpipa patau in linglawng hi. Thiangtho he napi messiah kisamh Tu hunin Topa ii sawlna lianbel Topa Pathian tungah ki aapna nei
Banghang ahi tarn? A kumpi tokhum kisa ngawl hi. Amate le amate mipha sia "Tua ahiciang pai tavun, mun tek tawng.
. a suan tu lau ahi hi. Tuhun in zongh kisa uh a, thukham zui zo kisa tha
Herod kumpipa bangin a lau mihing uh hi. Tu hun zongin thiampite le
tarn mama ki om hi. Mihingte in Thukham hil Syate bang mihing
amate ngealna, tupna, a uuk, a kin tampi om hi. Na zuina taw Pathian
teng a nusiat thak tu lau uh hi. Jesu maipha nga zo tu hilete Jesu hong
Christ sia a nisim nuntakna ah pai bang kul tu ziam? Jesu dikna
kumpi in koi thong le a kin a uuk tungah a kingate bek in hong suak
teng seam thei nawn ngawl in Jesu Jesu a manpha in muak thei bek tu
in mun a laak thak tu lau in dei ngawl hi. Nang dikna na suang le Jesu
uh hi. Khat in, "Zu zuak sia ka nang atu kisamh ngawl hi. Tedim Lai
nuntakna hi a, kei Jesu saang thong Thiangtho sungah "Lai theite" a ci
leng tateng seam thei nawn ngawl sia Lai Thiangtho hete a cina hi.
tu veang" ci hi. Christmas taw kipeal Thiampilian te le Thukham hil Syate
suak hi. Hong suak Jesu kumpi na in Lai Thiangtho he a, Jesu suana
muak nuam tatak le na lungtang tu mun zongh son thei napi abiak
tungah a to kumpi teng heamkhia ngawl bangma tu hun ciang zong Lai

-4- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -37-
T H U T A T U A M

SRTECAMP
TELEPHONE NEI THAK
1. Pa Dal Lam Cin Mung Kalay
Ctoistmas few KipcaC Z
SRBA-E&M lampuina taw KSBC
-0949241375
ah 4-9 October 2010 hun sung Kalay
2. Pa Hau Khua Pau
...Repents. Live... Ezk. 18:32bulphu
-0947072971
in SRTE Camp sia limci tak kiman
3. Pa Kam Khua Thang LSBC
thei hi. Camp Speaker sia Pr.
-0947078013
.Thomas P a u A i a n Tuang(Grace Leipui
4. Pa Pum Khan Dal
Baptist Church Assistant Pastor)
-0947080217
Liyingsuh NKVBA, Topa in hong Leipui
5. NuVungZa Cing
zaksak a, ngupnga lungdam tetci
-0947073100
pang mi (13) val om thei hi. Innteak Leipui
6. Pa Hang Cin Lian
hong sepsak KSBC Pawlpite in an
•0947080045
huan le sep le vawt teng vaipuak la Leipui
7. Pa Hau Khan Pau
a, thanophuai takin kiman thei hi.
-096815236
8. Pa Hang Lian Tahan 1. Zintun Inn Neipa (Lk.2:7) Jesu atu hun pia man ngawl uh hi.
SRBA YOUTH GOSPEL Tua hunin mi simna om tu Zintun inn neipa in Jesu sia akua ci
-0948850383
2010 kum atu S R B A Youth ahikom a pute a pate khua tek ah he thong le bangkhat tetei hisak tu
9. Pa NgoZa Thang Tahan
Gospel team mi (6) pha thei uh a, cia uh a, Mary le Joseph zongh hi. Tuhun zong mihingte in Jesu sia
-0947078751
12 Oct. 2010 ni KSBC pan kipanin Bethlehem khua ah cia hi. akua tatak ci tel ngawl, saang ngawl
10. NuDim Za Lian Lophei
New Suangpi dong lamdung teng Bethlehem khua ah zin le leang tarn ahikom Christmas tatak taw kipeal
-0947175049
paisuak thei uh hi. Music fund zong "mama ahikom zintun inn neipa a inn siat hi. Jesu sia akua tatak ci a tel
(No.10 na sia, Tu nung hong
kaikhopna taw thua uh a, muan awng nawn ngawl hi. A m a sia I
kisuaksak zo hikale kikhial tha
mawk sangin a tamzaw nga theizaw leangna tarn ahikom komla mama
ahikom a maanin suasak kikna hi.)
ci thu kiza hi. zongh hi tu a, Mary le a sung pan
11. Pi Vum Cing Zongal
12Oct.2010 KSBC 79,000 apiang Jesu nausen sia akua hi a,
-0947175024
13Oct.2010 LSBC 92,500 koisung pan hong pai ci zongh he
, 12. Pr. Ngin Khan Than Leidaw
14 Oct.2010 TSBC 92,500 ngawl tha tu hi. Tua hu in, a kung
- 070 50591
15 Oct.2010 Khaikam 17,560 vacin ah apiang Jesu muaktha
13. Rev. Lian Khua Hau Zongal
16Oct.2010 Mualpi 32,020 ngawlin kipeal suak thong hi.
17Oct.2010 Theizang 43,000 -0947175026
14. Pa Hau Cin Dal Yangon Tuhun zong mihing tampite
18Oct.2010 Hiangziing 70,000 zintun inn neipa bangma hi.
19Oct.2010 Taingen 25,000 -01 73089381
Christmas hunin mihing tampite a
20 Oct.2010 Sualiim 17,500 kul ngawl leitung vai teng taw a
Telephone neithakte a vekpiin
21 Oct.2010 Bekan 33,000 ' lungtang inn kidimin Jesu tun natu
kihe siat paih ngawl a, ih heak
22Oct.2010 N.Suangpi 30,000 mun awng ngawl hi. Nik lei puan lei
masasa le hong kipuak bangin hong
22 Oct.2010 Babv.YSBC 10.000 in, ngualnopna teng taw komla a,
kisuaksak hi.
Total 547,780
The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 3-
-38- The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
SIYIN MINI MARATHON SRBA HOSTEL (NANPHALONG)
A khat veina Siyin Mini Marathon Nanphalong ah Suapui Vaipheite
sia 2006 kumin Khuasak Baptist taw kipawlin.ih sak khop tu ahi
THU MAISOT Church Centenary ah, A nii veina SRBA Hostel sia Foundation kiman
2007 kumin Limkhai Baptist Church dek tak zo hi. Foundation teng man
The Siyin Baptist Magazine Volume 51 na suaksak thei natu hunpha Centenary ah, A thum veina 2010 zo po leang a inn a din thei natu sia
hong pia Topa Pathian min ih pok masa hi. 2010 kum sia bangbangpo kumin Voklaak Baptist Church suapui Vaipheite in vaipuak hong la
ahizong a bo tu hi vatan a, 2011 sungah a kitum tu ahi hi. Hi bang kum bo tu Centenary ah kivawt a, First Prize tu hi. Hi S R B A , Nanphalong
ciang le kum thak kum kilaih ciangin a mihing ih kilamdang b'ua zong, ih atu Cup teng Maj. Kam Cin Lian ii Foundation a kisamh lai teng vawt
thin sia lawpzaw hamtang a, ih om nopzia, ih ngamtat.nopzia zongh nidang hong sik ahi hi. Centenary Poai natu Fund zong tu in Nov. 2010 hun
taw kibang ngawlin ih om thei sia mihingte ii ngeina khat ahi hi. tunna teng ah hi Mini Marathon sung Yangon ah Rev. Hang Khan
December tha hong thet tak ciang sia Thu-um mite sung ahizong thu kidem a ki omsak dan hi a, 2011 kum Nang hong paisuk a, Y S B C pan
urn ngawlte sung ahizong Lungdam vawt la, Chrirtmas late kihong kiza a, Theizang Baptist Church Centenary Pastor te in a kisamh bangin Fund
biakinn ahizong, omna innte ahizong Lungdam vawt taw kisai in kizeam in ciang zong Siyin Mini Marathon kaikhopna ah vakpui hi.
a lamdang zaw in kimu thei hi. Khuapite ah bang zan hun ciang mei san, kivawt tu hi. First Prize atu Cup kua
mei eng a tatuamte taang zizia in, a phe valep ma, a ngui tai vazial ma lingh in a sik ka tawrri? S C C SIZANG ZAPZANG P U A N : ,
takin kimu thei hi. Tuate in mihingte ii thin sung sia nidang sangin lawpsak SCC pan mun theampo ah sil
zaw a, thinnuam sak zaw hi ci sia kihe thei hi. BEKAN TUIPHUM BIAKINN thei tu Sizang zapzang puan khat
Tasia taw kizui in a phawhuaibel thusia ih lawpna in lawpna thathong, kinei thei le ci in a kihanciam sia tu
nop ih sakna in nopsakna thathong ahi ngawl tu, ngual zongh tabang ngamta ih Committee te in khat hong vawt
lei hi ciang ei zongh ci bang thathong ahi ngawl tu thupi bel hi. "Van a It:'-. * thei zo hi. Aphazaw a hoi zaw a pian
saangbelna ah Pathian minthang tahen, taciang ama ii dik a sak mihingte ma teng a phabel hi paih tu hi.
a tu in leitung ah thinnopna om tahen!" (Luke 2:14) ci Lai Thiangtho sungah Ngeina puanin sil thei si tu a, a
a om bahgma ei sungah a om thinnopna in thinnopna thathong bek hi puasang ah zongh sil tu puaktu a
ngawl a, tungsang panin hong pai thinnopna takpi ahi tu thupi hi. Eite haksa ngawl tu in a kivawt ahi hi. A
mawna panin hong tan tu in hong-pai Topa Jesu sia khui ankuang sungah dei ihomle silh khat Ks. 7000/- hi a,
a suaksak te hi ngawlin eima thinsung lungsung ah a suaksakte Topa Jesu Leipui, Kalay Myo ah a teang Thang
a nei takpite ih hi'tu sia a thupibel thu ahi hi. Bekan Tuiphum Biakinn tu in a
tamzaw a man hi zo hi. A sung zep Pau nii kung pan kinga thei hi. Lei
Tu tung The Siyin Baptist atu in lai hong at theampo le a tuanin tek silh tek tawng. •'• • -
Lungdam Vawt thu taw kisai hong at te theampo tungah lungdam mama hi. natu teng kisamh lai ahikom ih
Mai lamsang ah zongh a hun taw kizui in a kisamh bang ih at natu le ih panpui thei za in ih panpui tek tu hi.
Alimcj mama Biakinn khat hi bangin THUKLAI BAW LUNG POAI
mite sungah a kisamh thute a at thei tu in zongh Topa Pathian iri thupha Kum 50 cin Thuklai bawlung poai
hong pia tek lai ta hen. Amen. a vaihawm zawk uh sia kilungdampui
mama a, Biakkin honpoai zongh zawk a kivawt kik phit ahi Thuklai
nasia tak ma vawt sawm ahikom Sangte lampuina taw a kivawt
fflmv Cjrtsitmas: kilungdam pui seseam hi. Nov.2010 bawlung poai sia 8-9 October 2010
hun sung Bekan.Pawlpi keam Pr. hun sung teng nuamt'ak in kisui thei
& , a, team (5) pha in First prize
Thawng Lamh Mang YSBC ah Fund
Happp iBeto jpear to pou all. raise in hong,pai a, YSBC Pastor te Thuklai CNP, Second prize Thuklai
A le Third prize Thangnuai in ng'a
' in a kisamh bangin Fund kaikhopna
ahvakpuihi. ci thu kiza hi.

The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 -39-
DOC CRUSADE: SCU: A SUNG A OM THUTE
28-31 hunsung Y S B C ah Days Siyin Credit Union surnbul
of Challenge Crusade "Maw heite kipawlna ah a kipawl mihing (51)
ThuMaisot ..: 2
atu Jesu" Lk.5:32 bulphu in kivawt a kiphazohi.Athakatum nuamtein
nuam takin kizo hi. Tua hun sungah tumsum K.500/- le a tawmbel sum ^ Christmas taw kipeal zezen 3
Rev. Khuang Lian Thang (Sanmyo) K. 10000/- taw share kipan thei hi.
in Ngupna thu sinsakna le 31 Oct ni Byelaw om bangin kum thum sung "JS< 2010 Christmas atu kinging khol tawng ..: 6
sun hunpi, nitak hunte ah thuhilna share khat vei ih khia kik bale
. "S. Lungdam vawt le Ni thupi Pawlkhat 12
hong nei hi. 28-29 hun sung nitak member pan tawlngak kul tu ahikom
hun teng sia Rev. Thomas Thang share khiak thua hamtang tu le a ^ InnkuannopnaomnatuThubulpite 15
Khen Mang in thuhilna hong nei hi. turn nuamte zongh kitum thei ci thu
Sun hun ah thusinna mihing 150 kiim kiza hi. ^ Nipi sangkaana vai ah seamkhawm tek tawng 19
veu le nitak Crusade thungai 200 vaal
Jehovah Rapha 22
veu pha ci hi. • SIYIN BIBLE ETKIKNA:
Siyin Bible puakikna ah Thuciam Back to Jerusalem ....... 23
SCC-EC MEETING: thak (NT) teng khatvei kitun hi.
A(9) veina S C C E C Meeting sia Khatvei tutsa teng printout in •Js. Pawlpi sung nasepdan 25
29 October 2010 ni Theizang AG kisimsak a, khialna a om lai teng le
^ A Lamdang cialcinna 31
Church ah kivawt thei a, innteak pua nop a om lai teng khatvei ma
Pawlpi in zing kiallap le zingan hong kizui lai tu hi. Anii veina zui kik sia ^ Suang le leisung sumpiang Pilna thu 32
vak a, kilungdam mama hi. • Matthew pan John ciang kiman zo
hi. Ahi thei le NT + Psalm + Proverbs Maisang hun beak ah 35
SRDP NASEPNA: te pocket side in kivawt nuarn a,
Thutatuam 38
Sizang sung teng khantoria Bible Society te taw kikupna kinei
lampui ahi, S R D P te ii maa ban ahi, hi. Tu project seau in hi leang
Umkhai Bungh le Voklaak motor car manlangbel le 2012 bang kivawt thei oooOooo ,
lam sia 2010 December tha bo maa tu ci hi.
zaw kisawm a, 25 October ni s _\_ >
thakhat tek kuan tu kici hi. Tua KHUANGAIPUINA:
THE SIYIN BAPTIST COM MITTEE
banah sumtha taw taw tu, suang Bible Society, Myanmar ii
pawl khat om ahikom tuate atu General Secretary Rev. Khoi Lamh
Editor . - Rev. Vum Khat Pau
S R D P lampuite in Fund zongin Thang ii a nu in leitung nusia
Chairman - SRBAGS (Rev. D. Cin Za Dal)
kiseam hi. 2009 kumin Buanman le ahikom YSBC Pan a innkuanpui te
taw kibangin khuangaina kinei hi. Vice Chairman - YSBC Church Pastor (Rev. Vungh Lian)
Limkhai Bungh larnpi ih zaw
Secretary - SRBA SCLD Secretary (Pr. Hang Do Pau)
bangma in 2011 sung Limkhai
Joint Secretary - YSBC Church Secretary (Upa Son Khup)
Bungh le Voklaak lampi zaw natu THE SIYIN BAPTIST ATU:
Treasurer 1 - SRBA Treasurer (Rev. J. Nang Khai)
hanciam saan laitak ahi hi. SRDP 1. Nu Zam Khua Huai 1000
Treasurer 2 - YSBC Treasurer (Upa Mang Khan Pum)
sia Siyin Region Development 2. Rev. Mang Lamh Khai 1000
Members - YSBC Church Chairman (Upa Thian Khup)
Program hi a, Sizang hausa te le 3. Pa Khai Khua Ngin 2000
. SRBA A G S (Rev. Thang Za Pum)
Biakna sung lampuite kipawlin 4. Pa Hau Cin Dal 2000
khanto natu sep khopna ahi hi. 5. Rev. Do Hen Pau 1000
The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010 The Siyin Baptist Vol.51, Dec. 2010
-40-

Вам также может понравиться