c


Trong k͹ thuɪt s͑, ta thɢy đɞi lưͣng s͑ có giá trʈ xác đʈnh là m͙t
trong hai khɠ năng là 0 hoɴc 1, cao hay thɢp, đúng hoɴc sai, vv«
Trong thͱc tɼ chúng ta thɢy rɮng m͙t đɞi lưͣng s͑ (chɰng hɞn
mͩc điʄn thɼ) thͱc ra có thʀ có m͙t giá trʈ bɢt kƒ nɮm trong
khoɠng xác đʈnh và ta đʈnh rõ các giá trʈ trong phɞm vi xác đʈnh
sɺ có chung giá trʈ dɞng s͑.Ê

r dͥ: r
i logic TTL ta có: Tͫ 0r đɼn 0,8r là mͩc logic 0, tͫ 2r

đɼn 5r là mͩc logic 1ÊNhư vɪy thì bɢt kƒ mͩc điʄn thɼ nào nɮm
trong khoɠng 0 ± 0,8r đɾu mang giá trʈ s͑ là logic 0, còn m͍i
điʄn thɼ nɮm trong khoɠng 2 ± 5r đɾu đưͣc gán giá trʈ s͑ là 1.Ê
Ngưͣc lɞi trong k͹ thuɪt tương tͱ, đɞi lưͣng tương tͱ có thʀ lɢy
giá trʈ bɢt kƒ trong m͙t khoɠng giá trʈ liên tͥc. rà điɾu quan
tr͍ng hơn nͯa là giá trʈ ch nh xác cͧa đɞi lưͣng tương tͱ là là yɼu
t͑ quan tr͍ng.Ê

Hɤu hɼt trong tͱ nhiên đɾu là các đɞi lưͣng tương tͱ như nhiʄt
đ͙, áp suɢt, cư͝ng đ͙ ánh sáng, « Do đó mu͑n xͭ lý trong m͙t
hʄ th͑ng k͹ thuɪt s͑, ta phɠi chuyʀn đ͕i sang dɞng đɞi lưͣng s͑
m
i có thʀ xͭ lý và điɾu khiʀn các hʄ th͑ng đưͣc. rà ngưͣc lɞi có
nhͯng hʄ th͑ng tương tͱ cɤn đưͣc điɾu khiʀn chúng ta cũng phɠi
chuyʀn đ͕i tͫ s͑ sang tương tͱ. Trong phɤn này chúng ta sɺ tìm
hiʀu vɾ quá trình chuyʀn đ͕i tͫ s͑ sang tương tͱ -DAC (Digital to
Analog Converter).Ê

Chuyʀn đ͕i s͑ sang tương tͱ là tiɼn trình lɢy m͙t giá trʈ đưͣc biʀu
diʂn dư
i dɞng mã s͑ ( digital code ) và chuyʀn đ͕i nó thành mͩc
điʄn thɼ hoɴc dòng điʄn tʆ lʄ v
i giá trʈ s͑. Hình 5.1 minh h͍a sơ
đ͓ kh͑i cͧa m͙t b͙ chuyʀn đ͕i DAC.Ê

Ê
1.1 Ð͘ PHÂN GIɟI

Ê Ê Ê
  Ê Ê 
Ê Ê Ê Ê Ê Ê Ê  Ê !Ê Ê "Ê
#Ê$Ê%Ê&!Ê
Ê'Ê(Ê
Ê)Ê*Ê'Ê+Ê,ÊÊ-
Ê!ÊÊ'Ê(Ê. Ê/0Ê
Ê
ÊÊÊÊÊ1Ê
Ê. Ê/Ê2Ê3 Ê$Ê4Ê ÊÊ5 Ê6Ê#ÊÊ

ÊÊÊÊÊ'Ê35Ê/Ê0ÊÊ78ÊÊ$Ê
ÊÊÊÊ)ÊÊ9Ê
0ÊÊ$Ê Ê:ÊÊ;Ê
ÊÊÊ ÊÊ)0Ê
ÊÊÊÊÊÊÊÊ
ÊÊ Ê <Ê=Ê
>Ê/ÊÊ ?@A0ÊBÊ >Ê  Ê+CÊDÊEÊÊ
ÊF2Ê.;Ê$Ê Ê+ Ê!ÊÊÊG Ê+Ê4Ê
ÊÊ(Ê. Ê/Ê!ÊÊHÊ
DÊ !ÊÊDÊ+40Ê
 Ê
5Ê$ÊEÊÊ ;ÊI0JÊ$Ê7KÊ-LÊ.DÊ7KÊ5Ê4Ê(Ê. ÊÊMÊ$Ê
7IÊEÊNÊ-LÊ8Ê. Ê-LÊ*Ê50ÊGDÊÊ$ÊOÊÊ;ÊÊ/ÊÊ-LÊ+4ÊÊ
PÊ ÊJO2Ê. ÊÊ/ÊEÊPÊ ÊJOÊQÊ70Ê
 Ê$Ê
ÊÊÊ=Ê.DÊRÊ/ÊSÊRÊ
Ê-/Ê,ÊRÊNÊ(Ê. Ê. Ê(Ê
Ê
Ê0Ê
(Ê
Ê)Ê*ÊTÊUÊ&Ê(Ê. Ê/Ê
ÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊGDÊUÊ Ê-LÊRÊÊ  VÊ6Ê
Ê3BÊRÊ'Ê-WÊE0Ê
OÊ.E!ÊÊ$Ê<ÊLÊCÊ
ÊÊÊÊXÊ

r
i là đɤu ra cͱc đɞi ( đɤy thang )Ê

N là s͑ bitÊ

Nɼu t nh theo phɤn trăm ta có công thͩc như sau:Ê

 Ê
r dͥ như hình 5.1 ta cóÊÊ

Ê Ê
ÊÊ
GCÊ31Ê7XÊY
ÊÊ78ÊÊ$Ê+CÊDÊEÊÊTÊ78-G0ÊZ[!Ê&4ÊÊRÊÊ
(Ê
Ê*Ê5Ê Ê(!ÊÊÊ. ÊSÊRÊ\Ê
ÊÊ0Ê

Giɠi:Ê
Ê$Ê78ÊÊ]ÊÊ$Ê
@/ÊEÊ ÊJ78ÊQÊ7ÊTÊ78J^ÊEÊ

r
i m͗i bɪc là 10mr nên đɤu ra cͱc đɞi sɺ là 10mrx1023 =

10.23r

_HÊ.CÊ31Ê
]Ê Ê#!ÊSÊRÊ(Ê
`-Ê
ÊÊÊ-ÊÊ+Ê/ÊÊ(Ê. Ê`Ê
]0Ê Ê$ÊÊBÊCÊÊ\Ê
ÊÊÊ Ê<ÊLXÊ

Ê Ê

r
i mã đɤu vào nhʈ phân N bit ta có t͕ng s͑ bɪc là 2N ± 1

bɪc.

1.2 Đ͘ CHÍNH XÁC

ÊÊÊÊ$Ê:Ê4Ê4Ê 4Ê
ÊCÊ &40ÊZÊ4Ê<Ê31Ê #Ê  ÊÊ/Ê Ê
Ê aÊÊ

Ê. ÊÊ/Ê!ÊCÊ 
!Ê

Ê6ÊÊ%ÊbÊ
'Ê35Ê(Ê
`-Ê(Ê
Ê*Ê5Ê (!ÊÊÊ
Ê!%Ê0Ê
ÊÊÊÊ@Ê/Ê ÊÊ Ê+ ÊRÊ/ÊÊ'Ê(Ê
ÊÊ Ê.DÊ4Ê
Ê3*Ê+Ê cÊ
'2ÊÊ%Ê3bÊ'Ê35Ê(Ê
`-0Ê
ÊÊÊÊ@Ê/Ê!ÊCÊ Ê+ ÊRÊ/ÊÊ'Ê+CÊDÊEÊÊ Ê.DÊ+CÊDÊ
EÊÊcÊ'0Ê
:Ê,Ê
>ÊÊ-
ÊÊ Ê
ÊCÊ&4Ê. Ê
ÊÊÊÊ)ÊCÊ.DÊ
0ÊÊ
ÊÊ
ÊÊ
70^Ê@dÊ@eÊ?fZÊÊÊ
ÊÊÊÊ_ ÊcÊ'Ê;Ê(Ê
ÊÊÊPÊ Ê8GÊ+Ê#ÊÊ(Ê. ÊÊÊ Ê Ê
Ê80Ê_!Ê]Ê
]Ê*ÊÊ;Ê-LÊRÊÊ
Ê Ê
6ÊÊ !ÊPÊ
#Ê"2Ê>Ê
 ÊÊ/ÊRÊ Ê aaÊ

0Ê@Ê/Ê !ÊÊ+<Ê:ÊMÊ;ÊPÊÊ
Ê. Ê
(Ê
ÊÊ3*Ê+Ê
Ê#ÊÊ4Ê
6Ê0Ê

Nhiɾu DAC có t nh năng điɾu chʆnh sai s͑ lʄch ͟ bên ngoài, sɺ

cho phép chúng ta triʄt tiêu đ͙ lʄch này bɮng cách áp m͍i bit 0 ͟
đɤu vào DAC và theo dõi đɤu ra. Khi đó ta điɾu chʆnh chiɼt áp
điɾu chʆnh đ͙ lʄch cho đɼn khi nào đɤu ra bɮng 0r.

1.4 TH͜I GIAN ͔N ĐʇNH

ÊÊÊÊ_6ÊÊÊÊ Ê-Ê Ê6ÊÊ(ÊÊ%Ê(Ê
ÊÊÊHÊF
Ê
Ê EÊ Ê  Ê #Ê +Ê (Ê . Ê Ê Ê Ê ]Ê HÊ WÊ Ê  Ê 8Ê Ê
ÊÊ Ê Ê70Ê_*ÊÊ6ÊÊÊÊ Ê6ÊÊ%Ê(Ê. ÊÊÊÊ

Ê5-Ê.Ê 7gJÊ+CÊDÊEÊÊ 
ÊÊÊÊ4Ê
Ê/Êh0Ê
ÊÊÊÊGCÊ31XÊÊY
ÊÊ$Ê
ÊÊ Ê78-GÊ;Ê6Ê ÊÊÊÊ Ê  Ê6Ê
Ê(Ê
Ê(Ê$Ê%ÊÊÊ
Ê5-Ê.ÊI-GÊÊ4Ê
Ê(!Ê0Ê
_6ÊÊÊÊ$Ê4Ê
ÊÊ]Ê
Ê+ ÊI8ÊÊ780ÊÊ.DÊ(Ê

Ê3BÊ$Ê6ÊÊÊÊiÊ)Ê6ÊÊÊÊÊÊ$Ê(Ê
ÊRÊ
0Ê
Ê
ÊÊ

1.5 TRɝNG THÁI ĐƠN ĐIʃU Ê

ÊÊÊÊÊ$ÊCÊ#Ê)ÊRÊ Ê-   ÊÊ(Ê
ÊÊ$Ê`Ê+Ê(Ê. ÊÊ
Ê`Ê3(ÊHÊ4Ê
Ê !Ê]Ê4Ê
Ê+Ê0ÊO$Ê4Ê+4Ê Ê(Ê
ÊEÊÊPÊ
+<Ê$ÊEÊÊ&/Ê+Ê(Ê. ÊÊÊ`Ê3(ÊHÊF
ÊÊ(!Ê0Ê

Tʆ s͑ phͥ thu͙c dòng:Ê

ÊÊÊÊÊ#ÊÊ Ê!]Ê(Ê*ÊÊ'ÊÊÊ]ÊRÊ4ÊjÊ/Ê.DÊ
RÊ4Ê(Ê
Ê.<ÊhÊ"0Ê_MÊ/Ê1Ê
ÊjÊ ÊMÊ/ÊÊ]Ê-LÊRÊ4Ê
(Ê
Ê.DÊÊ]ÊRÊ4ÊÊjÊ!Ê
Ê$0Ê
ÊÊÊÊO Ê4Ê<Ê/Ê
]ÊkÊÊ(ÊÊ,Ê-Ê]Ê4Ê<Ê/Ê+4ÊÊ
-
ÊÊÊ+ÊlÊ31ÊXÊ4Ê-LÊ Ê 2Ê#2ÊRÊ
'2ÊRÊ32ÊÊ(Ê
. mÊ3Ê

2ÊRÊ
'2ÊRÊ3ÊÊ(Ê
mÊRÊ/ÊR2ÊnÊ
ÊÊ

2.1 DAC dùng điʄn tr͟ có tr͍ng s͑ nhʈ phân và b͙ khuɼch đɞi
c͙ng. Ê

Hình 5.3 là sơ đ͓ mɞch cͧa m͙t mɞch DAC 4 bit dùng điʄn tr͟ và
b͙ khuɼch đɞi đɠo. B͑n đɤu vào A, B, C, D có giá trʈ giɠ đʈnh lɤn
lưͣt là 0r và 5r.Ê
 Ê
B͙ khuɼch đɞi thuɪt toán (Operational Amplifier ± Op Amp)
đưͣc dùng làm b͙ c͙ng đɠo cho t͕ng tr͍ng s͑ cͧa b͑n mͩc điʄn
thɼ vào. Ta thɢy các điʄn tr͟ đɤu vào giɠm dɤn 1/2 lɤn điʄn tr͟
trư
c nó. Nghĩa là đɤu vào D (MSB) có RIN = 1k, vì vɪy b͙ khuɼch
đɞi c͙ng chuyʀn ngay mͩc điʄn thɼ tɞi D đi mà không làm suy
giɠm (vì Rf = 1k). Đɤu vào C có R = 2k, suy giɠm đi 1/2, tương
tͱ đɤu vào B suy giɠm 1/4 và đɤu vào A giɠm 1/8. Do đó đɤu ra
b͙ khuɼch đɞi đưͣc t nh b͟i biʀu thͩc:Ê

Ê
dɢu âm (-) biʀu thʈ b͙ khuɼch đɞi c͙ng ͟ đây là khuɼch đɞi c͙ng
đɠo. Dɢu âm này chúng ta không cɤn quan tâm.Ê

Như vɪy ngõ ra cͧa b͙ khuɼch đɞi c͙ng là mͩc điʄn thɼ tương tͱ,
biʀu thʈ t͕ng tr͍ng s͑ cͧa các đɤu vào. Dͱa vào biʀu thͩc (4) ta
t nh đưͣc các mͩc điʄn áp ra tương ͩng v
i các t͕ hͣp cͧa các
ngõ vào (bɠng 5.1).Ê

Bɠng 5.1 Đɤu ra ͩng v
i điɾu kiʄn các đɤu vào th ch hͣp ͟ 0r
hoɴc 5r.Ê

Ê
Đ͙ phân giɠi cͧa mɞch DAC hình 5.2 bɮng v
i tr͍ng s͑ cͧa
LSB, nghĩa là bɮng 1/8 x 5r = 0.625r. Nhìn vào bɠng 5.1 ta thɢy
đɤu ra tương tͱ tăng 0.625r khi s͑ nhʈ phân ͟ đɤu vào tăng lên
m͙t bɪc.Ê

r dͥ 2:Ê

a. Xác đʈnh tr͍ng s͑ cͧa m͗i bit đɤu vào ͟ hình 5.2Ê

b. Thay đ͕i Rf thành 500W.Xác đʈnh đɤu ra cͱc đɞi đɤy thang.Ê

Giɠi:Ê
 a. MSB chuyʀn đi v
i mͩc khuɼch đɞi = 1 nên tr͍ng s͑
cͧa nó ͟ đɤu ra là 5r. Tương tͱ như vɪy ta t nh đưͣc các
tr͍ng s͑ cͧa các bit đɤu vào như sau:Ê

MSB # 5rÊ

MSB thͩ 2 # 2.5r (giɠm đi 1/2)Ê

MSB thͩ 3 # 1.25r (giɠm đi 1/4)Ê

MSB thͩ 4 (LSB) # 0.625r (giɠm đi 1/8)Ê

b. Nɼu Rf = 500W giɠm theo thͫa s͑ 2, nên m͗i tr͍ng s͑

đɤu vào sɺ nh͏ hơn 2 lɤn so v
i giá trʈ t nh ͟ trên. Do đó
đɤu ra cͱc đɞi ( đɤy thang) sɺ giɠm theo cùng thͫa s͑,
còn lɞi: -9.375/2 = -4.6875rÊ

2.2 DAC R/2R ladder Ê

Y5ÊÊÊ.HÊ+ Ê4ÊlÊ31ÊRÊ
'Ê$Ê
>Ê/ÊÊÊ5 Ê
>Ê/ÊCÊ
Ê ÊHÊÊ. 0Ê_!Ê]Ê$Ê:Ê5ÊÊ
Ê*Ê0ÊZ5ÊÊDÊ#Ê
$Ê Ê+ Ê4Ê]ÊRÊ4Ê+%Ê'Ê4Ê
ÊRÊ
'ÊNÊ?@AÊ. ÊY@A2Ê#Ê Ê

Ê4ÊÊ$Ê
ÊÊÊ Ê :Ê0ÊGCÊ31ÊÊRÊ
'ÊY@AÊTÊ7+Ê
Ê
Ê7JÊ2Ê;ÊRÊ
'Ê?@AÊPÊ$Ê4Ê
Ê
]ÊJY0Ê :Ê !Ê
#Ê+$Ê Ê.RÊÊ
5 Ê4ÊdÊ$Ê
ÊÊ]Ê

Ê.:ÊRÊ
'Ê%Ê$Ê%Ê3!Ê
;ÊSÊRÊCÊ&40Ê

Đʀ khɬc phͥc đưͣc nhưͣc điʀm này, ngư͝i ta đã tìm ra m͙t mɞch
DAC đáp ͩng đưͣc yêu cɤu đó là mɞch DAC mɞng R/2R ladder.
Các điʄn tr͟ trong mɞch này chʆ biɼn thiên trong khoɠng tͫ 2 đɼn
1. Hình 5.4 là m͙t mɞch DAC R/2R ladder cơ bɠn.Ê
 Ê
Tͫ hình 5.4 ta thɢy đưͣc cách sɬp xɼp các điʄn tr͟ chʆ có hai giá
trʈ đưͣc sͭ dͥng là R và 2R. Dòng IOUT phͥ thu͙c vào vʈ tr cͧa 4
chuyʀn mɞch, đɤu vào nhʈ phân B0B1B2B3 chi ph͑i trɞng thái cͧa
các chuyʀn mɞch này. Dòng ra IOUT đưͣc phép chɞy qua b͙ biɼn
đ͕i dòng thành điʄn (Op-Amp) đʀ biɼn dòng thành điʄn thɼ ra
rOUT. Điʄn thɼ ngõ ra rOUT đưͣc t nh theo công thͩc:Ê

Ê
r
i B là giá trʈ đɤu vào nhʈ phân, biɼn thiên tͫ 0000 (0) đɼn
1111(15)Ê

r dͥ 3: Giɠ sͭ rREF = 5r cͧa DAC ͟ hình 5.4. T nh đ͙ phân giɠi

và đɤu ra cͱc đɞi cͧa DAC này?Ê

GiɠiÊ
 Đ͙ phân giɠi bɮng v
i tr͍ng s͑ cͧa LSB, ta xác đʈnh tr͍ng
s͑ LSB bɮng cách gán B = 00012 = 1. Theo công thͩc (5), ta có:Ê

Ê
Đɤu ra cͱc đɞi xác đʈnh đưͣc khi B = 11112 = 1510. Áp dͥng công
thͩc (5) ta có:Ê

Ê
ÊÊ

2.3 DAC v
i đɤu ra dòngÊ

ÊÊÊÊÊÊÊÊ_
Ê4ÊÊÊ+oÊEÊ/Ê<ÊkÊpÊBÊ"Ê,4Ê
;Ê:Ê+%Ê=Ê
3BÊR0Ê Ê$Ê6ÊÊ[Ê5 Ê
Ê4ÊÊ.DÊqÊ
Ê3BÊ%Ê4ÊLÊ!]Ê(Ê
$0Ê Z;Ê I0IÊ  Ê -
Ê Ê .DÊ qÊ
Ê 3BÊ )Ê *Ê SÊ RÊ .DÊ (Ê . Ê Ê 0Ê
Y5ÊÊ !ÊrÊ2Ê$ÊrÊ6Ê3sÊ3BÊ Ê Ê-WÊ6Ê$Ê-
Ê!%Ê
-5Ê:Ê+%0Ê_
5Ê4ÊÊ-WÊ!%Ê-5ÊÊÊ/Ê'Ê-LÊ Ê(Ê
. ÊÊ0Ê
 Ê
BÊ!Ê ,Ê -WÊ6Ê  Ê3 Ê -LÊRÊ Ê,!ÊÊGtuvÊ . Ê 4Ê
ÊRÊ 
'Ê

Ê6Ê3sÊ,!Ê0Êw4Ê
ÊRÊ
'Ê$Ê
>Ê/Ê Ê)Ê/ÊJ2Ê]Ê6Ê
Ê
3BÊRÊpÊ$Ê
>Ê/Ê ÊRÊ/ÊJÊ. ÊÊ6Ê
Ê3BÊRÊ
Êdxy_ÊPÊ Ê
Ê4Ê3BÊÊ4Ê40Ê

Ê
DAC v
i đɤu dòng ra có thʀ chuyʀn thành DAC có đɤu ra điʄn thɼ
bɮng cách dùng b͙ khuɼch đɞi thuɪt toán (Op-Amp) như hình
5.6.Ê
 Ê
h hình trên IOUT ra tͫ DAC phɠi n͑i đɼn đɤu vào ³ ± ´ cͧa b͙
khuɼch đɞi thuɪt toán.ÊZjÊÊ-ÊÊ
Ê+Ê5ÊEÊ 4Ê
Ê3BÊ
dxy_ÊÊ5!Ê,ÊtvÊ. Ê5 ÊRÊ4ÊqÊ
ÊGxy_ÊÊ. ÊÊCÊ Ê<ÊLXÊ

Ê
Do đó rOUT sɺ là mͩc điʄn thɼ tương tͱ, tͷ lʄ v
i đɤu vào nhʈ
phân cͧa DAC.Ê
ÊÊ
Ê
ÊÊ

2.4 DAC điʄn tr͟ hình TÊ

Hình 5.7 là sơ đ͓ DAC điʄn tr͟ hình T 4 bit. Trong sơ đ͓ có hai

loɞi điʄn tr͟ là R và 2R đưͣc mɬc thành 4 cͱc hình T n͑i dây
chuyɾn. Các S3, S2, S1, S0 là các chuyʀn mɞch điʄn tͭ. Mɞch DAC
này dùng b͙ khuɼch đɞi thuɪt toán (Op-Amp) khuɼch đɞi đɠo.
rREF là điʄn áp chuɦn làm tham khɠo. B3, B2, B1, B0 là mã nhʈ
phân 4 bit. ro là điʄn áp tương tͱ ngõ ra. Ta thɢy các chuyʀn
mɞch chʈu sͱ điʀu khiʀn cͧa s͑ nhʈ phân tương ͩng v
i các công
tɬc: khi Bi = 1 thì công tɬc Si đóng vào rREF, kho Bi = 0 thì Si n͑i
đɢt.Ê

Ê
O!]ÊcÊ -Ê.RÊÊÊ !ÊpÊ)Ê0ÊO6Ê>Ê$Ê%ÊÊCÊÊ
 5Ê
ÊÊ-5Ê3*Ê
]Ê;Ê.PÊ. ÊNÊ+ÊLÊ[Ê>0ÊkÊÊMÊ(Ê
 Ê(ÊÊ4ÊÊAÊ=Ê Ê7Ê. Ê8ÊÊPÊCÊÊGxy_ÊÊ$Ê3hÊ!]Ê
&ÊjÊÊPÊCÊÊRÊ4Ê
XÊ

Ê
A%ÊLÊ zÊLÊ"Ê
=Ê]Ê
ÊRÊ4Ê)Ê*Ê(Ê
ÊMÊRÊEÊ.DÊ4Ê
Ê
CÊRÊ/Ê(Ê. 0ÊkÊÊ$Ê%Ê#!Ê
=Ê/Ê.DÊÊRÊ
'Ê;Ê_ÊOÊÊ
;ÊRÊ4Ê)Ê*Ê(Ê
ÊGxy_ÊPÊ XÊ

Ê
@Ê@/Ê!%Ê Ê
 /Ê.DÊ-5ÊÊRÊ
'Ê;Ê_Ê;ÊÊ/Ê!%ÊÊ3 Ê4Ê!]ÊÊXÊ
UÊÊÊÊÊ@ÊRÊRÊ4Ê{Ê-ÊÊGtuvÊ0Ê
_HÊ<ÊLÊ 9ÊÊ$Ê%ÊCÊÊ/Ê!%ÊÊÊ3 Ê
]ÊÊ/ÊRÊRÊ4Ê
{Ê-ÊÊGtuvÊ!Ê
ÊÊXÊ

Ê
A%ÊLÊ
]Ê Ê#!ÊÊ/ÊÊRÊ4Ê)Ê*ÊGxy_Ê MÊRÊ.DÊÊRÊGtuvÊ
. ÊMÊRÊEÊ.DÊ4Ê
ÊCÊRÊ/Ê(Ê. 0Ê
UÊÊÊÊÊ@*Ê
<Ê%-Ê8ÊÊ+Ê5ÊEÊ 40Ê
@*Ê
<Ê%-Ê8ÊÊ
Ê+Ê5ÊEÊ 4ÊÊ'ÊÊÊ/Ê.DÊ->Ê4Ê

ÊCÊRÊ/ÊÊÊ0Ê@Ê/ÊGxy_Ê3 Ê
<Ê%-Ê8Ê+<Ê1Ê
Ê4Ê
Ê
CÊRÊ/0Ê
UÊÊÊÊÊ RÊ4Ê
)Ê
]ÊRÊ
'ÊÊ&kÊÊÊ%-Ê!%Ê-50Ê
4Ê !%Ê -5Ê +<Ê Ê  Ê cÊ '2Ê *Ê Ê RÊ 4Ê
)Ê +Ê /Ê <Ê Ê
-5ÊRÊ!%Ê-5Ê+<Ê%Ê!RÊ/Ê=Ê80ÊGE!ÊRÊ4Ê
)Ê !Ê$Ê.Ê

BÊCÊRÊÊ/ÊÊÊ(Ê. Ê-5ÊRÊ
'Ê;Ê_0Ê
UÊÊÊÊÊ@Ê/ÊÊRÊ
'Ê0Ê
@Ê /Ê RÊ 
'Ê pÊ !Ê
Ê Ê /Ê Ê !0Ê @Ê /Ê Ê 4Ê RÊ 
'Ê +<Ê Ê
2Ê4Ê
Ê!ÊÊ/Ê!%ÊÊÊÊNÊRÊ
'Ê+4ÊÊ.:Ê.Ê
CÊ Ê
+4Ê0Ê
_/Ê
Ê!%ÊXÊ
ÊRÊ
'Ê;Ê_Ê<Ê4Ê Ê Ê 4ÊÊCÊRÊ/Ê(Ê. ÊÊÊ. Ê
 Ê Ê]Ê$Ê/Ê
Ê!%ÊÊ 0Ê_6ÊÊ(ÊÊ Ê-
Ê(Ê!%Ê
Êj-ÊÊÊ 5XÊ6ÊÊ
%Ê
!:Ê5ÊÊÊCÊRÊ. Ê&Ê#ÊÊ
Ê
+Ê5ÊEÊ 4Ê. Ê6ÊÊ(ÊÊ%Ê
Ê+Ê5ÊEÊ 4ÊÊÊCÊ
RÊ
0ÊÊ
ÊÊ
Ê

$Ê:Ê)Ê4Ê. Ê)ÊjÊ-5ÊkÊ5 ÊÊ.EÊ ÊÊ[ÊDÊR0Ê

@Ê!Ê Ê-
Ê/Ê35Ê-5ÊÊ)ÊÊPÊkÊkÊÊ%Ê
qÊ. ÊÊ)Ê.:Ê
,4Ê
;Ê!%ÊÊHÊ/ÊÊ)Ê*0Ê

ÊÊ
ÊÊ
Ê

c

1.1 Sơ đ͓ kh͑iÊ
B͙ chuyʀn đ͕i tương tͱ sang s͑ ± ADC (Analog to Digital
Converter) lɢy mͩc điʄn thɼ vào tương tͱ sau đó m͙t th͝i gian sɺ
sinh ra mã đɤu ra dɞng s͑ biʀu diʂn đɤu vào tương tͱ. Tiɼn trình
biɼn đ͕i A/D thư͝ng phͩc tɞp và mɢt nhiɾu th͝i gian hơn tiɼn
trình chuyʀn đ͕i D/A. Do đó có nhiɾu phương pháp khác nhau đʀ
chuyʀn đ͕i tͫ tương tͱ sang s͑. Hình vɺ 5.16 là sơ đ͓ kh͑i cͧa
m͙t l
p ADC đơn giɠn.Ê
 Ê
Hoɞt đ͙ng cơ bɠn cͧa l
p ADC thu͙c loɞi này như sau:Ê

Xung lʄnh START kh͟i đôïng sͱ hoɞt đ͙ng cͧa hêï th͑ng.Ê

Xung Clock quyɼt đʈnh b͙ điɾu khiʀn liên tͥc chʆnh sͭa s͑ nhʈ
phân lưu trong thanh ghi.Ê

S͑ nhʈ phân trong thanh ghi đưͣc DAC chuyʀn đ͕i thành mͩc
điʄn thɼ tương tͱ rAX.Ê

B͙ so sánh so sánh rAX v
i đɤu vào trương tͱ rA. Nɼu rAX < rA
đɤu ra cͧa b͙ so sánh lên mͩc cao. Nɼu rAX > rA t nhɢt bɮng
m͙t khoɠng rT (điʄn thɼ ngư͡ng), đɤu dra cͧa b͙ so sánh sɺ
xu͑ng mͩc thɢp và ngͫng tiɼn trình biɼn đ͕i s͑ nhʈ phân ͟ thanh
ghi. Tɞi th͝i điʀm này rAX xɢp xʆ rA. giá dtrʈ nhʈ phân ͟ thanh ghi
là đɞi lưͣng s͑ tương đương rAX và cũng là đɞi lưͣng s͑ tương
đương rA, trong gi
i hɞn đ͙ phân giɠi và đ͙ ch nh xác cͧa hʄ
th͑ng.Ê

Logic điɾu khiʀn k ch hoɞt t n hiʄu ECO khi chu kƒ chuyʀn đ͕i
kɼt thúc.Ê

Tiɼn trình này có thʀ có nhiɾu thay d͕i đ͑i v
i m͙t s͑ loɞi ADC
khác, chͧ yɼu là sͱ khác nhau ͟ cách thͩc b͙ điɾu khiʀn sͭa đ͕i
s͑ nhʈ phân trong thanh ghi.Ê
ÊÊ

<rɾ đɤu trang>Ê

ÊÊ

1.2 Các chʆ tiêu k͹ thuɪt chͧ yɼu cͧa ADCÊ

ÊÊÊ

ÊÊÊÊ-
ÊÊ%ÊÊ=Ê/ÊÊÊCÊRÊ/Ê(Ê
0Ê@/ÊÊÊ
:ÊÊ/ÊÊlÊ Ê"2Ê
ÊCÊ&4Ê Ê 0Ê
Ê
2ÊRÊ
'Ê(Ê. 0Ê
YLÊ ÊÊCÊRÊ/Ê(Ê
Ê. Ê+Ê`ÊÊÊ /Ê. Ê(Ê. 0Ê

ÊCÊ&4Ê)Ê/Ê
OÊ cÊ'Ê $Ê;Ê#ÊÊ4Ê%-Ê!%ÊÊ =-Ê
]Ê -
Ê6Ê|0Ê

ÊCÊ&4Ê)Ê/Ê ÊÊ3/ÊÊ4Ê%-Ê!%ÊÊ*ÊÊ Ê.DÊVÊ!Ê
!%ÊÊ cÊ'0ÊO Ê
ÊBÊ !]Ê(Ê Ê+<ÊÊ -#ÊÊ
Ê Ê
Ê
5-Ê.Ê<Ê40Ê
_/Ê
Ê!%ÊÊ
_/Ê
Ê!%ÊÊÊ&4ÊÊ6ÊÊ'Ê6ÊÊ(ÊÊ Ê Ê-
Ê
(Ê!%ÊÊg0Ê_6ÊÊ !ÊCÊHÊ+Ê&#ÊRÊCÊRÊ:Ê+%Ê!%Ê
ÊÊ+ÊCÊRÊ/Ê(Ê
Ê[ÊÊ0Ê
ZRÊ/ÊRÊ
Ê
ZRÊ/ÊRÊ
Ê ÊÊ]Ê)Ê/ÊCÊRÊ/Ê(Ê
Ê+ÊRÊ
ÊÊÊ78Ê

Ê 5-Ê .Ê RÊ 
Ê <Ê 4Ê  Ê Ê }Ê .DÊ :Ê +RÊ -LÊ )Ê *Ê (Ê . Ê
+<Ê0Ê
_MÊ/Ê1Ê
Ê<Ê#Ê
wÊ lÊ RÊ 4Ê )Ê *Ê (Ê . Ê +<Ê 2Ê Ê jÊ Ê #Ê  Ê Ê Ê
]Ê- ÊÊ'ÊÊCÊRÊ/Ê(Ê
Ê ÊDÊ;ÊMÊ/Ê1Ê
ÊjÊ Ê
D0Ê
<Ê#Ê]Ê 0Ê
ÊÊ

~Tr͟ vɾ đɤu trangÊ

ÊÊ
70^Ê4ÊDÊ!%ÊÊÊ
€4Ê
;Ê!%ÊÊgÊ;ÊÊÊ*ÊRÊ,ÊrÊDÊ)Ê2Ê$Ê XÊ#!Ê
-smÊDÊ-smÊÊlÊ$Ê. Ê-[Ê$0Ê4ÊDÊ$Ê<Ê<Ê+ÊÊ.DÊÊ

Ê-
Ê,4Ê
;Ê/Ê#0Ê

10^07Ê ÊcÊ#!Ê-sÊ
/Ê.DÊCÊRÊ)Ê*ÊGdÊ;ÊCÊRÊ#!Ê-sÊG@ÊÊ,4Ê
;Ê#!Ê -sÊ$Ê%Ê
+<Ê1Ê
'Ê5ÊGdÊ-
Ê4Ê
Ê*ÊÊ:Ê+RÊÊ!Ê"Ê-XÊ
a@ʁÊJad-&ÊÊÊÊÊÊÊ 78Ê
ÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ_
Ê$ÊÊÊa@ÊÊÊÊÊÊXÊ(Ê/Ê#!Ê-sÊ
ÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊad-&ÊÊXÊ ÊDÊ5Ê
]ÊÊÊ(Ê/Ê)Ê*Ê
Z;ÊI07zÊ%Ê3%Ê4Ê #!Ê -sÊCÊ RÊ)Ê*Ê(Ê . 0ÊOÊ%ÊLÊ 78Ê
Ê"Ê-Ê;ÊÊ$Ê%Ê3hÊ
Ê1Ê>Ê<Ê#Ê%Ê+<Ê1ÊGdÊHÊG@0Ê
G;Ê-WÊ(Ê!%ÊÊÊRÊ4Ê#!Ê-sÊ ÊCÊRÊ/Ê)ÊLÊ:Ê(Ê$Ê-
Ê
6ÊÊ#ÊÊ]ÊÊDÊ-sÊ
Ê-
Ê+ Ê6ÊÊ(ÊÊÊ-WÊ
(Ê#!Ê-s0Ê RÊ4Ê)Ê*Ê(Ê. ÊÊ*ÊRÊ!%ÊÊgÊ
]Ê*ÊÊ
 Ê4Ê
ÊGdÊ5Ê3R2Ê4Ê
Ê !Ê Ê+Ê,ÊÊ-WÊ(Ê#!Ê-s0Ê

Ê
1.3.2 Lưͣng tͭ hóa và mã hóaÊ
_CÊRÊ/Ê+<ÊNÊ
6Ê
5Ê
Ê6ÊÊ- ÊBÊ+<Ê]Ê1Ê
ÊÊ
Ê4Ê
0ÊY
Ê4Ê
Ê#Ê+‚ÊÊCÊRÊ/Ê:ÊÊ%ÊÊ=Ê
Ê/Ê!]Ê
(Ê4Ê
Ê)Ê.Ê Ê$2Ê4Ê
Ê !Ê Ê"Ê#ÊÊ>0ÊOÊ ÊÊ3hÊCÊ
RÊ /Ê %Ê Ê RÊ 4Ê #!Ê -sÊ ;Ê Ê iÊ RÊ 4Ê #!Ê -sÊ $Ê  Ê 
Ê /Ê
!]Ê (Ê 4Ê 
Ê )Ê .0Ê €4Ê 
;Ê  !Ê >Ê  Ê R
   0Ê )Ê .Ê Ê >Ê
 Ê,ÊÊ !Ê>Ê Ê)Ê.ÊÊl2Ê+CÊRÊ0ÊOÊ.E!Ê4Ê
ÊÊ7ÊÊ?@AÊ
CÊRÊ/Ê=Ê0ÊGRÊ3hÊ -[ÊÊÊ%ÊÊ4Ê
ÊCÊRÊ/Ê Êmã 0Ê
Y[Ê Ê Ê $Ê Ê Ê ,4Ê 
;Ê 
]Ê CÊ  Ê CÊ RÊ (Ê
Ê Ê !]Ê Ê
g0Ê

1.3.3 Mɞch lɢy mɨu và nh
mɨuÊ

UÊ/Ê
*ÊÊRÊÊ)Ê*Ê.DÊ(Ê. ÊÊ2ÊÊ
;ÊÊÊ$Ê%Ê
Ê4Ê
ÊÊÊRÊÊ)Ê*Ê!ÊÊ
ÊÊ
;ÊÊ0Ê_Ê$Ê
%Ê Ê RÊ CÊ Ê Ê Ê Ê 
;Ê !%Ê Ê =Ê 4Ê lÊ 31Ê -5Ê #!Ê
-sÊ. ÊDÊ-sÊ%ÊÊDÊRÊÊ)Ê*Ê+<ÊÊ
Ê+ÊÊ+‚Ê!%Ê
Ê3bÊ
0ÊZ;ÊI079Ê Ê-
Ê)ÊjÊÊ-5Ê#!Ê-sÊ. ÊDÊ-s0Ê

Ê
UÊ(Ê. Ê:Ê+%ÊTÊ7ÊkÊ !Ê!%Ê-5Ê$Ê-5Ê'ÊÊ
Ê#!Ê-sÊ
UÊ(Ê. Ê:Ê+%ÊTÊ8ÊkÊ !Ê!%Ê-5Ê'Ê-5ÊÊ
ÊNÊ-sÊ
!%Ê-5ÊÊ$Ê-
Ê6ÊÊÊ3 Ê%Ê1ÊÊ5ÊÊ4Ê
Ê3BÊRÊ
ÊCÊRÊ)Ê*0ÊGCÊ31ÊÊ!%Ê-5ÊÊ$Ê5Ê6Ê%-Ê8Ê;Ê(Ê
Ê
7ÊPÊ5ÊÊ1ÊÊ]ÊÊRÊÊ)Ê*ÊG80Ê+Ê!%Ê-5Ê-'Ê;Ê1ÊÊ
PÊ3!Ê
;ÊRÊÊ !Ê%Ê(Ê
ÊÊJÊÊ#Ê-LÊRÊÊ !Ê Ê0ÊA
Ê
+Ê5ÊR-ÊJÊ VÊ
'Ê+4Ê Ê5Ê(Ê. Ê=-Ê+<Ê&ÊRÊÊ1Ê-
Ê
4Ê 4Ê +%Ê 
Ê 6Ê Ê !%Ê Ê Ê Ê 3 Ê $Ê Ê Ê !Ê PÊ EÊ
*)ÊRÊÊÊ. 2ÊLÊ ÊG80Ê
_
Ê*ÊÊ6ÊÊlÊ31Ê.Ê-5Ê?v7ƒ9Ê ;ÊI07ƒÊ Ê-5Ê@gZÊCÊÊ$Ê
6ÊÊÊEÊ3NÊRÊ]Ê%Ê Êr-ÊLÊ.DÊÊTÊ7888v2Ê. ÊJ8-ÊLÊ.DÊ
ÊTÊ8087-v0Ê_CÊRÊ-4!ÊCÊÊ$ÊPÊ-'Ê!%Ê-5Ê%Ê Ê}ÊÊ3!Ê
;Ê
4Ê
ÊÊ$Ê. ÊÊ#Ê-LÊRÊÊ)Ê*Ê)Ê/ÊÊÊ5Ê(Ê
ÊJ0Ê

Ê
2.1 ADC dɞng sóng bɪc thangÊ

2.1.1 sơ đ͓ kh͑iÊ

Phiên bɠn đơn giɠn nhɢt cͧa l
p ADC ͟ hình 5.16 sͭ dͥng
b͙ đɼm nhʈ phân làm thanh ghi và cho phép xung nhʈp đɦy b͙
đɼm tăng m͗i m͙t bư
c, cho đɼn khi rAX > rA. Đây g͍i là ADC
sóng dɞng bɪc thang, vì dɞng sóng tɞi rAX có tͫng bɪc đi lên.
Ngư͝i ta còn g͍i là ADC loɞi b͙ đɼm.Ê

Hình 5.20 là sơ đ͓ biʀu diʂn m͙t ADC dɞng sóng bɪc thang.Ê
 Ê
Các thành phɤn cͧa DAC dɞng sóng bɪc thang hình 5.20 g͓m:
m͙t b͙ đɼm, m͙t DAC, m͙t b͙ so sánh tương tͱ, m͙t c͕ng NAND
3 ngõ vào điɾu khiʀn. Đɤu ra cͧa b͙ so sánh dùng làm t n hiʄu
(End Of Conversion ± kɼt thúc chuyʀn đ͕i).Ê

2.1.2 Hoɞt đ͙ng cͧa b͙ ADC dɞng sóng bɪc thangÊ

Giɠ sͭ rA, tͩc mͩc điʄn thɼ cɤn chuyʀn đ͕i là dương thì tiɼn trình
hoɞt đ͙ng diʀn ra như sau:Ê

Xung Kh͟i Đ͙ng đưͣc đưa vào đʀ Reset b͙ đɼm vɾ 0. Mͩc cao
cͧa xung Kh͟i Đ͙ng cɢm không cho xung nhʈp đi qua c͕ng AND
vào b͙ đɼm.Ê

Nɼu đɤu cͧa DAC toàn bit 0 thì đɤu ra cͧa DAC sɺ là rAX = 0r.
rì rA>rAX nên đɤu ra b͙ so sánh sɺ lên mͩc cao.Ê
 Khi xung Kh͟i Đ͙ng vɾ thɢp thì c͕ng AND cho phép xung nhʈp đi
qua c͕ng này và vào b͙ đɼm.Ê

Khi giá trʈ b͙ đɼm tăng lên thì đɤu ra DAC là rAX sɺ tăng m͗i lɤn
m͗i bɪc, như minh h͍a hình 5.20.Ê

Tiɼn trình cͩ tiɼp tͥc cho đɼn khi rAX lên đɼn bɪc vưͣt quá rA
m͙t khoɠng rT. Tɞi th͝i điʀm này ngõ ra cͧa b͙ so sánh vɾ
thɢp và cɢm không cho xung nhʈp đi vào b͙ đɼm nên b͙ đɼm sɺ
ngͫng đɼm.Ê

Tiɼn trình chuyʀn đ͕i hoàn tɢt khi t n hiʄu chuyʀn tͫ trɞng
thái cao xu͑ng thɢp và n͙i dung cͧa b͙ đɼm là biʀu thʈ dɞng s͑
cͧa điʄn áp tương tͱ vào rA.Ê

B͙ đɼm sɺ duy trì giá trʈ s͑ cho đɼn khi nào xung Kh͟i Đ͙ng kɼ
tiɼp vào bɬt đɤu tiɼn trình chuyʀn đ͕i m
i.Ê

2.1.3 Đ͙ phân giɠi và đ͙ ch nh xác cͧa ADC dɞng sóng bɪc thangÊ

Trong ADC dɞng sóng bɪc thang có nhiɾu yɼu t͑ ɠnh hư͟ng đɼn
sai s͑ cͧa quá trình chuyʀn đ͕i như: k ch c͟ bɪc thang, tͩc đ͙
phân giɠi cͧa DAC cài trong đơn vʈ nh͏ nhɢt. Nɼu giɠm k ch c͟
bɪc thang ta có thʀ hɞn chɼ b
t sai s͑ nhưng luôn có khoɠng
cách chênh lʄch giͯa đɞi lưͣng thͩc tɼ và và giá trʈ gán cho nó.
Đây g͍i là sai s͑ lưͣng tͭ.Ê

Cũng như trong DAC, đ͙ ch nh xác không ɠnh hư͟ng đɼn

đ͙ phân giɠi nhưng lɞi tùy thu͙c vào đ͙ ch nh xác cͧa linh kiʄn
trong mɞch như: b͙ so sánh, điʄn tr͟ ch nh xác và chuyʀn mɞch
dòng cͧa DAC, ngu͓n điʄn quy chiɼu,«Mͩc sai s͑ = 0.01% giá trʈ
cͱc đɞi (đɤy thang) cho biɼt kɼt quɠ ra tͫ ADC có thʀ sai biʄt m͙t
khoɠng như thɼ, do các linh kiʄn không lý tư͟ng.Ê

r dͥ 1Ê

Giɠ sͭ ADC dɞng sóng bɪc thang ͟ hình 5.20 có các thông
s͑ sau đây: tɤn s͑ xung nhʈp = 1Mz; rT = 0.1mr; DAC có đɤu ra
cͱc đɞi = 10.23r và đɤu vào 10 bit. Hãy xác đʈnh:Ê

a. Giá trʈ s͑ tương đương cho rA = 3.728rÊ

b. Th͝i gian chuyʀn đ͕iÊ

c. Đ͙ phân giɠi cͧa b͙ chuyʀn đ͕i nàyÊ

Bài giɠi:Ê

a. DAC có đɤu vào 10 bit và đɤu ra cͱc đɞi = 10.23r nên ta t nh

đưͣc t͕ng s͑ bɪc thang có thʀ có là: 210 ± 1 = 1023Ê

Suy ra k ch c͟ bɪc thang là:Ê

Ê
Dͱa trên thông s͑ trên ta thɢy rAX tăng theo tͫng bɪc 10mr khi
b͙ đɼm đɼm lên tͫ 0. vì rA = 3.728, rT = 0.1mr nên rAX phɠi đɞt
tͫ 3.728 tr͟ lên trư
c khi b͙ so sánh chuyʀn sang trɞng thái mͩc
thɢp. Như vɪy phɠi có s͑ bɪc:Ê

Ê
khi đó ͟ cu͑i tiɼn trình chuyʀn đ͕i, b͙ đɼm duy trì s͑ nhʈ phân
tương đương 37310, tͩc 0101110101. Đây cũng ch nh là giá trʈ s͑
tương đương cͧa rA = 3.728r do ADC này tɞo nên.Ê
b. Mu͑n hoàn tɢt quá trình chuyʀn đ͕i thì đòi h͏i dɞng sóng dbɪc
thang phɠi lên 373 bɪc, có nghĩa 373 xung nhʈp áp ào v
i t͑c đ͙
1 xung trên 1ms, cho nên t͕ng th͝i gian chuyʀn đ͕i là 373ms.Ê

c. Đ͙ phân giɠi cͧa ADC này bɮng v
i k ch thư
c bɪc thang cͧa
DAC tͩc là 10mr. Nɼu t nh theo tʆ lʄ phɤn trăm làÊ

2.1.3 Th͝i gian chuyʀn đ͕iÊ

Th͝i gian chuyʀn đ͕i là khoɠng th͝i gian giͯa điʀm cu͑i cͧa xung
kh͟i đ͙ng đɼn th͝i điʀm k ch hoɞt đɤu ra cͧa . B͙ đɼm bɬt
đɤu đɼm tͫ 0 lên cho đɼn khi rAX vưͣt quá rA, tɞi th͝i điʀm đó
xu͑ng mͩc thɢp đʀ kɼt thúc tiɼn trình chuyʀn đ͕i. Như vɪy
giá trʈ cͧa th͝i gian chuyʀn đ͕i tC phͥ thu͙c vào rA. Th͝i gian
chuyʀn đ͕i cͱc đɞi xɠy ra khi rA nɮm ngay dư
i bɪc thang cao
nhɢt. Sao cho rAX phɠi tiɼn lên bɪc cu͑i cùng đʀ k ch hoɞt .Ê

r
i b͙ chuyʀn đ͕i N bit, ta có:Ê

tC(max) = (2N ± 1) chu kƒ xung nhʈpÊ

ADC ͟ hình 5.20 sɺ có th͝i gian chuyʀn đ͕i cͱc đɞiÊ

tC(max) = (210 ± 1)x1ms = 1023msÊ

Đôi khi th͝i gian chuyʀn đ͕i trung bình đưͣc quy đʈnh bɮng ½
th͝i gian chuyʀn đ͕i cͱc đɞi.Ê

r
i b͙ chuyʀn đ͕i dɞng sóng bɪc thang, ta có:Ê

Ê
Nhưͣc điʀm cͧa ADC dɞng sóng bɪc thang là th͝i gian chuyʀn đ͕i
tăng gɢp đôi v
i tͫng bit thêm vào b͙ đɼm. Do vɪy ADC loɞi này
không th ch hͣp v
i nhͯng ͩng dͥng đòi h͏i phɠi liên tͥc chuyʀn
đ͕i m͙t t n hiʄu tương tͱ thay đ͕i nhanh thành t n hiʄu s͑. Tuy
nhiên v
i các ͩng dͥng t͑c đ͙ chɪm thì bɠn chɢt tương đ͑i đơn
giɠn cͧa ADC dɞng s͑ng bɪc thang là m͙t ưu điʀm so v
i các loɞi
ADC khác.Ê
ÊÊ
ÊÊ

2.2 ADC liên tiɼp - xɢp xʆÊ

B͙ chuyʀn đ͕i liên tiɼp - xɢp xʆ ( Successive Approximation

Convetr-SAC) là m͙t trong nhͯng loɞi ADC thông dͥng nhɢt. SAC
có sơ đ͓ phͩc tɞp hơn nhiɾu so v
i ADC dɞng sóng bɪc thang.
Ngoài ra SAC còn có giá trʈ tC c͑ đʈnh, không phͥ thu͙c vào giá trʈ
cͧa đɤu vào tương tͱ.Ê

Hình 5.21 là m͙t cɢu hình cơ bɠn cͧa SAC, tương tͱ cɢu hình cͧa
ADC dɞng sóng bɪc thang. Tuy nhiên SAC không sͭ dͥng b͙ đɼm
cung cɢp đɤu vào cho DAC mà thay vào đó là thanh ghi. Logic
điɾu khiʀn sͭa đ͕i n͙i dung lưu trên thanh ghi theo tͫng bit m͙t
cho đɼn khi dͭ liʄu ͟ thanh ghi biɼn thành giá trʈ s͑ tương đương
v
i đɤu vào tương tͱ rA trong phɞm vi đ͙ phân giɠi cͧa b͙
chuyʀn đ͕i.Ê
 Ê
Hoɞt đ͙ng cͧa ADC liên tiɼp ± xɢp xʆ như sau:Ê

Mɞch ADC hoɞt đ͙ng theo lưu đ͓ hình 5.22.Ê

Ê
Chúng ta có thʀ giɠi th ch hoɞt đ͙ng cͧa ADC này bɮng cách dͱa
vào lưu đ͓.Ê

r dͥ 2Ê

SAC 8 bit có đ͙ phân giɠi là 20mr. r
i đɤu vào tương tͱ là

2.17r, hãy t nh đɤu ra s͑ tương ͩng.Ê

GiɠiÊ

S͑ bɪc cͧa SAC:Ê

Ê
Như vɪy ͟ bɪc thͩ 108 sɺ có rAX = 2,16r, bɪc 109 có rAX =
2.18r. SAC luôn sinh đɤu ra rAX cu͑i cùng tɞi bɪc thang bên dư
i
rA. Do vɪy, ͟ trư͝ng hͣp rA = 2.17, đɤu ra s͑ sɺ là 10810 =
011011002.Ê

Th͝i gian chuyʀn đ͕iÊ

h SAC hình 5.22, logic điɾu khiʀn đɼm tͫng bit trên thanh ghi,
gán 1 cho nó, quyɼt đʈnh có cɤn duy trì chúng tɞi mͩc 1 hay
không r͓i chuyʀn sang bit kɼ tiɼp. Th͝i gian xͭ lý m͗i bit kéo dài
môky chu kƒ xung nhʈp, nghĩa là t͕ng th͝i gian chuyʀn đ͕i cͧa
SAC N bit sɺ là N chu kƒ xung nhʈp. Ta có:Ê

tC cho SAC = N x1 chu kƒ xung nhʈpÊ

th͝i gian chuyʀn đ͕i này luôn như nhau bɢt chɢp giá trʈ cͧa rA.
Điɾu này là đo logic điɾu khiʀn phɠi xͭ lý m͗i bit dʀ xem có cɤn
đɼn mͩc 1 hay không.Ê

r dͥ 3Ê
So sánh th͝i gian chuyʀn đ͕i cͧa ADC 10 bit có dɞng sóng bɪc
thang và SAC 10 bit. Giɠ thiɼt cɠ hai đɾu áp dͥng tɤn s͑ xung
nhʈp 500kHz.Ê

GiɠiÊ

r
i ADC dɞng sóng bɪc thang, th͝i gian cͱc đɞi sɺ là:Ê

(2N ± 1) x (1 chu kƒ xung nhʈp) = 1023 x 2ms =

2046msÊ

r
i SAC, th͝i gian chuyʀn đ͕i luôn bɮng 10 chu kƒ xung nhʈp tͩc
làÊ

10 x 2ms = 20msÊ

rɪy v
i SAC thì th͝i gian chuyʀn đ͕i nhanh gɢp 100 lɤn ADC
dɞng sóng bɪc thang.Ê
ÊÊ
ÊÊ

2.3 ADC nhanhÊ

B͙ chuyʀn đ͕i nhanh (flash converter) là ADC t͑c đ͙ cao nhɢt

hiʄn nay có mɴt trên thʈ trư͝ng, nhưng sơ đ͓ mɞch phͩc tɞp hơn
các loɞi khác. r dͥ m͙t ADC nhanh 6 bit đòi h͏i 63 b͙ so sánh
tương tͱ, còn ADC nhanh 8 bit thì con s͑ này lên đɼn 255, 10 bit
thì lên đɼn 1023. Như vɪy s͑ lưͣng b͙ so sánh quá l
n đã gi
i
hɞn k ch c͡ cͧa ADC nhanh.Ê
 Ê
Hình 5.23 là sơ đ͓ cͧa m͙t ADC nhanhÊ

ADC nhanh ͟ hình 5.23 có đ͙ phân giɠi 3 bit. K ch thư
c bɪc

thang là 1r. B͙ chia điʄn thɼ thiɼt lɪp mͩc quy chiɼu cho tͫng b͙
so sánh đʀ có đưͣc 7 mͩc ͩng v
i 1r ( tr͍ng s͑ cͧa LSB ), 2r,
3r, «7r (đɤy thang). Đɤu vào tương tͱ rA đưͣc n͑i đɼn đɤu vào
còn lɞi cͧa tͫng b͙ so sánh.Ê

r
i rA < 1r thì tɢt cɠ đɤu ra cͧa b͙ so sánh đɾu lên mͩc cao. r
i
rA > 1r thì tͫ m͙t đɤu ra tr͟ lên sɺ xu͑ng mͩc thɢp. Đɤu ra cͧa
b͙ so sánh đưͣc đưa vào b͙ mã hoá ưu tiên t ch cͱc ͟ mͩc thɢp,
sinh đɤu ra ͩng v
i đɤu ra có s͑ thͩ tͱ cao nhɢt ͟ mͩc thɢp cͧa
b͙ so sánh. Lý luɪn tương tͱ ta sɺ có đưͣc bɠng giá trʈ như bɠng
5.4Ê

Bɠng 5.4 Bɠng sͱ thɪt cͧa ADC nhanh 3 bit hình 5.23Ê
 Ê
ADC nhanh hình 5.23 có đ͙ phân giɠi 1r vì đɤu vào tương tͱ phɠi
thay đ͕i m͗i lɤn 1r m
i có thʀ đưa đɤu ra s͑ lên bɪc kɼ tiɼp.
Mu͑n có đ͙ phân giɠi tinh hơn thì phɠi tăng t͕ng s͑ mͩc điʄn thɼ
vào (nghĩa là sͭ dͥng nhiɾu điʄn tr͟ chia thɼ hơn) và t͕ng s͑ b͙
so sánh. Nói chung ADC nhanh N bit thì cɤn 2N ± 1 b͙ so sánh, 2N
điʄn tr͟, và logic mã hoá cɤn thiɼt.Ê

Th͝i gian chuyʀn đ͕iÊ

B͙ chuyʀn đ͕i nhanh không cɤn thiɼt t n hiʄu xung nhʈp vì tiɼn
trình này xɠy ra liên tͥc. Khi giá trʈ đɤu vào thay đ͕i thì đɤu ra
cͧa b͙ so sánh sɺ thay đ͕i làm cho ngõ ra cͧa b͙ mã hóa thay
đ͕i theo. Như vɪy th͝i gian chuyʀn đ͕i là th͝i gian cɤn thiɼt đʀ
xuɢt hiʄn m͙t đɤu ra s͑ m
i đáp lɞi m͙t thay đ͕i ͟ rA. Th͝i gian
chuyʀn đ͕i chʆ phͥ thu͙c vào khoɠng trʀ do truyɾn cͧa b͙ so
sánh và b͙ mã hóa. rì vɪy mà ADC nhanh có th͝i gian chuyʀn đ͕i
vô cùng gɬn.

Ê
Ê
ÊÊ

Ê
ÊÊ
Ê
Hiʄn nay trên thʈ trư͝ng có nhiɾu loɞi IC có chͩc năng chuyʀn đ͕i
tͫ s͑ sacng tương tͱ. h đây chʆ gi
i thiʄu 2 loɞi IC thông dͥng,
các loɞi khác bɞn đ͍c có thʀ tham khɠo trong Datasheet hay trên
Internet.Ê

3.1 IC AD7524Ê

IC AD7524 ( IC CMOS) là IC chuyên dͥng dùng đʀ chuyʀn đ͕i tͫ

s͑ sang tương tͱ. AD7524 là b͙ chuyʀn đ͕i D/A 8 bit, dùng mɞng
R/2R ladder. Có sơ đ͓ bên trong như hình 5.8.Ê

Ê
AD7524 có đɤu vào 8 bit, có thʀ bʈ ch͑t trong dư
i sͱ điɾu khiʀn

cͧa đɤu vào CH͌N CHIP và đɤu vào ghi khi cɠ hai đɤu
vào điɾu khiʀn này đɾu ͟ mͩc thɢp, thì 8 đɤu vào dͯ liʄu D7 ± D0
sinh ra dòng tương tͱ OUT1 và OUT2 (thư͝ng OUT2 n͑i đɢt).Ê

Nɼu m͙t trong hai đɤu vào điɾu khiʀn lên cao thì lúc này dͯ liʄu
vào bʈ ch͑t lɞi và đɤu ra tương tͱ duy trì tɞi mͩc ͩng v
i dͯ liʄu
s͑ bʈ ch͑t đó. Nhͯng thay đ͕i kɼ tiɼp ͟ đɤu vào sɺ không tác
đ͙ng đɼn ngõ ra tương tͱ OUT1 ͟ trɞng thái ch͑t này.Ê

Các thông s͑ cͧa IC đưͣc liʄt kê ͟ bɠng 5.2Ê

Bɠng 5.2 Các thông s͑ cͧa IC DA7524Ê

Ê
Quan hʄ ngõ vào và ngõ ra tương ͩng đưͣc trình bày ͟ bɠng 5.3Ê

Bɠng 5.3 Quan hʄ ngõ vào và ngõ raÊ

 Ê

„Ê31ÊÊdÊzIJrÊ6Ê3hÊ ÊÊ.DÊ4Ê.Ê&lÊcÊ. Ê.Ê:Ê+%Ê

%Ê!%ÊÊCÊ RÊ/ÊÊ)Ê*Ê=-Ê:Ê+%Ê4Ê/ÊÊ(Ê:Ê
+%0Ê@Ê!Ê Ê-
Ê/ÊLÊ31ÊÊdÊzIJrÊ ÊÊ.DÊ4ÊdÊ+40Ê

Ê
 Ê
~Tr͟ vɾ đɤu trangÊ

3.2 IC DAC0830Ê

DAC 0830 là IC thu͙c h͍ CMOS. Là b͙ chuyʀn đ͕i D/A 8 bit dùng

mɞng R/2R ladder. Có thʀ giao tiɼp trͱc tiɼp v
i các vi xͭ lý đʀ
m͟ r͙ng hoɞt đ͙ng chuyʀn đ͕i D/A.Ê
Sơ đ͓ chân và cɢu trúc bên trong cͧa DAC0830Ê

Ê
Hoɞt đ͙ng cͧa các chânÊ

( CHIP SELECT) là chân ch͍n hoɞt đ͙ng ͟ mͩc thɢp. Đưͣc

kɼt hͣp v
i chân ITL đʀ có thʀ viɼt dͯ liʄu.Ê

ITL (INPUT LACTH ENABLE) là chân cho phép ch͑t ngõ vào, hoɞt

đ͙ng ͟ mͩc cao. ITL kɼt hͣp v
i đʀ cho phép viɼt.Ê

(WRITE) hoɞt đ͙ng ͟ mͩc thɢp. Đưͣc sͭ dͥng đʀ nɞp các

bit dͯ liʄu ngõ vào ch͑t. Dͯ liʄu đưͣc ch͑t khi ͟ mͩc cao. %Ê

/ÊÊ3NÊRÊ. Ê; và Ê'Ê-LÊ#Ê

Ê+Ê$Êd_?ÊÊ'Ê
-LÊ 0Ê
 …td_uÊ4Ê
Ê'Ê-LÊ#0ÊÊ !Ê+ÊÊ.DÊ  Ê}Ê
3NÊRÊ/Ê'ÊqÊ. Ê-5Ê/ÊÊ
!:ÊDÊÊÊÊ
Êd.Ê

_tO@vutÊxO_tx?Ê@dwO?Ê4Ê
Ê'Ê-LÊ#0Ê Ê}Ê
Ê.0ÊÊ

DI0 ± DI7 là các ngõ vào s͑ trong đó DI0 là LSB còn DI7 là MSB.Ê

IOUT1 ngõ ra dòng DAC1. Có trʈ s͑ cͱc đɞi khi tɢt cɠ các bit vào
đɾu bɮng 1, còn bɮng 0 khi tɢt cɠ các bit vào đɾu bɮng 0.Ê

IOUT2 ngõ ra dòng DAC2. Nɼu IOUT1 tăng tͫ 0 cho đɼn cͱc đɞi thì
IOUT2 sɺ giɠm tͫ cͱc đɞi vɾ 0 đʀ sao cho IOUT1 + IOUT2 = hɮng s͑.Ê

Rfb điʄn tr͟ h͓i tiɼp nɮm trong IC. Luôn đưͣc sͭ dͥng đʀ h͓i tiɼp
cho Op Amp mɬc ͟ ngoài.Ê

rref ngõ vào điʄn áp tham chiɼu tͫ -10 đɼn +10r.Ê

rCC điʄn áp ngu͓n cɢp cho IC hoɞt đ͙ng tͫ 5 đɼn 15r.Ê

GND (mass) chung cho IOUT1 và IOUT2.Ê

Sau đây là m͙t s͑ ͩng dͥng cͧa DAC0830 chuyʀn đ͕i tͫ s͑ sang
tương tͱ.Ê

Điɾu khiʀn volume bɮng s͑Ê

 Ê
ÊĐiɾu khiʀn máy phát sóng bɮng s͑Ê
 Ê
B͙ Điɾu khiʀn dòng bɮng s͑Ê
 Ê
DAC8030 có thʀ điɾu khiʀn đưͣc dòng ra thay đ͕i theo dͯ liʄu
s͑ vào. Dòng ra thay đ͕i tͫ 4mA (khi D = 0) đɼn 19.9mA (khi D
= 255).Ê

Mɞch điʄn trên sͭ dͥng cho các mͩc điʄn áp vào khác nhau tͫ
16r đɼn 55r.Ê

P2 thay đ͕i giá trʈ dòng điʄn ngõ ra, P1 chʆnh mͩc 0 cͧa thang
toàn phɤn ngõ ra.Ê
 Ngõ vào s͑ có thʀ cung cɢp tͫ vi xͭ lý (dùng Opto ͟ m͗i ngõ
vào) và dͯ liʄu vào có thʀ đɴt b͟i các công tɬc.
Ê
Ê
Ê
ÊÊ

Ê
ÊÊ
Ê
1. Điɾu chʆnh và ͕n đʈnh vʈ tr cͧa m͙t vɪtÊ

Khi yêu cɤu mɞch điɾu khiʀn đòi h͏i kh͑ng chɼ m͙t vɪt dʈch
chuyʀn và c͑ đʈnh ͟ m͙t mͩc không đ͕i có thʀ thͱc hiʄn mɞch
điɾu khiʀn theo sơ đ͓ trên hình sauÊ

Ê
Khi đɴt m͙t giá trʈ s͑ nhʈ phân vào ngõ vào DAC, điʄn áp ngõ ra
ra tác đ͙ng mɞch Op-Amps điɾu khiʀn đ͙ng cơ servo M đưa vɪt
cɤn điɾu khiʀn đɼn m͙t vʈ tr đɴt trư
c (vʈ tr này đưͣc xác lɪp khi
ra = rp). Như vɪy tuƒ vào giá trʈ cͧa s͑ nhʈ phân, vɪt cɤn điɾu
khiʀn sɺ dʈch chuyʀn trong chiɾu dài tͫ 0 đɼn 100mm. rì m͙t lý
do nào đó làm cho vɪt cɤn điɾu khiʀn lʄch kh͏i vʈ tr cân bɮng (ra
 rp) v dͥ như antenna bʈ gió th͕i lʄch kh͏i vʈ tr cân bɮng ... sɺ
làm thay đ͕i điʄn áp rp so v
i mass (do biɼn tr͟ thay đ͕i vʈ tr ),
điɾu này sɺ tác đ͙ng vào Op-Amps thay đ͕i điʄn áp trên đ͙ng cơ
servo M, tác đ͙ng dưa vɪt cɤn điɾu khiʀn vɾ vʈ tr cân bɮng.Ê

2. Mɞch kh͟i đ͙ng êm (Ramp-Start)Ê

Trong mɞch điɾu khiʀn hʄ truyɾn đ͙ng có đ͙ng cơ sͭ dͥng k͹

thuɪt s͑, ngư͝i ta thư͝ng sͭ dͥng các b͙ kh͟i đ͙ng êm giúp hʄ
th͑ng tránh đưͣc các xung đ͙t biɼn cơ h͍c giúp đ͙ng không bʈ
xoɬn gãy trͥc hay hư h͏ng các chi tiɼt cơ kh cũng như điʄn tͫ
khác. Mɞch này có sơ đ͓ kh͑i vɾ nguyên lý làm viʄc như hình
sau:Ê
 Ê

Khi hʄ nhɪn đưͣc t n hiʄu "START" tͫ mɞch điɾu khiʀn, mɞch

đɼm nhɪn xung clock và bɬt đɤu đɼm lên, cùng lúc này ngõ ra
Op-Amps là t n hiʄu EOC (End-Of-Conversion) đang ͟ mͩc cao.
Theo nhʈp đɼm lên cͧa mɞch đɼm, DAC chuyʀn đ͕i các s͑ nhʈ
phân theo giá trʈ l
n dɤn như dɞng sóng điʄn áp rAX trên hình vɺ.
T n hiʄu này điɾu khiʀn hʄ th͑ng kh͟i đ͙ng êm cho đɼn khi rA =
rAX thì t n hiʄu ngõ ra Op-Amps EOC sɺ vɾ 0 dɨn đɼn kɼt thúc
quá trình kh͟i đ͙ng êm do c͕ng AND 3 ngõ vào hoɞt đ͙ng như
m͙t khoá điʄn tͭ.Ê

Rõ ràng, thay vì đ͙t biɼn tͫ 0 đɼn rA, t n hiʄu điʄn áp rAX tăng
dɤn theo tͫng nɢc nh͏. Khoɠng cách giͯa 2 nɢc ch nh là đ͙ phân
giɠi cͧa DAC.Ê

3. Mɞch phát xung chʆnh đưͣc tɤn s͑ và sóng dɞng điʄn ápÊ
Nguyên lý làm viʄc cͧa mɞch này tương tͱ như mɞch điɾu khiʀn
đèn quɠng cáo trong chương vi mɞch nh
nhưng thay vì các ngõ
ra điɾu khiʀn đèn thì ͟ đây các t n hiʄu này đưa vào DAC 0808.
Khi thay đ͕i chương trình xuɢt ra tͫ vi mɞch nh
ta sɺ thay đ͕i
đưͣc sóng dɞng điʄn áp phát ra vout.Ê

Nɼu mu͑n t n hiʄu ngõ ra là sóng vuông, chʆ cɤn nɞp trình vào
EPROM như sau:Ê
 Ê

Như vɪy chʆ cɤn t nh toán lɞi các mͩc điʄn áp tương ͩng v
i các
ngõ vào t n hiʄu s͑ lɢy tͫ chương trình trong EPROM, ta có thʀ
tɞo ra bɢt kƒ sóng dɞng điʄn áp nào ͟ ngõ ra. Khi mu͑n thay đ͕i
tɤn s͑ cͧa sóng dɞng điʄn áp vout, ta chʆ viʄc thay đ͕i tɤn s͑ cͧa
mɞch phát xung dùng vi mɞch 555. Do đó, tɤn s͑ cͧa điʄn áp vout
đưͣc chʆnh trong m͙t khoɠng r͙ng và trơn.Ê