D Di Sredjeno

PANEVROPSKI UNIVERZITET APEIRON
FAKULTET POSLOVNE EKONOMIJE

BANJA LUKA
INFORMACIONI SISTEM GRADSKE UPRAVE
DIPLOMSKI/SPECIJALISTIČKI RAD
Mentor: Student:
Prof. dr Lazo Roljić Desanka Talić
Br: indexa 081-06/VJU
Banja Luka, septembar 2010. godine

SADRŽAJ
1 Uvod.......................................................................................................................................................................3
2 Definicija Gradske uprave......................................................................................................................................4
2.1 Pozicija institucija lokalne samouprave........................................................................................................5
3 Projekat izgradnje IS-a Gradske uprave Grad Banja Luka.....................................................................................9
3.1 Analiza ciljeva realnog sistema.....................................................................................................................9
3.1.1 Analiza informacionih tokova................................................................................................................10
4 Poglavlje - realizacija projekta.............................................................................................................................23
5 Dekompozicija procesa realnog sistema u podsisteme.........................................................................................26
5.1 Zajednički podsistemi.................................................................................................................................26
5.1.1 Standardizacija........................................................................................................................................26
5.1.2 Evidencija lica.........................................................................................................................................27
5.1.3 Evidencija nekretnina.............................................................................................................................27
5.2 Standardni podsistemi.................................................................................................................................28
5.2.1 Odobravanja............................................................................................................................................28
5.2.2 Finansijsko knjigovodstvo......................................................................................................................28
5.2.3 Upravljanje gotovinskim tokovima i platnim prometom........................................................................28
5.2.4 Praćenje prihoda.....................................................................................................................................29
5.2.5 Stalna sredstva........................................................................................................................................30
5.2.6 Obračun plata..........................................................................................................................................30
5.2.7 Obračun naknada.......................................................................................................................................30
5.2.8 Upravljanje nabavom..............................................................................................................................30
5.2.9 Arhiviranje..............................................................................................................................................31
6 Analiza interakcija izmedu definisanih podsistema.............................................................................................32
6.1 Realizacija aplikativnih funkcija.................................................................................................................32
6.1.1 Administrativno tehnicka podrška ili Dokument Menadžment..............................................................32
6.1.2 Matična evidencija..................................................................................................................................34
6.1.3 Kadrovska evidencija..............................................................................................................................38
6.1.4 Evidencija samostalnih privrednika........................................................................................................40
6.1.5 Poslovni prostori.....................................................................................................................................40
6.1.6 Javna nabava...........................................................................................................................................41
6.1.7 Finansijske aplikacije..............................................................................................................................42
6.1.8 Evidencija stalnih sredstava....................................................................................................................46
6.1.9 Podsistem plata.......................................................................................................................................47
6.1.10 Podsistem blagajna.............................................................................................................................48
6.1.11 Zalihe..................................................................................................................................................48
7 Računarska mreža.................................................................................................................................................51
8 Zaključak..............................................................................................................................................................55
9 Literatura...............................................................................................................................................................57
-2-
1 UVOD
Sistem koji omogućava prikupljanje, čuvanje, obradu, prenošenje i prikazivanje

informacija zove se informacioni sistem. Pojava IK tehnologija je uticala na gotovo sve aspekte
ljudskog života kako privatnog tako i u domenu profesionalnih i društvenih dostignuća.
IK tehnologije su zaslužne za ovaj stepen dostignuća jednog društva i donose veliki

napredak - bez obzira na strukturu i stepen razvoja društva.
Važan stepen u aktivnostima društva su i poslovi gradske uprave - koji predstavljaju

mehanizam kojim se uređuju interesi grada i njenih građana. Na lokalnom nivou, institucije
predstavljaju mjesto na kojem su ti interesi neposredno zastupljeni, a ostvaruju se kroz
neposredne kontakte građana i gradske administracije.
Funkcionisanje gradske uprave zasniva se na nekoliko načela, među kojima su - načelo

efikasnosti, ekspeditivnosti, pravovremenosti, racionalnosti i slično, a upravo IK tehnologije
predstavljaju sredstvo za njihovo ostvarenje.
Imajući u vidu navedeno, institucija lokalne uprave predstavlja početnu tačku za primjenu
IK tehnologije i implentaciju koncepta gradske uprave.
Lokalna samouprava predstavlja temelj i osnovni oblik političkog osamostaljivanja

građana, i jednu od najznačajnijih političkih institucija. Ona je stvarni i konkretni oblik
upravljanja i odlučivanja građana u lokalnoj zajednici. Značaj lokalne samouprave danas je
prihvaćen i podržan od evropskih institucija.
-3-
2 DEFINICIJA GRADSKE UPRAVE
Pod terminom ,,Gradska uprava” podrazumijeva se široka primjena savremenih

informaciono-komunikacionih tehnologija u administraciji - koja bi omogućila građanima,
poslovnim subjektima, vladinim i nevladinim organizacijama i drugim institucijama - pristup
servisima javne uprave, a zaposlenima jednostavno i efikasno obavljanje poslova, uz smanjene
troškove.
Tehnologija se mora kombinovati sa organizacionim promjenama i razvijanjem novih

vještina - da se ostvari vizija gradske uprave.
Vizija gradske uprave je stvaranje toplog i sigurnog doma za ugodan život građana koji
žive u gradu, konkurentna privreda, uređena infrastruktura, vrhunska kultura i obrazovanje, visok
stepen socijalne sigurnosti, raznolikost sportske i turističke ponude, te uređena lijepa i zdrava
okolina.
Stalno unapređenje kvaliteta usluga, uz pridržavanje evropskih standarda, podrazumjeva i

primjenu novih znanja i tehnologija, kao i osposobljavanje kadrova.
U cilju postizanja razvoja informacionog društva, Vijeće Ministara Bosne i Hercegovine je

usvojilo dokument, nazvan ,,Politika i strategija razvoj informacionog društva”, u novembru
2004. godine. Pored toga, u cilju daljeg stvaranja preduslova za ozbiljan razvoj informacionog
društva, identifikovani su i konkretni projekti kroz ,,Akcioni plan”. Uspješnost implementacije
Strategije i Akcionog plana je uslovljena povremenim mjerenjem njihovih dostignuća.
Aktivnosti mjerenja razvijenosti informacionog društva, na lokalnom nivou predvodi UNDP
primjenjujući kombinovanje pojedinih indikatora različitih metodologija (EU, SIBIS, UN i
metodologije svjetskog ekonomskog foruma.), koje su, svaka za sebe, veoma kompleksne, te se
kod nas teško mogu potpuno replicirati.
Za predmet rada, interesantni su, takozvani, dodatni indikatori kojima se služi SIBIS
istraživanje, prema kojima postoje četiri razvojne faze e-Uprave.
Faza 1 - Informisanje. Jednostavni, direktni, jednosmjerni servisi prema građanima, u

formi on-line dokumenata, ponegdje se mogu sresti formulisani i kao Prisustvo (državnih
institucija).
Faza 2 - Jednosmjerna interakcija. Web portali koji nude mogućnost štampanja formulara i
drugih usluga sa web-a.
Faza 3 - Dvosmjerna interakcija. Javno dostupan web portal, koji omogućava građanima
podnošenje zahtjeva Upravi putem web-a ili e-maila.
Faza 4 - Potpuno elektronsko procesuiranje podataka. Kompletna komunikacija i

elektronsko upravljanje dokumentima, bez papira u čitavom procesu.
Nasuprot navedenim fazama, postoji i potpuno odsustvo bilo kakve upotrebe ICT-a od
strane Uprave, ili postoji web portal - čiji sadržaj ne pruža nikakve relevantne informacije.
-4-
Navedene faze e-Uprave podrazumijevaju razvijenu informatičku infrastrukturu i
fokusirane su na Web tehnologije, odnosno na pogled i percepciju koju imaju krajnji korisnici
servisa Javne uprave.
Za razliku od ovog, tema rada je pogled koji podrazumijeva izgradnju stabilnog i robusnog
informacionog sistema, kao infrastrukturnog elementa koji će omogućiti servisiranje bilo koje od
nabrojanih faza, pogotovo poslednje. Slika 1. Javni servisi
2.1 Pozicija institucija lokalne samouprave
Zašto je važno istaći poziciju institucija lokalne samouprave u odnosu na druge nivoe
vlasti? Odgovor leži u činjenici da su te institucije u najbližem kontaktu sa građanima, i zato
sistemi lokalne samouprave trebalo da budu razvijeni u najvećoj mogućoj mjeri, da zadovolje
zahtjeve građana za različitim dokumentima i uvjerenjima.
Prema izvještaju [2] od 10.000 zaposlenih u institucijama lokalne uprave, njih oko 4.000
ima pristup računaru na poslu, što u procentima iznosi 42,2%. U tabeli 1, dato je poređenje
podataka za 2005 sa podacima iz 2003. godine. Prema njemu, nije bilo značajnijih odstupanja u
rezultatima. Ovakav pristup temi djeluje dosta nepotpuno, pojedini aspekti ostaju nejasni, npr. -
koliko od broja ispitanih stvarno koristi tehnologiju u svom poslu.
-5-
Tabela 1. prikazuje Prikaz procentat zaposlenih u institucijama lokalne uprave
Sljedeći ispitivani indikator - je postojanje lokalne računarske mreže u organizaciji. Zaposleni

moraju imati mogućnost da međusobno razmjenjuju informacije i da efikasno koriste računare - i
to putem mreže. Prema istraživanju [1], str. 32, 38,5% opština su imale izgrađenu računarsku
mrežu. Računarske mreže predstavljaju preduslov za zaposlene - da dijele informacije i efikasno
komuniciraju, kako bi građani mogli potrebne odgovore dobiti u najkraćem roku.
Tabela 2. prikazuje Prikaz navedeni odnosa umreženih računara
Sljedeći indikator je - korištenje e-maila u komunikaciji sa građanima, koje se smatra

važnim korakom kod uspostavljanja e-Uprave. Podaci iz izvještaja govore da 91,3% opština ima
registrovanu e-mail adresu, što je impresivan podatak za sebe, no - na upit poslan na date adrese
(127 opština), samo 12 je uputilo odgovor, od toga - 7 isti dan, a 5 - u sljedećih 5-7 dana. Ovo
značajno govori o tome koju važnost u opštinama daju ovom vidu komunikacije. (primjer iz
Danske govori o suprotnom, naime, tamo je 2004. donijet Zakon - po kojem građanin može
odbiti pisanu pošiljku upućenu od nekog nivoa vlasti, i zahtijevati da mu se ona uputi e- mailom.
Još jedna nepovoljna karakteristika, kada su u pitanju registrovane e-mail adrese, najčešće je u
pitanju privatna adresa nekog od davalaca takve usluge besplatno, @hotmail.com, @yahoo.com i
slicne, dok je mali broj propisno registrovanih institucija u smislu ispravno registrovane domene
.ba, odnosno .rs.ba.
-6-
Tabela 3. prikazuje Prikaz procentat korišenja e-mail adresa
Kada je u pitanju istraživanje - koliko institucija ima web portal, podatak do kojeg su
istraživači došli je: da 62,2% institucija ima sopstvenu web stranicu - na kojoj su prezentovani
podaci o opštini i kontakt informacije, što, u poređenju sa EU metodologijom, govori da skoro
sve opštine u BiH spadaju u Fazu 1, ili informacionu fazu. Rijetke su dospjele do Faze 2, a ne
postoji institucija koja je otišla dalje, u Fazu 3 i 4 - kompletno elektronsko procesiranje.
Tabela 4. daje pProcentualnai pogled na zastupljenost web stranica u opštinama
Još jedan posmatrani indikator jeste način na koji opštine pristupaju internetu. Istraživanje
je obavljeno među opštinama koje imaju internet konekciju. Pošlo se od pretpostavke - da ako
opštine imaju za cilj djelimičnu isporuku svojih servisa građanima putem interneta, onda
zaposleni u njima imaju pristup internetu, i brzina konekcije je visoka. Prema istraživanju, 51,8%
opština koje imaju internet konekciju, ostvaruju je kroz dial-up, što je nedovoljno - da bi se
iskoristile sve mogućnosti potencijala e-Uprave.
-7-
Tabela 5. pPrikazuje internet pristupa - po tipu konekcije
Pored gore navedenih podataka, istraživanje je pokazalo - da skoro 50% opština (61)
posjeduje specijalizirani softver - koji se odnosi na vođenje predmeta, matične podatke i druge
podatke građana; u 52 opštine postoji softver za vođenje katastra, dok 28 opština posjeduje
softver za podršku socijalnim naporima u opštinama.
Ovi podaci ukazuju da u opštinama postoji infrastruktura, koja predstavlja potencijal koji
treba pretvoriti u djelotvorno e-Upravljanje, no, u ovom trenutku, nisu potpuno funkcionalni u
svojoj orijentaciji ka građanima i poslovnom okruženju. Nijedna opština ne posjeduje on-line
web servise. Ovaj zaključak je svakako u skladu sa ranije navedenim podacima - da je rijetko
koja opština izašla iz razvojne Faze 1, u kojoj se osigurava samo informisanje zainteresovanih.
-8-
3 PROJEKAT IZGRADNJE IS-A GRADSKE UPRAVE GRAD BANJA LUKA
Informacioni sistem Gradske uprave - Grada Banja Luka razvijao se kroz sljedeće faze:
planiranje, analize i dizajn, implementacije, funkcionisanje i održavanje, vrednovanje i kontrole.
Postojeći sistemi se pokazuju kao nedovoljni za ispunjavanje ukupne uloge koju opština
ima u okruženju, uglavnom su orijentisani na podršku zaposlenima, dok elemenat podrške
korisnicima ima mali značaj. Zadaci koji se stavljaju pred instituciju lokalne uprave su mnogo
složeni - zahvaljujuci procesima koji se odvijaju u društvu (privatizacija, dionice-vaučeri, otkup
stanova, novi dokumenti - CIPS i drugo) i potrebi da se odgovori na rastuće zahtjeve okruženja.
Iz ovog razloga, institucije lokalne uprave su stavljene u poziciju da moraju razvijati sve
efikasnije sisteme usluga, a najbolji način za postizanje takvog cilja je implementacija
odgovarajućih informacionih sistema.
Pokretanje projekta IS u Gradskoj upravi treba da omogući integralan i konzistentan

pristup upravljanju informacionim i poslovnim procesima - za razliku od postojećeg pristupa
lokalnog karaktera, koji za rezultat ima nedovoljna i nekompatibilna rješenja.
Strateški gledano, projekat implementacije IS treba da pomogne:
Usluge građanima:
• Povećanje zadovoljstva građana uslugama koje Gradska uprava pruža;
• Omogućavanje direktiva u pronalaženju mjerljivog poboljšanja nivoa usluga u
okvirima fiskalnih ograničenja.
Procesi:
• Podršku poslovnim procesima, sa potrebnom IT strukturom - da bi se povećao
nivo usluga;
• Omogućavanje smjernica za reinžinjering, i ostale aktivnosti unutar gradske
uprave i njenih organizacionih dijelova.
Tehnologija:
• Unapređenje i integrisanje IT strukture unutar Gradske uprave - u cilju
podrške jedinstvenoj viziji.
Ljudi/oganizacija:
• Ponuditi humaniji pristup za usluge koje pruža Gradske uprava, na
zadovoljstvo građana i zaposlenih.
3.1 Analiza ciljeva realnog sistema
Organizaciona struktura GRADSKE UPRAVE:

A) Gradonačelnik
B) Skupština grada
1. Odjeljenje za opštu upravu
-9-
2. Odjeljenje za privredu
3. Odjeljenje za prostorno uređenje
4. Odjeljenje za finansije
5. Odjeljenje za komunalne i stambene poslove i poslove saobraćaja
6. Odjeljenje za boračko-invalidsku zaštitu
7. Odjeljenje komunalne policije
8. Odjeljenje za inspekcijske poslove
9. Odjeljenje za društvene djelatnosti;
Kabinet Gadonačelnika,
Kabinet predsjednika Skupštine Grada,
• Odsjek za odnose sa javnošću

• Odsjek za informatiku
• Odsjek za civilnu zaštitu
• Odsjek za međunarodnu saradnju
• Odsjek za razvoj lokalne samouprave i upravljanje kadrovima
• Odsjek za imovinsko-pravne poslove
• Odsjek za javne nabavke;
C ) Službe gradske uprave:

1. Služba za poslove Skupštine Grada i Gradonačelnika,
2. Služba za zajedničke poslove.
3.1.1 Analiza informacionih tokova
Za svaku organizacionu jedinicu (sa izuzetkom onih koje su u međuvremenu formirane),

izvršena je analiza informacionih tokova - u okviru koje su analizirani sljedeći elemementi:
• Globalni procesi i podaci,

• Učestalost procesa i obim podataka,
• Organizacija rada i resursi,
• Interakcija sa okolinom,
• Stepen automatizacije,
• Problemi.
Srodni ili isti informacioni tokovi u više organizacionih jedinica sa zajedničkim

elementima postojećeg stanja, su analizom objedinjeni.
Kabinet Gradonačelnika
Globalni procesi i podaci
1. Stručno konsultativni poslovi - Poslovi koji se rutinski ne mogu riješiti u okviru

pojedinačne službe, ili su eksternog karaktera;
- 10 -
2. Prikupljanje i prezentiranje menadžerskih informacija - nestruktuirani i polustruktuirani
podaci o radu organa Grada, informacije o tenderima koje raspisuje Grad, budžetski
kvantifikatori, status upravnih postupaka i akata poslovanja.
Učestalost procesa i obim podataka
1. Svi procesi se vode učestalo-svakodnevno. Obrađuje se veliki broj struktuiranih i

nestruktuiranih podataka.
Organizacija rada
1. Periodično se prikupljaju globalni kvantifikatori - potrebni za donošenje menadžerskih

odluka. Služba kabineta prikuplja informacije - struktuirane i nestruktuirane, i dostavlja
ih Načelniku, ili drugim licima - po zahtjevu. Komunikacija se obavlja usmeno ili
pismeno, unutar Opštine.
Interakcija sa okolinom
1. Interna - neposredno, svi zaposleni u gradskoj administraciji,

2. Eksterna - građani i sva pravna lica, institucije.
Stepen automatizacije
Procesi su automatizovani.
Resursi
Zaposleni u Kabinetu – 17.
Barijere
Različitost, nestruktuiranost i nepredvidljivost podataka i zahtjeva za podacima koji se

prikupljaju. Usporavanje procesa - zbog nepostojanja informacionog sistema kao osnove za
menadžerski informacioni sistem.
Odjeljenje za privredu i društvene djelatnosti
Globalni procesi
1. Upravljanje poslovnim prostorima: evidentiranje, dodjela, ugovaranje, obračun

zakupnine, praćenje naplate, podaci o poslovnim prostorima, zakupcima, zakup i naplata,
finansijski pokazatelji, rješenja, ugovori, opomene, izvještaji, stanje naplate.
2. Evidencija samostalnih privrednika: izdavanje odobrenja za rad, određivanje namjene,
izmjene rješenja, preregistracija, podaci o samostalnim privrednicima, fizičkim i pravnim
licima, upravni postupci, rješenja, uvjerenja.
3. Evidencija nastavnog osoblja: podaci o osnovnim školama na području Opštine, podaci o
zaposlenim i raspoloživom nastavnom osoblju.
- 11 -
1. Procesi se odvijaju svakodnevno, ugovaranje se vrši na godišnjoj osnovi. Izvještavanje se

vrši periodično i po zahtjevu. Distribucija opomena po uvidu u stanje naplate. Evidencija
se vodi za nekih 950 poslovnih prostora.
2. Upravni postupci: izdaje se 11 vrsta rješenja. Broj mjesečnih zahtjeva iznosi oko 80%.
3. Poslovi su i periodičnog karaktera, i svakodnevni.
Organizacija rada
1. Svi poslovi se vrše u Odjeljenju za komunalno-stambene poslove i poslove saobraćaja.
Vodi se evidencija poslovnih prostora, garaža, i garažnih mjesta. Dodjela prostora se vrši
javnim oglasom, i samo u određenim slučajevima - neposrednom dodjelom. Evidentiraju se
zakupci i elementi Ugovora. Obračun zakupa prostora vrši se na osnovu ugovora, mjesečno,
izdaju se fakture i dostavljaju zakupcu.
Prati se stanje naplate u saradnji sa odjeljenjem za finansije. Za neplaćene račune šalju se
opomene. U Odjeljenju se vrši kontrola naplate i poslovi nadzora. Predmeti zakupaca koji
kasne sa uplatama prosljeđuju se u dalju proceduru.
2. Vrši se prijem zahtjeva od fizičkih i pravnih lica - za evidentiranjem statusa samostalnog
privrednika, izmjenu statusa ili prekid. Na osnovu priložene dokumentacije evidentiraju se
promjene. Rješenja se dostavljaju strankama i Poreskoj upravi. Izdaju se različita uvjerenja
na osnovu evidencija koje se vode po službenoj dužnosti.
3. Na osnovu postojećih evidencija i potreba škola za nastavnim osobljem, vrše se poslovi
praćenja potreba škola za nastavnim osobljem i za drugim materijalnim i finansijskim
resursima.
1. Građani, Pravobranilaštvo, Služba za finansije.

a. Interna: Služba za finansije
b. Eksterna: Poreska služba, Ministarstvo privrede (Inspekcija), PIO, Zavod za
zdravstveno osiguranje RS, Privredna komora RS, Ministarstvo rada, Opština
prebivališta korisnika.
2. Osnovne škole na području Grada, nastavno osoblje u školama.
1. Postoji softver za evidenciju poslovnih prostora, jednokorisnički. Automatizacija pokriva

dio procesa.
1. Manji dio poslova se vode ručno.
Resursi
1. 41 - zaposleni,
2. 5 - zaposlenih.
Prepreke
1. Nemogućnost automatskog generisanja ugovaranja, opomena i utuženja.
- 12 -
2. Obavještavanje stranaka oduzima vrijeme zaposlenima za obavljanje operativnih
poslova. Zbog nepostojanja ažurne evidencije, izvještaji se generišu.
Odsjek za imovinsko-pravne poslove, geodetske poslove i katastar nekretnina
1. Imovinsko-pravni poslovi. Rješavanje upravnih postupaka, izdavanje u zakup

slobodnih nekretnina u državnoj svojini. Katastarski podaci o zemljištu,
nekretninama. Podaci o licima, zahtjevi, rješenja, izvještavanje.
2. Izrada i ažuriranje katastra nekretnina. Promjene u katastarskom operatu, izrada
katastra nekretnina, izdavanje uvjerenja i prepisa. Katastarski podaci o zemljištu,
nekretninama, podaci o posjednicima, uvjerenja, izvodi.
1. Poslovi se obavljaju svakodnevno. Upravni postupci: legalizacija, uzurpacija,

eksproprijacija, deeksproprijacija, upis prava raspolaganja, otuđivanje prava nad
nekretninama, dodjela zemljišta, davanje zemljišta u zakup. Broj predmeta je oko 50,
mjesečno.
1. Poslovi se odvijaju svakodnevno.
Organizacija rada
1. Svi postupci se vode u Odsjeku - za imovinsko-pravne poslove. Nije ustanovljen

katastar nekretnina, u postupku je izlaganje.
2. Svi postupci se vode svakodnevno u Odsjeku za geodetske poslove i katastar
nekretnina. Na zahtjev stranaka izdaju se uvjerenja, prepisi. Vrše se izmjene na osnovu
promjene realnog stanja u posjedničkim, odnosno vlasničkim odnosima.
1.
Eksterna:
• Stranke
• Zemljišno - knjižni ured
• Nadležna uprava. Interna:
• Odsjek za geodetske poslove i katastar nekretnina;
2.
Eksterna: stranke,
Interna: Odsjek za imovinsko-pravne odnose, Odjeljenje za urbanizam,
Služba za investicije, Odjeljenje za privredu.
- 13 -
1. Manji dio poslova se vode ručno.
2. Postoji softver u Odsjeku za geodetske poslove za evidenciju posjednika zemljišta.
Uglavnom zadovoljava potrebe.
Resursi
1. Odsjek za imovinsko-pravne poslove - 17 zaposlenih;

2. Odsjek za geodetske poslove i katastar nekretnina - 45 zaposlenih.
Problemi
1. Nestruktuirani poslovi. Obim varira od specifičnih poslova koji se periodično

javljaju, na primjer legalizacija. Nije ustanovljen katastar nekretnina na nivou
široke upotrebljivosti, već samo za pojedinačne katastarske opštine.
1. Obim posla. Nepostojanje katastra nekretnina.
Odjeljenje za prostorno uređenje
Globalni procesi i podaci.
1. Urbanisticko-građevinski poslovi: izdavanje urbanističke saglasnosti, izdavanje

odobrenja za građenje, izdavanje odobrenja za upotrebu objekta, podaci o licima,
tehnički podaci o građevinskim objektima, lokacijama.
2. Stambeni poslovi: upravljenje nekretninama, rješavanje iz oblasti napuštenih
nekretnina, zahtjevi, podaci o nekretninama (stanovi, kuće, poslovni prostori i
garaže), podaci o licima (vlasnicima nekretnina, posjednicima i korisnicima), rješenja,
obavijesti, zahtjevi.
1. Svakodnevni poslovi - u obimu od 350 - 500 predmeta mjesečno.

1. Svakodnevni poslovi su: upravni postupci, vraćanje u posjed nekretnina, dodjela
stanova, prenos stanarskog prava, prodaja/otkup stanova, vođenje evidencije koja
obuhvata oko 53000 nekretnina.
Organizacija rada
1. Svi procesi se vrše u Odjeljenju za prostorno uređenje. Stranka podnosi zahtjev za

pokretanje upravnog postupka. Zahtjevi se rješavaju na osnovu dostavljene potrebne
dokumentacije, i dostavljaju se strankama putem kancelarije za prijem i otpremu
pošte.
2. Svi procesi se vrše u Odsjeku za stambene poslove. Stranke dostavljaju zahtjeve za
pokretanje upravnog postupka. Zahtjevi se rješavaju i dostavljaju strankama, te
posjednicima ili vlasnicima i korisnicima objekata. Izdaju se rješenja, uvjerenja,
zahtjevi za asistenciju. Izvještaji međunarodnim organizacijama OHR-u, OSCE-u.
- 14 -
1. Eksterna - stranke, Zavod za zaštitu spomenika , Zavod za izgradnju.
2. Eksterna - stranke, policija.
Interni - Odsjek za informisanje. Stepen automatizacije je većinski, a manji dio
posla se radi ručno.
Resursi
1. Zaposleni u Odjeljenju za urbanizam - 45;

2. Zaposleni u Odjeljenju za stambeno komunalne poslove - 105.
Problemi
1. Obim podataka: nepostojanje kompletne evidencije, veliki broj zaostalih rješenja,

nemogućnost generisanja rješenja, nemogućnost evidentiranja statusa zahtjeva.
1. Dinamičnost izmjene zakonske regulative.
Brojni periodični poslovi, koji imaju trend nestajanja.
Odjeljenje za za opštu upravu
1. Kancelarijsko poslovanje: komunikacija sa strankama, obrada predmeta, prijem pošte,

otprema pošte, arhivski poslovi.
1. Matična služba: vođenje matičnih knjiga, izdavanje uvjerenja, izvještaji.
2. Vođenje evidencije građana po mjesnim kancelarijama za različite potrebe, izdavanje
uvjerenja.
Učestalost i obim podataka
1. Svakodnevni poslovi. Svi dokumenti koji ulaze i izlaze iz Gradske uprave i svi dokumenti
koji se kreću izmedu službi.
2. Vođenje evidencija građana po mjesnim zajednicama.
Organizacija rada
1. Svi poslovi se vode u Odjeljenju za poslove opšte uprave, i u ostalim organizacionim

jedinicama Gradske uprave. Ulazni dokumenti u ovom odjeljenju predstavljaju početak toka
koji se transformiše u kružni tok dokumenata unutar Gradske uprave, da bi, na kraju, izlazni
tok takođe bio u ovom Odjeljenju (otprema pošte).
2. Svi poslovi se vode u Matičnoj službi, stranke direktno komuniciraju sa Matičnom službom.
3. Svi poslovi se vode izdvojeno - po mjesnim kancelarijama, koje su teritorijalno alocirane.
- 15 -
1. Eksterna - stranke, pošta , ostala pravna i fizička lica. Interna - sa svim

organizacionim jedinicama Gradske uprave.
2. Eksterna - stranke, MUP, druge Matične službe, Ministarstvo obrazovanja, Ministarstvo
odbrane.
Interna - Odjeljenje za opštu upravu - prijemna kancelarija (prijem i otprema pošte)
3. Eksterna - građani mjesnih zajednica.
1. Svi poslovi se vode automatizovano , osim manjeg dijela u prijemnoj kancelariji, gdje se
poslovi vode djelimično ručno.
1. Večina poslova je automatizovana. Aplikacija je više korisnička.
2. Svi poslovi se vode automatizovano.
Resursi
1. Zaposleni u Odjeljenju - 54. Poslovi prijemnih kancelarija se vode i u još dva mjesta u gradu
- Boriku i Starčevici, pa se na ovaj broj dodaje još 6 zaposlenih.
1. Zaposleni u Matičnoj službi - 9.
2. Zaposleni u mjesnim kancelarijama - 17.
Problemi
1. Veliki broj procesa i obim podataka. Nemogućnost generisanja potvrda o prijemu

predmeta. Nemogućnost praćenja statusa predmeta i informisanja stranaka. Dupliranje
predmeta i zahtjeva. Razvrstavanje arhive - neažurna arhiva zbog broja podataka.
1. Uneseni su svi podaci u postojeću aplikaciju matične evidencije.
2. Loša komunikacija sa mjesnim zajednicama. Preopterećenost zaposlenih velikim
obimom podataka. Nemogućnost automatskog generisanja i evidentiranja građana po
svim osnovama.
Odjeljenje za boračko invalidsku zaštitu.
Globani procesi i podaci
1. Boračko-invalidska zaštita. Ostvarivanje prava: lična invalidnina, porodična

invalidnina, zdravstvena zaštita, porodično izuzetno materijalno obezbjedenje.
Revizije svih rješenja - periodično. Svi upravni poslovi pokrenuti po zahjevu stranke
postoje i u drugom obliku, po službenoj dužnosti. Podaci o licima - borcima,
porodicama poginulih, ratnim vojnim invalidima. Rješenja i uvjerenja.
2. Socijalna pitanja. Evidencija korisnika dječijeg dodatka, jednokratna pomoć. Pomoć
u prehrani novorođenčadi, pomoć za porodilje, pomoć civilnim žrtvama rata,
subvencije troškova obdaništa. Podaci o porodicama, djeci, civilnim žrtvama rata,
porodiljama. Izdaju se rješenja - rješava se po zahtjevima stranaka. Izdaju se potvrde
iz evidencija. Vrši se obračun i isplate obuhvaćenim kategorijama.
- 16 -
1. Procesi se vode svakodnevno, Revizije svih rješenja - periodično, i po izmjeni

Zakona ili na uputama nadležnog ministarstva.
2. Poslovi se obavljaju svakodnevno. Oko 7300 rješenja svih vrsta, godišnje. Revizije
rješenja - periodično, i prema izmjenama Zakona ili uputama nadležnog ministarstva.
Organizacija rada i resursi
1. Svi poslovi se obavljaju u Odjeljenju - 27 zaposlenih;

2. Svi poslovi se obavljaju u Odjeljenju - 4 zaposlenih.
1. Eksterna - stranke, Ministarstvo za pitanja boraca;

2. Eksterna - stranke, nadležno Republičko ministartsvo.
1. Evidencija korisnika, višekorisnički softver. Veći dio poslova automatizovan, softver

povezan do nadležnog ministarstva.
2. Evidencija korisnika, višekorisnički softver. Dio poslova automatizovan, softver .
Problemi
1. Nisu svi poslovi obuhvaćeni automatizacijom, izdaju se samo uvjerenja iz evidencije.

2. Generisanje zbirnih izvještaja. Postoji veliki broj takvih izvještaja po raznim
parametrima i njihovim kombinacijama. Nisu automatizovani svi procesi. Postoje
problemi sa podrškom i održavanjem softvera. Obim posla je uvećan zbog čestih
revizija i izmjena Zakona ili uputa nadležnih institucija.
Odjeljenje za inspekcije poslove
Inspekcijsko-nadzorni poslovi. Kontrola izdatih rješenja građevinskih i upotrebnih

dozvola. Podnošenje krivičnih prijava i zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka.
Provodenje izvršnog postupka. Rad na terenu, utvrdivanje nalaza.
Poslovi se obavljaju svakodnevno. Poslovi su intenzivno nestruktuirani - generiše se oko

70 vrsta dokumenata i rješenja.
- 17 -
Svi poslovi se obavljau u odjeljenju sa 67 zaposlenih.
Eksterna - građani, Sud, MUP; Interna
-odjeljenje za urbanizam.
Svi poslovi se vode automatizovano.
Problemi
Veliki broj dokumenata i rješenja. Nestruktuirani poslovi.
Odjeljenje komunalne policije
1. Odsjek za investicije
2. Odsjek za komunalne poslove. Rješavanje naknade korištenja javnih površina,
izdavanje upotrebnih dozvola za objekte komunalne infrastrukture, sanacija i
regulisanje klizišta, održavanje puteva, rješenja. Evidencija javnih površina, evidencija
ulica i objekata komunalne infrastrukture.
1. Poslovi se vode redovno, i periodično. Godišnje se pokrene 50 investicija.

2. Upravni postupci. Zauzimanje javnih površina - oko 200 rješenja godišnje. Evidencije
katastaskih veličina - površine, ulice, komunalna infrastruktura. Ostalo su svakodnevni
poslovi - održavanje objekata komunalne infrastrukture i intenzivna komunikacija sa
građanima.
Organizacija rada
1. Poslovi se vrše u Odjeljenju. Na osnovu iskazanih potreba pravi se godišnji plan rada
Odjeljenja i pokretanja investicija. Plan se usvaja na Skupštini grada. Projekti se
finansiraju iz različitih izvora - Opština, Grad, FBiH, BiH. Odsjek se pojavljuje kao
koordinator i realizator aktivnosti, planiranje, kontrola, revizija, nadzor.
2. Na osnovu prijava građana, i uvidom u stanje na terenu, vrše se poslovi održavanja
puteva i ostalih objekata komunalne infrastrukture, registrovanje, zaštita i sanacija
klizišta. Registrovanje klizišta se radi u saradnji sa kantonalnim Zavodom za
izgradnju. Odjeljenje radi potrebne procjene klizišta i program sanacije - koji
dostavlja Načelniku. Prilikom izvođenja radova na pojedinim mjesnim zajednicama,
- 18 -
Odjeljenje radi kao koordinator izmedu zainteresovanih strana. Kod zakupa javnih
površina, po donošenju rješenja vrši se praćenje naplate, i zajedno sa Odjeljenjem za
finansije, radi na povećanju stepena naplate.
1. Eksterna - građani, mjesne zajednice, komunalne institucije i druge - koje su u lancu

realizacije projekta, kao investitori ili potencijalni investitori.
Interna - informacije za poslove finansijske analize, proračuna i planiranja rade se
zajedno sa Odjeljenjem za finansije.
2. Eksterna - stranke, komunalna preduzeća, mjesne zajednice, Zavod za izgradnju.
1. Svi poslovi se vode automatizovano.
2. Manji dio posla se vodi ručno.
Resursi
1. Odsjek za investicije - 15 zaposlenih.

2. Odjeljenje za komunalne poslove - 21 zaposleni.
Problemi
1. Nepostojanje blagovremenih i zbirnih informacija za menadžment.
2. Svi poslovi se teško sistematizuju - zbog kompleksnosti funkcija.

3. Nepostojanje katastra infrastrukturnih objekata. Otežana komunikacija sa mjesnim
zajednicama.
Služba za zajedničke poslove
1. Evidencija ulaska stranaka u zgradu, evidentiraju se osnovni podaci o strankama,

vremenu ulaska službi/službeniku kod koje stranka ide.
2. Nabavka, prikupljanje internih potreba, nabavka od izabranih dobavljača, raspodjela
trebovanja po organizacionim jedinicama Gradske uprave.
1. Svi globalni procesi se obavljaju svakodnevno.

2. Svi globalni procesi se obavljaju automatizovano. Nabavka se vrši sukcesivno prema
okvirnim ugovorima.
- 19 -
1. Svi poslovi se vrše unutar Službe.

2. Poslovi se vrše unutar Službe, ali ulazne informacije (potrebe) se dobijaju od drugih
organizacionih jedinica.
1. Eksterna - građani,
2. Eksterna - dobavljači;
Interna - sve organizacione jedinice.
Stepen automatizacije. Svi poslovi se vode automatizovano.
Služba civilne zaštite
1.Evidencija obveznika civilne zaštite prikupljanje podataka, klasifikacija, ažuriranje,

generisanje pripremnih listinga za obavještavanje. Evidentiraju se podaci o fizickim licima,
njihovi matični podaci i posebni podaci, kvalifikacija, sposobnost, formacija, mjesto
raspoređivanja, zaduženja. Poslovi popune Štaba civilne zaštite.
2. Evidencija objekata, evidencija klizišta, skloništa, minskih polja, ulaza po zgradama,
objekata koji predstavljaju opasnost (ruševni objekti i sl).
1. Podaci se periodično ažuriraju i evidentiraju.

2. Podaci se periodično ažuriraju i evidentiraju. Na evidenciji se vodi oko 120 klizišta.

Svi poslovi se vrše unutar Službe - 16 zaposlenih.
Eksterna, građani, specijalizovane agencije.
Vodi se sistem evidencije ljudstva. Većina poslova se vode automatizovano.
Problemi
Neažurnost i nepotpunost evidencija.

Očekuje se usvajanje Zakona na nivou Republike.
Nepotpunost katastarskih podataka.
- 20 -
Opštinsko Pravobranilaštvo
1. Sudski poslovi. Pokretanje tužbi na osnovu zahtjeva odjeljenja. Po dostavljanju

dokumentacije od strane Službe, pokreće se postupak pred nadležnim Sudom.
Zastupanje Gradske uprave - u slučajevima kada je gradska uprava tužena strana.
2. Predmeti kod kantonalnih organa uprave. Tretiraju se upravni postupci, povrat stana,
prenos stanarskog prava.
3. Predmeti kod odjeljenja Gradske uprave. Zakonsko zastupanje gradske uprave pred
opštinskim organima uprave. Inicijativu za vodenje postupka pokreće gradonačelnik.
4. Ugovori o kupoprodaji stanova. Na osnovu kupoprodajnih ugovora pripremljenih od
strane Odjeljenja za stambene poslove, vrši se ovjera kupoprodajnih ugovora (stanovi
u vlasništvu Grada).
5. Pravna mišljenja za pojedine poslove gradske uprave (dodjela zemljišta i sl.)
6. Dostava informacija, generisanje izvještaja.
Učestalost i obim podataka
Poslovi se vode svakodnevno, i periodično.
Organizacija rada
Poslovi se vode unutar Pravobranilaštva i nadležnih sudova.
Eksterna - građani, nadležni Sudovi, nadležna pravobranilaštva. Interna - sve

Službe i Odsjeci, Gradonačelnik.
Manji dio poslova se vode ručno.
Problemi
Nepostojanje blagovremenih i potpunih informacija od strane Službi koje zahtijevaju

pokretanje postupka.
Komplikovan i spor pristup potrebnim informacijama, prema protokolu i arhivi.
Služba za poslove Skupštine Grada
Priprema i evidentiranje akata Skupštine, odjeljenja i komisija, priprema akata,
- 21 -
evidentiranje, arhiviranje dokumenata, pristup arhiviranim dokumentima.
Pripremanje materijala za Skupštinu grada. Skupštinom predsjedava predsjednik, a

izvještaje o rada dostavljaju sve Službe i Odjeljenja.
Učestalost procesa i podataka
Periodično - najmanje jedanput mjesečno; pristup dokumentima i arhiviranje dokumenata -

više puta mjesečno.
Organizacija rada
Služba priprema dokumente za komisije Skupštine grada, zatim te akte evidentira po

njihovom kompletiranju. Arhivira dokumente u opštinsku arhivu, a na osnovu zahtjeva, uzima na
revers dokumente iz arhive.
Po nalogu Gradonačelnika, službe obrađuju materijale za Skupštinu Grada. Po njihovom

dostavljanju, vrši se njihovo objedinjavanje i ispravke. U slučaju potrebe, materijal se vraća u
službu, na doradu. Materijal se dostavlja na ovjeru - Gradonačelniku.
Interna - sve službe, Gradonačelnik, Načelnik Odjeljenja.
Generisanje dokumenata - MS Word (tekst procesor) Razmjena dokumenata izmedu službi

- diskete.
Resursi
U službi 4+1, uz angažman zaposlenih na pripremi izvještaja iz drugih službi.
Problemi
Pristup arhiviranim podacima.
Poslovi imaju kampanjski karakter, veliki obim u kratkom vremenskom roku. U toku
godine generiše se više hijada stranica teksta.
- 22 -
4 POGLAVLJE - REALIZACIJA PROJEKTA
Postoji nekoliko dilema, koje treba riješiti prije započinjanja izgradnje jedinstvenog
informacionog sistema, a to su: šta sa postojećim elementima informacione arhitekture, i koji je
stepen njihove adaptacije u sistemu koji se gradi. Radi se o elementima LAN-a i ponekom
bazom podataka - koje imaju značaja zbog svog obima i napora koji su bili potrebni za njihovu
realizaciju, kao i o pojedinim aplikacijama koje su u funkciji. Određivanje prema ovim
kategorijama će biti postavljeno kao standard tokom izgradnje IS.
Zatim, odredivanje prioriteta - koji su to podsistemi koji će se prvo implementirati. S

obzirom da se radi o izuzetno složenom i troškovno i vremenski zahtjevnom projektu - čija
realizacija zavisi i od broja i kvaliteta angažovanih kadrova, sistem će morati biti modularno
koncipiran - da bi se omogućila fazna izgradnja, imajući u vidu činjenicu da ne postoji kritična
masa resursa, ni ljudskih ni materijalnih.
Sljedeće pitanje je: kojim snagama izgrađivati sistem? Unutrašnjim - kojih trenutno nema
angažovanih u potrebnom kapacitetu, ili outsorsing (spoljašnjim) koji, u tom slučaju, zahtijeva i
izgradnju trajnog partnerskog odnosa sa firmom koja bude zadovoljila tražene uslove. Ovo
pitanje, s obzirom na njegov značaj, treba prvo razjasniti. Imajući u vidu osnovnu djelatnost
organizacije poslova Javne uprave i Lokalne samouprave, te prenesenih nadležnosti sa viših
institucionalnih nivoa vlasti - koji se obavljaju, sa neznatnim odstupanjima, na isti način na
čitavom državnom prostoru, u takvoj situaciji IKT treba da budu servis, koji će doprinijeti
efikasnijem, racionalnijem i djelotvornijem načinu vršenja poslova iz djelokruga organizacije.
Znači, nije uputno u organizacionoj strukturi uvoditi i funkciju razvoja softvera, jer bi to moglo
dati različita rješenja za svaku pojedinu instituciju Lokalne samouprave - što bi otežalo
međusobnu komunikaciju i saradnju, i stvorilo zavisnost organizacije od pojedinaca i rješenja
koja su oni razvili sa svim posljedicama. Drugo, specijalizovani kadrovi za razvoj softvera imaju
na tržištu visoku vrijednost, te bi ekonomski bilo neopravdano angažovati ih na trajnoj osnovi za
zadatke razvoja jednog IS-a, jer u - fazi održavanja životnog ciklusa sistema, ne postoji potreba
za takvim stepenom produktivnosti. Dakle, očito opredjeljenje na osnovu navedenog - jeste
outsorsing softvera od odabrane firme.
Za evaluaciju postojeće računarske mreže pošlo se od nekoliko parametara:
 Skalabilnost,
 Broj postavljenih priključaka,
 Pokrivenost objekata računarskom mrežom.
Skalabilnost: prvi problem je nepostojanje odgovarajuće izvedene dokumentacije.

Postojeći LAN je u principu moguće proširivati, ali ne jednostavnim dodavanjem aktivnih
komponenti (svič, ruter i sl. u komunikacione ormare), već izgradnjom novih, ili nove mreže sa
zasebnim komponentama i pasivnim i aktivnim.
Broj aktivnih prikljucaka (320) odgovara broju računara i krajnjih korisnika, što je za
projektovane potrebe nedovoljno, kao i njihov raspored. Pokrivenost LAN-a. Postojećom
računarskom mrežom su obuhvaćeni skoro svi prostori Gradske uprave.
- 23 -
Procjenjujući napore potrebne za realizaciju potrebnih proširenja, i napore za realizaciju
nove sveobuhvatne lokalne mreže, zaključeno je da postoji razlika u potrebnim resursima u
korist postojeće, ali i da se isplati ulaganje u novu računarsku mrežu, jer će se uspostaviti
cjelovita i pravilno dimenzionisana računarska mreža čije mogućnosti nisu ograničene, bez
obzira na buduće događaje.
Ovaj problem je moguće riješiti odvojeno od ostalih pitanja, pošto u odnosu na druge
elemente informacione strukture, lokalna računarska mreža predstavlja infrastrukturnu
komponentu. Ujedno, treba imati na umu - da je poželjno da izvođač ovog projekta bude različit
od onog koji će izvoditi softverske radove. Inače je poželjno izbjegavati firme koje se bave svim
i svačim, nego birati iz jedne domene - da budu angažovane za svaki segment složenog projekta,
s obzirom na to je teško biti ,,najbolji u svemu“, odnosno treba specijalizovati sve podoblasti.
Pitanje ,,legacy“ aplikacija i baza podataka treba rješavati u početnoj fazi projekta razvoja i
implemetacije softvera, pošto se radi o složenom problemu - čije rješavanje zahtijeva učešce
multidisciplinarnog tima, koji se sastoji od eksperata iz partnerske firme i od lokalnog osoblja
koje ima autoritet i znanje za pojedine oblasti koje se koriste postojećim aplikacijama.
Na osnovu evaluacije utroška vremena i troškova novčanih sredstava za importovanje

podataka iz legacy baza, njihove provjere, ispravke, dodavanje nedostajućih atributa i iskustva sa
takvim procesima, usvojen je stav da se podaci u bazu podataka unose od početka.
Druga situacija se odnosi na paralelno vođenja aplikacija, preporuka je: ne dozvoliti ga.
Iako je momenat prelaska sa jednog sistema na drugi kritičan iz više razloga (strah od novog i
drugi otpori), istrajati na novom rješenju, a eventualne poteškoće i nedostatke rješavati u hodu.
Oko ovog stava potrebno je obezbijediti podršku rukovodnog osoblja za datu oblast u kojoj starta
aplikacija, a u toku implemetacije, pobrinuti se za dovoljnu podršku operativnog osoblja iz čijih
redova se mogu očekivati otpori, putem odgovarajućih metoda.
Pitanje prioriteta podsistema koji će se uvoditi, rješavati u toku rada na projektu, takođe u
početnoj fazi, na prvim timovima za vođenje projekta. Takva pitanja, po sebi, nameću sastav tima
koji će učestvovati u realizaciji projekta. Radi se o višestepenoj strukturi, dio koji ima moć
donošenja odluka, drugi dio - koji koordinira operativne aktivnosti, i timovi čije aktivnosti se
odnose na konkretne oblasti koje su obuhvaćene procesom informatizacije. Ovakva struktura
obezbjeđuje potreban tok informacija neophodnih za ukupne ativnosti. Odgovornost za
konkretna pitanja podijeljena je, i svako se bavi ,,svojim dijelom posla", nema ponavljanja
naloga i informacija, odgovornosti.
Od pitanja koja na ovom mjestu treba razmotriti - svakako je struktura podataka u

organizaciji, a povezano je i sa dodjelom prioriteta. Podatak koji se elektronski obrađuju u
institucijama lokalne uprave moguće je podijeliti na tri kategorije, u zavisnosti od dinamike
promjena ulaznih podataka i orijentacije prema okruženju - servis za građane i unutrašnji
servis . Ova podjela izražava autorski stav, kada je u pitanju konkretna institucija lokalne uprave
(Gradska uprava - Grada Banja Luka).
U prvu kategoriju spadaju informacije o matičnim podacima građana, kao i nekretnina koje
čine relativno obimne evidencije, inicijalno one se unose kampanjski, a poslije - prema prilici i u
- 24 -
zanemarivo manjem obimu u odnosu na ukupan broj, na osnovu kojih se izdaju tipska uvjerenja o
katastarskim česticama, rođenju, vjenčanju, državljanstvu, smrti, i uvjerenja o slobodnom
bračnom stanju. Promjene nad unesenim slogovima nisu ustaljene i statistički su malog značaja,
namijenjeni su servisiranju potreba građana.
Drugu kategoriju čine podaci koji su predmet obrade konfekcijskih aplikacija (finansije,
osnovna sredstva, materijalno knjigovodstvo, plate i sl.) - kao osnove za planiranje budžeta,
transparentnosti rada i učvršćenja finansijske discipline u instituciji, i predstavljaju unutrašnji
servis organizacije, a tokom procesuiranja, izloženi su ustaljenoj dinamici promjena ulaznih
podataka.
Treću kategoriju čine podaci koji su predmet dinamičkih promjena u procesu upravljanja
tokom dokumenata (dokument menadžmenta) u organizaciji. Prilikom obrade, podaci prolaze
šest (6) organizacijskih instanci, najmanje jednom tokom jedne iteracije, krajnja informacija
predstavlja složen skup podataka koja sadrži i podatke dobijene od svake instance, u svakoj
iteraciji. Predstavlja u istoj mjeri i unutrašnji i servis - orijentisan prema građanima. Kao
unutrašnji servis, ima ulogu upravljačko-kontrolnog mehanizma, a kao servis orijentisan prema
građanima, i on doprinosi transparentnosti rada organizacije i poboljšanju komunikacije sa
građanima.
Očito je da se radi o kompleksnom sistemu za upravljanje podacima koji mora da zadovolji

zahtjeve okruženja, a isto tako i svakodnevne zahtjeve koji pred njega postavljaju poslovni
procesi koji se odigravaju unutar institucije.
Imajući u vidu sistemski pristup procesu informatizacije organizacije, odnosno poslovnih

procesa koji se izvršavaju u okviru djelokruga rada, jedan od temeljnih koraka čini i izbor
robusne softverske platforme, odnosno sistema za upravljanje bazom podataka.
- 25 -
5 DEKOMPOZICIJA PROCESA REALNOG SISTEMA U PODSISTEME
Na osnovu stanja realnog sistema - u kojem postoje procesi i podaci koji se odvijaju i
koriste u nekoliko, ili u svim organizacionim jedinicama, i potrebe za informatizacijom
poslovanja na bazi usvojenih principa i standarda, za informacioni sistem Gradske uprave -
Grada Banja Luka, dekompozicija procesa realnog sistema se vrši kroz sljedece zajedničke
podsisteme:
 i Standardizacija,
 Evidencija lica,
 Evidencija nekretnina;
kroz standardne podsisteme:
 Odobravanja/upravljanje transakcijama,
 Finansijsko knjigovodstvo,
 Upravljanje platnim prometom,
 Praćenje prihoda,
 Stalna sredstva,
 Obračun plata,
 Obračun naknada,
 Upravljanje nabavkom,
 Arhiviranje.
U nastavku slijedi - opis definisanih podsistema, njihova prezentacija na elementarnom

nivou - sa globalnim procesima koje podsistem obuhvata. Elementi koji obuhvataju ciljeve
podsistema, opis organizacije rada, organizaciona veza sa drugim podsistemima, pozicija
podsistema - u, i izvan realnog sistema, stepen automatizacije podsistema - uslovi su koje treba
zadovoljiti a dio su opisa u prethodnom poglavlju - u kojem su opisani globalni informacioni
tokovi u Gradskoj upravi - Gradu Banja Luka .
5.1 Zajednički podsistemi
5.1.1 Standardizacija
Ovaj podsistem ne postoji kao posebna cjelina u realnom sistemu. Pripada kategoriji
podsistema koji servisiraju sve elemente Informacionog sistema. Ovaj podsistem je bitan kao
mjesto smještanja podataka koji više nisu potebni za operativni rad, ali za kojim se povremeno
ukazuje potreba - da se dobiju na uvid ili provjeru u dužem vremenskom periodu. Određivanje
šifarnika koji pripadaju ovom podsistemu, najčešce vrši projektant (dizajner) sistema, vodeći
računa o zahtjevima koji se tiču integralnosnosti sistema i konzistentnosti podataka.
- 26 -
Procesi realnog sistema obuhvaćeni ovim podsistemom su:
 Prikupljanje i definisanje konstanti,
 Održavanje šifarnika i konstanti,
 Prezentacija (distribucija).
5.1.2 Evidencija lica
Ni ovaj podsistem ne postoji kao cjelina u realnom sistemu; namijenjen je za stvaranje

evidencione osnove za ostale podsisteme unutar Matične službe, a istovremeno i unutar
Integralnog informacionog sistema Gradske uprave. Podsistem predstavlja rezultat uvođenja
računarske podrške realnom sistemu, a da bi se izbjegla redundancija podataka, podsistem sadrži
osnovni skup podataka o licima, kojem se pridružuju varijabilni skupovi podataka iz drugih
podsistema. Ostali podsistemi IS-a Gradske uprave koriste ovaj podsistem za identifikaciju lica
po raznim evidencijama, dokumentima, procesima i koriste iste podatke koji se ponavljaju u
svakom podsistemu, pa se njegovim korištenjem izbjegava redudancija osnovnog skupa
podataka.
Globalni procesi sadržani u ovom podsistemu, su:
- evidentiranje osnovnog skupa podataka o licima,

- ažuriranje podataka,
- distribucija podataka po podsistemima - prema organizaciono - hijerarhijskom
nivou.
5.1.3 Evidencija nekretnina
Podsistem Evidencija nekretnina je namijenjen za implementaciju svih aplikacija - koje u

bilo kojem obliku, sadrže evidencije ciljnih objekata. Skup aplikacija je širok, kao i različit broj
atributa koji se vode za objekte. Zato ovaj podsistem ima intenzivne reakcije sa svim ostalim
aplikacijama i podsistemima.
Globalni procesi obuhvaćeni ovim podsistemom, su:

- Evidentiranje osnovnog skupa podataka o nekretninama,
- Upravljanje stanjima objekata u integrisanom IS Gradske uprave,
- Ažuriranje podataka,
- Kontrola i verifikacija podataka na višem hijerarhijskom nivou,
- Izvještavanje temeljno na uspostavljenim evidencijama,
- Distribucija podataka po podsistemima i nižim hijerarhijskim nivoima,
- Prihvatanje i distribucija podataka prema GIS sistemima.
5.2 Standardni podsistemi
- 27 -
5.2.1 Odobravanja
Podsistem ,,Odobravanja” obezbjeđuje jedinstven pristup upravljanju transakcijama i

njihovim tokovima, te načinu donošenja odluka putem integralnog informacionog sistema.
Upravljanje transakcijama i njihovim tokovima, praktično - znači mogućnost uticaja na

funkcionalne veze izmedu elementarnih transakcija definisanih u pojedinačnim sistemima.
Svi vidovi donošenja odluka su koncentrisani u ovom podsistemu. Kako bi proces

donošenja odluka bio što kvalitetniji, podsistem odobravanja treba imati neposredan uvid (u
realnom vremenu) u transakcije podsistema - kroz koje se obavlja pružanje usluga građanima
(,,servisi za građane”).
Globalni procesi koje obuhvata podsistem ,,Odobravanja” su:

- Upravljanje uzročno-posljedičnim vezama izmedu dokumenata (transakcija
sistema),
- Upravljanje odobravanjem pojedinih dokumenata.
5.2.2 Finansijsko knjigovodstvo
Finansijsko knjigovodstvo treba da obezbijedi podlogu za centralizovano upravljanje

finansijskim transakcijama Gradske uprave, tako što ce registrovati i verifikovati sve relevantne
transakcije koje utiču na finansijsko stanje Gradske uprave, i prezentovati ih u obliku pogodnom
za donošenje odluka.
Finansijsko računovodstvo omogućava defmisanje i praćenje realizacije usvojenog

budžeta. Komponenta koja treba da omogući dodatnu kontrolu i upravljanje potrošnjom je knjiga
rezervacije sredstava, kojom se prate troškovi koji su posljedica izdatih narudžbi i sklopljenih
ugovora, kao i ostalih troškova planiranih budžetom.
Svaka finansijska transakcija - bilo eksternog bilo internog tipa, pripada određenom
podsistemu koji je zadužen za specificnu transakciju, u kojem se obrađuje. Informacije iz svakog
od ovih podsistema se slijevaju u Finansijsko knjigovodstvo. Za realizaciju ovog scenarija
podsistem, Finansijsko knjigovodstvo mora diktirati određene uslove ostalim podsistemima ili,
bolje rečeno, modulima koji su mu podređeni.
Podsistem obuhvata sljedeće globalne procese:

- Računovodstveni nadzor,
- Računovodstvena analiza,
- Računovodstveno informisanje,
- Izrada budžeta,
- Praćenje realizacije budžeta.
5.2.3 Upravljanje gotovinskim tokovima i platnim prometom
Podsistem se popularno naziva i ,,Cash managament”(Keš menadžment) i podržava

prihvatanje i obradu informacija o platnim transakcijama iz platnog prometa, kao i zahtjeve za
- 28 -
izvršenje internih plaćanja. Kao rezultat obrade, ažurira se stanje svih računa.
Dalje, podsistem prati postupak oročavanja depozita, i vrši rezervaciju sredstava za

posebnu namjenu.
Može se, takođe, koristiti za registrovanje transakcija kroz koje se vrši fizički protok
novca, a odnosi se na interno blagajničko poslovanje.
Obrađene informacije se prosljeđuju podsistemima plaćanja i praćenja prihoda, iz čega je

jasno da im je ,,Cash managament” podređen podsistem.

- Obrada protoka gotovinskih sredstava - izvršeno u platnom prometu,
- Obrada informacija o gotovinskim transakcijama - izvršenim na blagajni,
- Prosljeđivanje informacija o protoku gotovinskih sredstava - inicijatorima
informacija,
- Praćenje gotovinskih tokova,
- Obrada oročenih depozita,
- Predviđanje/planiranje gotovinskih tokova.
5.2.4 Praćenje prihoda
Praćenje prihoda - prikuplja sve informacije o realizaciji i praćenju priliva sredstava iz svih
izvora finansiranja, i o naplati potraživanja. Podsistem registruje priliv sredstava i po drugim
osnovama, poput kamata na depozitna sredstva, i slično.
Proces naplate ne predstavlja samo uobičajenu naplatu koja se obavlja redovno i

pravovremeno, već dodatno predstavlja podršku aktivnostima koje obuhvataju i primjenu
sudskog postupka prema dužniku. U tom smislu, sistem sadrži i mehanizme koji podržavaju
takve postupke.
Iz navedenog je jasno - da je ovaj podsistem u intenzivnoj sprezi sa drugim podsistemima

informacionog sistema, ali, isto tako, i sa nizom vanjskim činiocima. Praćenje prihoda je
podsistem - u koji se slivaju brojni podaci iz drugih podsistema, u svrhu evidentiranja nastalih
potraživanja (uključujući i ona koja nisu dospjela) i prikupljanja informacija koje omogućuju
precizno finansijsko definisanje potraživanja. Podsistem prihvata i informacije o primljenim
uplatama.

- Prihvatanje i obrada uplata,
- Registrovanje potraživanja,
- Redovna naplata potraživanja,
- Naplata zakašnjelih potraživanja,
- Kontakti sa komitentima,
- Analiza naplate.
- 29 -
5.2.5 Stalna sredstva
Podsistem „Stalna sredstva“ obuhvata sve poslove vezane za definisanje i održavanje

informacija o stanju i vrijednosti stalnih sredstava.

- Vođenje knjige stalnih sredstava,
- Periodični obračun stalnih sredstava (obračun amortizacije prema zadatim
stopama i sl.)
- Inventurisanje stalnih sredstava (popis).
5.2.6 Obračun plata
Podsistem „Obračun plata“ je dio integralnog informacionog sistema - koji servisira

obračun plata zaposlenih.
Podsistem je uvezan sa podsistemima „Kadrovska evidencija“ i „Plaćanja“.
Obračun plata vrši praćenje obračunatih plata i obustave iz plate. Podaci se dobijaju na
osnovu podataka o izvršenim časovima rada, i o drugim mjerilima i kriterijumima utvrđenim
normativnim aktima Gradske uprave.

- Obračun primanja zaposlenih,
- Obračun poreza i doprinosa,
- Obračun odbitaka.
5.2.7 Obračun naknada
Obračun naknada je centralizovani podsistem - u kojem se vrši obračun naknada za sve

usluge koje pruža Grad. Informacije iz ovog podsistema se prosljeđuju podsistemu ,,praćenje
prihoda” na odobravanje i realizaciju potraživanja.
Podsistem obuhvata sljedeće realne procese:

- Obračun naknada za pružene usluge,
- Održavanje cjenovnika usluga,
- Upravljenje kalkulacijama.
5.2.8 Upravljanje nabavom
Upravljanje nabavom obuhvata sve poslove vezane za prikupljanje i odobravanje internih

narudžbi, odnosno trebovanja, te konsolidovanje i realizaciju narudžbi dobavljačima. Podsistem
pruža podršku obavljanju svih poslova oko raspisivanja tendera, prikupljanja i poređenja ponuda,
te unosa i održavanja svih dokumentovanih relacija sa dobavljačima.

- 30 -
- Obrada internih narudžbi,
- Ugovaranje poslova sa dobavljačima.
5.2.9 Arhiviranje
Podsistem arhiviranja - po svom karakteru, pripada kategoriji servisnih podsistema

kompletnog informacionog sistema. Ovj podsistem je bitan kao mjesto odlaganja podataka koji
više nisu potrebni za operativni rad, ali za kojima postoji potreba da se dobiju na uvid ili
provjeru, u dužem vemenskom periodu.
Podsistem uključuje i pohranjivanje skenirane dokumenacije.
Arhiviranje obuhvata sljedece globalne procese:

- Arhiviranje podataka iz pojedinih podsistema,
- Uvid u arhivski materijal i štampanje istih,
- Brisanje podataka koji više nisu potrebni.
- 31 -
6 ANALIZA INTERAKCIJA IZMEDU DEFINISANIH PODSISTEMA
Prethodno definisani i opisani posistemi čine osnovu za realizaciju funkcija realnog

sistema, odnosno pojedinačnih aplikativnih cjelina. Realizuju se na osnovu prihvaćenih uslova u
principima i standardima Projekta IS Gradske uprave.
Odgovarajućom realizacijom globalnih procesa i implementacijom veza između

definisanih podsistema vrši se realizacija aplikativnih funkcija realnog sistema, odnosno
zadovoljenje potreba i zahtjeva realnog sistema u Gradskoj upravi Grada Banja Luka.
6.1 Realizacija aplikativnih funkcija
Na osnovu zajedničkih osobina informacionih tokova unutar Grada, objedinjeni su pojedini

tokovi funkcionalno materijalnih dijelova informacionog sistema (podrška poslovima i
procesima iz realnog sistema, upravljanje, unos, ažuriranje, za koje postoji potreba za
interakcijom - na nivou Grada i sa višim nivoima uprave, kao i sa nižim), što omogućava
izdvajanje posebnih aplikativnih funkcija koje se naslanjaju na njih:
- Administrativno- tehnička podrška,
- Matična evidencija,
- Kadrovska evidencija (Human Resources),
- Upravljanje nekretninama,
- Evidencija samostalnih privrednika,
- Poslovni prostori,
- Javna nabava,
Grupa finansijskih aplikacija:

- Glavna knjiga,
- Budžet,
- Osnovna sredstva,
- Plate,
- Blagajna,
- Zalihe (sitan inventar i kancelarijski materijal).
Moguće je da se pojavi potreba da se još neki procesi kandiduju - u smislu informacione

podrške; u tom slučaju, biće predmet posebnih projekata - jer spadaju u kategoriju lokalnih
aplikacija.
6.1.1 Administrativno tehnička podrška ili ,,Dokument Menadžment“
Pozicija unutar realnog sistema
Obuhvata poslove kancelarijskog poslovanja, a koristi se unutar svih Službi i organa

Gradske uprave, kao i u komunikaciji izmedu Službi. Poslovi kancelarijskog poslovanja se vrše u
Pisarnici, koja pripada Odjeljenju za opštu upravu. Predstavlja podršku procesima i
aktivnostima upravljanja kretanjem dokumenata u kompletnoj organizaciji - kroz upravljanje
ulaznim, procesnim i izlaznim dokumentima. U tu svrhu, razvijena su tri modula:
- 32 -
- Evidencija dokumenata,
- Workflow,
- Arhiva.
Globalni poslovi
- Evidentiranje akata po prijemu i klasifikaciji,
- Distribucija podataka o aktima po organizacionim jedinicama,
- Evidencija generisanja dokumenata unutar službi,
- Razvođenje predmeta i akata,
- Evidencija otpremljene pošte,
- Prezentacija i statistička obrada.
Da bi se izbjeglo duplo vođenje (vođenje odgovarajućih knjiga koje je obavezno prema

Zakonu), prilagoditi izlazne izvještaje zakonski zadatim formama - čime se omogućuje tražena
hard- kopija (na kraju perioda izvršiti koričenje - čime se u potpunosti zadovoljavaju zakonski
uslovi), a zaposleni u Pisarnici - rasterećuju viška obaveze.
Kada su u pitanju resursi, ranije je rečeno - da poslove vrše zaposleni u Pisarnici, i po

jedan administrativno-tehnički referent u svakoj organizacionoj jedinici, koji vrši poslove
prijema pošte, evidentiranje kretanja predmeta i dostavljanje predmeta natrag, u Pisarnicu.
Na slici 2. je prikazana gruba ilustracija toka predmeta kroz pojedine procese.
Slika 2. Šema toka procesa u ,,Dokument Menadzment“ podsistemu
Procesi u Pisarnici Procesi u Službama
- 33 -
6.1.2 Matična evidencija
Poslovi evidencije matičnih knjiga se vrše u Odjeljenju za opštu upravu, obuhvata

poslove evidencije građanskih stanja, i predstavlja važan servis - orjentisan prema građanima.
Globalni poslovi
- Evidencija rođenih,
- Evidencija vjenčanih,
- Evidencija državljana,
- Evidencija umrlih,
- Izdavanje izvoda i potvrda,
- Generisanje izvještaja;
Realizaciju poslova vrše zaposleni u Službi.
Aplikacija Matične službe predstavlja automatizaciju procesa vođenja evidencije, obrade i

predstavljanja matičnih podataka građana. Centralno mjesto, iako ne postoji u realnom sistemu
kao posebna cjelina, zauzima podsistem matičnih podataka o licima (MPL). Namijenjen je za
stvaranje evidencione osnove za ostale podsisteme unutar Matične službe, a istovremeno i unutar
Integralnog informacionog sistema Gradske uprave. MPL podsistem predstavlja rezultat
uvođenja računarske podrške realnom sistemu, da bi se izbjegla redundancija podataka.
Podsistem MPL sadrži osnovni skup podataka o licima, kojem se pridružuju varijabilni skupovi
podataka iz drugih podsistema.
Podsistem Matična knjiga rođenih (MKR) je evidencioni sistem za lica rođena na području
Matične službe Grada Banja Luka. Za razliku od MPL-a, proces evidentiranja činjenice rođenja
podrazumijeva ažuriranje samo varijabilnog skupa podataka koji se odnose na upis rođenja.
Matična knjiga vjenčanih predstavlja podsistem za vođenje evidencije i dokumentovanje

vjenčanja, takođe ažurira samo varijabilni skup podataka.
Knjiga državljana - podsistem koji predstavlja vođenje evidencije državljana koji su u nju
upisani. Podsistem ne sadrži nove upise, pošto prema zakonskom rješenju, ovu funkciju obavlja
Matična knjiga rodenih.
Matična knjiga umrlih predstavlja vođenje evidencije podataka o umrlim licima.
Zajednička karakteristika svih podsistema je da predstavljaju osnovu za izdavanje izvoda i

uvjerenja, koja su predmet odnosnih evidencija.
Postupak unosa podataka, dakle, izgleda ovako: prvo se unosi zajednički skup podataka o
licu (MPL), po unosu podataka u taj podsistem, dopunjavaju se varijabilni skupovi podataka u
drugim podsistemima (MKU, MKV, MKR). Aplikacija komunicira sa šifarskim sistemom, iz
kojeg preuzima sve potrebne šifrirane pojmove.
- 34 -
Slika 3. Pojednostavljena šema strukture baze podataka Matične evidencije
- 35 -
Slika 4. Glavni meni aplikacije
- 36 -
Slika 5. Matična knjiga rođenih
- 37 -
Slika 6. Matična knjiga vjenčanih
6.1.3 Kadrovska evidencija
Poslovi Kadrovske evidencije, ili u trendu naziva - ljudski resursi (Human Resources),
prema svojoj prirodi treba da se obavljaju unutar poslova Kabineta gradonačelnika, no s
obzirom da se sistem dizajnira da ne zavisi od organizacione strukture, može biti pozicioniran u
drugu (srodnu ) Službu, u našem slučaju u Odsjek za upravljanje kadrovima. Aplikacija ima
intenzivne veze sa podsistemom plate, čiji procesi se obavljaju u Službi za finansije.
- 38 -
Slika 7. Glavni meni aplikacije kadrovske evidencije
Globalni poslovi
- Evidentiranje osnovnog skupa podataka o licu zaposlenom u Gradu/Opštini,

- Evidentiranje/izdavanje dokumenata (rješenja, uvjerenja, odluka) koji se odnose na lica
zaposlena u Gradu/ Opštini,
- Evidentiranje sistematizacije radnih mjesta i kadrovskih resursa rasporedenih prema
sistematizaciji radnih mjesta u Gradu/ Opštini,
- Izrada pojedinačnih i zbirnih izvještaja – zaposlenog.
Slika 8. Podaci o zaposlenim licima
- 39 -
Poslove obavljaju sedam zaposlenih u Službi
6.1.4 Evidencija samostalnih privrednika
Aplikacija obuhvata poslove koji se vode u Službi za privredu i društvene djelatnosti. U

okviru aplikacije, formiraće se tri registra:
 Obrtni registar,
 Registar trgovačkih radnji, i
 Registar prevoznika.
Globalni poslovi
 Registrovanje i evidencija samostalnih privrednika,
 Obrada i analiza podataka o privrednicima.
Realizaciju poslova iz ove oblasti vrše zaposleni unutar predmetne Službe.
6.1.5 Poslovni prostori
I ova aplikacija obuhvata poslove koji se vode u Odjeljenju za privredu. Vode se podaci o
poslovnim prostorima u vlasništvu Opštine, i o poslovnim prostorima na kojima Opština ima
pravo raspolaganja. Aplikacija je i interakcija sa Finansijskim poslovanjem (Knjiga izlaznih
faktura, Naplata, Glavna knjiga).
Slika 9. Glavni meni aplikacije- poslovni prostori
- 40 -
Globalni poslovi
 Vođenje evidencije poslovnih prostora,
 Vođenje evidencije i obrada korisnika i njihovih Ugovora.
 Praćenje naplate,
 Izvještavanje
Slika 10. Maska sa podacima poslovnog prostora
Realizaciju poslova vode zaposleni unutar Službe.
6.1.6 Javna nabava
Poslovi vezani za Javnu nabavku se vode u Odsjeku za nabavku - pri kabinetu

Gradonačelnika. Aplikacija se funkcionalno naslanja na module evidencija, a koristi izvještaje iz
drugih funkcionalnih modula. Ova aplikacija dobija na značaju pod uticajem evropske Komisije i
drugih evropskih tijela - koji se javljaju kao zainteresovani u procesima koji prethode
pridruživanju EU. U tom smislu, donijet je državni Zakon - koji se oslanja na evropske direktive
(postoje četiri), kada su u pitanju javne nabavke.
Globalni poslovi
 Definisanje potreba (Plana) i zahtjeva za nabavku (prikupljanje podataka na kojoj stavci
budžeta stoje sredstva na raspolaganju za namjeravanu nabavku, procijenjena vrijednost
nabavke, postupak nabavke, i druge informacije vezane za postupak),
 Generisanje pratećih dokumenata,
 Evidencija prispjelih ponuda,
- 41 -
 Evidencija rezultata provedenih postupaka i dodjeljenih Ugovora,
 Evidencija dokumenata u žalbenom postupku,
 Zaključivanje procesa nabave.
Realizacija poslova je odgovornost zaposlenih u kabinetu Gradonačelnika.
6.1.7 Finansijske aplikacije
Poslovi se vode u okviru Službe za finansije i treba da obezbjede podršku centralizovanom

upravljanju finansijskim transakcijama Grada/ Opštine, tako što će registrovati i verifikovati sve
relevantne transakcije koje utiču na finansijsko stanje Opštine, i prezentovati informacije u
obliku pogodnom za donošenje odluka. Sistem treba da omogući veći stepen discipline i kontrole
protrošnje novčanih sredstava. Finansijsko knjigovodstvo treba da omogući definisanje,
usvajanje, praćenje realizacije i promjene (rebalans) budžeta. Postoji interakcija sa većim brojem
podsistema unutar informacionog sistema.
Finansijske transakcije, bilo eksterne bilo interne, pripadaju različitim, ranije definisanim
podsistemima, i obrađuju se u njima, a obrađeni podaci se slivaju u finansijsko knjigovodstvo.
Podsistem Finansijskog knjigovodstva diktira određene uslove ostalim podsistemima, i - u tom
smislu, ono je nadređeni sistem podsistemima koji komuniciraju sa njim.
Slika 11. Finansijsko knjigovodstvo
- 42 -
Action Edit Query Block Record Field Window Help
Urg
Glavnaknjiga i 1 PER E | StQm
VI
pa NUL |7 PUM |- UtV r bHV r |2 3 -J A N -2 0 0 8
Knl MT SubAn Saldo Od 1 Do 1

Duguje Potrazuje
Konto <l 1 H
Komintent
FRM-40350: uery caused no ecords to be retrieved.

C
|Record:1/1
Slika 12. Maska modula Glavne knjige
Globalni procesi
 Računovodstveni nadzor,
 Računovodstvena analiza,
 Računovodstveno informisanje,
 Izrada budžeta,
 Praćenje izvršenja budžeta,
 Rebalans budžeta,
 Knjiga ulaznih faktura,
 Knjiga izlaznih faktura.
Globalni procesi su, najvećim dijelom, podržani kroz dva podsistema - Glavnu knjigu i
Budžet.
Podsistem ,,Glavna knjiga” poznaje dvije vrste naloga: automatski formirani nalog, i ručno
uneseni nalog.
Automatski formirani nalog nastaje u drugim modulima - pokretanjem posebnih obrada, na

osnovu podataka koji se nalaze u izvornim modulima:
 Nalog za knjiženje izdatih faktura koje generiše podsistem poslovnih prostora,
 Nalog za knjiženje obaveza po raznim osnovama (plate zaposlenih, evidentirane obaveze
prema dobavljačima),
 Nalog za knjiženje plaćenih obaveza,
- 43 -
 Nalog za knjiženje plaćenih faktura po osnovu zakupa,
 Nalog za knjiženje skladišta,
 Nalog za knjiženje amortizacije stalnih sredstava,
 Nalog za knjiženje izvoda.
Ručni unos naloga se vrši prema nastanku događaja - koji zahtjeva transakciju, i sadrži iste
atribute, kao i automatski formirani nalog za knjiženje, plus - informaciju o podacima referenta
koji vrši unos.
Knjiženje naloga je moguće kada sistem provjeri saldo naloga, pri čemu saldo mora biti
jednak nuli. U slučaju potrebe da se vrše korekcije podataka na nalogu, one se vrše u modulu u
kojem je nalog nastao, a ne u Glavnoj knjizi. Knjženje se može vršiti na dva načina:
 Pojedinačno knjiženje naloga, i
 Istovremeno knjiženje više naloga.
Izvještavanje - kao bitnu komponentu, karakteriše hijerarhijski selektivan pristup

izvještajima koje sistem generiše. Izvještajima određene vrste može da pristupi samo onaj koji
ima odgovarajuće ovlaštenje.
Finansijski podaci - potrebni za planiranje budžeta, se uzimaju iz izvještaja Glavne knjige

za prethodni period, koji su bazirani na ekonomskoj, funkcionalnoj, organizacionoj i fondovskoj
klasifikaciji praćenja budžeta.
Planiranje budžeta se odvija u tri faze, od kojih prva nije automatizovana, a odnosi se na
distribuiranje uputstva za pripremu zahtjeva budžetskim korisnicima, sa zadatim rokovima i
ograničenjima. Slijede dvije automatizovane faze:
1. Priprema plana prihoda - po mjesecima, pri čemu se vrši praćenje prihoda po

prethodnim periodima, te projekcija povećanja prihoda u narednoj fiskalnoj godini.
2. Priprema plana rashoda - na mjesečnoj osnovi, po kapitalnim izdacima, na osnovu

zahtjeva pojedinačnih korisnika, odnosno zahtjeva pojedinih organizacionih jedinica koji
su uvršteni u plan budžeta i klasifikovani na osnovu zadatih kriterija, pri čemu prioritet
imaju rashodi po osnovu investicija, koji su započeti u prethodnim fiskalnim periodima.
Na osnovu nastalog dokumenta, vrši se unos plana budžeta - sa podacima po

organizacionim (bilansnim) jedinicama, koje reflektuju organizacioni kod, klasifikaciju po
odgovarajućim kontima, funkcionalnu i fondovsku klasifikaciju.
Rebalans budžeta vrši referent - na osnovu dokumenta, nastalog na višem organizacionom

nivou, nad kojim je izvršena kontrola i knjiženje, odnosno ,,odobravanje" unesenog rebalansa.
Svi izvještaji za praćenje budžeta, kao i izvještaji koji se oslanjaju na poređenje podataka
planiranog i realizovanog budžeta - unutar posmatranih perioda, uključujući i izvještaje
propisane Zakonom, definišu se putem generatora finansijskih izvještaja - u Glavnoj knjizi (alat,
sastavni dio modula Glavne knjige, koji omogućava konfigurisanje izvještaja od strane
korisnika).
Knjiga ulaznih faktura, i knjiga izlaznih faktura - spadaju u podređene sisteme podsistemu
- 44 -
finansija. Knjiga ulaznih faktura registruje obaveze koje Grad/Opština ima po svim osnovama.
Za obaveze - koje se plaćaju u fiksnom iznosu i u pravilnim vremenskim razmacima, unosi se
trajni nalog, pomoću kojeg sistem vodi računa o vremenu i iznosima plaćanja, ostale obaveze se
unose ručno, nakon čega se pokreće obrada, koja formira pojedinačne obaveze. Ulazne fakture se
prebacuju u Glavnu knjigu, gdje se formiraju nalozi za knjiženje. Obaveze po tim nalozima se
zatvaraju na osnovu reference naloga za plaćanje, na bankarskom izvodu. Izvještavanje iz ovog
podsistema je, zbog svog značaja, sveobuhvatno i detaljno (pregled evidentiranih i plaćenih
obaveza, analitičke kartice dobavljača, analitičke kartice po kontima troškova, pregled otvorenih
stavki, pojedinačno i zbirno, pregled obaveza prispjelih za plaćanje).
Knjiga izlaznih faktura se odnosi na potraživanja - koja Opština ima po osnovu naplate
usluga (izdavanje dozvola i rješenja, zakup, kapitalni grantovi sa drugih nivoa). Izlazne fakture,
nakon kontrola kao i ulazne prebacuju se u Glavnu knjigu. I za ovaj podsistem važi da se
potraživanja zatvaraju na osnovu referentne oznake na izvodu. Izvještavanje iz ovog modula je
detaljno, kao i u prethodnom, prošireno za izvještaje o neizmirenim fakturama.
Slika 13. Potraživanja
Slika 14. Unos ulaznih faktura
- 45 -
6.1.8 Evidencija stalnih sredstava
6.1.9
Evidencija stalnih sredstava
Pozicija u realnom sistemu
Poslovi evidencije stalnih sredstava se vrše u Službi za finansije, i obuhvata sve poslove
vezane za informacije o stanju i vrijednosti stalnih sredstava.
Slika 15. Maska za opciju Stalna sredstva
Globalni poslovi
- 46 -
Podsistem osnovnih sredstava pripada knjigovodstvenim evidencijama, i obuhvata sljedeće
globalne poslove:
 Vodenje knjige stalnih sredstava,
 Periodični obračun stalnih sredstava,
 Inventurisanje stalnih sredstava.
Slika 16. Maska za unos osnovnog sredstva
Realizacija poslova je odgovornost zaposlenih u Službi za finansije, a sami poslovi nisu

stalnog karaktera.
6.1.10 Podsistem plata
Poslovi obračuna plata se vrše u Službi za finansije, a postoji interakcija sa modulom

Kadrovske evidencije i modulom Plaćanja. U podsistemu se vrši praćenje obračunatih plata,
izvršenih obustava, izrada godišnjih obrazaca - obaveznih po Zakonu.
- 47 -
Slika 17. Meni podsistema plataPlata
Globalni poslovi
Podsistem obuhvata sljedeće globalne poslove:
 Obračun ukupnih primanja zaposlenih,

 Obračun poreza i doprinosa,
 Obrada odbitaka,
 Realizacija poslova je odgovornost zaposlenih u Službi.
6.1.11 Podsistem blagajna
Poslovi blagajne se vrše u Službi za finansije. Zbog specifičnih zahtjeva koji trebaju biti
ispunjeni, postoje dvije blagajne, glavna blagajna i šalter blagajna; šalter blagajna evidentira samo
prijem (administrativne takse, uplate po osnovu zakupa, uplate za tendersku dokumentaciju i
druge), a glavna blagajna evidentira i prijem i izdatke (putne naloge, sitne račune u okviru
blagajničkog maksimuma). Podsistem je u interakciji sa Glavnom knjigom.
Globalni poslovi
Podsistem obuhvata sljedeće globalne poslove:
 Unos uplata/isplata - evidentiranje promjena, blagajnički dnevnik,
 Izvještavanje.
- 48 -
Realizacija poslova je odgovornost zaposlenih u Službi.
6.1.12 Zalihe
Podsistem upravljanje Zalihama je organizacijski smješten u Službu za zajedničke poslove

i obezbjeđenje. Obuhvata sve poslove koji se odnose na definisanje i održavanje informacija o
stanju i vrijednosti zaliha kancelarijskog materijala i sitnog inventara, planiranju i predviđanju
zaliha i vođenju statistika prometa po raznim osnovama. Modul je u interakciji sa modulima
Stalnih sredstava, Nabavkom i Glavnom knjigom.
Slika 18. Glavni meni modul zaliha
Globalni poslovi
 Vođenje asortimana,
 Obrada rukovanja robom,
 Vođenje pojedinačnih cijena i proizvoda,
 Praćenje stanja zaliha,
 Vođenje zaduženja sredstava i materijala u upotrebi.
- 49 -
| ffl Ocean * Skladista 2007
-|n|x|
12-APR-20B7 3risanje artikla Brisa ~ije prornet
Registar artikala
Org Naziv
r r
|14B161 Skladiste kancelarijskog materijala. potros. materijala i sitnog inventara
Kartica Nomenklatura Naziv Lkc 1.2 i Jnn Tarifa Cijena, Cjn+Porez Zaliha Odjeljenj Stara sifi
I|333 1
1010001 Karo papir 0 0 ark 1 .0234 |0234 0 140K
1010002 Sveska mala 0 0 ko 1 .9 |.9 0 140K
m
|32 1010003 Sveska velika 0 0 ko 1 1.93 |1.93 0 1401
m 1
1010009 Knjiga KUF 0 0 ko 1 7.02 |7.02 0 1401
m 1
66 101000A Knjiga KIF 0 0 ko 1 7.02 |7.02 0 14BK
m
23 101000B Selotejp mali 0 0 ko 1 .07 |07 0 140K
m
283 101000C Selotejp veliki 0 0 ko 1 1.17 |1 17 0 140K
m
2G8 101000D Ljepilo u tubi 0 0 ko 1 .82 j.82 140K
o
°
m
26 101000H Klamerice 0 0 kut 1 745897|.74589 1401f
43 1010001 Spajalice 1/100 0 0 kut 1 181042|.18184 0 14BK
28 101000M Telefax rolna 0 0 ko 1 1 2.106 |2.1B6 0 148K
m
Serijski broj Proizvodjac Obracun Nivelacija Faktuma c Nabav cijer Kataloski I Odrz.
|406 |1107 |.0234 j.0234 |l | Skladiste kancela
Slika 19. Maska registra artikala u modulu zaliha
Realizacija poslova je odgovornost zaposlenog u Službi.
- 50 -
7 RAČUNARSKA MREŽA
Važan element informatičke infrastrukture je računarska mreža, koja u ovom slučaju

predstavlja preduslov za implementaciju informacionog sitema Gradske uprave - Grada Banja
Luka.
U objektima Gradske uprave Grada, postoji potreba za intenzivnim korištenjem

računarske opreme. U objektima je zato, postojala potreba za instalacijom - koja će omogućiti
uvezivanje računara u mrežu, te njihovu međusobnu komunikaciju i komunikaciju sa računarima
u udaljenim računarskim mrežama .
Opšte je prihvaćeno - da se za objekte, koji će koristiti veliki broj računara, predvidi

univerzalna instalacija - koja omogućuje ne samo organizovanje računarskih mreža - na različite
načine, nego i univerzalno korištenje priključaka instalacije, bilo za priključenje računara u
mrežu, bilo za priključenje telefona na telefonsku centralu.
Da bi instalacija zadovoljila za dalju budućnost (oko 15 godina), a kako se radi o oblasti u

kojoj se događaju izuzetno brze promjene, sada urađena instalacija mora imati visoke
performanse, od kojih su najvažnije:
• mora se ostvariti dovoljna gustoća priključaka,
• korištena instalacija treba da omogući prenos podataka velikom brzinom, tj. da zadovoljava
trenutno važeći standard za najveće brzine prenosa podataka,
• broj žila u kablu treba da zadovolji i kasnije zahtjeve.
Karakteristike kablova i ostalih elemenata instalacije su definisane međunarodnim

standardom. Standardi ISO/IEC 11801 i TIA/EIA 568 - definišu parametre koje moraju
zadovoljiti priključci za visoke brzine prenosa podataka na vezi, dužine do 100 m.
Mrežna instalacija u objektima Gradske uprave Grada je realizovana kao univerzalna

instalacija, kategorije 6.
S obzirom na prostorne osobine lokacije, usvojeno je osam mjesta za koncentraciju

kablova koji dolaze od priključaka iz svih objekata, šest u objektu A, i dva u objektu B.
Pozicija ormara za koncentraciju instalacije od priključaka je određena tako da se postigne

minimalna dužina kablova i optimalno korištenje postojećih paralelnih kanala.
Pozicija servera u objektu je ranije definisana, i nalazi se u objektu A, na trećem spratu.

Uz server se nalazi glavni ormar koncentracije - koji je povezan ostalim ormarima koji služe za
koncentraciju instalacije aktivne opreme. Između ovog ormara i spratnih koncentracija su
realizovane dvije vrste veza - za potrebe komunikacije između uređaja za prenos podataka, i za
potrebe napajanja uređaja koji se nalaze u spratnim koncentracijama.
Napajanje svih uređaja u spratnim koncentracijama će se vršiti iz zajedničkog izvora

neprekidnog napona (UPS-a), smještenog u prostoriji servera.
- 51 -
Takođe se realizuju i međusobne veze između bliskih spratnih ormara, za potrebe prenosa
podataka.
Slike koje slijede prikazuju način realizacije računarske mreže. Odabrani su karakteristični
tlocrti za svaki od objekata koji pripadaju instalaciji.
Prizemlje objekta A, sa šalter salom;
Prvi sprat objekta ,,A” (ostali spratovi umaju istu ili neznatno drugačiju strukturu).
- 52 -
Slika 20. Prizemlje objekta objekta ,,A” sa šalter salom
- 53 -
Slika 21. Prvi sprat objekta ,,B” (ostali spratovi imaju istu ili neznatno drugačiju strukturu).
Postoji još i objekat ,,C”, a pošto ima samo tri mrežna priključka, radi se o sali za sjednice i
druge javne skupove, te nema potrebe da bude i grafički prikazan u ovom radu.
- 54 -
8 ZAKLJUČAK
U ovom dijelu rada je riječ o barijerama i stečenim iskustvima tokom procesa

implementacije projekta integralnog informacionog sistema u državnoj instituciji. Iako se ovdje
konkretno radi o Gradu Banja Luka, poznavanje situacije u ,,svojoj kući”, kao i u određenom
broju drugih iste vrste, daje osnovu za iznošenje zaključaka - koji imaju opšti karakter.
Zakonski okvir za informatizaciju društva i državnih institucija ne postoji, iako postoje

odgovorne studije koje daju dobru osnovu za donošenje istih.
Pošto se radi o baznim projektima - koji su finansijski i vremenski vrlo zahtjevni,

istovremeno su projekti vrhunske složenosti, to predstavlja problem za sebe - u smislu
kontinuiteta projekta i očuvanja njegovog integriteta.
Projekat, bez sumnje, dobije deklarativnu političku podršku, no, kada dođe do planiranja
budžeta, u prvi plan izbijaju drugi prioriteti, koji, nažalost, nemaju razvojnu ulogu, već ulogu
održavanja postojeće komunalne infrastrukture, i drugi - koji imaju uticaja na biračko tijelo.
Pošto ,,rigidnost ustanova” najčesće potiče od stavova i promišljanja osoba koje su

zaposlene u njima - kao i neformalnog nasljeđa - kada su u pitanju državne institucije, takve
prepreke se mogu prevazići primjenom strategije dodatnog motivisanja zaposlenih (ovdje nije
riječ o materijalnom elementu), pozivanjem na odgovornost ili nekim drugim metodama koje
mogu izazvati suprotne reakcije. Naime, prilikom implementacije informacionog sistema,
zaposlenima treba ponuditi i određene servise koje tehnologija donosi, a koji će zadovoljiti lične
interese i radoznalost, dakle njihov ego. Radi se o e-mailu, internet konekciji, određenim
dodacima uz računar, poneka igrica za relaksiranje, novi računar. Često - vrsta monitora (LCD,
TFT), i njegova veličina, imaju značajnu ulogu u pridobijanju korisnika sistema. Radi se o
servisima čija se upotreba može kontrolisati (sa aspekta sigurnosti informacionog sistema), i -
kao takva, poslužiti postizanju cilja - uvođenju i odgovarajućoj eksploataciji informacionog
sistema. Ovi dodatni ,,motivacioni” faktori često stvaraju pozitivno raspoloženje, i energiju za
zajednički poduhvat.
Primjena ovih mjera ne ograničava niti isključuje stalne napore na podizanju svijesti
zaposlenih- o potrebi informatizacije institucije, motivaciju i mjere - koje su odgovornost
direktno nadređenih, i kontinuiranu edukaciju. Bitan faktor je i stvaranje osjećaja kod takvih
korisnika da neće biti prepušteni sami sebi nakon implementacije projekta, da će uživati podršku
liderskog tima, i biti njegov član i u buduće.
S obzirom da smo društvo u tranziciji (popularan izraz koji obuhvata mnogo toga, često i
alibi), koje je na putu evropskih integracija, sigurno je da će donošenje zakona u oblasti koja se
odnosi na informatizaciju društva doći na red; do tada - uporište za odgovoran pristup i pravila
ponašanja treba tražiti u studijama i drugoj stručnoj literaturi, koje su opšteprihvaćene i koriste se
u društvima čiji razvoj je evidentan.
Imajući u vidu da je projekat razvoja informacionog sistema trajnog karaktera, odnosno da

dobri projekti nikad ne završavaju, treba uložiti napore na obezbjeđivanju različitih uslova da bi
implementacija projekta efikasno funkcionisala. Jedan od uslova je - prilagođavanje strukture
- 55 -
organizacije, odnosno nužno je u organizacionoj strukturi uspostaviti mjesto odgovornosti za
poslove informatizacije, formirati organizacionu jedinicu, visoko pozicioniranu u strukturi
organizacije, čiji je predmet djelatnosti informatizacija organizacije. Uspostavljanjem samo
radnog mjesta, ili dva, sa odgovarajućim opisom poslova, koje je smješteno u neku postojeću
organizacionu jedinicu, čija djelatnost nije u bliskoj vezi sa informacionim tehnologijama, može
- samo u određenoj mjeri, doprinijeti uspjehu, a mnogo toga će zavisiti od individualnih
karakteristika te osobe, ili osobe rukovodilaca. Na taj način se stvara zavisnost od ličnosti, a
zanemaruju se sistemska rješenja, nasuprot tome organizaciona jedinica čija je djelatnost i
odgovornost - informatizacija institucije, po prirodi stvari, funkcioniše prema dokumentima koji
su usvojeni na višem nivou - čime su postavljena pravila ponašanja u takvoj organizacionoj
jedinici. Naravno, neophodno je pravilno dimenzionisati i pozicionirati takvu jedinicu u
organizacionoj strukturi, vodeći računa da ona treba da isporuči servise - da bi organizacija
efikasno ispunjavala svoje zadatke u društvu, kako sadašnjem tako i budućem. Ne treba stvoriti
još jedno mjesto troška, već mjesto autoriteta i primjerene odgovornosti - koje će ispuniti svoju
misiju. Stvaranje organizacione jedinice predstavlja mjesto - u kojem će biti koncentrisan dio
kolektivne svijesti iz segmenta informacionih tehnologija u državnim institucijama, čija uloga je
održanje integriteta projekta, i njegovo održanje pod uticajem razlicitih faktora, kao što su -
promjene rukovodnih struktura (politički izbori) i varijabilan stepen raspoloživih, budžetskih,
sredstava za informatizaciju - u različitim vremenskim periodima.
U nedostatku zakonske regulative, politička podrška projektu je poželjna u onoj mjeri

koliko i obezbjeđivanje finansiranja projekta, no često gubi zamah protekom vremena. Pod
političkom podrškom se misli na ličnost gradonačelnika Grada i načelnika Opštine, koji kreiraju
lokalnu politiku. Ovakvo razmišljanje je još jedan argument stavu, koji je zastupan u prethodnom
paragrafu, dio napora organizacione jedinice - čija je odgovornost informatizacija, a mora biti
usmjeren na održanje stepena zainteresovanosti osoba koje imaju stvarnu moć da dugoročno
riješe probleme finansiranja i neometanog funkcionisanja projekta informatizacije institucije.
Dosada izloženo - predstavlja potvrdu stava da je moguće izgraditi informacioni sistem po

mjeri građana i sa zahtjevima koje aktuelni društveni trenutak postavlja pred institucije lokalne
samouprave. Primjer za to je informacioni sistem koji je razvijen u Gradu Banja Luka, utemeljen
u poslovnim procesima koji se vrše u svim opštinama u Republici Srpskoj.
- 56 -
9 LITERATURA
1. http://www.itbusiness.ba/ITB/documents/brosure/eGovStudy.pdf, (20.09.2007. 08:00)
2. http//www.is.gov.ba/documents/publications/izvestaj_o_eSpremnosti.pdf (eng. 20.09.2007.

08:23)
3. ,,Idejni projekat informacionog sistema Grada Banja Luka”, rev. 1.0, decembar 2002.
4. ,,Jedinstveni informacioni sistem Grada Sarajeva”, rev. 1.1 Sarajevo, novembar 2002.
OCEAN d.o.o. autor- projektni tim.
5. ,,Strategija za razvoj informacionog društva u Bosni i Hercegovini”, ver. 5.2. 24.09.2004. Vijeće
ministara BiH, UNDP- expertni tim.
6. ,,Akcioni plan za razvoj informacionog društva u Bosni i Hercegovini”, ver. 5.1. 5.08.2004.
Vijeće ministara BiH, UNDP expertni tim.
7. ,,Infrastruktura informacionog društva“, konferencijski materijal, Sarajevo, maj 2003.

UNDP, eksperni tim.
8.,,Integralni informacioni sistem opštinske uprave Čačak – Grad IS“: prof.dr. Alempije
Veljović, Eremija Zoran, Gordan Đordević,17.10.2006.
www.edrastvoscg.org.yu/download/isdos2006/03isopstinecacak.pdf
9. Roljić Lazo, Informacioni sistemi javne uprave eGovernment , Elektronska. Knjiga, F I TPanevropski
univerzitet “ Apeiron”, Banja Luka, april 2010.
- 57 -

D Di Sredjeno

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

D Di Sredjeno

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

PANEVROPSKI UNIVERZITET APEIRON

FAKULTET POSLOVNE EKONOMIJE

INFORMACIONI SISTEM GRADSKE UPRAVE

Banja Luka, septembar 2010. godine

Sistem koji omogućava prikupljanje, čuvanje, obradu, prenošenje i prikazivanje

IK tehnologije su zaslužne za ovaj stepen dostignuća jednog društva i donose veliki

Važan stepen u aktivnostima društva su i poslovi gradske uprave - koji predstavljaju

Funkcionisanje gradske uprave zasniva se na nekoliko načela, među kojima su - načelo

Lokalna samouprava predstavlja temelj i osnovni oblik političkog osamostaljivanja

Pod terminom ,,Gradska uprava” podrazumijeva se široka primjena savremenih

Tehnologija se mora kombinovati sa organizacionim promjenama i razvijanjem novih

Stalno unapređenje kvaliteta usluga, uz pridržavanje evropskih standarda, podrazumjeva i

U cilju postizanja razvoja informacionog društva, Vijeće Ministara Bosne i Hercegovine je

Faza 1 - Informisanje. Jednostavni, direktni, jednosmjerni servisi prema građanima, u

Faza 4 - Potpuno elektronsko procesuiranje podataka. Kompletna komunikacija i

2.1 Pozicija institucija lokalne samouprave

Sljedeći ispitivani indikator - je postojanje lokalne računarske mreže u organizaciji. Zaposleni

Tabela 2. prikazuje Prikaz navedeni odnosa umreženih računara

Sljedeći indikator je - korištenje e-maila u komunikaciji sa građanima, koje se smatra

Pokretanje projekta IS u Gradskoj upravi treba da omogući integralan i konzistentan

Strateški gledano, projekat implementacije IS treba da pomogne:

3.1 Analiza ciljeva realnog sistema

Organizaciona struktura GRADSKE UPRAVE:

1. Odjeljenje za opštu upravu

• Odsjek za odnose sa javnošću

C ) Službe gradske uprave:

3.1.1 Analiza informacionih tokova

Za svaku organizacionu jedinicu (sa izuzetkom onih koje su u međuvremenu formirane),

• Globalni procesi i podaci,

Srodni ili isti informacioni tokovi u više organizacionih jedinica sa zajedničkim

Globalni procesi i podaci

1. Stručno konsultativni poslovi - Poslovi koji se rutinski ne mogu riješiti u okviru

Učestalost procesa i obim podataka

1. Svi procesi se vode učestalo-svakodnevno. Obrađuje se veliki broj struktuiranih i

1. Periodično se prikupljaju globalni kvantifikatori - potrebni za donošenje menadžerskih

1. Interna - neposredno, svi zaposleni u gradskoj administraciji,

Zaposleni u Kabinetu – 17.

Različitost, nestruktuiranost i nepredvidljivost podataka i zahtjeva za podacima koji se

Odjeljenje za privredu i društvene djelatnosti

1. Upravljanje poslovnim prostorima: evidentiranje, dodjela, ugovaranje, obračun

1. Procesi se odvijaju svakodnevno, ugovaranje se vrši na godišnjoj osnovi. Izvještavanje se

1. Građani, Pravobranilaštvo, Služba za finansije.

1. Postoji softver za evidenciju poslovnih prostora, jednokorisnički. Automatizacija pokriva

1. Nemogućnost automatskog generisanja ugovaranja, opomena i utuženja.

Odsjek za imovinsko-pravne poslove, geodetske poslove i katastar nekretnina

Globalni procesi i podaci

1. Imovinsko-pravni poslovi. Rješavanje upravnih postupaka, izdavanje u zakup

Učestalost procesa i obim podataka

1. Poslovi se obavljaju svakodnevno. Upravni postupci: legalizacija, uzurpacija,

1. Svi postupci se vode u Odsjeku - za imovinsko-pravne poslove. Nije ustanovljen

1. Odsjek za imovinsko-pravne poslove - 17 zaposlenih;

1. Nestruktuirani poslovi. Obim varira od specifičnih poslova koji se periodično

Odjeljenje za prostorno uređenje

Globalni procesi i podaci.

1. Urbanisticko-građevinski poslovi: izdavanje urbanističke saglasnosti, izdavanje

Učestalost procesa i obim podataka

1. Svakodnevni poslovi - u obimu od 350 - 500 predmeta mjesečno.

1. Svi procesi se vrše u Odjeljenju za prostorno uređenje. Stranka podnosi zahtjev za

2. Eksterna - stranke, policija.

Interni - Odsjek za informisanje. Stepen automatizacije je većinski, a manji dio

posla se radi ručno.

1. Zaposleni u Odjeljenju za urbanizam - 45;

1. Obim podataka: nepostojanje kompletne evidencije, veliki broj zaostalih rješenja,