MİKOLOJİ

MANTARLARI
SINIFLANDIRMA
 Özellikleri

*Ökaryot canlılardır.
*Kitin denilen ve antibiyotikten etkilenmeyen hücre duvarları vardır.
*Eşeyli ve eşeysiz ürerler.
*Heterotrofturlar
*Hücre duvarı hücrenin şeklini sağladığı gibi ozmatik şoktan korur.
*Işık mikroskobunda ışığı kıran hücre duvarı antijeniktir.
*Ökaryotik çift katlı hücre mebranına sahiptir.
*Hücre mebranlarında sterol yapısı ergosteroldür.
*Bileşenleri ökaryotik nükleus ,mitokondri ,vakuoldür.
 MORFOLOJİSİ
1. HİFA
*Küf mantarlarının temel elemanıdır. Dallanmış tubuler yapıdadır.
*Misel denilen örgüler oluştururlar ve bunların tümüne tallusu denir.
*Tomurcuklanma ve eşeysiz sporla çoğalır.
2. MAYALAR
*Bazı türleri uzayarak hife benzeyen psödahif oluşturur ve tek hücrelidir.
*Tomurcuklanarak ürerler ve kapsüllüdür.
3. DİMORFİK MANTARLAR ( DİMORFİZM )
*Maya ve misel şeklindedir. Parazitik dönemde maya , saprotik dönemde

misel şeklindedir.
*Memeli canlı vücudunda genelde maya seklindedir .
MANTAR HASTALIKLARI
Mantar alerjileri ,mikotoksikoz ve mantar infeksiyonlarıdır.

1. MANTAR ALERJİLERİ
*Küfler atık maddelerde ürerler .Havada bol miktarda spor bulunur .
Spor ve uçucu maddeler toksinlere neden olarak alerjilere yol açar .
2. MİKOTOKSİTOZLAR
*Mantarla kontamine olmuş gıdaların alınması sonucu oluşur .
*Toksit mantarların yenmesiyle oluşan zehirlenmelere misetusmus
denir .
3. ( MANTAR İNFEKSİYONLARI ) MİKOZLAR
Mikozlar klinik olarak , () Birincil sistemik mikozlar
() Fırsatçı sistemik mikozlar
() Deri altı mikozları
() Deri mikozları dır .

*Yüzey infeksiyonlarından hızlı ve ağır enfeksiyonlara neden olabilir.

*İnsdansı bilinmemektedir.
*Deri mukozaları en sık sistemik mukozalar ise en nadir görülenidir.
*Sistemik mukozaların fırsatçı infeksiyonları ve hastalık tablolarına
neden olmasından dolayı sayıları çok artmaktadır.
 PRİMER SİSTEMİK MİKOZ
HASTALIK ETKEN(ETİYOLOJİ)
*Koksidioidomikoz *Coccidioides
(Akciğer mikozudur. Sporların solunmasıyla
bulaşır. ABD nin G.Batısında \ G. Amerika )

*Histoplazma *Histoplazma
(Akciğer mikozudur.Sporların solunmasıyla copsulatum
bulaşır.Amerika,Afrika ve Asya da görülür.)

*Kuzey Amerika Blastomikozu *Blastomyces

(Deride sekonder yayılır. K.Amerika ve Asya) dermatitidis

*G. Amerika Blastomikozu *Paracoccidioides

brasiliensis
(Primer akciğer mikozudur.)
FIRSATÇI SİSTEMİK MİKOZLAR
HASTALIK ETKEN(ETİYOLOJİ)
*Kandidoz *Candido albicans
(Endojen infeksiyon.Primer olarak deri candido türleri
ve mukoza,sekonder olarakta başka
organlarda tutulur)

*Aspergiloz
(Bronkopulmoner aspergillom atitis *Aspergillus fumigatus
eksterna,endoftalmi septik apergilaz

*Kriptokokoz
(Aerojen infeksiyon ve akciğer *Crytococus neoformons
Kriptokokkozu)

*Mukor mikozlar(zigomikoz)
(Gasterointestinol ve kutan mukormikozları)
*Mucor ,Absidia
FIRSATÇI SİSTEMİK MİKOZLAR
HASTALIK ETKEN(ETİYOLOJİ)
*Feohifomikoz *Curuvularia ,Bipolaris
(Immunsupresse hastalarda çeşitli
organlardaki infeksiyon)

*Hiyalohifomikozlar *Fusariun ,sopulariopsis

(Immunsupresse hastalardaki çeşitli
organlardaki infeksiyon)

*Fırsatçı maya mikozaları *Torulopsis glabrata

(Yeni doğanda kateter sepsisinde ve Malassezia
Erişkinlerde intralipid tedavisinde kateter
sepsisinde Malasezia Furfur etkeni
SUBKUTAN MİKOZALAR (DERİ)
HASTALIK ETKEN(ETİYOLOJİ)

*Sporotrikoz *Sporothix schenckii

(Dimorfik mantar,ekstremitelerde
ülserli
lezyon)

*Kromo mikoz *Phialophora verrucosa

(Siyah küf mantarı, ekstremitelerde Fonsecaea pedrosoi
siğile benzeyen lezyonlar)

*Maduramikoz(misetam) *Madurelle mycetomi

(Ayak ve ellerde subkuton abse) Scedosporim
apiospermum
 KUTAN MİKOZLAR
HASTALIK ETKEN(ETİYOLOJİ)

*Pitiyazis versikor veya Tinea

(Yüzeysel infeksiyon, zararsız üremi yağ *Malassezia furfur
asitlerine bağlı

*Dermotomikozlar(Tinea pedis,
T.capitis, T.barbae, T.unguim,
T.corporis)
(Küf mantarlarıdır.Direk temasa bulaşır) *Trichophyton
Microsporum
Epidermophyton
 İNFEKSİYON DİRENCİ

İnsan, mantarların çoğuna karşı spesifik ve spesifik olmayan dirence

sahiptirler.

** Mekanik faktörler __ Deri, mukozalar ve mukus salgılarıdır.

** Humoral faktörler __ Serumdaki ve doku sıvısındaki demir

bağlayan proteinler

** Hücresel faktörler __ Nötrfil granülositler ve makrofajların rol

oynadığı fagositoz yani sıra deri ve mukozalardaki
bakteri florası

**Spesifik bağışıklığın unsurları __ Hücresel bağışıklık önemlidir.

 TANI
** MİKROSKOPİ
_Lam lamel arası preparasyon : Muayene maddesi %10 luk KOH
içinde suspense edilir. Üzerine lamel kapatılarak ısıtılır.
_Boyalı preperasyon : Metilen mavisi, laktofenol mavi ve PAS
boyaları yapılır.
**KÜLTÜR
Besi yerinin pHı 5,6 olmalıdır.Eşeyli ve eşeysiz üremelerin morfolojik
özelliklerinden yaralanılır.Biyokimyasal deneyler mayaların
İdenfikasyonunda önem taşır.
**SEROLOJİ
Özel mantar antijenlerine karşı hasta serumundaki antikorların
saplanmasına dayanır.
**ANTİJENLERİN SAPTANMASI
Spesifik antijenlerin bilinen antikorlar aracılığıyla gösterilmesine dayanır.
**DERİ TESTİ
Spesifik antijenlerle deri deneyleri uygulana bilir.
TEDAVİ
Mantar tedavisinde kullanabilecek çok az sayıda antimikrobiyal vardır .

# Poliyenler mantarların sterollerine bağlanır ve mantarları bozarlar.

--- Amfoterisin sistemik mikozlarda kullanılır.
--- Nistatin .mukoza mikozlarında sadece topikal uygulanır .

# Azoller ergosterollerin biyosentezini bozarlar ve gastrointestinal

sistemde yan etkileri vardır .
--- Ketokonazol sadece oral mikoza mikozlarında , sistemik
mikozalarda ve dermotamikozlarında kullanılır .
--- Flukonazol oral ve intravenöz olarak yüzeyel ve sistemik
mikozlarda, AIDS hastalarında kriptokok meninjitinin
Tedavisinde uygulanır.
--- Itrakonazol oral , sistamik ,deri
mikozalarında ve aspergilos tedavisinde uygulanabilir.
TEDAVİ

# 5-Florositozin DNA senteziyle interferon gösterir. Oral verilir.

Kandidoz ,aspergilloz ,kriptekokkoz tedavisinde uygulanır. Tedavi
sırasında direnç gelişimine dikkat etmeli ve Amfoterisinle B ile konbine
kullanılmalıdır.Birlikte kullanımıyla Amfoterisin B nin toksisitesi azalır.

# Griseofulvin dermatomikozlarda kullanılan eski bir antibiyotik.

oral yolla alınır .genellikle aylar süren uzun bir tedavi gerektirir