57

5) Η ΠΣΩ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΝΕΙΔΗ΢Η΢ – ΣΟ «ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ»

1.- ΢ηελ ζπδήηεζή καο γηα ηελ ΢πλείδεζε θαη ην Δἶλαη, γξάθακε θη αιινχ
φηη ε ΢πλείδεζε ξίρλεηαη κέζα ζην «Παξκεληδηθφ ΢θαηξφ». Σν κνλνπάηη γη’
απηήλ ηελ Πηψζε, γη’ απηήλ ηελ Γηάλνημε πξέπεη λα είλαη κηα ήδε ππάξρνπζα
Ρσγκή. Γλσξίδνπκε αθφκε πσο ηνχην ην ΢θαηξφλ, πνπ δελ είλαη παξά ε
εκπεξηέρνπζα Οιφηεηα ηνπ Δἶλαη, ξεγκαηψλεηαη πξν-νληηθά απφ ηελ
Οληνινγηθή Ρσγκή ηνπ Ἀ-Δἶλαη ή Κεδελφο. Σνχην ε Ρσγκή ηνπ Κεδελφο είλαη
ε ηέιεηα Αλ-ππφζηαζε, ε ηέιεηα Αλ-ππαξμία, ην Θελφλ. Σν κνλνπάηη γηα ηελ
Πηψζε είλαη ε Ρσγκή ηνπ Κεδελφο ζηελ Οιφηεηα ηνπ Δἶλαη, ζην ΢θαηξφ. Απηφ
αθνινπζψληαο ε ΢πλείδεζε Πίπηεη ζην Δἶλαη θαη ζην Γίγλεζζαη.
Αιιά γηαηί ε ΢πλείδεζε δηαιέγεη ηνχηνλ ηνλ δξφκν γηα ηελ έλ-θαλζή
ηεο; ΢εκαίλεη φηη πξνεγνπκέλσο βξηζθφηαλ θάπνπ πέξαλ θαη έμσ ηνπ ΢θαη-
ξνχ; Ή πάιη φηη βξίζθεηαη ζαλ νληφηεηα πξηλ ηελ Πηψζε, κέζα ζην Κεδέλ;
Σν ΢θαηξφλ ηεο Οιφηεηαο ραξαθηεξίδεηαη απφ κία Δλδφηεηα, απφ έλα
Δλ–. Σνχην γίλεηαη άκεζα ζαθέο εάλ σο ΢θαηξφ, σο Οιφηεηα έρνπκε ηελ
εηθφλα – αληίιεςε ηνπ ΢χκπαληνο, ηνπ «δηαζηειινκέλνπ» ιφγσ ηνπ Γίγλεζζαί
ηνπ. Σνχηε ε Δλδφηεηα είλαη θαζνιηθή θαη απφιπηε. Σίπνηε δελ ππάξρεη έμσ
απφ απηήλ. Δπνκέλσο ε ΢πλείδεζε πξέπεη λα απνζπαζζεί απφ κηα Πνηφηεηα,
απφ έλα ζεκείν ηεο Οιφηεηαο. Άξα δελ ππάξρεη θάπνπ πέξαλ θαη έμσ, αιιά
κέζα ζηελ Οιφηεηα, θάπνπ ζαλ έλα «δπλάκεη». Θηλνπκέλε πξνο ην Δἶλαη,
πξέπεη λα πξνέιζεη απφ θάπνην ζεκείν ηεο Οιφηεηαο.
Δάλ απηή ε Οιφηεηα ηνπ Δἶλαη ήηαλ απείξνπ ππθλφηεηαο θαη
πιεξφηεηαο, νκνηνγελήο θαη νκνηφηξνπνο, φπσο ην Αξραίν ΢θαηξφλ ηνπ
κεγάινπ Διεάηε, ηφηε ε ΢πλείδεζε δελ ζά’βξηζθε θαλέλα κνλνπάηη λα εκθαλη-
ζηεί. Θα παξέκελε ζηελ ιήζε, ζην θξππηφ, ζηελ αθάλεηα. Αιιά ην λεψηεξν
΢θαηξφλ ηνπ Δἶλαη ην ξεγκαηψλεη ην Κεδέλ θαη ηνχην εθ’ φζνλ δελ έρεη, ην
Ἀ- Δἶλαη, Γίγλεζζαη. Δίλαη ην «νὐθαηφλ».
Δπνκέλσο κφλν απφ ην κνλνπάηη ηνπ Κεδελφο ε ΢πλείδεζε ζα ελ-
πίπηεη ζην εζσηεξηθφ ηνπ Δἶλαη. Σνχην δελ ζεκαίλεη φηη πξνυπήξρε κέζα ζηελ
αλππαξμία ηνπ Κεδελφο. Σν Ἀ-Δἶλαη ζεκαίλεη ηελ ηέιεηα αλ-ππφζηαζε, ην
ηέιεην αλ-πθίζηαζζαη. Ζ ΢πλείδεζε δελ πθίζηαηαη κέζα ζην Κεδέλ, αιιά
 58

«αλαηέιιεη» απφ ην Κεδέλ. Δίλαη έλα «δπλάκεη» ρσξίο ηίπνηε ην πεγκέλν. ΢αλ
ηελ ηπραία δπλαηφηεηα κηαο ηπραίαο εκθάληζεο θαη θίλεζεο πξνο ην Δἶλαη.
Αιιά γηαηί «αλαηέιιεη» απφ ην Κεδέλ; Γηαηί απνζπάηαη απφ ην Κεδέλ θη
φρη απφ ην Δἶλαη; Δπεηδή αλ πξνείξρεην απφ ην Δἶλαη ζα ζήκαηλε φηη ήηαλ έλα
ζηάδην ηνπ Δἶλαη, άξα δελ ζα ππήξρε θακηά ηπραία Πηψζε. Ζ ΢πλείδεζε δελ
ζα ήηαλ Απην – Αηηία θαη Απην – Τπφζηαζε.
Βέβαηα, ην Δίλαη ηεο ΢πλείδεζεο, ην δη’ εαπηφλ – Δίλαη, ζχκθσλα κε ηνλ
Υέγθει, είλαη θαηά ηελ ζεηηθφηεηά ηνπ ζρεηηδφκελν κε ην Δἶλαη. Θαη ηνχην είλαη
θπζηθφ, εθφζνλ είλαη ξηγκέλε ζην Δἶλαη. Θαηά δε ην αξλεηηθφλ ηνπ δελ είλαη
κφλνλ κηα εαπηφηεηα, ν Έλα, αιιά κία κεδελίδνπζα εαπηφηεηα πνπ εηζάγεη ην
Κεδέλ ζηνλ Θφζκν θαη ηελ Ηζηνξία.
Ζ ΢πλείδεζε «Αλαηέιιεη» απφ ην Κεδέλ. Άξα «αλαηέιιεη» απφ θάπνην
ζεκείν ηεο Οιφηεηαο. Απφ λεθξφο ζπφξνο, βιαζηαίλεη, δηαξεγλχεηαη, αλζίδεη.
Θαη ηνχην ην «αλαηέιιεη» ζεκαίλεη φηη νδεγείηαη απφ ην Υάνο θαη ην ζθνηάδη
ηνπ Ἀ-Δἶλαη, ζην θσο ηνπ Δἶλαη.
Ζ ΢πλείδεζε απνζπάηαη απφ ηελ κεδεληθή Πνηφηεηα ηεο Οιφηεηαο.
Πξνβάιιεη απφ ην Θελφ, απφ ην «νὐθαηφλ» ζην «θαηφλ».
Αιιά ην Κεδέλ, σο Πνηφηεηα ηεο Οιφηεηαο, δελ δηαζέηεη έλα Γίγλεζζαη
πνπ ζα κπνξνχζε λα πξνθαιέζεη ην γίγλεζζαη ηεο ΢πλείδεζεο, λα ηελ θάλεη λα
απνζπαζζεί θαη ζηελ ζπλέρεηα λα εθπέζεη. Δμάιινπ, ην Ἀ-Δἶλαη είλαη ην
Απφιπην Θελφ. Απφ πνχ ε ΢πλείδεζε ζα απνζπαζζεί; Ή κήπσο είλαη έλα
Σίπνηε κέζα ζην Σίπνηε; Θαη ηνχην πξηλ «αλαηείιιεη»;
Σν κφλν πξνζδηνξηζηηθφ πνπ δηαζέηεη είλαη ν πξνζδηνξηζκφο ηεο
Δλδφηεηαο ηνπ ΢θαηξνχ. Θαη ην γεγνλφο φηη θάπνην Κφξθσκα ηεο Οιφηεηαο,
αλνίγεη ην κνλνπάηη ηεο έλ-θαλζήο ηεο. Αιιά ε παξνπζία ηεο ζην Δἶλαη είλαη
κηα ηπραία παξνπζία. Θα κπνξνχζε λα κελ έρεη ζπκβεί θαζφινπ, φπσο πάιη ζα
κπνξνχζε λα εμαθαληζζεί ζην Σίπνηε. Ζ ηπραηφηεηα ζηελ εκθάληζε είλαη ην
θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ΢πλείδεζεο. ΋πσο πάιη κεηά ηελ εκθάληζή ηεο
δεκηνπξγεί κηα αλαγθαηφηεηα. Σελ αλαγθαηφηεηα ησλ νληνπνηήζεσλ ηνπ Δἶλαη
θαη ηνπ Φαίλεζζαη ηνπ Δἶλαη.
Σν «δπλάκεη», επνκέλσο, είλαη ν πξννληηθφο πξνζδηνξηζκφο; Θαη ηνχην
κέζα ζην Κεδέλ; Αιιά ηφηε ζα ππήξραλ θη άιιεο δπλαηφηεηεο κέζα ζην
 59

Ἀ-Δἶλαη, πξάγκα αδχλαηνλ. Άξα ε ΢πλείδεζε ε πξννληηθή, θη φκσο νληνινγηθή,

πξηλ εκθαληζηεί, κέζα ζηελ Αλππαξμία, απνηειεί έλα Σίπνηε κέζα ζην Σίπνηε.
Γηά λα πεξάζεη ζηελ νληηθφηεηα, γηά λα ελ-πέζεη ζηελ ππφζηαζε,
πξέπεη λα γεθπξσζεί έλα Υάνο. Σνχην ην γεγνλφο ην νλνκάδνπκε δηαιεθηηθφ
Άικα ηεο ΢πλείδεζεο, γηαηί νδεγεί απφ ηελ Πνηφηεηα ηεο Αλ–ππφζηαζεο ζηελ
Πνηφηεηα ηεο Τπφζηαζεο.
Σνχηε ε δηαιεθηηθφηεηα απφ πνηφλ ηίζεηαη; Απφ πνηφ Γίγλεζζαη; Θη απηή,
ε ηεξάζηηαο ζεκαζίαο Άξλεζε απφ πνηφλ ηίζεηαη ζε ιεηηνπξγία;
Θα κπνξνχζε ηνχηε ε απαξρήο δηαιεθηηθφηεηα ηεο Εσήο λα κπεη ζε
ιεηηνπξγία απφ ην Δἶλαη θαη ην Γίγλεζζαη θαη κάιηζηα απφ ηελ δπλαηφηεηα ηνπ
Δἶλαη λα ζέηεη ηελ Αληηθεηκέλελ Δηεξφηεηά ηνπ. Θαη ην Ἀ- Δἶλαη λα ζέηεη ηελ
πξσηαξρηθή Άξλεζε, ζαλ θαζνιηθή Άξλεζε ηνπ Δἶλαη. Αιιά είλαη δπλαηφλ;
Κήπσο αληηβαίλνπλ ζηηο ππνζέζεηο καο γηα ηελ ΢πλείδεζε;
Γηαηί ππνζέζακε φηη ε ΢πλείδεζε ζαλ δη’ εαπηφλ-Δίλαη, ζαλ εαπηφηεηα,
απνηειεί θαη ηελ Αηηία ηνπ εαπηνχ ηεο, ε χπαξμή ηεο έρεη ην Αίηηφ ηεο ζηνλ
εαπηφ ηεο. Δμάιινπ κε ηελ εκθάληζή ηεο ε ΢πλείδεζε είλαη αλαγθαία
κεδελνπνηεηηθή ηνπ Δἶλαη. Σν ξεγκαηψλεη. Σν βγάδεη απφ ηελ πιεξφηεηά ηνπ
νληνπνηψληαο ην. Σν δηαλνίγεη. Τπνζέζακε επίζεο φηη ε εκθάληζε ή φρη ηεο
΢πλείδεζεο είλαη ηπραία. Θα κπνξνχζε θαη λα κελ έρεη ζπκβεί. Άξα δελ είλαη
Αλαγθαηφηεηα θαη κάιηζηα νθεηιφκελε ζην Δἶλαη. Οχηε πάιη ην Κεδέλ δηαζέηεη
Γίγλεζζαη πνπ λα πξνθαιέζεη ηα πξηλ θαη κεηά ηνπ πνηνηηθνχ Άικαηνο. Δλ
πξνθεηκέλσ ην Δἶλαη θαη ην Κεδέλ δξνπλ σο ζπλζήθεο ζηελ ελ-θαλέξσζε ηεο
΢πλείδεζεο σο Τπφζηαζεο. Γελ κέλεη παξά ηνχην ην Άικα, απηήλ ηελ
δηαιεθηηθφηεηα λα ηελ ζέηεη ην γίγλεζζαη ηεο ίδηαο ηεο ΢πλείδεζεο ζαλ έλα
κέξνο ηνπ αέλανπ «γίγλεζζαη» ηνπ «θφζκνπ». Κφλν ζπλζήθεο ελ-θαλέξσζεο
ηεο ΢πλείδεζεο ππάξρνπλ. Θαη είλαη ην Δἶλαη, ην Κεδέλ θαη ην «γίγλεζζαη» ηνπ
«θφζκνπ».
Ζ ΢πλείδεζε είλαη κηα νληφηεηα πνπ είλαη ηπραία ζηελ εκθάληζή ηεο.
Σνχηε ε ηπραηφηεηα νθείιεηαη θχξηα ζηνλ εαπηφ ηεο. Δίλαη κηα εαπηφηεηα πνπ
θιείλεη ζηνλ εαπηφ ηεο ηελ θάζε αλαγθαηφηεηά ηεο, ην θάζε ηεο Αίηην. Γελ
αλαγλσξίδεη θηλνχλ εαπηήλ έμσ απφ απηήλ. Δίλαη έλα δη’ εαπηφλ – Δίλαη, φρη
ζαλ κηα κνξθή ηνπ Δἶλαη, αιιά ζαλ κηα κεδεληζηηθή πξάμε ηνπ Δἶλαη πνπ
 60

πέπξσηαη λα ξεγκαηψζεη, λα δηαλνίμεη. Σνχηε ε κεδεληζηηθή πξάμε ηνπ Δἶλαη,

ηνχηε ε Ρσγκή ηεο πιεξφηεηάο ηνπ, ηννχηε ε δηαλνίγνπζα γεγνλφηεηα είλαη
ην «Πεπξσκέλν» ηεο ΢πλείδεζεο.
«Πεπξσκέλν»;
Λαη, «Πεπξσκέλν» θη φρη πξσηαξρηθά γίγλεζζαη. Ζ ΢πλείδεζε έρεη
«Πεπξσκέλν» πξηλ απ’ φια ζαλ Απην – αηηία. Γελ έρεη αξρηθά γίγλεζζαη. Έρεη
«Πεπξσκέλν» κε ηελ έλλνηα: «Δίλαη – γξαθηφ ηεο – λα...».
Σνχην ην «Πεπξσκέλν» ππθλνχηαη θαη αξρίδεη λα ζρεκαηνπνηείηαη ζην
Ἀ-Δἶλαη απφ ην πξσηαξρηθφ ΢πκβάλ ηεο πξνυπάξρνπζαο ΢πλζήθεο ηεο
Δλδφηεηαο. Γη’ απηήλ ηελ ίδηα ηελ ΢πλείδεζε «Δίλαη – γξαθηφ – λα αληηθεηκε-
λνπνηεζεί – ξεγκαηψλνπζα – ην Δἶλαη». Σν «Πεπξσκέλν» ππθλνχηαη απφ ηελ
΢πλζήθε ηνπ Δλ – Δἶλαη. Κέζα ζην Ἀ-Δἶλαη ηνχην ην «Πεπξσκέλν» δείρλεη ην
Δίλαί ηνπ κε ηελ θξάζε:
«Ίζσο θάπνηε λα εκθαληζζεί έλα ΋λ πνπ ζα ξεγκαηψζεη θάπνηε ην
Δἶλαη».
Απ’ απηφ ην «Ίζσο» μεθηλά θαη ε δηαιεθηηθφηεηα ηεο δηάδεπμεο ηεο
εγθιεηζηηθήο ηνπ νληνινγηθνχ πξνζδηνξηζκνχ ηνπ Άικαηνο. Δπνκέλσο ην
«Πεπξσκέλν» ηεο ΢πλείδεζεο κέζα ζην Ἀ-Δἶλαη κπνξεί λα είλαη ε Ρήζε:
«Ίζσο εκθαληζζεί ηνχηε ε ΢πλείδεζε. Ίζσο φρη. Ίζσο θαη ηα δχν». Κπνξνχκε
πην αλαιπηηθά λα πνχκε:
(Θαηάθαζε) «Ίζσο είλαη γξαθηφ ηεο λα εκθαληζηεί»
(Άξλεζε) «Ίζσο είλαη γξαθηφ ηεο λα κελ εκθαληζηεί πνηέ».
(Γηάδεπμε) «Ίζσο είλαη γξαθηφ ηεο λα εκθαληζηεί θάπνηε. Θαη ίζσο λα κελ
εκθαληζηεί πνηέ».
Αιιά ηνχηεο νη απνθαληηθέο θξάζεηο, νη ζθνπνχζεο ζην Πνηνηηθφ Άικα
εθθξάδνπλ, παξά ηνλ ππνζεηηθφ ραξαθηήξα ηνπο, κηα ζεηηθφηεηα. Δάλ φκσο
ξσηήζνπκε; Δάλ πνχκε δειαδή:
«Ίζσο θάπνηε εκθαληζηεί» ή
«Ίζσο λα κελ εκθαληζηεί;» ή
«Ίζσο λα εκθαληζηεί θαη καδί λα κελ εκθαληζηεί;»
Δίλαη γεγνλφο φηη κε ηελ ππνζεηηθή εξψηεζε, ππνρσξνχκε απφ
νπνηαδήπνηε ζεηηθή ζέζε ζε κηα πξν-αλαζθνπηθή ζέζε ή ζηάζε. Σνχηεο νη
 61

εξσηήζεηο εθθξάδνληαο κηα ηπραηφηεηα, κηα ζέζε φπνπ κπνξεί λα ζπκβεί,

κπνξεί θη φρη, ζε θάζε εξψηεζε, ζηεξηδφκεζα πιεξέζηεξα ζην «Πεπξσκέλν».
Σν Άικα εκθαλίδεηαη κε ηελ απάληεζε πνπ δίλεη ην «Πεπξσκέλν»:
«Λα πνπ εκθαλίδεηαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν».
Απφ ηελ ζηηγκή απηή αξρίδεη ε ΢πλείδεζε λα ππάξρεη ζαλ ζεηηθφηεηα
πνπ ζθνπεί ηνλ Δαπηφ ηεο. Δίλαη ή Δλ - Δἶλαη.

2.- Αιιά ζα κπνξνχζακε λα θιείζνπκε ην Άικα ηεο ΢πλείδεζεο, ην Άικα

απφ ηελ Ἀ - Πνηφηεηα ζηελ Πνηφηεηα, ζε νληνινγηθνχο πξνζδηνξηζκνχο;
Κπνξνχκε γεληθά, λα πνχκε:
Δίηε, νχηε πιένλ Δλ – Α – Δἶλαη – Ἀ – Ολ είηε, νχηε αθφκε Δλ –
Δἶλαη – Ολ – είηε, νχηε αθφκε, πάιηλ Δλ – Ἀ – Δἶλαη – Ἀ – Ολ.
Κε ηελ εγθιεηζηηθή δηάδεπμε, φπνπ ην «Πεπξσκέλν» κπνξεί λα
νδεγήζεη ην Ολ ζην Δλ – Δἶλαη ή πάιηλ ζην Ἀ – Δἶλαη σο Ἀ – Ολ, εθθξάδνπκε
ηελ θίλεζε, θη φρη ηελ ζηάζε, ηνπ Απηφ – γίγλεζζαη ηεο ΢πλείδεζεο. Σελ
θίλεζε ηνπ «Πεπξσκέλνπ» ηεο ΢πλείδεζεο. Σνχηε ε δηαδηθαζία, ην ξνεθφ
εθθξάδεηαη κε ην «...νχηε ... πιένλ... – νχηε αθφκε...». Σνλ ηχπν απηφ ηεο
εμέιημεο ηνλ δαλεηδφκαζηε απφ ηνλ Υάτληεγγεξ, πνπ ηνλ ρξεζηκνπνηεί γηα λα
εθθξάζεη ηελ θίλεζε κεηαμχ «Απνπζίαο» θαη «Παξνπζίαο». Ζ εγθιεηζηηθή
δηάδεπμε δειψλεη φηη ην «Πεπξσκέλν» κπνξεί λα εθθξάζεη κηα εμέιημε πξνο ηα
εκπξφο (πξψηε ζρέζε Ἀ – Ολ  ΋λ). Ζ δεχηεξε ζρέζε (Ἀ – Ολ  Ἀ – ΋λ)
δείρλεη ή ηελ επηζηξνθή ζην Ἀ – Δἶλαη ή ην μαλαβχζηζκα ζην Κεδέλ. Κε ηνχην
ηίπνηε δελ ζαιεχεη, θάηη πξνζπαζεί λα θηλεζεί, θάηη λα πήμεη. Αιιά
μαλαβπζίδεηαη. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη έλα «ζηξνβίιηζκα», κηα
απφπεηξα θάηη λα ζρεκαηηζζεί απφ ην Υάνο. Θάηη, αιιά άγλσζην γηαηί, δελ
επνδψλεηαη.
Κπνξεί αθφκε, λα ζπκβνχλ θαη ηα δχν καδί, θαη ην πέξαζκα ζην ΋λ θαη
ε επηζηξνθή ή ην μαλαβχζηζκα ζην Ἀ – Ολ. Θαη απηφ γηα λα εθθξαζζεί
πιήξσο ε Σπραηφηεηα ηνπ «Πεπξσκέλνπ». Αιιά ηί δείρλεη ηνχηε ε δηπιή
παξαδνρή καδί ησλ δχν ζρέζεσλ; Γείρλεη ην Πηζαλφλ θάζε κηαο ζρέζεο,
πνηνηηθά, φρη πνζνηηθά. Γείρλεη ηελ Γπλεηηθή ηθαλφηεηα ησλ δχν εμειίμεσλ,
ηελ «΢θέςε» ηνπ «Πεπξσκέλνπ».
 62

Δπίζεο κπνξνχκε λα δηαηππψζνπκε ηελ αθφινπζε νληνινγηθή ζρέζε,

εθφζνλ ζεσξνχκε φηη ην Κε – ΋λ έρεη ππφζηαζε, φπσο εμ άιινπ θαη ην ΋λ:
Οχηε πιένλ Ἀ – Ολ 
νχηε αθφκε είηε ΋λ
είηε Κή – ΋λ
Απηή ε δηάδεπμε είλαη εγθιεηζηηθή ή απνθιεηζηηθή;
Δθφζνλ ην ΋λ θαη Κή – ΋λ έρνπλ Τπφζηαζε είλαη Απνθιεηζηηθή. Ή ζα
νδεγεζνχκε απφ ηελ ζηέξεζε ζηελ ππφζηαζε ή απφ ηελ ζηέξεζε ηεο
ππφζηαζεο, ηελ Ἀ – ππφζηαζε, ζηελ Κή – ππφζηαζε. Ή ζα νδεγεζνχκε απφ
ηελ Ἀ – ΢πλείδεζε ζηελ +΢πλείδεζε ή ζηελ –΢πλείδεζε.
Αιιά ην Κή – Ολ, φπσο θαη ην ΋λ ην ζεηηθφ απνηεινχλ ηνπο
ειάρηζηνπο πξνζδηνξηζκνχο ηεο πεπνηθηικέλεο Όπαξμεο ηνπ ΋ληνο. Κε βάζε
απηά κπνξνχκε λα δηαηππψζνπκε ηνλ νληνινγηθφ πξνζδηνξηζκφ ηεο Όπαξμεο,
εάλ νη πξνεγνχκελνη πξνζδηνξηζκνί δειψλνπλ κηα νληνινγηθή έθθξαζε ηεο
Τπφζηαζεο:
΋λ  Κή – ΋λ + ΋λ  Όπαξμε
Γειαδή ε Όπαξμε, ζαλ πνιπδηάζηαηε, ζε ζρέζε κε ηελ Τπφζηαζε, ε νπνία
είλαη κνλνδηάζηαηε, πξέπεη λάρεη ηνπο πξνζδηνξηζκνχο ηνπ ΋ληνο (ζεηηθνχ)
θαη ηνπ Κή – ΋ληνο (αξλεηηθνχ ζην πξνεγνχκελν). Οη νληνινγηθνί πξνζδηνξη-
ζκνί πξέπεη λάρνπλ αθεηεξία κηα ππφζηαζε, είηε ζεηηθή, είηε αξλεηηθή. Κε
ηελ άπνςε απηή κπνξνχκε λα γξάςνπκε:
Κή – Ολ (Τπφζηαζε)  ΋λ (Τπφζηαζε)  Όπαξμε
Θαη:
΋λ  Κε – ΋λ  Όπαξμε
Θαη:
Κή – ΢πλείδεζε  ΢πλείδεζε (Τπφζηαζε)  ΢πλείδεζε – Όπαξμε
Ωζηφζν, είλαη πξνθαλέο, φηη ιφγσ ηνπ Γίγλεζζαη ηνπ νληηθνχ, ην ΋λ
ζέηεη ην Κή–΋λ, ηφηε θαη ην Κή–΋λ ζέηεη ην ΋λ; Ή αιινηψο ε Κε –
΢πλείδεζε ζέηεη ηελ ΢πλείδεζε;
 63

Ζ Άξλεζε πεγάδεη απφ ην Κεδέλ, ην Κεδέλ ηνπ Θφζκνπ, φπσο γξάθεη

ν ΢αξηξ. Δπνκέλσο ε ΢πλείδεζε ζπρλάδεη ην Κεδέλ, ζαλ κηα Πξνβνιή πξνο
απηφ˙ κε Αγσλία θηλείηαη πξνο απηφ έμσ απφ ηνπο νληνινγηθνχο ηεο πξνζδην-
ξηζκνχο. Σν ζέαηαη. Γίλεηαη κε ηελ κεδελνπνηνχζα Διεπζεξία ηεο κηα
Δπνπηεία, κηα Κέζεμε γηα ην Κεδέλ. Αθφκα ε ΢πλείδεζε κε ηελ ζεηηθνπνηνχ-
ζα Διεπζεξία ηεο ζεάηαη ην Δἶλαη.
Δπνκέλσο, ε ΢πλείδεζε ζπρλάδεη ην Δἶλαη, ζπρλάδεη ην Κεδέλ. Θεάηαη
ην Δἶλαη, ζεάηαη ην Κεδέλ.
Αιιά ε ζεηηθνπνηνχζα Διεπζεξία ηεο ξεγκαηψλεη ην Δἶλαη θαη εηζάγεη ε
κεδελνπνηνχζα Διεπζεξία ην Κεδέλ ζηνλ Θφζκν θαη ηελ Ηζηνξία. Οη νληνπνη-
ήζεηο απηέο, ηνπ Δἶλαη θαη ηνπ Κεδελφο, γεκίδνπλ ηελ Ρσγκή ηεο ΢πλείδεζεο.
Δπνκέλσο, ε ΢πλείδεζε δεκηνπξγεί ηελ Ηζηνξία ζαλ κηα ελαιιαγή εκθαλίζεσλ
ηνπ Δἶλαη θαη ηνπ Κεδελφο.
Δπνκέλσο, γηα ην Δἶλαη ε Διεπζεξία ηεο είλαη κεδελνπνηνχζα, ελψ γη’
απηήλ, ηελ ΢πλείδεζε, είλαη ζεηηθνπνηνχζα. Αληίζεηα, γηα ην Ἀ – Δἶλαη ε
Διεπζεξία ηεο είλαη ζεηηθνπνηνχζα αθνχ ην νληνπνηεί, ελψ γηα ηελ ΢πλείδεζε,
απηή ε ίδηα, είλαη κεδελνπνηνχζα. Παξαηεξνχκε δειαδή κηα ελαιαγή, κηα δηα-
ιεθηηθφηεηα αλάινγα αλ πξφθεηηαη γηα δηαιεθηηθή ηνπ Δἶλαη θαη ηνπ Ἀ – Δἶλαη ή
γηα δηαιεθηηθή ηεο ΢πλείδεζεο. ΋κσο, ζηνπο πην πάλσ νληνινγηθνχο
πξνζδηνξηζκνχο θαη ζρέζεηο πνχ θαίλεηαη απηή ε δηαιεθηηθή ηεο Διεπζεξίαο; Ζ
Ακθηζεκία ηεο Διεπζεξίαο;
Δάλ φκσο, κε ηελ ζηνηρεηψδε νκνηφηεηα ην Δἶλαη θηλείηαη πξνο ηελ
Ρσγκή ηεο Ηζηνξίαο θαη ηνπ Θφζκνπ, ην Κεδέλ πψο θηλείηαη; Σν Δἶλαη βγαίλεη
έμσ απφ ηνλ Δαπηφ ηνπ, ιφγσ ηνπ Γίγλεζζαη. Σν Ἀ – Δἶλαη φκσο δελ δηαζέηεη
Ιφγνλ, Λνκνηέιεηα, Γίγλεζζαη. Πψο λα θηλεζεί;
Πξέπεη λα ππνζέζνπκε πσο ε ΢πλείδεζε γίλεηαη απηή ν Φνξέαο
Θίλεζεο, απηή ην νληνινγηθφ ΢πκβάλ. ΢πρλάδνπζα ε ΢πλείδεζε ην Κεδέλ,
είλαη θαη ζεηηθή θαη κεδελνπνηνχζα. Θαη ε ζηνηρεηψδεο νκνηφηεηα θαη ε
ζηνηρεηψδεο αληίζεζε δελ έρνπλ λφεκα πξν ηεο Αδηαθνξίαο ηνπ Κεδελφο, ηνπ
Θελνχ, ηνπ Σίπνηε. Έηζη ζε ζρέζε κε ην Κεδέλ θαη ηελ ΢πλείδεζε κπνξνχκε
λα πνχκε:
΢πλείδεζε Ἀ – Δἶλαη
 64

Δπνκέλσο, ε ΢πλείδεζε ζαλ ζεηηθνπνηνχζα θαη κεδελνπνηνχζα, ζην

Κεδέλ είλαη Ακθηζεκαίλνπζα, Γηζεκαίλνπζα. ΢ηηο ηζηνξηθέο νληνπνηήζεηο ηνπ
Κεηά, ηνπ Άκνξθνπ, κπνξνχκε λα αληρλεχζνπκε ηνχηελ ηελ δηζεκία ηνπ
Κεδελφο;
Γηα παξάδεηγκα ε Δπνρή ηνπ Πξσηνρξηζηηαληθνχ Θφζκνπ, είλαη κηα
επνρή ζεηηθνπνηνχζα. Αληίζεηα ν ΢εκεξηλφο Θφζκνο, είλαη κηα επνρή
κεδελνπνηνχζα. ΢ηελ πξψηε έρνπκε κηα παλζπεξκία Ηεξψλ, ςάρλνπλ ηελ λέα
δνκή. ΢ηελ δεχηεξε θαηαζηξέθνπλ ηελ δνκή γηα λα δεκηνπξγεζεί ε λέα.
Γηα λα θιείζνπκε κε έλα απφζπαζκα απφ ηελ «Δπηζηήκε ηεο Ινγηθήο»
ηνπ Γθ. Υέγθει:
«Ζ αλψηαηε κνξθή ηνπ κεδελφο σο θάηη μέρσξνπ ζα ήηαλ ε
ειεπζεξία˙ αιιά ε ειεπζεξία είλαη αξλεηηθφηεηα, κφλνλ θαζφζνλ βπζίδεηαη
κέζα ζηνλ εαπηφ ηεο, κε αλψηαηε έληαζε, θαη είλαη ζπλάκα θαηάθαζε θαη
κάιηζηα απφιπηε θαηάθαζε».