Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
OD;aomfZif
OD;aomfZif - a&;onf
rsufESmzkH;yef;csD - OD;tkef;armif
pmayAdrmefxkwf jynfolYvufpGJpmpOf
eef;awmfa&SUq&mwif
eef;awmfa&SUq&mwif
OD;aomfZif
eef;awmfa&SUq&mwif
(1)
tzrif;rsKd; ? tzkd;rif;om;
tzrif;rsKd;? tzkd;rif;om;
udk;c&kdif tydkifpm;?
ykdufom;,k,? vlYorwEG,f?
v,fawmfuif;pm;? ab;bkd;xm;onfh?
bkd;um;OD;rSef-bGm;a':rr .../
eef;awmfa&SUq&mwifonf ol\om; rif;om;a&Teef;wiftm; oifay;xm;aom
olwkdY\rsKd;&kd;pOfvm vuFmwkduav;yif jzpfavonf/ a&Teef;wif\tzkd;tzGm;jzpfaom
OD;rSe-f a':rrrSm eef;awmfa&SUq&mwif\tazESit
hf aryifwnf;/ eef;awmfa&SUq&mwif
\tzGm;? OD;rSef\tarrSm udk;c&kdifNrdKUpm; oH&Gmrif;om;\orD;? txdef;awmfzkd;BuD;ac:
a':cifcif jzpfonf/
a':cifcifonf OD;rSeu
f kd awmifwiG ;f BuD;NrdKUwGif arG;zGm;avonf/ OD;rSeo
f nf NrdKU
pma&;tjzpfjzifh trIxrf;&GufaepOf a&Tbkdc&kdif? tifbJ&Gmol a':rrqkdolESifhtaMumif;yg
\/ aemifaomtcg awmifwGif;BuD;NrdKU awmifbuf v,fawmfuif;udk tykdifpm;toem;
awmfjrwfc&H onf/
1247-ckEpS w
f iG f &wemrmefatmif apwDawmf'g,um oDaygrif;w&m;onf jref
rmaZ,sKH&wemykHaejynfawmfrS tdEd,EkdifiHokdY ajymif;a&TUpHjref;awmfrl&av&m? txuf
aeum; 0ifvkeD;NyD/
0ifvkeD; aea&mifazsmhazsmhwGif awmwef;BuD;onf ndKqkdif;&DarSmifaom awmif
ajc yef;csDausmfwkdY\vuf&mvkd &IrNiD;atmif toa&aqmif aeavonf/ xkdtcsdef
xdu
k mv tb,fu ay:vmonfrod? yavGou
H av;woHonf edrv
hf u
kd f jrifv
h u
dk Ef iS v
hf rG ;f
p&maumif;atmif ay:vmavonf/
a'orSm &ckdifjynfe,f bl;oD;awmift&yf jzpf\/ yavGoH&SifrSm armifwif jzpf
avonf/ xkdnaeu Mum;&aom yavGoHonf aemiftcg ArmwjynfvkH;wGif yJhwifxyf
oGm;cJhonf/ yavG&Sifonf ]]eef;awmfa&SUq&mwif}}[laomtrnfjzifh ESpfaygif;rsm;pGm
EkdifiHausmfcJhav\/ eef;awmfa&SUq&mwifum; rnfolenf;/
_ _ _ _ _ _ _ _
eef;awmfa&SUq&mwif
OD;aomfZif
(2)
eabjzifh pmcsKd;ol
rdbrsm;onf olwkdYom;uav; t*FvdyfpmawG trsm;BuD;wwfNyD; 'Gwf'uf-&Twf
&Sujf zifh vlwiG u
f s,f vkyaf pcsifonf/ NrdKUtky0f efaxmuftjzpfjzifh *kPaf rmufapcsifonf/
]]Armpmuawmh ArmbJ-aemuf olYbmom tvkdvkd wwfvmrSmaygh/ t*Fvdyfpmomzdoif/
t*Fvdyfpmwwf,ifNyD;a&m}}qkdonfh tajctaeodkYyif a&mufaeayonf/ odkY&mwGif olwkdY
om; armifarmifwifu t*Fvdyfpmudk odyf0goemrygacs/ ckepfwef;atmifjrifatmifyif
reJoif,lvkduf&onf/ t*Fvdyfpmukd oifrnfhtpm; &kyfao;yGJ? ajr0kdif;yGJ? tNidrfhyGJawGudk
vku
d Mf unfah eonf/
rsm;pGmaomvlwkdYonf yGJvmonfudk wnvkH; xkdifMunfhonf/
wem&Davmuf t*FvdyfpmudkzwfjyvQif olwkdYem;axmifMurnfavm/
onfrSm pmroifcsifaom armifwif\qifajcjzpfavonf/ olYqifajcESifhol
yGJaemuf waumufaumuf vkdufaeonf/ yGJuolrsm;ESifhoifhjrwfatmif aygif;onf/ qkdif;
wD;olwt
Ydk m; rsufEmS csKdaoG;onf/ t*Fvyd af usmif;om; vl&nfoefu
Y av;vnf; jzpfonf/
tajymtqku
d vnf; csKdomonf/ olt
Y BudKufuv
kd nf; tvku
d o
f ifah ygif;wwfojzifh olonf
b,fyGJrSmrqkd tcGifhom0ifqefYavonf/ wcgw&H oDcsif;0ifqkdonf/ 0g;vufckyf0ifwD;
onf/ aMu;aemifrsm; armif;qkdif;rsm;ukd prf;oyfcGifh&onf/ ywfwvm;udk 0ifacgufEkdif
onf/ yavGoHudk tajcrSefatmif prf;Ekdifvmonf/
1-2-3 cspfopfukH;?
4-5-6 aw;oGm;aumuf?
7-8-9 oGefypfAsKd; .../
armifwifonf ausmif;wGif *Pef;oif&rnft
h pm;? *Pef;awGukd um&efeabjzifh
pmcsKd;um aecJhonf/ &kyfao;q&mBuD;awG vufwef;udkifNyD; wcFPkywfjzifh xGifckwfjzwf
um &kww
f &uf pmcsKd;onfukd vGepf mG tm;us *Pef;awGukd r[kwrf rSef vkyMf uHaejcif;jzpf
onf/
armifwif 0ufpvD,Hausmif;wGif ckepfwef;atmifaomESpfrSm yXrurmppfBuD;
\*,ufonf jrefrmEkdifiHodkYvTrf;wufvmavonf/ qefwjynfokH;yJ? *smreDAkH;BuJ tp&Sd
aom wabmiforH mS bavmifqefaeaomtcsdejf zpfonf/ tu,f yXrurmppfBuD;rjzpf
cJah omfif;? xkrd w
S yg; olt
Y r rcifyk t*Fvyd pf pfAv
dk Ef iS t
hf aMumif;rygcJah omfif;? armifwif
onf uyfuyfowfowf? cJcJ,Of;,Of;jzifh udk;wef;q,fwef; atmifcsifatmifayrnf/ ol
vnf; pma&;q&mjzpfcsifrS jzpfayrnf/ toift
h wifv
h pm&aom tpd;k &trIxrf;wa,muf
eef;awmfa&SUq&mwif
jzpfomG ;aumif; jzpfomG ;Ekid af yrnf/ xkpd Oftcgu jrefrmwkrYd mS tpk;d &vcpm;tvkyu
f dk vGef
pGmrufarmMuonf/ ajymifajymifvufvuf &dSolrSeforQudk pm&;BuD;[k csD;yifhumac:ae
aomacwfjzpfonf/ pma&;jzpfvQifyif tawmfyif tqifhtwef;jrifhvSayNyD/
xkt
d csdew
f iG f armifwifonf ckepfwef;jzifh ausmif;xGuv
f mum aq;pyfaomuGef
aygif'gtvkyjf zifh olaY ,mufzt*Fvyd pf pfAv
dk Ef iS t
hf wl bl;oD;awmifoYkd vku
d o
f mG ;avonf/
olYtvkyfESifholY0goemrSm wjcm;pDjzpfonf/ tvkyfudk vkyfaeygonf[kqkd&avmuf&kHrQom
vkyfNyD; rsm;pGmaom ol\tcsdefwkdYrSm yavGwacsmif;jzifh awG;csif&mawG;NyD; aqG;csif&m
aqG;aecJhonf/ bl;oD;awmif\obm0&Icif;wkdYrSm om,mvSay&m armifwifpdwful;,Of
bdkYtwGuf tvGefaumif;aeonf/ olrEav;u tMurf;avhvmNyD;vmcJhaom a&S;a[mif;
oDcsif;BuD;? oDcsif;cefw
Y u
Ydk kd tao;pdyo
f ;Hk oyfEidk cf o
hJ nf/ xkx
d o
dk cD sif;BuD;wk\
Yd oabmvu
Pmudk qifjcifonf/ odkYaomoabmygvQif BudK;? odkYoabmvuPmygvQif ywfysKd;?
odkYaom tcsuftvuf wD;uGufygvQif ,kd;',m;tp&Sdojzifh *Dwpmayudk aESmufarTbdkY
tcGi&fh chaJ vonf/
olonf oDcsif;awGudk trsKd;trnfcGJonf/ BudK;rsKd;? ywfysKd;rsKd;? ,dk;',m;rsKd;
tp&SdonfwkdYyif jzpfonf/ xkdaemuf trsKd;trnfudk ppfaq;onf/ BudK;rsKd;wGif BudK;[kod
aMumif; trSwfvuPmygonf/ ywfysKd;? ,dk;',m;ponfwkdYwGifvnf; qkdif&modaMumif;
vuPmrsm; toD;oD;yg0ifonfudk awGYjrif&avonf/
BudK;oDcsif;onf wyk'fwnf;r[kwf? tyk'faygif;rsm;pGm &Sdonf/ olwkdYrSm pmom;
omuGJjym;onfr[kwfao;? aw;oGm;wD;vkH;vnf; tcsif;csif; rwlMuacs/ okdY&mwGif BudK;
\trSwfvuPmum; toD;oD; udk,fpDukd,fiS &SdMuonfcsnf; jzpfonf/
avmuwGif vlrsKd;awG trsm;BuD;&So
d nf/ od&Yk mwGif vlwrsKd;ESiw
hf rsKd; rwlMuacs/
rwlaomfvnf; vlrsKd;wkid ;f rSm vlwrsKd;[lodaMumif; trSwv
f uPmtoD;oD; ud,
k pf u
D ,
dk f
iSyg&SdMuonf/ oDcsif;wkdYrSmvnf; xkdtwlyif jzpfonf/ trsKd;\trSwfvuPmudk rlwnf
NyD; BudK;aygif;rsm;pGm? ywfysKd;aygif;rsm;pGm? ,kd;',m;aygif;rsm;pGm xkwfvkyfEkdifonf/ t
rsKd;tpm;udkum; ypfy,fxm;rjzpf? BudK;qkdvQif BudK;\vuPmay:ae&rnf/ acgif;pOf
trnfemru BudK;qkdrS BudK;rSef;od&onfhtjzpfrsKd; rjzpfapoifh/
vlrsKd;udk vlrsKd;yg[k qkid ;f bkwrf qG&J ovkd oDcsif;udv
k nf; bmoDcsif;[k qkid ;f bkwf
qGJ&efrvkd[k armifwif,lqonf/ jrefrmwkdYonf [kdbkd;awmfbk&m;vufxufu jrefrmvkd
r[kwfawmhacs/ acwfrDSqef;opfapumrl jrefrm\trSwfoauFwrSm raysmufacs/ jrif
umrQjzifh jrefrmrSef;odEkdifonf/ vlrsKd;onf acwfrSDwkd;wufvmovkd oDcsif;wkdYvnf; wkd;
wufacwfrSDbkdYvkdonf[k ,lqonf/
OD;aomfZif
(3)
0goembm*D
armifwif\0goemrSm oDcsif;yifjzpfonf/ olonf oDcsif;rSwyg; bmudkrQpdwfyg
0ifpm;jcif; r&dv
S aS cs/ ausmif;rSmvnf; qufrae? tvkyu
f v
kd nf; wm0efausausrvky?f
aus;iSufawGudk yavGrIwfum ajzazsmfaeonf/ odkY&mwGif iSufwkdYu olwkdYtm; ajzazsmfay
onf[k r,lqacs/ aESmifh&Sufonf[k xifayrnfvm;roday/ xkdYaMumifh olYtm; iSufzsm;
wkdufum armif;xkwfavonf/ iSufrd bl;oD;awmifa'orS tajcusqkwfcGgcJh&onf[k
olu ajymonf/ wm0efayghysuf tvkyfjyKwfcJhjcif;vnf; jzpfEkdifonf/ bl;oD;awmifrS
*DwtcsuftvufwkdYudk&onf/ *Dwudk bl;oD;awmifa'orSyif pwifonf[k qkdEkdifonf/
*Dwavmuudk rsufu,
G jf yKoGm;&onfrmS vnf; bl;oD;awmifr&S cJah omiSuEf iS t
hf &ufaMumifh
yif jzpfavonf/
yXr-iSufudkaMumuf t&ufukdaomufonf/
'kwd,-t&ufudkBudKuf t&ufudkaomufonf/
wwd,-raomuf&vQif raeEkdif t&ufudkaomufonf/
pwkw-iSufESifht&ufu olYtowfudk jzwfoGm;avonf/
armifwifonf tvkyv
f ufr?hJ iSuzf sm;a&m*gonf t&uform;tjzpfjzifh rEav;
odYk jyefa&mufvmcJah vonf/ aeYtcg iSuzf sm;wufonf/ ntcgrSm tNidryhf aJG wGukd avQmuf
Munfhonf/ ausmif;om;t&G,fu &kyfao;ESifhajr0kdif;acwf jzpfonf/ vl&G,fjzpf bl;oD;
awmifrS jyefvmaomtcg acwfonf tNidrfhacwfjzpfaeonf/ tNidrfhonf olYtwGuf t
qef;jzpfaeonf/ oluvnf; tqef;udk BudKufay&m olESifhtNidrfhrSm vGefpGmyPm&aeawmh
onf/
eef;awmfa&SUq&mwif
wnwGif ,kZerat;pde\
f tNidru
hf kd oGm;Munfo
h nf/ q,fem&DavmufwiG f tNidrhf
odr;f tdrjf yefa&mufvmonf/ tdy&f mxJ0iftdyaf omfvnf; tdy
f r&ay/ ,kZe\ajym
[efqkd[efukd wa&;a&;jrifa,mif Mum;a,mifaeonf/ om,maomolYtoHuav;ukd
Mum;a,mifaeonf/
]]trdtztpfukd tpfrrsm;u r,fat;udk arwmxm;Muonf/ 0dik ;f 0ef;NyD;ajrmuf
pm;Muonf/ r,fat;uvJ wOD;arwmwOD;rSm qko
d vkd trdtz tpfut
kd pfrrsm;udk arwm
a&csrf;jzifh yufzsef;aeygonf/ 'gaMumifv
h J r,fat;udk 0dik ;f NyD;cspfMujcif;ygbJ/ r,fat;
[m tckEpS rf pS NyD; ujy&wJt
h opfuav;jzpfygw,f/ qufvufNyD; tm;ay;csD;ajrmufawmf
rlMuyg}}pojzifh ,kZerat;pdeaf jymonfrsm;udk wa&;a&;Mum;a,mifaeonf/ rat;pdef
\toGirf mS ol\rsufpx
d w
J iG f pGx
J ifaeonf/ toHrmS ol\em;xJwiG f 0Jvn
S ahf eonf/ oef;
acgifausmfonfhwkdifatmif tdyfraysmfojzifh tdyf&mrSxum oDcsif;pyfonf/
a&;vku
d ?f zsufvu
dk ?f zsufvu
dk af &;vku
d Ef iS chf smcsmvnfaeonf/ bl;oD;awmifwiG f
aepOfu oDcsif;awG trsm;udk pyfcJhbl;onf/ b,foDcsif;rS xkdrQcufcJjcif; r&Sday/ wcg
w&H waeYwnf;rSmyif okH;av;yk'fNyD;onf/ ,ckrl rkd;ompifpifBuD;vif;cJhonf/ wyk'frQ t
zwfrwifacs/ taMumif;&Sdonf/ ntcsdefrawmfjzpfae ol\vufpGJawmfyavGudkif;?
ywfwvm;udk if; &J&&J if&h ifrh rIw&f ? rwD;&aomaMumifh jzpfayrnf[k wGuu
f m rk;d vif;tm;
BuD;wGif warS;avmuf arS;vkdufavonf/
arS;aomfvnf; raysmfvSacs/ ,kZerat;pdefudkcsnf; tdyfrufrufaeonf/ tdyf
rufxJwGif ,kZeu ol\oDcsif;udk vGefpGmoabmusvkdY y&dowftv,frSm olYtm;csD;usL;
*kPfjyKaeavonf/ okdYjzifh qGrf;cHjyefcsdefavmufrSm Ekd;onf/ a&rdk;csKd;NyD; nu rNyD;jywf
aomoDcsif;udk jyefudkifonf/ xrif;rSef; [if;rSef;rod? pmpDvkduf toHoGif;vkdufvkyfae
onf/ toHvnf;rus? pmvnf; [efrusjzpfaeonf/ odkY&mwGif rmefukd rcsacs/ vkyf,if
jzpf&rnfqadk om ,kMH unfcsufum; &Sad yonf/ pmom;udk a&;vku
d f ywfwvm;ESit
hf oHwu
dk f
vku
d ?f yavGEiS t
hf oHzrf;vku
d f awG;vku
d ?f a&;vku
d Ef iS t
hf ifwu
dk t
f m;wku
d f jzpfaeonf/ xkpd Of
wGif acgif;&if;tdrfrS om;trdESpfa,muf tajctwifajymaompum;udk Mum;&onf/
]]BudK;rSr&SdbJeJY tarhykwD; b,fhES,fvkyf oDrSmvJ}}
]]tJ'gaMumifh tarajymNyDaum? BudK;udk t,ifuspfygvkdY}}
armifwifonf cJwHESifhyg;apmifudk axmufum xkdpum;udk pOf;pm;,if; ]][kwfNyD
[kwfNyD}}[k xatmfvkdufavonf/ [kwfNyD/ ykwD;ukH;wmESifhpmukH;wm[m twlwlyJ/ ykwD;
ukH;&mrSm yXr BudK;&SdzkdYvkdw,f/ BudK;&SdrS oDukH;vkdY&w,f/ ykwD;BudK;[m wD;vkH;eJYwlw,f/
ykwD;[m tu&mpmvkH;ESifhwlw,f/ tu&mpmvkH;awGuawmh ighrSm&Sdaeom;yJ/ rat;pdef
OD;aomfZif
eef;awmfa&SUq&mwif
10
OD;aomfZif
11
eef;awmfa&SUq&mwif
12
OD;aomfZif
13
eef;awmfa&SUq&mwif
14
15
OD;aomfZif
(6)
oaX;0g'ukd ar;vmMu,if
q&mwif rEav;odjYk yefa&mufaomtcg jrefrmEkid if yH idk f "mwfjym;ukrP
x
D al xmif
&ef pdwftm;xufoefaeonf/ olonf &efukeft*Fvdyfydkif ukrPDwkdYrS "mwfjym;oGif;jcif;
ESiyhf wfoufaomynm&yfwu
Ydk kd odrw
S v
f mcJo
h nf/ ArmoDcsif;? ArmawG twGuf ArmawGom
vkyfxkdufonf[laom tpGJvnf; wG,fvsuf&Sdonf/ udk,fwkdif oaX;jzpf&eftwGufum; r
[kwfacs/ aiG&SdaomolawG pkaygif;NyD;vkyfapcsifonf/ oluawmh at;at;aq;aq;oD
csif;a&;ay;aernf jzpfonf/ odkY&mwGif rEav;u "mwfjym;xkwfvkyfa&;ESifhywfouf
b,forl Q em;rvnf? oabmraygufMuojzifh ud,
k w
f idk w
f tdrq
f if; wtdrw
f ufvu
dk Nf yD; 0g'
jzef&Y avonf/
aA'ifvnf; wGuw
f wfonf/ twdwef rd w
d f wabmif ba0gwku
Yd v
kd nf; ,kMH unfol
jzpfonf/ tcsKdu
Y ol\oDcsif;awG emrnfausmfMum;vlBudKufrsm;onfrmS aA'ifaMumif[
h k
vnf; ajymMuonf/ olonf rsm;aomtm;jzifh oDcsif;qkdrnfhol\Zmwmudk wGufcsufppf
aq;NyD;rS oDcsif;a&;ay;wwfonf/ waeY jrefrm"mwfjym;ukrP
jD zpfajrmufa&;twGuf 0g'
jzefx
Y u
G &f mwGif ol\jrif;&xm;armif;orm;u ]]tMuH&cufygoaemf}}tpcsDwhJ y'ukov
idkcsif;udkqkdav&m vGefpGma'gojzpfvsuf tdrfodkYjyefNyD; tarmif;ckdif;avonf/ xkdaeYrSm
edrdwfraumif;[k tdrfrSmyif atmif;aeavonf/
ydu
k q
f ef&mS ;wm em;rv,f ydu
k q
f efaygwm ajymwwfw,f ZrL'Dy-edrw
d w
hJ usef;
rma&;eJYoaX;0g'udk ry,f/
&wemckepfyg;&,feJY armfawmfum;vJpD;r,f? qif;&Jwm em;rv,f? rif;yGJrSm oGm;
r,f? taygif;o[mrsm;&,feJY? aumif;wmudkrS pm;r,f/ eef;awmfa&SUudk ar;vmMu,if
]]bmvkyfrvkdYvJq&m}}\
]]rod wdwfwdwfae? udkvHbD,mudk oGm;MupkdY}}
xkdoDcsif;udk udkvHbD,m"mwfjym;ukrPDu rMunfatmifudk tqkdckdif;onf/ udkvH
bD,mu rapmpde\
f a&Torifacsmif;taMumif;udk odNyD;jzpfonf/ odaYk Mumifh a&Torifacsmif;
"mwfjym;rxGufrD rMunfatmif\"mwfjym;udk xGufatmifvkyfvkdufonf/ rapmpdef\a&T
orifacsmif;xuf rMunfatmif\"rpMumu wvapm xGufojzifh a&Torifacsmif;rSm
aumif;vsufESifh rpGHjzpf&avonf/ enf;jzifh &efukefwGif aiG&vrf;&Tifaeaomfvnf; ol
\pdwfrSm Nidrfoufjcif;r&Sdacs/ EkdifiHa&;a,mifa,mif? pD;yGm;a&;a,mifa,mifjzifh &efukef
wGif tcuftcJawGYum rEav;odkY vGrf;oDcsif;oDum jyefwufoGm;avonf/
eef;awmfa&SUq&mwif
16
oaX;0g'vkdY uRefawmfajymvkdufr,f/
aiGvkdcsif aiG&Ekdifw,f? a&Tvkdcsif a&T&Ekdifw,f-uG,f/ vkdpdwf"mwf[m avmu
tjrwfq;Hk wu,f/
atmf...cspfwJh&nf;pm; pGJvrf;awmh rMum{uef &vdrfhr,f/ yrmvkd rSwfMu
uG,?f vkcd sifwm &vdrrhf ,f...eef;awmfa&SUudk ar;vmMu,if oaX;0g'vkYd uRefawmfajym
vku
d rf ,f/
ypnf;Opm ckwdk;yGg;w,f? vlrsKd;jcm;eJYpHrEIdif;ygeJY rSefwkdif;qkdcsifw,f/ odef;oef;
uka#ra&Ekdif wkdYykdifOpm<u,f? ppfudkif;taemufzufawmif0,f? wkdYypnf;awG &Sdygw,f/
edAmefa&mufatmif ydkifNyDuG,f? eef;awmfa&SUudk ar;vmMu,if oaX;0g'vkdY tukefajymjy
vdu
k rf ,f/
jrefrmydkifukrPD yXrqkH;twdwfaqmif atmifjrifpGm ay:xGufvmaomoaX;
0g'oDcsif;yif jzpfonf/ xkdpOftcgu EkdifiHa&;wGif a'gufwmbarmfonf qif;&Jom;0g'
udk xlaxmifaeayonf/ eef;awmfa&SUu qif;&Jom;0g'onf edrdwfr&Sd r*Fvmraumif;[k
,lqonf/ qif;&Jom;0g'\tusKd;taMumif; tqk;d taumif;jzpfaom 0g'oabmw&m;
udk avhvmuRrf;usifum; r[kwfacs/ qif;&Jomqkdwm trnfemrynwfudk rBudKufjcif;
omjzpfonf/
xkjYd yif vlawmfawmfcyfrsm;rsm;u &efuek v
f ?dk rEav;vkNd rdKUBuD;rsm;wGif tvkyBf uD;
tudik Bf uD; wku
d w
f m taqmuftODBuD;wkrYd mS jrefrmydik rf &S/d vlrsKd;jcm; w&kyu
f v
k m; t*Fvyd f
ydkifawGom&Sdonf/ ArmawG jzpfjzpfajrmufajrmuf bmrQrvkyfwwf[k udk,fhudk,fudk,f ESdrfh
um ajymaeMuonf/ xkdavoHwkdYudkvnf; eef;awmfa&SUu rcHcsif ppfudkif;taemufawmif
ay:rSm wkyYd pn;f awG ode;f oef;uka# ra&wGuEf idk af tmif &Syd gonf/ olwyYdk pn;f awGu wc
Pom cHpm;&onf/ wkdYypnf;awGu edAmefa&mufatmif cHpm;&rnf[k avmukw&ma&;
<u,f0ykHudk nTefjyvkd oaX;0g'udk a&;umqkdjcif;jzpfonf/
jrefrmydkif atmifr*Fvmtrnf&Sdaom "mwfjym;ukrPDrSm oaX;0g'wyk'fESifhyif
t&if;tqaygif;rsm;pGm tjrwf&av&m eef;awmfa&SU\wdwfedrdwfrSm t"dyg,fr&Sdr[kwf
acs/ oluawmh *syefacwfudk vSrf;nTefavonf/ oltwdwfaqmifonfhedrdwfwabmift
wkdif; *syefacwfrSm vmjzpf&onf[k ajymjyonf/
wabmiftwdwfay:? atmifedrdwfr*FvmqkdMupdkY&JU? rdef;uav;awG acgif;ay:
rif;avmif;arQmf? cifhauomqHxkH;rSm rif;avmif;arQmfwJh? acwfay:yifqkdwm olYbmom
vmay:/
acwfukd rjyifeaYJ emf? acwfukd r&bl;aemf? [dt
k ,ifwek ;f u azaza&;wJh oaX;0g'
OD;aomfZif
17
eef;awmfa&SUq&mwif
18
OD;aomfZif
*sme,fww
Ydk iG f pHzo
J wif;rSm rygvQifrjzpfaomowif;w&yf jzpfco
hJ nf/ pmzwfow
l u
Ydk vnf;
xko
d wif;udyk if zwfcsifMuav&m? owif;pm*sme,fwrYdk mS pHzo
J wif;udk olx
Y ufig OD;atmif
xl;atmif xJhoGif;Muavonf/ oDcsif;q&m q&mwifuvnf; vufaES;raeacs/
armifpzH ?J usrwk&Yd efuek x
f ?J toHrpJ-yGaJ vmuf wabmifatmf? rdNyD-rdNyDwhJ trSef
bJvm;/
pHzJpum; em;rqefYavatmif? odyg,if rdyg,if b,frSmvJarmif? olykef;aeus
a'otpkrH mS oDcsif;eJn
Y u
D m pDumpOfum wifq&mabmfjy armifpzH t
J aMumif;pkv
H ifatmif
vlraESm-jzL0awm? pkHajcwifharm? awmykef;awmif? [kdprkHawmifpyfrSmawmh? a&csKd;qif;?
aiGtkd;wGif; a&udk pm&if;eJY,lumaqmif/
a&mufuay:q&m? aemufawmfyguHBuD;armif 'Dwkdif; 'DNrdKU ieDwkdY ygavatmif
rdwdvmawmifrSm? acgifjyefjyefvm? uHMurmqkdoifhatmif? armifpHzJ yGJMunfhvmwmawmif?
iSurf if;BuD;,lumaqmif uGr;f tpf ,lcphJ rf;yg? cifcifwifwif? pHzt
J aMumif; ajymprf;armif
&if? 'Dvkdyg/ rmrD&,f? ompnfe,ftwGif; ae&if;rawmh rJawm&GmwGif udkpHzJ yGJMunfhvm
wmjrif.../
q&mwifonf owif;pm*sme,fww
Ydk iG yf gaom owif;wku
Yd kd pkaygif;um armfueG ;f
wifbdokdY oDcsif;wyk'fwnf;ESifhaz:jyvkdufavonf/ pHzJowif;udk vltrsm; ief;ief;wuf
odcsifykHvnf; ygonf/ tu,f ajymEkdifygu rsufESmyef; yGifhvef;ykHvnf; ygonf/ xkdoD
csif;qkv
d Qif a&Twav;BuD;u tvku
d o
f cD sif;ESiu
hf mwGe;f yif a&;qGv
J u
dk af o;onf/ *sme,f
xJwiG -f
pHzJtaMumif; ryg,if
a'goeJt
Y jypfwif
rifhocif vm,if *sme,fwGif
'Dvkdyg? rmrD&,f? ompnfe,ftwGif;
ae&if;rawmh rJawm&GmwGif
udkpHzJ yGJMunfhvmwmjrif.../
vlw\
Ydk ypyfrS umwGe;f &kyf tjzpfoYkd ajymif;vJomG ;aom oDcsif;[kqo
dk ifo
h nf/ &kyf
&Sifydwfum;ay:odkY yXrqkH; umwGef;&kyf&SiftjzpfESifhajymif;oGm;aom oDcsif;wyk'fvnf;
&Sdao;onf/ '*kefcifvSMunfodkY a&;ay;aom oDcsif;yifjzpfonf/
vmr,f vmr,f rMunf&JUwJh? wu,fapmifhwJhtcsdef? rvG,faygufeJYtdrf/
0ifawmfryl g uvdef uvdef tBudrBf udrf r,fMunfajymawmh bBuD;om; oabmu
apmapmuvJ rcsde?f rMunfu cspf&ufew
YJ ,ftwJu
h vdef rpm;Ekid f wydeyf ed ?f rtdyEf idk f wvdrf
19
eef;awmfa&SUq&mwif
20
21
OD;aomfZif
(1)
ppfuikd ;f wHwm;udk qk;H atmifppfjyefawmh ok;H axmif&h pS &f mhajcmufq,fay? rD;&xm;vrf; t
us,ft0ef;taerSm? ESpfqJhav;ay-rydkrapmif;/ /armfawmfum;vrf; tajrmifqG,fum
i,f? tawmifEpS q
f ,fomom vlomG ; 7-ayxm;? tkww
f idk Bf uD;rsm; tuGuo
f mG ;NydKifonf?
wqJhig;wkdifwef; qifxm;vsuf? ukef;aygif;wq,f vrf;zGifhjcm;vdkY tcef;w'gZiftm;&Sd
avonf/ a&tjrifhrS awG;0,farQmfvQif? av;q,fausmf ig;aypGef;/ wHwm;tnTef;a&;
cJhygonf/ aw;zGJYuAsmpD/ ukefp&dwfawG ,ckaiGoifhjyefawmh wuka#ESifhig;oef;ausmfav
onf/ eef;awmfa&SU &wemtrnfrSm jrefrmjynf cspfaMumif;omyav;.../
(2)
wHwm;qufNyD;NyD? oGm;rJhc&D;onf iSuforeful;wkdYqdyfu tdyfMu&Smonf? vlrsm;wvD? Arm
vlrsKd; tvkyfr&Sdawmh 'DwHwm;BuD; Munfh-idkrdonf/ Armjynf qefaygoa&GU eef;awmfa&SU
wGifavonf/ uHqkH-&efukefNrdKUu Munfh&efvmMuonf/ owif;rsm;pum; tif;0wHwm;
[k EIwfzsm;atmifvHcsD/
xygaemf-r&mausmf&,f *a[qufvYdk a&TMuuf,ufb&k m;zl;,if; ppfuikd ;f wHwm;ul;awmh
rnf/ aendKndKi,f&D a&Tbo
dk al wGvmjyefNyD? wHwm;xdyrf mS xrif;csufrvk?Yd [if;&Guu
f av;
cl;aeonf/
Armjynf qefpyg;aygonf? eef;awmfa&SU wGiaf vonf? uHq-k &efuek Nf rdKUu Munf&h efvmMu
onf/ owif;rsm;pum; tif;0wHwm;vkdY 0ifh<um;atmifvHcsD.../
uHqkH-&efukefolawG t&SdefBuD;orkdY ykodrfxD; pdefbD;qifvkdY ppfudkif;wHwm; ul;awmhrnf/
eef;awmfa&SUq&mwif oDcsif;a&;aumif;onfukd txl;ajymbG,rf &daS y/ od&Yk mwGif
aw;xyfuu
kd m; rSeaf tmif rpyfcahJ cs/ ol ,cka&;aom aw;xyfrmS &Spq
f ,fay:oHygaomf
vnf; aw;xyf\pnf;urf;Oya'ESirhf nDnw
T af cs/ oDcsif;onfwo
Ydk nf rSm;,Gi;f aomuAsm
udk olwkdY\xufjrufaomtoHjzifh trSm;udk zkH;vTrf;wwfMuonf/ aw;xyfonfvnf;
udak z:jyvku
d af vonf/
eef;awmfa&SUonf toHu&kd mS MuH&mwGio
f m acwfro
DS nfr[kwaf y/ oDcsif;\teuf
t"dyg,fpmom;wGifvnf; acwfrSDonf/ taMumif;t&mrSmvnf; acwfrSDonf/ pHzJxvQif
pHzo
J cD sif;? *VKefxjyefawmh *VKefocD sif;/ ppfuikd ;f wHwm;udk aqmufvyk af omtcgwGiv
f nf;
acwfEiS &hf ifabmifwef;um vku
d af vonf/ owif;pmwkw
Yd iG f ppfuikd ;f wHwm;BuD; azmufvyk f
onfhowif;udk csJYxGifa&;om;csdefwGif eef;awmfa&SUuvnf; oDcsif;oDavonf/
eef;awmfa&SUq&mwif
22
OD;aomfZif
23
eef;awmfa&SUq&mwif
24
OD;aomfZif
xef;a&orm;wko
Yd nf xef;a&cGuu
f kd qufvuf udik cf sifpw
d rf &SMd uacs/ olwo
Ydk nf
oDcsif;oGm;wGif if; epfreG ;f aeMuonf/ apmapmu xef;a&rl;onf ,cktcgrSm wl&,
d mESihf
*Dw,pfaeMuonf/ apmapmykdif;u ausmif;ay:wGif &[ef;omraPrsm; w&m;pmusuf
aeMuonf/ ppfajy;tdraf xmifprk sm; a&mufwwf&m&m pum;ajymaeMuonf/ uav;rsm;
ESifhausmif;om;rsm; qlnHum upm;aeMuonf/ ,cktcg xkdtoHwkdYudk rMum;&awmhacs/
wdwfqdwfpGmjzifh olwkdYtem;0kdif;vmMuonf/
wu,frorm rdpmvlrsm;onf aejynfawmftm; ukvm;jzLeDzsufqD;avNyD? ae
rif;ylavmif oJa<uatmif zefaqmifavawmhtm;? w&kyfjynf*Emv&mZfom;? oem;i,f
rnmavawmhonf/
eef;awmfa&SUonf ol\&mZ0wftkyfb0udk arhoGm;[efwlonf/ ykdifydkifEkdifEkdifESifh
cyfNrdKifNrdKif oDqkdaeonf/ bif*sKdvufoHuvnf; Nidrfhanmif;om,mvSonf/ yef;a[0ef
udk aMumif;ay;vkdufNyD;awmh eef;awmfa&SU\ref;&wemykHudk vSdrfhay;vkdufESifh Nidrfhat;ae
awmhonf/
MuKH&jyefonf? pdefa&T&wemygqkH;tdrfajco"mvkH;vkH;i,fjymjzpfNyD/ bk&m;w&m;
oHCmu,fwifawmfrlyg? a'0g&Sifomoemapmifhewfrsm;? Armrsm; apmifha&Smuf
apiSg r[myx0Dajrtm; oufaowifum Mum;vkdufyg&JU? Armrsm; apmifha&Smuf
apiSg? eef;awmfa&SUqkawmif;? raumif;rIawG a&SmifuiG ;f yg? jzpfco
hJ rQ taMumif;
ta[mif;awGudkbJ? tm;vkH;a&SUodkY aysmf&TifpGm aexkdif&m? aumif;aomapwem
ESijhf refrMum? awGaY wmhrmS ? bke;f Muufoa& yGiNhf zdK;? qwefy;kd i,f wk;d wufygapiSg/
xef;a&0dkif;rS jzpfay:vmaom emrnfausmfMum;vlBudKufrsm;aom oDcsif;wyk'f
yifjzpfonf/ xko
d cD sif;udk BudKufMuonfrmS a,bk,stm;jzifh a&Tref;ol-a&Tref;om;wkyYd if
jzpfonf/
(9)
]a&Trif;uefol}
aemufxef;awmwawmrSm wukd,fawmf xef;a&rl;NyD; a&;aomoDcsif;udkum;
jrefrmwEkid if v
H ;Hk \*DwavmuwGif ,aeYwidk f acwfpm;vsufyif &Sad o;onf/ xko
d cD sif;um;
a&Trif;uefbkwfoloDcsif;yif jzpfonf/
rif;uefbkwf&GmrSm rEav;ajrmufbufwGif wnf&Sdonf/ xef;a&tvGefaumif;
onf/ tdrfa&SUrif;u olYtwGuf pyg,f&S,fowfrSwfxm;aom xef;awm&Sdonf/ xkdxef;
awmukd tdrfa&SUrif;xef;awm[k ac:onf/ eef;awmfa&SUonf xdkxef;awmodkY rMumcP
25
eef;awmfa&SUq&mwif
26
27
OD;aomfZif
(10)
*DwOvD
remvkd,kwfolawG&,f? AdkvfcsKyfyg acgif;aqmifrsm;udkv okdYavmufawmif rw&m;wm? yl
rIawGvTrf;ygvkdY? vlxkraMucsrf;aygif? t&yf&yf e,fy,fqlMuygvdrfh? owfwJhvlxkwfay;/
&ufpufMuygay&JU? xuf0ufrQomyiftvHudkxl? MunfndKol jynfy[dk&fql 'Dvkdvl? AkdvfcsKyf
acgif;aqmifrsm;udkv? oem;vGef;vkdY trsm;idk&Smol? vGwfvyfumeD; NydKifpH0kdif;awmh EkdifiH
wkdif;u orkdif0ifhcgxl? wAkdvfuswAkdvfwuf wkdufrJhol? vGwfvyfa&;BuD;vrf;udk,l.../
AkdvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG acgif;aqmifBuD;rsm; usqkH; q&mwifrSm ,lMuKH;
r&jzpf&onf/ xkaYd Mumifh *DwOvjD zifh vuftyk cf sDvu
dk jf cif;jzpfonf/ Ekifd if aH wmfwiG f Akv
d cf sKyf
atmifqef;ESifhwuG acgif;aqmifBuD;rsm; usqkH;&jcif;onf EkdifiHawmf\qkH;&IH;rIw&yfjzpf
onf/
obifavmuwGiv
f nf; &Gmpm;BuD;pdeaf A'gESiahf vbmwDa':jr&ifwYdk wl&,
d m*Dw
rdcif\&ifciG w
f iG f avsmif;pufomG ;jcif;onfvnf; Ekid if aH wmf\qk;H &I;H rIw&yfyif/ eef;awmf
a&SUemrnfausmfonfrmS pdeaf A'g? avbmwDa':jr&ifw\
Ydk tultnD ygonf/ xkt
d wl eef;
awmfa&SUuvnf; olwkdYtm; jyefvnfaus;Zl;jyKcJhonf/
yef;oZif ref;cGifay:prkdY arQmfMuw,fav;.../ erf;rSmvm;armif&JU? arT;w,f&Sif yef;jr
oZif/ /MuLMuLarT;wJah *:oZif? xl;vJx;l wJrh ,f&if? cspfol BudKufol xku
d o
f rl eS ,
f if cif
0rf;omwJrh ,f&if? a&Topmyefqif-jr&if? pef;omwJyh ef;jroZif/ /oZifav-c,mav?
pum;avpy,fav? yef;wum-yef;wumwGi?f b,fyef;omvk,
Yd Of yef;awmf0if oZifyef;
omvkdY,Of? jr&if? pef;omwJhyef;jroZif/
tNidrrhf if;orD; avbmwDa':jr&ifEiS ehf ef;awmfa&SUq&mwifrmS tawmfyift<urf;
0ifvmaom cspfrw
d af qGrsm;jzpfMuonf/ a':jr&ifonf eef;awmfa&SUtm; oDcsif;a&;ay;
yg[k b,ftcgrQ em;ylem;qm rvkyfacs/ eef;awmfa&SUuvnf; ylqmavmufatmif apmifh
qkdif;raeacs/ tcsuftvufoDcsif;a&;uGuf &onfESifhwNydKifeuf a&;ay;onfomjzpf
onf/ a':jr&iftay:wGif oDcsif;a&;cEIe;f vnf; owfrw
S cf suf r&Sad cs/ oDcsif;a&;c? Pf
eef;awmfa&SUq&mwif
28
OD;aomfZif
r,fqdk.../
cifoef;&DrSm &mrnwkdif;oluav; jzpfonf/ &mrnwkdif;wGif a&wufa&us&Sd
onf/ 'Dwuf'Dus[kac:onf/ q&mwifonf 'Da&jzifh olYb0udk o&kyfaz:ay;vkdufav
onf/ rGefjzpf rGeftoGifqifay;jcif; jzpfonf/
awmifwef;BuD;awG? arQmifprf;BuD;awG &Sm;yifatmufrSm zm;uifacsmufu,feJY
a&SmifraoG rl;ap? acgifa&bl;awG r,if;pyg;eJYxrif;pm;r,f uefoif;em;u apmifhvsuf
a&TArma&-apmeef;a&T/ /cspfp&m-trSefpum;? twif; eom;yg,m;a0.../ u&if
rav;a&...?igArmudk cspfrvm;a0...? ajymwJha&TArma&? oabmuGJYw,frygoav?
apmeef;a&T-a&T.../ olt
Y oHu-Mum;a,mifao;? zm;aumifuav;eJY arQmfawmhr,fav?
a0-a0-a0.../
/r,if;pyg;eJY xrif;pm;r,f? uefoif;em;u apmifhvsuf a&T
Arma&-apmeef;a&T.../
apmeef;a&Tum; Zmwfrif;orD; Avjyef\u&ifemrnfjzpfonf/ Avjyefum; u
&ifvlrsKd;jzpfonf/ u&ifrav;jzpfay&m u&ifwkdY\p&dkufaz:um a&;ay;jcif;jzpfonf/
trsKd;orD;rsm; uRJaumfrsufrSefudk pwkdifxkwfum pwifwyfqifMu&mwGif uRJaumfrsufrSef
oDcsif;udk a&;cJhonf/
pkeH o
YH mNrdKifv,f? aomif;aomif;eJaY wmfw,f Akv
d af uarmif&,f? vrf;avQmufxu
G f
,if ac:uG,f/ /vlawGrodatmif yGJawmfqufqef? uRJaumfrsufrSef? &kyfudkajymif;um?
OD;xkyfaqmif;um? aomif;aomif;vkdufr,f? pkHeHYomNrKdifv,f/
aomif;aomif;um; Mobmaomif;jzpfonf/ ,ckyefwsmwGit
f uenf;jyq&mvkyf
aeaom a':Mobmaomif;jzpfavonf/ q&mwifonf odv
Yk Qif rsufjrifukd om"uwif
um a&;pyfwwfavonf/ AkdvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG acgif;aqmifBuD;awG vkyfMuHjcif;
cH&pOfuvnf; rsufa&usonf/ &Gmpm;BuD;pdeaf A'gESio
hf t
Yl oJaMumf avbmwDrjr&if uG,f
vGefpOfuvnf; ,lMuKH;r&jzpfcJh&onf/
wkid yf ifabmf wkid yf ifbuf vlBuD;q&mrsm;yif? b0awGjcm;tif? &Gmpm;bk&if? obifh
&ifaoG;a0;ayghrjr&if/ /awmifpOfe,fy,fuyif atmifyifv,f tpwGif eef;awmfa&SU
idkrdvQif? obifh&ifaoG; a0;ayghrjr&if/ tmV0DwHcg; awmf0if? yvmuGif;jyif? [mvm[if;
yif? xD;eef;aumvkdY awmtppfukdjrif obifh&ifaoG; a0;ayghrjr&if/
29
eef;awmfa&SUq&mwif
30
(10)
pmqk\
d Zmwford ;f
t*Fvdyftajy;? *syeft0ifwGif ref;&wemykHjymuscH&onf/ *syefajy;? t*Fvdyf
t0ifwiG f a&Teef;awmfBuD; aum&onf/ xkrd Qruao; ol\q&mwkid yf ifabmf wkid yf ifbuf
jzpfaom &Gmpm;BuD;pdefaA'gESifhobifh&ifaoG;rjr&ifuav;wkdYvnf; obifavmuBuD;udk
rsufuG,fjyKoGm;avMuNyD/ odkYaMumifh t&ifuvkd wufwuf<u<u r&Sdawmhacs/ olYom;u
av; a&Teef;wif emrnfausmfrif;om;jzpfa&;avmufombJ tm;cJawmhonf/
*syefajy;rnfEh pS w
f iG f eef;awmfa&SUonf rdwv
d modaYk &mufaeNyD; q|rajrmufred ;f r
wa,mufEiS &hf u
G u
f syifayguf vkyaf eavonf/ awmfveS af &;BuD;\'PfrmS jyif;xefvaS om
tcg wwd,r,m;ay:vifwifEiS o
hf m;a&Teef;wifwrYdk mS olt
Y wGuf pdwrf csojzifh olaY emuf
vku
d Mf uonf/ om;ESirfh ,m; pGepYf m;a&mufvmaomtcg ol\b0udk pdwef mvSum vrf;pOf
ajymif;vkdufonf/ eef;wifudk rif;om;jzpfatmif wifay;NyD; olum; at;at;aq;aq;
oDcsif;a&;aernf/ eef;wifu ol\om;r,m;rsm;udk apmifha&Smuf&ef jzpfonf/
opfwyifaumif;avu iSuw
f aomif; em;aeEkid o
f nf/ ckv
d EHI idk o
f nf/ a&Tref;wif
armifonf rsm;jym;vSaom ol\aqGrsKd;wumwkdYudk rawmifhrw raMumifhMu&atmif
axmufyu
hH n
l ED idk cf o
hJ nf/ a&Tref;emrnfxu
G af tmif olu ulncD o
hJ nf/ olt
Y ultnDjzifh a&T
ref;wifarmif xGef;ajymifcJh&onf/ EkdifiHausmfrif;orD; rif;om;rSefu olYtultnDESifhr
uif;acs/ ol\omrntultnDESifhyif xkdrQemrnf&Muonf/ udk,fbd&ifbdwu,fwrf;
vkyfay;ygvQifum; 0if;0if;awmuf xkd;azmufoGm;vdrfhrnf[k arQmfvifhonf/ ,kHMunfudk;
pm;onf/ olonf a&S;OD;pGm om;uav;udk vufqu
JG m awme,fwavQmufwiG f ac:aumuf
vku
d af eonf/ &[ef;cH&iS jf yK? bk&m;yGJ ponfww
Ydk iG f MuKH&mqkid ;f jzifh yGx
J w
k af y;onf/ obifh
&ifaoG;jzpfav&m b,fyGJwGifrS cJcJ,Of;,Of; r&SdvSay/
eef;awmfa&SUq&mwif? ay:vifwifuarG; azazq&mwif ,Ofaus;atmif qk;H r
vkdufygonf tazeJYcspfMuwJhrdwfaqGawG rSef,if pdwfaMuatmifyif ujyr,fAs vlaygif;
qefYatmif aygif;&r,fvkdY uRefawmfhtaz oifygonf/
wvkyfauR;bl;wJh aus;Zl;awmf*kPf&nf? rarhEkdifygaMumif;? ,aeYwkdifatmif
aygif; a&Teef;wif aumif;wmudk rdbtaygif;wkdY taMumif;udkjyrnf/ a&T-a&T-a&T-eef;
eef;wif vmNyD-vmNyD-vmNyD? ArmhZmwfudk tm;ay;Mu&atmif? wabmiftoHatmifvH
xlawmhrnf/
NAdwo
d QESit
hf ar&duef? ArmtoHukd qvHoonf/ tifrwef,Ofaus;odraf rGyY gay
onf/ wkdYArmjynfobifcef;udk eef;awmfa&SUu tawGYrsufjrifpDpOfum a&;avonf/
OD;aomfZif
tazeJt
Y aru? tajceJt
Y aeus? om;udk tarGay;onf/ t*Fvyd af usmif;rSm uRef
awmfxm;vkYd tusKd;vJrrsm;orkYd ighom;obiform; vky&f rnf/ Munfv
h u
dk Mf uyg/ Ekid if aH usmf
jyrnf/ bdvyfxdatmif trSefoGm;rnf/ rEav;om;&JUZmwdukd eef;wifuav;u aoG;udk
jyawmhrnf/ a&Teef;wifvmNyD? ArmhZmwfudk tm;vkH;odMu&atmif wabmifoH-atmifvH
xlawmhrnf? NAdwdoQESifhtar&duef? ArmhtoHudk qvHoonf/ tifrwef,Ofaus;odrfarGY
ygayonf/
wkdYArmjynf obifcef;udk eef;awmfa&SUu tawGYwifjyonf/
eef;awmfa&SUonf ol\rltwkdif; ol\om; a&Teef;wif\b0jzpfpOfudk pDpOfum
ay;onf/ Ekid if jH cm;wGif ArmhobifjyEkid b
f Ydk a&SUajy;udv
k nf; wabmiftwdwo
f zG,f jyKvkyf
ay;onf/ xkdpOftcgu jrefrmhobifawG EkdifiHjcm;oGm;jyoEkdifbdkY tpDtpOfr&Sdao;ay/
]]bdvyfxad tmif trSeo
f mG ;rnf}}qkad ompum;rSm MuKH;0g;jcif;rQomyifjzpfonf/ ,cktcg
ol\MuKH;0g;csuf odrYk [kwf twdwaf qmifaom edrw
d w
f abmifrmS taumiftxnfay:vGif
aeayonf/ q&mwifonf rsufjrifomr[kwfao;? oljzpfapcsifwmuav;awGudkvnf;
odBYk udKwifa&;oDwwfonf/
armifwkdY&Gmudk a,mifvkdYawmif rvmcsifbl;wJh unmcifqkdwJhpum;&,f? rSm;vdrfh
r,fAsm? t,ifu a&mufNyDr?Ydk aemufacs;eJY tkid b
f u
G t
f v,frmS usrwkpYd wkid yf sufygw,fqdk
vk?Yd idak wmhrvkd aewmrsm; wacgufavmuf<ucJph rf;yg/ usKyfErS rsm;&JUbdwMf um;csifygw,f
Asm? wdrf0ga&mifwdrfawmifawG pdrf;pdrf;pdkvkdY wkdY&Gm? ckrsm;awmh NrdKUBuD;vkd "mwfrD;a&mifpkH?
ukov
dk jf zpfaq;&kyH eJG YJ vrf;eJo
Y mom,m,m pmoifausmif;awGeYJ a&S;ueJrY wlyg? aus;&Gm0g'
rSm ajymif;vJvu
dk Mf uvkyYd gcifAsm? Ekid if aH &;w&m;udak wmif tm;vk;H a[mEkid w
f ,fcifAsm/ jyK
jyifa&;vkyfwJh&Gm trsKd;om;twGuf wuJhvlawGyg.../
eef;awmfa&SUudk,fwkdifa&;qkdaom wabmiftwdwfedrdwfajy;oDcsif; jzpfonf/
q&mwif oDcsif;qkdNyD;aemuf ESpfaygif;tawmfMumrS vlxkynma&;Xmeay:aygufvm
NyD; aus;&GmawGrSm tcrJhaq;ay;cef;awG? pmoifausmif;awGjzpfay:vmum "mwfrD;awG
xdex
f ed o
f mvmonfukd awG&Y avonf/ xkt
d &mawGukd q&mwif rjrifomG ;&ay/ q&mwif
onf ol\wifqkdaom trnfudk tawmfyif oabmusonf/ usrnfqkdvnf; usp&myif?
olYaemufu wifawGtrsm;BuD;vSdrfhvkdufvmonf/
0dik t
f rfbaD tq&mwif? jrefrmnGeq
Yf &mwif? '*keq
f &mwif? ta&SUydik ;f q&mwif?
taemufyikd ;f q&mwif tp&So
d jzifh wifawG woDwwef;BuD; wef;pDvmMuonf/ odaYk Mumifh
olo
Y m;udv
k nf; a&Teef;wif[k trnfay;onf/ olaY cR;rudv
k nf; olo
Y m;a&Teef;wifEiS u
hf m
&efwlatmif cifpef;wif[k trnfjyKum wyfaygif;pkaponf/
31
eef;awmfa&SUq&mwif
32
33
OD;aomfZif
wcFPyk w
d Pf
jrLovkd pwkdifcs,fum? ta&mifwifruGufcJhygbl;? vludk,fwkdif armifwif xGuf&r,fwJh?
acsmrSmbJ-vSrSmbJ rEav;u tjrifawmfxifum obifay: olq&m[,fwJh? uRefawmf
ac:jyefawmh rxl; aemufta&;? ezl;armufuav;ESifhoDcsif;a&;q&m.../
eef;awmfa&SUudk,fwkdif jrif;jcHrSm pyfqkdcJhaom udk,f&nfaoG;oDcsif;jzpfavonf/
ol\&ky&f nf&yl um,rSm &GuMf urf;a&csKdqo
dk vkd cyfMurf;Murf;yifjzpfonf/ t&kyq
f ;dk tMunfh
wefBuD;r[kwfouJhokYdyif vlacsmvlvS wa,mufvnf; r[kwfacs/ okdY&mwGif 0wfpm;jyif
qif-qif,ifwwf cefcY efn
Y m;nm;&So
d nf/ vlukd trSww
f rJh jrifvQif cifrifp&m tqG"J mwf
r&Sad cs/ aygif;oif;qufo,
G Mf unfyh gu tvGeaf ygif;aumif;olwa,mufjzpfonf/ rdwaf qG
o*F[rsmudk vGepf mG cifrifwwfonf/ wcgqufu woufv;Hk pGo
J mG ;atmif aygif;oif;wwf
onf/ taygif;toif;rsm;onf/ taygif;toif;tay:wGif 0wfw&m;aMuonf/ ol\
0wfw&m;aMurIrmS rsufarSmufoYkd a&mufaom olwt
Ydk ay:rSmjzpf rsufarSmufu rdwaf qG
wkdYtay:wGif uwdysufrIrsm; &Sdwwfonf/
]]aoaocsmcsm ajymxm;&ufEiS hf 'Dvjdk zpf&rnfvm;}}[k rdwaf qGrsm;u olt
Y ay:
a'gojzpfMuonf/ trsufxGufMuonf/ odkY&mwGif q&mwifESifhawGYaomtcg aMuaysmuf
oGm;avonf/ taMumif;rSm ol\trSm;t,Gif;udk 0efcHNyD; &kdaopGm awmif;yefwwfaom
aMumifh jzpfonf/ trSm;udk 0efcjH cif;? cRwf,iG ;f csufudk awmif;yefjcif;onf vl,Ofaus;wkYd
\cspfpzG,af umif;aomtusifyh if jzpfonf/ *kP0f godum BuD;olukd &kad oonf/ oufw&l ,
G f
wludk wef;wlaygif;oif;NyD; atmufvludk oem;cspfcifonf/ odkYaMumifhyif vlcspfvlcifayg
onf/ wcgqufqHbl;ygu woufvkH; wbufoufESifhcspfcifpGJrufjcif; cH&onf/ vlrvS
aomfvnf; vdyfjymvSaomolyif jzpfonf[k qkdvkdygonf/
txufaz:jyyg ]]ezl;armufuav;ESio
hf cD sif;a&;q&m}}qkad omoDcsif;rSm qkaiG
450d-&aomoDcsif;yifjzpfavonf/ oDcsif;uav;wkdwkdESifh xkdrQ&jcif;rSm &kwfw&ufcsuf
jcif;pyfqkdEkdifjcif;aMumifh jzpfonf/ q&mwifonf wcFPkywdPf vGefpGmxufoefonf/
oDcsif;oGm;? oDcsif;pmom;udkvkdufNyD; wkcsifwkEkdifrnf/ olYxufomcsif omEkdifrnf/ wcF
Pkyw
jd zifh &kww
f &ufocD sif;pyfjcif;udu
k m; olu
Y kd b,forl Q rSED idk rf nfrxifyg/ wuJv
h ufawGY
prf;oyfcsufwkdYwGif wu,fyif atmifjrifpGm pyfqkdEkdifcJhonf/
eef;awmfa&SUq&mwif
34
]]q&mudk uRefawmfwu
Ydk tifrwefacsm? tifrwefvv
S x
Ykd ifaeMuw,f}}[k jrif;jcH
uvlrsm;u ajymMuonf/
]]EkYd tckawGaY wmh rvSb;l vm;/ aemiftpOfajymavmufwhJ ,Ofacsmuav; r[kwf
bl;vm;Asm}}[k olu &,farmvkdufonf/
]]ezl;armufarmufuav;ESifhusufoa& &Sdygw,f/ tJ'DtaMumif;udk vufwef;
pyfqydk gq&m/ uRefawmfwYdk tawmfcyfrsm;rsm; qkcsbdYk pDpOfxm;ygw,f}}[k wku
d w
f eG ;f ajym
Muonf/ odkYvufwef;pmpyfjcif;rsKd;onf q&mwif\tzkdYrSm tjyif;ajzvkyfief;w&yf
omjzpfonf/ rdwfaqGoli,fcsif;rsm;ESifhaysmfaysmfyg;yg;aomuf,if;pm;,if; pyfqkdaeus
jzpfonf/
]]a[h armifwif ightaMumif; oDcsif;pyfuGm? olYudk oDcsif;qkduGm}}[k rdwfaqGrsm;
u tBudrBf udrf prf;oyfMuonf/ ckid ;f orQudk tqkid ;f rwGyif pyfqjdk yonf/ olpyfqo
dk rQonf
omrnoDcsif; rnfumrQ r[kwaf cs/ wuJyh BJG uD;yGaJ umif;wkrYd mS oDqw
dk ;D rIwEf idk af omoDcsif;
wkyYd if jzpfavonf/ jrif;jcHrmS rl qkaiGuvnf; aumif;aumif;&rnfjzpfav&m csufjcif;yif
pdwfygvufygESifhpyfqkdvdkufavonf/
ol\oDcsif;udk pm&GufrSm zwf&onfxuf olqkdwmudk em;axmif&wmu ydkNyD;t
&omay:onf/ &Gmem;jrufudk &GmEGm;rpm;[k pum;ykH&Sdonf/ odkY&mwGif q&mwif\oDcsif;
udkum; olESifhtvGef&if;ESD;aomrdwfaqGrsm;uomNyD; BudKufMuonf/ jrajcusOf;raiGNrdKif?
avbmwDrjrif&if? pdeyf gwD? rMunfatmifwt
Ydk m; ola&;ay;cJah om oDcsif;wku
Yd kd olrY w
d af qG
wkt
Yd m; wcgw&H pum;pyfryd gu wzefjyef ud,
k w
f idk q
f jdk yavh&o
dS nf/ xkt
d cg &k;d &k;d omrn
oDcsif;wkdYrSm &kd;&kd;omrnr[kwfbJ 0daooxl;um uPokcjzpfay:vmonfudk awGY&av
onf/ jrif;jcHwiG f qkjd yaom olu
Y ,
kd &f nfaoG;wcFPyk w
o
d cD sif;rSm pmom;taejzifh tu&m
wifvkdufaomtcg bmrQr[kwfvSacs/ aiGig;usyfyif wefcsifrS wefrnf/ olqkdvkdufaom
tcgrSmum; wefzkd;jzwf&ef 0efav;Muayvdrfhrnf/
eef;awmfa&SUq&mwifonf ppfumvtwGi;f u 0g'jzefcY sDa&;&mZ0wftyk v
f yk af e
onf/ ppfNyD;aomtcg bmtvkyfrS r,fr,f&&r&Sdojzifh Zmwfvnf;rrnf? tNidrfhvnf;
ruaom ZmwftNidrfhudk axmifum t&yf&yfudk avQmuf,if; BudKYyifaumufNrdKUodkY a&muf
oGm;avonf/ ol\ZmwftNidru
hf kd Akv
d 0f &kw
H iG f ujy&rnfjzpfav&m &kyH ikd &f iS Of ;D nGeu
fY odYk
qkad vonf/
]]eef;awmfa&SUq&mwif[m oDcsif;vufwef;pyfqEdk idk w
f ,fvMYdk um;od&ygw,f/ jzpf
Ekdif,if tckcsufjcif; vufiif;wyk'fqkdjybdkY awmif;yefcsifygw,f/ oDcsif;xJrSm 'DAkdvf0&kH
vJyg&r,f/ &kHrSm a&mifpkH"mwfrD;awGxGef;xm;wmvJ yg&r,f/ uRefawmfwkdYBudKYyifaumuf
OD;aomfZif
35
eef;awmfa&SUq&mwif
36
OD;aomfZif
37
eef;awmfa&SUq&mwif
38
ome,fabGarQmfavwkdif; jymacsqkdif;
a0rIdifjrLrHIcs,f? awmawmifBuD; tv,f
nDaemifru#rif; jynfaxmifESpfbufu wif;avawmh
ppfcif;Mujyefw,f? oDcsif;tqef;BudKufonfhq&m&,f
rif;ESpfyg; eef;pkdufwnf&m0,f
jzif;Mum;yef;NrdKifv,f? 'Dpmudk qkdygawmhr,f/
/
'DoDcsif;t"dyg,fuawmh? r,foDwmukd rawGYwmESifh
a&SU&ifaiGUudk tcspf"mwf0ifacGYw,f? atmf...
pufawmfac:awmfrlygbk&m;vkdY? armvSNyD
awm0emrSDckdcgi,f? 'DuaeY aemifawmfwtm;pdwfi,f/
nD;av;aygifay: cPtdyfr,f? ywjrm;&dyf0,f
apmapmu ajymjywJh? udka&Tarsmufrsufa&v,f
opfyifatmuf nDaemifESpfoG,f? jrifumtpkH? MuifemykH
AvDwkdYtudk BudKUndKeef;u o&rf;ygayw,fuG,f
t"dyg,faygufatmif pOf;pm;? oDcsif;oGm;jzif;Mum;yef;NrdKifv,f/
oDcsif;udk &Gmpm;BuD;pdeaf A'gud,
k w
f idk f qku
d mwD;onf/ oDcsif;tqef;BudKufonfh
q&mrSm pdefaA'gudkyif qkdvkdonf/ pdefaA'g emrnfBuD;onfrSmvnf; tqef;BudKufjzpf
onf/ pdeaf A'gu tqef;BudKufonf/ q&mwifu tqef;xGio
f nf/ eef;awmfa&SU\oaX;
0g'oDcsif; wEkdifiHvkH;vTrf;zkH;avaomtcg olYq&mpdefaA'gu qkdjyefonf/ ]]armifhoaX;
0g'[m qDo,frvufokwfzwfvkd jzpfaeNyD/ oaX;0g'udk qkdvkdYwD;vkdYrjzpfawmhbl;/ vrf;
ay:rSm upm;aewJo
h il ,fawGawmif qkw
d wfaeMuawmh obifo,fawGtaeeJY b,fenf;
eJYrS qkdvkdYwD;vkdY rjzpfawmhbl;/ 'Dawmh wufacwfoaX;0g'oDcsif; wyk'fxyfvkyftkH;uGm}}
[k tMuHay; wkdufwGef;avonf/
&DNyD;awmhaer,f? jyKH;NyD;awmhaer,f? aysmfNyD;awmhaer,f? usufoa&&Sdatmif
aer,f? &Tif&Tifysysaer,f? bmrqkd vlujzpfw,f? bk&m;awmifrS vlujzpfw,f? rlvtjrpf
uG,f? vl[m tnTefYESifh? aemufrwGefYaygifwu,f? b,folYxuf b,folomovJuG,f? rlv
uwJu vlxu
J vljzpfMuygw,f/ vmbfvmbawmh {uef0ifw,f/ tJ'pD w
d af wG usdwu
f sdwf
cJcJ-xm;yg-rsm;pGm? usef;rmMuawmhr,f/ pef;awmfxawmhr,f? pnf;pdrfOpm rkcswuf
awmhr,f? oDcsif;vJ xl;xl;jcm;jcm; tar;vmMu? csdefEIdif;ndqbG,f-rqif;&Jbl;Asm? o
aX;0g'tdrfwkdif; &SdMuygayw,f/
oDcsif;udk q&mwifu,
kd w
f idk f a&;qko
d nf/ ol\q&mpdeaf A'gu wD;onf/ aw;
OD;aomfZif
39
eef;awmfa&SUq&mwif
40
41
OD;aomfZif
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _