PENGENALAN Apa itu Rancangan Perniagaan Rancangan perniagaan adalah merupakan dokumen bertulis yang memberikan keterangan berkenaan

perniagaan atau projek yang hendak dijalankan secara menyeluruh dan terperinci. Rancangan Perniagaan juga dikenali sebagai Kertas kerja, kertas Projek atau Prospektus. Apakah Kepentingan Penyediaan Rancangan Perniagaan? 1. 2. 3. 4. 5. Memberi peluang kepada usahawan/penternak melihat dan menilai idea atau projek perniagaan dengan teliti, dan terperinci. Memberi gambaran sama ada projek yang dirancang dan dicadangkan berdaya maju atau tidak. Membantu usahawan/penternak menganggarkan keperluan sumber-sumber dan mengagihkan sumber-sumber perniagaan yang ada dengan sistematik dan lebih jelas. Meyakinkan pihak-pihak lain (contoh bank) bahawa projek yang hendak dijalankan berdaya maju dan sesuai untuk pelaburan atau pembiayaan. Memberi maklumat kepada bakal usahawan/penternak tentang masalah yang mungkin akan timbul semasa melaksanakan projek perniagaan terbabit.

Siapa yang Memerlukan Rancangan Perniagaan? 1. Usahawan/Penternak - Untuk membantu usahawan memahami projek sendiri dengan lebih mendalam. - Untuk dijadikan garis panduan dalam menguruskan perniagaan. - Untuk tujuan pelaburan, skim khas atau pelaburan rakan kongsi. Institusi Kewangan/pelabur - Untuk menjustifikasikan permohonan bagi pembiayaan projek melalui pinjaman, skim khas atau pelaburan rakan kongsi. Pembekal - Untuk meyakinkan pihak pembekal terhadap kemantapan perancangan pernaigaan kearah mendapatkan bekalan barangan atau bahan secara kredit. Kakitangan - Untuk memberi pendedahan kepada kakitangan tertentu terutamanya pengurus-pengurus terhadap matlamat dan tujuan pernaigaan serta peranan mereka. Pengeluar tender/kontrak (pelanggan) - Untuk meyakinkan pihak-pihak yang mengeluarkan tender atau sebutharga bahawa perniagaannya mampu mengisi keperluan kontrak kerja dengan baik dan berterusan

2.

3. 4.

5.

Format Persembahan Dokumen Rancangan Perniagaan 1. Muka surat hadapan Rancangan Perniagaan 2. 3. Nama perniagaan/projek Tujuan rancangan perniagaan Nama syarikat, alamat dan lain-lain Nama orang yang menyediakan dan Tarikh siap Rancangan Perniagaan

Muka surat kandungan perlu menyenaraikan bahagian-bahagian utama dalam rancangan Perniagaan dan senarai lampiran serta bilangan muka surat yang berkaitan Surat dan Sijil berkaitan (yang boleh menyokong projek)

Isi kandungan Sesebuah Rancangan Perniagaan 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Pengenalan & Ribgkasan Eksekutif Tujuan Rancangan Perniagaan/kertas kerja Latarbelakang perniagaan Latarbelakang ahli kongsi Kedudukan Projek Objektif Projek Rancangan Pentadbiran Rancangan Operasi Rancangan Pemasaran Rancangan Kewangan Penutup Lampiran (Dokumen-dokumen sokongan yang berkaitan)

Kandungan Rancangan Perniagaan/Kertas Kerja Bahagian 1 - Pengenalan Bahagian pertama pengenalan perlu memberi gambaran umum berkaitan bidang perniagaan yang akan diceburi. Bahagian kedua pengenalan adalah ringkasan eksekutif, perlu memberikan gambaran ringkas dan spesifik berkenaan syarikat yang ditubuhkan. Sebagai panduan, bahagian pengenalan ini perlu memberikan maklumat-maklumat berikut:i. ii. iii. iv. v. vi. vii. Nama Syarikat Jenis perniagaan yang diceburi Nama dan lokasi/alamat perniagaan Status dan saiz projek Produk Peluang, pentadbiran, pemasaran dan perancangan Anggaran kos projek.

Bahagian 2 - Tujuan Rancangan Perniagaan/Kertas Kerja Bahagian ini perlu menyatakan dengan spesifik tujuan Rancangan Perniagaan disediakan, contohnya; i. ii. iii. iv. v. Memohon pembiayaan kewangan dari pihak institusi kewangan atau yang berkaitan. Merancang perlaksanaan projek. Dijadikan garis panduan menguruskan perniagaan Memohon menyewa tanah swasta atau kerajaan. Lain-lain.

Bahagian 3 - Latarbelakang Perniagaan Bahagian ini membentangkan maklumat-maklumat asas berkenaan perniagaan yang dicadangkan seperti: i. Alamat Alamat perniagaan mungkin berbeza daripada alamat surat menyurat. Jika ianya bebeza nyatakan keduadua alamat ini. Jika tidak berbeza nyatakan satu alamat sahaja. Bentuk perniagaan Boleh membuat pilihan diantara Perniagaan Perkongsian atau Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.). Bentuk perniagaan Perseorangan boleh juga digunakan. Tarikh dan Nombor Pendaftaran. Ini hanya sesuai untuk perniagaan yang sedang dijalankan. Perniagaan yang sedang dirancangkan mungkin belum ada butir-butir ini atau masih dalam proses pendaftaran. Modal Permulaan Ini merupakan jumlah modal sendiri yang dibawa masuk ke dalam perniagaan berkenaan. Untuk perniagaan Sendirian Berhad (Sdn.Bhd.), perlu menyatakan modal dibenarkan dan modal dibayar perniagaan. Bank Nyatakan Bank pilihan dimana akaun perniagaan akan dibuka. Kebiasaanya bank berkenaan berkaitan dengan permohonan pembiayaan pinjaman.

ii.

iii.

iv.

v.

Bahagian 4 Latar Belakang Rakan Kongsi / Pemegang saham i. ii. iii. iv. v. Nama penuh No. kad pengenalan Tarikh lahir Umur Alamat Tetap

vi. No telefon vii. Taraf perkahwinan viii. Kelulusan akedemik ix. Kursus yang pernah dihadiri x. Kemahiran xi. Pengalaman xii. Pekerjaan sekarang xiii. Perniagaan yang pernah diceburi. Bahagian 5 Kedudukan Projek Lakaran/plan menunjukkan kedudukan atau tapak sebenar projek.

Bahagian 6 Objektif Projek Membincangkan objektif projek secara terperinci. Boleh dibahagikan kepada objektif jangka pendek dan objektif jangka panjang perniagaan.

Bahagian 7 - Rancangan Pentadbiran i. ii. iii. iv. v. vi. vii. Pentadbiran Carta Organisasi Senarai jawatan dan bilangan Pekerja Spesifikasi Tugas Jadual Imbuhan Balas jasa/ gaji Senarai Keperluan Pejabat Perbelanjaan Pentadbiran a. Perbelanjaan aset b. Perbelanjaan bulanan c. Lain-lain perbelanjaan

Bahagian 8 - Rancangan Operasi 1. Carta aliran Proses Nyatakan langkah-langkah utama dalam proses pengeluaran produk penyediaan perkhidmatan berkenaan. Proses ini dipersembahkan dalam carta proses kerja.

2. Unit pengeluaran / jam operasi Nyatakan hasil operasi dalam unit produk pengeluaran mengikut kesesuaian projek. Anggaran ini berlandaskan ramalan jualan yang telah dinyatakan dalam Rancangan Pemasaran. 3. Keperluan bahan Senaraikan bahan mentah atau stok barang yang diperluakan nyatakan belian dibuat dalam bentuk kredit atau tunai dan pembekalnya. 4. Tenaga Kerja Senaraikan keperluan tenaga kerja untuk bahagian operasi. Nyatakan status pekerja berkenaan. 5. Mesin dan peralatan Senaraikan mesin dan peralatan yang diperlukan serta harga belian selaras dengan keperluan pengeluaran atau operasi. Nyatakan sumber pembekal mesin. 6. Susun atur Ruang Operasi Nyatakan faktor-faktor utama yang diambil kira dalam merancang susun atur ruang operasi sesuai dengan keperluan operasi perniagaan serta pelan grafik ruang operasi tersebut.

7. Lokasi Nyatakan kedudukan bangunan dan nyatakan kos bangunan sama ada disewa atau beli. 8. Overhead operasi Ini termasuk kemudahan bekalan air dan letrik, gas dan lain-lain yang perlu sebagai penggerak proses operasi. 9. Perbelanjaan Operasi Rumuskan segala perbelanjaan yang dianggarkan dalam bahagian ini mengikut kategori perbelanjaan harta, perbelanjaan bulanan dan lain-lain perbelanjaan.

Bahagian 9 - Rancangan Pemasaran 1. Barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan Nyatakan dengan jelas bentuk barangan/perkhidmatan yang ditawarkan kepada pelanggan. Kaitkan penawaran ini dengan keperluan atau kehendak pengguna yang ingin diberikan kepuasan 2. Sasaran Pasaran Nyatakan profail pelanggan di sekitar kawasan pasaran yang dipilih. Kenalpasti kewujudan kumpulan pelanggan yang berbeza atau segmen-segmen pasaran dikawasan berkenaan. 3. Saiz Pasaran Langkah ini adalah untuk meramal jualan perniagaan. Nyatakan saiz pasaran dalam bentuk unit jualan atau RM atau kedua-duanya sekali. 4. Pesaing-pesaing utama Kenalpasti dan pilih pesaiang-pesaing utama. Lebih baik jika pesaing dikenalpasti mengikut nama perniagaan mereka. 5. Kekuatan dan kelemahan pesaing Untuk semua pesaing nyatakan kekuatan dan kelemahan masing-masing. 6. Syer pasaran Dari maklumat-maklumat yang didapati nyatakan pembahgian pasaran atau syer pasaran untuk perniagaan yang dicadangkan. 7. Ramalan Jualan Sediakan pelunuran jualan bulanan untuk tahun pertama perniagan. Nyatakan anggaran /ramalan jualan tahunan untuk tahun-tahun berikutnya. 8. Strategi Pemasaran i. Strategi Barangan Reka bentuk barangan atau penjelasan pekej Corak pembungkusan dan jenama berkaitan.

ii. Strategi Promosi Bentuk Promosi yang dicadangkan iii. Strategi harga Harga seunit yang dicadangkan. iv. Strategi edaran Corak pengedaran yang dicadangkan. Kenderaan atau kakitangan pemasaran.

Bahagian 10 - Rancangan Kewangan Rancangan Kewangan merangkumi bahagian berikut:

1. 2.

Kos pelaksanaan Projek dan sumber pembiayaan projek Penyata-penyata kewangan: i. Aliran wang tunai ii. Penyata pendapatan iii. Kunci kira-kira iv. Jadual pembayaran hutang jangka panjang. v. Kos pelaksanaan Projek vi. Pelaburan aset tetap: Termasuk semua aset yang dibeli dengan tunai atau kredit. Nyatakan harga aset-aset ini. Termasuk juga kos ubah suai. vii. Modal Pusingan: Merangkumi perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi viii. Lain-lain perbelanjaan: Seperti deposit sewaan dan utiliti serta belanja permulaan ( bayaran pendaftaran perniagaan, lesen dn sebagainya) Sumber Pembiayaan Projek (SPP) Modal sendiri yang merangkumi modal rakan kongsi dalam bentuk tunai atau aset. Nyatakan nilai aset jika sumbangan adalah aset. ii. Pinjaman bank merangkumi sebarang pinjaman berpenggal. iii. Sewa beli merangkumi pembiayaan aset tetap perniagaan. (mesin operasi peralatan dan kenderaan) i.

3.

4. Prestasi penyata Aliran Wang Tunai Penyata Alir wang Tunai perlu disediakan untuk 12 bulan bagi tahun pertama perniagaan. Untuk tahun seterusnya nyatakan secara tahunan sahaja. 5. Prestasi Penyata Pendapatan Prestasi penyata pendapatan untuk tahunan selaras dengan penyata aliran wang tunai. 6. Prestasi Kunci kira-kira Penyata ini juga selaras dengan prestasi penyata pendapatan. 7. Analisis Daya Maju Kewangan Dari jadual Aliran Tunai Analisis daya maju kewangan diolah. Diantara petunjuk-petunjuk daya maju kewangan yang kerap digunakan ialah: i. Nilai kini bersih ii. Kadar Pulangan dalaman iii. Nisbah faedah kos iv. Tempoh pulang modal Nilai kini bersih Nilai kini bersih ialah aliran tunai yang didiskaunkan dengan satu kadar faedah untuk setiap tahun dan jumlah nilai kini tersebut dicampurkan untuk menentukan nilai kini bersih. Jika nilai kini bersih adalah bersamaan dengan sifar atau positif maka sesuatu projek itu adalah berdaya maju. Kadar Pulangan Dalaman Kadar pulangan dalaman adalah kadar diskaun (%) yang tertinggi yang membawa Nilai Kini Bersih bersamaan dengan sifar (0). Ini merupakan kadar tertinggi yang sanggup dibayar oleh pelabur. Nisbah Faedah Kos Ia merupakan petunjuk keuntungan sesuatu projek. NFK adalah dikira dengan membahagikan nilai kini jumlah pendapatan dengan nilai kini jumlah kos. Tempoh Pulang Modal Merupakan tempoh bayar balik modal yang dibiayai pada tahun permulaan projek. Untuk menentukan daya maju projek ia bergantung dengan industri tersebut. Jika secara relatifnya tempoh adalah cepat maka pelabur mendapat semula wang pembiayaan dengan lebih cepat .

Contoh-Contoh Jadual Contoh Jadual jawatan dan bilangan pekerja. Bil 1 2 3 Jawatan Pengurus Kerani kewangan Pekerja Ladang Bil pekerja 1 2 4

Contoh jadual Spesifikasi Tugas Jawatan Pengurus Kerani Kewangan 1. 2. Tanggungjawab Menyelia operasi ladang. Koordinasi tugas tanggungjawab pekerja.

1.Pembayaran gaji pekerja 2.Merekod wang masuk dan keluar.

Contoh: jadual Gaji dan Caruman Pekerja Pentadbiran Jawatan Pengurus Kerani Bil. Pekerja 1 2 Gaji Bulanan 3500.00 750.00 KWSP 350.00 75.00 PERKESO 150.00 50.00 JUMLAH 3900.00 875.00

Keperluan Pejabat Contoh: Senarai perabut dan peralatan pejabat JENIS 1.Perabut Pejabat 2. Komputer BILANGAN 1 set 2 unit 1000.00 5000.00 Jumlah RM

Perbelanjaan Pentadbiran Butir 1. Perabut Pejabat 2. Komputer 3.Gaji dan caruman 4. Pendaftaran dan kertas kerja Perbelanjaan Harta (RM) 1000.00 5000.00 Perbelanjaan (bulanan) RM Lain-lain Perbelanjaan (RM)

4775.00 2500.00

Jadual Ramalan Jualan Tahun Pertama 1 Ramalan Jualan 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Jumlah

Jadual Perbelanjaan Pemasaran Butir 1.Kenderaaan (van) 2. Promosi 3. Insuran dan cukai jalan Perbelanjaan harta (RM) 40000.00 Perbelanjaan Bulanan (RM) Lain-lain Perbelanjaan (RM)

100.00 500.00

Jadual Keperluan Bahan Mentah Jenis Bahan 1. Jagung 2. soya Kuantiti Digunakan 100 kg Stok simpanan 100 kg Harga seunit 0.40 Jumlah belian 80.00

Jadual Gaji dan Caruman Pekerja Operasi Jawatan Penyelia Pekerja Bil. Pekerja 2 4 Gaji Bulanan 3000.00 2400.00 KWSP 300.00 240.00 PERKESO 150.00 100.00 JUMLAH 3450.00 2740.00

Jadual mesin dan peralatan Jenis 1. Chopper 2. Otomatik drinker Harga 5000.00 12000.00 Bilangan 1 1 Jumlah Harga 5000.00 12000.00

Perbelanjaan Operasi - Jadual Perbelanjaan Operasi Butir 1. Chopper 2.otomatik drinker 3.Gaji dan caruman 4. Perbelanjaan Harta (RM) 5000.00 12000.00 6190.00 Perbelanjaan (bulanan) RM Lain-lain Perbelanjaan (RM)

Contoh Kos Perlaksanaan Projek 1. Perbelanjaan harta - (Pelaburan Aset Tetap ) ----------------------

2. 3. 4.

Perbelanjaan Bulanan - (modal pusingan) Lain-lain perbelanjaan Belanja Luar Jangka Jumlah Kos Projek

-------------------------------------------------------------------------------------

Sumber Pembiayaan Projek 1. 2. 3. 3. Modal sendiri Pinjaman Sewa beli Lain-lain (termasuk geran kerajaan) ------------------------------------------------------------------------------------

Jumlah sumber Pembiayaan

----------------------

Contoh : Prestasi Penyata pendapatan Syarikat ABC Pada tahun 2002, 2003,2004,2005 (berakhir pada Disember tiap tahun) 2002 Hasil Jualan - kos Barang dijual Untung kasar - Belanja-belanja Pentadbiran Pemasaran Kewangan Jumlah Belanja Untung Bersih 100,000 70,000 30,000 5,000 3,000 1,000 9,000 21,000 5,000 3,000 1,000 9,000 21,000 2003 100,000 70,000 30,000 5,000 3,000 1,000 9,000 21,000 2004 100,000 70,000 30,000 5,000 3,000 1,000 9,000 21,000 2005 100,000 70,000 30,000

Contoh Prestasi Kunci kira-kira Sediakan satu prestasi kunci kira-kira. Ianya perlu untuk semua perniagaan Pada setiap tahun yang berakhir pada : Tahun Aset Tetap Kenderaan susut nilai 2002 50,000 5,000 2003 45,000 5,000 2004 40,000 5,000 2005 35,000 5,000

Jumlah Perlalatan

45,000 50000

40,000 45,000

35,000 40,000

30,000 35,000

susut nilai

5,000

5,000

5,000

5,000

Jumlah Aset Semasa Tunai Si berhutang Stok bahan mentah Stok akhir Jumlah JUMLAH ASET Ekuiti Modal sendiri Untung Bersih Jumlah Liabiliti Baki Pinjaman Pemiutang Jumlah JUMLAH EKUITI dan LIABILITI

45,000 15,000 10,000 5,000 10,000 40,000 130,000

40,000 20,000 10,000 5,000 10,000 40,000 130,000

35,000 25,000 10,000 5,000 10,000 40,000 130,000

30,000 30,000 10,000 5,000 10,000 40,000 130,000

10,000 21,000

10,000 21,000

10,000 21,000

10,000 21,000

90,000 9,000

90,000 9,000

90,000 9,000

90,000 9,000

130,000

130,000

130,000

130,000

Bahagian 11 Penutup / Kesimpulan Kesimpulan keseluruhan terhadap perniagaan yang ingin anda jalankan. Harus menunjukkan keyakinan kita terhadap projek yang hendak dijalankan.

Bahagian 12 - Lampiran (Dokumen-dokumen sokongan) Contohnya:1. Surat sebutharga 2. Sijil kursus 3. Surat sokongan pihak tertentu 4. Surat dapat tender 5. Sijil pendaftaran syarikat 6. Salinan permit/lesen 7. Surat-surat kepujian 8. Bukti modal sendiri 9. Salinan surat Cagaran 10. Salinan geran tanah (sekiranya berkaitan)