Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
2.
3.
o; a}+sn] g]kfn /fi6 a}+s P]g, @)%* sf] k|fjwfg cg'?k cfly{s jif{
@)%(^) b]lv jflif{s kdf df}lb|s gLlt th'{df u/L ;fj{hlgs ub}{ cfPsf]
5 . ut jif{sf] df}lb|s gLlt @)^& ;fpg !@ ut] / To;sf] dWofjlw ;dLIff
@)^& kmfu'g !( ut] ;fj{hlgs ul/Psf] ;j{ljlbt g} 5 .
kl5Nnf s]xL jif{xe}+m cfly{s jif{ @)^&^* df klg cfly{s j[l4b/ Go"g g}
/x]sf] cg'dfg 5 . d'b|f:kmLltb/ dflyNnf] Ps c+sdf sfod /x]sf] cg'dfg 5
eg] zf]wgfGt/ 3f6fdf qmlds ;'wf/ x'+b} uPsf] cj:yf 5 .
d'b|f:kmLlt lgoGq0f, e'QmfgL ;Gt'ng, df}lb|s t/ntf Joj:yfkg tyf ljQLo
:yfloTj sfod ug]{ h:tf cj:yfaLr df}lb|s gLlt Joj:yfkg ug'{kg]{ r'gf}tL
5 . g]kfn ;/sf/sf] cfly{s jif{ @)^*^( sf] ah]6 dfk{mt\ s]Gb|Lo a}+saf6
ck]Iff ul/Psf sfo{qmdxnfO{ klg of] df}lb|s gLltn] ;d]6\g' k/]sf] 5 . log}
ljifoxdf s]lGb|t /x]/ o; cfly{s jif{sf] df}lb|s gLlt ;fj{hlgs hfgsf/Lsf]
nflu k|:t't ul/Psf] 5 . of] df}lb|s gLlt tof/ ubf{ ;Da4
;/f]sf/jfnfx;Fusf] cGt/lqmofaf6 cfPsf ;'emfjxnfO{ oyf;So ;dfj]z
ul/Psf] 5 .
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
g]K;] kl/;"rs @)^* h]7 d;fGtdf cfly{s jif{ @)^&^* sf] ;a}eGbf Go"gtd
ljGb' cyf{t\ @(&=^ df sfod /x]sf] lyof] eg] kl5Nnf ;dodf rflnPsf sbd
:j?k ;f] kl/;"rsdf ;'wf/ eO{ @)^* c;f/ d;fGtdf #^@=% k'u]sf] 5 .
df}lb|s Joj:Yffkg
15.
16.
17.
18.
20.
21.
22.
4
23.
24.
25.
cfly{s jif{ @)^*^( sf] df}lb|s gLlt tyf ljQLo If]q sfo{qmd
26.
27.
28.
29.
30.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
;'b"/ klZrd tyf dWoklZrdsf kxf8L If]qdf ljQLo ;]jfsf] kx'Fr cToGt}
sdhf]/ /x]sf] ;Gbe{df Ps cWoog u/L k|fKt ;'emfjxsf cfwf/df ljQLo
kx'Fr a9fpg] sfo{ cl3 a9fOg]5 .
ljQLo ;]jfsf] kx'Fr sd ePsf tf]lsPsf ( lhNnfdf 3 ju{sf ljQLo ;+:yfn]
zfvf vf]nL ljQLo ;]jfsf] sfo{qmd ;+rfng u/]df o; a}+saf6 ;DalGwt
;+:yfsf] k"FhL Ifdtf x]/L gofF zfvf ;+rfngsf nflu = !% nfv;Dd lglZrt
;dosf nflu z"Go Jofhb/df ;fk6L pknAw u/fOg]5 .
ljkGg ju{df shf{ nufgL ug'{kg]{ ljBdfg cg'kftnfO{ )=% k|ltzt ljGb'n] j[l4
ul/Psf] 5 . of] cg'kftnfO{ cfufdL # jif{;Dd qmdzM )=% k|ltzt ljGb'sf
b/n] j[l4 ul/g]5 .
dfWolds tyf pRr dfWolds tx ;/xsf] k|fljlws tyf Joj;flos lzIff
cWoogsf] nflu ljkGg kl/jf/sf o'jfxnfO{ lagf lwtf]df k|jfx x'g] = @
nfv;Ddsf] ljkGg ju{ shf{sf] ;'/If0f ug]{ Joj:yf ldnfOg]5 .
ljQLo ;]jfsf] kx'Fr sd ePsf If]qxnfO{ k|fyldstf lbO{ bf]xf]/kgf gx'g] u/L
3 ju{sf ljQLo ;+:yfxnfO{ Ohfht lbg] Joj:yf ldnfOg]5 .
b'u{d lhNnfdf zfvf vf]n]df o; a}+saf6 lgJof{hL /sd lglZrt cjlwsf] nflu
;fk6Lsf] kdf pknJw u/fpg] Joj:yfdf cfjZos kl/dfh{g ul/g]5 . ;fy},
a}+s tyf ljQLo ;+:yfxsf] pkl:ylt Go"g /x]sf tf]lsPsf :yfgxdf sDtLdf
Ps zfvf / cGoq Ps zfvf u/L b'O{j6f zfvf vf]nL ;+rfngdf NofP kZrft\
dfq sf7df8f}+ pkTosfleq zfvf vf]Ng kfpg] gLltut Joj:yfnfO{ lg/Gt/tf
lbOPsf] 5 . of] k|fjwfg cGtu{t ljQ sDkgLn] zfvf vf]Ng rfx]df cltl/Qm
k"FhL grflxg] Joj:yf ul/Psf] 5 .
= @ nfv;Ddsf] lgIf]k ;'/If0f ug]{ Joj:yf eO/x]sf]]df of] Joj:yfnfO{
jfl0fHo a}+sdf klg nfu" ul/g'sf ;fy} ;'/If0f ;LdfnfO{ qmdzM a9fpFb}
nlug]5 .
cfly{s jif{ @)^&^* df k|f/lDes sfo{ z'? ul/Psf] u|fdL0f shf{ ;j]{If0f
sfo{nfO{ cfly{s jif{ @)^*^( df cl3 a9fOg]5 .
ljkGg ju{ shf{ ;DaGwL tyf ljQLo ;]jf kx'+r ;DaGwL cGo Joj:yfx?
oyfjt /flvPsf 5g\ .
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
8
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
a}+s tyf ljQLo ;+:yfxnfO{ Pscfk;df ufEg] tyf ufleg] sfo{df k|f]T;flxt
u/L ;+:yfut ;'zf;g, :jR5 k|lt:kwf{ / ljQLo ;'b[9Ls/0fdfkm{t\ ljQLo
:yfloTjnfO{ k|efjsf/L agfOg]5 . o; ;DaGwdf cfjZos ljlgodfjnL hf/L
eO;s]sf] 5 eg] g]kfn ;/sf/n] o;nfO{ k|f]T;fxg ug{ o; a}+ssf] l;kmfl/;df
/lhi6]zg z'Nsdf 5'6 lbg] Joj:yf ;d]t ul/;s]sf] ljlbt} 5 .
ljQLo cg'zf;g k|j4{gsf nflu ;+:yfut ;'zf;g, lgb]{zgsf] kfngf tyf ;+:yf
cg'udg ;DaGwL Joj:yfnfO{ cem k|efjsf/L kdf sfof{Gjog ul/g]5 . o;
kIfdf ;'wf/ ug{ a}+s tyf ljQLo ;+:yfsf ;+rfnsn] cfk"m jf cfkm\gf] kl/jf/sf
;b:o tyf cfkm\gf] jf cfkm\gf] kl/jf/sf] :jfldTj jf lgoGq0fdf /x]sf] kmd{
sDkgLsf] gfddf ljleGg a}+s tyf ljQLo ;+:yfxaf6 lnPsf] shf{ ;DaGwL
:j3f]if0ff ljj/0f cBfjlws u/L /fVg] Joj:yf ldnfOg]5 .
ax'a}+ls 3f]if0ff u/fpg' kg]{ Joj:yfnfO{ yk k|efjsf/L agfO{ ax'a}+ls
sf/f]jf/af6 shf{sf] hf]lvd a9\g glbg cfjZos Joj:yf ul/g]5 .
C0f c;'nL Gofoflws/0f tyf shf{ ;"rgf s]Gb| ln= sf] ;'b[9Ls/0f ug]{ sfo{nfO{
sfof{Gjog ub}{ nlug]5 . lgis[o shf{df ;'wf/ Nofpg lghL If]qsf] ;xeflutfdf
;DklQ Joj:yfkg sDkgL :yfkgf ug{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
lgotjZf C0f gltg]{ C0fLxsf] /fxbfgL hkmt nufotsf cGo sf/jfxLnfO{
yk k|efjsf/L agfOg] 5 . tf]lsPsf] If]qdf nufgL gug]{, shf{ lngsf nflu
Joj;fo btf{ ug]{ / To;sf cfwf/df shf{ lnO{ lgotj; C0f gltg]{
C0fLxnfO{ ;d]t g]kfn ;/sf/;Fu cfjZos ;dGjo u/L sfg"gsf] bfo/fdf
Nofpg cfjZos Joj:yf ul/g]5 .
hnljB't pTkfbg kl/of]hgfdf shf{ k|jfx a9\g ;sf];\ eGg] p2]Zon] k'g/shf{
;DaGwL ljBdfg Joj:yfdf cfjZos k'g/fjnf]sg ul/g]5 .
JolQmut clwljsif{ shf{nfO{ ;Ldfj4 tyf lgoldt Pj+ lgolGqt ug{ cfjZos
Joj:yf ul/g]5 .
tf]lsPsf pTkfbgzLn If]qdf tLg jif{leq cf};t shf{ nufgL tf]lsPsf]
cg'kftdf k'ofpg' kg]{ Joj:yf cg'?k k]z ul/Psf]] sfo{of]hgfsf]
sfof{GjognfO{ k|efjsf/L kdf cg'udg ul/g]5 .
Do"r'cn km08 sf/f]jf/ ug{ jfl0fHo a}+sxnfO{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
;'/lIft sf/f]jf/ P]g, @)^# cGtu{t 5'} ;'/lIft sf/f]af/ btf{ sfof{no :yfkgf
ug{ g]kfn ;/sf/nfO{ cfjZos ;xof]u k'ofOg]5 .
cfw'lgs s]Gb|Lo a}+ssf] cjwf/0ff cg'?k gf]6 gi6 ug]{ sfo{nfO{ jftfj/0fd}qL
agfpg Currency Verification and Processing System (CVPS) tyf
Shredding and Briquetting System (SBS) nfu" ug]{ sfo{nfO{ cl3 a9fOg]5 .
;kmf gf]6 rngrNtLdf Nofpg] gLltnfO{ lg/Gt/tf lbOg]5 . g]kfnL d'b|fsf]
cfk"lt{ Joj:yfnfO{ ;xh / ;/n t'Nofpg tf]8f rnfg sfo{nfO{ ;zQm agfO{
cGTodf
83.
zf]wgfGt/ 3f6f, pRr d"No j[l4, a}+ls If]qdf b]vfk/]sf] t/ntf cefj tyf
pRr shf{lgIf]k cg'kft, 3/hUuf Joj;fo tyf z]o/ ahf/df cfPsf]
lzlyntf, s]xL ljQLo ;+:yfaf6 ePsf] clws shf{ nufgLaf6 pTkGg t/ntfsf]
;d:of / 7"nf] ;+Vofdf ;j{;fwf/0fn] cf}krfl/s ljQLo ;]jfaf6 cem} ljd'v
10
84.
85.
/xg' k/]sf] k[i7e"lddf sfof{Gjogdf NofOg] of] df}lb|s gLltn] pk/f]Qm r'gf}tLx
;dfwfg ug]{tkm{ of]ubfg k'ofpg] ck]Iff ul/Psf] 5 . /f]huf/L s]lGb|t pRr
cfly{s j[l4b/ lagf lbuf] ul/jL lgjf/0f ;Dej gx'g] ePsf]n] o;sf nflu
cg's"n jftfj/0f ;[hgf ug{df klg k|:t't df}lb|s gLltsf] hf]8 /x]sf] 5 .
k|:t't df}lb|s gLltsf] sfof{Gjogaf6 d'n'ssf] e'QmfgL c;Gt'ng tyf
d'b|f:kmLltb/df ;'wf/ cfpg], ljQLo :yfloTj xfl;n x'g], ;j{;fwf/0fdf a}+ls
kx'Fr clej[l4 x'g] / nlIft cfly{s j[lb/ xfl;n ug{df ;xof]u k'Ug] ljZjf;
ul/Psf] 5 .
;f/f+zsf] ?kdf oxf+x? ;dIf k]z ul/Psf] of] cfly{s jif{ @)^*^( sf] df}lb|s
gLltsf] k"0f{ c+z o; a}+ssf] j]e;fO6 (www.nrb.org.np) df /flvPsf] 5 . of]
df}lb|s gLltsf] th'{dfdf ;xof]u k'ofpg] g]kfn ;/sf/sf ljleGg lgsfo,
ljQLo ;+:yfx, ljleGg Joj;flos ;+3;+:yfx, ljt\ ju{, bft[ lgsfo
nufot ;a}nfO{ g]kfn /fi6 a}+s wGojfb lbg rfxG5 . o;df ;dfj]z ePsf
gLltut Joj:yf tyf sfo{qmdxsf] sfof{Gjogdf oxfFx ;a}sf] ;bfem}
;xof]u ldNg] ljZjf; a}+sn] lnPsf] 5 .