H Ni, ngy 10-7-2011 Thn mn gi: Anh Trn ng Khoa V cc bn VOVTV Ti l: Nguyn nh Khi (Bnh lun vin bng

nh Khi) Nguyn l phng vin Ban Thi s i TNVN. ngh hu nm 2005. Ti vit nhng dng ny xin c trnh by vi cc bn mt vi suy ngh ca ti sau khi xem (khng nhiu) cc chng trnh ca Knh truyn hnh VOVTV k t ngy ln sng. Nhn tin, ti cng trao i vi cc bn nhng nhn xt ca mnh sau khi xem (v nghe) cc chng trnh truyn hnh v pht thanh ca mt s i TH khc v ca VOV, cc bn cng tham kho. Ti cng xin ni ngay rng, nhng iu m ti s nhn xt sau y ch mang tnh c nhn, c th ng m cng c th cha ng, thm ch l sai. cng l iu d hiu. V ti ngh hu 6 nm ri, khng cn nm trong gung quay hi h hng ngy ca b my thng tin i chng, khng cn c lng nghe nhng kin ch o st sao qua nhng cuc giao ban tc chin v.v V th, nhng iu ti nhn xt ch mong c cc bn tham kho cho vui. iu g thy cn th cc bn rt kinh nghim, cn khng th: XEM QUA RIB

I-) Xc nh i tng phc v: Gn y, ti c xem chng trnh "Gi cao im", c pht trn VOVTV vo bui chiu. Xin nhn xt nh sau: 1)- V hnh thc th hin: Hai ngi dn chng trnh (c nam v n) u ni qu nhanh. Ti on chc l vi tc ni nhanh nh vy, ngi xem chng kp tip thu u! Cc bn ng qun l i tng m chng ta phc v l rt ng o, v khng phi ai cng c trnh vn ho v s hiu bit cao. V th, ni nhanh nh vy, ngi hiu bit tip thu kh, hung h cn rt nhiu ngi c trnh hn ch th lm sao m h theo cho kp? Vi pht thanh (v c truyn hnh na y), cn phi c sao cho trn vnh, r ch, c sao cho nh rt vo tai ngi nghe, th h mi nghe v mi hiu c h ang

nghe ci g? Bng khng, ng tc n gin ca ngi xem l: Chuyn sang knh khc! Vy th tuyn truyn ca bn l bng KHNG! 2)- V i tng phc v: y mi l iu quan tm v suy ngh nhiu nht v chng trnh "Gi cao im" ca cc bn. Ti xem, v hiu rng cc bn ang thng bo (tng thut trc tip) v tnh hnh giao thng cc ng ph ca H Ni. Vy th ti sao VOVTV li c mt chng trnh nh th ny? Chuyn ring ca H Ni, sao khng i PTTH H Ni thc hin, m VOVTV li "ln sn"? Bi nn nh l VOVTV c pht sng ton quc (qua mng truyn hnh cp VN). Vy th, chng ni khn gi cc tnh thnh xa, ch cc tnh gn H Ni thi, nh Hng Yn, Hi Dng, Vnh Phcchng hn), ngi ta c cn theo di chng trnh ny ca VOVTV m lu thng trn ng H Ni cho thun tin hay khng? Chc chn l khng. Vy th, h s chuyn sang knh khc. M ngay vi cc khn gi H Ni thi. "Gi cao im" trn pht thanh l rt cn thit, c bit l vi nhng ngi ang di chuyn trn ng. Nhng liu nhng ngi ang di chuyn trn ng y, c ai xem c "Gi cao im" trn VOVTV khng? Cng chc chn l khng ri! V th, theo c nhn ti, trn VOVTV khng nn tn ti chng trnh "Gi cao im" nh hin ti cc bn ang thc hin na! Thay vo , cc bn c th thc hin mt chng trnh v giao thng cui ngy. l mt chng trnh tng hp, bnh lun v giao thng trn phm vi ton quc. Trong chng trnh ny, c th mi chuyn gia (ca ngnh giao thng hoc cnh st giao thng) tham gia. C th a nhng hnh nh v nhng v tai nn giao thng trong ngy trn phm vi ton quc t phn tch, nh gi nguyn nhn xy ra ti nn, nu ln nhng iu cn lu vi ngnh giao thng (v ng x, cu cng v phng tin giao thng), vi nhng ngi tham gia giao thng phng trnh tai nn. Cng c th nhn nhng s vic c th m lu ngi tham gia giao thng cn phng ri ro. Hoc na, l hng dn lut giao thng, l cnh bo v ngh cn sa cha nhng cung ng, nhng chic cu xung cp 3)- Lu v hnh nh: Hnh nh l mt trong hai knh thng tin quan trng ca truyn hnh (cng vi li ni v ting ng). V th, cc bn cn rt lu khi a ln sng nhng hnh nh phi va p, va phi mang gi tr thng tin. Ti c nhn xt l nhiu khi hnh nh ca VOVTV b nho, khng sc nt v r rng v mu sc so vi cc i TH khc. (Cng c th v trang thit b k thut ca cc bn cn cha y th nn khc phc trong tng lai). Bng ch ca VOVTV nhiu khi nh qu, rt kh xem, trong khi khun hnh cn rt rng m b tha!

ng lu l i ng ngi dn chng trnh. Nn c s chn lc cn thn (thm ch l nn kht khe), bi hnh nh ca chnh anh ch em ny cng l i din, l "b mt" ca VOVTV. l nhng khun mt p v thn thin vi ngi xem. ng ngi xem thy phn cm, n mc phi chuyn knh. Ai khng tiu chun ny, th nn chuyn sang lm cng vic khc, cho thch hp hn. 2- Chuyn ch ngha: Tha v thiu: Ti theo di trn bo vit, trn i pht thanh, cng nh nhiu i truyn hnh hin nay, thy chuyn ch ngha cn nhiu iu ng bn, ng sa cha cho chun xc lm. Xin i vo nhng vn c th sau y, cc bn cng tham kho nh. a)- Thiu: Trn tt c cc phng tin thng tin bo ch (c bo vit v bo ni, bo hnh) nhng nm qua thng xy ra tnh trng b gii t. Th d: U ban php lut quc hi, i sng ngi dn M theo ti, nu ni ng ng php ting Vit (m tt c chng ta c hc t cp 1), c v vit chnh xc phi l: U ban php lut ca quc hi, i sng ca ngi dn C ln, ti c trn mt t bo ln, thy vit: "ng bo dn tc Ninh Thun". Mi git mnh m cho rng bo ny pht hin ra mt dn tc thiu s mi nc ta. Bi vit th, c khc g khi chng ta vn ni: ng bo dn tc Kinh, ng bo dn tc Mng. dy, ngi vit b gii t ch a im. V th, cn phi vit l: "ng bo dn tc tnh Ninh Thun" th mi ng ngha. Cn rt nhiu th d khc v vic bo ch b gii t. Cng cn nhn mnh rng: Ngn ng ca bt k dn tc no u c s pht trin cng vi s pht trin ca x hi. c bit l trong giao tip, ngi ta c xu hng ni tt, ni gn li. Th nhng, nhng nim lut c ca ngn ng th khng nn tu tin thm, bt. V na, chng ta cng ng qun mt trong nhng chc nng quan trng ca bo ch l gio dc. Khi bo ch vit v ni khng chun th rt d dn n tnh trng ngi c, ngi nghe (c bit l tr em) cng s ni theo, dn ti nguy c lm cho ngn ng ting Vit ngy cng tr nn ri rm, khng cn chun mc na. b)- Tha: Theo ti, c hai trng hp ni tha v ang din ra kh ph bin trn cc phng tin thng tin i chng hin nay, v VOVTV cng khng

nm ngoi tnh trng ny. l tnh trng x dng cc cm t: "trn a bn" v "n t". +)_ "Trn a bn": Ti c cm gic cc nh bo v cc BTV dng nh khng th khng dng cc cm t ny trong tin, bi ca mnh. Th d: "Tnh trng mt an ton giao thng trn a bn c nc" , hoc na: "UBND thnh ph ch o cc qun, huyn trn a bn" Vi hai th d trn, r rng l chng cn n t trn a bn lm g. Th nhng, bn hy nghe, hy xem cc i, bo hng ngy, ngi ta vn x dng trn lan nhng t ny. C cm gic nh nhng ngi vit khng quan tm lm ti vic s dng ngn ng, m ch nng v vic "bt chc" ngi khc. Hc ci hay, ci p ca ngi khc l vic nn lm. Nhng "bt chc" mt cch my mc v thiu suy ngh, dn n sai, th hn l vic khng nn! Cn ni r rng, ba t trn a bn cng rt cn thit, nhng phi bit s dng cho ng hon cnh. y l khi phn nh hot ng ca cc lc lng v trang. Cc lc lng ny c phn cng lm nhim v trn mt phm vi rng, trn nhiu tnh, nhiu huyn khc nhau. Th nn, ta mi vit: "cc n v Qun khu I bo m anh ninh trn a bn" . Cn vi cc tnh, huyn, x v c nc na, l nhng n v hnh chnh c xc nh r danh gii ri, chng cn thm ba t trn a bn na. Nh hai th d nu trn, ch cn ni: "Tnh trng mt an ton giao thng trn (a bn - b) c nc" , hoc: "UBND thnh ph ch o cc qun, huyn (trn a bnb)" +)_ "n t" Lu nay, theo di mt cuc to m, mt tinh hay giao lu g trn truyn hnh (c trung ng v a phng), ta vn thng nghe ngi dn chng trnh (MC) gii thiu mt i biu no n t u. (Nu khng nhm, y l s "bt chc" t ting Anh: from to. ). Tr tru thay, nhiu s kin din ra ngay ti H Ni, cc MC vn gii thiu mt i biu no "n t H Ni". Vic cc MC "bt chc" nhau m dng hai t "n t" l khng nn. Bi, th nht, hai t ny lp i lp li trn tt c cc i dn ti nhm chn. Th hai, quan trng hn, vic dng hai t ny khin cho thng tin khng y v r rng. Gii thiu: "Anh A n t VOVTV" th khng hiu anh y c phi l ngi ca VOVTV, hay l ch i qua ri n y. V na, nu VOVTV th anh ta lm g. Nu thay bng: "Anh A, phng vin VOVTV" th r rng tt c nhng iu bt cp trn c gii to. +)_ "Vng" Dng nh tt c cc i pht thanh v truyn hnh, cc MC khi dn mt chng trnh to m, giao lu, thm ch l dn mt bn tin, cng u c thi quen dng thm t "Vng" trc mt on dn ca mnh. "Vng,

thua qu v v cc bn", chng hn. iu ny c th bt ngun t hai l do: Th nht l s "bt chc" nhng ngi i trc, ri thnh quen. Th hai l, cho "thun ming". Nhng, r rng l vic dng t tha v khng chun. Ting "vng" trong ting Vit l t dng ta ng , chp thun li ngh, yu cu ca ai , ging nh OK trong ting Anh. ( cc tnh min Nam, ngi dn hay dng t "D" thay cho t "Vng" hay dng cc tnh pha Bc). Th d: Chng dn v chiu v sm n con. Nu ng , ngi v ch cn tr li mt cu: Vng. Vy th, vi cc MC, c ai bo ban hay sai khin iu g m c "Vng" hoi nh vy. 2- Li cho kt: a)- Khi kt thc mt chng trnh, c BTV cho: " Chng trnh xin tm dng ti y!" Cho nh th l khng ng. Bi chng trnh kt thc tht s, ch khng "tm dng". Tm dng, nn hiu ngha ca t ny l: ang lm mt vic g , tm dng li ri sau s tip tc. V d, ang hp tm ngh gii lao ri sau hp tip. Nhng y li l s kt thc ca mt chng trnh v phi ti ngy hm sau (24 gi sau) mi tr li. M s tr li y cng vi mt ni dung hon ton mi, ch khng phi l s ni tip nhng iu dang d ca chng trnh hm trc. Phn tch th, xin ng cho ht mt chng trnh l "tm dng ti y", m thay vo l "dng ti y", "kt thc ti y". b)- C mt li cho khi kt thc chng trnh, hin vn c cc i PT v TH trong c nc thng dng. l li cm n: "Cm n s quan tm theo di ca qu v v cc bn". Cch ni ny xem ra khng chun vi ngn ng Vit, m hnh nh l ca phng Ty, l cch ni b ng? Theo ti, ch cn o li trt t ngn ng ca cu cho ny th s n, ng vi ngn ng ting Vit. l: "Cm n qu v v cc bn quan tm theo di". 3- Lm dng ting v ch nuc ngoi: Ph bin l vic s dng trn lan ting Anh. Nh mi y, ti thy cc bn a ln mn hnh dng ch: "Nhc hot trong tun" trong mc gii thiu cc chng trnh s pht sng. Cn nhiu lm, nhng th d v vic c v vit ting Anh trn sng ca VOVTV. Ti sao li nh vy? Ti ngh ting Vit ta chng n ni thiu t ng n th u m phi "b nguyn si" ting nc ngoi trn sng VOVTV. Rt cn phi ht sc thn trng trong vn ny. Bi ng qun VOVTV l mt knh ca i Ting ni Vit Nam. M i Ting ni Vit Nam l i pht thanh quc gia, cn phi lun lun coi trng s chun mc, trong c chun mc v ngn ng ting Vit.

Cui cng, xin mnh dn nhc li rng: Hc hi l vic lm cn thit ca bt k ai trong sut cuc i mnh. Nhng, nn nh l phi hc ci hay, ci p, ci chun mc ca ngi khc, ca n v khc. Ch khng nn "bt chc" mt cch my mc, dn n lm theo ci sai, ci thiu chun mc. Rt mong ng c ai lm vic mt cch th ng, m thay vo cn phi khng nh ci TI ca mnh trc s vic v hin tng hng ngy vn din ra quanh ta. Rt mong nhn c phn hi t cc bn. Thn i cho tm bit. nh Khi