Вы находитесь на странице: 1из 2

1960'larn banda askeri ve bilimsel aratrma ve gelitirme alannda, bilgisayarlar yardmyla bilgi paylamnda byk potansiyel deer olduunu

gren bir grup insann vizyoner dncesinin bir sonucudur. MT (Massachusetts Institute of Technology)'den J.C.R Licklider, 1962 ylnda bilgisayarlarn global ebekesini nerdii ve sosyal etkileimlerin kaytl ilk tanmn yapt, "ksa notlar serisi" almasn yaynlamtr. Ayn yln sonunda, Licklider ilk bakan olduu DARPA'ya girdi. MIT'den Leonard Kleinrock internet balantsnn temelini biimlendirmek iin paket anahtarlar teorisini gelitirdi. MIT'den Lavvrence Roberts 1965 ylnda evirmeli Roberts 1966 ylnda DARPA'ya katld ve ARPANET iin kendi plann hazrlad. Burada ismi geen ve gemeyen vizyonerler ilk internetin kurucular oldular. 1969 ylnda ARPA kuruldu ve internet kavram olarak kullanlmaya baland. ARPA balangta 4 ayr niversitedeki ana bilgisayarlarla balant halindeydi. Birka yl iinde ok sayda kurum (ok sayda aratrma enstits ve niversite) aamal olarak ARPA'ya baland. Internet, balang aamalarnda bilgisayar uzmanlar, bilim adamlar ve ktphaneciler tarafndan kullanld. Sradan insanlarn kullanabilecei kolaylkta deildi. Bu anlamda, ilk internet bugn kullanlan gibi kolay kullanm olana olan kullanc dostu deildi. O gnlerde, evlerde ve ofislerde bilgisayar yoktu. nterneti kullanacak kii kim olursa olsun, karmak bir sistemi kullanmay renmesi gerekiyordu. 1972 ylnda, Ray Tomlinson tarafndan elektronik posta ARPAnet'e uyumlatrld. Kullanc ad ve adresini birletirmek iin, birok sembol arasndan "@" semboln seti. 1972 ylnda RFS10 olarak yaynlanm Telnet protokol uzaktaki bilgisayara balanmay baard. 1973 ylnda RFS standartlarnda yaynlanm Ftp Protokol, internet siteleri arasnda dosya transferini olanakl kld. lk defa Bob Kahn tarafndan nerilen TCP/IP mimarisinin bir sonucu olarak, internet 1970'li yllarda olgunlua ulat. TCP/IP ok sayda bilgisayar arasnda dosya transferi, elektronik posta ve uzaktan balanma gibi olanaklar sunan bir internet protokoldr. TCP/IP yukarda belirtilen birka temel hizmeti verebildii iin baarl olmutur. 1983 ylnda ABD savunma bakanl daha nce kulland NCP protokol yerine TCP/IP'yi adapte etmitir. 1986 ylnda ABD'de Ulusal Bilim Vakf'nn sponsorluunda, NSFnet ABD apnda 56 kbps hznda internet omurgas oluturulmutur. Vakf sponsorluunu yaklak on yl devam ettirmi ve ticari olmayan hkmet ileri ve aratrma amal kurallarn dzenlenmesini desteklemitir. E-posta, Ftp ve Telnet komutlar standartlatrlm, teknik olmayan personelin internet kullanm da kolaylamtr. Bugnk standartlar kadar kolay olmasa da, niversitelerdeki belirli insanlara internet kullanmn amtr. Ktphanelerin yan sra, bilgisayar, fizik, mhendislik blmleri internet ebekesinin yararl bir ekilde kullanmnn yolunu bulmulardr. nternetteki site says az olmakla birlikte, ilgilenilen alandaki aratrmalarn kaytlarn bulmak kolay hale gelmiti. O dnemde, ulalabilir kaynaklar indekslemek iin hala ok daha fazla araca ihtiyalardr. Ktphane kataloglar dnda,, ilk internet indeksi 1989 ylnda yaratld. Peter Deutxch ve onun ekibi, Montreal McGill niversitesi'nde Ftp dosyalan iin "archie" adyla anlan bir arivleyici yaratmtr. Bu yazlm periyodik olarak elde edilmeye ak olduu bilinen Ftp dosyalarna ulayor ve listeliyordu. Archie Unix iletim sistemi komutlarn kullanyor ve tam kapasite kullanlabilmesi iin baz unix bilgilerini de sunuyordu. 1991 ylnda, Minnesota niversitesi'nde ilk gerek kullanc dostu internet arayz gelitirildi. niversite, kampus iindeki yerel anda bilgi ve dosyalara eriim iin basit bir men sistemi gelitirdi. Hemen ardndan ana makinelerde kullanlan bu sistemin kiisel bilgisayarlarda da kullanm olanaklar tartlmaya baland. Bir sre sonra, men sistemini kullanclara da yaygnlatran \ Gopher gelitirildi. Gopher, Minnesota niversitesi'nin maskotu olan sincap i demektir. Gopher, internette arama yapan kelimeye dayal bir arama motorudur. Gelitirildikten birka yl sonra dnya apnda 10.000'den fazla Gopher ortaya kt. 1989 ylnda balayan fakat Gopher'dan daha yava gelien, kullanm kolaylatran baka bir gelime yaand. Tim Berners ve ekibi, Avrupa Para Fizii Laboratuvar'nda bilgi datm iin Cern adyla bilinen yeni bir protokol nerdiler. Bu protokol 1991 ylnda gnmzde de yaygn olarak kullanlan www (world wide web) adn ald. www hipertextlere dayal bir internet protokoldr. 1993 ylnda, internet tarihi asndan ok ileri bir gelime olarak grlen, ilk grafie dayal tarayc Mosaic, Mare Andreessen ve ekibi tarafndan gelitirildi. Andreesen daha sonra, Microsoft'un Internet Explorer'i gelitirmesine kadar en popler grafik tipi tarayc ve servis salayc olarak bilinen Netscape firmasna katld. Delphi, abonelerine internet zerinden ulusal apta ticari ilemler yapma olana sunan ilk iletmedir. Delphi, Haziran 1992'de bir e-posta balants ile hizmete ald ve ayn yln sonlarnda tam internet hizmeti vermeye balad. 1995 ylnda, Ulusal Bilim Vakf'nn internet omurgasna ynelik sponsorluuna "son verdiinde ticari kullanmdaki hileli snrlamalar kalkt ve tm aktrler ticari ebekeye gven duydular. AOL, Prodigy, Compuserve internete katldlar. Bylece, internetin ticari kullanm geniledi. Microsoft'un tarayc ve internet servis salayc pazarna tam olarak girmesi, ticarete dayal internetin snrlarnn gelimesinde balca rol oynamtr. 1998 ylnda, Microsoft'un Windows 98 srm iletim sistemi, internet taraycs ile masa st kiisel bilgisayarlara iyi entegre oldu. Bu sayede, internet ok hzl yaylmaya balad. Microsoft'un baars o kadar yksek oldu ki, ABD mahkemeleri rekabeti dzenlemek iin Microsoft'un faaliyetlerini ayrarak kltme karar ald. nternetin dnya zerinde herhangi bir yerden her an kullanlabilmesi, gerek tketicilerin gerekse iletmelerin ticari amala internet ortamna gelmesine neden olmutur. nternetin son 10 yllk dnemdeki adaptasyonu o kadar hzl olmutur ki, fiziki ortamda yer alan hemen her ey internet ortamna tanmtr. nsanlar iin tanma, sohbet etme, alveri yapma, mzik dinleme, film seyretme veya satn alma, bilgi arama v.b. ok eitli amalar iin dnyann her yerinde birok lkede ok sayda iletme ve tketici internet ortamnda boy gstermektedir.

Btn bu hzl geliimine ramen, internet ile ilgili gelimelerin sonuna gelindii anlalmamaldr. nternetin verimli bir pazar ortam olabilmesi iin nnde daha birok engeller mevcuttur. Balant hzlarnn artrlmas, internete ynelik gvenin oluturulmas, iletme ve tketicilerin internet ortamna adaptasyonlar v.b. birok alanda yaplmas gereken birok alma mevcuttur.

Вам также может понравиться