Kabanata 22: Ang Palabas *maraming tao *palko puno ng babae mistulang bulaklak *3 or 4 palko walang laman *start:

8:30 pero 15 minutes before time hindi pa nagstart kasi wala pa k. heneral *naiinip silang lahat, gusto na mag start ang show Dude1: Buksan na ang tabing! *maiingay ang mga artilyero *hindi natutuwa ang mga alagad ni marte (tawag ni Ben Zayb) sa mga ingay na nililikha ng mga artilyero *pabastos na paghanga ng mga artilyero sa mga kababaihan at hindi pinpansin ang mga tingin ng mga asawa *takot bumaba ang mga babae sa theatre floor/butaka *maraming humahalakhak *ang iba ay inisip kung ang K.heneral ay nakipag-away sa mga prayle, na kung ang kanyang pagdalo ay isang hamon o sadyang gusto niya lang makapanood. *ang iba naman ay inaakit ang mga babae sa pamamagitan ng mga singsing at eleganteng anyo *Ngunit meron rin naming mga lalaki na gumagalang ngunit pagkatapos yumuko ay iinsultuhin ganoon rin naman ang mga babae. Boy 1 and girl1 yumuko ang lalaki para magbigay galang, ngumiti ang babae Boy1(ibubulong sa katabi) : Mga hangal! Nakakainis Girl1(ibubulong sa katabi) : Napakayabang! Ulol na Ulol sa pag-ibig! *dalawang palko na lamang ang available ang isa ay para sa K.H. *nagsimula na tumugtog ang orchestra ngunit tumutol ang mga manunuod *iniligtas ng isang lalaki ang may-ari ng palabas dahil siyay nakatawag pansin *Ang lalaking itoy umupo sa palko ni Don primitive at away niyang tumayo *nagtalo ang dalawa ngunit walang nangyari kaya humingi ng tulong si D.P. sa tagahatid ng upuan Don Primitivo: akin yang upuan na iyan! Umalis ka! Bayani: Ayoko nga. *nagtatalo *DP asks help for tagahatid ng upuan Tgahatid ng Upuan: Ibigay mo ang upuan kay Don Primitivo. Bayani: Ayokong ibigay ang upuan ko. *buga ng sigarilyo* *pumunta ang tagahatid ng upuan sa tagapamahala Tagapamahala: Ibigay mo ang upuan kay DP. Bayani: Ayokong ibigay ang upuan ko. *pinabuti ang pagkakaupo* *tagapamahala leaves *nagtatalalo ang mga artilyero Artilyero 1: Sa hindi. Artilyero 2: Sa oo. *repeats *ayaw ibigay ng bayani ang upuan kay DP dahil ito ay isang kahihiyan para sa kanya Beterano 1 and 2: Umalis ka sa upuan mo. Bayani: *mahigpit ang hawak sa upuan* ayoko. *sumangguni ang mga beterano sa kanilang kabo

*nagpalakpakan ang mga tao *sumisipol ang mga tao dahil dumating ang kapitan heneral *nagpalit ng balse to marcha real *kapitan heneral pumunta sa kanyang palko *yumuko-yuko ang kapitan heneral sa mga tao *tumahimik ang lahat at nagsimula na ang orchestra sa pang-unang tugtog *nakaupo ang mga estudyante sa tapat ng palko ni pepay na inihandog sa kanya ni makaraig. Nagkaunawaan na ang dalawa na hihikayatin ni pepay si don custodio sa panig ng mga magaaral. *Pinadalhan ni pepay si don custodio ng liham at hinihintay na lamang nito ang kasagutan. Napagkasunduan ni pepay at DC na makipagkita sa dulaan. *nagtungo si DC sa dulaan kahit na ayaw niyang manuod ng palabas na pranses. * * Nagsulyapan sina pepay at makaraig at nakangiti si pepay *nasiyahan ang mga estudyante dahil sa ngiti ay natitiyak na ang kanilang tagumpay *dumating si Sandoval at ibinalita niya na nasuri na ng kataas taas na lupon at ipinagtibay ito (AWK) *Masaya si Sandoval at makaraig at nawala na pagaalinglangan ni pecson nung nakita ang hawak na liham ni pepay ngunit si isagani ay di ngumigniti *nagselos si isagani nung nakita niya si paulita na kasama si juanito pelaez *galit nag alit si isagani ngunit nanatili nalang siya sa kanyang upuan para hindi Makita ang dalaga *Naririnig niya ang mga plano nila isagani at Sandoval ngunit ipinagwawalang-bahala niya ito *Ang lahat ay tila bumabagsak, malungkot at hindi niya na napansin ang pagdating ng kapitan at ang bayani na ayawa ibigay ang upuan. * pinipigilan ang pagluha ng kanyang mata *bumukas na ang tabing at nagpalakpakan ang lahat *ang mga magbubukid ay lumabas sa entablado..siay binubuo ng ____ mga babae na nakasuot bakya at make-up etc. *(kumakanta sila ) nginingitian ng mga magbubukid ang kanilang tagahanga *Ayaw ni Don custodio na gawin iyon ni Pepay at sinigurado niya kung pinapakita nila ang tuhod sa pamamagitabn ng pagyuko ng ulo. Don Custodio: A! ang mga babaing pranses na ito! Gertrude: (umaawit)_________________________________ *Tadeo, ang pinakamagaling sa pranses ay walang narining kundi cancan Tadeo: Makakakita tayo ng cancan! Magsasayaw sila ng cancan, makaraig! *kiskis ang kamay* * Sa pagbukas ng tabing, walang inisip si tadeo kundi ang mga malalaswang kilos at kasuotan *Si Sandoval naman na marunong ng kaunti ng pranses ay tinulungan ang knayang mga kaibigan sa pag translate ngunit kailangan niya rin making sa nagbubuod..ang iba naman ay nilikha niya lang. Sandoval: Oo nga, magsasayaw sila ng can-can at siya ang mangunguna. *nanuod si makaraig at pecson ngunit si isagani ay nilayo ang tingin. *Iniisip ni Isagani kung dapat hamunin si Juanito. *walang saysay ang paghihintay ng mga binata dahil ang lumabas ay si SERPOLETTE Serpolette: *speaks French* (naghahamon) *pumalakpak ang isang lalaki at nagsipalakpakan na rin ang iba. *nginitian niya ang lalaking unang pumalakpak. *Sinundan ni Tadeo ang tingin ni Serpolette at ang nakit niya ay si padre Irene ( Pustisong bigote at napakatangos na ilong)

Tadeo: si padre Irene iyon ,a! Sandoval: Oo, nakita ko siya sa likod ng tanghalan na kinakausap ang mag artistang babae. *Pinadala ni padre salvi si padre Irene na tila isang pulis * lumapit siya sa tangahaln upang Makita ang mga gumaganap *nakihalubilo siya sa mga tagahanga at makikisig na tao *palihim na pumasok sa silid bihisan * * Nasa pagitan ng dalawng tagahanga si serpoletter at ng Makita si p. Irene ay iniwan sila *Nagusap sina p. Irene at serpolette sa pranses * Ang alias na pangalan ni serpolette ay lilly, kung saan siya ay tuwang tuwa na Makita ang dating kaibigan na si p. Irene na dumalwa sa dulaan. * kahit si p. Irene ay humaga kay serpolette *Samantalang ang mga binata ay naghintay sa can-can. *Ang mga babae ay muntik na awayin ang mga mapanudyong magbubukid buti na ang ay may dumating na manananggol *tumigil ang tugtog bago paman magsimula ang pag-aaway *umupo ang mga babae at nag-usap. Pinagusapan nila ang isang babae na wala roon. (the guys dont understand) Pecson: Para silang mga serbidor sa isang pansiteryang Makaw Makaraig: At ang can-can? Sandoval: Pinag-uusapan nila kung saan dapata isayaw ito Pecson: Parang mga serbidor sa isang pansiteryang Makaw *Isang babae at asawa ang pumasok sa dulaan at naupo (nagmamayabang na silay nahuli) * ngunit nagalit ito ng nakita ang isang palkong walang laman. *nagalit ang babae sa asawa at nagsimula ito ng kaguluhan *sinitsitan siya ng mga tao People: sttt! Stt! Babae: Mga hangal! Isip moy nakauunawa ng Pranses *inilibot ng babae ang kanyang tingin at nakita nag palko ni juanito kung saan narining niya ang pagpapatahimik sa kanya. *si juanito ang tinutokoy ng bbae na nagkukunwari na marunong at naiintindihan ang lahat Juanito: Hindi ko na kailangan tumingin sa malayo. Eh mas may higit na maganda pa sa kanila na mas malapit sa akin Paulita: *namula* *tinakpan ang mukha ng pamaypay at napatingin kay isagani na babad sa panuuod sa dulaan *nayayamot at nanibugho si paulita kung saan inisip niya kung nagugustuhan ni isagani ang isa sa mga artista * naririnig ni paulita ang pagsabi ni donya victorina na paborito nito si juanito * Nagampanan ni juanito ang kanyang papel sa pagiging marunong sa Pranses *ang iba ay sumasang-ayon at iba naman ay hindi tungkol sa dulaan *si D. V. ay hangang-hanga kay juanito at balak pakasalan siya pag patay na si don tiburcio dahil marunong ito ng pranses. * Hindi pinansin ni juanito si DV *napansin ni juanito ang mga mangangalakal na catalan na nasa tabi ng consul ng swiss at dahil marunong sila sa Pranses ay ginya ang kanilang kilos * Komedy sa dulaan kung saan * ibinababa ang tabing

Tadeo: Wala pa ba ang Can-can * itinaas ang tabing *ang tagpuan ay palengke kung saan ang mga katulog ay may dalang karatulo na ang nakasulat ay SERVANTES, COCHERS AT DOMESTIQUES * Sinamantala ni Juanito ang pagmamayabang sa pranses Juanito: ang kahulugan ng servantes ay mga utusan at domestiques ay mga utusang domestikado Paulita: At ano ang kaibahan ng mga servantes sa domestiques Juanito: ang mga Domestiques ay yung napa-amo na. hindi ba ninyo napupuna ang ilan ay may asal na parang taung gubat? Yan ang mga servantes DV: totoo yan, ang iba ay walang galang! Akala ko maggaanda ang mga ugali ng mga taga europa ngunit ang pangyayari ay naganap sa Pransya kaya marahil iyon ang dahilan. *pinatahimik ng mga tao Tao: sttt! Huwag kayong maingay dyan! *Tiyangge scene in the play *ang mga taong tagalalawigan at magagaspang ang mga ugali at may dalang maliilit na snga at pumunta sa ilalim ng anunsiyo na domestiques Juanito: Iyan ang mga maamo! DV: tunay nga. Ang mga kilos nila;y nagpapakilalang hindi pa nagtatagal ang pagpapaamo sa kanila Juanito: Tingnan natin ang hindi pa lubos na napapaamo *Mga 12 naman ang pumunta sa servantes na maayos ang mga bihis, may pumpon ng bulakluak sa katawan, Masaya at nakangiti *nagulat si Juanito Paulita: Iyan ba ang tinatawag mong mga taong-gubat? Juanito: Hindi. Nagkamali sila. Wala sila sa kanilang lugar. Yaong mga darating nang huli. Paulita: Iyang may dalang mga latigo? *tumango si Juanito na nahihiya Paulita: Kung ganoon ang mga iyon ay ang mga cochers? Juanio *inubo* Tao: Palabasin iyan! Palabasin ang tisiko! *Nagalit si juanito na tawagin siyang tisiko sa harap ni Paulita at hinanap niya ang lalaking nagsabi noon! Gusto nito lumaban ngunit nandoon so Don custodio na siyang nagsuri sa sakit Juanito: Kung hindi ko lamang kayo kasama! *rolls eyes* *Nang gabing iyon ay naging matapang at marangal si juanito sa harap ni DV at nagakong pakakasalan si DV pagnamatay si Don Tiburcio *Walang sigla si Paulita * Hindi niya maisip kung bakit naakit si Isagani sa mga cochers *Natapos ang palabas at nagsihawak kamayan ang kaninang nag-aaway na mga artista at yumuyuko sa mga manunood *Ngakakagulo sa silid bihisan at sa mga palko na gusto batiin ang mga nagsitangahal * Ngabigay bigay sila nang kanilang mga sarling kuro-kuro at opinion tungkol sa mga nagsiganap sa opereta

Person 1: SI serpoletta ang pinakamagaling!Hindi mapag-alinlangan Perosn2: Ibig ko si germaine. DSiya ay isang tunay na olandes Person3: Ngunit hindi siya marunong umawit Person4: Ayoko naman awitin niya ako Person5: Kung gayon ang mataas ay may magandang hugis Ben Zayb: pweh! Walang karpat-dapat na matawng na artista. *BZ nagmamayabang dahil siya ang tagapagsuri ng EL GRITO DELA ENTEGRIDAD Bz: Ni si serpolette ay hindi marunong umawait. Ni si Germaine ay walang kariktang kumilos. Ni ang palabas ay hindi musical. Hindi masining o ano pa man. *Dalawang ticket lamang ang ipinadala ng may-ari ng palabas sa pasulatan. *Nagtaka ang mga ato. Kung nasaan ang taong palkong walang laman * Si simoun ang may-ari na palkong walang laman, walang nakakita sa kanya Person1: ngunit nakita ko siya na kasama si mr. jouy kaninang hapon Person 2: Binigyan niya nga kwintas sa isa sa mga artistang babae Person1: sino sa kanila? Person 2: ang pinakamagaling sa kanilang lahat. ang laging nakatuon ang tingin sa kanyang kamahalan ____________ *Naiwan si Pecson, Sandoval, isagani sa palko ng mga estudyante *Lumapit si Tadeo kay simoun at pinag usapan nila ang paboritong proyekto ng tagapangasiwa *Kinausap ni makaraig si pepay Sandoval: Wala, walang-wala talaga! *kumpas* _______________ *Tumango si isagani ngunit ang isip ay nakay paulita na nakatingin sa kanya at may mga matang gusting mag paliwanag Sandoval: Pecson: ngunit si victor hugo Sandoval: Utang ni Victor hugo ang pagiging makata sa Espanya. Ito ay tinatanggap ng mga Pranses sa Espanya. Henyo si Victor Hugo dahil sa Madrid siya nakatira noong bata pa. Sa Madrid niya naumpisahan lahat at doon natuto. Doon niya isinilang ang magagandang kaisipan. Ngunit sino ba si Victor Hugo? Maihahambing ba siya sa mga kabataan ngayon? *Dumating si makaraig, naputol si Sandoval *malungkot si makaraig. Lumapit kay Sandoval at binigay ang liham sa kanya. *binasa ni sandoval Sandoval: Pechona: Huli na nang dumating ang iyong liham. Naiharap ko na ang aking rekomendasyon. At itoy sinang-ayunan. Gayunpaman para ko ring nahulaan ang iyong iniisip sapagakat ang pagpapasiya ko sa panukala ay naayon sa ibig mangyari ng iyong ipinagtatanggol. Magtutungo ako sa dulaan at hihintayin kita sa may pintuan pagkatapos ng palabas. Ang nagmamahal mong kapatid, Custoding Tadeo: Mabait ang taong iyan! Sandoval: at ngayon? Wala akong nakikitang masama rito, mabuti pa nga! Makaraig: OO nga, iyan ay naayon sa ating kahilingan. Nakausap ko na si Padre Irene. Pecson: ano ang sabi ni padre Irene?

Makaraig: Katulad ng sinabi ni Don Custodio. Tinanggap ng lupon ang rekomandasyon ng tagahatol at sinang-ayunan. Binati pa nila ang mga mag-aaral sa kanilang pagkamakabayan at pagnanais na matuto Pecson: O ngayon? Makaraig: Ngunit dahil sa dami ng ating gawain at upang huwag maligo ang panukala, ang sabi ng lupon, ang pagpapatupad at pamamahala ay ipapaubaya sa isang relihiyosong orden, Kung sakaling hindi pumayag ang Dominiko na ikatnig ang akademya sa universidad. *nanlumo ang lahat *Tumindig si isagani ngunit hindi nagsalita Mkaraig: upang maipakita na tayoy kasangkot sa akademya, tayo ang mamamahala sa paglikom ng mga butaw at kontribusyon. Ibibigay natin ang mga ito sa ingat-yaman na napili ng samahang mamamhala na siya naman magbibigay ng resibo at katibayan Tadeo: Mga tagapaningil ng buwis tayokung ganoon! Pecson: Sandoval, hayan ang guantes, saluhin mo. Sandoval: A, hindi gwantes iyan. Sng Amoy ay tila medyas Makaraig: Ang nakakatuwa pa ay iminungkahi ni Padre irene na tayoy magdiwang sa pamamagitan ng pagdaraos ng isang salu-salo kung saan ang tayoy magpapasalamat sa pinagkakautangan natin ng tagumpay. Tadeo: OO nga, pagkatanggap ng dagok ay dapat umawit at magpasalamat pa tayo. Isang piging na katulad ng sa mga bilanggo. super flumina babylonis sedimus! Sa ilog ng babylonia, kami at umupo at umiyak, Sandoval: isang piging kung saan ang lahat ay magluluksa at magbibigay ng talumpati Isagani: Isang harana, na nag tugtugin ay ang Marseillaise at ang mga marcha funebre Pecson: Hindi, mga ginoo. *halakhak* Upang ipagsaya ang pangyayari, wala Nang magaling kundi ang mandaos ng isang piging pansiterya na ang paglilingkod ay mga intsik na walang damita oang-itaas, OO, walang damita pang-itaas. *Pumalakpak si Sandoval *tumugtog ang orkestra *umalis ng dulaan ang mga mag-aaral End!