1.

Karl Menger je smatrao da bi jedan predmet dobio satisfakciju dobra mora ispunjavati etiri uslova i to: a) postojanje ljudske potrebe b) da mo e zadovoljiti ljudsku potrebu c) poznavanje od strane ljudi d) da je dostupna ljudima 2. Predmet izu avanja mikroekonomije je Mikroekonomija izu ava privredne probleme preduze a, faktore njihovog razvoja i zakonitosti pojava u njihovom poslovanju. 3. Predmet izu avanja makroekonomije je Makroekonomija je dio ekonomske nauke koja prou ava ekonomije kao cjeline. 4. Predmet izu avanja politi ke ekonomije su zakonitosti u ekonomskoj oblasti ivota tj. u proizvodnji, raspodjeli, razmjeni i potro nji sredstava za ivot u dru tvu 5. Osnovne metodolo ke karakteristike istra ivanja u mikroekonomiji se vezuju za: a) racionalnost i ekonomski interes b) ekonomska efikasnost i optimalnost c) ekonomska ravnote a 6. Navedite osnovne segmente tr i ta u mikroekonomiji: a) tr i te proizvoda ili tr i te dobara b) tr i te faktora proizvodnje 7. Finansijska tr i ta sa aspekta aktive sa kojom se trguje mogu se sistematizovati na: a) tr i ta novca b) tr i ta kapitala c) tr i te dugoro nim finans. aktivama d) tr i te akcija i hartija od vrijednosti 8. Na terminskim tr i tima se trguje sa: isklju ivo cijanama standardiziovane robe u pogledu kvalitete, koli ine, vremena i mjesta isporuke 9. A. Smit i D. Rikardo su izvr ili tro lanu klasifikaciju roba u pogledu valorizovanja vrijednosti na: a) dobra koja su apsolutno ograni ena u ponudi i ija vrijednost zavisi od odnosa ponude i tra nje b) kod grupe najbrojnije, vrijednost roba se javlje kao posljedica rada i tro kova c) poljeprivredna dobra gdje se vrijednost odre uje ta kom gdje su tro kovi proizvodnje potrebne ponude najve i 10. A. Mar al smatra da je vrijednost odre ena cijenom (visina tr i ne cijene) i koli inom (obima ponude). On istovremeno smatra da ponuda zavisi od realnih tro kova a tra nja od grani ne korisnosti. 11. Mar alov krst (skicirati i objasniti)

12. ivotni ciklus proizvoda (skicirati)

13. Faktori proizvodnje su: a) zamlja b) rad c) kapital d) preduzetni tvo 14. Zakon o prinosima izra ava tendenciju odnosa izme u: ulaganja nekog inioca u proizvodnju i rezultiraju eg stvaranja ekonomskog dobra. 15. Objasnite odnos izme u ponude i cijena u slu aju da je ponuda relativno elasti na tj. da je koeficijent elasti nosti ponude ve i od 1%. >1 relativno elasti na - zna i da promjene u ponudi su ve e od rasta cijena <1 relativno neelasiti na - zna i npr. da rast ponude za 1% smanjuje cijenu za 1% i obrnuto =1 zna i da promjene u ponudi reaguju proporcionalno promjenama cijenama 16. Defini ite degresivno varijabilne tro kove: varijabilni tro kovi koji se mjenjaju srazmjerno sporije od promjene obima proizvodnje. Primjer remont ma ina, priprema proizvodnje, odr avanje opreme 17. Eksplicitni tro kovi obuhvataju nov ane izdatke za utro ke proizvodnih inputa to zna i da se utvr uju na osnovu koli ine utro enih pojedinih faktora i cijena 18. Elasti nost ukupnih tro kova izra ava odnos relativnih promjena: za koliko e se postotaka promijeniti iznos ukupnih tro kova ako se obim proizvodnje pove a za 1% 19. Defini ite rentu prihod od kapitala, imetka ili zemlji ta koji od svojih vlasnika ne zahtjeva nikakav rad 20. Defini ite najamninu prestavlja cijenu radne snage kao robe 21. Defini ite tr i nu kamatnu stopu i navedite njene dvije osnovne funkcije tr i na kamatna stopa je godi nji procenat koji treba de se plati na bilo koji zajam novca, koji treba da se dobije kao prinos na bilo koju obveznicu ili drugi tip hartije od vrijdnosti i koji treba da se zaradi na vrijednost bilo kog osnovnog sredstva. Funkcije: y raspore uje postoje u nedovoljnu ponudu kapitalnih dobara y dugoro no, motivi e ljude da rtvuju teku u potro nju 22. Defini ite neto produktivnost kapitalnog projekta to je godi nji procetualni prihod koji se ostvaruje ulaganjem novca u taj projekt

23. Svjetska trgovinska organizacija je u svoje osnovne ciljeve nastajanja ugradila etiri cilja: a) pove anje ivotnog standarda b) obezbje enje pune zaposlenosti c) rast proizvodnje i trgovine d) optimalno kori tenje svjetskoh resursa u skladu sa ciljevima odr ivog razvoja i za tite ljudske sredine 24. Navedite zemlje kandidate za lanstvo u Evropskoj uniji: a) Hrvatska b) Island c) Makedonija d) Turska 25. Kardinalna teorija korisnosti pretpostavlja da se - intenzitet korisnosti svakog dobra mo e direktno izmjeriti i izraziti numeri ki u apsolutnom iznosu, u kardinalnim brojevima 26. Prvi Gossenov zakon glasi: Prvi Gossenov zakon je zakon padaju e kardinalne korisnosti - ka e da e uzastopnim tro enjem jedinica nekog dobra, dodatno zadovoljstvo svake nove jedinice biti manje, sve dok se ne postigne zasi enje Drugi Gossenov zakon - ka e da e potro a svoj dohodak tro iti prema intenzitetu svojih potreba, odnosno dodatnu jedinicu novca uvijek tro i na onaj proizvod koji e najvi e pridonijeti podmirenju njegovih potreba, sve dok u potpunosti ne potro i svoj dohodak, kada e posti i najve e zadvoljstvo. 27. Navedite osnovne razlike izme u realne i nominalne najamnine Realna najamnina je ona koja je pla ena po u inku (satu), dok je nominalna ona koje je pla ena fiksno bez obzira na u inak 28. Da li je Bosna i Hercegovina lanica Svjetske trgovinske organizacije DA NE 29. Navedite osnovnu razliku izme u obi nih i privilegovanih akcija: privilegovane akcije omogu avaju akcionaru dividendu u definisanom iznosu bez obzira na dobit koju e AD ostvariti, dok obi ne akcije donose vlasniku akcije od dobiti AD ali poslije podmirivanja fiksnih obaveza AD 30. Navedite osnovnu razliku izme u akcija i obveznica Akcije je reprezent efekata sa varijabilnim prihodom - du ni kog karaktera, a obveznice kao reprezent efekata sa fiksnim prihodom - vlasni kog karaktera.