Вы находитесь на странице: 1из 7

1

Onvo.iroeauo: Memooo.oei, meopi ma nparmura coio.oei:uoeo aua.isv cv:acuoeo cvcni.icmea : 3oipuur


uavroeux npai. Bunvcr 17. X. : XHV i+eui B. H. Kapasiua, 2011. C. 399-404.
VK 351.863:371.214.2
HPOBAEMATHKA COHIAALHO BE3HEKH Y KOHTEKCTI
HABHAALHOIO KYPCY COHIAALHO-EKOHOMIHHA BE3HEKA
Hixonacn Cnren Bopnconnu acncrenr xa]epn nonirnuno exonomi ]axyntrerin ynpanninnx
i ynpanninnx nepconanom ra mapxernnry Knnctxoro nanionantnoro exonomiunoro yninepcnrery
imeni Banma Iertmana
V crarri posrnxacrtcx ocni nnopy cxnaonnx coniantno esnexn, xxi yno nxnmueno o
nanuantno nporpamn is ncnnnninn Coniantno-exonomiuna esnexa, posponeno y
Knnctxomy nanionantnomy exonomiunomy yninepcnreri imeni Banma Iertmana. Bnxnaeno
ocnonni nepeymonn, is xxnx nnxonn anropctxn xonexrnn npn posponi ninonino uacrnnn
nporpamn. Haneeno nepenix nnrant, mo posxpnnamrt smicr nox npncnxuennx coniantni
esneni rem ncnnnninn. B oni is rem noano ocnonni nixon nirunsnxnnx ]axinnin o
nnnuennx coniantno esnexn, a n inmi xintxa saxinnx xonnenni, non`xsannx is esnexom
ocon. Hpninxcrtcx ynara naxrnunnm oconnnocrxm ra nponemam nnxnay nnx nnrant
cryenram.
Knmuoni cnona: coniantna esnexa, nmctxa esnexa, nanuantna nporpama, axaemiuna
ncnnnnina.
B crarte paccmarpnnaercx ontr ntopa cocrannxmmnx connantno esonacnocrn,
nxnmuenntx n yuenym nporpammy ncnnnnnnt Connantno-+xonomnuecxax esonacnocrt,
paspaoranno n Knencxom nannonantnom +xonomnuecxom ynnnepcnrere nmenn Banma
Iertmana. Hsnoxent ocnonnte npenoctnxn, ns xoroptx ncxonn anropcxn xonnexrnn npn
paspaorxe coornercrnymme uacrn nporpammt. Hpnneen cnncox nonpocon, pacxptnammnx
coepxanne nyx nocnxmenntx connantno esonacnocrn rem ncnnnnnnt. B ono ns rem
npecrannent ocnonnte noxot oreuecrnenntx cnennanncron x nsyuennm connantno
esonacnocrn, a no nropo necxontxo sanantx xonnennn, cnxsanntx c esonacnocrtm
nnunocrn. Venxercx nnnmanne naxrnuecxnm ocoennocrxm n nponemam nsnoxennx +rnx
nonpocon cryenram.
Knmuenme cnona: connantnax esonacnocrt, uenoneuecxax esonacnocrt, yuenax nporpamma,
axaemnuecxax ncnnnnnna.
The article shares the experience of determining the aspects of societal security that were included
into the syllabus of the Societal and Economic Security course in Vadym Hetman Kyiv National
University of Economics. We review the major premises which were considered when composing
the relative part of the syllabus. The list of questions related to societal security allows us to devote
two topics of the course to the subject. The first topic explains the main approaches of Ukrainian
and Russian specialists to the problems of societal security. The second topic reviews several
Western concepts and approaches to the security of an individual. Didactic peculiarities and
problems of explaining these topics to students are also laid out.
Key words: societal security, human security, syllabus, academic discipline.
Ocrannim uacom spocrac ynara o nnnuennx cycnintnnx xnnm, nponecin ra o`cxrin s
nornxy napamerpin x esnexn. Hpemerne none nnx ocnixent nocrynono posmnpmcrtcx.
Tax, n nepmi nononnni XX cr. mnocx, rononnnm unnom, npo ananis ymon saesneuennx
crixocri epxan y cxnani crpyxrypi mixnaponnx ninocnn, mo c]opmynano xnacnuny
nonironoriuny moent nanionantno esnexn. pyra nononnna mnnynoro cronirrx posmnpnna
naip unnnnxin nanionantno esnexn sa paxynox ananisy nnyrpimntoepxannnx nponecin. A
2
mexa nonoro rncxuonirrx noaunna cnnecx ynarn o nosanonirnunnx nnmipin esnexn
cycnintcrna in]opmaninnx, rexnonoriunnx, exonomiunnx, xyntrypnnx, rymanirapnnx romo.
Homirno spocrac inrepec i o coniantno esnexn, xxa c nennom cncremnom xapaxrepncrnxom
crany coniantno c]epn xpann. Axryantnicrt ananisy nic c]epn y xonrexcri xintxicnnx
noxasnnxin ra xxicnnx xpnrepin, mo niopaxamrt nnacrnnn pinent esnexn, cnpnunnena
nnnxrxonom naxnnnicrm n xnrri nmnnn i cycnintcrna ra, s inmoro oxy, rnm, mo n nami
xpani nx c]epa sasnac niuyrnnx smin ra norpxcint.
V cyuacnnx ocnixennxx nnsnauene ocrarnto mnpoxe none nponem, mo
oxonnmmrtcx coniantnom esnexom. Vxnnennx npo araromanirrx nnx nponem naac,
nanpnxna, smicr monorpa]i Coniantna esnexa: reopix ra yxpanctxa npaxrnxa [10], anropn
xxo crpyxrypynann ne xnnme sa cy`cxramn i nnsnaunnn oro cxnaoni nx nmnnn, epxann i
cycnintcrna (pnc. 1).
Ocnonnnmn s nnx cxnaonnx, ouennno, c ri, xxnm anropn ocnixent is coniantno
esnexn npninxmrt intmy ynary. Tax, F. annnnmnn ra B. Kynenxo n xonrexcri coniantno
esnexn oninnnn emorpa]iuny cnryanim, cran sopon`x nacenennx, xxicrt nonnx pecypcin,
xnrnone saesneuennx i naannx xomynantnnx nocnyr, xxicrt ocnirn, cran saxnain xyntrypn
[4]. Ouonmnann B.K. Ccnuaronnm xonexrnn pocictxnx anropin nocnan ni coniantnom
esnexom nnrannx cepentoro xnacy, posnnrxy nmctxoro norenniany, espoirrx, inocri,
emorpa]iunnx renenni [11, C. 661-737]. Ha ymxy O.A. Mannnonctxo, rptoma rononnnmn
rpanxmn coniantno esnexn c oxon nacenennx, cran pnnxy npani (sanxricrt, espoirrx
romo) ra emorpa]iuna cnryanix.
Taxe posmarrx nnrant, mo posrnxamrtcx y ocnixennxx coniantno esnexn,
nopymyc nponemy nnopy rnx nanpxmin ntoro xnnma, xxi napro posrnxarn y non`xsannx is
coniantnom esnexom nanuantnnx ncnnnninax. Tomy nx posnixa mac na meri nncnirnennx
ocniy nnsnauennx smicry nnrant npo coniantny esnexy y nporpami ncnnnninn Coniantno-
exonomiuna esnexa, mo posponxnacx xonexrnnom anropin xa]epn nonirnuno exonomi
Knnctxoro nanionantnoro exonomiunoro yninepcnrery imeni Banma Iertmana.
Pncynox 1. Ocnonni nponemn coniantno esnexn
Vxnaeno sa: [10, C. 4, 18].
naxrnuna pospoxa smicry remn Coniantna esnexa rpynrynanacx na xintxox
nnxinnx nepeymonax.
Ho-nepme, nxe icnyc nennn ycranenn nepenix nnrant, sa xxnmn nxasana rema
posxpnnacrtcx n nanuantnnx nporpamax. Ocnonnnm opicnrnpom c nayxona cneniantnicrt
,Exonomiuna esnexa epxann (mn]p 21.04.01), onnm is nanpxmin ocnixent n xxi c
nponemn coniantno esnexn. Hixano, mo ocnonni nnrannx nic remn sa sarnepxennm BAK
3
Vxpann nacnoprom cneniantnocri mamrt exxi posixnocri is rnmn nnrannxmn, mo ]irypymrt
n nporpamax xannarctxnx icnnrin sa nxasanom cneniantnicrm (1an. 1). Ouennno, naintm
naxnnni s nnx nnrant mamrt yrn niopaxeni y nporpami remn.
Ho-pyre, ocxintxn coniantna esnexa xx raxa c yxe mnpoxnm npemerom, ro onintno
oparn nenny nnomnny posrnxy, mo osnonnrt xx noaunrn npemer intm uirxo, rax i
snysnrn oro o naxrnuno spyunnx mex. Taxa nnomnna yna nnsnauena srino rnepxennx
I. Cinnacre, mo coniantna esnexa i coniantna nonirnxa neniintni ona ni ono [9].
Coniantna esnexa noacrtcx namn ne crintxn n sarantnonpnnxromy snauenni saxncry
coniantnnx inrepecin pisnnx cy`cxrin ni naxnnnx ra norenninnx sarpos, cxintxn xx nennn
incrpymenrapi oninxn crynenx peanisani nine coniantno nonirnxn, aexnarnocri icnymunm
norpeam inrepecam nmnnn ra cycnintcrna.
Tao.u 1
3uic1 1eun coniantna esnexa
n nayxonin cneniantnoc1i Exonouiuna esnexa epaann
okyueu1, pik nupauun 3uic1 1a nu1auun 1euu
Racnopf cneuianuuocfi
21.04.01 ekouoriua
esneka pepaeu, BAK
Ykpauu, 2004 p. [7]
Couianuui acnekfu ekouoriuo esneku: nonifuka
poxopie, peqopryeauun sapoifuo nnafu, neuciua
peqopra, sreuueuun puqepeuuiaui rpouoeux poxopie
fa noponauun ipuocfi, qopryeauun cepepuuoro knacy,
eipfeopeuun poseufok couianuuo cqepu, nonifuka ua
puuky npaui fa suueuun espoiffn.
Rporpara ecfynuoro
icnufy po acnipaufypu si
cneuianuuocfi 21.04.01
ekouoriua esneka
pepaeu, Hauiouanuuu
iucfufyf cfpaferiuux
pocnipeuu, 2003 p. [8]
Tera Couianuui acnekfu i poseufok nkpcukoro
nofeuuiany e koufekcfi ekouoriuo esneku:
Ekouoriua esneka ocou: uuuuku, kpufepi, sarposu.
3aunficfu uaceneuun e koufekcfi uauiouanuuo esneku
pepaeu.
oxopu uaceneuun fa npiopufefu pepaeuo nonifuku y
cqepi rpouoeux poxopie uaceneuun.
Rpiopufefu pepaeuo couianuuo nonifuku e koufekcfi
saesneeuun ekouoriuo esneku Ykpauu.
Rponeru poseufky couianuuo cqepu fa xui ennue ua
cfau ekouoriuo esneku pepaeu fa ocou.
Rounffn nkpcukoro kanifany fa nonifuka oro poseufky.
Couianuuo-perorpaqiui uuuuku ekouoriuo esneku.
Rponeru qopryeauun couianuuo snaropu e yroeax
Ykpauu.
Rponeru saesneeuun ekouoriuo esneku e npoueci
peqopryeauun cucferu couianuuoro saxucfy.
Repenik nufauu po
cknapauun
kaupupafcukoro icnufy si
cneuianuuocfi 21.04.01
,Ekouoriua esneka
pepaeu, Hauiouanuuu
iucfufyf nponer
riuapopuo esneku,
2010 p.
oxopu uaceneuun e koufekcfi ekouoriuo esneku
kpauu.
Fonoeui npiopufefu pepaeuo nonifuku y cqepi
rpouoeux poxopie uaceneuun.
3aunficfu uaceneuun nk uuuuk couianuuo-ekouoriuo
cfainisaui.
Couianuuo-perorpaqiui uuuuku ekouoriuo esneku.
3arposu y couianuui cqepi fa x ennue ua ekouoriuy
esneky kpauu.
Rpiopufefu pepaeuo couianuuo nonifuku e koufekcfi
saesneeuun ekouoriuo esneku Ykpauu.
Ho-1pe1c, nixon o nponemarnxn coniantno esnexn y nirunsnxni ra saxini
rpanni snauno pisnxrtcx. Birunsnxne auennx c intmom mipom xonexrnnicrctxnm, nono
posrnxac coniantnn posnnrox na ncix pinnxx ni epxann i cycnintcrna o cim` ra nmnnn.
Bnacrnna saxinomy menranireroni intma innniyanicrnunicrt npnsnonrt o inrepnperani
4
coniantno esnexn (societal security) xx nornxy na sarposn i ymonn ixntnocri came nmnnn.
Coniantna esnexa y nirunsnxni inrepnperani c cxnaonom nanionantno esnexn, nona
nirnopmc nnxiny nacranony npo nepmoueprone rapanrynannx crixocri epxann. Hpnmar
epxannnx inrepecin nx coniantno esnexn osnauac, mo nx xonnennix nnsnac nnme ry
uacrnny inrepecin nmnnn, xxa ne cynepeunrt epxannnm. Haromicrt saxina rpannix
posrnxac coniantny esnexy xpist npnsmy rpian rymanicrnunnx xonnenni nmctxoro
xanirany, nmctxoro posnnrxy ra nmctxo esnexn. epxanni inrepecn ryr nixoxrt na pyry
nosnnim, nocrynamunct peanisani npan nmnnn.
3asnauene oymonnno neoxinicrt noarn nponemn coniantno esnexn y nox remax
nanuantno ncnnnninn. Hepma rema, Coniantna cxnaona n cncremi nanionantno esnexn,
npecrannxc nponemarnxy coniantno esnexn, non`xsany is oninxom unnnoro crany
coniantno nonirnxn y nirunsnxnnx ocnixennxx. pyra rema, Exonomiuna ra coniantna
esnexa ocon, snaomnrt cryenrin is cyuacnnm saxinnm auennxm esnexn ocon, xxe
opicnrycrtcx na peanisanim moxnnnocre yceiunoro nmctxoro posnnrxy. 3anponononano
raxe smicronne nanonnennx nnx rem:
Tema 1. Coniantna cxnaona n cnc1eui nanionantno esnexn:
Cyrnicrt coniantno esnexn. Coniantna nonirnxa xx ixntnicrt epxann moo posnnrxy
coniantno c]epn. Hini ra incrpymenrn coniantno nonirnxn. Kpnrepi oninxn coniantno nonirnxn ra
coniantna esnexa. 3arposn y coniantni c]epi. Coniantnn saxncr nacenennx. epxanni coniantni
cranaprn ra rapanri.
Finicrt xx nepenona coniantno-exonomiunomy posnnrxoni. oxon nacenennx xx napamerp
esnexn nmnnn. Hoxasnnxn onrnmantnoro pinnx oxoin nacenennx. Hpiopnrern epxanno nonirnxn y
c]epi oxoin nacenennx Vxpann.
Tema 2. Exonouiuna 1a coniantna esnexa ocon:
Honxrrx nmctxoro xanirany ra nonirnxa oro posnnrxy. uopmynannx nmctxoro xanirany n
Vxpani.
Hmctxn posnnrox ra meronxa oro oninxn. Inexc posnnrxy nmctxoro norenniany.
Honxrrx esnexn ocon. 3micr ra napamerpn exonomiuno coniantno esnexn ocon.
Konnennix nmctxo esnexn xx antrepnarnna moeni nanionantno esnexn, smicr ra
xapaxrepni pncn.
Bnxna nnx nnrant mac nnacni oconnnocri ra axnenrn, na xxnx cni synnnnrncx.
Tax, y nepmin 1eui coniantna esnexa npec1annena nx nisepxanennn coniantno
noni1nxn. Ocnonni xpnrepi coniantno esnexn cycnintcrna nnsnauamrtcx ocxrnennxm nine
coniantno nonirnxn, o xxnx nanexart saxncr nanpasnnnimnx npomapxin nacenennx,
noonannx inocri, crnopennx ymon posnnrxy coniantno c]epn, saononennx coniantnnx
norpe ra inrepecin. 3acannunm sanannxm c nirpnmxa nesamoxno uacrnnn cycnintcrna, mo
peanisycrtcx uepes mexanismn coniantnoro saxncry nacenennx. naxrnuna cxnanicrt nonxrac
y neoxinocri posyminnx smicry ra niminnocre snauent xintxox coniantnnx xareropi
coniantnnx c]epn, esnexn, nonirnxn, saxncry, a raxox coniantnnx cranaprin, rapanri,
crpaxynannx onomorn, mo c cxnaonnmn coniantnoro saxncry nacenennx. ocni cniunrt,
mo sannyrarncx n nnx nonxrrxx yxe nerxo.
Ocnonnom saauem coniantno nonirnxn c oporta is inic1m. Ocrannx c cxnannm
araronnmipnnm xnnmem, s xxnm cycnintcrno sycrpiuacrtcx nporxrom ycic cnoc icropi.
Hpornix nomnpennm inocri y cycnintcrni, snnxennx pinnx c xnmuonnm noxasnnxom
noninmennx coniantno esnexn. Bnnuennx ntoro xnnma mac xintxa axnenrin. Baxnnno
noxcnnrn niminnicrt mix noma rononnnmn nnmipamn inocri aconmrnom (necraua xomrin
nx saononennx asonnx norpe nmnnn) i ninocnom (snaune nixnnennx xnrrcnoro pinnx
nmnnn ni npnnxrnx y anomy cycnintcrni n nennn icropnunn nepio cranaprin). 3
exonomiuno rouxn sopy, nomnpennx aconmrno inocri nnsnauacrtcx pinnem exonomiunoro
posnnrxy xpann, a ninocna inicrt nisepxanmc ninocnnn posnoiny, manone
posmapynannx n cycnintcrni, crynint niminnocre mix pinnem oxoin pisnnx npomapxin
nacenennx. Ocrannimn poxamn n Vxpani cxopouycrtcx pinent aconmrno inocri, roi xx
5
nomnpennx ninocno inocri npaxrnuno ne sminmcrtcx.
Icnyc araro xxicno pisnopinnx xpnrepin aconmrno ra ninocno inocri. uacrxa
inoro nacenennx, nnsnauena sa pisnnmn xpnrepixmn, moxe nipisnxrncx y xintxa pasin.
3oxpema, sa oxoom nmnnn, mo ne nepennmyc 4,3 on. CBA na ent (ne c xpnrepi
aconmrno inocri, mo sacroconycrtcx Opranisanicm O`cnannx Hani o
nocrconianicrnunnx xpan), innx n Vxpani npaxrnuno nemac, a sa nnrparamn na xapuynannx,
mo nepennmymrt 60% oxoin, innm c xoxen pyrn memxanent namo xpann). Hpo
sannxenn pinent onnarn npani cniunrt nomnpenn n Vxpani ra na snauni uacrnni
nocrpaxnctxoro npocropy ]enomen inocri npanmmuoro nacenennx, saranom ne nnacrnnn
inmnm perionam cniry.
V xonrexcri coniantno esnexn mn nanonmo xintxa naxnnnnx xpnrepin, xxnm mamrt
saonontnxrn oxon nacenennn xx rononna nepeymona saesneuennx nmctxoro opoyry,
noonannx inocri ra posn`xsannx inmnx coniantnnx nponem. Tptoma ocnonnnmn nnamn
marepiantnnx oxoin nme c onnara npani y nnrnxi sapoirno nnarn ao ninpncmnnntxoro
npnyrxy, coniantni nnnnarn s oxy epxann (nenci, crnneni, nintrn, onomora no
espoirrm un sa cranom sopon`x romo) ra oxon ni nnacnocri. Hpn nnsnauenni onrnmantno
crpyxrypn nnx oxoin nnxoxrt is npnnnnny, sa xxnm noarxn na onnary npani mamrt yrn
ocnonnnm xepenom ]inancynannx coniantnnx nnnnar. Hmnna nonnnna marn ocrarnto
nnacnocri, xxa saesneunrt nennn pinent oxoy nesanexno ni nrparn poorn ao
coniantno nirpnmxn epxann.
3rino is nnmn npnnnnnamn, neoxino, mo uacrxa onnarn npani y sarantni crpyxrypi
oxoin nacenennx yna ne menmom sa 60%, a ni inmi cxnaoni ne nepennmynann 20% xoxna.
3a annmn epxanno cnyxn crarncrnxn Vxpann, y 2010 p. rpyoni oxon nacenennx
cranonnnn 56,3% sarantno cymn, coniantni nnnnarn 38,5% i oxon ni nnacnocri 5,2%.
Taxa crpyxrypa cniunrt, mo coniantni nnnnarn c rononnom nnrparnom crarrem epxannoro
mxery, nx ]inancynannx ninonixamrtcx xomrn, xxi mann nnrpauarncx na inmi
epxanni nporpamn.
V nnranni Hoxasnnxn onrnmantnoro pinnx oxoin nacenennx emoncrpycrtcx
cyrrcna sannxenicrt unnnnx coniantnnx cranaprin Vxpann. Ouncnennx nennunnn
npoxnrxonoro minimymy (xx asonoro coniantnoro cranapry) sa nentmn omexennm
cnoxnnunm xomnxom, cxna xxoro ne nepernxancx s 2000 p., mac nacnixom neaexnarnicrt
oro posmipy peantnnm norpeam nmnnn. 3a 2002-2010 pp. ninomennx npoxnrxonoro
minimymy o BBH na ymy nacenennx nnano nona yniui, orxe, npn sepexenni ntoro
ninomennx na pinni 2002 p. posmip npoxnrxonoro minimymy sapas yn n yniui nnmnm, anix
oro sarnepxena ctoroni nennunna (na xinent 2011 p. 1042 rpn. nx npanesarnnx oci,
nn. saxon Hpo epxannn mxer Vxpann na 2011 pix, Crarrx 21).
oneennx nanpnxinni 2009 p. posmipy minimantno sapoirno nnarn o nennunnn
npoxnrxonoro minimymy y nac npnnxro nnaxarn soyrxom. B ro uac xx sa cnponectxnmn
cranapramn minimantna sapoirna nnara nonnnna nepennmynarn npoxnrxonn minimym y
2-2,5 pasn. Axe n cepentomy nononnna unenin xoxno cim` npanmc, a nononnna ni, romy
sapnnara onic nmnnn mac noxpnnarn nnrparn nox oci, mo ac smory cyrrcno snnsnrn
nananraxennx na ]onn coniantnoro crpaxynannx. Bnsnauennx minimantnoro pinnx onnarn
npani mac rpynrynarncx ne rintxn na npoxnrxonomy minimymi, a na nennunni cepentoro
pinnx onnarn npani, an pospnn mix cepentom ra minimantnom sapoirnom nnarom ne
nepennmynan 3-x pasin (raxe cnocrepiranocx y 2007-2008 pp.) i ne spocran pinent ninocno
inocri.
V pyrin 1eui posrnxacrtcx cyxynnicrt saxinnx xonnenni i nornxin na pont nmnnn
y cycnintcrni , soxpema, n oro cncremi esnexn, mo c antrepnarnnnom o opicnronannx na
inrepecn epxann moene nanionantno i coniantno esnexn. Tpn nsacmonon`xsani xonnenni
(nmctxn xaniran, nmctxn posnnrox i nmctxa esnexa, pnc. 2) rpynrymrtcx na
rymanicrnunomy auenni nmnnn xx nnmo, camocrino ninnocri.
Mn nnxonnn s roro, mo xonnenni nmctxoro xanirany i nmctxoro posnnrxy y nac
6
ope niomi [3] axrnnno posponxmrtcx, roi xx moent nmctxo esnexn me sannmacrtcx
nosa mnpoxom ynarom nayxono ]axono cnintnorn, nona sraycrtcx nnme y xintxox
yxpanctxnx ra pocictxnx nynixanixx [1; 2; 5].
Pncynox 2. Konnenryantni nonepennxn moeni nmctxo esnexn
Posrnx xonnenni nmctxoro xani1any i nmctxoro posnn1xy ne micrnrt oconnnnx
nonani, mn cniycmo sa npnnxrom n nanuantni nireparypi inrepnperanicm nnx reopi.
Haintma cxnanicrt non`xsana is Inexcom posnnrxy nmctxoro norenniany (IPHH) xx
xnmuonnm mixnaponnm noxasnnxom oninxn xxocri xnrrx nacenennx, mo nynixycrtcx y
mopiunnx ononixx HPOOH npo nmctxn posnnrox. HPOOH intmom un menmom mipom
ononnmc meronxy ouncnennx oninxn ntoro noxasnnxa npaxrnuno n xoxni mopiuni
ononii, i ni sminn cxnano ao nemoxnnno niopasnrn y nexnixx ra nipyunnxax. Kpim roro,
nnrannx npo nmctxn xaniran i nmctxn posnnrox ]irypymrt y unnnnx nporpamax is
exonomiuno esnexn, romy nonn sannmnnncx i n nami meronuni posponi. Hpore x sn`xsox
is nnacne coniantnom esnexom npocnixonycrtcx norano, npn poori is cryenramn
niuynacrtcx nenna mryunicrt, sanicrt posrnxy nnx xonnenni y xonrexcri ano remi.
Konnennin nmctxo esnexn (human security) nnxnaacrtcx n remi intm oxnano.
Hx reopix yna posponena nanpnxinni mnnynoro cronirrx, inx nnroxin croxnn inictxn
exonomicr, naypear Hoeninctxo npemi Amaprtx Cen (Amartya Sen) ra naxncranctxn
exonomicr Maxy ynt-Xax (Mahbub ul Haq). Teopix oepxana mnpoxe nnsnannx nicnx roro, xx
yna npncnxuena ononit HPOOH npo nmctxn posnnrox sa 1994 pix [6]. Bona naac
npiopnrer inrepecam nmnnn, a ne saauam epxann. Konnennix crnepxyc, mo n cyuacnnx
ymonax xnmuoni sarposn opoyry nmnnn noxoxrt ni coniantnnx nponem xnopo,
nicyrnocri ocryny o nnrno non ra xxicnoro xapuynannx, paxy ocnirn, inocri,
ncxpnminani, noripmennx exonori, nacnntcrna romo. V xonnenni nnineno cim ocnonnnx
cxnaonnx esneunoro xnrrx exonomiuny, npoonontuy, exonoriuny, oconcry, cycnintny i
7
xyntrypny, nonirnuny, esnexy sopon`x. o cnaxnx cropin nanexart araro]axropnicrt,
neuirxicrt ]opmynmnant ocnonnnx nine, nennsnauenicrt ouixynano peaxni na nnxnneni
xonnennicm sarposn.
V posponeni namnm anropctxnm xonexrnnom nanuantni nporpami exxi nnrannx ne
niopaaeno. 3oxpema, euorpaqiunnn ix coniantnnx nponecin ne posxpnrn rononnnm
unnom uepes oro nncoxy naxrnuny cxnanicrt. Aexnarne posyminnx emorpa]iunnx
nponecin norpeyc cyrrcno ]axono niroronxn, xxo cryenrn-pyroxypcnnxn (e
nnxnaacrtcx ncnnnnina) me ne mamrt. Fes raxo niroronxn ananis emorpa]iunnx unnnnxin
snonrtcx o anantnoro naneennx crarncrnxn no napoxynanocri i cmeprnocri, uncentnocri
nacenennx, posnoncmxennm oxpemnx saxnopmnant. Fyno nnpimeno ne nyntrapnsynarn ne
naxnnne nnrannx n raxn cnoci. Hponema sannn1oc1i 1a espoi11n nacenennx ne
nnxnaacrtcx n remi xx oxpeme nnrannx, npore sraycrtcx y xonrexcri inmnx acnexrin remn
(espoirrx c onicm is ocnonnnx npnunn inocri; oro noonannx nanexnrt o nine
coniantno nonirnxn; nono c sarposom nx exonomiuno cxnaono xonnenni nmctxo esnexn
romo). Hapemri, ne noxasano sn`xsox coniantno esnexn is cranonnennxm rpouannctxoro
cycnintc1na i peanisanicm npan i cnoo nmnnn i rpouannnna, ocxintxn nx nnomnna mac
nonironoriuno-npanone cnpxmynannx, sacnyronyc na oxpemy nanuantny remy nx cnoro
nncnirnennx i moxe yrn posponena npn noantmomy nocxonanenni nanuantno nporpamn.
Ai1epa1ypa
1. Ba.vee . Honxrne human security n conpemenno nonnronornn / . Fanyen //
Mexynaponte nponecct. 2003. Tom 1. N1. C. 84-91.
2. Burmu+upoea 3. Fesonacnocrt n xonnennnn pasnnrnx uenonexa / 3. Fnxrnmnpona //
Omecrnennte nayxn n conpemennocrt. 2002. N6. C. 135-142.
3. Ipiuuoea O.A. Hmctxn posnnrox : Hanu. noci. / O.A. Ipimnona. K. : KHEV,
2006. 308 c.
4. auu.uuuu B., Kveuro B. Coniantna esnexa nirpynrx cranoro posnnrxy //
Bicnnx HAH Vxpann. 2010. N1. C. 20-28.
5. Me.iuur B. Fesnexa ocon n cncremi sarantno esnexn / B. Mentnnx // Hayxonn
nicnnx Vxropoctxoro yninepcnrery. Cepix: Honironorix, Conionorix, uinoco]ix. Bnnycx 11.
Vxropo : Bnannnnrno Vxropoctxoro nanionantnoro yninepcnrery Ionepna, 2009. C.
45-49.
6. Oruer no uenoneuecxomy pasnnrnm sa 1994 ro. Htm-Hopx : HPOOH, 1994.
7. Hacnopr cneniantnocri 21.04.01 exonomiuna esnexa epxann (exonomiuni nayxn).
3arnepxeno Hocranonom npesni BAK Vxpann ni 15.12.2004 p. N11-10/11r. Pexnm
ocryny o en. nepci: http://zakon.nau.ua/doc/?doc_id=476714.
8. Hporpama ncrynnoro icnnry o acnipanrypn si cneniantnocri 21.04.01 exonomiuna
esnexa epxann (exonomiuni nayxn) / Bnacmx O.C. (sar. pe.), Bapnani 3.C.,
Hanamapuyx B.M., Xanino .A. K. : HIC, 2003.
9. Cu..acme I. Fesonacnocrt poccncxo cemtn n nepcnexrnnt pasnnrnx connantno
paort / I. Cnnnacre // Fesonacnocrt. 2002. N60. C. 88-95. Pexnm ocryna x +n.
nepcnn: http://fnimb.org/60.rar.
10. Coniantna esnexa: reopix ra yxpanctxa npaxrnxa : Monorpa]ix / I.u. Innienxo,
A.M. Konor, O.u. Honixona ra in. ; sa pe. I.u. Innienxa, A.M, Konora, B.B. Poronoro. K. :
KHEV, 2006. 292 c.
11. 3xonomnuecxax esonacnocrt Poccnn: Omn xypc : Vuennx / Ho pe.
B.K. Cenuarona. 2-e ns. M. : eno, 2005. 896 c.

Вам также может понравиться