U b t k qu c gia no, ngn hng trung ng (NHT ) c ng u ng vai tr c bi t trong chi n l c pht tri n kinh t - x h i.

B i l , n u h th ng ngn hng c v l huy t m ch th NHT c th coi l tri tim c a n n kinh t . M t n n kinh t ch c th pht tri n lnh m nh khi c m t NHT th c hi n t t ch c n ng i u ti t h th ng ti n t . Ng c l i, nh ng tr c tr c trong ho t ng c a NHT c ng c th gy ra nh ng c t qu i v i c n n kinh t [1] Cc b ng ch ng th c nghi m c ng nh nh ng l thuy t kinh t ch ra r ng, trong n n kinh t th tr ng, NHT i u hnh chnh sch ti n t (CSTT) m t cch hi u qu , tnh c l p c a NHT l y u t then ch t. n c ta, t khi thnh l p cho n nay, Ngn hng Nh n c (NHNN) l c quan c a Chnh ph , ch u s can thi p hnh chnh c a Chnh ph . Do v y, th m quy n c a NHNN trong xy d ng v i u hnh CSTT cn h n ch , m c cl p c a NHNN cn t ng i th p. Tnh c l p ny trong th i gian qua ph n no c c i thi n, song v n ch a cao, khi n vi c i u hnh CSTT nhi u khi cn lng tng, hi u qu c a CSTT ch a c nh mong i. Uy tn c a m t NHT v th v n ch a cao. Chnh b i v y, t ng c ng hi u qu ho t ng c a NHNN, vi c nng cao tnh c l p c a NHNN l h t s c c n thi t. Tuy nhin, tnh c l p c a NHT khng th m t s m m t chi u c th c c. Ty vo i u ki n, hon c nh v trnh pht tri n kinh t - chnh tr - x h i c a m i n c m NHT c th c m c c l p t ch khc nhau. V n t ra l, c p c l p no l ph h p v i NHNN trong b i c nh Vi t Nam hi n nay. I - Tm hi u v tnh c l p c a NHT 1. Th no l m t NHT cl p n nay, trn th gi i bi t n 3 m hnh NHT : (1) NHT cl pv i chnh ph ; (2) NHT l m t c quan thu c chnh ph ; v (3) NHT thu c B Ti chnh. Trong , hai m hnh u tin l ph bi n h n c . Trong su t nh ng n m 90 c a th k XX, tnh c l p c a NHT c xem nh n n t ng c a nh ng c i cch v m t th ch gi m s can thi p b t h p l c a chnh tr n qu trnh xy d ng v th c thi CSTT nh m t c m c tiu n nh gi c . L do d n n cu c c i t ny l vi c xy d ng v i u hnh CSTT m c s can thi p chnh tr th ng ch t c nh ng m c tiu ng n h n. i u ny s lm gia t ng tnh t m th i v khng b n v ng c a kinh t v m, t bi t l nguy c bng n l m pht v theo h n ch t ng tr ng kinh t v lm gia t ng t l th t nghi p. Tnh c l p c a NHT c th hi n thng qua vi c xc nh r c ch ho ch nh CSTT l nh th no, NHT c c ton quy n quy t nh vi c s d ng cc cng c th c thi CSTT hay khng c ng nh nu r trch nhi m c a

NHT ni chung v Th ng c ni ring trong tr ng h p m c tiu khng t c nh t ra[2]. Th c t , NHT cc n c trn th gi i hi n nay u c s c l p nh t nh trong ho t ng 3 l nh v c: i u hnh CSTT, gim st cc t ch c tn d ng v qu n tr i u hnh n i b , tuy nhin, m c c l p l khng gi ng nhau. Theo m t nghin c u c a Qu Ti n t qu c t (IMF, 12/2004), v c b n, m c c l p c a cc NHT trn th gi i c phn thnh 4 c p , bao g m: - Th nh t, c l p t ch trong thi t l p m c tiu ho t ng: V i m hnh ny, NHT c trch nhi m quy t nh CSTT, ch t gi (n u khng theo ch th n i t gi) v c quy n quy t nh m c tiu ho t ng ch y u trong s cc m c tiu c php lu t quy nh. y l c p c l p t ch cao nh t m m t NHT c th t c m v d i n hnh l C c D tr Lin bang M - FED. Tuy nhin, y c ng chnh l c p c l p t ch kh v n d ng nh t, v n i h i NHT ph i c uy tn cao v n ng l c th c thi r t t t th m i c th bi n m c tiu thnh hi n th c, nh t l trong giai o n th c thi CSTT th t ch t. Bn c nh , c p c l p t ch ny c ng i h i NHT c kh n ng d bo chu n xc trn c s cc th ng k kinh t - ti chnh. - Th hai, c l p t ch trong thi t l p ch tiu ho t ng: c p ny ny, NHT c ng c trao trch nhi m quy t nh CSTT v ch t gi. Tuy nhin, khc v i c p c l p v m c tiu, trong c p c l p v xy d ng ch tiu ho t ng, lu t quy nh c th m t m c tiu ho t ng ch y u c a NHT . V d , trong i u l t ch c v ho t ng c a NHT Chu u (ECB) quy nh, m c tiu ho t ng hng u c a ngn hng ny l duy tr s n nh gi c v ECB c quy t nh ch tiu ho t ng. V i c p c l p t ch ny, vi c thay i m c tiu duy nh t i h i ph i s a i Lu t NHT . - Th ba, c l p t ch trong l a ch n cng c i u hnh: V i m hnh ny, chnh ph ho c qu c h i quy t nh ch tiu CSTT sau khi th o lu n v th a thu n v i NHT . Khi quy t nh c thng qua, NHT c trch nhi m hon thnh ch tiu trn c s c trao th m quy n c n thi t c th ton quy n l a ch n nh ng cng c i u hnh CSTT ph h p nh t. Tiu bi u cho c p c l p t ch ny l Ngn hng D tr (NHDT) New Zealand v Ngn hng Canada. Ni cch khc, NHT c trao th m quy n l a ch n cc cng c i u hnh m t cch linh ho t v ph h p nh t nh m t c cc ch tiu c tho thu n gi a chnh ph /qu c h i v i NHT . - Th t , c l p t ch h n ch : L c p c l p t ch th p nh t, theo chnh ph l n i quy t nh chnh sch (c v m c tiu l n ch tiu ho t ng) c ng nh can thi p vo qu trnh tri n khai th c thi CSTT. y l m t trong nh ng nguyn nhn lm h n ch hi u qu ho t ng c a NHT , nh t l trong vi c th c hi n m c tiu n nh gi tr ng ti n. y chnh l tr ng h p c a NHNN Vi t

Nam hi n nay v trn th c t th m c c l p t ch ny t lu b c l nh ng m t h n ch , b t c p. Ni chung, cc nghin c u v NHT th ng nghing v ki n cho r ng nn giao vi c xy d ng, quy t nh v th c thi CSTT cho m t NHT chuyn su, c l p v kin nh v i m c tiu hng u l duy tr s n nh gi c . i u s gp ph n nng cao hi u qu c a cc tc ng v m t chnh sch c ng nh uy tn c a cc nh ho ch nh chnh sch. T t nhin, tnh c l p c a NHT c n c xy d ng trn c s cc quy nh php l lin quan. Vi c thi u tn tr ng php lu t m t s n c l nguyn nhn ch y u d n n tnh tr ng NHT cl pv m t hnh th c khng c kh n ng ki m sot l m pht v th c thi cc ch c n ng m t cch c hi u qu [3]. 2. M i quan h gi a s c l p c a NHT v cc bi n s kinh t v m chnh Th p nin 1990 ch ng ki n nhi u n c, trong c c nh ng n c v ang pht tri n, th c hi n qu trnh chuy n i m hnh NHT sang h ng lm t ng tnh c l p h n cho t ch c ny. Khuynh h ng ny ph n no ch u nh h ng c a cc b ng ch ng th c nghi m c a cc phn tch v m i quan h gi a s c l p c a NHT v i cc bi n s kinh t v m chnh. 2.1. Quan h v i l m pht Nghin c u c a Charles v Timothy (2006)[4] ti n hnh i v i cc n c Cng nghi p d a trn cc quan st giai o n 1955 - 1988 v 1988 - 2000 cho th y c m i quan h ngh ch bi n gi a tnh c l p c a NHT v i l m pht bnh qun v v i s bi n thin c a ch s l m pht. Ngh a l, h s c l p c a NHT cng cao th l m pht bnh qun cng th p ng th i ch s l m pht bi n thin cng t v ng c l i. n gi n h n, nh ng n c m NHT c m c cl pt ch cao th ng c t l l m pht th p. H n n a, tc ng c a tnh c l p c a NHT ln t l l m pht l xuyn su t theo th i gian. K t qu ny c ng ph h p v i nh ng k t qu nghin c u khc c a Cukierman, Webb v Neyapti (1992), Alesina v Summers (1993), Debelle v Fischer (1994)[5], Eijffinger & De Haan (1996). i u ny mang l i nhi u ngh a cho Vi t Nam b i ki m ch l m pht t ng l m t u tin chnh sch c a Chnh ph v trong t ng lai l m pht v n lun l m t nguy c l n ti m n i v i n n kinh t Vi t Nam. 2.2. Quan h v i thm h t ngn sch Nghin c u c a Pollard (1993) v m i quan h gi a tnh c l p c a NHT v i cn cn ngn sch trong giai o n t n m 1973 - 1989 ch ra r ng nh ng n c c NHT c l p cao th t l thm h t ngn sch cng gi m. Theo Pollard, khi cc quan h cho vay theo ch nh hay ng v n cho ngn sch khng cn ch u s chi ph i c a chnh ph th s t o ra m t k lu t trong chi

tiu t t h n, qua gp ph n lm t ng tnh minh b ch v t o ra m t cn cn ngn sch b n v ng h n. Cng v i l m pht, thm h t ngn sch Vi t Nam c ng l m t thch th c l n cho cc nh ho ch nh chnh sch. Tnh tr ng thm h t ngn sch hng n m trn d i 5% GDP v lun ko di trong nhi u n m khng nh ng lm xi mn tnh k lu t trong chi tiu ngn sch m cn lm t ng gnh n ng n qu c gia (k c n trong v ngoi n c). 2.3. Quan h v i t ng tr ng kinh t Cc phn tch th c nghi m[6] tuy ch ra r ng khng c b ng ch ng r rng v m i quan h gi a tnh c l p c a NHT v i t ng tr ng kinh t , tuy nhin, trn th c t , gi a hai y u t ny v n t n t i m t m i quan h gin ti p r t ch t ch thng qua t l l m pht v cn cn ngn sch. C th , duy tr l m pht th p v m t cn cn ngn sch cn b ng l nh ng m c tiu quan tr ng v n khng nh ng t o i u ki n cho vi c phn b c hi u qu h n cc ngu n l c c a n n kinh t m cn gip duy tr tnh n nh c a h th ng ti chnh v n n kinh t , gp ph n vo t ng tr ng kinh t v m b o an sinh x h i. Tm l i, cc b ng ch ng th c nghi m cho th y m t m hnh NHT cl p h n s gip ki m sot t t l m pht v lm gi m thm h t ngn sch. Bn c nh , m c d khng c m i quan h c ngh a v m t th ng k gi a m c cl pc a NHT v i t ng tr ng kinh t nh ng th c t cho th y m t CSTT c hi u l c v hi u qu s gp ph n vo t ng tr ng kinh t n nh h n[7]. XXXXXXXXXXXXX M hnh NHTW c l p t ch trong thi t l p m c tiu ho t ng :NHT c trch nhi m quy t nh chnh sch ti n t , ch t gi (n u khng theo ch th n i t gi) v c quy n quy t nh m c tiu ho t ng ch y u trong s cc m c tiu c php lu t quy nh. y l c p c l p t ch cao nh t m m t NHT c th t c m v d i n hnh l C c D tr Lin bang M - FED. Tuy nhin, y c ng chnh l c p c l p t ch kh v n d ng nh t, v n i h i NHT ph i c uy tn cao v n ng l c th c thi r t t t th m i c th bi n m c tiu thnh hi n th c, nh t l trong giai o n th c thi chnh sch ti n t th t ch t. Bn c nh , c p c l p t ch ny c ng i h i NHT c kh n ng d bo chu n xc trn c s cc th ng k kinh t - ti chnh. C c d tr lin bang (ti ng Anh: Federal Reserve System Fed) l ngn hng trung ng c a Hoa K . B t u ho t ng n m 1915 theo " o lu t D tr Lin bang" c a Qu c h i Hoa K thng qua cu i n m 1913. C c d tr lin bang (vi t t t l Fed) b ngoi l ngn hng c a chnh ph , bao g m H i ng th ng c ng t i th Washington c ch nh b i T ng th ng Hoa K , y ban th tr ng, 12 Ngn hng d tr lin bang khu v c v cc

ngn hng thnh vin c s h u m t ph n cc ngn hng d tr lin bang khu v c. Ch t ch H i ng th ng c c a Fed hi n nay l Ben Bernanke. C c u c a FED H u h t m i ng i u ngh FED l m t c quan nh n c nh ng th t ra FED v a l t nhn, v a l nh n c. 1. Cc ngn hng d tr . FED bao g m 12 ngn hng v 25 chi nhnh kh p n c M nn n l m t h th ng ngn hng trung ng t h u. M i ngn hng D tr lin bang i di n cho m t qu n v c t tn theo tn thnh ph m n t tr s , ch ng h n nh Boston, New York, Philadelphia, Cleveland, Richmond, Atlanta, Chicago, St. Louis, Minneapolis, Kansas City, Dallas, San Freancisco, trong Ngn hng d tr New York c m t vai tr n i b t h n so v i cc Ngn hng cn l i. Theo ta n t i cao M , cc ngn hng d tr lin bang khu v c khng ph i l cng c c a chnh quy n lin bang, chng l cc ngn hng c l p, s h u t nhn v ho t ng theo lu t php a ph ng. Phn quy t trn c ng cho r ng, cc Ngn hng d tr lin bang c ng c th c coi l cng c c a chnh quy n lin bang theo m t s m c ch nh t nh. Trong m t s phn quy t khc ta n c p bang, s khc bi t gi a H i ng th ng c v cc Ngn hang c quy nh r rang. Cc Ngn hng s h u Ngn hng d tr lin bang khu v c l c a t nhn v r t nhi u trong s c c phi u pht hnh trn th tr ng. Gi y b c do FED pht hnh l ngu n cung ti n t v chng c a vo l u thng qua cc Ngn hng d tr lin bang khu v c.

B n

cc khu v c qu n l c a cc ngn hng Fed khu v c

12 ngn hng khu v c d tr lin bang khu v c c thnh l p b i Qu c h i l cc chi nhnh c a h th ng ngn hng trung ng, c t ch c gi ng m t t ch c t nhn. V d , c ph n c a ngn hng d tr lin bang khu v c do cc ngn hng thnh vin s h u. Vi c s h u c ph n ny khc v i s h u c ph n cng ty thng

th ng. Cc ngn hng d tr lin bang khu v c ho t ng khng v l i nhu n v vi c s h u c ph n c a n l i u ki n tr thnh ngn hng thnh vin. C ph n khng th mua bn hay th ch p. C t c n nh l 6% m t n m. ng v m t ti s n, ngn hng Fed New York l ngn hng l n nh t v i ph m vi ho t ng l qu n 2 ti u bang New York, thnh ph New York, Puerto Rico v qu n o Virgin thu c Hoa K . C t c c tr d i d ng kho n b vo li su t cho ph n d tr thi u h t c gi t i Fed. Theo quy nh c a lu t php, m i ngn hng ph i duy tr t l d tr b t bu c m ph n l n t t i Fed. C c d tr lin bang khng tr li su t cho cc kho n d tr ny. M i ngn hng Fed khu v c gi y b c m chng pht hnh c k hi u b ng ch ci. Nh ng ch ci ny in trn

1 Boston A 2 New York B 3 Philadelphia C 4 Cleveland D 5 Richmond E 6 Atlanta F 7 Chicago G 8 St Louis H 9 Minneapolis I 10 Kansas City J 11 Dallas K 12 San Francisco L 1. Cc ngn hng thnh vin T t c cc ngn hng u l thnh vin c a FED, ph i tun th m c d tr b t bu c ?????, c vay ti n t FED, c thanh ton b tr t i FED, ch u s gim st v cc ho t ng b i FED 2. H i ng th ng c

Lnh o FED l H i ng th ng c, g m c 7 thnh vin do T ng th ng b nhi m v Th ong vi n ph chu n. b y thnh vin c a ban Th ng c ng vai tr

l c quan quy t nh cc chnh sch ti n t M . nhi m k c a m i thnh vin H i ng th ng c ko di 14 n m, cc thnh vin ch c th oc ti b nhi m n u nhi m k tr c c a thnh vin khng ph i l m t nhi m k tr n v n. H i ng n nh m c d tr b t bu c v ki m sot li su t ti chi t kh u. 3. y ban th tr ng t do lin bang (FOMC)

y ban bao g m 12 thnh vin, trong c 7 thnh vin c a h i ng th ng c, ch t ch ngn hng D tr lin bang New York v cc ch t ch c a 4 ngn hng D tr lin bang khc th ng xuyn ti n hnh vi c ch o cc ngu n v th tr ng t do. V cc nghi p v th tr ng t do l m t cng c quan tr ng c a FED ki m sot cung ng ti n t nn FOMC l tiu i m cho vi c ho ch nh chnh sch c a h th ng D tr lin bang. V tr c a cc thnh vin xoay vng theo nhm 4 thnh vin, trong c 1 ngn hng ch t ch t m i nhm: Boston, Philadelphia, Richmond. Cleveland v Chicago. Atlanta, St. Louis v Dallas Minneapolis, Kansas City v San Francisco

Nh ng ch t ch ngn hng d tr khng b u c tham gia vo nh ng cu c h p c a y ban, tham gia th o lu n, v xy d ng nh ng nh gi c a y ban i v i n n kinh t v s l a ch n cc chnh sch. FOMC t ch c 8 cu c h p th ng k h ng n m. Trong nh ng cu c h p ny, y ban xem l i n n kinh t v nh ng i u ki n ti chnh, quy t nh quan i m v chnh sch ti n t thch h p, nh gi r i ro c a m c tiu n nh gi c v t ng tr ong kinh t b n v ng trong di h n. HINH@ b Nh ng thnh vin c a FOMC trong n m 2012: Ben S. Bemanke, Board of Governors, Chairman William C. Dudley, New York, Vice Chair man Elizabeth A. Duke, Board of Governors Jeffrey M.Lacker, Richmond

Dennis P. Lockhart, Atlanta Sandra Bloom Raskin, Board of Governors Daniel K. tarullo, Board of Governors John C. Williams, San Fransisco Janet L. Yellen, Board of Governors.

Nh ng thnh vin thay th : James Bullard, St. Louis Charles L. Evan, Chicago Esther George, Kanas City Eric S. Rosengren, Boston Christine M. Cumming, First Vice president, New york i vo cu c h p th 2013 Thnh vin New York Chicago Boston St. Louis Kansas City Thnh vin thay th New York+_ Cleveland Philadelphia Dallas Minneapolis ng nin 2014 New York Cleveland Philadelphia Dallas Minneapolis New York+_ Chicago Richmond Atlanta San fransisco u tin c a n m nay. 2015 New York Chicago Richmond Atlanta San fransisco New York+_ Chicago Boston St. Louis Kansas City

Thnh vin y ban thay

Nhn b ngoi c c u ph c t p c a FED, h n khng ph i ai c ng t ra cu h i: Ai th c s n m gi FED?. Theo Eustace Mullins, tc gi cu n sch B m t c a

C c D tr Lin bang M - Secrets of Federal Reserve th Ngn hng New York l ngn hng kh ng ch th c t c a h th ng Cuc D tr Lin bang M . Tuy nhin Ban Th ng c c a FED v n ch u s thao tng c a cc nh ti phi t. v n l ch , bn c nh s t n t i c a H i ng Th ng c cn c H i ng T v n lin bang. H i ng T v n lin bang ny do 12 i di n c a ngn hng i ph ng thu c c c d tr Lin bang, c quy n b phi u nh nhau khi thng qua cc quy t nh. Chnh h i ng t v n lin bang ny l ng i xu t cc ki n ngh v chnh sch ti n t cho H i ng Th ng c. B ngoi l cng b ng, khch quan nh ng khng ai m b o r ng quy n c a Ngn hng nh Dallas c quy n ngang hng v i ngn hng New York m ngn hng Ngn hng New York th lun l i di n cho cc nh ti phi t ph Wall. V y ai th c s n m gi FED? Cu tr l i l cc nh ti phi t ph Wall- nh ng c th h l ai th ch a ai xc nh r, h v n ng ng sau t m rm ch o ho t ng c a FED. NHI M V 1. Th c thi nh ng chnh sch ti n t qu c gia n nh v li su t h p l.
y

duy tr m c vi c lm, gi c

Mua v bn tri phi u chnh ph : Khi C c d tr lin bang (Fed) mua tri phi u chnh ph , ti n c a thm vo l u thng. B i c thm ti n trong l u thng, li su t s gi m xu ng v chi tiu, vay ngn hng s gia t ng. Khi Fed bn ra tri phi u chnh ph , tc ng s di n ra ng c l i, ti n rt b t kh i l u thng, khan hi m ti n s lm t ng li su t d n n vay n t ngn hng kh kh n h n. (Xem thm Nghi p v th tr ng m ) Quy nh l ng ti n m t d tr : Ngn hng thnh vin cho vay ph n l n l ng ti n m n qu n l. N u Fed yu c u cc ngn hng ny ph i d tr m t ph n l ng ti n ny, khi ph n cho vay s gi m i, vay m n kh h n v li su t t ng ln. (Xem thm T l d tr b t bu c) Thay i li su t c a kho n vay t Fed: Cc ngn hng thnh vin c a Fed vay ti n t Fed trang tr i cc nhu c u ng n h n. Li su t m Fed n nh cho cc kho n vay ny g i l li su t chi t kh u. Ho t ng ny c nh h ng, tuy nh h n, v s l ng ti n cc thnh vin s c vay. (Xem thm Li su t chi t kh u)

2. Gim st v qu n l cc th ch ngn hng m b o l nh ng n i an ton g i ti n v b o v quy n l i tn d ng c a ng i dn. 3. Cung c p cc d ch v ti chnh cho cc t ch c tn d ng. chnh ph M v Ngn hng trung ng cc n c khc nh thanh ton b tr , thanh ton i n t , pht hnh ti n,. 4. Ti n hnh cc nghin c u v nn kinh t M c ng nh kinh t cc bang, cung c p thong tin v n n kinh t thng qua cc n ph m, h i th o gio d c qua website. CC PH ONG TH C TC NG N TH TR NG M

1) LI SU T CHI T KH U T l chi t kh u

T l chi t kh u l g? C c d tr lin bang th c hi n chnh sch ti n t ch y u b ng cch nh h ng "li su t qu v n t i Fed". y l t l cc ngn hng n nh v i nhau cho kho n vay qua m cc qu t c c t i C c d tr lin bang. T l ny do th tr ng quy t nh ch Fed khng p bu c. Tuy v y, Fed s c g ng tc ng t l ny con s ph h p v i t l mong mu n b ng cch b sung ho c h n ch ngu n cung ti n t thng qua ho t ng c a n trn th tr ng. C c d tr lin bang cn n nh t l chi t kh u li su t m cc ngn hng th ng m i ph i tr khi vay ti n t Fed. Tuy nhin, cc ngn hng th ng l a ch n cch vay qu t c c t i Fed t m t ngn hng khc m c d li su t ny cao h n t l chi t kh u c a Fed. L do c a cch l a ch n ny l vi c vay ti n t Fed mang tnh cng khai r ng ri, n s a n ch c a cng chng v kh n ng thanh kho n v m c tin c y c a ngn hng ang i vay. C hai t l trn chi ph i li su t u i, l t l th ng cao h n 3% so v i "li su t qu v n t i Fed". Li su t u i l t l m cc ngn hng tnh li i v i kho n vay c a nh ng khch hng tin c y nh t. m c li su do m ng li su t cao chnh sch ti t th p, cc ho t ng kinh t c thc y v chi ph i vay th p, i tiu dng v cc doanh nghi p t ng c ng mua bn. Ng c l i, a n km hm kinh t v chi ph i vay cao h n. (Xem thm bi n t ).

C c d tr lin bang th ng i u ch nh li su t qu v n t i Fed m i l n m c 0,25% ho c 0,5%. T n m 2001 n gi a n m 2003, Fed h li su t 13 l n, t 6,25% xu ng 1% nh m ch ng l i xu h ng suy thoi kinh t . Thng 11 n m 2002, li su t do Fed i u ch nh ch cn 1,75% v nhi u m c th p h n c t l l m pht. Ngy 25/03/2003, "li su t qu v n t i FED" t t xu ng m c 1%, con s th p nh t k t thng 07 n m 1958 0,68%. B t u t gi a thng 06/2004, C c d tr lin bang b t u nng li su t nh h ng 17 l n lin t c ln 5,25% ngy 08/08/2006. C th , Fed c ng n l c cc ho t ng mua bn trn th tr ng nh m thay i t l cho vay di h n, tuy nhin n ng l c c a n y u h n r t nhi u cc nh ch ti chnh t nhn. KHI FED T NG ???? KHI FED GI M????? M t v d i n hnh cho ta th y tc ng c a vi c i u ch nh li su t chi t kh u c a FED n nn kinh t th gi i l ngy 27-4, y ban Th tr ng m Lin bang (FOMC) thu c C c D tr Lin bang M (FED) quy t nh gi nguyn li su t m c th p k l c t 0-0.25% v cho bi t ch ng trnh mua 600 t USD tri phi u (QE2) s k t thc ng nh d ki n vo ngy 30-6-2011 . Bi n gi i cho quy t nh ny, FED cho r ng l m pht b t u gia t ng, ph c h i c a n n kinh t M di n ra v i t c v a ph i. Tuy nhin, FED v n cho r ng gia t ng c a l m pht ch l t m th i v th tr ng vi c lm v n l m t l nh v c ng lo ng i h n c . V i quy t nh trn c a FED khng ch k t thc s trng ch c a th tr ng ti chnh qu c t , m cn t o ra m t c n s c gy lo ng i cho d lu n qu c t . Gi vng t ng v t .

Vi c FED quy t nh gi nguyn t l li su t ch ch t ng n h n m c siu th p (0,25%) m c nhin nh ng ch cho lo i hng ho c bi t l vng. Cc nh u c vng th gi i l do a ra cc quy t nh c a mnh, trong b i c nh b t n Trung ng v B c Phi v n ch a n h i k t, l m pht trn ton th gi i ti p t c l nh ng ng l c thc y gi vng ti p t c t ng ln t i . m c kh khi m sot

Khi ng c a giao d ch, gi vng giao thng 7 trn sn Comex c a S giao d ch New York t ng thm 14,1 USD, t ng ng 0,93%, ln 1.531,2 USD/ounce. Trong gi vng giao ngay vo u gi sng 27-4 m c 1.535,8 USD/ounce. Vng lin ti p t o nh ng nh cao m i v gi trong th i gian v a qua khi chng h i t g n nh t t c cc nguyn nhn: t lo ng i l m pht; gi d u t ng cao do kh ng ho ng chnh tr d u m khu v c Trung ng B c Phi; h u qu ng t sng th n Nh t B n; n cng c a chu u v n ch a n h i k t; M b m h n 2.000 t USD vo th tr ng ti chnh; nay FED l i ti p t c duy tr li su t th p Cho nn vng tr thnh n i tr n b o ton gi tr ng v n c a gi i u t qu c t . Nhi u chuyn gia d bo, cn cho r ng gi vng c th s ti p c n 1.750 USD/oz ngay trong n m 2011 . Gi d u ti p t c leo thang .

D u ti p t c leo thang t i th tr ng New York khi k v ng r ng nhu c u nhin li u s t ng sau khi FED quy t nh gi nguyn gi i php kch thch kinh t v cc kho d tr x ng c a M ti p t c gi m xu ng m c th p nh t k t thng 82009. D u th giao thng 6 t ng 94 cent, t ng ng 0,8%, ln 113,70 USD/thng trn sn giao d ch i n t New York, m c cao nh t k t 22/09/2008. H p ng m c 113,54 USD lc 9:29 a.m. theo gi Singapore. Hm 27/04/2011, d u th M t ng 55 cent, t ng ng 0,5%, ln 112,76 USD. So v i cch y m t n m gi d u th gi i t ng 37% . D u Brent giao thng 6 thi t l p t ng 66 cent, t ng ng 0,5%, ln 125,79 USD/thng trn sn giao d ch ICE t i Lun n. Ngy 27/04/2011 , gi d u Brent t ng 99 cent, t ng ng 0,8%, ln 125,13 USD, m c ch t phin cao nh t k t 08/04/2011 . Ngy 27-4, d u th chu u giao d ch m c 12,37 USD/thng. Chnh l ch gi gi a cc h p ng ang giao d ch trn c 2 sn Lun n v New York t ng ln m c cao k l c 19,54 USD hm 21/02/2011. (N m 2010, m c chnh l ch ch l 76 cent) . Bo co c a B n ng l ng M cho th y cc kho d tr s n ph m ch ng c t, bao g m d u nng v d u diesel, gi m 1,81 tri u thng, xu ng cn 146,5 tri u thng trong tu n tr c .

Gi d u t ng ln trong th i gian v a qua do tc ng c a tnh hnh r i lo n Trung ng B c Phi; th m ho ng t, sng th n, r r phng x h t nhn Nh t B n, nay l i c t ng c ng b i quy t nh c a FED. Th tr ng ch ng khon dao ng tri chi u .

Vi c FED ti p t c duy tr li su t th p khi n tm l lo ng i c a gi i u t t ng cao, ng USD ti p t c m t gi v ang d n ti n v m c th p k l c c a n m 2008. Tuy nhin, phin giao d ch ngy 27-4, cc ch s ch ng khon M l i t ng m nh. ng ch , ch s Nasdaq t ng v t ln m c cao nh t trong 10 n m qua. Ch s cng nghi p Dow Jones t ng 95,59 i m, t ng ng 0,76%, ln 12.690,96 i m. Ch s S&P 500 t ng 8,42 i m, t ng ng 0,62%, ln 1.355,66 i m. Ch s Nasdaq nh y 22,34 i m, t ng ng 0,78%, ln 2.869,88 i m. Kh i l ng giao d ch m c th p, v i kho ng 7,59 t c phi u c chuy n nh ng trn c 3 sn New York, American v Nasdaq, th p h n so v i m c bnh qun hng ngy 7,73 t c phi u c a n m nay. Trn sn New York, c 2 m c phi u t ng th c 1 m gi m, cn sn Nasdaq, t l ny l 8/5. Nhm c phi u cng ngh sinh h c gip Nasdaq t ng m nh trong phin 274. Trong , ng ch l c phi u c a hng d c Regeneron t ng t i 28,6% ln 67,05 USD. Ch s NYSEArca cng ngh sinh h c t ng 2,8%. Trong khi t ng c a Dow Jones l nh s d n d t c a c phi u hng General Electric. Hm qua, c phi u c a General Electric t ng 1,7% ln 20,65 USD. C phi u c a Boeing t ng 0,8% ln 76,12 USD, c ng gp ph n y ch s Dow Jones i ln . Khu v c ch ng khon chu u c ng c k t qu an xen trong phin giao d ch ngy 27-4. Ch s FTSE 100 c a Anh h nh 0,02% xu ng 6.068,16 i m. Trong khi ch s CAC 40 c a Php l i t ng 0,55% ln 4.067,72 i m v DAX c a c t 0,66% ln 7.404,95 i m . Th tr ng ch ng khon Nh t B n c ng c ngy t ng i m t t nh t trong tu n, b t ch p vi c n c ny b t ch c nh m c tn nhi m (S&P) h b c tri n v ng n ng n i t xu ng m c tiu c c. Ch s Nikkei 225 c a Nh t B n v n t ng

1,39% ln 9.691,84 i m

Ti p sau l m c t ng i m c a th tr ng i Loan. Ch s Taiex c a th tr ng ny t ng 1,13% ln 9.049,25 i m. Th tr ng Hn Qu c g n nh i ngang, ch s Kospi ch t ng 0,02%. Ch s Straits Times c a Singapore c ng ch t ng 0,34%. Cc th tr ng Trung Qu c v H ng Kng l n l t tr t gi 0,46% v 0,48%, do s i xu ng c a nhm c phi u a c, sau khi c tin ni r ng chnh ph Trung Qu c s s m cng b cc bi n php th t ch t m i i v i l nh v c b t ng s n. C quan Th ng k Anh (ONS) thng bo t ng s n ph m qu c n i (GDP) c a n c ny t ng tr ng 0.5% trong 3 thng u n m nay, th p h n so v i d bo 0.6% nh ng v n ghi nh n s chuy n bi n ng k so v i m c gi m 0.5% trong qu 4-2010. Vai tr ng USD ti p t c suy gi m .

Cc nh nghin c u kinh t cho r ng: Nhn chung, kinh t M v n ang ph c h i, tnh hnh vi c lm c a ng i dn M ang c xu h ng t t ln. Vi c FED ti p t c duy tr li su t th p l hnh ng c lm gi m gi tr ng USD nh m h tr n n kinh t . Tuy nhin, n u ng USD suy y u ko di c th d n t i s m t cn b ng cho n n kinh t th gi i, gy ra h qu l m pht nhi u n c, nh t l cc n c m i n i v cc n c s d ng ng USD lm ph ng ti n thanh ton ch y u. Cc nh kinh t hy v ng r ng cu i Qu II n m nay ch ng trnh QE2 c a FED s k t thc v FED s ph i thu h i kh i l ng ti n d th a kh i l u thng b ng cc bi n php nh : t ng li su t ngn hng, bn cc ti s n thu h i, c m c l y l i v th cho ng USD trn th tr ng ti chnh qu c t . Nh v y, tuy b suy y u nh ng ng USD c a M v n c s tc ng l n n th tr ng th gi i. V th , vi c xy d ng m t c ch ti chnh ton c u m i, vi c tm ra nh ng ng ti n m nh c th thay th vai tr c tn c a ng USD v n cn ang pha tr c. M t cng c cstt m i c a FED trong th i k kh ng ho ng 2008

T i sao ph i tr li cho cc kho n d tr ? FED nhi u l n yu c u Qu c h i cho php tr li cho cc kho n d tr . Nh ng mi cho n khi 2006 m i c thng qua v d nh 2011 m i p d ng nh ng do kh ng ho ng ti chnh n m 2007-2008 bu c FED ph i yu c u QH cho php p d ng k t n m 2008. Cc l do c n ph i tr li cho kho n d tr ny l: Th nh t, lm t ng hi u qu kinh t . i v i kho n d tr , ngn hng s ph i ch u chi ph c h i l kho n ti n li thu c n u cho vay tr i li su t nh n c khi gi kho n d tr ny. B i th , n u khng c li su t cho kho n d tr ny th chi ph c h i ny s r t cao. Qua s thc y cc ngn hng tm cch lch lu t trnh ph i d trch d tr b t bu t (ch ng h n, cu i m i ngy, cc ngn hng s lm gi m s ti n g i ngn hng mnh b ng cch th c hi n h p ng mua l i cc kho n ti n g i ny v i khch hng c a mnh h ng rt ti n ra v m t danh ngh a nh ng v n c tr li trn th c t ). B i th , cc ho t ng ny s gy th t thot thu v t ng chi ph khng ng c cho n n kinh t . Th hai, tr li cho cc kho n d tr gip c i thi n vi c th c thi chnh sch ti n t .Ch ng h n: khi c nh m c li su t cho kho n d tr (t l li su t ny g i l iER) bn d i FFR th khi iER chnh l m c sn c a FFR. B i v y, FFR khng th bi n ng m nh v lun dao ng bn trn FFR. ng th i iER c p t g n bn d i m c FFR target. B i th FFR c ng s bi n ng theo ng FFR target m FOMC t ra trong cc cu c h p nh k. Th ba, y chnh l l do n t cu c kh ng ho ng ti chnh v a r i, l bi n php k t h p v i cng c cho vay c a FED. C th nh sau, Trong giai o n kh ng ho ng 07-08, FED ph i cung c p thanh kho n cho hng lo t cc t ch c tn d ng, ti chnh l n b ng cch cho cc t ch c ny vay (thng qua OMO v chi t kh u). V khi cho vay nh th , th s lm t ng ti n c s MB v kh i l ng d tr , d n n t ng cung ti n v c ng lm cho FFR gi m xu ng. y, c n th y l FED ph i nh i gi a m t bn l gi i c u cc t ch c ti chnh v m t bn l t ng cung ti n l n gi m FFR. Khi ch n gi i c u cc t ch c ti chnh th cung ti n t ng v FFR c ng gi m xu ng ngoi mong mu n (t c ngoi FFR target). B i th , FED ph i th c hi n ng thi ng c l i l bn ra cc ch ng khon trn OMO thu h i d n trong t ng lai g n ho c thm ch l ngay sau khi b m ra. Th nh ng, do kh ng ho ng ti chnh trn quy m l n nn khng c g m b o FED c

ch ng khon (securities) th c hi n nghi p v ny. gi i quy t v n ny (v n trn c g i l balance-sheet-capacity problem), FED bu c QH ph i cho p d ng ngay li su t i v i kho n d tr c a cc ngn hng. B i v: Khi cc kho n d tr ny c tr li, FED c th m r ng vi c cho vay m b o thanh kho n gi i c u cc t ch c tn d ng ny theo mong mu n, m FFR khng b gi m ngoi mong mu n v b ch n b i iER. V ch vi c p t iER ngay bn d i FFR target th s c c FFR nh mong mu n. Khi c iER th vi c t ng cho vay c a FED (thng qua OMO v chi t kh u) c ng khng lm t ng cung ti n. V khi FFR h th p xu ng do FED t ng cho vay (t c t ng ngu n cung d tr cho cc ngn hng), cho n khi FFR ch m n iER th FED v n c th ti p t c t ng cung ti n d tr cho cc t ch c tn d ng m khng s FFR h theo. K di u h n, t ng d tr s khng lm t ng cung ti n v d tr ny s tr thnh d tr di d nn multiple deposit khng t ng, d n n khng t ng cung ti n.

Chiu m i c a FED? N n kinh t M khng h i ph c nhanh nh mong i. C c d tr lin bang M FED c th lm g by gi ?. Ben Bernanke cho bi t vo hm th Su r ng, ng c th s d ng cc cng c phi truy n th ng kch thch t ng tr ng. ang c nh ng d on r ng FED s s m mua vo tri phi u B ti chnh y li su t di h n xu ng. i u ny c th gip gi m gi ng USD, t ng xu t kh u v

gi m nh p kh u. M c tiu t i th ng c a FED v n l ng n ch n gi m pht, m t chu k gi m gi gi ng nh x y ra v i Nh t B n vo nh ng n m th p k 1990 Gi m pht v n t n r t nguy hi m. Gi c gi m ng ngh a v i l i nhu n t ho t ng kinh doanh gi m, s d n n sa th i nhn cng v s t gi m chi tiu dng, v l i t o ra dng xoy gi c gi m ti p. N lm cho vi c tr n r t kh. N t o ra s mua v gi ti n, khi ng i tiu dng, doanh nghi p v nh b ng ch mu n gi ti n ch gi gi m xu ng. Li u chiu bi m i c a FED, d ki n c cng b vo tu n t i, c hi u qu ?. N s c hi u qu h n n u i km v i gi kch thch ti chnh. Nh ng nh ng ng vin c ng ha, v n ng h chi tiu m nh th i Bush, ang tuyn b s ng n ch n h u h t cc ch ng trnh kch thch, cn ng vin Dn Ch ang nh t ch d n. V y l ng Bernanke v FED ph i t m hnh ng. FED d ki n s in thm ti n mua tri phi u. Vi c ny s y li su t cho vay xu ng, v c th kch thch chi tiu v u t . V i li su t ang m c th p l ch s , b t c bi n php can thi p m nh no c ng c k t qu t nh t l ngang v i hnh ng mua 1,7 nghn t USD ch ng khon n trong th i kh ng ho ng. Th tr ng ch ng khon g n nh ch c ch n s t ng, khi cc nh u t b m thm ti n vo ch ng khon mong ki m l i cao. Li su t th p s gi m chi ph i vay c a doanh nghi p, gip t ng l i nhu n v gi tr c phi u. Khi m nhu c u tiu dng ang th p, cc cng ty c xu h ng dng ti n mua l i c phi u c a mnh, ho c mua cc cng ty khc, h n l tuy n d ng nhn cng hay u t vo cc nh my m i. y l l do v sao cng n ngy b u c , t ng th ng Obama c n ph i chi n u m nh h n n a v i qu c h i thc y thng qua cc k ho ch kch thch, nh t l cho c s h t ng v n ng l ng s ch. T ng th ng c n gy p l c lin t c khi qu c h i v d lu n hi u r ng, n u khng c th m gi kch thch, th nh ng n m t i kinh t v n ch tr tr m thi. FED c th ng n ch n c gi m pht, nh ng a hng tri u ng i M tr l i th tr ng vi c lm, th FED khng th th c hi n m t mnh. ng Nhn Dn T c n t ng gi

FED ch a th c s ra tay, nh ng cc quan ch c EU v Nga ang phn nn v kh n ng suy y u c a ng USD. C th m s can thi p c a FED s l t t cho kinh t ton c u c bi t n u s can thi p ny khi n Trung Qu c ph i d ng vi c i u khi n t gi, v n ang bp ngh t xu t kh u cc n c khc R t nhi u qu c gia ang b t n th t, nh ng r t t qu c gia dm ni ra, ngo i tr M . M t vi chnh ph ang ch n bi n php can thi p vo ng ti n c a chnh mnh. Hn Qu c v i v mua USD gi m gi ng Won. Nh t B n can thi p v th tr ng ti n t , nh ng khng m y thnh cng, ng Yen v n t ng, v hi n nay Nh t ang yu c u Trung Qu c v Hn Qu c hnh ng c trch nhi m h n. Thi Lan p d ng cc bi n php gi m dng v n ch y vo b ng cch y gi ng Baht xu ng th p T t c cc n c khng th ph gi ng ti n cng m t lc. V nh ng s gi m gi ny s khng thay i c thi c a Trung Qu c. N u B c Kinh quy t tm gi ng NDT gi tr th p sau khi FED hnh ng, n c ny s mua vo hng t USD tri phi u B Ti Chnh v cc ti s n khc, cho d ng USD gi m gi. Vi c in NDT mua USD c th s gy l m pht v bong bng ch ng khon, b t ng s n. trnh i u ny b ng cch mua m nh tri phi u c ng s ph i tr gi t Trung Qu c c l a ch n t t h n, b ng vi c cho ng NDT t ng gi. Lnh o B c Kinh hi u r ng Trung Qu c c n d a nhi u h n vo tiu dng n i a. H c ng hi u r ng b t c s thay i no c ng c th gy ra h qu chnh tr khng l ng tr c. p l c t Washington ch cng khi n B c Kinh t c gi n Khu v c ng Euro v Nh t B n, n i n n kinh t c ng ang ch u thi t h i do xu t kh u t Trung Qu c, nn n i gt FED, b m ti n vo n n kinh t gi m gi tr ng ti n. i u ny c th gy p l c ln Trung Qu c n c ny t ng gi ng NDT. N u cc n c ny ph i h p v i FED, h c th trnh c s thay i m nh c a ng USD so v i ng Euro v Yen. Cc n n kinh t m nh ang n i v l m pht cao nh Brazil, c th ph i i m t v i l a ch n gi ng nh Trung Qu c: ch n l m pht hay ch n gi tr ng ti n t ng.

Hai l a ch n ny u kh kh n. Nh ng n u M tr t tr l i suy thoi, i u ny s gy ph ng h i n kinh t ton c u v nh h ng n chnh cc n c . Nh ng cng c c a chnh sch ti n t c a FED.. Trong cu c i kh ng ho ng l n ny,ngoi dng 3 cng c truy n th ng l:d tr bb,li su t ck,v cng c th tr ng m .FED t o thm 7 cng c m i: u th u cho vay k h n (TAF) TAF- u th u cho vay k h n (term auction facility) TSLF -Cho vay ch ng khon k h n( term sercurities lending facility) PDCF-Tn d ng cho cc trung gian ti chnh hng u (Primary dealer credit facility) AMLF Cho vay d a trn th ng phi u c m b o b ng ti s n (Asset-backed commercial paper Money market mutual Fund liquidity facility) CPFF -qu th ng phi u (commercial paper Funding facility) MMIFF-Cng c qu dnh cho cc nh u t trn th tr ng ti n t (Money market investor funding facility) TALF-Cho vay d a trn ch ng khon c m b o b ng ti s n( Term assetbaked sercurities loan facility)