. ..
: . , ,
. , .
,
.
Oxford
1. :
V
VII
1
2.
:
, ,
/
4
4
4
7
7
9
10
11
13
14
14
2.
17
17
18
19
19
20
21
21
22
23
23
23
24
25
I:
26
3.
1, -
1-
1-
-
2,-
-
-
29
29
32
34
34
35
38
40
43
1 2
in vitro
in vivo
2- 1- in vivo
1(2)- 1(2)
43
43
43
43
44
45
46
II:
48
4.
in vivo
in vivo ISIS
51
51
52
56
56
57
59
59
60
61
61
61
64
III :
65
5.
-
-
-
-
68
68
70
73
74
75
77
77
78
79
81
83
83
84
86
87
87
88
6.
RARE
-
-
-
90
90
92
94
96
97
98
99
XI
7. :
/
,
-
RARE
-
101
101
101
102
105
106
107
108
108
110
113
120
121
122
127
127
128
131
8.
133
133
135
137
140
IV: ?
141
9.
-
144
144
147
156
159
160
160
161
10.
-
-
-
-
163
163
163
167
170
170
171
175
175
11.
176
176
177
177
180
XII
. . .
181
181
182
182
183
183
185
187
187
188
189
189
192
192
12.
193
193
194
199
200
202
202
203
13.
I:
,
-
II:
,
III:
206
206
208
208
(, 1, 12, 160, 31 .).
.
.
, .
, ,
. , .
,
. ,
,
, .
(in vivo) , ,
.
- (. 1-1). , , - (. . XII).
.
( ) ,
.
.
- *, 13, 23Na, 31P.
. ,
Radiofrequency
Infrared
Microwave
Visible/UV
X-Ray
Roentgen
3-10
1
101
10
3-10
102
-4
14
3-
-6
3-1016
. 1-1. . ; v ).
. 1-2.
,
.
,
,
:
, .
0.5
1.5
. , ,
12 160, ,
- .
.
. (, 13, 19F 31)
, .
,
, ,
, ( 1-2).
, -,
- .
,
. -,
. 1-3.
() ,
,
().
. 1-4.
()
,
(
).
,
,
. ,
.
,
( 1-3).
, ,
.
. 180
( 1-3, ), ,
, , , 1-3, .
,
:
.
, ,
( 1-4).
, , . ,
.
, ,
, .
. 1-5.
.
,
.
, ,
1/2 ,
,
(. 1-5).
,
. ,
( ).
,
. Nu , N1,
:
Nl/Nu = exp(AETkT)
- , k - , .
, ,
.
.
, ,
.
,
. /
(. 3 7).
.
, .
,
. ,
. , .
,
.
.
. .
.
: .
.
.
. 1-6.
v (
").
0
.
, .
,
: - (
1-5), - -
.
,
:
= 0
- ( - , - ( - /),
, 0
(): 1.0 = 10 = 10000 ().
1-1 . ,
. ,
.
1-2
.
.
,
.
( ) ()
. , ( )
; , ,
1-1.
, (%)
(/)
99.98
42.58
13
1.11
100
100
100
1.99
23
Na
Sip
39K
:
10.71
40.05
11.26
17.12
93.1
*
100
0.016
83.0
9.3
6.7
0.046
1-2.
()
'
'
'
0.15
0.35
0.5
1.0
1.5
2.0
14.9
21.3
42.6
63.9
85.2
31
1.0
1.5
2.0
3.0
17.2
25.9
34.5
51.7
'
'
31
31
31
()
6.4
( :
).
- .
10
21 .
. ,
, :
() () , . ,
.
,
. ,
,
. . 1-7 , ,
,
, .
, , ..
.
,
.
( ).
()
, .
, , . ,
, , , .
, :
, ,
. ,
,
. , , ,
. , , () .
(.. )
,
, .
- - ' '. z, z z' .
. 1-7.
.
- .
0.
,
,
.
11
,
. ,
, ,
,
( ). .
(. 1-8 )
( 1-8 ).
, , , .
, , . 1; ,
0 . ,
0,
z. '-'.
z ' ' .
- 0,
, .. '-'
.
. 1-8.
: ,
,
.
).
0,
0 ( )
:
()
,
? ()
: .
;,
0 90,
:-: 90 .
, 180
,
).
12
. 1-9.
SI
(free induction decay - FID);
SI - ,
- .
, ''. , .
'-, 90-
'. ,
-. 180-
90-.
, . ,
. 1-9. (Free Induction Decay
- FID) . .
FID .
. ,
( 1-10).
. 1-10.
:
(. . 1-9).
13
. 1.11.
FID ,
-
.
SI
,
, , ,
. FID
( 1-11).
:
, , .
, ,
. , , . , Joseph Fourier (1768-1830)
(Fourier Transformation - FT),
, () .
(FFT, ),
. 1-12
.
, ,
. - - ( 0). ,
, .
,
. ,
.
14
SI
SI
FT
FT
FT
. 1-12. - (FT)
, .
FID(t - , v - ).
,
,
: , .
.
.
.
- (. 1-13).
().
- . (; 1
= 1 ).
(1 = 1000 ) (1 = 1000000 ).
- .
. .
360 (. 1-14).
/
-
, ,
. -
. 1-13. .
15
. 1-14. .
16
/ (S/N) - .
,
.
, -
, .
- /
(2-4)- . N S/N N. ,
S/N 4 .
1-15 S/N .
17
, , ( 2-1):
- ,
- ,
- ,
- , ,
.
- ,
, , ,
.
. 2-1. . . ,
, (transmitter, ).
. , , , .
,
(R, receiver), -
', analog-to-digital converter, ADC). .
,
.
N - , S - .
18
OD
]PA
. 2-2. .
( ), PC - (patient couch), , - , D - , G , - (host) , , OD ( )
, (power amplifier) -,
. -
.
. -
. 2-2; -.
, , ,
, ,
,
, -, -
z-, , -
, , , .
.
, . .
2-3.
19
. 2-3.
: -
0.02 , 0.1 -0.5 ,
- 0.5
1.0 , 2.0
- 2.0 .
,
. . ,
, . 12.
.
. ,
, ,
. , .
.
- .
- , , , 100 20 . - , -
0.3 . 0.2 .
,
(. 2-4). .
, . .
, ,
.
0.7 , - 0.3 .
5 .
,
.
20
-2-4.
j
N
\ \
<jj
-,
\
\
III,**
\
\ I I T3>
\\ \ \ \
d^'H'1
''
\\
1 \
1 1
1/ ' / TT>
--frr/
fiiTf
, 111 i
Coil and
</
Electric Current / / /
p|r
Patient Couch
.
(ai. (|.
,
.
\\_vo?
-\ \ \ \ \
Coil and
Electric Current
, ,
.
.
, , , :
. ,
(-269 4 ),
, .
: ,
( ) - .
() .
, . -
21
. (
) 9.4 , -
14.1 17.6 .
,
( 100 ). ,
, .
- .
, , . ---
.
,
.
, , . .
- : , -,
,
. ,
,
; .
,
. ,
, ,
.
2-1 .
;
100 .. () , - .
.
,
.
0.01 .. ( 1 .
) 1-20 ..
, -.
, .
, . -
22
2-1.
,
-
, , ( ).
.
. 5. ,
, .. -
.
. ,
, , 100
.
23
, , .
.
,
, .
.
,
-, , .
- .
- .
" - .
(. 2-5).
,
. , , , - ,
, .
.
-.
0, 90,180 270 .
10
"
- -.
, .
. 2-5.
()
().
,
.
24
. 500 1000 .
()
().
1 .
, ,
.
, ,
.
( ).
. , . . 2-6 .
Bj
0.
, ..
, .
,
, .. , 0
.
, - 90-
-?
. 2-6. : - , -
() , - " (birdcage).
B! .
25
. 2-7.
.
,
,
(")
.
,
.
,
/ (. ) .
, , -, .
, , ,
.
. , ,
, , , -
.
.
,
.
- (). -
FID. , FID
. .
26
I:
, -
: -, , , -.
, ,
, .
. (), ,
(), -
(10000 =1 ).
0.1 , - 0.1 0.5 , - 0.5
1 , - 1 2 , - 2 .
- 2.5 .
,
-, - , . , -. 1 , ,
42.58 . -
, .. .
, -, 0.06
, 2 . , ,
: 0.3 ,
( ), -
.
.
-
, 100 ?
?
1980-
-. - ,
0.15 . ,
: ,
.
, .
- , ,
, , .
- - : -?" :
".
, /
. ,
. ,
, , -
I:
27
.
.
.
. , , , .
, - ,
. -
.
, .
, in vivo- ,
.
-,
.
. ,
, , ,
. , ,
, ,
, , [1,2].
.
1983 -
,
1.5 , ,
0.35 .
, - .
, .
.
.
,
.
, - , - ,
-, , ".
, , ,
-, -, .
, , .
, ,
28
I:
, ,
. , ,
. .
, .
: , , - .
, , -
. .
- , , .
, ,
-,
. ,
,
,
,
(
).
8-10 ,
-, - , .
1. RA.Rinck, H.WFischer, L.Van der Elst, Y.Van Haverbeke, R.N.Muller. Field-Cycling Relaxometry. Medical AppUcation. Radiology, 168 (1988) 843-849
2. D.I.Hoult, C.N.Chen, VJ.Sank. The Field Dependence of MRI. II. Arguments Concerning
Optimal Field Strength. Magn. Res. Med., 3, (1986) 730-746
29
1, -
. , , , 3-1.
- - " -.
, .
,
,
, ,
.
, , . -
. 3-1.
(
),
,
.
,
, .
30
, ,
. , , " ,
.
- .
1. 1 - ,
63% 90- .
1 :
- ,
- ( ),
,
(),
- ,
- .
.
( , .)
. ,
,
.
,
. , .
, ,
, .
.
, (. 3-2 33). , 1 ,
1 . -
. 3-2.
20 molecule
Protein or other
macromolecule
, ..
,
,
.
,
1 ( 2);
.
31
. 3-3.
-
,
1.
,
,
( 1),
.
. 3-2:
,
( 1).
(), ,
( 1 ).
. 3-1 1 .
, . VII 1
.
1 . -
1 ,
. ,
1, .
3-1. 1 ,
0.15 .
/
1 ()
1 ()
246
377
463
646
696
590
502
514
32
. 3-4.
,
,
.
, ..
1.
,
.
, :
.
, ,
(. 3-4).
Mg2"1", Cu2+, Fe2+, Fe3+, Gd3+, , .
-
(. 9).
1
,
. .
,
( ), .
, ,
. 1 2 .
, 1 0.1 300-400 ,
,
1 . : (, CSF)
, . ,
, 1, 1
, .
?
, "R^ R:
1/1. R : , RI.
,
. 1 -
33
. 3-5.
, . , 1
.
, .
1
, ,
.
, .
- , - .
1, R b
, . 3-5,
, , .
, , . , R, ,
, ,
, V/R, V - ( ). , ,
, - , V
, , .
,
. 3-2. ,
.
, .
, ,
.
.
.
,
.
,
. ,
, .
34
1-
1,
:
( Partial Saturation,Saturation Recovery Sequence) "
90- ,
0 '-'.
TR 90-
(. 3-6). TR 1, '-'
0. , TR 1,
, 0 ( 3-7).
Mz (.. z-, ) TR, Mz(TR), , TR ( 3-8).
Mz(TR) = Mz(0)(l-exp[-TR/Tl])
(2-2)
, ,
TR , 51, 0. , -
TR/T1.
,
1.
, .
90-
(. 3-9).
. 3-6.
Signal
-, 90-.
,
TR. TR
, ,
(.. TR <51),
FID ,
(.
. 3-7 3-8).
1-
35
90 Pulse
Signal
90 Pulse
. 3-7. -. 90. TR
. , 90-,
'-',
.
, TR, .
,
. - FLASH-,
.
-"
180-
, 0 . , 1. TI, , 90- ,
Mz(TI) '-'.
,
36
20
500
1000
1500
2000
2500
3000
. 3-8. , . TR 90-.
1, 500 1500 , .
1 63%.
Mz(TI). , 51, .
180-90 - ( 3-10, 3-11).
( 3-12):
Mz(TI) = Mz(0)(l-2exp[-TI/Tl]).
Signal
Signal
III
TR = 2000 ms
TR = 1000 ms
TR = 500 ms
TR = 100 ms
. 3-9.
: (1)
- , (2) -
, (3) - ,
, , ,
, ,
TR.
, ,
1.
37
1-
. 3-10.
-.
180 .
(TI)
,
1
.
,
, 90-,
.
Signal
180 Pulse
Signal
90 Pulse
. 3-11. -. 180 . TI , .. .
- , 90- . '-'
.
38
100
SI
50
-50
Tl(ms)
-100
1000
2000
3000
4000
5000
. 3-12. -: (SI)
TI, 180 90 . , Mz = 0 TI =
0.691. , 1 = 900 , g = 72%,
1 = 1500 , = 100%; = 2000 .
2, -
-, , ..
( ) .
,
, .. ( 3-13).
'-' ,
. 3-13.
,
.
2, -
39
z. '-' - ,
.
2 - .
2 :
- ( 1),
- ,
(),
- .
2 1,
(.. )
2 1. 2 ,
,
.
. 1 2
, 1 ,
, - 2
( 3-14).
2 3 1/2 1. 1
1 . 1/2 .
2 4 . 2 ,
. ,
FID .
2
( 3-15).
, 2 .
, :
. 3-14.
. 1:
;
, " .
2:
;
" .
Zone 1
40
. 3-15.
FID
,
,
2.
2,
FID
-.
2,
FID,
.
-
( ),
0.
, 2.
2*.
1 , RJ
(. , . 3-5). 2*,
R2. R2*
R2 ,
R2 inh:
R2* = R2 + 2,.
", , .
- - - ,
.
-
, 90- , ,
.. , , '-'.
, , 180, .
, , = 2
(. 3-16 3-17). , . 3-18.
180- 180 ..
. , . , 180-
, ,
. 90-180 -
. 180-
41
. 3-16.
- .
90.
() 180- .
. 90
-
(echo time).
180- 180,
.
180-, .
(-).
2 (. 3-19).
.
- , -
.
, -.
-, 90-,
2, 2*. -
(. 3-19).
. 3-17. 90- ()
(:
).
180-,
(:
;
).
, ()
(d).
42
90
Dephasing
180
Rephasing
Echo
. 3-18. -
. 90-
. 90-
().
( , 180-).
, .
( 2 = - -).
90
180
180
180
2 decay curve
1 2
43
-
, ,
,
. .
, ,
, .
,
( ) .
(. 8).
1 2
- - 1 2
:
- 1 2 in vitro,
- 1 2 in vivo: ,
- 1 2 in vivo.
in vitro
- 1 3 .
in vitro 0.1
.
, .
2 - .
- . -.
in vivo
,
, .
in vivo .
4. in vivo
.
2 1- in vivo
1 , .. ,
1,
1. 2 4 . ,
in vivo , ,
. 2- ,
-.
44
. 3-20. () () 1- () () 2-
.
1- 2-, ,
1 2. 1 ,
2 - . () 1- 2-
, 1- 2- ,
.
: -
1- 2-, ,
1 .
,
, -
. ,
- (3D) (. .5).
1;
.
" 1- 2-
, 1 2
.
.
3-20 1- 2-.
1(2)- 1(2)
1- 2- . 1- (2)--
45
" , "
( : " ), ,
" , .
VII.
,
, 1
( 2)
[3]. ,
, .
3-2 1 . 2
1 - , , 2, , ,
.
,
, .
, ). - . ,
in vivo, . ,
, - (. 3-21).
.
(. 3-22).
in vivo in vitro, 1 .
3-2.
2
2 ()
2 ()
96
101
110
120
510
158
180
170
200
261
170
190
20% 30%
- (7)
46
. 3-21.
. in vivo
(OH.FOV) ( -
,
, ,
.., ,
).
.
120
72
(msec)
100
80
. 3-22.
,
. in vivo .
.
[4]. 1-,
2 2-
- .
47
5. A.Rinck, .Appel, E.Moens. Relaxationzeitmessung der weissen und grauen Substanz bei
Patienten mit multipler Sklerose. Fortschritte Rontgenstr 147 (1987) 661-663
6. P.A.Rinck, H.W.Fischer, L.Vander Elst, Y.van Haverbeke, R.N.Muller. Field-Cycling Relaxometry. Medical Applications. Radiology 168 (1988) 843-849
7. P.A.Rinck, S.Meindl, H.P.Higer, E.U.Bieler, P.Pfannenstiel. Brain Honors: Detection and
Typing by Use of CPMG Sequences and in vivo T2 Measurements. Radiology 157 (1985)
103-106
8. M.Skalej, H.EHiger, M.Meves, A.Bruckner, G.Bielke, S.Meindl, RRinck, PPfannenstiel.
T2-Analyse normaler und pathologister Strukturen des Kopfes. Digit Bilddiagn 5 (1985)
112-119
9. F.W.Wehrli, R.J.Herfkens, J.R.MacFall, D.Shutts. Contrast and Contrast-to-Noise in
Magnetic Resonance Imaging, in: S.B.Petersen, R.N.Muller, RA.Rinck. An Introduction to
Biomedical Nuclear Magnetic Resonance. Thieme: Stuttgart, New York 1985. 59-67
48
II: "
II
"
- ,
.
1 2.
-
. 1, . 2
(.. ), -
. 2 , 1. ,
0.5 1 500 , 2
80 .
- ,
: 1 2 ,
.
. 1980 . :
-
" [1].
, , , , ,
.
.
,
10,
.
(..
)
.
, ",
; , .
1- 2- ,
.
( )
-, .
,
. 2- -, .
2- . 1983 .
2- -
[2].
: - .
, 1974
II: "
49
[3].
-.
, .
.
:
, .. , ,
. ,
,
. .
.
-
, .
, - . ,
, : .
, ,
. , ,
, : , ,
,
.
, - - .
in vivo, -,
: , ,
. :
.
,
~:, ,
- , . z: , -
:*: :
, ,
, . , 1
2 , : 1 2 , .
1985 , in vivo 2
,
[4].
1 2, 1
2, ,
. , ,
50
II: "
( ), -
,
.
, 1 ,
1 . , -
,
. 1 , .
1
, .
.
in vivo . ,
, ,
[5].
.
. 2, , 2- -
. ,
, 2
, . , .
1. P.Mansfield et al.: Whole Body Imaging and Detection of Breast Tamers by NMR. Philosophical Transactions of the Royal Society of London B289 (1980) 503
2. P.A.Rinck et al. Modified Spin-Echo Sequence in Tumor Diagnosis. Magn. Reson Med. 1
(1984) 237
3. R.Damadian: Tumor Detection by Nuclear Magnetic Resonance. Science 171, 1151-1153
(1971); and R.Damadian et al. Human Tumors by NMR. Physiol. Chem. and Physics 5 (1973)
381-402
4. EA.Rinck et al.: MRI of Brain Tumors: Discrimination and Attempt of Typing by CMPG
Sequences and In Vivo T2 Measurements. Radiology 157 (1985) 103-106
5. K.E.Jensen et al.: Magnetic Resonance Imaging of the Bone Marrow in Patients with Acute
Leukemia During and After Chemotherapy. Acta Radiologica 31 (1990) 445-448
51
,
. , *
; , , ,
" .
, ?
,
-
. * , . ,
, . , 20 1
-0 * - .
, , ,
(. 4-1).
, .
,
. 4-1 2.35
350 , 4.7 - 700 .
. 4-1.
:
.
, -
( ).
= 1 .
42,576,100
42,575,955
52
,
, ,
.
,
. , ,
(.., )
- . ,
.
, -
,
31. . 4-2 ,
1.0
0.0
0.6
0.8
V relative to 1H
(250)3
PF3 H3P04
300
200
100
PCI5 3
-100
-200 -300
Phosphonates
[8 ]
-400
-500
-600
[5 ]
30
20
10
-10
-20
-30
. 4-2. ()
1!!. () , ()
31
, , .
53
31
4-1.
,
31
-
54
PDE
PCr
15
10
-5
-10 -15
-20
.31 4-3. () 31 .
() .
,
.
,
.
,
PDE, .
31-
[6].
. 4-3 - "
, - ,
, .
. 4-4 31 ,
90 . , 7.5
, 12
.
, Pi,
, :
, .
Pi Pi
55
Recovery
Rest
[8 ppm]
7.5
2.5
-2.5
-5
. 4-4. 31, 90 .
.
.
,
.
,
, , [13].
31- , ,
, , ,
. in vivo-MP 31-
. in vivo
, . 31- - ,
(, ), -
(, ), ,
, , , ,
, , , .. , , , .
56
, .. in vivo MP
31 ,
. , ^- ,
, , ,
31
; , , 13 19F,
. . 4-2
, .
, , - .
, 2+1
, .. 1/2
, 3/2 .
, 1/2, . (
), 1 2 ,
1/2.
,
- , . 31
13 , 31 100 %- ,
13
- 1,1% (.. 98.9% ), 400 .
, 39 31 ,
13
, .. 39 93%, 13 - 1.1%,
, , , .
31
JH
4-2. , in
vivo -
'
1/2
1/2
1/2
1/2
3/2
3/2
99.98
1.11
100
100
100
100
1.6
6.6
83
9.3
93.1
0.0508
13Q
31
19F
23
Na
39
100
0.018
6.6
83
9.3
0.047
57
, . JH , ,
.
[2,6,7].
, , . ,
,
1
.
65%, 36 .
1, *
70 . , , 10 , ..
7000 . ,
, .
,
, , , in vitro,
in vivo.
, ,
. ,
, , .
1. 180-. ,
. 0.69 1
; , . 90
. - ,
, -
,
.
. * ,
.
, -- 4 ,
1.5-2 ,
.. , ,
.
. 4-5 .
31, 13
13
. , ..
, . 13
- - 13-1 - .
58
[5 ppm]
as
25
. 4-5. ( ,
, NAA - N-).
, 13-
( ) ,
/.
.
:, in vivo
.
, ,
, .
, 13-
; , .
13- .
13
-,
, .
,
, ,
.
,
.
* 31 ,
13
100% . -
,
. , , 31
- [6,12].
59
13-
.
- .
.
19
F 100% .
F , ;
19
F,
, .
, 19F , -
1-10 ;
, 19-.
19F : ,
19F, -
[6,9].
19
23
Na 39 , 1/2.
3/2, .
(100% 23Na
93.1% 39).
2*>
9"
Na , -
;
. , 23Na
, 31,
39
.
39 , 13,
39 - 2.
, /
39
.
39
, .
4.7 ; , 1.5
.
23
Na - ,
.
, 23Na 39 .
, in vivo . 23Na 39 23Na
39
( , ),
[5,6,10].
60
13Q
31
Na
,
,
2,
,
-
1
!!
,
in vivo
in vivo
- ,
. , .
, ,
. , in vivo
, ,
.
. , .
/,
,
.
- ,
, () -.
, ,
,
.
. , , .. ,
.
:
, ( -
in vivo
61
). . .
Sauter . [11].
-, 90-.
-
, , .
,
1, -
2. 2 , , -
2 .
STEAM [3], STEV [4] VOSY.
- . S/N, -.
(90-t-180-T-180-FID)
Chemical Shift Imaging (CSI)
[3]
,
62
10
15
10
. 4-6. ()
().
5. -
. (. 5)
, .
, ..
.
CSI .
512 (8 8 8),
. , 512 .
.
.
CSI,
.
(CSI) ,
,
/,
.
in vivo
63
-13.67
[Hz] (Real)
-385
. 4-7. - () ,
. 1- - -. - (
): N-, , . -
, , , .
N- ,
.
,
.
.
64
CSI - ,
,
.
-
1000 , (. 4-7). , , ,
, .. .
, in vivo
.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
III:
65
III
- ;
1980-, 10
. , -, ,
.
: - ,
. ,
, , .
-
. " 1981
. [1].
,
,
-. , , - -
. 1990
, -, ,
-.
, , .
, , : - . 1982
" '
-. , -
, ,
190 - .
, :
, , (
)
in vivo, " [2].
, -
( ) ,
. ",
.
- , -
,
.
" - .
, ,
.
66
III:
, , .
,
, . ,
,
.
- . ", in vivo .
- (50100 3),
,
. ,
100 3 .
, -
, , , , , , .
,
.
, .
, .
,
1.5 .
,
, .
. ,
,
(SPET) (PET). , .
. ,
.
, .
, ,
, , .
, -
.
( ),
.
, .
,
, - .
-,
. ,
, , , ,
. ,
III:
67
, ,
. ,
, / .
-, ,
.
, ,
.
, ,
, .
, , . , , -.
,
,
.
,
,
.
68
(), , () ,
- - ,
(pixels-picture elements), , , - (voxels - volume elements).
. 51.
, ,
. , ,
,
,
. 256 256 1
, . 256 256
.
( FOV - field-of-view).
25.6 , 256 256
1 2. , , 12.8 , 0.5 (. 5-2).
.
,
.
, , ..
(. 53).
Object
Object in
voxels
Object in
pixels
. 5-1. ,
.
,
,
.
, .
. 5-2. .
12-12,
.. 12 12
144.
,
.
-
- .
69
Large field-of-view
Small field-of-view
12-12 matrix
, , ,
, , ,
(..5-4).
, ,
( ), .
(2) ,
.
. 5-3.
.
,
, .
(
),
.
70
. 5-4.
: , , ,
.
71
. 5-5.
:
.
- , ,
.
, .
,
. , ,
. . -
(. 5-5) .
. 5-6 ,
. , - ,
; -
, . ,
, .
- , .
,
.
,
.
, ,
(. 5-7).
. 5-8 ,
.
,
. ,
(, , z). 10
72
No gradient
+
With gradient
Signals
FT
time
. 5-6.
-
.
,
, ,
.
Spectra
frequency
. 5-7.
.
.
, v0.
Ramp time
Gradient
strength
Gradient
switched on
switched off
time
. 5-8.
,
.
-
.
. -
.
.
73
( *),
.
, ,
, - .
, 30 25
, 2 "1.
, .
-, ,
(. 5-9).
, - ,
, '- 2.
, (0)
() ('-'). ,
, .
net signal
. 5-9. ,
, () '
, 2. ()
, .
', .. , ()
.
,
. () () ,
.
74
, , ,
, .
, . , -
.
--
- 180-
90-. 90-
,
0. 180- ,
, 2
180 0 , .
2 90- - . 2- ( > 2) -.
-.
.
-
-.
( 3.5 ..) .
( ) - (
180
RF pulses
Signal
Sampling period
75
180 ) , ..
.
, , ..
. . 5-10 - , .
, 180 ;
.
-, ,
.
- - 2-
. 2*.
,
, ,
(. 5-11 5-12). ,
[2].
(GRE) , FID (). -
. . 5-13
.
, ,
-, .
, GRE- .
-, ,
.
. 5-11.
-
, ()
-
, ..
. ()
;
.
()
, , .. "
(d) -
.
76
RF pulse
Dephasing
Echo
. 5-12. : . -
. , .
": ,
. -
,
( ).
, .
RF pulse
. 5-13.
2*
Gradient echo
-G
+G
Frequency encoding
(read) gradient
. 180
(-G),
(+G),
.
-
2, ..
.
-
:
2*,
2.
77
. , ,
.
: .
, - . ,
,
.
,
.
, ,
.
, . 5-6.
-, -.
-,
,
. 5-14.
-
-
,
.
. 5-15. :
. , , .
78
. , , ,
, , -, -,
, (. 5-14).
, , , . , ,
.
, 0 180,
1 2 . 360,
.. ,
180. , ,
, .
, [6].
vuiw.
(. 5-15).
, ,
. ,
, .
, , , , [4].
- ; .
, ,
- .
,
; , 2- (
) , ..
( 2). ,
, .
.
.
.
.
. 5-16.
-,
. () .
, ,
. [5], , 2- -
79
. 5-16.
,
,
.
, (
D)
(+-).
no gradient
+
-
. [1].
,
. ,
, ,
.
, ; .
.
.
. ,
-,
80
. 5-17.
Fourier
Transformation
sine-.
-
,
sine-
.
,
.
. -,
, .. (. 5-17).
sine-,
. sinc(x)=sinx/
.
- , sine- . ,
sine- :
.
. /,
/. ( , ),
/,
(. 5-18).
, sine- 2 4 -1 (1.7 /) 8 / (3.4 /)
11.8 5.9 .
Slice thickness
. 5-18.
().
, ..
.
81
. 5-19.
().
,
.
- -
. , , ,
. -
,
(. 5-7). , ,
- .
(, , ),
,
( ),
. - , ,
.
- -
, . ,
(. 5-19).
(). ,
, , , , .
- .
(. 5-20).
, , z, -,
- .
(Multiple Slices)
( - TR)
: .
1 , .
,
.
RF pulse
-50 -25
0 +25 +50
X / t \
Resonance frequency
kHz
. 5-20.
. 1.0
42.58
.
,
.
42.57 MHz
-.
(. 5-21 5-22).
,
, , , TR=400 , =50 :
( - ,
.. , ).
TR
. 5-21. TR (- ). , , .. .
-,
- .
83
. 5-22. .
,
, .
----.
15 16
2-. TR 2000 , () 20 80 .
. 5-23.
, , . , , , ,
, , 1- , / .
, , z-. (,) :
-.
( ) ,
.
FID. ,
.
,
, . 5-15.
84
ill
. 5-23. , () ; () ; () ;
(d) - .
.
-.
, -, ,
.
- , FID, -,
-.
, -
( ), -
( - read-out-).
, , ,
, -. , ,
.
, ; . -
-.
. 5-24. 2D (FT) - .
^
(a) - - 90- 180-,
(z-), (-)
(-).
(b) - -
;
.
, . 256 ,
, 256 256.
90
85
180
RF pulses
slice selection
phase encoding
frequency encoding
phase information
frequency information
86
^
1t
Phase
Frequency
. 5-25.
-.
,
,
-. -
. - -
.
-,
.
- - - (spin-warp).
. 5-24 5-25 -
- .
-
, ,
, , ,
. ,
, (.
5-25).
.
, . -, .. ,
, ( - -) . . 5-26 , .
, ,
. [8].
(..
),
().
; . ,
-,
, .. .
1stTR
87
2ndTR
3rdTR
256th TR
. 5-26. , -,
- ( 256 TR).
-
,
,
, [7].
. ,
,
.
. 70%
, .
- 55 % ,
, .
,
- , .
/ ,
: - , .
-
-
, , .
,
z-, .
,
, .
3
\
M
111
. 5-27.
: (2D)
,
: (3D)
,
,
:
,
.
, . / (
/
).
:
( ),
, , ,
- .
, -,
. 64-128 , .
.
(slab),
[3]
(. 5-27). ,
, ".
;
,
" [3].
89
3. G.Johnson, J.M.S.Hutchison, T.WRedpath and L.M.Eastwood. Improvements in Performance Time for Simultaneous Three-dimensional NMR Imaging. J Magn Reson 54 (1983)
374-384
4. K.J.Jung and Z.H.Cho. Reduction of Flow Artifacts in NMR Diffusion Imaging Using Viewangle Tilted Line Projection Reconstruction. Magn Reson Med 19 (1991) 349-360
5. A.Kumar, D.Welti and R.R.Ernst. NMR Fourier Zeugmatography. J Magn Reson 18 (1975)
69-83
6. PC.Lauterbur. Image Formation by Induced Local Interactions: Examples Employing
NMR. Nature. 242 (1973) 190-191
7. J.R.MacFall, N.J.Pelc and R.M.Vaurek. Correction of Spatially Dependent Phase Shifts for
Partial Fourier Imaging. Magn Reson Imag 6 (1988) 143-155
3. D.B.Twieg. The k-Trajectory Formulation of the NMR Imaging Process with Applications in
Analysis and Synthesis of Imaging Methods. Med Phys 10(1983) 610-621
90
- . ,
, --
.
, ,
, , , , , / .
51.
, . ,
, 1 TR, TR,
, 1 1 .
t
t = NOL NEX
- ; NOL - (..
, 256 ( 128) ); NEX - (.. ).
=2 , NOL=256, a NEX=2, 1024
(.. 17 4 ).
2- .
. 6-1, ,
.
, . , /
Signal-to-noise
Matrix size
TR \V
(256 times)
11
. 6-1.
, /
.
/ (, number
of averages - NEX).
91
92
-. , - .
- , () -.
-
.
RARE
RARE (Rapid Acquisition with Relaxation Enhancement,
Fast Spin Echo, FSE - - --,
TSE) 1986 [9]. -- . ,
- ,
. ,
-
.
,
, , , - -
.
(. 6-2 6-3).
, - 8 -, RARE, 8 4
. , , 8- 4-
180...
(followed by additonal 180 pulses)
1 st echo
(followed by additonal echoes)
phase
encoding
frequency
encoding
. 6-2.
RARE.
. ,
.
.
,
180
180 , (..6-3).
RARE
93
1 st echo
1 st image/
2nd echo
2nd image /
3rd echo
3rd image/
4th echo
4th image
180
1 st echo
1st line
2nd echo
2nd line
3rd echo
3rd line
4th echo
4th line
Z.
. 6-3. - () RARE (b).
SE ( - ), RARE
-.
,
, ,
- .
RARE, 8 - 8
128 128, () ,
, 2-.
- RARE,
-
-.
RARE, -
, ,
- 2-.
-
,
, - [12].
94
-
, . - (gradient echo,GE sequences) -,
(gradient recalled echo, GRE sequences);
.
,
.
1986 FLASH (Fast Low Angle Shot
Imaging) [6] .
FLASH - (TR <200 ),
(< 90) .
, 90 180
, , 1
, .
. 6-4.
90 , (
z) ( '-'),
'-' plane
. 6-4. () FLASH
(b).
z-.
90
'-'.
. FLASH
90
( = 90),..
.
()
=30.
87 %
,
, 50 %
.
95
, , 30
(sin30), 87% z- (cos 30). , 1. ,
.. FLASH- TR , z-, , ,
, -.
,
. [3].
= arccos[exp(-TR/Tl)].
. 6-5 - FLASH.
-
- ,
, -,
. - 2-.
, .. , .
-, . -
= 0-90
gradient
echo I
= 0-90
TR
gradient
echo II
refocusing gradients
TR1
TR2
TR1
TR2
96
FLASH - .
-,
180 . ,
. , ,
, (, ,
) , FLASH - .
- TR FLASH
, , .
TR,
,
.
,
, -
,
.
FLASH -, 8 32
, ,
8 32 ,
.
, .
FLASH- ,
TR 2, . [9]. , FLASH.
, ,
-. 90-
. 90- 180, , ,
,
180-. , ..
-. ,
,
<180. <180 -.
180,
, 180 . z-
.
, , -,
- ,
< 180.
, FLASH:
97
-.
FLASH
( TR 4 10 )
, .
, , ,
.
-
.
FLASH (Snapshot FLASH)
,
TR.
,
. , . z-
[7].
128 128
0.5 1 .
FLASH
, () .
: .
(1-3 ) , (1282), FLASH .
- RARE ,
.
,
( )
.
, . , -,
.
-
- (EPI,Echo Planar Imaging) -
. , , EPI -.
EPI . EPI 1977 [11] ,
, , ;
.
, ,
", (. 6-16) [10].
- 2* .
, EPI-- ,
2*
EPI-. [2,14].
, /
, .
- 64 128 .
. 6-6.
EPI
( MBEST
FID).
9 .
64 128
64.
128
.
-
,
.
99
RF (90)
signal
slice
phase
read
- . ,
. ( 40 / )
, . EPI
,
,
. EPI ,
FLASH.
, EPI,
,
[1].
, .
100
6. A.Haase, J.Frahm and K.D.Matthaei. FLASH Imaging: Rapid NMR Imaging Using Low
Flip Angles. J Magn Reson 67 (1986) 258-266
7. A.Haase. Snapshot FLASH MRI - Applications to Tl, T2 and Chemical Shift Imaging.
Magn Reson Med 13 (1990) 77-89
8. R.C.Hawkes and S.Patz. Rapid Fourier Imaging Using SSFP Magn Reson Med 4 (1987)
9-23
9. J.Henning, A.Nauerth and H.Friedburg. RARE Imaging - A Fast Imaging Method for
Clinical MR. Magn Reson Med 3 (1986) 823-833
10. G.Johnson, J.M.S.Hutchison, T.WRedpath and L.M.Eastwood. Improvements in Performance Time for Simultaneous Three-dimensional NMR Imaging. J Magn Reson 54 (1983)
374-384
11. R Mansfield. Mulpi-planar Image Formation Using NMR Spin Echoes. J Phys Solid State
Phys 10 (1977) 155-158
12. P.S.Melki, R.VMulkern, L.PPanych and F.A.Jolez. Comparing the FAISE Method with
Conventional Dual Echo Sequences. J Magn Reson Imag 1 (1991) 319-326
13. A.0ppelt, R.Graumann, H.Barfuss, H.Fischer, W.Hartl and W.Schajor. A New Fast MRI
Sequence. Electromedica 54 (1986) 15-18
14. I.L.Pykett and R.R.Rzedzian. Instant Images of the Body by Magnetic Resonance. Magn
Reson Med 5 (1987) 563-571
15. T.WRedpath and R.A.Jones. FADE: A NEW Fast Imaging Sequence. Magn Reson Med 6
(1988) 224-234
16. K.Sekihara. Steady State Magnetization in Rapid NMR Imaging Using Small Flip Angles
and Short Repetition Times. IEEE Trans Med Imaging MI 6, 2 (1987) 157-164
17. Y.Zur, S.Stokar and PBendel. An Analysis of Fast Imaging Sequences with Steady State
Transverse Magnetization Refocusing. Magn Reson Med 6 (1988) 175-193
101
, , :
, .
. ,
.
() :
. ,
, , .
,
. ,
, ,
.
.
,
-. ,
.
" .
. .
:
,
.
.
, ,
, .
. . ,
, , .
,
( 7-1).
102
Volume elements
Picture elements
. 7-1.
,
.
(SI)
.
(
);
.
:
(5-1)
= (1.-1)/(1.+1)
- ,
1 Ib - [1].
, .
.
- Tl, T2
, , , ,
, .
-
. , ,
,
,
. , ,
. -
.
/
.
- , .
, . ,
.
/ .
. ,
.
103
-, /
.
/ ( ) . - .
,
.
.
.
, ,
. ,
2. /, , ,
2. ,
/
, .. (. 7-2).
, [6,18],
10 .
- /. . 7-3
/.
, ,
. . 7-4
.
1. , /,
/
.
TR ,
. ,
, 5*1, , ..
100
S/N
80
Fatty ti
White matter
60
. 7-2.
/ (S/
N)
-. 1 . Fatty tissue , White matter
, muscle
.
40
20
Muscle
0.5
1.0
1.5
2.0
104
. 7-3.
signals without
noise
image
signals with low
noise level
/.
()
. ()
,
/
.
() , / ;
,
.
image
signals with high
noise level
image
.7-4. .
. / /
, - ,
.
/ / (
) [5].
106
. 7-5.
TR, ..
-,
.
- .
- 1
TR
.
1000
2000
3000
4000
5000
6000
. ,
. , ,
, 1.
, S/N
, .
/ ,
:
.
,
.
, .
,
. , ,
.
,
. ,
.
, , (..
/). , /
.
128 128 256 256 ,
, / .
, , .
106
1000
Numerical SI
Numerical signal
intensity
Image SI
Image SI
Numerical SI
Numerical signal
intensity
Image SI
Image SI
. 7-6. ",
, - .
()
, () .
,
.
.
(WINDOWING)
. .
.
107
. 7-6 ,
.
, .
. ,
.
,
, , .
,
, .
.
, - : , , -
.
,
.
, ,
: . . 7-1
.
. -
, . , , ,
, .
. ,
.
, ,
,
.
,
.
, .
,
- , , . ,
,
, .
, , , .
108
7-1. , -
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
T!
TJ-Q
2
-
(,
)
1.
*
*
2.
3.
*
*
*
*
*
*
* .
*
*
*
* (2D/
3D)
*
*
()
*
, ,
4. -
*
*
* -
*
5.
*
*
*
*
6. ,
-
-: - (SR),
- (PS).
90- .
III. :
SI = [1 - exp(-TR/Tl)]
(5-3)
, , , - Q , TR - 90- ,
1 - - .
, -,
. TR
5-1, ,
FID .
90-
. -,
.
.
109
. , 2, - ,
1, - ,
21. 21 90% .
(. 7-7 7-8).
, , , ,
,
: =1. , SR- 1 / .
- SR TR - ,
Q - 1. , .
SR-,
.
-
-,
, -",
-.
100
SI
80
60-
White matter
40
20
TR(s)
. 7-7. TR
.
,
(Cerebro Spinal Fluid - CSF) 1.0 .
TR, (WM:72%; GM:82%;
CSF: 100%).
110
. 7-8.
,
-. TR = 10 .
( [17]).
-
, SR- ,
- (IR)
, . Hammersmith
,
, , ..
[2].
IR-
180 . ,
. 0.69-1
,
5-1 ( 7-9). 90- ,
.
3.
,
( ),
-.
.
IR-
( 7-9 ).
,
.
IR- SR-.
1
, ,
1 .
. 7-9.
111
100
TR =
2000 . ()
,
TI = 0.691
(
= 1 ). () -
.
, ,
-100
120
120
300
240
480
360
660
480
600
840
720
1020
840
1200
960
SR-, IR
- 1. :
SI = 0 (l-2exp{-TI/Tl) +exp{-TR/Tl}),
SI - , - , , ,
, , 0 -
, TI , TR
-, 1 - - .
1
.
-,
, 180 90 , 2 . 2 ,
, ; 2
IR-, .
TR 1 , ,
TI -
112
-500
120
240
360
480
600
720
840
960
. 7-10.
V j^
^^^^^^^^^^^^^^^^^H (TR =
= 1
)
^
^^^^^^^^^ 200
'
-
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
TI. IR ,
TI = 50, 100, 200, 400,
600, 800, 1000 1200 .
-
.
400 . ,
.
.
.
-
100 ,
420 ,
1000 . , ,
, ( 400 ) ( 440 ).
, - .
if
*
*:
\)f*'
113
. 7-11.
, () - ,
-:
, ,
. () -
, ,
-
():
,
.
, 1.
7-10.
, .
,
. , .
-, TI. , . TI
IR-
, , / , ..
90 [14,37].
7-11 -. .
.
IR- . , , .
- , IR .
(SE).
.
SE- 90- ,
180-
- .
-
-,
. , SE- <60
, , ,
. 7-12 .
114
. 7-12. . 1- . 2- , .
80
SI
60
CSF
40
20
50
100
150
200
. 7-13. , SI, - .
.
.
, , , .
,
. ,
. , .. 1-
.
115
. 7-14.
.
(CSF) , CSF
;
; ,
CSF
,
.
80
SI
60
CSF
40
20
50
100
. 7-13
: ,
1.0 . 7-14
(. 7-15).
Q .
,
.
. 7-15.
1.5 ,
. 7-13 7-14.
= 20 (
) CSF ,
- ,
.
,
CSF = 40
( ),
-
60 80 (
).
116
-, -
.
:
SI = Ko[l-exp(TR-TE)/Tl)exp(-TE/T2)]
(5-5)
SI - , - ,
, Q - , TR - , , 1 2 - .
, SE- 2.
1 TR .
(TR-TE) , 1. -
750 1500
100
150
200
. 7-16. , .. ,
- TR. () -
1-, () 2-. , , TR
.
117
1
TR .
(TR-TE) , -.
, SE
1, - 2 [8].
. 7-16 TR
. TR,
, - 1-. , .
TR,
TR. . 7-17 , TR .
3, 1- 2-
(" 1- 2-), , Tl, T2
, .
,
1 ( 1-
. 7-17. TR . : TR = 400 ; - TR =
800 , TR = 2000 . : = 25 , - = 50 ;
- = 75 , - = 100 . ,
TR, TR.
118
7-2. : (Q)
-, . TR
. 1 TR 1- 2 , .
g-
1 -
2-
,
TR = 2000
,
TR =
200-500
,
TR =
2000-3000
,
=
15-30
,
=
15-30
,
=
100-200
), 2 .
. 7-2 SE .
TR 1-, - 2. TR , 1 2-, -. 7-18
", ,
.
SE- 180-
-.
- 180- .
. MSE,
Carr-Purcell-Meiboom-Gill.
, IR,
, [14].
,
. ,
. (Tl, T2,, TR ) ,
.
Tl, T2, , .
1- . 7-12.
MSE-
,
. MSE
, . 7-12
. 7-19 .
MSE ,
, - 2. 1 MSE TR .
, SE MSE,
, (3D).
(^)
119
(
)
-
,
- ,
1 -
2-
. 7-18.
-,1- 2- () (). - .
, TR, ,.
1- 2- -
: 1- , 2 .
120
:
. 7-19.
1-
2-
.
- Tl- , 2-.
2-
. 1 ,
.
TR.
.
- ,
. ,
-- ,
.
,
, , .
SE .
.
, , . S/N
, , ,
,
.
, , . 7-3. .
121
7-3. , .
. 2* SR/PS-
GRE. 2 IR.
SR/PS
IR
SE
RARE
GRE
Q
1
(2*)
[]
9
1
[2]
[]
Q
1
2
[]
Q
[1]
2*
[]
Q
1
2*
[]
,
,
.
RARE
RARE, ,
.
, ,
RARE .
, ,
. , ,
6 [12]. ,
-;
-.
TR, , -
-.
2. 1
: IR PS
TR. , - 1- .
-" (.5) ,
,
,
.
- , Q-,
, 2-.
, RARE-
- . RARE -.
, , , . ,
RARE- SE- -
.
. 7-18 1 SE-, 2- SE- .
122
:
. 7-20.
SE RARE
. SE
(): TR = 2300 , =
90 , 8
; RARE: TR = 2000
, = 120 ,
1 .
2- CSF.
SE-
RARE.
. 7-21.
SE RARE-
. SE
(): TR = 2650 ,
2.8 .
SE
RARE.
RARE-, , . ,
- .
. 7-20 7-21 , SE RARE
.
,
.
SE-.
-
RARE , GRE .
TR.
90- , , ..
, TR <g T1.
, .
, TR 100 , 10 ,
/,
.
123
- TR
, FLASH- [7]. (. ).
, 1, 2.
SI = Q sina [l-exp(-TR/Tl)] exp(-TE/T2)/[l-cosa exp(-TR/Tl)],
a - , TR - , 1 2 - .
FLASH TR . SE-,
, Tl, T2
, TR, .
SE-, GRE-
, ,
. , ,
: SE RARE
2 2- , GRE
2*-.
. 7-22
GRE, -
FLASH. 30 60.
/ SE,
. GRE-. . 7-23 ,
. 7-22.
, . , ,
, ,
. ,
. ,
z -.
. 7-22.
FLASH.
1,
.
18
36
54
72
90
124
. 7-23.
FLASH.
(WM)
CSF. (GM)
(WM)
(MS) .
18
, TR, .. 1. . 7-24 ,
. GRE
,
. . 7-25
. 7-24. - -
. TR = 300 ; = 19 ; = 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, (
).
1-. CSF
. 7-23.
125
, , 2*-. 2*-
GRE.
, SE , GRE- , SE. , ,
; ,
1 .
GRE-
, .. ,
, ().
SE-,
. . 1 , ,
1, . 2*- , , 2
2 . .
7-22 - . ,
.
2*- ,
.
. 7-25. GRE- .
, 1-. - 2*-.
CSF 2*- . 1- SE-,
/1- GRE- . .
126
, 2*-
-.
TR , 2,
, , ,
.6. (spoiled) FLASH-
, , .
FLASH- ,
/, ,
( 2/1). CE-FLASH (contrast enhanced,
) 2-,
TR 2. 2-
2 ( 30 60 ), / ,
TR.
. 7-4 FLASH-
.
(Snapshot) - . , ,
- .
180
, .
. .6
,
, EPI,
-.
,
.
. 7-1 ,
. ,
1 2. , .
,
, , , ,
, .
7-4. GRE-
( )
TR ()
()
Q
2*
2*
()
(
)
(
)
(
)
200-400
20-50
200-400
45-90
30-60
200-400
30-60
12-15
12-15
5-20
12-15
5-20
127
-. ,
,
.
, [16].
.
, ,
,
1 2 .
93-95%
1 2 (. 7-26).
1750
(ms)
Gray matter
White matter
250
7-26.
1 ()
2 ()
(
[9]). ,
1,
2 ,
1 2
. . 7-27
(in
vivo
; 25%.).
0.5
1.5
100
6-7 8-1011-14
years
(ms)
Gray matter
White matter
40
0.5
1.5
6-7 8-1011-14
years
128
. 7-27. ().
(SE = 2000 , = 90 ). . , , , , , .. 1 2 ,
.
82-84%, .
. ,
-
TR=3000 1=100
, .
TR TI :
, [13].
SE
; TR , 2-. ,
(. 7-27).
, ,
, ( ).
, , , , . 1
,
129
. 7-28.
1
. 1
.
200
(ms)
Gray matter
White matter
MPT 2 .
1
, 1
, [4]. .
1 2 /
.
, , , ,
. - - .
15
1.5
. 7-29.
()
CSF 0.15
1.5 . TR = 2000 .
( 1) ,
,
-.
0.15 ,
= 40 ,
1.5 - = 34 .
:
( .)
.
0.15
-20
15
30
45
60
130
. 7-30.
1
.
0.2 0.6 ,
.
, 1
.
,
1-
.
[1,15].
7-28 1 . ,
. , , ,
. (. 7-29).
1-, , (2 Q) ,
.
, , 1
.
, (. 7-30).
,
1 . ,
, .. Tl, T2 ,
. ,
, 1-
65
SI
Multiple sclerosis
White matter
Gray matter
15
0.01
0.1
1.0
. 7-31.
,
( -
),
- 1-.
.
131
, .. ,
1- .
, -.
,
. - .
. 7-31 , 1- SE-
.
2- ,
. 7-12 7-22.
132
duction to Biomedical Nuclear Magnetic Resonance. Thieme: Stuttgart, New York (1985)
59-67
18. I.R.Young, A.S.Hall, G.M.Bydder. Desing of a Multiple Inversion Recovery Sequence for
TI Measurement. Magn Reson Med 5 (1987) 99-108
133
:
. ,
.
. 1- SE , ,
, .
. 8-1 . 1-
,
, . , , .
, ,
.
. 8-1.
. %
1-
SE.
,
.
1
Gd-DPTA. -
Gd-DPTA.
,
;
.
134
. 6 .
. ,
,
. . 8-2 .
:
.
SE , , .
GRE-.
.5, -
-, .
145 1 220 1.5 .
, ,
360 4.4 . , - (),
4.4 , ,
-, 2.2 , (.
83). 0
, . -,
, ,
, ,
.
[2,11].
1. .
-, STIR (Short TI Inversion Recovery). ,
( . 7-9
Frequency
gradient
Water
image
Fatty
tissue
Fat
image
Phase
gradient
. 8-2. -
.
,
. -
, .
.
180
2.2
135
360
4.4
540
6.6
720
8.8
900
phase
11.0ms
. 8-3. . - GRE, , .
1.5 , 225 .
360 4.4 (1/225 ). ,
0.0; 4.4; 8.8;... ( )
2.2; 6.6; 11.00; ... ( ).
. 7-10). 1 , ,
, .
-
.
- (Magnetization
Transfer Contrast - ) - - [11]. ,
-
(free) (Hf), ,
(restricted) (),
[3,5,10].
2, Hf ,
.
.
- / , ,
(. 8-4 8-5).
Hf. - - ,
,
136
Cross Relaxation
Chemical Exchange
. 8-4. - ( , Hf)
( , ). .
,
.
.
Toff
. 8-5. ( Toff)
,
- . :
;
: . - magnetization transfer
contrast .
137
. , 2;
- .
,
- [1,7,13], ,
.
,
Hf. , , .
, .. 10% , , ,
Hf
.
[8].
;
, ,
Q-, 1- 2-
, .
.
,
, ,
(. 8-6).
, , .
- , ..
.
.9.
,
. 9.
, , .
, .
, D, .
, .. .
,
. -
,
- .
.
, .
,
- , ,
138
. 8-6. . , - . - . 12 4 .
, 7 (Gd-DPTA-BMA). ,
( ).
[6].
, .
.
,
. SE .
.
, . . 8-7
.
( ) .
. 8-7.
-
:
- (), (), z- ().
(),
.
()
(),
.
,
(),
.
()
(). Hajnal J. V and
Bydder G.M. [4], .
139
140
,
.
.
, , , [4,9].
1. C.J.Baudouin, D.J.Bryant, A.G.Collins et al. Philos Trans R Soc London A333 (1990)
545-559
2. W.T.Dixon and J.K.T.Lee. Separate Water and Fat MR Image (letter). Radiology 157 (1985)
552-553
3. H.T.Edzes and E.T.Samulski. The Measurements of Cross-Relaxation Effects in the Proton
NMR Spin-Lattice Relaxation of Water in Biological System. Hydrated Collagen and
Muscle. J Magn Reson 31 (1978) 207-208
4. J.VHajnal and G.M.Bydder. MRI of Diffusion. Hospimedica 10, 4 (1992) 14-19
5. C.F.Hazelwood, B.L.Nichols, N.F.Chamberlain. Nature 222 (1969) 747-750
6. R.A.Jones, O.Haraldseth, J.Schjott, H.Brurok, P.Jynge, A.N.Oksendal, EA.Rinck. Effect
of Gd-DPTA-BMA on Magnetization Transfer. Application to Rapid Imaging of Cardiac
Ischemia. JMRI 3 (1993) 31-39
7. R.AJones and T.E.Southon. A Magnetization Transfer Preparation Scheme for Snapshot
FLASH Imaging. Magn Reson Med 19 (1991) 483-488
8. R.A.Jones and T.E.Southon. Improving the Contrast in Rapid Imaging Sequences with
Pulsed Magnetization Transfer Contrast. J Magn Reson 97 (1992) 171-176
9. M.E.Moseley, Y.Cohen, J.Mintorovitch et al. Early Detection of Regional Cerebral
Ischemia in Cats: Comparison of Diffusion Weighted and T2-weighted MRI and Spectroscopy. Magn Reson Med 14 (1990) 330-346
10. R.Sepponen. Rotating Frame and Magnetization Transfer, in: D.D.Stark and WG.Bradley
(eds.): Magnetic Resonance Imaging. 2nd edition. Vol. 1 St. Louis (USA): Mosby Year Book
Inc. 1992. 204-218
11. J.Szumowski and D.B.Plewes. Fat Suppression in the Time Domain in Fast MR Imaging.
Magn Reson Med 13 (1988) 534-535
12. J.I.Tanttu, R.E.Sepponen, M.J.Lipton and T.Kuusela. Synergistic Enhancement of MRI
with Gd-DPTA and Magnetization Transfer. J Comput Assist Tomogr 16 (1992) 19-24
13. S.D.Wolff and R.S.Balaban. Magnetization Transfer Contrast (MTC) and Tissue Water
Relaxation in vivo. Magn Reson Med 10 (1989) 135-144
IV: ?
141
IV
?
. 1920 ,
, , .
, . , .
,
.
, 1905 [1].
.
,
.
, - .
- .
,
.
,
, .
.
, , - .
, , ,
- , . ,
.
, , .
,
.
,
. , ,
. /,
( , unidentified bright objects - UBO), ,
[2].
. , , , ,
142
IV: ?
, , , /
,
2- -.
, , ,
. , ,
1843 (lacunaire)
(crible) .
in vivo.
,
, 40 .
. ,
. ,
, [2].
, .
.
, ,
,
,
.
, . ,
, .
, ,
.
,
, , , .
.
.
. , ,
.
,
.
, .
, ,
.
. 33% 43%, [3]. , 20 % . ,
, , , ,
, , , 20% .
IV: ?
143
. IV-1.
"? ? ?
,
.
;
.
,
,
.,
.
?
-, , -
10 ,
. , , .
-,
, ,
. ,
cum grano
salis.
1. R.Grashey. Atlas Typischer Rontgenbilder vom Normalen Menschen. Berlin. Urban &
Schwarzenberg, Berlin, 1905
2. Refer to list of reference cited in the article in reference 3 below.
3. P.A.Rinck, P.Svihus, P.De Francisco. MR Imaging of the Central Nervous System in Divers.
JMRI 1 (1991) 293-299
4. K.Todnem, H.Skeidsvoll, R.Svihus et al. Electroencephalography, Evoked Potentials and
MRI Brain Scans in Saturation Divers. An Epidemiological Study. Electroencephalography
and Clinical Neurophysiology 79 (1991) 332-329
144
, , ,
,
,
, -
.
,
, , ,
.
. , ,
.
,
,
.
. 9-1.
. ( ),
. ,
( : 1
,
- 1-
).
145
. 9-1 ,
.
- ,
, , , . -
.
,
. , , ,
, [8].
,
, 19F. in vivo ,
[27].
, , , ..
, . :
, , , , , , , .
, ,
. -
. 1946 ,
, - 1 [1].
, , - . ,
,
. , ,
, , , . , ,
, .
,
, , , , - .
. 9-1 , .
,
, ;
,
. - ,
,
.
.
146
9-1. ( ).
:
(1) Magnevist
(2)
DOTAREM
(3) Omniscan
(4)
(5)
: SPIO -
USPIO - ()
MION -
-
PFOB -
[ (20).
Brasch (2)].
GdDTPA (1)
GdDOTA(2)
Gd-DTPA-BMA(S)
Gd-HP-D03A(4)
Gd-D03A-butriol
Gd-BOPTA./dimeg(5)
Gd-EOB-DTPA
Mn-DPDP
Fe-HBED
Fe-EHPD
,
- (Gd-DTPA)n
- (Gd-DTPA)n
- (Gd-DTPA)n
-()
Gd-DTPA-
Dy-DTPA
Dy-DTPA-BMA
-USPIO
,
USPIO
-(-)
SPIO
USPIO
MION
SPIO
USPIO
MION-
SPIO (, )
()
PFOB
147
92. (
)
7
5
5
4
- - '
8
9
- - '
12
13
- - -
10
11
- - -
3+
Gd2+
3+
Dy
3+
Fe
[1,17],
, .
. 9-2. ,
. , ,
, . ,
", .
, , , .
, , ". 1,
. , , ,
1-
( 9-2 9-3).
ATI
1
contrast
agent
2
contrast
agent
148
. 9-3.
500
1000
1500
2000
2500
3000
(.. 1-)
,
Gd-,
.
Gd (0.1
/ )
1 .
.
TR
,
( ,
),
(
,
).
(.. 0.1 / ) , .
-
0.2
0.6
1.0
1.4
TR(S)
60
100
(ms)
. 9-4. :
-Gd = ; +Gd = ; ++Gd = .
. 1. (++Gd
, .. 2, .
- ( ).
, , ,
. Gd, -
,
.
149
. , , . -
2-,
(. 9-4).
,
[5,19] (. 9-5). - DTPA, DTPA, DOTA HP-D03A. ,
.
Gd-DTPA Gd-DOTA - , GdDPTA-BMA Gd-HP-D03A - .
Gd , EOB-DPTA, DPDP ,
,
.
, . .
.
,
- , -
. 9-5.
. 50
(MnCl, FeCIS, CdC13)
. 50 , ,
[20].
150
, ,
in vivo ;
[3].
.
.
,
. , , - , ,
.
- . ,
, ,
.
, , ,
.
(. 9-6). -
1-.
(, , ,
..).
1-,
1- -, , SE-
. 9-6. . . ,
.
151
. 9-7. - , , () - TR = 450 ,
= 20 (1-). TR = 2000 , = 30 (), 60 () 90 () 2-.
.
Gd-. . , , 1- .
2-
.
TR , GRE TR
(50-90).
2- , .
, 1- ,
( ),
2- , ,
, 2- .
1 , .
, ,
[6,10,24],
152
. 9-8.
. : ,
;
: 2- ;
: 1-
;
: 1-
.
,
,
. 2-
,
. Gd-DPTA
.
. 9-9.
Gd
. (. . 9-2).
1- 2-
,
, . 9-8 ()
(), 1-
(), (
,
MPT (d).
,
.
153
[7J ,
( /
() )
. . 9-8
Gd-
. ( , . 9-9).
(, ) , , .
, ,
. , ,
,
Gd- . ,,
. . ,
, 2 SE.
, ,
, ,
. . 9-3 ,
.
, , , , , ,
, , .
,
.
- , .
. ,
[14] (. 9-10 9-11). ..
, 10 30 .
( FLASH).
. .
: .
- .
154
9-3.
( , )
,
, ,
,
,
,
,
,
, : ,
:
,
,
, , . [23].
. 9-14
.
155
. 9-10. ()
9-11 ()
.
30 .
( )
,
(
).
400
SI
200
156
,
2* 2. (. 9-12).
. .
.
, .
,
, [30].
, 1-.
-
,
. 2 -
. , 2*.
, -,
2* . ; ,
.
,
. ,
.
, Fe304, - . .
-
10
20
30
40
50
60
70
80
90 100
157
(RES), - .
.
.
. Dy-DPTA-BMA
.
1-,
. ,
[26]. ,
Clot
Higher ("normal")
signal intensity
. 9-13. (a) - ,
. ()
,
.
. .
158
(3-5%) , ..
, . Dy-DTPA
,
,
(. 9-13).
,
,
.
. 9-14 Dy-DTPA-BMA
, .
. 9-14. DyDPTA-BMA /.
. . (wash-in)
/ ,
. 10
,
10 .
. 8-6, -
.
159
- , , ,
, ,
,
. , , , -
.
, . , .
- , [23,22].
, . 9-4.
,
, , ,
.
.
, .
, ,
. - , ,
, , ,
(.
9-15) [22].
Gd-DPTA , , , , , .
9-4. -
- ...
... ;
... ;
... -;
... ( ) ;
... ;
... ;
... - ;
... -
;
...
;
... ;
...
160
. 9-15.
. -
,
. , .
(oral magnetic
particles, )
, ,
. ( Rinck P.A.
et al. [22]
).
-
, (RES). Gd-BOPTA/dimeg,
Gd-EOB-DPTA
- , Mn-DPTA . .
, , , , .
,
:
1. ( );
2. ( );
3.
(- ).
161
,
, [25]. ,
,
. ,
, ,
, ,
[28].
, ,
.
162
19. H.P.Niendorf, K.Ezumi. Magnevist (Gd-DPTA): Tolerance and Safety After 4 Years of
Clinical Trials in More than 7000 Patients. Proceedings. 2nd Europ Congr of NMR in Med
and Biol Berlin (1988) 50a-50b
20. (a) EA.Rinck (ed.). Contrast and Contrast Agents in Magnetic Resonance Imaging.
Proceedings of the 1st Special Topic Seminar (Trondheim, Norway). Mons, Belgium: The
European Workshop on Magnetic Resonance in Medicine 1989
(b) P.A.Rinck, R.N.Muller (eds.). New Developments in Contrast Agent Research. Proceedings of the 2nd Special Topic Seminar (Bordeaux, France). Blonay, Switzerland: European
Magnetic Resonance Forum 1991
21. PA.Rinck, S.B.Petersen, RC.Lauterbur. NMR-Imaging von fluorhaltigen Substanzen. 19Fluor Ventilations- und Perfusionsdarstellungen. Fortschr Rontgenstr 140,3 (1984) 239-243
22. EA.Rinck, O.Smevik, G.Nilseen, O.Klepp, M.Onsrud, A.Oksendal, A.Borseth. Oral
Magnetic Particles in MR Imaging of the Abdomen and Pelvis. Radiology 178 (1991)
775-779
23. B.R.Rosen, J.W.Belliveau, H.J.Aronen et al. Susceptibility Contrast Imaging of Cerebral
Blood Volume: Human Experience. Magn Reson Med 22 (1991) 293-299
24. E.J.Russel, G.K.Geremia, C.E.Johnson et al. Inproved Detectability of Multiple Cerebral
Metastases with Gd-DPTA Dimeglumine-Enchanced MR Imaging: A Comparison of Unenhanced and Enhanced Image. Radiology 165 (1987) 609-617
25. U.Schmiedl, M.Ogan, H.Paajanen et al. Albumin Labeled with Gd-DPTA as an Intravascular, Blood Pool Enhancing Agent for MRI: Biodistribution and Imaging Studies. Radiology 162 (1987) 205-210
26. A.Villringer, B.R.Rosen, J.W.Belliveau et al. Dynamic Imaging with Lanthanide Chelates
in Normal Brain: Contrast Due to Magnetic Susceptibility Effects. Magn Reson Med 6
(1988) 164-174
27. A.D.Watson, S.M.Rocklage. Theory and Mechanisms of Contrast-Echancing Agents, in:
C.B.Higgins, H.Hricak, C.A.Holms (eds.): Magnetic Resonance Imaging of the Body. 2nd
edition. New York: Raven Press 1992. 1257-1287
28. H.J.Weinmann, H.Bauer, H.Gries, B.Raduchel, J.Platzek, W-R.Press. New Contrast
Agents for MRI. in: [20a]. 135-148
29. H.J.Weinmann, M.Laniado, W.Mutzel. Pharmacokinetics of Gadolinium-DPTA/Dimeglumine after Intravenous Injection into Healthy Volunteers. Physiol Chem Med NMR 16
(1984) 167-172
30. R.Weissleder, M.Papisov. Pharmaceutical Iron Ozides for MR Imaging. Reviews of
Magnetic Resonance in Medicine 4 (1992) 1-20
163
10
-
,
.
.
() . ,
.
, ,
.
. . .
- ,
.
. 10-1.
.
2- SE, CSF
. , -
,
CSF
.
164
. 10-2.
2- SE.
,
.
.
1- 2.
, 1 ( 1.5 )
1500 , a CSF - 3000 ; 2 , , 150 500 (-3000) .
, , . .
10-1
2- .
Q-, 1- 2- (. 10-2). , ,
(. 10-3). ,
- , .
. 10-4 . -
. 10-3.
SE-
.
.
.
165
static
v = 0 cm/s
slow
v ~ 10 cm/s
intermediate
v ~ 25 cm/s
fast
v ~ 50 cm/s
flow
90
180
. 10-4. -
- . ,
. , ,
.
,
, 180 . V - .
(TOF-time-of-flight). -
.
(. 10-1),
SE-, .
10-1. [(
(1, 2, 5)].
(/)
(/)
65-80
100-180
20-80
40
20
10-20
56-82
80-120
80-120
22-45
32-52
98-140
90-138
77-103
1-10
166
, ; . .
, , .
,
. ,
.
(. 10-5).
.
. .
, , ,
. ,
.
; (. 10-5).
.
, ,
, .
,
.
.
.
. ,
.
.
( , . 10-6).
().
, .
. 10-5.
()
() .
;
,
, . ,
.
flow
167
image 1
image 2 image 3
image 4
. 10-6. SE-.
1 .
; .
. , -.
.
, , -
, ( .
-
- SE. -, ,
.
, ,
(. 10-7), , .
(. 10-8)
,
-.
,
(. 10-9 10-10). . 10-9
, - ,
. , 1 ( ), ,
-.
168
. 10-7.
-
(0.5 ; TR
= 400 ; = 28 ;
= 20).
. 10-8. - -
. SE- () ,
, ,
-,
().
169
slice thickness
flow
flow velocity
. 10-9. -
: ,
, ,
. , ,
, ,
, .
: , . : .
direction of flow
static
slow
intermediate
fast
excitation
pulse ("n")
excitation
pulse ("n+1")
. 10-10. GRE.
:
( ) n +1,
.
( ):, ,
170
. 10-11.
- ()
(). - - ,
-,
..
".
:
= 30 ,
= 9 , = 55; TR = 23 , = 14 ,
= 20.
- () ,
. ,
,
.
,
.
, , . ,
, , /,
.
, ,
:
(1) - (TOF - time-of-flight),
(2) (PC - phase contrast).
,
, .
TOF PC ", ..
(. 10-11). -
, PC .
, - ,
.
,
. 10-2.
TOF ".
, .. .
-
- 1959 .
[4].
/ (inflow, or wash-in/wash-out).
171
, ( ) . , - ,
.
GRE-, , .
,
, - .
, ,
, .
-, .
,
.
-
, , . . 5,
.
, ,
.
t=0
dephasing
t=a
gradient
rephasing
t=b
stationary spins
are rephased (t = c)
. 10-12.
, . .
.
. -
, - .
172
10-2. - [
Huston III and Ehman (3)]
2D-TOF
(
)
;
;
;
,
T!
;
;
3D-TOF
(
)
;
;
;
1
;
;
;
(,
-)
2D-PC
(
)
;
,
;
;
;
();
;
3D-PC
(
)
,
;
;
;
();
;
;
;
Cine-PC
Kino-MRT
,
,
;
;
;
();
173
, ,
(. . 5-13). ,
, ,
(. 10-12).
.
,
.
,
.
- (. 10-1)
.
,
. , -
slice 1
slice 2
slice 3
slice 4
slices 1-6
slice 5
slice 6
174
. , - , , ,
.
PC
,
, TOF.
: 2- , 3D / .
" MIP:
(mlPi
.
-,
. ,
.
. 10-14.
(TR = 28 ; = 9 ; = 18).
6, .
175
.
.
- .
(MIP - maximum intensity projection)
2- - (slabs)
. 2-
. 10-13.
, ,
.
.
-
.
-. . 10-14 -1-.
MIP - - . (
,
, ).
.
,
1:
(mlP)
.
176
11
,
. ,
,
.
. ,
, . .
11-1 11-2 .
, .
,
,
. , , - .
-
. 11-1. , . , - 2-.
, :
2- .
- .
177
. 11-2. . () 2- () , 1-
-
. ,
. .
[6]. . 11-1
.
:
(1) ;
(2) , ;
(3) ;
(4)
, , , ,
. ,
- .
.
.
.
( 11-3). ,
, , , .
,
178
11-1. -
-
-
"
"
"
180
"
"
179
FID
- -
,
..
(
, )
TI
-
CSI
180
. 11-3.
- .
.
, ,
-: ,
- .
(Susceptibility)
, .
,
( )
/ ,
.
;
, . /
, , ,
.
,
. ,
-
.
181
. 11-4.
,
,
. -
,
.
.5, -, ,
.
- (. 11-5).
- . .
, -,
,
[13]. ,
.
, 90 ,
.
TR (, FLASH- 1).
, ..
- . , -, ,
-.
182
square pulses
b overlapping
Gaussian pulses
distinctly separated
Gaussian pulses
. 11-5.
(a)
,
,
, .
sine-. () ,
;
.
,
- .
() - .
.
,
180
, ( 0 180)
.
, ,
, , , ,
, [5].
, (
-)
( ).
. .
, .
. ,
.
,
.
, ,
.
183
. 11-6.
-",
;
.
"
,
,
.
,
, . , ,
- . ,
,
.
- .
-
( 6-7).
-".
- (
).
. "
, ;
.
:
1. , ;
2. , .
,
184
.
,
!;
. , [1].
,
. (") ,
[3]. :
,
. ,
.
,
. ,
[9]. ,
.
( )
.
, , , , .
. ( ),
"
.
[8]
, , . ,
- .
phase encoding
gradient
first location of
flowing spins
second location
imaged position
. 11-7.
frequency encoding
:
.
185
,
. ,
.
,
, [12]. -
. 11-8.
-
;
.
,
.
,
,
.
presaturation slab
presaturation slab
imaged slice
. 11-9.
.
.
,
.
,
. ,
: (slab)
:
186
. 11-10. . () () . .
(. 11-7).
, : -
/ .
, ,
-,
. 11-11. .
() () . ,
, .
187
,
, , / ( 11-8).
CSF -, .
.
-,
. , ,
, , .. .
,
.
. 11-9 , . 1110 11-11 .
. ,
, 3.5 ..
.
, , ( 8-2
11-12). ,
. 11-12. - (1.5 ), , .
( ).
188
, , . ,
, S/N.
,
. (
) [4], / (
) [2,10].
8,
- .
[10].
(truncation)
,
, /
/ .
,,
, .
. , ,
,
.
,
. 11-13. , ().
128 128
256 256 ().
189
, .
.
11-13
128 128 256 256 . . 7-25 - .
, , ,
, .
(aliasing)
, .
, .
,
.
, .
,
( ), .
,
( = over sampling),
(, ,
/ ).
,
, ,
( 11-4).
,
( 11-15).
( 11-16),
.
, (
) . ,
.
, , ,
. -
.
. -"
-. . 11-17 GRE-
.
190
. 11-14.
(),
().
filter
normal
oversampling
frequency
. 11-15. : - , -
. , ().
phase
FOV
. 11-16. (1), ,
,
.
191
, .
.8.
,
, ,
, ,
.
, (. 8-3).
- SE , 180
.
. 11-17.
.
-,
- 16 .
. 11-18.
, -
.
192
, .
90 .
, X Y ( 11-18).
,
.