Dilectus meus mihi, et ego illi

, 2:16.
.
,
[1]
(= , )
, , (=
) [2]. ,
preambula soteriologica ,
,
.
?
?


, ,
,
. :
, .
, ,
1

( , ),
,
, .
,

, ..
, [3].

,
(= ), ,
.
, ,
[4].
,
.
.
, ,

, ,
, . ,
, ,
, ,
,

[5].
2

 ,
. [6]

(. 18:11; .19:10),
(. 3:12). ,
,
, (. 1:14),
: ,
, (. 11:5; . 7:22; .
61:1). ,
(. 9:3, 26: 65; . 2:7),
(. 15:28; .22:37; . 53:12).
, ,
(. 26:38 45, 56, 69 75; . 16:32; . 14:34,
50 52; . 53:3, 10; . 27:46; . 15:34; . 21:2; .
27:50; . 15:37, 39), (1. 3:18 19; .
42:7)[7]. (.
3: 17), ,
(. 3: 18),
, (1. 3: 19),
,
, ,
(.
93:17; 113:25; . 9:10; . 10:21 22; 17:13; 38:17; .
3

87:7, 13, 17; 142:3; 48:20; . 7:9; 14:12; . 14:10; .

38:14; . 17:28), ,
,
[8]. ,
[9]. ,
(1. 1:21; . 2:24; .
. . . . 1, 2).
(. 1:18; . 1:5, 18),
.
.
,
. :
(=
).
,
: 1) 2)
,

.

. ,
. ,
, ..
, ,
4

 ,
.
, ..
.
,

.

[10]


()[11],


.
: .
(+373)[12], . (+379), .
(+389),[13] .
(+662)[14] . (+1357)[15].
,

IV XIV .

(
5

,
).
,

(
),
.
,
- ,
, , -
,
,
, .
, ,
,
, ,

.

: ,

, . ,
,
:
6

 (
, .. ,
),
. ,

.
[1] .
,
( , ),

,

.
,
. ,
(),


,
,
, :
( ), (
), ,
. , . je .
7

[2] : , .
(., 2003).
. 352 .; (). ./
. . 3 //
. .3. (., 2006); , .
. .2. (., 2000). . 290 .;
().
( , 1999) *. , +.
[3] , .
. . 194 .;
[4] , .
. . 170 171.
[5] .: ,
. : (., 2003). .
109 166 *

+;
, .
(., 2000) *
V VIII .+;
, . .

(., 2005).
[6] :

8

() ,
,
:
,

. (
), , ,
( ), (
), -.
, ,
,
.
,
( ,
, ), () ,
(
).
[7]
: , .. .
(., 2006) *
,

+; (). -
. -
9

 (., 2001) * (
) ,
: .+ (. 334 351:
,
, );
, . (, 1998). . 117
185.
[8] , .. . . . 138 .
[9] , ;
, , , ;
.. . 1: 17 18. ,
, , ,
, , ,
, ,
,
. , 55;
,

. . .. 5.
31:2.
[10] : 1) :
().
. -
.
- (, 1898; .,
10

1991) * ()
,
,
+;
().
.
//
(, 1946); , .
(1893
1944) (., 2007) *

XIX .
,
,
,
, .
: . 477
494]; , .. .

(., 2006). . 255 381;
, . (., 2000). . 290 434;
().
.// (sic!) ,
. (., 1997) *

11

 ,

+;
(). ( ,
1917) *
+;
().
.//
, .
(., 1997); ().
. ()
//
(, 1946). 2)
: ().
(., 2006)
* +;
, .
(, 2003) * .

-
+; , .
: (., 1997).
.187 252 * ,
.
,
12

 , .
(. 2, . 2 3),

(
), -
.
+; , .. .//
*. + (., 2003) *

.

. +; .
*
+.// (., 2003) *

,
.
, ,
+; , . .
(., 2007) * ,

,
,
.,
( ).
13

 ..
. , , ..
().
.
.. , ,
,
,
+; , .
// :
(, 2003) *
,

. ,
,
+; , ..
*
,

XVIII XIX .+; , .
: . . 1:
(100 600)
(., 2007). C. 149 *
+.
[11]
:
14

 (
)./ ., . .. ; . .
.. . .: , 1999.
[12] (), .
(. 296 - 373)
.
(+328),
(I ;
325 .),
, ,
.
,
,
(
362 .) , ,
,
,
, . 46-
. 17 .
.
(,
),

: , ,
, .
15

: , .
.

,
( ).
. , .
. . 82*; , ..
. . 149 153; , .
. . 38 41; , .
. . . 60 68.
[13] (; 329 379), .
(; 329
389), . (.,
)
( ; ,
, , ),
.

.
,

,
..
,
, II (381 .).
16



, :
(= , , )
(= , ).
.

,
.
[14] . . ( )
(.579/580),
, .

, .
(
), (. 614)
, .
,
(
; ,
,
),
10 . 626 ., -
,
. ,
17

 . 630 .,
. , .

.

. 645
, .
; 649
, ,
.
. 650 653 ,
. 653 ,
-
( :
).
.

() ,

662 . .

,
, . , .
. .

18

 ,
(
. . .
. 2).
. , .
, .. .
.111 116; , . . . . 76; , .. .
: , , . . 35
58.
[15] (), .
(1294 1357),
,
, ,

.
,
,

,
.
. .
,
.
1. In principio: .
19

 , ,
,
,
,

. ,
, , ,
,
, ,
, , , .

[1]
,
. , ,
.
,
, ,
,
. ,
(
),
,
. ,

20


.
,
,
, ,
. *2+
,
.[3]
,
,
,
,
, ,
, .[4]
, . ,

,
,
, ,
.[5] .
: , -
,
, -
,
21

 , ,
. , ,
, .
? ,
(= ).
, .. ,

,
, , .[6]
, ,
,
,
(= ,
, ) ,
(= , , ,
).
, ,

.
:
, ,
,
, ,
22

 ,
,[7] ,
.[8]
[9]
, ..
, ,
,
.[10]

[11], ,
,
,
. ,
, , ,
,
.
,
,
(. 2: 16 17).[12] .
(
):
,
.[13]
< >,
;
23

 .[14] , .
,
, ,
,
,
.
. : ,
, ; ,
[15] ,
,
, ,
:
(. 6:19). ,
,
, : :
(. 81:6).[16]

. . ,
, <>
,
.
,
,
,
. ,
24

 , ,

,
.[17]
.

( )
,
.[18]
. , ,
, . ..

,
, ,

.

, , , .
, , .
.

.[19] ,

,
25


, <> .[20]
,
,
, : (
),
; , .

[1]
,
:
.
[2] . 45 (, 22 23)
[3] Ibid. (, 23).
[4] . , 3; . 38
(, 12); . 45 (, 23).
[5] . 45 (, 23).
[6] Ibid. (, 23).
26

[7] . , 3; . 21
(, 33).
[8] Ibid. 4.
[9] Ibid. 3; . 45 (, 23)
[10] Ibid. 3.
[11] . 45(, 23). .
,
,
.
[12] . , 3.
[13] Ibid. 4.
[14] Ibid. 4; . 21 (, 33).
[15] , . ,
.
[16] . . 4, 5.
[17] . 45 (, 23).
[18] . . 5; . 21
(, 33)
[19]. , 5.
[20] . 21 (, 33).

1
2.
.
27

2.1. In novissima hora: .

2.1.1. .
,
,

, ,

,

,
: 1)
2)
,


.

. ,
. ,

, .. ,
,
,
,
28

 .
, ..

.1
1 : 1) :
, ., . .
.
. -, 1906 [


,

: ,
]; ()., .

. .

- (, 1898;
., 1991) [
()
,

,
29

 ];
().

.
//

(, 1946); , .

(1893
1944) (., 2007) [


XIX .
,

,
,
,
.
: . 477 494]; ,
..
.

(.,
30

2006). . 255 381; , .

(., 2000). . 290 434;
().
.//
(sic!) , .

(., 1997) [


,

]; ().
( , 1917) [

];
().

.// ,
.
(., 1997); ().
. ()

31

//
(, 1946);

(), .
.// 1926 1948. . 9 106;
_______,
. .
.
, 1907. .
185 366; , .

(.
2; . 5-6); 2) :
().
(.,
2006) [
]; , .

(, 2003)
[ .

-
]; , .

32

 :
(., 1997). .187 252 [

,
.

, , .
(. 2, . 2
3),

(

),
.
]; , .. .//
[. ] (., 2003)
[

.

.
]; .
33

 [
].//
(., 2003)
[
,

2
,

. (+373)2, .
(+379), .
(+389),3 .
(+662)4 . (+1357)5.
.
,
,
]; , . .
(., 2007) [
,

,

,
.,

34

 ( ).
..
.
, , .. _____

().
.
..
, , ,
,

]; , .
//
:
(, 2003) [ ,

.
, ,
]; ,
..
[

,
35


XVIII XIX .]; , .
:
. . 1:
(100
600) (., 2007). C. 149
[ ].
2 (), .
(. 296 - 373)

.
(+328),

(I ; 325 .),

, ,
.

,
,

( 362 .) ,
,
36

 , ,
,

. 46- . 17
.
.

(,
),

:
, , , .
: ,
.

.

,
(

).
. , 82*; , 149 153;
, 38
41; , 60 68.
37

3 (; 329 379), .
(; 329
389),
. (.,
)

( ; ,
, ,
),
.


.

,

,
..
,

, II
(381 .).

38


,
:
(= , , )
(= , ).
.

,
.
4 (
=: .

, . .
, . . .

:
VII
, ., 2004.
. 322 331.), . . (
) (.579/580),
,
. . ( . .,

39

 .: . .
, . 332 337.),
.

,
.

( ),
(. 614) ,
.
, (

;
,
,

), 10 . 626 ., -

, .

. 630 ., .
, .

40

 ,
.

3
IV
6,
, . . .


().7
2.1.2.
.
,
, .

, .
,
,
. ,
,
. ,
,

41

 , ,
,
, ..
.8
,

.

, ,
, . ,

(; =; ).

? ,
,
.
( ,
, ,
,
),
,
(= )
, : .

,
42

 ,
,
, ,
,
,
.
, ,9

, , .
,
, , ,
(),
: .
.

.
, ,
.

. 645

, .
; 649 ,

43

 ,
. . 650 653
. 653 :
, ,

(
)
(
),
662 .
.

,

, .
, . .
.

, (

. . . .
2).

. , 111 116; ,
76;
44

, 35 58.
5 (), .
(1294 1357),

, ,
,

.
,
,

,
.

.
.

,
.
6 .
IV . , ..
(
: 2007/2008)
45

7
:

( )./ .,
. .. ; . . ..
. .:
, 1999.
8 . 45 (, 23).
9 , 243.
4
.


. , ,

, .
,
.10 ,
, , ,
, ,
(1.15:32).
,
,
.
46

 ,
.
2.1.3. -.
,
.

.
,
,
,
, ,
. ,
, ,
, ,

,
11.
,
.
12
, (.
18:11; .19:10), (. 3:12).
,
,
, (.
47

1:14),
: , ,
(. 11:5; . 7:22; . 61:1).
,
(. 9:3, 26: 65; . 2:7),
(. 15:28; .22:37; .
53:12). ,
, (. 26:38 45,
56, 69 75; . 16:32; . 14:34, 50 52; . 53:3,
10; . 27:46; . 15:34; . 21:2; .
27:50; . 15:37, 39), (1. 3:18 19; .
42:7)13.
(. 3: 17), ,

(. 3: 18), ,
(1. 3: 19),
10 , 361.
11 .:
, . :
(., 2003).
. 109 166 [

]; , .
48

 (., 2000) [

V VIII
.]; , . .

(., 2005); , . (.,

2005) [
:
,
].
12 :

() ,
,

:

,

.
( ),
, , (
), (
),
49

 -. ,
,

,
.

,
( , ,
),
-
() ,
(
).
13
: , ..
.
(., 2006) [

,
]; ().
- .
- (., 2001)

50

[ (
) ,
:
.] (. 334 351:
,

, );
, . (, 1998). .
117
185.
5
,
, ,

(. 93:17; 113:25; . 9:10; . 10:21
22; 17:13; 38:17; . 87:7, 13, 17; 142:3; 48:20; .
7:9; 14:12; . 14:10; . 38:14; .
17:28), ,
, ,14
,
15. ,
(1. 1:21; . 2:24; .
. . . . 1, 2).
(. 1:18; .
1:5, 18),
51

 .
.
,
.
:
(=
).
,
, ,
. ,
,
, .
,
-,
, ,
, .
, .
,
, ,
.


,
,
52


,
,
.
, - .
, -
(..
)
.16 ,

, ,
, , ,
, , ,
, , , ,
, ,
, ,
,
,
. ,
.
,
17, ,
.
.
53

 , - .
, - , ,
, , ,
,
,
( _ _ )18,
,
<> ,
14 , 138 .
15 , ;
, , , ;

.. . 1: 17 18. ,
, , ,

, , ,
, ,

,
. , 55;

,


. . .. 5. 31:2.
54

16 Ibid. (, 23).
17 Ibid. (, 23 24).
18

.
_
, .
:
_ _ _ , __ _ _ _ , _ _ ,
, _ __ , _ __ ,
$ $ &,
_
_ ), " & $ $ _ $ _
_ ,
,
- , "
/ _, "
_ 0
12 , _ _ _ _ , #_ & 1_ 1
, Gregorius Naz. Orat. 45 [TLG 2022.052,
36.633.35
41]. ,
:

(.1:1), (.1:1),
(.1:9; 12:46), (1.
1:2),

55

 (. 14:9 10),
, (.1:3; 2. 4:4),

(; . 8:26 29; 17:14; . 42:1).

6
<> , <>
, < >
, .19
, .
,
,
<> ,
,
, ,

.20 ,
,
,21
,
,

.
.22 ,
56

 ,
__________23,
,
. ,
, ,
,
<> < > ,
,
,
.24
2.1.4.
. .
, ?
,

.
,
, ,
,

,
.

57

 -: ?

? ,
?

, : . ,
,

,
, 1)

(
); 2)

,
; 3) ,


( ); 4)
; 5)
,
,
( ); 6)
58

 : ,
( ); 7)

,
,

(
). ,

?25
, ,
, - . , .26

,

; <...>
,
19 Ibid. (, 24); . 42 (, 34);
. 16 (, 37).
20 . , 1.
21 Ibid. 1.
22 Ibid. 4.
23 . 16 (, 36);
. , 6 7.
59

24 . , 6.
25 .: 1)
. : , .

, 82 84; 100 108; , .

.//, .., , ..

(. 2-, ., 2004). .747

750; 751 753; , .

(., 2003). . 67 84; , ..

(., 2006). . 643 650; 2) .: , .
. . . 790 796; , . . . .
120
137. 3) : ().
. (.,
2001). . 320
353; , .
.//
.
: 2- . . 1: (., 2007). . 737
769; 814 832. 4) :
, ..
60

.
(., 2003). . 62 66; 84 92;
().
.
(www.n-p-v.ru). 5)
:

:
:
(., 1997).
26 . , 8.
7
,
.27 , - .
, -
,
,
,
,
. (. 1:1; . 103:4; .
14:6; . 8:12; 1. 1:24 .),
,
(. 8:22), , ,
61

 (. 5: 30; 12:49, 47; . 20:23),

(. 8:24),
(.4:6), (.11:35) .
.28 ,
,
,
,
< >,
, ,
< >,
.29
! !
, ,
<.. >;
, <..
>.30
, , ,
,
,
,
,
( ) (
), ,

62

 .31 . ,
:
, :
, ,
, ,
,


<> .
; ,
,
<
>, ,
.32
,
(IV V .)33

. ,
,34
,
, .

,

63

, ()35 ,

,
(,
.).

.

,

.
: 1)
)
) ,
,
27 Ibid. 8, 13, 14, 15 17, 18;
28 . 29 (, 20 21).
29 Ibid. (, 21); . , 18.
30 . 45 (, 24); 29 (,
21).
31 . 3 (, 29); .
21 (, 33 34); 42 (, 34);

64

. 16 (, 36 37); .
, 16
32 . , 17.
:

, ,
, ,
,
,
.
,
,
, . III , ,

(+ . 240),
.

: <>
( =
)
, , .
(= )

65


, :

. .
. 4- . (. ., 774

775).
33 : ().
- (., 1995).
34 ,
. (+ . 202),

,
.


: , , .
35 : , .
(., 2000);
, ..
:
(., 2006).
8

66


.36

: 2)
, :
,
_____ ,
, ?
,
, ,
.

, ,
? .
,

.

: 1)
, ,

,
; 2)

67


, ..

,

.
,
, ,

,

.
, , , ,
,
, (
), ,
.
,
,

, .

68


.

(, ) ,
; 3)


,

, ,
, ,
,
.
, - . , []
,

< >,

:
37,
69

 ,
(= ,
..),
.38 [ ]
,
,
[] ,
[] ,
(.. ..),

,
,

39 40 <>
<
>.41
2.2. : .

,
,
:
36
: ,

70


, ,


-

. . : .
,
:
,

-
.
,
,
,

, ,
,
,
. ,
,

71

. . .
37 .
,
,
,
, .
38 . 21 (, 33);
. 16 (, 37).
39

,
, . .: ,
34, . 46.
40 ,
: ,
.
41 . 42 (, 35).
9
<>,

72

?42

, ,

.43 .
:
1) (); 2)

; 3)
; 4) -
. 5)
.
, . ,
,
, ,
,

:44
. . 29;
45 . 16
1. ()
,


73

,
(. 4)
, ,
, ,
, ,
, ,
,
.
, ,
, ,
(. 6). ,
, ,
, .
,
,

.

.


,

,
. ,
74


. (. 7).
,
,
,

(,23, 24).
,
,
(, 27).

,

.


,

.

,
;
,

(),
75


.
,

, , ,



(, 36).
2.
.
42 . 45 (, 27).
43 , II, 312.
44 ,
,

,
. , ,

.
10


,

76


,

.
,
? (. 6) ,
,


. (. 7).
,


,

,
,
, ,


(, 24).

(
),
,
77


,

:
,
, ()

, ,
,

(, 37).
3. .
. , ,

,

.
,
, .
,

, ,
.
.
,
78

 ,

-
,


(, 3640).
4. - -,
.
11
, ,
,
,
.
,
, ,
, ,

,

,


.
,
79

 ,
,

.
, - ,
,


,
,
. (. 8 - 9)


,
,
,
,
. ,
,
.
, ,

,
,
,
80

 (, 25).
,



?
,

.
,
;
:
?
; !

,
, ,

,
!
; , -,
?
. -,

,
81

 ,
,
,
,

,
,
,

,

?
;
(, 27).
,
(
,
),
,

,

. ,
,

82


. ,
,

.
,


,
,
(, 40).
5. .



-. ,
,

,
(.
, I, 260).

, <.. >
<,
>
83

 <>
,
;
,
,

,
(, 21).
,
,


,


,
,
,
,



,

(,
12
84

 ,
,


,
<>
<> ,
<

> , <,
>
(, 24).
,


,
(, 30).
39).
,
,
,

,
,

85


,
.

,
(, 43).
, , .,

, ,
,

. ,

,


,

,

, ,
, .. , .
,

, .
86

 (. 13:14).
,
,
: ?
? (1. 15:55; . .13:14).

, ,
,
,
,

.
2.3. In Christo nova creatura: .
,
,

,
.
.
,

.

,
87

 ,
.45 ,

. ,

,
,
.

, , ,
, ,

-,
, ,
. ,
.
,
.46 . ,

.47
.
( ), ,
. ,
( )
88

 ,
:
,
,
,

. ,
, , ,
, ;
,
45 . . : , 14.
46 . , I, 260.
47, 103.
13
,

;
,

.48 .
:
,
,
,
89

,

,
, ,
.49 .
, :
<
> ,

[],
, ,
,
,
, .50
,
,
,
,
..
,
.
, .
,
, ,
;
90

, ;

, ,
.
.
I. .
. = .
. -
.//

:
(
)./ ., . .. ; .
. .. . .: , 1999.
. =
. : 4- . .1. ., 1994.
( ).
. 38 () = .
. 38. .//

:
(
)./ ., . .. ; .
. .. . .: , 1999.
91

. 3 () = .
. 3, ,
.//

:
(
)./ ., . .. ; .
. .. . .: , 1999.
. 29 () = .
. 29. 3,
.// ., . ..
; . . .. . .:
, 1999.
. 45 () = .
. 45, . .//
:

( )./ .,
. .. ; . .
.. . .: , 1999.
. 16 () = .
. 16,

92

 .//
:
(
)./ ., . ..
; . . .. . .:
, 1999.
. .. =

//
. . . .,1996.
( . .2).
. . . = . .
//
.

() / . ., .
(.. ). ., 2006.
. 21 () = .
. .
XXI.//
:
(
)./ ., . ..
; . . .. . .:
, 1999.
93

. 42 () = .
. .
XLII.//
:
(
)./ ., . ..
; . . .. . .:
, 1999.
. . 4- . (.
.) = [. . 4-

]// . .
. ., 2003.
( .
).
. . . . =
. .//
. ., 2008.
( ).
. =
. / . ., . ., .,
. .. . .,
2004. ( .
).
94

Gregorius Naz. Orat. 45 [TLG] = Gregorius

Nazianzenus. In sanctum pascha (orat. 45)//
Thesaurus Linguae Graecae. Workplase. 8.0. (Key
2022.52.2) [CD-ROM].
48 . 38 (, 14).
49 . 45 (, 24); .: 29
(, 21); 3 (, 30).
50 . 42 (, 35)
14
II. , .
= , .. .
= , . ..
.
./ . . . . ., 2006.
( ).
= , ..
= , ..
./
. ., . . .. . ., 2007.
( . ).
= , . ,
.. = , .
,

95

 .. .//
: .
. .
. . . .
(, 2004). .., 2006.
= ().
.
(www.n-p-v.ru).
= , . . =
, .. . . .,
2007. (
).
= , . = ,
. : . . .,
1997.
= , .. .
: , , = ,
.. . : ,
, //
. 1:
./ ., . .,
. .. ., 1993.
( . .1).

96

, II = , . =
, . . .1:

; .2:
. ., 2000.
= , . =
, . :
[. ]/ .
, . , . . ; . . .
; . . . ., 2003.__

97