Bir otomobilin hi phesiz en nemli blmlerinden biri fren sistemidir.

Bir arata fren sistemi ne kadar gl ve etkiliyse o ara da o kadar gvenlidir diyebiliriz. Gnmzn btn modern aralarnda disk frenler kullanlr. Fren pedalna bastnzda sistemdeki hidrolik svnn yerini deitirmi olursunuz, bu deiim fren disklerine bir piston yardmyla iletildiinde ara disk zerindeki srtnme kuvvetinin etkisiyle yavalamaya balar. Ne kadar fazla g uygularsanz disk o kadar baskya maruz kalr ve tekerlein dn hz yavalar. Disk frenler birok arabada nde yer alr fakat gnmzde drt tekerlekte de bu tip frenler kullanlmaya balanmtr. Disk frenlerin asl nemli olduu yer n taraftr. nk frenleme en iyi n tekerlekler vastasyla yaplr. Bunu yle aklayabiliriz, hareket eden bir nesneyi yavalatmaya baladmzda eylemsizlik prensibine gre ktle hareketini devam ettirmek ister. Eer siz bu harekete izin vermezseniz, nesnenin arlk merkezi ne kayar. Nasl araba iinde otururken fren yapldnda istemsiz olarak ileri doru bir hareket yapyorsak, ayn ekilde ara da ne doru eilim yapar. Bu eilimi ve n ksma yaklaan arlk merkezini durdurmann en etkili yolu da n tekerleklerin durdurulmasdr. Fren esnasnda aracn arka tekerleklerinin yerle olan temas ve zerine binen yk miktar azalacandan frenleme konusunda pek etkili olamazlar. Fakat eer geri geri giderken fren yaparsak, o zaman da asl yk arka frenlere binecek ve arka frenler daha etkili olacaktr. Disk Frenler Disk frenler yanda grnd zere kaliper, piston, balatalar, disk ve balant noktalarndan oluur. Fren pedalna bastmzda sistemdeki hidrolik svy boruya iteriz. Svlarn sktralamaz oluu ve bulunduklar kabn her noktasna ayn basnc uygulamalar prensibinden yararlanlarak, boru ierisindeki sv ince bir geitten kaliperlerin arasndaki balata pistonuna iletilir. Ayanzla fren pedalna uyguladnz 2kglk bir kuvvet ile, darack kesitli olan kanal azndan svnn pistona genileyerek iletilmesini salar ve bunun neticesinde 2 tonluk bir basn oluturabilirsiniz. nk uygulanan kuvvet cidar piston zerinde ok daha genitir ve svlar zerine uygulanan basnc her noktaya eit ilettiinden kat be kat fazla bir kuvvet ile piston yer deitirmeye zorlanr. Pistonun ucunda ve diskin arka tarafnda bulunan balatalar ile disk sanki mengene ile sklyormu gibi basnca maruz kalr. Bu disk balatalarn arasnda tekerlekle beraber dnmekte olduundan frenleme ile birlikte inanlmaz bir srtnme ve buna bal s enerjisi oluur. Bu srtnme o kadar byktr ki, disk tamamen ate krmzs haline bile gelebilir. zellikle Formula 1 yarlarnda biroumuz sert firenaj esnasnda diskin kzardna ahit olmutur. Sonu olarak frenler aracn hareketiyle oluan kinetik enerjiyi snmleyerek s enerjisine evirir. Bunu yaparken srtnmeyle oluan yksek snn hzl ekilde disklerden ve balatalardan atlmas gerekir. Bunu kolaylatrmak iin de s transfer katsays yksek malzemelerden disk retmek ve kaliperlere hava kanallar yerletirmek en ok kullanlan yntemlerdir.

Devam: http://www.bilgiustam.com/otomobillerde-fren-sistemi-ve-disk-frenler-nasilcalisir/#ixzz1aIn3wVPd