Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
4/2007
VI
VOL. XVI
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
, . . . . . . . . . . . . .
XIX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
17
30
38
43
, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
65
:
:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
( ). . . . . . . . . . . . . . . . . .
75
87
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
95
110
125
-
: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- ( ). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
140
150
164
. . . . . . . . . . . .
174
IN MEMORIAM
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
185
100 30
- . , . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
188
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . .
195
197
198
, (-). . . . . .
( ). . . . . . . . . . . . . . .
202
203
205
CONTENTS
THE PHILOSOPHICAL IDEAS IN HISTORY
C a r l o s E d u a r d o M a l d o n a d o History and Complexity. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
M a r c e l Prlot, G e o r g e L e s c u y e r The Unlikely Depolitization. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
T a t y a n a B a t o u l e v a Poul Lafargue and Jan Jores in the Bulgarian Philosophical Culture in
the End of the 19th and the Beginning of the 20th Century. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B o y k o H r i s t o v Max Weber: Notes on a Pure Historical Investigation Concerning the Professional Askesis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I v a y l o K u t o v Renaissance and Reformation in the Light of the Philosophy of History and the
New Political Forms . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
17
30
38
43
50
65
75
87
95
110
125
140
150
164
IN MEMORIAM
D o n k a S l a v o v a - S o k o l o v a In Memory of Stefan Vassev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
174
100 YEARS FROM THE BIRTH AND 30 YEARS FROM THE DEMISE
OF PROF. JAN PATOKA
D o n k a S l a v o v a-S o k o l o v a Prof. Jan Patoka, or about the Responsibility and the Dignity of the Intellectual . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
185
188
195
197
198
202
203
205
- 2
( , 1915)
, - ,
,
, ,
. , , .
,
,
, , -
.
- ,
, - ,
- 3. , 23 1858 . 4 1947 .,
- , 1918 . (1900 ., . 1901 .),
XX . - .
, :
;
, .
2
: M. P l a n k. Vortrge und Erinnerungen. Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1979, S. 95105. , , [] .
3
. . 432433 -
, , , , , :
, -
, , , ,
. ,
, , ,
, ,
. ,
- , 1
95
, ,
,
, , ,
, , .
- .
4, - .
.
- , ,
, . , - . ,
- , ,
[] . , , .
. - , , -, -
, .
-
, , , , , ;
.
( ) , ,
, , , , -
, .
.
,
, , (. . . : . ., . . .-. .,
1959, 430461, 433434).
4
, . (1842), . . (1843) . .
(18401843), . . (1847), , ,
. . , . 1845 . - .
96
, , ,
, , ,
, , ,
. - , ,
,
, . , ,
.
,
, -:
, , , . , , .
, -
, , ,
, , ,
- . , , ,
, ,
, .
, , ,
, ,
5. , , - - . , , , , , , . ,
.
, .
, .
.
5
. . . : . . . . 4. ., , 1989,
135136.
7 . , . 4/2007 .
97
, . , ,
.
6, 7 8, 9 - 10, -
11. , ,
.
.
,
.
-
.
,
:
.
,
[.. ]. -
: ,
,
, .
, (17001782), , , - ,
100 -. (16541705), -
(16671748), .
7
(17171783) , .
.
8
-, ,
. , , .
: ,
.
9
(17771855), , -
, .
10
(1829) , ,
-.
, .. .
11
( - ):
, .. , , - , -; .
6
98
, -, ,
12.
, , .
- ,
,
;
. ,
,
. , - ,
-
. , , ,
,
- ,
, - . , . , , , -,
,
,
- ,
,
. ,
, 12
- -:
(
), , , S -.
dS=0, d () . -: , , , S0
-. DS0=0, D ( -,
, ). . , , , : . - (. - ):
, , (),
( ) - (- ) ,
. . . 39. , ( ). , ,
, -, (
), -, -; ( ) . . . 31. - - , -
.
99
,
, - , .
,
.
,
. , - , , ,
,
,
. , , - ,
.
-
, ,
, ,
. , , , . , -
.
, 13.
, , - . - ,
1707 ., , 14 15.
, (17461759), ,
. ,
-
(17361831), .
(1788) ;
, , ,
, , .
14
(16981759), .
15
() (17071783), ,
1741 1766 .
13
100
, ,
, -,
,
, , -
. , , , , -
,
(1751)16. , -
, . ,
, , ,
:
. 17 (1877), . . (1887), . -18 (1892), . 19
(1898). 20, 21.
-
, , ,
(17121757) 1751 ., - 1707 . ,
(16781733) .
. , . , ,
(13 1752 .) . , , , , . . - . 150 -. .
1898 . . 1913 . , ,
(Cl. Gerhardt (1898) ber die vier Briefe von Leibniz, die Samuel Knig in
dem Appel au public, Leide MDCCLIII, verffentlicht hat, Sitzungsberichte der Kniglich
Preussischen Akademie der Wissenschaften, I, 419427. W. Kabitz (1913) ber eine in Gotha
aufgefundene Abschrift des von S. Knig in seinem Streite mit Mauperuis und der Akademie
verffentlichten, seinerzeit fr unecht erklren Leibhizbriefes, Sitzungsberichte der Kniglich
Preussischen Akademie der Wissenschaften, II, 632638.
17
( ) (18141878), , .
18
- (18181896), , .
19
1950 . ( .
, 1928 .) , (18481922), , 1882 . .
.
.
20
(18291920), , .
. . Cantor.
Vorlesungen ber Geschichte der Mathematik (18801908)
.
21
. v. H a r n a c k. Geschichte der Kniglich-preuischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin.
,
(19051921) .
16
101
, .
, , , . , ; -,
, . ,
, .
- , .
. 22, . .
- [ - ],
-
23 .
,
,
, - , - .
, , -, ,
- , ,
. ,
, ,
, -
, - .
. - , 24
, .
,
- - , -, , ,
-, , . (16011665).
23
. . . . ., , 1968,
3841.
24
, () , . ,
(). ,
. , , , , : - -. ( ) .
22
102
,
,
.
.
. . , -
(1760). ,
, 25. , , ,
. ,
, ,
- . - , .. .
- . . . 26 . . 27 , 28. , , ,
29. ,
,
,
, , ,
, , ,
, ,
, ,
, , , , (. . . : . ., , 1959, 159166, .162.
26
(18041851), , , (18271842).
27
() (18051865), , ,
, , , .
- .
28
W. R. H a m i l t o n. On a General Method in Dynamics; by which the Study of the Motions of all
free Systems of attracting or repelling Points is reduced to the Search and Differentiation of one central Relation, or characteristic Function. (Philosophical Transactions of the Royal Society, part II
for 1834, 247308). W. R. Hamilton. Second Essay on a General Method in Dynamics (Philosophical Transactions of the Royal Society, part I for 1835, 95114).
29
... - , : 1)
, , , ,
, , ,
, ; 2) ,
, , ,
, . -, - , , , , , 25
103
. ,
, ,
- , , - .
, - . , , . 1837 . 30
. 31 32, . 33, . 34, . 35 . ,
,
, , : . , . , , ,
, () , , ,
(. . , , . : . ., , 1984, 215286, . 221). , , . .
, , , ( , 218219).
30
(17811840), .
31
, , (18241907),
, . (1851), (1851), (1848) (273C)..., 1906 . . , - , - :
. . . 12 . 39. . .
, : .
. ,
, , - ,
.
, , (),
, [K].
32
(18311901), , .
33
(18241887), , , , , .
34
(18321925), ,
(1863), (1865) (1868).
35
(18441906), ,
(1869). 1873 . , (1876),
(1890), (1895) (1900).
104
. (1867):
- , .
,
, , [Treatise on
natural philosophy, .: . . XIX .
., , 1973, . 229, 268269.]
, , ,
, , - , .
;
. . 36, ,
, - , , . ,
. 37 . .
-
- , , ,
, . . - . 38 , . , ( ),
( , ()
, ()). (1866) (1866)
. , - , (, , ..) ( , .). 22- , , .
,
, 1866 .,
1907 . (. . . : . . . .,
, 1984, 476557, . 510.)
36
(18571894), , ,
, (18851889), 1889 . .
37
. H l d e r. ber die Prinzipen von Hamilton und Maupertuis. Nachr. Konigl. Gres. Wiss.
Gtingen, 1986, S. 122157.
38
(18221888), , ,
, (1850)
(1865):
, .
105
39, .
. 40 (1886) -
: , , , .
- , . , , 41. L. B o l z m a n n. ber die mechanische Bedeutung der zweiten Hauptsatzes der Wrmertheorie.
Wien Akad. Sitzungsber., 1066, Bd. 53, 195220. .
; , , , , . , , , (. . . : . ., , 1984, 929, . 9.) , ,
- . , , . , ,
- , .. ,
S > S0, , , :
S=const. , , - ,
, , , . . . 12 . 31.
, ,
, , , , ; , ,
- ,
: , ,
,
, dS(m/2)cds
, ,
, ,
, , .
, , - ( , . 27).
40
(18211894), , , . 1847 . (H. von. H e l m h o l t z. ber die Erhaltung der Kraft. Berlin, Akad. Verlag, 1982) .
- , , , . (1850) . (1851), .
41
F , L , ( ),
, H=F-L,
=F+L, F , L
. H ,
, .
, H , (.
39
106
, 42; ,
,
, . , ,
, , ,
, , , , 43.
. , , ,
:
. ,
. , . . .
, , .
, , , . ;
. ..., . 431). . . .
. : . ., ., 1959, 462466, . 464. F L
F e , L e (), :
H=F-iL. , , ( , , .
. 12) ,
, ,
(. . 42). Y-
. , Y- ,
, , , , . , , ,
. , ,
,
.
42
- :
, , , (. . ..., . 431).
43
2 ()
(H), 3 , .
H.
H , H1,
(. . ..., . 447).
107
,
,
44.
, , ,
, , ,
- . , - ,
.
, . 45(1900), . (1903) . .
- , - .
,
.
, . , .
- , , , . . 43. , , . Y - , ,
, . , - ( ) . , , ,
, . Y - Y * (
, ).
, , . Y Y *
. ,
,
. , (), , ,
. . . 42.
45
() (18571942), , , , . ether and Matter, 1900 ( ), (18491934) Aether and no matter ( ).
44
108
, , - . ,
( )
46, ..
. - (. 7 .) , ,
[Zeitraum, . ], . , .
, ,
, , .
, , , , ,
-
, . , , ,
. , ,
, .
- , . , - 47.
.
(1904) (18531928), , .
, :
1) , ,
( ,
,
); 2) , ( ), .
, . . . . ,
, . .
47
,
- .
,
. , . , , , , , , , . , - -.
46
109
[]. - , , , . ;
,
, . .
:
110