Вы находитесь на странице: 1из 3

ORHAN PAMUK

1952�de �stanbul�da do�du. Liseyi Robert Koleji�nde bitirdi, �stanbul Teknik


�niversitesi�nde �� y�l mimarl�k e�itimi g�rd�. 1976�da �stanbul �niversitesi
Gazetecilik Enstit�s�n� bitirdi. 1974�den sonra yazmaya ba�lad�. �lk roman� Cevdet
Bey ve O�ullar� 1979�da Milliyet Yay�nlar� Roman Yar�mas�n� kazand�. 1982�de
yay�nlanan bu kitap 1983 Orhan Kemal Roman �d�l�n� de ald�. Ayn� y�l ilk bask�s�
��kan Sessiz Ev ile 1984 Madaral� Roman �d�l�n� ve bu kitab�n Fransa�da ��kan
�evirisiyle de 1991 Prix de la D�couverte Europ�enne�i (Avrupa Ke�if �d�l�)
kazand�. 1985�de yay�nlanan tarih� roman� Beyaz Kale Pamuk�un �n�n� yurt i�inde ve
yurt d��nda geni�letti. 1990�da yay�nlanan Kara Kitap, �a�da� T�rk edebiyat�n�n en
fazla tart��lan romanlardan biri oldu. 2006'da Nobel Edebiyat �d�l�'n� kazanan ilk
T�rk yazar� olarak tarihe ge�ti. Avrupa ve ABD'deki �niversitelerde ders verdi.
Halen ABD'de ya��yor.

Orhan Pamuk Romanc�l���


Benim Ad�m K�rm�z� (1998) Orhan Pamuk'un romanc�l��� postmodern roman
kategorisinde de�erlendirilmektedir. Ele�tirmen Y�ld�z Ecevit, Orhan Pamuk'u
"Okumak" adl� kitab�nda onun avangard romanc�l���n� de�erlendirmektedir. �zellikle
Beyaz Kale, Kara Kitap, Yeni Hayat, Benim Ad�m K�rm�z�'dan yola ��karak bize
kendisini ve olaylar�n geli�imini anlat�r. Ayn� �ekilde edebiyat tarih�isi Jale
Parla da Don Ki�ot'tan G�n�m�ze Roman adl� kapsaml� yap�t�nda, Benim Ad�m
K�rm�z�'dan hareketle Orhan Pamuk'un kar��la�t�rmal� edebiyat ba�lam�nda irdeler.
Parla'ya g�re Pamuk, T�rk roman�n�n ald��� �nemli d�neme�lerin sahibi olan bir
yazard�r. Do�u-bat� sorunsal�yla estetik d�zeyde hesapla�maya y�nelen Ahmet Hamdi
Tanp�nar ve O�uz Atay gibi �nemli yazarlardan birisidir Pamuk; bu sorunsal�
k�lt�rel ve felsefi i�erimleriyle edebiyat�na ta��m�, �zellikle Kara Kitap'ta bu
tema ba�lam�nda �nemli, �ok katmanl� bir edebi metin �rne�i sergilemi�tir.

Orhan Pamuk ile �lgili Ele�tiriler


Milliyet�i kesimlerce s�k s�k yerilen yazar, Derin Dalga diye adland�r�lan, gen�
vatansever kesim taraf�ndan "Bat�'n�n T�rkiye'deki kalemi" olarak
tan�mlanmaktad�r. Ayn� �evrelerde isminin birlikte an�ld��� yazarlar aras�nda Elif
�afak ve Ya�ar Kemal gibi �nl� isimler de yer al�yor. Ayr�ca yaz�lar�nda intihal
(ba�ka eserlerden kaynak g�stermeden al�nt�) yapt��� iddialar� da g�ndeme
getirilmi�tir.

Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat �d�l�n� kazanmas� de�i�ik tepkilerle kar��la�t�.


Yazar� g�r�lerinden dolay� ge�mi�te ele�tirmi� baz� ki�iler kazand��� �d�lden
dolay� tebrik ederken, baz� ki�iler �d�l�n Pamuk'a T�rkiye'yi a�a��lay�c�
tutumundan dolay� verildi�i iddias�nda bulunarak Pamuk'a s�rt �evirmeyi tercih
ettiler. Orhan Pamuk Nobel �d�l�n� almadan on ay �nce 19 Aral�k 2005 Cumhuriyet
Gazetesi'nde yay�mlanan Erol Manisal�'n�n "Orhan Pamuk Nobel'i Garantiledi"
ba�l�kl� yaz�s� Pamuk'un �d�l� almas�n�n ard�ndan pop�lerle�ti ve Orhan Pamuk'un
Nobeli hakk�ndaki olumsuz ele�tiriler bu y�nde geli�ti. TRT'de Banu Avar'�n
haz�rlay�p sundu�u "S�n�rlar Aras�nda" adl� belgeselin Pamuk'un Nobel �d�l�n�
almas�ndan bir g�n sonra yay�mlanan b�l�m�nde Pamuk, Nobel �d�lleri ve �sve� ile
ilgili olumsuz ele�tiriler yer ald�. Demirta� Ceyhun haz�rlad��� imza metininde
Orham Pamuk'un kitaplar�n� "Amerikan patentli postmodern romanlar olarak"
adland�rm� ve "Nobel �d�l�n�n Pamuk'a verilmi� bir �cret" oldu�unu s�ylemi�tir.
Bas�nda Cumhurba�kan� Ahmet Necdet Sezer'in Orhan Pamuk'u kutlamad���na dikkat
�ekildi.

Orhan Pamuk'un yarg�lanmas�na sebep olan K�rt ve Ermeniler hakk�nda s�ylemi�


oldu�u s�zlerin yan�nda eserlerinde Atat�rk hakk�nda kulland��� �slup ve yaz�lar�
da olduk�a ele�tirildi. A�a��daki paragraf yazar�n kitaplar�ndan al�nt�d�r:
�ocuklu�unda k�z karde�iyle tarlada karga kovalayan sap�k bir padi�ah... Sonra
kasaba meydan�na dolan�r, Atat�rk heykeline s��an g�vercinleri ay�plar... Atat�rk
kendini i�kiye vermi� meyhane kalabal���na Cumhuriyet'i emanet etmi� olman�n
g�veniyle g�l�ms�yordu... Atat�rk'�n leblebi zevkinin �lkemiz i�in ne b�y�k bir
felaket oldu�u...

�ntihal (�al�nt�) Su�lamas�


Bir k�s�m edebiyat�� Orhan Pamuk'un eserlerindeki baz� b�l�mlerin di�er yazarlara
ait ba�ka eserlerden fazlas�yla esinlendi�ini savunmakta, �zellikle baz�
romanlar�ndaki belli k�s�mlar�n di�er kitaplardan neredeyse tamamen al�nt�
oldu�unu �ne s�rmektedir. H�rriyet Gazetesi yazar� Murat Bardak�� 26 May�s 2002
tarihinde belgeleri ile yazar� sahtecilik ve intihal ile su�lam�t�r. Murat
Bardak��'ya g�re Orhan Pamuk'un Benim Ad�m K�rm�z� roman�, hikayesi ve anlat�m
�ekli ile Amerikal� yazar Norman Mailer'in Ancient Evenings adl� roman�n�n bir
kopyas�d�r. Ayr�ca su�lamalara g�re Orhan Pamuk'un Beyaz Kale adl� roman� Fuad
Car�m'�n Kanuni Devrinde �stanbul isimli eserinden birebir pasajlar i�ermektedir.
Orhan Pamuk g�n�m�ze dek bu konuyla ilgili herhangi bir a��klamada bulunmam�t�r.

Orhan Pamuk Davas�


Yazar Orhan Pamuk, Das Magazin adl� haftal�k �svi�re dergisine verdi�i bir
r�portajda, "Bu topraklarda 30 bin K�rt ve 1 milyon Ermeni �ld�r�ld�. Benden ba�ka
kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi" a��klamas�nda bulununca hakk�nda TCK'n�n
301. maddesinden �T�rkl��e hakaret� davas� a��lm�t�.

16 Aral�k 2005'de ilk duru�mas� yap�lan Pamuk davas� Adalet Bakanl���'ndan


beklenen yaz� gelmedi�i i�in 7 �ubat 2006 tarihine ertelenmi�ti.

�i�li Asliye Ceza Mahkemesi, bu t�r davalar i�in Adalet Bakanl���'n�n yaz�l�
izninin gerekti�ini belirtmi� ve izin verilip verilmedi�inin sorulmas� i�in
bakanl��a yaz� yaz�lmas�na karar vermi�, duru�may� da 7 �ubata ertelemi�ti.
Duru�man�n ertelenmesi karar�na AB yetkililerinden tepki gelmi�, yetkililer
birbiri ard�na ele�tirilerde bulunmu�tu.

Dava g�n� �i�li Adliyesi �n�ndeki Pamuk ve yabanc� yetkililere y�nelik protesto
g�sterileri de, T�rkiye ve d�nya bas�n�nda �nemli yer tutmu�tu.

AB - T�rkiye Karma Parlamento E� Ba�kan� Joost Lagendijk, "h�k�met, parlamentoya


de�i�iklik yasas� getirebilir. Yap�lacak �ey budur. T�rkiye'nin imaj�na b�y�k bir
zarar vermi�tir. Avrupa'da k�t� bir imaj do�mu�tur. �nl� bir yazar hakk�nda dava
a�arsan�z, d�ar�da milliyet�iler bu yazar� d�vmek i�in arabas�na sald�r�rsa,
burada ciddi bir sorun vard�r" demi�ti.

AP T�rkiye Raport�r� Camiel Eurlings de, h�k�metin yazar Orhan Pamuk davas�n�
d��rmesi gerekti�ini belirterek, h�k�met reform taahh�d�ne sad�k kalmal� �eklinde
konu�mu�tu.

T�rkiye ile AB aras�nda ciddi gerilime neden olan Orhan Pamuk�un hakk�ndaki dava
22 Ocak 2006 tarihinde d�t�.

Adalet Bakanl���, �i�li �kinci Asliye Ceza Mahkemesi'ne g�nderdi�i yaz�da, Yeni
Ceza Yasas� gere�i izin yetkisi olmad���n� hat�rlatarak, Pamuk'un yarg�lanmas�
i�in Adalet Bakanl���n�n izin verdi�ine ili�kin belge bulunmad��� gerek�esiyle
davan�n d�mesine karar vermi�ti.
Kaynak: "http://tr.wikipedia.org/wiki/Orhan_Pamuk"'dan al�nd�

ESERLER�
ROMAN:
Cevdet Bey ve O�ullar� (1982)
Sessiz Ev (1983)
Beyaz Kale (1985)
Kara Kitap (1990)
Yeni Hayat (1994)
Benim Ad�m K�rm�z� (1998)
Kar (2002)

�YK�:
�teki Renkler (1998, denemeler de var)

SENARYO:
Gizli Y�z (senaro 1992)

�D�LLER�
1979 Milliyet Roman Yar�mas� �d�l� Karanl�k ve I��k (iki yazar aras�nda
payla��ld�)
1983 Orhan Kemal Roman �d�l� Cevdet Bey ve O�ullar�
1984 Madaral� Roman �d�l� Sessiz Ev
1990 Independent Yabanc� Roman �d�l� (Birle�ik Krall�k) Beyaz Kale
1991 Prix de la D�couverte Europ�ene (Fransa) Sessiz Ev (Frans�zca �evirisi
nedeniyle)
1991 Antalya Alt�n Portakal film festivali en iyi senaryo Gizli Y�z
2002 Prix du Meilleur Livre Etranger (Fransa) Benim Ad�m K�rm�z�
2003 Premio rinzane Cavour (�talya) Benim Ad�m K�rm�z�
2003 International Impac-Dublin Literary Award (�rlanda)
2005 Prix M�dicis Etranger (Fransa) Kar
2005 Alman Yay�nc�lar Birli�i'nin Bar� �d�l� (Almanya)
2005 Richarda Huch �d�l� (Almanya)
2006 Le Prix M�diterran�e �tranger �d�l� (Fransa) Kar
2006 Nobel Edebiyat �d�l�

Вам также может понравиться