Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
N 10 Octubre 2011
Estadsticas Ambientales
Setiembre 2011
Desde el mes de julio del 2004, el Instituto Nacional
de Estadstica e Informtica (INEI) elabora
mensualmente el Informe Tcnico de
Estadsticas Ambientales, con la finalidad de
proporcionar a la opinin pblica indicadores,
diagnsticos y seales de alerta que permitan
evaluar el comportamiento de los agentes
econmicos en su interaccin con el medio
ambiente para el seguimiento de las polticas en
materia ambiental.
El presente informe correspondiente a la situacin
ambiental del mes de setiembre de 2011, muestra
indicadores sobre la calidad del aire en cuatro
ncleos principales de Lima Metropolitana como
la concentracin de polvos atmosfricos
sedimentable, concentracin de contaminantes
Jefe del INEI
Dr. Alejandro Vilchez
De los Ros
Subjefe de Estadstica
Mg. Anbal Snchez
Directora Tcnica
Rofilia Ramrez
Director Adjunto
Arturo Arias
Directora Ejecutiva
Cirila Gutirrez
Investigadora
Eliana Quispe
Revisin
Doris Mendoza
Para mayor
informacin ver
Pgina Web:
www.inei.gob.pe
Resultados
1. Calidad del aire en Lima Metropolitana1
El Servicio Nacional de Meteorologa e Hidrologa
del Per-SENAMHI, mediante la Direccin de
Proyectos de Desarrollo y Medio Ambiente,
realiza la evaluacin de las condiciones sinpticas
y meteorolgicas locales que influyen en el
Segnncleosprincipalesenelmesdesetiembrede2011,el
puntocrticodecontaminacinporpolvoatmosfricoseregistr
enelncleoLimaCentroEste,integradoporlosdistritosdeEl
Agustino,CercadoyLuriganchoquellega33,8t/km2/mes.
No obstante, fue aproximadamente 6,76 veces a lo
recomendadoporlaOMS.
EnelmesdeestudioenlazonadeLimaSureneldistritodeVilla
MaradelTriunfolacontaminacinporpolvoatmosfricoalcanz
18,2t/km2/mescifraquerepresentun aumento de1,1%respecto
asimilarmeselaoanterior.Asimismo seincrementen7,1%al
compararloenrelacinalmesanterior,noobstante,queeste
valorfue3,64veceselvalorguadelaOMS.
EneldistritodeIndependenciaenlazonadeLimaNorte,ste
contaminante alcanz21,6 t/km2/mes querepresent una
disminucinde0,9%respectoalmismomesdelaoanterior
(setiembre2010).Mientrasque,seincrementen18,0%en
relacinalmesanterior.Pero,fue4,32veceselvalorgua
establecidoporlaOMS.
EnLimaSurEsteeneldistritodePachacmacestevaloralcanz
13,2t/km2/mescifraquecomparadaconelmesdesetiembrede
2010decrecien2,2%,mientrasque,crecien1,5%respecto
almesanterior(agosto2011).Perocomparadoconlanormade
laOrganizacinMundialdelaSalud(5t/km2/mes)fue2,64veces
estevalor.
Cuadro N 1
Lima Metropolitana: Concentracin de polvo atmosfrico sedimentable (PAS),
segn ncleos principales (puntuales y promedios), 20102011
(T/km2/mes)
Ao/Mes
LimaNorte
(Indepen
dencia)
Ncleosprincipales
Mximo
LimaCentroEste
Promedio
Gua
LimaSur LimaSur (Villa
Valor
(ElAgustino,
2
Este
Distrito
Maradel T/km /mes OMS
2
Cercadoy
T/km /mes
(Pachacmac) Triunfo)
Lurigancho)
Mnimo
Valor
2
T/km /mes
Distrito
2010
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembre
Octubre
Noviembre
Diciembre
30,4
26,1
24,1
27,7
23,4
21,6
20,3
19,5
21,8
22,9
24,4
23,0
19,6
21,0
24,0
24,8
22,9
22,0
23,0
24,0
25,9
26,3
14,9
17,7
19,8
18,7
16,2
13,5
8,4
11,5
13,5
14,3
19,0
22,8
24,5
21,1
20,8
27,0
20,0
18,2
21,2
18,0
19,8
24,0
13,2
13,7
14,2
13,7
13,5
11,8
11,2
11,6
12,3
13,3
14,4
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
36,7
29,4
29,4
32,0
37,6
37,1
37,0
36,9
40,7
40,2
48,0
Lurigancho
Comas
Lurigancho
ElAgustino
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
3,6
3,9
2,0
1,5
4,9
3,5
3,2
3,0
2,8
3,6
4,2
Magdalena
JessMara
JessMara
JessMara
Magdalena
VillaElSalvador
PuebloLibre
PuebloLibre
PuebloLibre
PuebloLibre
Chorrillos
2011
Enero
30,4
24,8
16,2
20,2
13,8
5,0
42,3
4,0
JessMara
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembre
29,4
24,6
24,2
22,9
24,4
12,3
18,3
21,6
29,0
31,6
39,8
35,6
29,9
22,6
28,7
33,8
17,7
18,4
24,3
20,1
10,8
4,7
13,0
13,2
21,7
18,4
10,9
20,6
15,5
13,9
17,0
18,2
16,0
15,8
14,6
14,0
13,8
9,8
12,8
13,6
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
5,0
44,0
49,0
79,8
66,2
58,1
54,4
57,1
69,2
Lurigancho
Luriganchoy
J.Mara
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
Lurigancho
4,0
4,1
4,0
4,2
5,6
0,8
3,3
2,9
Magdalena
Bellavista
Magdalena
Magdalena
Callao
Callao
VillaElSalvador
Ancn
Variacinporcentual
Respectoalmes
anterior
Respectoasimilar
mesdelaoanterior
18,0
17,8
1,5
7,1
6,3
21,2
12,1
0,9
40,8
2,2
1,1
10,6
70,0
3,6
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
PG.4
Grfico N 1
Lima Metropolitana: Concentracin de polvo atmosfrico sedimentable (PAS),
(puntuales y promedios), 2010-2011
(T/km 2 /mes)
50,0
45,0
40,0
35,0
30,0
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
Sep
Oct
Nov
Ene
Feb
Mar
Abr
2010
Lima Norte
May
Jun
Jul
Ago
Sep
2011
Lima Centro Este
Lima Sur
Guia OMS
Fuente: Servicio Nacional de Metereologa e Hidrologa (SENAMHI) - Direccin General de Investigacin y Asuntos Ambientales.
PG.5
Cuadro N 2
Lima Metropolitana: Valor mensual de Dixido de Azufre, 2011
(ppb)
Ao/Mes
Ate
San Borj a
J essMara
(Camp ode
Mar te)
SantaAn ita
2011
Enero
13,5
1,6
1,2
Febrero
2,3
Marzo
7,7
4,1
2,4
Abril
5,4
2,1
0,9
Mayo
3,6
1,6
1,5
Junio
3,5
1,7
2,8
2,6
Julio
3,0
2,0
1,4
5,6
Agosto
2,7
2,5
1,6
9,2
Setiembre
3,1
2,0
1,4
2,8
12,5
69,6
14,8
20,0
pppb:
pb : Partesporbilln.
Pa rtesporbilln.
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacin
yAsuntosAmbientales.
Grfico N 2
Lima Metropolitana: Valor mensual de Dixido de Azufre, por estaciones de medicin, 2011
(ppb)
13,5
16,0
3,1
2,0
1,4
2,8
1,6
2,7
2,5
3,0
2,0
1,4
2,8
2,6
3,5
1,7
0,0
0,0
0,9
2,1
2,4
1,6
1,2
2,3
4,0
1,6
1,5
3,6
4,1
5,4
8,0
5,6
7,7
9,2
12,0
0,0
Ene
Feb
Mar
Abr
May
Jun
Jul
Ago
Sep
2011
p pb :Partespo rbilln
Ate
SanB orja
Jes sMara
Sa ntaAnita
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
1.2.2DixidodeNitrgeno
Eldixido denitrgeno (NO2),es ungas decolor marrn
claroproducido por la quema de combustibles a altas
temperaturas comoes elcaso delas termoelctricasy la
combustindelparqueautomotor.Estecontaminantecausa
problemasrespiratorioscomoocurreenlosautomviles.
Enel distritode Ateen elmes desetiembre de2011, el
dixidodenitrgenoalcanz22,1ppb,cifraquedisminuy
en9,1%respectoaloobtenidoenelmesdeagostoquefue
de24,3ppb.Eldasbado10alas13:00horasseregistrla
ElSENAMHIinformqueeneldistritodeJessMarael
valormensualdedixidodenitrgenoalcanz13,9ppblo
quesignificunincrementode2,2%respectoalmesanterior.
Elmximovalorfuede43,3ppbalcanzadoeldaviernes9
alas21:00horas,loquerepresentel40,5%desuvalor
ECAdiario(106,9ppb).
Cuadro N 3
Lima Metropolitana: Valor mensual de Dixido de Nitrgeno, 2011
(ppb)
Ate
SanBorj a
Jes sMara
(Cam pode
Marte)
SantaAnita
16,7
13,6
9,2
12,6
Marzo
29,8
17,0
12,1
Abril
25,1
14,8
10,4
Mayo
19,3
15,2
10,3
Junio
17,5
12,2
11,3
21,4
Julio
24,1
12,5
11,6
18,9
Agosto
24,3
11,6
13,6
19,6
Setiembre
22,1
9,3
13,9
21,1
2,2
7, 7
Ao/Mes
2011
Enero
Febrero
Variacinp orcentual
Respectoalmes
anterior
9,1
19,8
p pb : Pa rtespor billn.
ppb: Partesporbilln.
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacin
yAsuntosAmbientales.
Grfico N 3
Lima Metropolitana: Valor mensual de Dixido de nitrgeno, por estaciones de medicin, 2011
(ppb)
40,0
Ago
21,1
13,9
Jul
22 ,1
19,6
1 8,9
24,1
Jun
9,3
May
11,6
13,6
10,3
Abr
12,5
1 1,6
15 ,2
17,5
19 ,3
12,1
14,8
17,0
1 2,6
10,4
12,0
1 3,6
16,0
9,2
20,0
16 ,7
24,0
1 2,2
1 1,3
28,0
21 ,4
25,1
32,0
24,3
29,8
36,0
8,0
4,0
0,0
Ene
Feb
Mar
Sep
2011
Ate
SanBorja
JessMara
SantaAnita
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
PG.7
1.2.3PartculasPM10
EneldistritodeSanBorjalaconcentracinpromediodiariode
PM10 alcanz51,6 g/m3 valormensualqueaumenten2,6%
alcompararlorespectoaagosto.Eldalunes5desetiembrese
registrlamximaconcentracinde82,6 g/m3cifraequivalente
al55,1%respectoasuvalorECAdiario(150,0g/m3).
LaspartculasPM10 eselmaterialparticuladodedimetro
menoroiguala10micrmetros.Sonlaspartculasslidaso
lquidassuspendidasenelairelascualestienendiferente
composicin qumica. Se produce por la quema de
combustibles ola quemade carbno madera.Afecta al
sistemarespiratorioycardiovascular.
EneldistritodeJessMaraenlaestacindelCampodeMarte
elvalormensualparaeste materialparticuladoalcanz43,8
g/m3 siendosuperioren2,6%respectoalmesanterior.Elda
queregistrelvalormsaltoenelmesfueelda5desetiembre
con76,3g/m3,representando50,9%enrelacinasuvalor
ECAdiario(150,0g/m3).
Cuadro N 4
Lima Metropolitana: Valor mensual de PM10, 2011
(ug/m3)
A te
S an B o rj a
J es s M a ra
(C am p o d e M a rt e)
129, 5
162, 9
150, 1
111, 8
6 3,6
9 9,0
105, 5
136, 7
48, 8
49, 0
60, 5
55, 7
55, 7
49, 4
47, 9
50, 3
51, 6
46,8
58,1
48,6
48,3
41,2
38,6
42,7
43,8
2 ,6
2 ,6
A o /M es
2 01 1
E ne ro
Fe b re ro
M a rzo
A bril
M a yo
Ju n io
Ju lio
A go st o
S et iem b re
Va ri ac i n p orc en t u a l
R esp ect o alm e sa nte rio r
2 9 ,6
u g/m3:: Microgramopormetrocbico.
M icrog ramo pormetro c bic o.
ug/m
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)Direccin
GeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
Grfico N 4
Lima Metropolitana: Valor mensual de PM10, por estaciones de medicin, 2011
(ug/m3)
105,5
136,7
40,0
5 1,6
43,8
63,6
49 ,4
41,2
55,7
48 ,3
55,7
48,6
60,0
4 9,0
48,8
46,8
80,0
60 ,5
58,1
100,0
50,3
4 2,7
120,0
9 9,0
140,0
111 ,8
12 9,5
160,0
47,9
38,6
180,0
15 0,1
162,9
200,0
20,0
0,0
Ene
Feb
Mar
Abr
May
Jun
Jul
Ago
Sep
2011
3
ug/m : Microgramopormetrocbico.
3
ug /m :Microgramop orme trocbico.
Ate
S anBorja
Jess Mara
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
PG.8
1.3Radiacinsolar
Eselconjuntoderadiacioneselectromagnticasemitidaspor
el sol,las msconocidas sonlas detipo infrarrojoy las
ultravioletas.
1.3.1Radiacinultravioleta
Se denominaradiacin ultravioleta(UV) al conjunto de
radiacionesdeespectroelectromagnticoconlongitudesde
ondamenoresquelaradiacin visible(luz),desdelos400
hastalos150(Nanmetro).
Sesuelediferenciar trestipos deradiaciones ultravioletas
(UV):UVA,UVByUVC).
Enestedocumentose presentalas radiacionesde UVB,
banda delos 280a los320 nm.Esta esabsorbida casi
totalmenteporel ozono.Este tipoderadiacines daino,
especialmenteparaelADN.Provocamelanomauotrotipo
decncer depiel,de lavistaporexposicinadosisaltas,
especialmentelacrnea,comopuedecausardaosalavida
marina.
ParasumedicinelSENAMHIempleaelindicadorlacualha
sidodefinida ynormalizada bajola supervisinde diversas
institucionesinternacionalescomolaOrganizacinMetereolgica
Mundial,OrganizacinMundial delaSaludyelProgramade
lasNacionesUnidasparaelMedioAmbiente(UnitedNations
EnvironmentProgramme(UNEP).
Los nivelesderadiacinultravioleta sepuede observarenla
siguientetabla:
n diceUVB
Nivel deRiesg o
12
Mn imo
Ninguna
35
Bajo
68
Moderado
911
Alto
1 214
Muyalto
>14
Extremo
Elndicepromediodelnivelderadiacinultravioleta(UVB)
paraLimaMetropolitanadelmesdesetiembredelao2011
representunnivel6deintensidad,esdecirconnivelde
riesgobajo.Comparadoconelmesdesetiembredelao
Aplicarfactordeproteccinsolar,usodesombrero
anteriornomostrvariacinalgunaenelpromediodelndice
UVB ycon respectoal mesanterior delao 2011tuvo un
incrementodel50,0%.
Cuadro N 5
Lima Metropolitana: Indice UVB promedio mensual, 20102011
Variaci n%
Ao/Mes
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agost o
Setiemb re
Octubre
N oviembre
D ic iembre
2010
2011
8,0
12,0
11,0
9,0
5,0
4,0
3,0
6,0
7,0
13,0
11,0
10,0
5,0
4,0
3,0
4,0
6,0
201 1/2010
8,3
11,1
15,4
9,1
50,0
20,0
25,0
33,3
50,0
Fuent e:Servi
cioNacionaldeM eteoro logaeHidro loga(SENAMHI)
Fuente:
ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI)
DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
PG.9
Grfico N 5
Lima Metropolitana: Indice UV-B, Promedio mensual, 2010-2011
I ndice
2011
6,0
4,0
3,0
4,0
3,0
4,0
4,0
5,0
6,0
10,0
1 1,0
11,0
6,0
5,0
8,0
9,0
10,0
8,0
12,0
2010
13,0
12,0
14,0
2,0
0,0
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Septiembre
Cuadro N 6
Marcapomacocha: Vigilancia de la Atmsfera Global, 2010-2011
Unidad Dobson (UD)
Ao/Mes
2010
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembre
Octubre
2011
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembre
Respecto al mes anterior
Respecto a similar mes del ao
anterior
Promedio
Valor
Mximo
Mnimo
237,6
231,8
239,1
238,3
238,4
239,8
246,0
253,3
264,6
261,3
241,5
234,4
242,1
245,1
240,4
247,0
257,7
259,5
277,8
268,4
233,6
230,4
234,7
232,5
234,9
231,4
232,4
244,0
256,0
251,7
259,6
261,6
256,1
242,9
247,0
255,1
258,0
265,4
245,7
249,3
243,6
228,1
235,3
233,2
245,3
253,3
2,9
3,3
-4,5
-1,1
253,2
252,3
247,5
237,3
240,4
243,7
250,3
259,0
Variacin porcentual
3,5
-2,1
Gr fic oN6
Marcapomacocha:Vigil anciadelaAtmsferaGlobal,20102011
UnidadDobson(UD)
247,0
242,9
265,4
258,0
Mar
255,1
Feb
256,1
26 1,6
Ago Sep
259,6
259,5
Jul
264,6
247,0
2 45,1
24 2,1
240,4
240,0
234,4
260,0
257,7
280,0
268,4
277,8
300,0
2 59,0
220,0
200,0
Feb
Mar
Abr
May Jun
Oct
Abr
May Jun
2010
Jul
A go Sep
2011
M ximo
Mnimo
Promedio
Fuent e:Serv icioNacionaldeMeteorologaeHidrologa(SE NA MHI) Direcc inGener aldeInvest igacinyA suntos A mbientales.
2.Calidaddelagua
La contaminacin del agua de los ros es causada
principalmenteporelvertimientoderelavesmineros(parte
altaymediadelacuenca),aguasservidasurbanasy
desages industriales a lo largo de todo su cauce
(generalmenteenlapartemediaybajadelacuenca).
Dichacontaminacinesresultadodelapresenciade
elementosfsicos,qumicosybiolgicos,queenaltas
concentraciones,sondainosparalasaludhumanayel
ecosistema.Cabeindicar,quelacalidaddeaguatambinse
veafectadaporelusodeplaguicidasypesticidasenlaactividad
agrcola.Todoello,ocasionaungastoadicionaleneltratamiento
delelemento,esdecir,cuantomscontaminadaestelagua,
mayor es el costo del proceso para reducir el elemento
contaminante,yaquesedeberealizarelrespectivotratamiento
parahacerlapotable.
2.1PresenciamximadeHierro(Fe)enelroRmac
Enelmesdeagostode2011,laconcentracinmxima
dehierro(Fe)enelroRmacfuede15,41miligramos
porlitro,loquerepresentunincrementode620,1%,
enrelacinaloreportadoenagostode2010quealcanz
2,14miligramosporlitro.Asimismo,lapresenciadehierro
aument en 674,4%, con respecto a julio 2011 (1,99
miligramosporlitro).
Cuadro N 7
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de hierro total (Fe) en el ro Rmac, 20082011
Microgramo por litro
Variacin%
Mes
2 008
2009
2 010
2011
Enero
91,93
27,9 2
57,88
32, 19
Febrero
298,38
151,7 4
35,38
72, 85
Marzo
72,73
902,0 5
246,57
27, 35
Abril
10,68
19,1 4
27,89
55, 80
Mayo
4,19
4,1 2
4,41
1, 31
Junio
7,07
17,9 2
3,11
2, 88
Julio
4,91
3,7 5
6,46
1, 99
Agosto
2,48
3,0 7
2,14
15, 41
Setiemb re
1,54
1,8 6
1,60
Octubre
0,99
8,2 4
2,37
N oviembre
0,93
43,5 4
2,56
D ic iembre
10,71
41,2 8
40,54
Fuent e:Servi ciod eA guaPotableyA lcan tarillado de Lim a(SED APA L).
2011/2010
Respect oa lmes
anteri or
44,4
105,9
88,9
100,1
70,3
7,4
69,2
620,1
20,6
126,3
62,5
104,0
97,7
119,8
30,9
674,4
PG.11
Grfico N 7
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de hierro total (Fe) en el ro Rmac, 20082011
Microgramo por litro
20,00
15,41
15,00
10,00
5,00
3,07
2,48
2,14
0,00
Agosto
Agosto
A gosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.2PresenciapromediodeHierro(Fe)enelroRmac
SEDAPALreportaquelaconcentracinpromediode
hierro(Fe)enelroRmacduranteelmesdeagostode
2011fuede1,38miligramosporlitro,cifrasuperioren
294,3%,respectoalpromedioreportadoenelmismomes
del2010.Asimismo,alcompararconlapresenciadehierro
delmesanterior(julio2011)crecien245,0%.
Cuadro N 8
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de hierro total (Fe) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Variac in %
Mes
2008
2009
2010
Ene ro
12,16
3,85
1 0,32
Febrero
36,38
27,31
7,36
Marzo
15,30
51,96
2 9,10
Abril
1,35
4,26
4,35
Mayo
0,60
0,52
0,81
Junio
1,29
1,05
0,64
Julio
0,95
0,52
0,86
Ago sto
0,65
0,47
0,35
Setiembre
0,44
0,55
0,40
Octubre
0,38
1,02
0,35
Noviemb re
0,31
6,00
0,39
Dicie mbre
1,36
6,04
3,85
Fue nt e:Servi ciod eA guaPotab leyA lcan tarillado de Lima(SEDAPA L).
2011
6,18
15,85
6,63
11,10
0,27
0,74
0,40
1,38
2 011/20 10
40,0
1 15,4
77,2
1 55,2
66,7
15,6
53,5
2 94,3
PG.12
Grfico N 8
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de hierro total (Fe) en el ro Rmac, 20082011
Miligramo por litro
70,000
51,96
60,000
50,000
0,74
0,40
Junio
Julio
Ago sto
1,3 8
11,10
0,27
Abril
Mayo
6,63
2010
M arzo
6,18
Enero
Febrero
0,39
3,85
Dicie mbre
0 ,35
Octub re
Noviembr
0,86
0 ,35
Se tiem br 0, 40
Julio
Agosto
0,81
0,64
15,8 5
2009
Junio
Abril
Mayo
Marzo
4,35
7, 36
6,04
1,02
6,00
0,55
Oct ubre
D iciembre
0,47
Agosto
Setiembr
Noviemb r
1,0 5
0,52
Julio
0,52
Junio
Ma yo
4,26
2008
Abril
Marzo
3 ,85
Febrero
En ero
D iciembre
0,000
0,38
N oviem br 0,31
0,65
0,44
Agosto
Setiembr
Octubre
10,000
1,3 6
20,000
Enero
Febrero
30,000
10,32
27,31
2 9,10
40,000
201 1
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.3PresenciamximadeHierro(Fe)enlaplantadetratamiento
Posterioralprocesodetratamientoenlasplantasde
SEDAPAL,laconcentracinmximadehierro(Fe)enel
mesdeagosto2011alcanza0,13miligramosporlitro,
dichacifraseincrementen44,4%enrelacinaigual
mesdelaoanterior, ascomotambinrespectoalmes
anterior(julio2011).Mientrasque,decrecien56,7%
conrelacinallmitepermisible2,queesde0,3miligramos
porlitro.
Lapresenciadehierroenelaguaocasionainconvenientes
domsticos,talescomo:Sabordesagradable,turbidezrojiza
ymanchasenlaropaenelmomentodellavado.Encasos
extremos,elaguasabeametal.Desdeelpuntodevista
sanitario,unodelosriesgosdelapresenciadeestemetal
resideenqueconsumeelclorodeladesinfeccin,quedando
elaguadesprotegidafrentealosagentespatgenos.
Cuadro N 9
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de hierro total (Fe)
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2008
2009
2 010
2011
20 11/201 0
Variacin %
Resp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
200,0
60 ,0
8,3
56 ,7
15,4
63 ,3
45,5
46 ,7
18,8
56 ,7
7,7
53 ,3
35,7
70 ,0
44,4
56 ,7
Enero
0,15
0,1 5
0,16
0,12
2 5,0
Febrero
0,16
0,0 8
0,13
0,13
0,0
Marzo
0,10
0,0 8
0,10
0,11
10 ,0
Abril
0,09
0,1 0
0,16
0,16
0,0
Mayo
0,19
0,1 3
0,09
0,13
44 ,4
Junio
0,14
0,0 9
0,12
0,14
16 ,7
Julio
0,10
0,1 5
0,09
0,09
0,0
Agosto
0,10
0,1 1
0,09
0,13
44 ,4
Setiemb re
0,12
0,0 9
0,12
Octubre
0,14
0,1 2
0,11
N oviembre
0,09
0,1 7
0,12
D ic iembre
0,10
0,1 4
0,04
N ot a: Ellmite perm is ibledehierroenelaguapo table,segnNorm aITINTE Cesde0,3 00miligramosporlitro.
1/Va riacinporcentual: 2011/L mitepermisible (NormaITINTECparaagua potable).
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lima(SEDAPA L).
2/ MedianteResolucinDirectoralN33987ITINTECDGseaproblaNormaTcnicaPeruanaN214.003queestablecelosrequisitosfsicoqumicos,organolpticosymicrobiolgicos
quedebecumplirelaguaparaserconsideradapotable.ITINTECInstitutodeInvestigacinTecnolgicaydeNormasTcnicas,desde1992hasidoreemplazadoporelINDECOPI.
PG.13
Grfico N 9
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de hierro total (Fe)
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,300
Lmitepermisi ble:0,300mg/l
0,200
0,13
0,11
0,10
0,09
0,100
0,000
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.4PresenciapromediodeHierro(Fe)enlaplantadetratamiento
Enagostode2011,laconcentracinpromediodehierro
(Fe)enlaplantadetratamientoalcanza0,041miligramos
porlitro,cifrainferioren2,4%respectoalmesdeagosto
de2010.Mientrasque,aumenten51,9%enrelacin
almesanterior(julio2011),perodisminuyen86,3%al
compararconellmitepermisible2,queesde0,3miligramos
porlitro.
Cuadro N 10
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de hierro total (Fe) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2008
2009
2 010
2011
2011/2010
Varia cin%
Respect oal
Resp ectoal
m es
Lmit e1/
ant erior
55,6
85,3
13,6
83,3
18,0
86,3
2 ,4
86,0
21,4
89,0
3 ,0
88,7
20,6
91,0
51,9
86,3
Enero
0 ,059
0,058
0 ,041
0,044
7,3
Febrero
0 ,054
0,044
0 ,041
0,050
22 ,0
Marzo
0 ,039
0,031
0 ,038
0,041
7,9
Abril
0 ,037
0,037
0 ,044
0,042
4,5
Mayo
0 ,040
0,035
0 ,044
0,033
25,0
Junio
0 ,070
0,034
0 ,035
0,034
2,9
Julio
0 ,047
0,037
0 ,040
0,027
32,5
Agosto
0 ,045
0,037
0 ,042
0,041
2,4
Setiemb re
0 ,046
0,043
0 ,046
Octubre
0 ,045
0,040
0 ,047
N oviembre
0 ,034
0,034
0 ,045
D ic iembre
0 ,038
0,030
0 ,099
N ot a: Ellmiteperm is ibledehierroenela guapo table,segnNorm aITINTE Cesde0,300miligramosporlitro.
1/Va riacinporcentual: 2011/L mite permisible (NormaITINTEC paraaguapotable).
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcantarillad ode Lim a(SEDAPA L).
2/ MedianteResolucinDirectoralN33987ITINTECDGseaproblaNormaTcnicaPeruanaN214.003queestablecelosrequisitosfsicoqumicos,organolpticosymicrobiolgicos
quedebecumplirelaguaparaserconsideradapotable.ITINTECInstitutodeInvestigacinTecnolgicaydeNormasTcnicas,desde1992hasidoreemplazadoporelINDECOPI.
PG.14
Grfico N 10
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de hierro total (Fe) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,350
0,300
0,250
Lmitepermisible:0,300 mg/l
0,200
Julio
Junio
A bril
Agosto
0,0 41
2010
Mayo
Marzo
Febr ero
Diciembre
E nero
Octubre
Novie mb r
Setiembr
Julio
Agosto
0,042
2009
Junio
Abril
Mayo
Enero
Febrero
Marzo
Diciembre
Octubre
No vie mb r
Setiembr
Julio
Agosto
0,037
20 08
Junio
A bril
Mayo
Diciembre
Octub re
No viembr
Agosto
Setiembr
0,000
Mar zo
0,050
Enero
Febr ero
0,100
0,045
0,150
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.5PresenciamximadePlomo(Pb)enelroRmac
ElServiciodeAguaPotableyAlcantarillado deLima
Metropolitana(SEDAPAL),informqueenelmesde
agostode2011laconcentracinmximadeplomo(Pb)
enelroRmacalcanz0,18miligramosporlitro,cifraque
representuncrecimientode350,0%,respectoalmesde
agostode2010.Asimismo,seincrementen350,0%en
relacinalapresenciadePbregistradaenjuliode2011.
Lapresenciadeplomoenaltasconcentracionesproduceefectos
txicosenlasalud,losniossonmssusceptiblesquelos
adultos,habindosedocumentadolapresenciaderetrasoen
el desarrollo, problemas deaprendizaje, trastornos en la
conducta,alteracionesdellenguajeydelacapacidadauditiva,
anemia,vmitoydolorabdominalrecurrente.
Cuadro N 11
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de plomo (Pb) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2008
2009
2010
Enero
1,14
0,29
0,43
Febrero
3,21
0,53
0,30
Marzo
0,67
2,15
3,44
Abril
0,06
0,20
0,24
Mayo
0,05
0,05
0,06
Junio
0,08
0,14
0,17
Julio
0,08
0,05
0,10
Agosto
0,06
0,04
0,04
Setiemb re
0,04
0,04
0,05
Octubre
0,05
0,09
0,18
N oviembre
0,05
0,70
0,04
D ic iembre
0,22
1,84
0,68
Fuent e:Servi ciodeA guaPotab leyA lcantarillad ode Lim a(SEDAPA L).
2011
0,34
0,39
0,15
0,23
0,03
0,09
0,04
0,18
Variaci n%
Respect oal
2011/2010
me s
a nt erior
20,9
50,0
30,0
14, 7
95,6
61,5
4 ,2
53, 3
50,0
87,0
47,1
200 ,0
60,0
55,6
350 ,0
350 ,0
PG.15
Grfico N 11
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de plomo (Pb) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
0,300
0,200
0,18
0,100
0,06
0,04
0,04
Agosto
Agosto
Ago sto
Agosto
2008
2009
2010
2011
0,000
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.6PresenciapromediodePlomo(Pb)enelroRmac
SEDAPAL,reportenelmesdeagostode2011quela
concentracinpromediodeplomo(Pb)enelroRmac,
alcanza0,022miligramosporlitro,cifrasuperioren69,2%
respectoalapresenciadePbregistradaenagostode2010.
Asimismo,aumenten120,0%enrelacinajulio2011.
Cuadro N 12
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de plomo (Pb) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Variaci n%
Mes
2008
2009
201 0
2011
Enero
0,185
0,053
0,083
0,071
Febrero
0,338
0,183
0,064
0,086
Marzo
0,113
0,274
0,251
0,042
Abril
0,017
0,039
0,042
0,043
Mayo
0,014
0,022
0,013
0,012
Junio
0,033
0,017
0,021
0,022
Julio
0,028
0,015
0,019
0,010
Agosto
0,026
0,011
0,013
0,022
Setiemb re
0,019
0,020
0,020
Octubre
0,019
0,027
0,014
N oviembre
0,028
0,070
0,011
D ic iembre
0,047
0,132
0,074
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
2011/201 0
Respect oal
mesan terio r
14,5
34,4
83,3
2,4
7,7
4,8
47,4
69,2
4 ,1
21,1
51,2
2,4
72,1
83,3
54,5
120 ,0
PG.16
Grfico N 12
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de plomo (Pb) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
0,400
2009
Agosto
0,012
0,022
0,010
0,022
0,086
0,042
0,043
Fe brero
M arzo
A bril
2010
M ayo
Junio
Julio
0,074
0,071
0,011
N ovie mb r
Diciem bre
E nero
0,019
0,013
0,020
0,014
Agosto
Setiembr
O ctubre
0,042
0,013
0,021
0,015
0,011
0,020
0,027
0,070
Octubr e
N oviembr
Diciem bre
Abril
M ayo
Junio
20 08
Ju lio
Ago sto
S etiembr
0,053
Enero
Febrero
M arzo
0,039
0,022
0,017
0,019
0,028
0,047
0,000
Octu bre
N oviembr
Diciem bre
0,050
Ago sto
S etie mb r
0,100
0,026
0,019
0,150
Abril
M ayo
Junio
Julio
0,132
0,200
0,083
0,064
0,183
0,250
Enero
Febrero
M arzo
0,300
0,251
0,274
0,350
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.7PresenciamximadePlomo(Pb)enlaplantadetratamiento
SegnelreportedeSEDAPALposterioralprocesode
tratamientodelaguadero,mostrquelaconcentracin
mximadeplomo(Pb)enagostode2011fuede0,011
miligramosporlitro,cifrainferioren15,4%respectoaagosto
de2010.Mientrasque,aumenten37,5%respectoalmes
anterior(julio2011)perodecrecien78,0%comparadocon
ellmitepermisible(0,05miligramosporlitro).
Cuadro N 13
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de plomo (Pb) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
2008
2009
2010
2011
2011/ 2010
Variacin %
R esp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
42,9
80 ,0
40,0
88 ,0
0 ,0
88 ,0
0 ,0
88 ,0
50,0
82 ,0
0 ,0
82 ,0
11,1
84 ,0
37,5
78 ,0
Ene ro
0 ,008
0,016
0,035
0,01 0
71,4
Febrero
0 ,007
0,015
0,014
0,00 6
57,1
Ma rzo
0 ,009
0,021
0,021
0,00 6
71,4
Abril
0 ,010
0,018
0,014
0,00 6
57,1
Ma yo
0 ,018
0,024
0,008
0,00 9
12 ,5
Junio
0 ,039
0,013
0,010
0,00 9
10,0
Julio
0 ,022
0,022
0,013
0,00 8
38,5
Ago sto
0 ,022
0,018
0,013
0,01 1
15,4
Setiembre
0 ,011
0,015
0,016
Octubre
0 ,026
0,019
0,009
Noviemb re
0 ,017
0,009
0,008
Dicie mbre
0 ,017
0,033
0,007
Not a: Ellmitepermisibledeplomo enelagua potable,segnNormaITINTECesde 0,05miligramosporlitro.
1/Variacin porcentual: 2011/L mite permisible (Norma ITINTECparaaguapotable).
Fue nt e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
PG.17
Grfico N 13
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de plomo (Pb) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0 ,050
Lmitepermisible: 0,05mg/l
0 ,040
0 ,030
0,022
0,018
0 ,020
0,013
0,011
0 ,010
0 ,000
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
201 0
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.8PresenciapromediodePlomo(Pb)enlaplantadetratamiento
Luegoderealizadoelprocesodetratamientodelaguadel
roRmac,SEDAPALreportquelaconcentracinpromedio
delplomo(Pb)fue0,005miligramosporlitro,cifrainferior
en37,5%enrelacinasimilarmesdel2010.Mientrasque
Cuadro N 14
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de plomo (Pb) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
Ene ro
Febrero
Ma rzo
Abril
Ma yo
Junio
Julio
Ago sto
Setiembre
Octubre
Noviemb re
Dicie mbre
2008
2009
2 010
2011
0,004
0,004
0,004
0,005
0,006
0,011
0,008
0,008
0,006
0,007
0,007
0,008
0,00 7
0,00 7
0,00 9
0,00 6
0,00 8
0,00 5
0,00 7
0,00 6
0,01 0
0,00 8
0,00 7
0,01 1
0 ,009
0 ,005
0 ,006
0 ,008
0 ,007
0 ,007
0 ,006
0 ,008
0 ,008
0 ,005
0 ,004
0 ,009
0,007
0,004
0,004
0,004
0,005
0,005
0,005
0,005
2011/ 2010
2 2,2
2 0,0
3 3,3
5 0,0
2 8,6
2 8,6
1 6,7
3 7,5
Variacin %
Resp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
22,2
82 ,0
42,9
92 ,0
0,0
92 ,0
0,0
92 ,0
25 ,0
90 ,0
0,0
90 ,0
0,0
90 ,0
0,0
90 ,0
PG.18
Grfico N 14
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de plomo (Pb) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,050
Lmitepermisible:0,05 mg/l
2010
Junio
Julio
Ag osto
Abril
Mayo
Enero
F ebrero
Marz o
Octubre
Nov iembr
Diciembre
0,005
0,008
2009
Agosto
Setiembr
May o
Junio
Julio
Marz o
Abril
Dic iembre
Enero
F ebrero
Octubre
Noviembr
Julio
Agosto
S etiembr
May o
Junio
0,006
2008
Febrero
Marzo
A bril
Nov iembr
Dic iembre
Enero
Setiem br
Octubre
0,000
Agosto
0,008
0,025
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.9PresenciamximadeCadmio(Cd)enelroRmac
Enagostode2011,lapresenciamximadecadmio(Cd)
en el ro Rmac fue de 0,0097 miligramos por litro,
aumentandoen246,4%respectoalaconcentracinde
Cd registrada en el mismo mes del ao pasado
igualmente,seincrementen106,4%enrelacinajulio
de2011.
Elaguaconconcentracionesmuyaltasdecadmioirritael
estmago,conduciendoavmitosydiarreas.Elcadmio
absorbidoporelcuerpohumanoproducedescalcificacin
deloshuesos,ocasionandoquesevuelvanquebradizosy
endosismayoresproducelamuerte.
Cuadro N 15
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de cadmio (Cd) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Variacin %
Mes
2008
2009
201 0
2011
Enero
0,0451
0,00 77
0,014 8
0,0106
Febrero
0,0849
0,02 38
0,007 3
0,0153
Marzo
0,0520
0,08 56
0,035 1
0,0106
Abril
0,0052
0,02 57
0,004 0
0,0129
Mayo
0,0063
0,00 53
0,005 0
0,0074
Junio
0,0042
0,00 45
0,010 0
0,0083
Julio
0,0042
0,00 52
0,004 7
0,0047
Agosto
0,0037
0,00 31
0,002 8
0,0097
Setiemb re
0,0027
0,00 26
0,005 0
Octubre
0,0045
0,00 49
0,003 1
N oviembre
0,0074
0,01 01
0,003 9
D ic iembre
0,0163
0,01 33
0,011 1
Fuent e:Servi ciodeA guaPotableyA lcantarillado de Lim a(SEDAPA L).
20 11/201 0
28,4
109,6
69,8
222,5
48,0
17,0
0,0
246,4
4,5
44,3
30,7
21,7
42,6
12,2
43,4
106,4
PG.19
Grfico N 15
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de cadmio (Cd) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
0 ,020 0
0 ,018 0
0 ,016 0
0 ,014 0
0 ,012 0
0,0097
0 ,010 0
0 ,008 0
0 ,006 0
0,00 37
0 ,003 1
0,0028
Ag osto
Agosto
Agosto
Agosto
20 08
200 9
2010
2011
0 ,004 0
0 ,002 0
0 ,000 0
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.10PresenciapromediodeCadmio(Cd)enelroRmac
ElaguadelroRmacenelmesenestudioregistruna
concentracin promedio de cadmio (Cd) de 0,0020
miligramosporlitro,aumentandoen66,7%respectoalo
observadoenelmismomesde2010.Asimismo,aumenten
5,3%enrelacinalmesanterior(julio2011).
Cuadro N 16
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de cadmio (Cd) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2 008
2009
201 0
2011
Enero
0,0 074
0,0024
0,0031
0,0036
Febrero
0,0 078
0,0060
0,0030
0,0048
Marzo
0,0 074
0,0109
0,0054
0,0030
Abril
0,0 019
0,0034
0,0023
0,0045
Mayo
0,0 026
0,0019
0,0021
0,0034
Junio
0,0 022
0,0017
0,0022
0,0026
Julio
0,0 020
0,0016
0,0014
0,0019
Agosto
0,0 015
0,0011
0,0012
0,0020
Setiemb re
0,0 012
0,0013
0,0019
Octubre
0,0 016
0,0012
0,0012
N oviembre
0,0 019
0,0021
0,0017
D ic iembre
0,0 028
0,0027
0,0029
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
Variaci n%
Resp ectoal
20 11/201 0
me s
a nt erior
16,1
24,1
60,0
33,3
44,4
37,5
95,7
50,0
61,9
24,4
18,2
23,5
35,7
26,9
66,7
5,3
PG.20
Grfico N 16
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de cadmio (Cd) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
0, 0109
0,0140
0,0120
0,0020
0,0034
0,0026
0, 0019
0,0029
0,0036
0,0048
0,0030
0,0045
0,0019
0,0012
0,0017
0,0054
0,0023
0, 0021
0,0022
0,0014
0,0012
0,0030
0,0024
0,0012
0,0021
0, 0027
0, 0031
0,0020
0, 0015
0,0040
0,0012
0,0016
0, 0019
0,0028
0,0060
0,0017
0,0016
0,0011
0,0013
0,0080
0,0034
0, 0019
0,0060
0,0100
2008
20 09
2010
Ago sto
Ju nio
J ulio
M ay o
Enero
F ebrero
M arz o
Ab ril
Agos to
Set iem br
Oc tubre
N ov iem br
D ic iem bre
J unio
J ulio
Ma rzo
Abril
M ay o
No viem br
D icie mb re
Ene ro
F ebre ro
Ju nio
J ulio
Ago sto
Se tiem br
O ctubre
Enero
F ebrero
M arz o
Ab ril
M ay o
D ic iem bre
Agos to
Set iem br
Oc tubre
N ov iem br
0,0000
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.11PresenciamximadeCadmio(Cd)enlaplantadetratamiento
La concentracin mxima de cadmio posterior al
tratamientoenlasplantasdeSEDAPALenagostode
2011fuede0,0022miligramosporlitroaumentandoen
10,0%respectoaloobservadoenelmismomesde
Cuadro N 17
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de cadmio (Cd) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
2008
2009
2010
2011
2011/ 2010
Variacin %
R esp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
13 0,0
54 ,0
17,4
62 ,0
15,8
68 ,0
68,8
46 ,0
7,4
50 ,0
0 ,0
50 ,0
0 ,0
50 ,0
12,0
56 ,0
Ene ro
0,0022
0,00 16
0 ,0016
0,00 23
43 ,8
Febrero
0,0014
0,00 18
0 ,0023
0,00 19
17,4
Ma rzo
0,0019
0,00 22
0 ,0018
0,00 16
11,1
Abril
0,0020
0,00 24
0 ,0018
0,00 27
50 ,0
Ma yo
0,0023
0,00 21
0 ,0025
0,00 25
0,0
Junio
0,0023
0,00 18
0 ,0021
0,00 25
19 ,0
Julio
0,0019
0,00 21
0 ,0019
0,00 25
31 ,6
Ago sto
0,0022
0,00 15
0 ,0020
0,00 22
10 ,0
Setiembre
0,0020
0,00 20
0 ,0021
Octubre
0,0020
0,00 17
0 ,0015
Noviemb re
0,0017
0,00 16
0 ,0015
Dicie mbre
0,0017
0,00 19
0 ,0010
Not a: EllmitepermisibledeCadmioenelag uapotable,segnNormaITINTECesde0,005miligramosporli tro.
1/Variacin porcentual: 2011/L mite permisible (Norma ITINTECparaaguapotable).
Fue nt e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
PG.21
Grfico N 17
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de cadmio (Cd) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,005
Lmitepermisible:0,005 mg/l
0,0022
0,003
0,0022
0,0020
0,0015
0,000
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.12PresenciapromediodeCadmio(Cd)enlaplantadetratamiento
SEDAPAL report que la concentracin promedio de
cadmioenlasplantasdetratamientoenagosto2011fue
de0,003miligramosporlitro,conunincrementode200,0%
respecto a agosto de 2010 igualmente, aument en
Cuadro N 18
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de cadmio (Cd) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
Ene ro
Febrero
Ma rzo
Abril
Ma yo
Junio
Julio
Ago sto
Setiembre
Octubre
Noviemb re
Dicie mbre
2008
2009
2010
2011
0,0008
0,0007
0,0007
0,0007
0,0010
0,0012
0,0009
0,0009
0,0007
0,0006
0,0007
0,0008
0,00 08
0,00 09
0,00 08
0,00 11
0,00 10
0,00 10
0,00 10
0,00 09
0,00 10
0,00 08
0,00 09
0,00 10
0 ,0010
0 ,0011
0 ,0010
0 ,0012
0 ,0014
0 ,0013
0 ,0008
0 ,0010
0 ,0012
0 ,0007
0 ,0007
0 ,0018
0,00 12
0,00 08
0,00 09
0,00 11
0,00 13
0,00 15
0,00 13
0,00 30
2011/ 2010
20 ,0
27,3
10,0
8,3
7,1
15 ,4
62 ,5
200,0
Variacin %
R esp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
33,3
76 ,0
33,3
84 ,0
12,5
82 ,0
22,2
78 ,0
18,2
74 ,0
15,4
70 ,0
13,3
74 ,0
13 0,8
40 ,0
PG.22
Grfico N 18
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de cadmio (Cd) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,006 0
Lmitepermisible:0,0050mg/l
0,004 0
0,0030
0,005 0
2009
20 10
J ulio
Ag osto
Abr il
M ay o
Junio
Ener o
Febrero
M arz o
D ic iem bre
Ju lio
Agos to
Set iem br
Oc tubre
Nov iem br
Abril
M ayo
Ju nio
E nero
Feb rero
M arz o
O c tubre
Nov iem br
D ic iem bre
0, 0009
2008
J ulio
A gos to
S etiem br
En ero
Febrero
M arz o
Oc tubre
Nov iem br
D ic iem bre
Agos to
Set iem br
0,000 0
Ab ril
M ay o
Junio
0,001 0
0,0009
0,002 0
0,0010
0,003 0
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.13PresenciamximadeAluminio(Al)enelroRmac
Elconsumodeconcentracionessignificativasdealuminiopuede
causarunefectoserioenlasaludcomo:Daoalsistema
nerviosocentral,demencia,prdidadelamemoria,apatay
tembloresseveros.
ElaluminioenelroRmacenagostode2011registruna
concentracinmximade8,45miligramosporlitro(mg/l)
querepresentaunincrementode351,9%respectoalo
reportadoenagostode2010.Asimismo,aumenten356,8%
enrelacinajulio2011.
Cuadro N 19
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de aluminio (Al) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Me s
2008
2009
2010
2011
Enero
31,22
9,55
31,32
2 1,88
Febrero
256,67
75,21
30,06
4 3,52
Marzo
23,81
748,70
110,99
1 8,28
Abril
4,25
25,31
22,93
3 2,95
Mayo
2,34
5,81
2,64
0,98
Junio
5,76
14,41
2,57
2,69
Julio
2,79
1,95
4,00
1,85
Agosto
1,81
1,42
1,87
8,45
Setiemb re
1,11
1,75
1,42
Octubre
0,66
6,70
1,96
N oviembre
1,63
41,28
1,95
D ic iembre
8,52
34,34
15,65
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
Varia cin%
Respectoal
2011/2010
mes
an terio r
30,1
39,8
44,8
98,9
83,5
58,0
43,7
80,3
62,9
97,0
4,7
174,5
53,8
31,2
351,9
356,8
PG.23
Grfico N 19
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de aluminio (Al) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
10,00
8,45
8,00
6,00
4,00
1,87
1,81
2,00
1 ,42
0,00
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
20 08
200 9
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.14PresenciapromediodeAluminio(Al)enelroRmac
Duranteelmesdeanlisis,elro Rmacregistruna
concentracin promedio de aluminio (Al) de 1,001
miligramosporlitro(mg/l),representandoentrminos
porcentualesunaumentode252,5%,respectoaloregistrado
ensimilarmesde2010(0,284mg/l)igualmente,crecien
186,8%enrelacinaloreportadoenjuliode2011.
Cuadro N 20
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de aluminio (Al) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2008
2009
2010
2011
Ene ro
4,516
1,93 5
6,5 42
4,403
Febrero
2 0,878
15,215
6,6 69
10,930
Ma rzo
5,950
29,206
21, 125
5,015
Abril
0,782
3,17 8
3,9 02
7,347
Ma yo
0,377
0,47 1
0,5 68
0,197
Junio
0,903
1,02 7
0,4 89
0,628
Julio
0,579
0,53 2
0,6 29
0,349
Ago sto
0,471
0,29 8
0,2 84
1,001
Setiembre
0,305
0,50 5
0,3 58
Octubre
0,253
1,15 0
0,3 66
Noviemb re
0,257
5,17 2
0,3 60
Dicie mbre
0,926
5,01 8
2,2 65
Fue nt e:Servi ciod eA guaPotab leyA lcantarillad ode Lim a(SEDAPA L).
Variacin%
Resp ect oal
2011/2010
m es
ant erior
32,7
94 ,4
63,9
148,2
76,3
54,1
88,3
46 ,5
65,3
97,3
28,4
218,8
44,5
44,4
252, 5
186,8
PG.24
Grfico N 20
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de aluminio (Al) en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
20 10
Abril
7,347
May o 0,197
Junio 0,628
Julio 0,349
Agos to 1,001
10,930
5,015
2,265
4,403
0,358
0,366
0,360
Setie mb r
Octu bre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Mar zo
0,489
0,629
0,284
6,669
Feb rero
Marzo
Abr il
May o
2009
Ju nio
Julio
A gosto
5,172
5,018
6,542
1,935
Enero
Febrero
Marzo
A bril
20 08
Nov iem br
Dicie mb re
En ero
0,253
0,257
0,926
Octub re
Noviembr
Diciem bre
0,000
0,471
0 ,305
8,000
Ag osto
S etie mb r
16,000
3,178
May o 0,471
Junio 1,027
Julio 0,532
Agos to 0,298
Setiembr 0,505
O ctubre
1,150
15,21 5
24,000
3,902
0,568
32,000
21,125
29,206
40,000
20 11
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.15PresenciamximadeAluminio(Al)enlaplantadetratamiento
Posterioralprocesodetratamientodelasaguasdelro
RmacenlasplantasdeSEDAPALenagostode2011la
concentracinmximadealuminiofuede0,120mg/l.
Comparadoconigualmesde2010,aumenten2,6%
mientrasque,decrecien28,6%respectoajuliode2011.
Igualmente,disminuyen40,0%respectoallmitepermisible,
queesde0,200miligramosporlitro(mg/l).
Cuadro N 21
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de aluminio (Al) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
Ene ro
Febrero
Ma rzo
Abril
Ma yo
Junio
Julio
Ago sto
Setiembre
Octubre
Noviemb re
Dicie mbre
2008
2009
2 010
2011
0,0715
0,0750
0,0590
0,0840
0,1270
0,1870
0,1055
0,1330
0,1495
0,0935
0,1430
0,1315
0,1290
0,0770
0,1040
0,1305
0,1835
0,1010
0,1515
0,1165
0,1000
0,1275
0,1515
0,1280
0,1725
0,1560
0,1775
0,1105
0,1410
0,1165
0,1545
0,1170
0,1165
0,1445
0,1205
0,0923
0,1420
0,1310
0,1345
0,1430
0,1110
0,1655
0,1680
0,1200
2011/ 2010
1 7,7
1 6,0
2 4,2
29 ,4
2 1,3
42 ,1
8,7
2,6
Variacin %
Resp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
53 ,8
29 ,0
7,7
34 ,5
2,7
32 ,8
6,3
28 ,5
22,4
44 ,5
49 ,1
17 ,3
1,5
16 ,0
28,6
40 ,0
PG.25
Grfico N 21
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de aluminio (Al) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,300
Lmitepermisible:0,200mg/l
0,200
0,1330
0 ,116 5
0,1 170
0 ,120 0
Agosto
A gosto
Ag osto
Agosto
2008
2009
2 010
201 1
0,100
0,000
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.16PresenciapromediodeAluminio(Al)enlaplantadetratamiento
Laconcentracinpromediodealuminioenlaplantade
tratamientodeSEDAPALenelmesdeagostoalcanz0,066
mg/l,siendomenoren13,2%respectoasimilarmesde
2010.Mientrasque,aumenten3,9%enrelacinajuliode
2011.Entantodisminuyen67,0%,respectoallmitepermisible
queesde0,200miligramosporlitro(mg/l).
Cuadro N 22
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de aluminio (Al) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Me s
2008
2009
2010
2011
2011/ 2010
Variacin %
R esp ect oal
Respecto al
m es
L mit e1/
ant erior
48,4
59 ,3
20,2
67 ,5
2,3
68 ,3
6,3
70 ,3
9,2
73 ,0
18,5
68 ,0
0,8
68 ,3
3 ,9
67 ,0
Ene ro
0,0500
0,05 92
0 ,0865
0,08 15
5,8
Febrero
0,0519
0,05 35
0 ,0815
0,06 50
20,2
Ma rzo
0,0495
0,05 60
0 ,0725
0,06 35
12,4
Abril
0,0522
0,06 20
0 ,0800
0,05 95
25,6
Ma yo
0,0545
0,06 77
0 ,0765
0,05 40
29,4
Junio
0,0665
0,05 74
0 ,0795
0,06 40
19,5
Julio
0,0575
0,07 10
0 ,0640
0,06 35
0,8
Ago sto
0,0575
0,06 30
0 ,0760
0,06 60
13,2
Setiembre
0,0560
0,07 50
0 ,0755
Octubre
0,0560
0,07 19
0 ,0670
Noviemb re
0,0570
0,08 50
0 ,0576
Dicie mbre
0,0600
0,08 35
0 ,1580
Not a: EllmitepermisibledeAluminioenelagu apotab le, segnNormaITINTEC esd e0,200miligra mospor li tro.
1/Variacin porcentual: 2011/L mite permisible (Norma ITINTECparaaguapotable).
Fue nt e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
PG.26
Grfico N 22
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de aluminio (Al) en las plantas de
tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
0,2250
0,2000
0,1750
Lmite permisible: 0,200mg/l
0 ,063 0
0,0750
0 ,0 57 5
0,1000
0,0 760
0,1250
0 ,0 660
0,1500
0,0500
0,0000
Ag osto
Se ti embr
Octub re
Novie mbr
Dicie mbre
E ne ro
Fe bre ro
Marzo
Abr il
Mayo
Jun io
Juli o
A gosto
S etiemb r
O ctu bre
No viemb r
Diciemb re
En ero
Feb rero
Marzo
A bril
Ma yo
Ju nio
Ju lio
Ago sto
Se tie mbr
Octub re
Novie mbr
Dicie mbre
E nero
Fe bre ro
Ma rzo
Abr il
Mayo
Juni o
Julio
Ag osto
0,0250
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.17PresenciamximadeMateriaOrgnicaenelroRmac
Duranteelmesdeagostode2011,laconcentracinmxima
demateriaorgnicaenelroRmacfuede2,18miligramos
porlitro(mg/l),cifrasuperioren28,2%,respectoalmesde
agostode2010.Mientrasque,disminuy53,7%alcomparar
lapresenciademateriaorgnicadelmesenestudioconel
mesanterior(julio2011).
Lamayorpartedelamateriaorgnicaquecontaminaelagua
procededelosdesechosdealimentos,delasaguasnegras
domsticaseindustriales.Lamateriaorgnicaesdescompuesta
porbacterias,protozoariosydiversosmicroorganismos.
Cuadro N 23
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de materia orgnica en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
M es
2008
2009
2010
Enero
5,380
8,120
10,350
Febrero
3,900
11,70 0
3,670
Marzo
8,000
36,50 0
13,700
Abril
4,820
2,350
5,200
Mayo
7,570
1,530
1,640
Junio
1,750
1,500
1,690
Julio
3,370
1,730
2,250
Agosto
2,460
2,110
1,700
Setiemb re
1,930
2,260
1,480
Octubre
1,770
2,070
1,510
N oviembre
1,830
4,360
1,740
D ic iembre
2,430
2,620
2,630
Fuent e:Servi ciod eA guaPotab leyA lcantarillad ode Lim a(SEDAPA L).
2011
3,720
5,020
3,000
4,480
2,860
3,840
4,710
2,180
Va ria cin%
Respecto al
2011 /2010
mes
ant erior
64,1
41,4
36,8
34,9
78,1
40 ,2
13,8
49,3
74,4
36 ,2
1 27,2
34,3
1 09,3
22,7
28,2
53 ,7
PG.27
Grfico N 23
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de materia orgnica en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
9,000
6,000
3,000
2,460
2,110
1,700
2 ,180
0,000
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.18PresenciapromediodeMateriaOrgnicaenelroRmac
SEDAPALreportquelaconcentracinpromediodemateria
orgnicaenelroRmacfuede1,41miligramosporlitro(mg/l),
cifrasuperioren24,8%,respectoaloobservadoenelmismo
mesdel2010.Mientrasque,disminuyen40,0%enrelacin
conelmesanterior(julio2011).
Cuadro N 24
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de materia orgnica en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Miligramosporlitro
Mes
2008
2 009
2010
Enero
2,760
2 ,040
1,900
Febrero
1,900
3 ,610
1,640
Marzo
1,499
3 ,910
3,760
Abril
1,071
1 ,430
1,330
Mayo
1,360
1 ,153
1,050
Junio
1,075
1 ,212
1,150
Julio
1,213
1 ,320
1,450
Agosto
1,250
1 ,390
1,130
Setiemb re
1,130
1 ,440
1,070
Octubre
1,036
1 ,514
1,070
N oviembre
1,100
1 ,850
1,200
D ic iembre
1,730
1 ,560
1,410
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
2011
1,750
2,240
1,720
1,920
1,900
2,470
2,350
1,410
Va ri aci n%
Re spe ctoal
2011/2010
m es
an te rio r
7,9
24,1
36,6
28,0
54 ,3
23,2
44,4
11,6
81,0
1,0
114,8
30,0
62,1
4,9
24,8
40,0
PG.28
Grfico N 24
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de materia orgnica en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
1,390
1,250
1 ,410
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Dic iembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
1,130
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.19PresenciamximadeMateriaOrgnicaenlaplantadetratamiento
PosterioralprocesodetratamientodelasaguasdelroRmac
enlasplantasdetratamientodeSEDAPAL,seobservquela
concentracinmximade materia orgnicafuede 1,725
miligramosporlitro(mg/l),representandouncrecimientode19,8%
conrespectoaagostode2010.Mientrasque,seredujoen
51,0%enrelacinalmesanterior(julio2011).
Cuadro N 25
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de materia orgnica
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
200 8
2 009
2010
2011
Va ria cin%
Res pec toal
2011/2 010
m es
anterio r
16, 2
20,0
60, 5
39,1
34, 4
34,4
26, 5
30,2
33, 8
12,0
52, 7
10,3
114 ,0
45,5
19, 8
51,0
Enero
1,175 0
1 ,7050
1,4200
1,6500
Febrero
1,490 0
1 ,4200
1,4300
2,2950
Marzo
0,850 0
1 ,4650
1,1200
1,5050
Abril
0,685 0
1 ,1500
1,5500
1,9600
Mayo
2,710 0
1 ,2600
1,6400
2,1950
Junio
1,265 0
0 ,9650
1,5850
2,4200
Julio
1,305 0
1 ,2850
1,6450
3,5200
Agosto
1,040 0
1 ,4000
1,4400
1,7250
Setiemb re
0,920 0
1 ,9900
1,1500
Octubre
0,745 0
1 ,8300
1,4100
N oviembre
1,955 0
1 ,4250
1,2900
D ic iembre
1,925 0
1 ,2500
1,3750
N ot a:Nosehafij ado el lmitepermisible(ITINTEC)paramateriaorgnicaenelag uapotable.
Fuent e:Servi ciod eA guaPotableyA lcantarillado de Lim a(SEDAPA L).
PG.29
Grfico N 25
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de materia orgnica
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
4,000
3,000
1,725
2,000
1,4 00
1,440
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
1,040
1,000
0,000
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.20PresenciapromediodeMateriaOrgnicaenlaplantadetratamiento
Enagostode2011,seobservaenlasplantasdetratamiento
deSEDAPALquelaconcentracinpromediodemateria
orgnicafuede1,125miligramosporlitro(mg/l),cifra
superioren20,3%enrelacinaloobtenidoenagostode
2010.Sinembargo,disminuyen35,2%respectoalmesde
julio2011(1,735mg/l).
Cuadro N 26
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de materia orgnica
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2 008
2009
2 010
2011
Variaci n%
R esp ect oal
2 011/20 10
m es
ant erior
18,9
3,7
41,4
29 ,8
19,5
18,1
131,7
9,0
35,2
17 ,8
91,3
23 ,2
59,0
0,9
20,3
35,2
Ene ro
0,755
1,115
0,875
1,04 0
Febrero
0,626
1,090
0,955
1,35 0
Ma rzo
0,504
0,915
0,925
1,10 5
Abril
0,456
0,845
0,520
1,20 5
Ma yo
0,848
0,886
1,050
1,42 0
Junio
0,734
0,846
0,915
1,75 0
Julio
0,660
0,895
1,091
1,73 5
Ago sto
0,725
0,915
0,935
1,12 5
Setiembre
0,655
1,085
0,900
Octubre
0,535
1,218
0,850
Noviemb re
0,730
1,190
0,923
Dicie mbre
1,250
1,015
1,003
Not a: Nosehafija doellmiteperm isible(ITINTEC)paramateriaorg nic aen elaguap otable.
Fue nt e:Servi ciodeA gu aPotab leyA lcantarilladode Lim a(SEDAPA L).
PG.30
Grfico N 26
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de materia orgnica
en las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
2,0000
1,5000
1,0000
1,125
0,725
0,935
0,915
0,0000
Agosto
Setiem br
Octubre
N oviem br
D iciem bre
Enero
Febrero
M arzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiem br
Octubre
N oviem br
D iciem bre
En ero
Febrero
Marzo
Abril
M ayo
Junio
J ulio
Agosto
Setiem br
Octubre
Noviembr
D iciem bre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
M ayo
Junio
Julio
Agosto
0,5000
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.21PresenciamximadeNitratos(NO3)enelroRmac
Enelmesdeagostode2011,laconcentracinmximade
nitratos(NO3)enelroRmacfuede6,284miligramospor
litro,ciframayoren12,7%,respectoalmesdeagostode
2010asimismo,dichapresenciaaumenten11,7%en
relacinaloobservadoenjulio2011.
microorganismosopesticidas,quepodrancausarproblemas
alasalud.Apartirdegrandesconcentracionesdenitratoenel
agua(msde100miligramosporlitro)sepercibeunsabor
desagradableyademspuedecausartrastornosfisiolgicos.
Porsusefectostxicos,losnitratospuedenocasionarsignos
decianosis(coloracinazuladadelapielodelasmembranas
mucosasacausadeunadeficienciadeoxgenoenlasangre).
Losniveleselevadosdenitratospuedenindicarlaposible
presencia de otros contaminantes, tales como
Cuadro N 27
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de nitratos en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2 008
2009
2 010
2011
Enero
6 ,892
5,32 9
4,284
3,610
Febrero
6 ,753
4,29 1
3,448
4,559
Marzo
4 ,750
5,02 3
3,321
3,657
Abril
5 ,880
4,79 9
5,051
3,312
Mayo
6 ,165
5,72 2
7,394
4,358
Junio
6 ,168
7,52 2
7,987
6,016
Julio
6 ,279
7,71 6
5,648
5,626
Agosto
12,044
7,27 2
5,577
6,284
Setiemb re
6 ,626
7,11 1
5,957
Octubre
5 ,876
6,84 8
6,448
N oviembre
5 ,233
5,77 6
5,670
D ic iembre
6 ,114
7,90 8
5,664
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado de Lim a(SEDAPA L).
Variacin %
Resp ectoal
201 1/2010
m esanterior
15,7
36,3
32,2
14,0
10,1
19,8
34,4
9 ,4
41,1
31,6
24,7
38,0
0,4
6 ,5
12,7
11,7
PG.31
Grfico N 27
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de nitratos en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
15,000
12,044
10,000
7,272
6,284
5,577
5,000
0,000
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.22PresenciapromediodeNitratos(NO3)enelroRmac
Laconcentracinpromediodenitratos(NO3)enelroRmac
enagostode2011fue5,223miligramosporlitro,cifraque
creci en 19,0% respecto a similar mes de 2010.
Igualmente,aumenten15,3%enrelacinalmesdejuliode
2011.
Cuadro N 28
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de nitratos en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2008
2009
2 010
2011
Enero
4, 9830
4,3638
2, 9540
3,2250
Febrero
4, 3465
3,3830
2, 7700
3,3240
Marzo
4, 1795
3,5240
2, 5480
3,2920
Abril
4, 1885
3,6550
3, 4430
2,3850
Mayo
5, 2284
4,9558
5, 7590
3,6290
Junio
5, 6296
5,9045
6, 4958
5,4280
Julio
5, 0107
5,8110
4, 8680
4,5310
Agosto
6, 3150
5,7610
4, 3890
5,2230
Setiemb re
5, 2840
5,4710
4, 8260
Octubre
5, 2729
5,9863
4, 9950
N oviembre
4, 4410
5,2120
4, 8508
D ic iembre
5, 0130
4,3490
5, 1660
Fuent e:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcantarilladode Lima(SEDAPA L).
Variaci n%
Respecto al
2011/2010
me s
a nt erior
9,2
37 ,6
20,0
3,1
29,2
1,0
30,7
27 ,6
37,0
52,2
16,4
49,6
6,9
16 ,5
19,0
15,3
PG.32
Grfico N 28
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de nitratos en el ro Rmac, 20082011
Miligramos por litro
7,000
6,3150
5,7 610
6,000
5,2230
5,000
4,389 0
4,000
3,000
2,000
0,000
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
May o
Junio
J ulio
Agosto
Setiembr
Oc tubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
J unio
Julio
Agosto
1,000
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.23PresenciamximadeNitratos(NO3)enlaplantadetratamiento
Luegodelprocesodetratamientodelasaguasdelro
Rmac,SEDAPALreportquelaconcentracinmxima
denitratosfuede5,6035mg/lenelmesdeagostode
2011,ciframayoren9,2%,respectoaigualmesde2010.
Asimismo,superioren6,9%enrelacinalmesanterior(julio
2011).Mientrasque,seredujoen87,5%respectoallmite
permisiblequeesde45,00miligramosporlitro(mg/l).
Cuadro N 29
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de nitratos en
las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2 008
2009
2010
2011
2011/2010
Variac in %
Resp ecto al
me s
a nt erior
28 ,1
28 ,1
1 ,2
29,8
19,0
21,7
3,0
6,9
Enero
5, 5815
4,6710
3, 8685
3,812 0
1,5
Febrero
5, 1565
3,4000
3, 5325
2,740 0
22,4
Marzo
3, 7610
4,2645
2, 5050
2,707 0
8,1
Abril
4, 5000
4,3040
3, 9215
3,514 5
10,4
Mayo
5, 5515
4,5255
5, 0875
4,181 0
17,8
Junio
5, 8175
5,6275
5, 4530
5,087 0
6,7
Julio
5, 9115
5,5800
5, 3255
5,239 5
1,6
Agosto
6, 2300
6,0220
5, 1310
5,603 5
9,2
Setiemb re
5, 6730
5,2330
5, 3645
Octubre
5, 9105
5,6605
4, 9175
N oviembre
5, 7095
5,1060
5, 5150
D ic iembre
5, 9165
3,9525
5, 3015
N ot a: Ellmite perm isible deNitratosenelagua potable,segnNormaITINTECe sd e45,00mil igram osporlitro.
1/Va riacinporcentu al: 2011/Lmitepermisible(Norma ITINTECparaaguapotable).
Fuent e:Servi ciodeA guaPotab leyA lcan tarillad ode Lim a(SED APA L).
PG.33
Grfico N 29
Lima Metropolitana: Concentracin mxima de nitratos en
las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Lmitepe rmisible: 45,000 mg/l
45,000
30,000
15,000
6,2300
6,0220
5,1310
5,6035
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
0,000
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.24PresenciapromediodeNitratos(NO3)enlaplantadetratamiento
SEDAPAL report que la concentracin promedio de
nitratosfuede5,3415mg/lenelmesdeagostode2011,
cifrasuperioren10,7%,respectoaloobtenidoenagosto
de2010.Igualmente,aumenten16,4%enrelacinajulio
2011mientrasque,seredujoen88,1%respectoallmite
permisiblequeesde45,00miligramosporlitro(mg/l).
Cuadro N 30
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de nitratos en
las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
Mes
2 008
2009
2010
2011
2011/2010
Variac in %
Resp ecto al
me s
a nt erior
29 ,6
21 ,1
0 ,1
23,7
25,5
30,1
6 ,2
16,4
Enero
4, 2425
4,2093
3, 0520
3,076 0
0,8
Febrero
3, 8890
3,0155
2, 9730
2,426 0
18,4
Marzo
3, 5893
3,5935
2, 3185
2,424 0
4,6
Abril
4, 0779
3,4375
3, 0375
2,998 0
1,3
Mayo
5, 3203
4,3194
4, 6030
3,761 0
18,3
Junio
5, 7125
5,4325
5, 1744
4,892 0
5,5
Julio
5, 5210
5,3205
5, 0609
4,590 0
9,3
Agosto
6, 0755
5,2940
4, 8235
5,341 5
10,7
Setiemb re
5, 0865
4,9370
4, 9895
Octubre
5, 5933
5,3166
4, 7330
N oviembre
5, 3465
4,7505
4, 8034
D ic iembre
5, 1865
3,3380
4, 3684
N ot a: Ellmite perm isible deNitratosenelagua potable,segnNormaITINTECe sd e45,00mil igram osporlitro.
1/Va riacinporcentu al: 2011/Lmitepermisible(Norma ITINTECparaaguapotable).
Fuent e:Servi ciodeA guaPotab leyA lcan tarillad ode Lim a(SED APA L).
PG.34
Grfico N 30
Lima Metropolitana: Concentracin promedio de nitratos en
las plantas de tratamiento 1 y 2 de SEDAPAL, 20082011
Miligramos por litro
mg/l
Lmitepermisible: 45,0 00 mg/ l
45,000
30,000
15,000
6,0755
4 ,8235
5,3415
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Dicie mbre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
0,000
5,2 940
2008
2009
2010
2011
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.25NivelpromediodeturbiedadenelroRmac
Enelmesdeagostode2011,elniveldeturbiedadenelro
Rmacfue23,8UNT,cifrasuperioren64,1%respectoal
mesdeagostode2010asimismo,dichapresenciadisminuy
en55,6%,respectoaloobservadoenjuliodel2011.
Cuadro N 31
Lima Metropolitana: Nivel promedio de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
Me s
200 8
200 9
2010
2011
Va ria cin %
Re specto al
2011/201 0
mes
an terior
20,4
2647,6
42,9
25,8
69,5
52,4
110,0
4,3
19,1
90,7
19,3
19,4
9,5
22,3
64,1
55,6
Enero
165 ,0
98,6
235 ,0
283,0
Febrero
936 ,2
380,7
623 ,9
356,0
Ma rzo
290 ,9
879,6
556 ,3
169,4
Abril
78, 8
96,1
84,1
176,6
Ma yo
12, 3
13,0
20,4
16,5
Junio
18, 9
27,2
24,4
19,7
Julio
17, 5
14,1
16,9
15,3
Agosto
16, 7
14,1
14,5
23,8
Setiemb re
12, 2
15,2
13,1
Octubre
13, 5
30,0
12,2
Noviemb re
12, 3
160,6
12,5
Dicie mbre
48, 5
108,8
10,3
Not a: Ro(Bo cato ma).
Fuent e:Servi ciod eA gu aPo tab leyA lcan tarillad o de Lim a(SEDAPA L).
PG.35
Grfico N 31
Lima Metropolitana: Nivel promedio de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
40,0
30,0
23,8
20,0
16,7
14,1
14,5
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
10,0
0,0
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.26NivelmximodeturbiedadenelroRmac
Elniveldeturbiedadmximoenelmesdeagostode2011,
fue85,4UNT,cifrasuperioren361,6%respectoalmesde
agostode2010asimismo,dichapresenciaaumenten
245,7%respectoaloobservadoenjuliode2011quefuede
245,7UNT.
Cuadro N 32
Lima Metropolitana: Nivel mximo de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
Mes
2 008
2009
2 010
2011
Enero
1 578,5
471,2
1467,8
2465 ,9
Febrero
8 089,6
1385,0
5041,1
1534 ,5
Marzo
2 616,5
10921 ,3
2257,8
709 ,3
Abril
1 666,6
314,7
323,2
1579 ,5
Mayo
19,5
57,9
6 3,7
25,2
Junio
52,9
65,8
183,0
58,3
Julio
55,4
33,1
2 4,3
24,7
Agosto
26,6
24,3
1 8,5
85,4
Setiemb re
18,9
27,8
2 3,7
Octubre
37,8
124,3
3 1,5
Noviembre
21,7
780,0
3 2,8
Dic iembre
5 55,1
630,4
477,3
Nota: Ro(Bo cato ma).
Fuente:Servi ciodeA gu aPo tableyA lcan tarillado deLima(SEDAPA L).
Variaci n%
Resp ectoal
201 1/2010
mes
anterior
68,0
416,6
69,6
37,8
68,6
53,8
388,7
122,7
60,4
98,4
68,1
131,3
1,6
57,6
361,6
245,7
PG.36
Grfico N 32
Lima Metropolitana: Nivel mximo de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
200,0
150,0
85,4
100,0
50,0
26,6
24,3
18,5
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
0,0
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
2.27NivelmnimodeturbiedadenelroRmac
Enelmesdeagostoelnivelmnimodeturbiedadregistra
12,8UNT,cifrasuperioren19,6%respectoalmesde
agostode2010asimismo,dichapresenciaaumenten16,4%
enrelacinaloobservadoenjuliode2011(11,0UNT).
Cuadro N 33
Lima Metropolitana: Nivel mnimo de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
Mes
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiemb re
Octubre
N oviembre
D ic iembre
2 008
2009
2 010
2011
11,6
9,8
24,1
10,5
8,0
9,5
10,2
8,1
7,6
8,9
9,4
8,8
12,8
36,6
66,6
10,4
7,0
12,1
9,3
8,7
8,1
10,7
12,8
15,9
2 3,4
3 5,2
5 2,1
1 0,9
9,5
8,0
9,5
1 0,7
8,0
7,6
6,8
9 7,4
19,6
52,4
31,3
16,2
11,0
13,0
11,0
12,8
Variaci n%
Resp ectoal
201 1/2010
mes
ant erior
16,2
79,9
48,9
167,3
39,9
40,3
48,6
48,2
15,8
32,1
62,5
18,2
15,8
15,4
19,6
16,4
Nota: Ro(Bocatoma).
Fuente:ServiciodeAguaP otableyAlc antarilladodeLima( SEDAP AL).
PG.37
Grfico N 33
Lima Metropolitana: Nivel mnimo de turbiedad en el ro Rmac, 20082011
(Unidades Nefelomtricas de Turbiedad UNT)
20,0
15,0
12,8
10,7
10,0
8,1
8,7
Agosto
Agosto
Agosto
Agosto
2008
2009
2010
2011
5,0
0,0
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
3. Produccinde agua
3.1Produccindeaguapotableanivelnacional
Enelmesdejuliode2011,elaguapotableproducidapor
22EmpresasPrestadorasdeServiciosdeSaneamiento
registr 94 millones 412 mil 200 metros cbicos,
representandoentrminosporcentualesunincrementode
0,6%comparadoconelvolumenalcanzadoenelmismo
mesdel2010.Igualmente,seincrementen0,6%respecto
almesdejuniode2011.
Paraelperiodoenerojuliolaproduccinacumuladadeagua
potabletotaliz677millones334mil100metroscbicos,cifra
quecrecien0,2%respectoaigualperiodoacumuladode
2010(675millones889milmetroscbicos).
Cuadro N 34
Per: Volumen mensual de produccin de agua potable, 20082011
(Miles de m3)
Mes
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiemb re
Octubre
N oviemb re
D ic iembre
Enerojulio
2008
2009
201 0P/
2011P/
96427,1
91562,2
97739,6
93836,2
93120,9
87460,6
91541,1
90076,2
89780,8
93948,8
92666,6
96872,8
651687,7
99 672,4
91 064,7
100177,7
96 255,7
96 575,4
90 573,9
91 910,5
92 807,5
90 909,7
94 730,2
93 732,3
98 516,0
666230,3
99121,1
92163,5
102356,2
97526,0
97845,8
93071,6
93804,8
94198,5
92256,2
95040,2
95476,0
98060,6
675889,0
99625 ,8
92345 ,2
1 01594,4
97314 ,6
98221 ,0
93820 ,9
94412 ,2
6 77334,1
0,2
PG.38
93804 ,8
91910 ,5
915 41,1
100000,0
9 4412,2
Grfico N 34
Per: Volumen mensual de produccin de agua potable, 20082011
(Miles de m3)
Ju lio
A g os to
S e t iem b re
O ct ub re
No v iem b re
D iciem b re
E ne ro
Feb re ro
M arz o
A b ril
M a yo
J un io
Ju lio
A g os to
S e t iem b re
O c t ub re
No v iem b re
Dic iem b re
E ne ro
F eb re ro
M arz o
A b ril
M a yo
J un io
Ju lio
A g os to
S e t iem b re
O c t ub re
No v iem b re
Dic iem b re
E ne ro
F eb re ro
M arz o
A b ril
M a yo
J un io
Ju lio
80000,0
2008
2009
2010
2011
Fuente:EmpresasPrestadorasdeServiciosdeSaneamiento.
3.2ProduccindeaguapotableenLimaMetropolitana
LaproduccindeaguapotableenLimaMetropolitanaen
agostode2011,alcanz54millones129mil600metros
cbicosloqueentrminosporcentualesrepresentuna
disminucinde2,2%enrelacinalvolumenobservadoenel
mismomesde2010,quefuede55millones323mil600metros
cbicos,comoresultadodelamenoractividadenlospozosde
LimayCallao.Igualmente,elvolumendeproduccincon
respectoalmesanterior(julio2011)decrecien0,7%.
Cuadro N 35
Lima Metropolitana: Produccin mensual de agua potable, 20082011
(Miles de m3)
(Milesdem)
Variaci n%
Mes
2 008
2009
2010
2011
Enero
57453,0
59658 ,9
58610,8
6066 6,0
Febrero
55212,6
54884 ,2
55324,2
5627 7,0
Marzo
58962,8
60348 ,0
61869,3
6223 0,0
Abril
56744,8
57691 ,8
58586,5
5862 8,2
Mayo
54695,1
57373 ,7
57457,1
5839 6,0
Junio
50875,9
52710 ,6
54275,4
5478 8,0
Julio
54068,9
53638 ,7
54461,0
5452 1,5
Agosto
52698,2
54333 ,4
55323,6
5412 9,6
Setiemb re
52167,2
53173 ,8
54256,0
Octubre
54402,3
55340 ,0
56118,3
N oviembre
53909,6
54919 ,0
55311,0
D ic iembre
57558,4
57532 ,1
59226,0
Eneroagosto
440711,3
450639,3
45 5907,9
45963 6,3
Fuent e:Servi ciod eA guaPotab leyA lcan tarilladode Lim a(SEDAPA L).
2011/2010
3,5
1,7
0,6
0,1
1,6
0,9
0,1
2,2
Respecto al
mesanterior
2,4
7,2
10,6
5,8
0,4
6,2
0,5
0,7
0,8
PG.39
Grfico N 35
Lima Metropolitana: Volumen mensual de produccin de agua potable, 20082011
(Miles de m3)
7 000 0,0
2008
200 9
2010
Julio
A gosto
Abril
Ma yo
Juni o
Marzo
Ener o
Febrero
Diciembre
Octubre
Noviembr
Se tiembr
Julio
A gosto
Jun io
Abril
Ma yo
Marzo
Ene ro
Febrero
Diciembre
O ctubre
Noviembr
S etiembr
Juli o
A gosto
Ju nio
Abril
Mayo
Marzo
Diciembre
O ctubre
Noviembr
A gosto
S etie mbr
4 000 0,0
En ero
Febrero
54129,6
54333,4
52698,2
5 000 0,0
55323,6
6 000 0,0
201 1
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
4.Caudaldelosros
4.1CaudaldelosrosenLimaMetropolitana
4.1.1CaudaldelroRmac
ElServicioNacionaldeMeteorologa(SENAMHI)informa
queelcaudalpromediodelroRmacenelmesdeagostodel
aoencursoalcanza24,9metroscbicosporsegundo
(m3/s),cifraquerepresentunincrementode53,7%,respecto
aagostode2010.Mientrasque,disminuyen28,4%enrelacin
ajuliode2011,pero,seincrementen8,3%alcompararlocon
elpromediohistricodelosmesesdeagosto.
Cuadro N 36
Lima Metropolitana: Comportamiento del caudal promedio del ro Rmac, 20092011
(m3/s)
Variac in %
Mes
Prom edio
h ist rico
Med ia
200 9
Media
2 010
Media
2011
201 1/2010
Enero
44,2
38,9
53,6
40,2
25,0
29,7
Febrero
53,7
69,0
49,7
53,5
7,6
33,1
Marzo
64,4
71,4
64,3
55,6
13,5
3,9
Abril
47,7
46,8
42,5
58,6
37,9
5,4
Mayo
26,5
19,9
23,3
32,6
39,9
44 ,4
Junio
22,7
18,8
17,6
27,4
55,7
16 ,0
Julio
21,6
18,3
17,1
34,8
1 03,5
27,0
Agosto
23,0
19,3
16,2
24,9 P/
53,7
28 ,4
Setiemb re
23,6
20,6
24,4
Octubre
23,9
20,8
24,1
N oviembre
26,1
29,5
23,1
D ic iembre
30,8
38,8
31,0
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNaciona ldeM eteo rolog aeHidrolog a(SENAM HI)Estac in Hidrolg icadeChos icaR2 .
Media2011/
Pr omedio
his trico
9,0
0,4
13,7
22,9
23,0
20,7
61,1
8,3
PG.40
Grfico N 36
Lima Metropolitana: Caudal promedio y promedio histrico del ro Rmac, 20092011
(m3/s)
Media2010
Media2009
Media2011
58,6
Promediohistrico
38,8
30,8
31,0
26,1
23,1
29,5
23,9
24,1
20,8
23,6
24,4
20,6
34,8
23,0
16,2
19,3
24,9
20
21,6
17,1
18,3
30
22,7
17,6
18,8
27,4
32,6
47,7
42,5
46,8
55,6
53,5
53,6
26,5
23,3
19,9
40
44,2
50
38,9
40,2
60
53,7
49,7
70
64,4
64,3
69,0
80
71,4
90
Diciembre
Noviembre
Octubre
Setiembre
Agosto
Julio
Junio
Mayo
Abril
Marzo
Febrero
Enero
10
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
4.1.2CaudaldelroChilln
Enagostode2011elSENAMHIinformqueelcaudalpromedio
delroChillnalcanz1,9metroscbicosporsegundo(m3/s),
nomostrandovariacinalguna,respectoaloobservadoen
agostode2010.Mientrasqueseincrementen11,8%respectoal
mesanterior(julio2011)yenrelacinasupromediohistricoen
5,6%.
Cuadro N 37
Lima Metropolitana: Comportamiento del caudal promedio del ro Chilln, 20092011
(m3/s)
Variac in %
Mes
Prom edio
h ist rico
Med ia
200 9
Media
2 010
Media
2011
201 1/2010
Enero
7,6
7,3
16,4
13,3
18,9
72,7
Febrero
10,4
17,3
10,2
15,4
51,0
15,8
Marzo
11,2
16,1
15,8
14,1
10,8
8,4
Abril
7,2
13,8
10,0
13,7
37,0
2,8
Mayo
3,2
4,0
3,2
3,6
12,5
73 ,7
Junio
2,2
2,6
2,1
1,8
14,3
50 ,0
Julio
1,8
1,9
2,0
1,7
15,0
5,6
Agosto
1,8
1,6
1,9
1,9 P/
0,0
11,8
Setiemb re
2,1
1,7
2,6
Octubre
3,1
3,6
2,4
N oviembre
3,6
7,0
2,5
D ic iembre
5,1
11,4
7,7
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNaciona ldeM eteo rolog aeHidrolog a(SENAM HI),Estac inHid rol gicad eObrajillo .
Media2011/
Pr omedio
his trico
75,0
48,1
25,9
90,3
12,5
18,2
5,6
5,6
PG.41
4.2Caudaldelosros,segnvertiente
Lainformacinqueacontinuacindetallamosmuestraelcomportamientodeloscaudalespromediodelosprincipalesrosdel
pasqueintegranlastresvertienteshidrolgicas:i)OcanoPacfico,ii)OcanoAtlnticoyiii)LagoTiticaca.
4.2.1CaudaldelosrosdelaVertientedelPacfico
4.2.1.1ZonaNorte
2010igualmente,seredujoen47,9%alcompararconloobtenido
en julio de 2011.Tambin disminuy en 21,3% respecto al
promediohistricodelosmesesdeagosto(19,88m3/s).
Elcaudalpromediodelosprincipalesrosqueconformanla
zonanortedelaVertientedelPacficoenagostode2011
alcanz15,64m3/s.Losrosdeestavertientepresentanuna
disminucinde34,1%,respectoaloregistradoenagostode
Cuadro N 38
Per: Comportamiento promedio del caudal de los ros de la zona norte
de la vertiente del Ocano Pacfico, 20092011
(m3/s)
Va riacin%
Mes
Pro m edio
h ist rico
Media
2009
Med ia
2 010
M edia
2011
2011/2010
Respec toalm es
anterior
Media2011/
Pr omedio
histr ico
Enero
6 4,53
104,76
46,20
57,90
25,3
173,6
10,3
Febrero
145,43
236,41
1 14,91
162,60
41,5
180,8
11 ,8
Marzo
226,20
278,68
1 61,15
72,34
55,1
5 5,5
68,0
Abril
173,05
148,65
1 46,78
205,95
40,3
184,7
19 ,0
Mayo
8 8,40
116,50
93,20
68,05
27,0
6 7,0
23,0
Junio
5 1,83
61,1 0
51,68
33,62
34,9
5 0,6
35,1
Julio
3 0,56
51,3 4
31,62
30,02
5,1
1 0,7
1,8
Agosto
1 9,88
32,8 4
23,72
15,64 P/
34,1
4 7,9
21,3
Setiemb re
1 8,63
27,8 6
21,17
Octubre
2 1,08
22,0 0
16,15
N oviembre
2 3,18
23,0 0
16,53
D ic iembre
3 8,57
38,5 6
21,16
C omprende los ros:Tumbes,Chira,Ma car, Chancay y Jequetepeque. A partir desetiembrede l 2 009 n o se
incluyeinformacindeJequ etepeq ue.
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNacio na ldeMeteo rolog aeHidro loga(SENAMHI).
Grfico N 37
Per: Caudal promedio de los ros de la zona norte, 20092011
(m3/s)
300
250
Promedio
histrico
200
Media
2009
150
Media
2010
100
Media
2011
Diciembre
Noviembre
Octubre
Setiembre
Agosto
Julio
Junio
Mayo
Abril
Marzo
Febrero
Enero
50
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
PG.42
4.2.1.2ZonaCentro
Elcomportamientohidrolgicopromedioenlazonacentro
delaVertientedelPacfico(rosRmacyChilln)duranteel
mesdeagostode2011,alcanz13,40m3/s,cifrasuperior
en48,1%respectoaloreportadoenagostode2010.Enrelacin
almesanterior(julio2011)decrecien26,6%Mientrasque,
aumenten8,1%,respectoalpromediohistrico.
Cuadro N 39
Per: Comportamiento promedio del caudal de los ros de la zona centro
de la vertiente del Ocano Pacfico, 20092011
(m3/s)
Variaci n%
Mes
Promed io
his tric o
M edia
2009
M edia
2010
Media
2011
2011/2010
Enero
25,90
22,10
35,00
2 6,75
23,6
Febrero
32,05
43,13
29,95
3 4,45
15,0
Marzo
37,80
43,75
40,05
3 4,85
13,0
Abril
27,45
29,38
26,26
3 6,15
37,7
Mayo
14,85
12,30
13,23
1 8,10
36,8
Junio
12,45
10,70
9,83
1 4,60
48,5
Julio
11,70
10,05
9,55
1 8,25
91,1
Agosto
12,40
10,44
9,05
1 3,40P/
48,1
Setiemb re
12,85
11,13
13,25
Octubre
13,50
12,20
13,25
N oviembre
14,85
18,26
12,80
D ic iembre
17,95
25,10
19,35
C omprendelosro s:C hill nyRm ac.
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNacio na ldeM eteoro logaeHidro loga(SENAM HI).
Media2011/
Pr omedio
hist r ico
38,2
28,8
1,2
3,7
49,9
19,3
25,0
26,6
3,3
7,5
7,8
31,7
21,9
17,3
56,0
8,1
4.2.1.3ZonaSur
enrelacinalmesjuliode2011yen10,6%comparadoasu
promediohistrico(21,7m3/s).
ElcaudalpromedioenlaVertientedelPacficoenagostode
2011registr19,40m3/s,ciframenoren36,6%respectoa
agostode2010.Asimismo,dichocaudaldisminuyen10,4%
Cuadro N 40
Per: Comportamiento promedio del caudal de los ros de la zona sur
de la vertiente del Ocano Pacfico, 20092011
(m3/s)
Variacin%
Mes
Pro m edio
h ist rico
Media
2009
Media
2010
Med ia
2011
2011/2010
Ene ro
102,60
29,80
43,34
72,20
66,6
Febrero
192,60
80,80 130,20
338,90
1 60,3
Ma rzo
183,30
150,20
94,56
159,70
68,9
Abril
99,80
48,20
41,60
167,80
3 03,4
Ma yo
49,70
27,60
30,80
73,70
1 39,3
Junio
41,30
24,70
38,45
28,55
25,7
Julio
23,35
23,30
33,56
21,65
35,5
Ago sto
21,70
22,20
30,60
19,40 P/
36,6
Setiembre
29,60
19,49
28,80
Octubre
26,40
18,90
23,60
Noviemb re
23,70
18,00
19,60
Dicie mbre
27,50
17,90
26,70
Not a: La inf ormacininclu yeelcauda ldelroCa man.
P/Preliminar.
Fue nt e:Servi cioNacio naldeM eteo rologaeHidro loga(SENAMHI).
Respect oal
mesant er ior
Media2011/
Pr omedio
histr ico
170,4
369,4
52,9
5,1
56,1
61,3
24,2
10,4
29,6
7 6,0
12,9
6 8,1
4 8,3
30,9
7,3
10,6
PG.43
4.2.2NiveldelosrosdelavertientedelAtlntico
4.2.2.1SelvaNorte
Elnivelpromediodelosrosdelaselvanorte(Amazonasy
Nanay)enagostode2011,alcanz109,3(m.s.n.m.)metros
sobreelniveldelmar,cifraqueseincrementen2,3%
respectoaigualmesde2010.Mientrasque,disminuyen
3,4%alcompararloconjulio2011.Igualmente,seredujoen
1,0%,enrelacinasupromediohistrico(110,45m.s.n.m).
Cuadro N 41
Per: Comportamiento promedio del nivel de los ros de la Selva Norte
de la vertiente del Atlntico, 20092011
(m.s.n.m.)
Variacin%
M es
Prom ed io
histrico
Media
2009
Med ia
2010
M edia
2011
2011/2010
Respect oal
mesant er ior
Media2011/
P romedio
his trico
Enero
113,83
113,15
113,08
111,43
1,5
1,0
2,1
Febrero
114,38
115,68
113,90
112,45
1,3
0,9
1,7
Marzo
115,46
116,40
114,30
114,30
0,0
1,6
1,0
Abril
116,38
116,84
115,28
116,58
1,1
2,0
0,2
Mayo
116,52
117,40
115,34
116,95
1,4
0,3
0,4
Junio
114,65
116,20
113,06
115,31
2,0
1,4
0,6
Julio
112,60
113,93
110,57
113,15
2,3
1,9
0,5
Agosto
110,45
111,60
106,89
109,30 P/
2,3
3,4
1,0
Setiemb re
109,83
110,23
107,24
Octubre
110,70
110,60
106,94
N oviembre
112,32
109,92
108,70
D ic iembre
113,39
114,25
110,32
N ot a: La unidad de m edida devariacin deln iv elde aguadelroest expre sada en metros so bre el nivel del
mar(m .s.n.m.).
C omprendelosro s:Am azonasyNanay.
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNacio naldeM eteoro logaeHidro log a(SENAM HI).
4.2.2.2SelvaCentral
Enelmesdeanlisiselnivelpromediodelosrosdela
selvacentralfuede4,88metros,cifrasuperioren11,7%,
respectoaloobtenidoenagostode2010.Porotrolado,se
redujoen11,3%enrelacinalmesdejulio2011yen6,7%
respectoasupromediohistrico.
Cuadro N 42
Per: Comportamiento promedio del nivel de los ros de la Selva Central
de la vertiente del Atlntico 20092011
(Metros)
Variacin %
Mes
Prom edio
h istrico
Med ia
200 9
Media
2010
M edia
2011
2011/2010
Respectoal
m es anterior
M edia2011/
Promedio
his tr ic o
Enero
7,62
7,14
7,25
6,85
5,5
7,0
10,1
Febrero
7,94
7,62
7,65
7,69
0 ,5
12,3
3 ,1
Marzo
8,19
7,84
7,66
7,82
2 ,1
1,7
4 ,5
Abril
8,15
7,91
7,50
7,95
6 ,0
1,7
2 ,5
Mayo
7,54
7,51
6,84
7,43
8 ,6
6,5
1 ,5
Junio
6,59
6,63
5,92
6,17
4 ,2
1 7,0
6 ,4
Julio
5,88
7,50
5,05
5,50
8 ,9
1 0,9
6 ,5
Agosto
5,23
6,71
4,37
4,88 P/
11 ,7
1 1,3
6 ,7
Setiemb re
5,40
6,32
4,30
Octubre
5,98
6,79
4,43
N oviembre
6,78
5,90
5,46
D ic iembre
7,30
7,85
6,40
N ot a:Launidaddem edidadevariacinde lnivel deagua delroestexp resadae nmetros(m).
C omprendelo s ros: Huallaga, Ucayali, Tocache, Aguayta y Mantaro. Elperiodo de juliooctubre d el 2009no
incluyeelcauda ldelroMantaro.
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNacio naldeM eteoro logaeHidro log a(SENAM HI).
PG.44
4.2.3CaudaldelosrosdelaVertientedelLagoTiticaca
Elcaudalpromediodelosprincipalesrosqueconformanla
VertientedelLagoTiticaca(Ramis,Huancan,CoataeIlave)
enagostode2011alcanz4,78m3/seg,cifrasuperioren
48,0%respectoaagostode2010.Mientrasque,disminuy
en33,4%enrelacinaloregistradoenjuliode2011yen
27,9%alcompararloconsupromediohistrico.
Cuadro N 43
Per: Comportamiento promedio del caudal de los ros de la vertiente del
Lago Titicaca 20092011
(m3/s)
Variacin %
Mes
Pro medio
hist rico
Media
2009
Media
201 0
Med ia
2011
2011/2010
Enero
81,9 8
44,88 84,24
27,3 3
67,6
Febrero
114,10
52,12 113,68
168, 30
48,0
Marzo
103,73
90,11 86,13
145, 38
68,8
Abril
56,3 5
41,40 37,65
97,4 0
158,7
Mayo
21,4 5
21,20 11,29
32,8 8
191,2
Junio
10,1 8
11,30
6,66
11,7 3
76,1
Julio
7,78
7,76
4,48
7,18
60,3
Agosto
6,63
5,79
3,23
4,78 P/
48,0
Setiemb re
5,80
5,10
2,60
Octubre
6,48
3,78
3,88
N oviembre
10,4 3
6,42
3,73
D ic iembre
21,0 5
25,40 16,35
N ot a: Lainf ormacindejuliodel2009noincluyeCoata.
C omprendelosro s:Ramis,Huancan,CoataeIlave .
P/Preliminar.
Fuent e:Servi cioNacio naldeM eteoro log aeH idrologa(SENAM HI).
Respectoalmes
anterior
Media2011/
Promedio
histric o
67,2
51 5,8
13,6
33,0
66,2
64,3
38,8
33,4
66,7
47,5
40,2
72,8
53,3
15,2
7,7
27,9
Grfico N 38
Per: Caudal promedio de los ros de la vertiente del Lago Titicaca, 20092011
(m3/s)
180
160
P rom edio
histrico
140
M edia
2009
120
100
M edia
2010
80
M edia
2011
60
40
Diciembre
Noviembre
Octubre
Setiembre
Ag osto
Julio
Junio
Mayo
Abril
Marzo
Febrero
Enero
20
Fuente:ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLima(SEDAPAL)
PG.45
provocaron2mil366damnificados,1mil437viviendasafectadas,
314viviendasdestruidasy5hectreasdecultivodestruidas.
CuadroN44
Per:Emergenciasydaosproducidosanivelnacional,agosto20092011
Ndee merg enciasP/
Nd e
d amni ficad o sP/
Ndev iviendas
afec tadasP/
Hect reasd e
cu ltivo
d est ruid asP/
2009
Ene ro
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Ago sto
Setiemb re
Octubre
Noviemb re
Dicie mbre
4037
495
478
569
381
208
264
296
275
247
326
293
205
31578
3132
2662
5713
6470
1357
884
744
1074
1457
3444
2328
2313
624 61
53 75
55 73
161 78
247 16
232
21 28
984
276
26 95
20 13
10 40
12 51
6 624
9 03
5 04
1 248
1 356
2 40
1 78
1 48
2 21
3 12
5 52
4 68
4 94
276
39
4
86
46
82
6
4
9
2010P/
Ene ro
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Ago sto
Setiemb re
Octubre
4535
810
607
426
298
202
239
344
377
348
307
74424
33837
10507
4699
2813
1026
4658
1445
3919
4046
4106
445 95
116 07
146 92
34 45
31 66
31 97
279
997
12 42
14 37
32 13
12269
5 034
2 175
9 41
5 67
2 31
2 02
3 11
5 99
8 27
6 91
5636
4019
1296
46
144
25
10
13
Noviemb re
Dicie mbre
2011P/
Ene ro
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Ago sto
406
171
2000
1368
712
608
4 28
2 63
83
375
762
572
402
264
306
270
337
10202
73463
19274
59397
1611
1574
1751
2366
81 88
434 42
110 56
154 00
829
23 16
904
14 37
1 965
14717
3 891
1 239
1 44
2 02
2 07
3 14
2331
1 7094
1648
2029
206
26
434
5
35,1
59 ,0
5 1,7
98,8
39,6
15 ,7
47,6
Perodo
Variaci n po rcentu al
Resp ecto almesanterio r
24,8
Resp ecto asimilarm es
delaoanterio r
10,6
P/Preliminar.
Fue nt e:In st itu to Nacio n alde Def ensaCiv il(INDECI).
GrficoN39
Per:Emergenciasproducidasanivelnacional,20082011
900
800
700
600
500
400
37 7
312
275
300
337
200
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Nov ie mbr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
Setiembr
Octubre
Noviembr
Diciembre
Enero
Febrero
Marzo
Abril
Mayo
Junio
Julio
Agosto
100
2008
2009
2010
2011
Fuente:InstitutoNacionaldeDefensaCivil(INDECI)
PG.46
EnelmesdeestudioelINDECIregistr9personasfallecidas
y23personasheridas.Elnmerodepersonasafectadas
asciendea30mil49personasylapoblacinconmayor
nmerodeafectadosselocalizen:Apurmac(12mil234
personas).Asimismo,losdepartamentosde:Huancavelica
(5mil15personas)yPiura(4mil58personas).ElInstituto
NacionaldeDefensaCivil(INDECI)definecomopersona
afectadaatodapersonaquehaperdidopartedesumediode
supervivenciaoquesufreperturbacinensuambientepor
efectosdeunfenmenonaturaloinducidoporelhombre.
Cuadro N 45
Per: Emergencias, fallecidos, desaparecidos, heridos, damnificados, afectados, viviendas afectadas,
viviendas destruidas y hectreas de cultivo destruidas a nivel nacional, segn departamento, agosto 2011
Tot ald e
eme rg en cias
P/
Nd e
falle cido s
P/
Nd e
des apa re cido s
P/
Nd e
h erid os
P/
N d e
d am nif icad os
P/
N de
afe ctad o s
P/
33 7
1 2
8
3 1
6
2 8
2
3
3 8
1 4
2 0
7
1 1
3
3
4 5
3 9
2
1 3
6
2 9
1
1
1 5
23
12
2
4
236 6
151
2
47
12
202
388
108
98
16
34
0
0
193
201
1
51
195
131
536
3004 9
184
76
1223 4
1453
2030
3
16
167
5015
45
470
1434
316
1020
4058
140
183
1200
Nd e
vivie nd as
afe cta das
P/
1437
0
15
483
52
1
1
2
43
57
8
120
197
35
46
1
28
45
300
Nd e
vivien d as
d est ru id as
P/
314
2
30
3
21
16
2
1
30
37
1
14
39
30
88
Hec treas
d ecu ltivo
des tru idas
P/
5
P/Preliminar.
Fuente:InstitutoNac ionaldeDefens aCiv il(INDECI).
PG.47
Grfico N 40
Per: Nmero de emergencias ocurridas, segn departamento, agosto 2011
60
45
39 38
40
3 3
1
Tacna
Madre deDios
Cajam arca
11
Lambayequ e
15 14 13 12
Puno
20
20
Are quipa
31 29 28
1
Tum bes
LaLibe rtad
Callao
Ica
ncash
Ju nn
Amazo nas
Piura
H uanca velic a
Ucayali
Hunuco
Ayacucho
SanM artn
A purmac
Cusco
Lo re to
Lim a
Fuente:InstitutoNacionaldeDefensaCivil(INDECI)
ElINDECIinformaquelasprincipalesemergenciasque
fueronocasionadosporfenmenosnaturalessucedidosen
el mes de agosto, son a causa de vendavales (49
emergencias),heladas(38),sismos(18)yderrumbe(17),
entreotros.Asimismo,lasemergenciasocasionadasporla
Cuadro N 46
Per: Emergencias y daos producidos a nivel nacional, segn tipo de fenmeno, agosto 2011
T otal
Em er gen cias
P/
To tal
337
Fenm eno snaturales
160
49
Ven davale s(VientosFuertes)
38
Hela da
18
Sism os
17
Derrumbe
10
Precipitacio nesLluvia
9
Deslizamiento
8
Marejada(Maretazo)
5
Inundaci n
3
Precipitacio nesN eva da
1
Riad a(C recidadero)(Avenida)
1
Seq ua
1
Otrosdegeodinmicaexterna
Fenm eno santrp ico s
177
153
Incend iourba no
10
Incend iof orestal
9
Cola psodeviviendas
3
Contaminacionam biental(Agua)
1
Contaminacionam biental(Suelo)
1
Otrosfe nmen oste cnolgicos
Ti podefenmeno
%
100,0
47,5
14,5
11,3
5,3
5,0
3,0
2,7
2,4
1,5
0,9
0,3
0,3
0,3
52,5
45,4
3,0
2,6
0,9
0,3
0,3
9
4
Heri dos
P/
23
23
12
11
Has.deCultiv o
Destr uidas
P/
5
5
P/Preliminar.
PG.48
Grfico N 41
153
49
Vendavales
Helada
38
Sismos
18
17
Derrumbe
10
Fenmenos
Fenmenos
Incend io fo restal
10
Precipitaciones - Lluvia
Co lap so de viviendas
Deslizamien to
Mare jad a
Inundacin
3
3
Sequa
1
1
50
100
150
200
Grfico N 42
16
12
34
51
47
98
108
131
151
202
201
195
193
388
536
2
1
200
400
600
Paraelmesdeagostode2011elINDECI,reporta314
viviendasdestruidasanivelnacional,observndoseque
los departamentos con mayor nmero de viviendas
GrficoN43
Per:Viviendasdestruidas,agosto2011
Ucayali
88
39
37
Puno
Loreto
30
30
30
SanMartn
Lima
Ayacucho
21
Huancavelica
16
Hunuco
14
Piura
Cusco
Ica
Arequipa
MadredeDios
1
1
Junn
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Fuente:InstitutoNacionaldeDefensaCivil(INDECI).
6. Fenmenos meteorolgicos
6.1Heladas
Elterritorioperuanotieneunaconfiguracingeogrfica
especial,debidoalapresencia delaCordilleradelos
Andes que posee una influencia significativa en las
variacionesdelatemperaturadelaire,dandolugarauna
variedad de climas. Entre estas variaciones de la
temperatura,encontramoslasqueseregistranenciertos
lugares del pas con temperaturas bajo cero grados
centgrados, comnmente llamadasheladas yque se
encuentranconmayorfrecuenciaenciertoslugaresdela
sierraconalturasgeneralmentesobrelos3milmetros
sobre el nivel del mar, coincidente con la hora de la
temperaturamnimadelda,normalmenteenlamadrugada.
Losimpactosquetienenlasheladasenlasactividades
econmicas, especialmenteen el agro, as como sus
repercusiones en el rea social y ambiental, son
significativos.
Segninformacinde20estacionesdemonitoreodel
Servicio Nacional de Meteorologa e Hidrologa
(SENAMHI),losmayoresdasdeheladasmeteorolgicas
(31das)eneldepartamentodeArequipasepresentaron
enlasestacionesdeImatayPillones,entantoquelaestacin
deCayllomareport30dasySalinas29das.
EneldepartamentodePunosereportaron31dasdeheladas
enlasestacionesdeCapazo,Cojata,CruceroAlto,Lagunillas,
Macusani y Mazo Cruz. Mientras que la estacin de
Desaguaderoenfrent25dasyenCabanillas16dasde
heladas.
Igualmente,eldepartamentodeTacnatuvo30dasdeheladas
verificadasenlaestacindeChuapalca.Mientrasque,enla
estacin de Candarave se produjeron 10 das con este
fenmenometeorolgico.
EneldepartamentodelCuscolasestacionesdeSicuaniy
Antayreportaron25y24dasdeheladasrespectivamente,
mientrasqueenJunnenlasestacionesdeLaOroyaySanta
Anaseregistraron19y10dasdeestefenmenoencada
estacin.EnlaestacindeLircayeneldepartamentode
Huancavelicaseregistr3dasdeheladas.Noobstante,la
estacindeLaVictoriaeneldepartamentodeCajamarca
tuvo2dasdeheladas.
PG.50
CuadroN 47
Estaci n
Arequipa
Imata
Arequipa
Pillones
Arequipa
Caylloma
Arequipa
Salinas
Cajamarca
LaVictoria
Cusco
Sicuani
Cusco
Anta
Huancavelic a
Lirc ay
Junn
LaOroya
Junn
SantaAna
Puno
Capazo
Puno
Cojata
Puno
CruceroAlto
Puno
Lagunillas
Puno
Macusani
Puno
MazoCruz
Puno
Desaguadero
Puno
Cabanillas
Tacna
Chuapalca
Tacna
Candarave
P/Preliminar.
Fu ente:Serv icioNaci onaldeMeteoro logaeHid rolog a(SENAMHI).
Fr ecuenci a(%)dasde
h eladas/Total diasdelm es
31
31
30
29
2
25
24
3
19
10
31
31
31
31
31
31
25
16
30
10
100,0
100,0
96,8
93,5
6,5
80,6
77,4
9,7
61,3
32,3
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
80,6
51,6
100,0
32,3
CuadroN48
Departamento
Estacin
Puno
MazoCruz
19,2
Puno
Capazo
19,0
Tacna
Chuapalca
18,5
Arequipa
Pillones
15,6
Arequipa
Imata
14,8
Puno
Lagunill as
14,4
Puno
Cojata
13,8
Puno
Macusani
12,6
Puno
CruceroAlto
11,6
Arequipa
Salinas
10,4
Arequipa
Caylloma
8,8
Puno
Desaguadero
7,4
Cusco
Sicuani
7,2
Puno
Cabanillas
6,0
Cusco
Anta
5,8
Junn
LaOroya
4,9
Huancavelic a
Lircay
3,1
Tacna
Candarave
2,8
Junn
SantaAna
2,4
Cajamarca
LaVictoria
1,2
P/Preliminar.
Fu ente:ServicioNaci onaldeMeteoro logaeHid rolog a(SENAMHI).
PG.51
Grfico N 44
1,2
2,4
2,8
3,1
Estaciones
Es taciones
LaVictoria
S antaAna
Cand arave
Lircay
LaOroya
Anta
Cab anilla s
S icuani
Desaguadero
Caylloma
S alina s
CruceroAlto
Macusani
Cojata
Lag unilla s
Imata
Pillone s
Chuapalca
Capazo
MazoCru z
24,0
4,9
5,8
6,0
7,2
7,4
8,8
10,4
11,6
12,6
13,8
14,4
14,8
15,6
18,5
19,0
19,2
19,0
14,0
9,0
4,0
IntensidadC
Fuente:ServicioNacionaldeMetereologaeHidrologa(SENAMHI).
PG.52
FichaTcnica
1. ObjetivodelInformeTcnico
Mostrar las variaciones en el corto plazo de las
estadsticasambientalesprovenientesdelasdiferentes
InstitucionesGubernamentalesdedicadasalestudioy
proteccindelmedioambiente,afindeapoyarenla
tomadedecisionesparaeldesarrollosostenible.
2. Cobertura: NacionalyreaMetropolitanadela
ProvinciadeLima.
3. Periodicidad: Mensual
Trujillo(LaLibertad),EPSELS.A.(Lambayeque),EPS
SEDALORETOS.A.(Loreto),EMAPATambopata(Madre
deDios),EPSMoqueguaS.A.(Moquegua),EPSGRAU
(Piura),EMSA(Puno),SEDAJuliaca(Puno),EMAPA
Yunguyo(Puno),EPSMoyobamba(SanMartn),EMAPA
S.A.(SanMartn),EMFAPATumbes(Tumbes)y
EMAPACOPS.A.(Ucayali).
6. VariablesdeSeguimiento
LasvariablesdeseguimientoparaelreaMetropolitana
deLima,son:Produccindeaguaycalidaddeagua.
4. Fuente
Registrosadministrativosyreportesdemonitoreos
desarrollados por las entidades pblicas sobre
estadsticasambientales.
5. Entidades Informantes
DireccinGeneraldeSaludAmbiental(DIGESA),
Servicio Nacional de Meteorologa e Hidrologa
(SENAMHI), Instituto Nacional de Defensa Civil
(INDECI),ServiciodeAguaPotableyAlcantarillado
deLima(SEDAPALS.A.)yparaelrestodelpas,las
empresasprestadorasdeserviciodesaneamiento,
informacin recopilada por las Oficinas
DepartamentalesdelINEI:
EMUSAP S.R.L. Amazonas (Amazonas), SEDA
ChimboteS.A.(ncash),EMUSAPS.A.Abancay
(Apurmac),EPSSEDAPARS.A.(Arequipa),EPS
AyacuchoS.A. (Ayacucho), EPS SEDACAJS.A.
Cajamarca (Cajamarca), SEDA Cusco S.A.A.
(Cusco), EMAPA Huancavelica (Huancavelica),
SEDAHunuco (Hunuco), EMAPICA Ica (Ica),
SEDAMHuancayoS.A.(Junn),SEDALIBS.A.
Lasvariablesdeseguimientoparaelnivelnacionalestn
constituidaspor:Volumendeproduccindeaguapotable,
caudalpromediodelosrosdelasvertientesdelOcano
Pacfico,AtlnticoyLagoTiticaca,precipitacionespluviales
promedioenlascuencasdelasvertientesdelOcano
Pacfico,AtlnticoyLagoTiticaca.Finalmente,seincluye
informacinreferidaaemergenciasydaosproducidos
porfenmenosnaturalesyantrpicos.
7. TratamientodelaInformacin
Seidentificalainformacinestadsticaprovenientede
registros administrativos o estaciones de monitoreo,
generados en las instituciones pblicas, que estn
disponiblesfcilmente,documentadosyseanactualizados
regularmente.
Estainformacinesrequeridaoficialmentealasdiversas
instituciones y luego de un proceso de anlisis y
consistenciaespresentadaencuadros,acompaados
degrficosybrevescomentariosqueayudenaunamejor
interpretacindelascifras.
Crditos
EmpresasPrestadorasdeServiciosdeSaneamientoEPSs
EquipodePlaneamientoOperativoyFinanciero.
ServiciodeAguaPotableyAlcantarilladodeLimaSEDAPAL
DireccinGeneraldeHidrologayRecursosHdricos.
DireccindeClimatologa.
DireccinGeneraldeInvestigacinyAsuntosAmbientales.
ServicioNacionaldeMeteorologaeHidrologaSENAMHI
OficinadeEstadsticayTelemtica.
InstitutoNacionaldeDefensaCivilINDECI
PG.53