Lerni Esperanton plej gravas

Malferme

sperantistoj estas tiom entuziasmaj pri sia lingvo, ke ili ne volas resti iaj solaj posedantoj. Tial ili informas pri i anka aliajn. Renato Corsetti, kiu iam troigas por emfazi sian mesaon, lastatempe skribis en reta diskuto, ke nia tasko estas paroli pri Esperanto al ne-esperantistoj; io cetera estas nur io cetera. Mi pensas, ke anka io cetera estas same grava. Tiel anka Renato fakte agas, kiel scias iu, kiu adis kanzonojn tradukitajn de li el iu itala dialekto a legis liajn prilingvajn studojn. Ni esperantistoj estas strangaj homoj. Ni povas deklari nin adeptoj de finvenkismo, ramismo, uneskismo a io alia, sed en realo ni estas ajnistoj, en kies pensado kaj agado miksias diversaj, e inter si kontraaj ismoj. Ni laboras pri tri grandaj kampoj: disvastigo, instruado kaj utiligo de Esperanto. Tio ne estas ordo de graveco sed nur alfabeta ordo, ar ne eblas elparoli la tri vortojn samtempe. Diskuti pri tio, kiu el ili estas la plej grava, ne havas sencon. iu rajtas okupii pri tio, kion li a i sentas plej proksima al la koro, kaj uste tiam li a i faras la plej bonan kontribuon al la pluvivo kaj disvastio de Esperanto. iu havas same valoran lokon en UEA. Tiuj, kiuj substrekas la paroladon pri Esperanto al neesperantistoj kiel la plej gravan taskon de UEA, pravigas sin per la Statuto, la kies 3-a artikolo disvastigi la uzadon de la Internacia Lingvo Esperanto estas la unua celo de UEA. Tiu celo estas tamen multe pli vasta kaj profunda ol nur informado pri Esperanto. Verki poemojn estas uzado de Esperanto kaj povas esti pli bona kontribuo al la unua celo de la Statuto ol la plej lata reklamado, kiu povas doni falsan senton de memkontento pri konkreta agado sed neniun rezulton krom perdo de mono kaj energio. En la postparolo al la Esperanta Kalevala, Vilho Setl skribas pri la kredo de prafinnoj al la forto de la vorto. En la 19-a jarcento la filozofo J.V. Snellman instruis siajn samlandanojn, ke la sola forto de malgranda popolo trovias en la vorto, tio estas, en strebado por edukado kaj klero. Tial e en la plej mizeraj regionoj de Finnlando oni zorgis pri lernejoj kaj bibliotekoj, kaj pagis decajn salajrojn al la instruistoj. Oni pensis, ke io cetera estas io cetera, ar se la popolo estos bone edukita, la cetero venos de si mem. Tiel anka okazis.
En Somera Esperanto-Studado oni lernas en 5 grupoj.

44 jarojn pli frue, en 1920, la juna Setl resumis la redaktopolitikon de la gazeto Esperanta Finnlando fine de ia unua aperjaro en la spirito de Kalevala kaj Snellman: Por triumfi, la esperantista popolo devas lasi diversajn infanaojn kaj evolui is vera kulturpopolo. Eduki la samideanaron en tiu direkto anka ni volis partopreni en tiu grava laboro. Sendepende de tio, u ni volas koncepti nin kiel ian metaforan popolon a malpli emocie kiel komunumon a movadon, nia vojo al kresko bezonas, ke ni eduku kaj klerigu nin. E la plej vervaj informistoj ne forgesas tamburi, ke mondaj literaturaoj estas tradukitaj en Esperanton kaj ke Esperanto posedas anka propran originalan literaturon, teatran kaj muzikan kulturon, ktp. Pasintjare ili ripetadis, ke la lingvo havas jam 125-jaran historion, kies plena priskribo plenigus bibliotekon. Mi tamen timas, ke malmultaj el ili havas e nur supraan konon de la Esperanta literaturo kaj e ne bazajn sciojn pri la historio de la lingvo. Krome, fundamento de la Esperanto-klereco estas bona rego de la lingvo, sed ajnas esti regulo, ke ju pli late iu reklamas ian facilecon kaj advokatas lingvan demokration, des pli malbona estas lia a ia propra lingvoscio. Esperantisto, kiu bone regas la lingvon, regule legas ian literaturon kaj orientias pri ia historio, estas la plej bona reklamo por la lingvo. Kiu interesias anka pri lingvopolitikaj aferoj, tiu studu anka ilin por akiri sufiajn sciojn por kurae kaj konvinke argumenti kontra eraraj prezentoj, kiel diras Gvidlinioj pri informado komence de la Jarlibro. Serioza eksterulo pri neseriozaj ni ne interesias iel sentas e kulturita esperantisto fidindecon kaj e ion allogan, dum informtrudulo tuj elvokas tedon. La unua lasas pozitivan impreson pri Esperanto, la dua nutras malnovajn antajuojn. Jes, informi pri Esperanto ne estas la plej grava tasko de individua esperantisto nek de UEA. La plej grava tasko estas bone lerni Esperanton en la vasta senco de klerio pri i. Helpi en tio estas la plej grava tasko de UEA. io cetera venos de si mem. Osmo Buller

SES 2012

1267 (3) marto 2013 ESPERANTO 51