Biblioteka Instytutu Polsko-Rosyjskiego nr 1

- 1

2012

Seria naukowa: Biblioteka Instytutu Polsko-Rosyjskiego

: -
Redaktorzy serii: Nadieda Bagdasarian, Olga Orlowa, Irina Popadeykina, Rafa
Czachor
: , , ,

Recenzja naukowa: dr hab. Olga Orowa, kierownik katedry teorii jzyka i metodyki nauczania jzyka rosyjskiego i literatury Tomskiego Pastwowego Uniwersytetu Pedagogicznego
: . ,

, (.), , -
, 2012, ISBN: 978-83-935729-0-8
Irina Popadeykina, Rafa Czachor (red.), Teoria i praktyka nauczania
jzyka rosyjskiego jako obcego, Instytut Polsko-Rosyjski, Wrocaw
2012, ISBN: 978-83-935729-0-8
Projekt okadki: Micha Bartnik
:

Publikacja dostpna na licencji Creative Commons CC BY 3.0 Attribution

Creative Commons CC BY 3.0 Attribution
Wydawca: Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski, www.ip-r.org
: - , www.ip-r.org
-

Publikacja wydana wycznie ze rodkw finansowych Instytutu PolskoRosyjskiego

Egzemplarz bezpatny


........................................................................8
I
: ,
, ,
,
: .........................10
, ,

...............................22
,


...........................................................................27
,
-
..............................................................................................40
,
(
) ..............................................................................48
, ,
: ....................................................................................59
,
-
...................................................................67

 , ,
( ) ...................................................................................79
,

- ...89
II
:
, ,


..............................................................................................96
,


..........................................................116
,

............................................................136
-,
( . . ) ......................................................................................145
,
........................153
,

........169

Streszczenie .......................................................................178
- ......................................180
O Instytucie Polsko-Rosyjskim .......................................181




. ,
.
, ,
1990-
2000-,

.
- 2010 . - .

, .
, - : , .
- .

(, , , ,
, ) ,

,
.

8

 , , ,

.
,
. , ,
, ( . ,
. , . ),
( . , . , . ).
,

. . , . . ,
. .

. ( . . ),
(. ),
: . ( . ), . . , . ( . ),
( . )
, , , , , .

I
:
, , ,

( ) , , .

. , ,
, ; , , .

,
( ,
, ..).

,

. ,
.

, 10

; . - () - ,
- (
XXI ).
,
, , .
1.
-

, , ,
, , .
, , , , , , ( , , ). , :
1. ,
c , , .
, , . , , 1

.. (.) .
, 2004, . 11.
11

. ,
( ),
. ,
, , ,
. , , .
,
.

, , , . , -.
.

. ,

, .
2. (, -
), . , ( ).
, , , *noga
[].
3. (XIXVII .)
12

. ,
.
, : ,
, (, ) .
. , , : - .
4.
, ( ). , .

2;
,
.
3 .

, ,
, , , . ,
, , , - .
2

.. , .. , .. -,
. , 2004, . 77.
3
.. , , 1981,
c. 188; .. , ,
1984, c. 184.
13

, , , (, , ). , , ,
: , , ,
.
, ; ,
,
. , ( , , ).
:
(.. ). . , . , ,
. , , , :
( ).
, , . , ,
( ). ,
.
,
-,
. 14

, , -,
--, . ,
.
, (, )
.
.
, ,
.
, , ,
. .
: (.. )
. : . . // ; .. .
// ; . * // *. :
;
; . .
,
, , ,
.

;
,
.
, . , , (
),
, , , , .
15

XVII .

, , . ,
. ,
, , .

(16721675 ).

<> ,
, . , , .
;
, . , , , ,
; . , , . .
,
. , , ,
. , , ; ,
. .
<> .
,
- . ,
: , ,
, , , ,
, 16

, ;
. - .
, ,
;
. , . ,
, : , , ! , , , , - . <>

:
, , ; .
; ,
, ;
.
, .
, -.
, .
, , ( ).
, .
, , , ; , .
,
,
; ,
, .
, XVIXVII ; , .
, .
, .

XVIXVII , .
17

, ; ,
; .
, .
- : , .

:
1. . , .
. .
2.
. ?
3.
.
- ?
4. . ?
5. , .

,
. .
, . : ,
, ; ,
,
.

: , : 18

. ,
, ,
. , , . , I ,
: I .
, .

. . . . , , , .
:
1. ?
2. :
) , ) , ) , ) .
1. , , ,
. 2.
,
.
3. , ,
. 4. , -
.

3. :
) ;
) ;
) ;
) ; ) -; ) ;
) ; ) ; ) ; ) -

19

; ) ; ) ; ) ; ) .
4.
, . :
) ; ) (); ) ; ) .
1.
, , .
2. ,
. 3.
. 4.
.

5. .
) ; ) (); ) ; ) .
1. . 2. . 3. . 4. .
5. . 6. . 7. . 8. .

6.
.
1. . 2. . 3.
I . 4. . 5. . 6.
.

7.
:
) ; ) .
: : - *or-. .
, , , , , ,
, , , , , , , , , , , , , .
20

,
( -;
,
).

: ,
?; , ?.
, , .
, , , .
. ,
, . , , , , .
: (
, ,
- ), , .

21

.

.
- , , , , .
,
,

.
, , ..,
( ),
. () , , , ,
. . , , ,
. 22

.
, ,
,
: , , .
, ,
. , ,
, , ,
. .

, , (),
, : , -, , -.
, ,
, ()
. , -
.
(,
, , ), , : , , , ,
..

, ,
: , , , , .
,
, , , .
23

, .
, , .. 1
.
: , , , , ,
.. : , .
: , ,
. : , .
,
, .
, : , ..

(),
, , , .
-
() ,
.
. ,
- .
- , 1

.. , :
, 2003.
24

.
-
, , , , .
(, , , , , , , ,
, .), , .

. ,
. :
-
;
- , ;
-
.
.
, , , ,
, , .

:
1. . ?
2. .
3. () .
4. ?
5. ?
6. ? .
, .

25

,
, .
,
,
:
- ;
- ;
- ();
- ;
- .
,
. . ,
.
.
, ,
,

.

26

. - ,
.
, . , , .
70- XX , ,
, . 1. ,
c ,
, , , - 2.
1

A. Kowalska, Realioznawstwo wykorzystanie materiaw autentycznych a przygotowanie do matury z jzykw obcych, <www.womkat.edu.pl/files/kwartalnik/21-22/Kowalska.doc>
2
J. Wierieszczagin, W. Kostomarow, Lingworealioznawstwo a nauczanie
jzyka rosyjskiego cudzoziemcw [ .:] S. Siatkowski (.), Elementy
realioznawcze i literackie nauczania jzyka rosyjskiego, Warszawa 1977,
c. 13; .. ,
27

. ,
, . , ,
.
1954 3. , , .


.

, .
, , , .

[ .:] , 1974, . 3; .. , .. , :
, 1990.
3
19 1954 ,
<http://conventions.coe.int/Treaty/rus/Treaties/Html/018.htm>
28

, , .
.
, . ,
,
, .

4.
.
, .
,
.
-
: . .
, , .
.
4

: , , , , .
29

, , .
, , :
1. .
, .
.
1.1. : , .
,
.
1.2. : ( , , ,
, );
(, ); ;
.
2.
, .
.
2.1. :
, (, , -

30

), .
2.2. :
;
; .
3. . . .
3.1. : , (, , , ); , , , .
, .
3.2. :
; ; ; ; ; ;
.
4. . , - 31

.
.
, : , , .
4.1. :
: ( , , ).
,
, : ,
,
.
4.2. : ; , ;
;
;
.
5. . .

, .
5.1. : , ,
,
32

(, , , ),
.
5.2. :
; ;

; ;
.
,

,
, .

, , . , .
, :
1. .
, . , , .
, ,
(, -,
, ).
1.1. : ,
, 33

,
.
, ,
(, , , ,
).
1.2. : ;
; ;
.
2. . , .
.
,
(
), , , .
2.1. : , ( ,
, - , )
(. , . , . , . ),
-.
2.2. :
;

34

; ;
.
3.
.
, ,

. , .
, ,
.
3.1. : , ,
,
, (, ).
3.2. : ; -
; (, )
; , ;
; . .
4. .

:
, 35

, , . , , , -
.
4.1.
(, , ,
, ), (, , 24, , ,
), ,
.
-
, - - .
4.2. :
;
.
5.
. , - .
, ,
, .
5.1. ,
,

, .


,

,

36

.
5.2. : ;
.
, , ,
.
, .

. ,
. ,
:
, , 5.
,
, , , , , , - , , . ,
,

, , .
5

.. ,
[ .:] .. (.), , 1978, . 189.
37

. , , 6.

,
, , .

; ;

.
-2009.
,
7.
, , , ,
. --
.
,
.

6

. . ., . , 2008.
.. , -2009.
. , 2009.
7

38

.
,
.
, ,
. . , , ,
, , .
, ,
, ,
.
,
. -2 -3.

39

-


, , , .

, . ,
.



,
.
..
.. ,
,
. , , 1.

.. , .. ,
, 1998.
40

, . , ..
(, , , ), , 2. .. , .. , ..
: , , , 3.
,
, , , , .


, -.

, .
- , . , ,
- ,
.
2

.. , ,<www.eidos.ru/journal/2002/0423.htm>
3
.. , : , 2002, c. 50-59.
41

,
, ,
- . ,
,
,
, . ,
, - :
, ;
, ;
- - ;

;
,
- .
, -

- , . :
1)
, , ;
2) : , , , , ;
42

3) ;
4)
;
5) , :
,
, ,
;

,
,

, ;

, ,
.
, , .
- :
1. , .
. .
, , , , .
2. . , .
: --

, ,
, .

43

3. .
.
.
,
.
, .
.

4. .
:

1. . 2. . 3. . 4. .

5.
.
:
, , .
,
. .
1. ,
. 2. ,
. 3. , .

6. .
. . .

.
,
.
, .
44

.
, , .

.
,
, ,
, .
,
.
.
, .

,
, .

, . - -,
.
. ,
- (, ).
.


,
. , ( ). , U- (), ()
()4.

, <www.ecosystema.ru/07referats/gornporodi.htm>
45

7. ,
.
1. ?
2. ?
3. ?
4. ?

8. , .
1. ,
2.
, , , 3. ,
4. ,

9.
. .
1. . 2. . 3.
, .
: , , (), .

10. .
1. .
2. ,
. 3. ,
. 4.
.

11. .
12.
.
46

13. .
14. .
.
, ,
- ,
, ,
,
.
1825 . . ; ,
.
, ,
.

, -

, , .
. , , .

47

( )


, .
,
1, ( . ) , , ,
2
. , : .. , .. , .. ,
.. , .. , .. , .. ,
.. , .. , .. , ,
.

, .
. ,
.

1

.. , .. ,
( ), <http://www.gramota.ru/slovari/info/az/>
2
.
48

o ,
.
,
: , , , .
. . 3
:
, , , , .
,
:
, , , ..

. .
, , , .
- , , : , ,

.. (.), . . . I.
, 1996, . 15-16.
49

, , , ..
. , , , .


, .

.

(,
,
,
).

.. ,
, :
4

.. ,
, , 2007, 1, . 40.
50

(, , , ) ,
, , 5.
,
, , , , .

,
,
, ,
, , , ..
, , ..,
.
,
6 ,

( ,
.), . , , 5

.
.. .,
. , - 2001; .. .,
. , 2001.
6

51

. , . .
(.. , .. , .. )7, .
(.. , .. )8.
( )

(
5 , 3 ) -,
.
,


( ,
).
:
, ,
- ,
, , ..
(2 ) , .
.
,
,
.

, - , 7

.. , .. , .. , . . ,
2007.
8
.. , .. . , - 2008.
52

, ,
, , , , .
, , .
.. 0/1/2/ 39,
. : , , . . .
,
, .
,
,
.

, .

.
, . , . , . (
)10 - 9

. . . 0/1/2/3. , 20052007.
10
. , . , . , , - 1998.
53

,
, ,
.
. , , , , .

. , , . ,
, ,
, . ,

- .
, , ,
.
, ,
( ,
,
, , , , , , , , , , , ..).
, -54

, , . ,
, ( )
, -
(, , ,
..) ,
11. , 12.
,
(, , ) , , , . () , , , . , .
, , , , . ,
:
, ( , ), SMS , ,
, ,
(resume),
, ..
. . , 11

.. , [ :] , , 2009, .18.
12
.
55

,

13.

.
(1 )
, ,
/ .
:
. .
: , , , . , :
. ,
, , / ?

,
( ) : / / /
..

, , .
: . (, ) ?
- , .
13

. . , [ .:] , --, 2003, . 11.

56

- (, , ): , , , ; , ; -: ?,
? .. ,


,
, , .. , , , , .
-, , ,
- ..

.
-, , .. , , , . ,
, , - (, , , ,
..). ,
( , , , .),

( ,
?
?). , 57

, ; .
, - ,
, -
..
. .
, ,
, ,
, .

.

58

.
,
, 288 1.
.
,
. ,
, . 2012 .

. -
,
, ,
,
.
,

,
.
1

., , ?,
, 2000, 1, . 29.
59

(
).
, .
( ).
:
, , , , .. , , .
, , , . , ,
,
, -
.. , .
,
. ,

. .
, , .
,
. ,
60

, .
,
, . ,
. ,
, -
, , - . , . -, ,
, ,
,

.
-. , ,
.
- ,
. -,
, : , , .
,
. -,
, : ,
. -, 61

. -3 (
) -4 ( ).
, ,
.

-2 ( , , , , ).
,
:
(,
(), [] , [] ); (
; ;
); ( , ) ..

. , , .
,
( ): - , , .

, (, , ; , , , , )
.

: . ,
. (,
) (, ).
62

, ..
,
. ,
(

).
- - . , , , : , ,
une aiguille (- );
,

: une ville , ,
(- ).
- . , (,
) : ,
, un malheur; , , une
maladie.
. : ( );
; , .
,
.
- -
, - , ,
,
. 63

-: un avenir , . - .

. :
,
,
(
, aller). , - ,

, - .
, -,
, . . . , -, ,
, .

. ,
- .
, . -
, , , , , .
, ,

64

. ,
, . ,
, .. , , .
,
, ,
,
. ,
, ..
, ,
.
,
-: ,
, ,
, ,
. , , , , ,
- ,
, ,
.
,
.

. , ,
- .

65

. , , . .
, , . , . ,
.
,


, ,
. , ,
- ,
,
, .
-
. , ,
. ,

.


. ,
, .

66

-

-
, , , ,
.

,
.
() .
- : -, ; -, , .
,

, , 1, ,

( 1).

.. , : , 1982, . 49.
67

1
:
1) , ;
2) ,
, ;
3) , , ;
4) .

, , :
1) ; 2)
; 3) ; 4) - .
.

: 1)
; 2)
; 3) ; 4)
; 5) , ; 6)
.
: 1) ;
2) , -, ; 3) , ;
4) ; 5) ; 6) .
: ( 2).

68

2



:
1) ,
, : - , -
;
2) , , : , ;
3) , ,
: , .

:
1) , : , ;
2) , : , ;
3) , , : , .

,
.
, , , : 1) ( 3) 2) - ( 4).
-
.
3


, , :
1. ,
, .
, .
69

2. , .
3. ,
--, , , --, --,
.
4. ,
-- (--), --,
.
5. , .
6. ,
( ).
7.
, , : ) ( -) - (--); )
. ,
, .

():
, ;
, . ,
,
. , . .
, -

. , , , -

70

2. , , ,
( ), , , , .
. , () -
,
, 3.
,
, ( 5):
5

, :



, :

, :



, :



, : , :

.. , ,
1989, . 192.
3
.. , ,
1995, . 216.
71

, , ,
, ,
, ,

, , (
), ,
, ,

.
, , . , , ,
, .
( ),
. .
1. ,
.
. , .
. , .
. , ....
D. , .
E. , .
2. , .
. , .
. , .
. , .
D. , .
E. , .
3. ,
_____- + --.
. , .
. , .
. , .
D. , .
E. , .
72

4. ,
--.
. .
. .
. .
D. .
E. .
5. .
,
,
. -
. -. --

6. .

. .
.
. .

7. .
.
.

73

. .

8. .

. .
. .

9. .
-
-

.
.
.
D.

-
-

74

10. ,
.
. .
. .
. .
D. .
E. .

, , , , . , :
1) ( ); 2) ; 3) (),
; 4)
; 5) , ; 6) . ,
,
,
. ( 6).
6
..................................................
12. : :
, , , , , , , , , .
( )
: , , , , , , , , ,
14. 13.
13. : !
75

(, ,
2, 12)
14. : !
(, )
15. :
. .
1. , .
2. , . 3. . 4. , .
5. , . 6. .
7. , , .
( )
: (), (), (), (), (),
(), () 18.
16.
16. : !
( , 2, 15.
, ,
,
. , , )
17. : : , , , , , , .
18. : !
( )
..................................................

() -
. ,
4. ,
:
4

.. , .. , , 2011, . 82.
76

Borland Delphi 5 : 1)
; 2) , -,
; 3) , 9 , 62 , 40 ;

; 4) .
: 1) (-); 2) ,
,
; 3) , ; 4)
,
, 77

; 5) , ;
6) (),
; 7) ( 1000 ,
6 ,
). IBM- MS-DOS Windows ;
.
,
,
, ,
. : ;
, ;
,
, , , , .
, . ,
, .
, -
, . (),
,
.

78

(
)
(, , , )

.
.
, , , .
,
, , .

1, . , , .
1

.: .. , . . , :
, 2007; .. , ,<www.smtueco.ru/en/items/>; . , : , 2005, c. 42.
79

: 1)
; 2) ;
3) ,
.
, .. ,
-
,
2.
. . (Inter ,
act ) , , -3,

, , , ,
,
, , , , , ,
, , ( ).

, ,
2

.. ,
, , 2001, . 9.
3
. , , <www.katerina-bushueva.ru/publ/ikt_v_obrazovanii/ikt_v_obrazovanii/informacionnye_tekhnologii_i_interaktivnoe_obuchenie/4-1-0-3/>.
80

, , .
,
, .
, ,
. , ,
, .
, ,
, . -
, ,
, ,
, .
,
.
,
,
.
- ,

.
, , , 2 :
,

81

, .

- (
),
-, .
,
:
1.
,

.
2. ,
.
, , ,
, ,
.
, , :
? ?
?
?
?
? ?
?
?
?
? ?
? ?
82

,
, ,
.

, .
:
1. ;
;
2. ;
3. ;
4. ;
5. (, , ..);
6. ( ,
.).
.

. ,
3040 , . , 1012 , , ( ),
34 .
, . .
. : , , .
83

. : , , , ..

, , ,
. ,
-
( ).
,
.
. . ,
- .
,
.
, .
:
1. ?
2. ?
3. ?
4. ?
5. ()?
6. ?
7. ?
8. ?
?
9. . ? /
? ? (, , , , , , )
84

.
1. ? ? ?
2. . ? ? ( , , , , ,
, ).
3. ?
4.
? ?
5. ?
6. ?
7. ?
8. ? ?
?
9. ?
10. ?
, ,
,
. , , , .
, .
( , ) .

, , .
1 .
, 85

,
. .

, , .

.
:
1. ( );
2. ;
3. ;
4. .
, ,
.
, ,
.

, , .
.
. , -, .
, ,
.
. -

86

.
.
, , :
1)

/;
2) (


);
3)
,
,
,
, , , ;
4) ,
(
, , ,
;

, , , , ,
).

87

:
1) ,
;
2)
: ,
;
3) , ; , , , ,
4
4)
- - ;
5)
,
.

.. , .. , .. , , [ .:]
.. (.), . . 1991, c. 87.
88

-

. , ,

, . .
.
- , , , , .
,
- ,
, .

:
;
;
;
89

, -;
.
, , , , , ,
,
.
, , - .
. , ,
. .
60% , , , , .
, , 1.
, , , 1

.. , .. , .. ,
[ .:]
2030, 2008, . 70.
90

-, . , , , . ,
, , .
.

,
2.
:
-
, ;
-
,
( - , ).
, 20003000 1015
1,52
3.

.. , .. ,
[ .:]
.. (.), : : - , 2009, . 225.
3
.. , , 1990, . 81.
91

, :
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- .
, ,
, , , , .
,
, ,
.

,
4.
,
4

.. , .. , .. ,
: , , [ .:] .. (.),
: : - , 2003.
92

-.

,

. , :
- , , ;
- ;
- ;
- ,
;
- ,
;
- ,
.5.
,
:
;
,
,
, ;

, ;

.. , , , 2006.
93

, ;
,
, .
-
, , , , ,
.

, ; ,
. , , ,
.
,
, - . , - .
, , - :
-
;
-
- , - ;
94

- -
.

95

II

:

,

(
). , ,
,

, , , .

, .
.

.
,
,
,
,
( - ,
, , ).

- ,
96

, , 1..
,
,
. : , ( ), , .

, , , , , .
, ,


,
, .

,
, ,
. (, ,
, , , ,
, , ,
1

.. , , , 2000, 2, . 38.
97

.),
(, , , I, II ..). ,
(27003000 ). - IIV .
.
,
,

.

. , .
. ( ,
, ).
,
: ,

, , ,
2.

.. , .. , .. ., , 1982, . 209.
98

( ). , , , .


( , ,
, ). , :
1. , .
.
, ,

/ ?
? ?
,
,

,
, ,
,
?
, ,


?
, ,

/
?
, ,

?
/
? ?
, ,
,
,
/
? ?
,
( )

? ?
/ ?
?
/ ?
?

,
/ ? ?

, ,
. , 99

( ).
(
). .
, 3.


. , . , , . .
2. 4.
.

, , ,
.
, ,
, , ,
. ,
,
. .
,
, , .

. : .. ,
,
. .. , 2008, 76-2,
. 160.
4
-.
100

, , .
, . ,
, , .

, , ,
. , , .
. , , ,
.

, , .
, ,
.

.
,
. . .

,
(, ..).
,
. .

101

, , , . .
.
. , , , , .

, , . .
. , , , . , .
,
. ,
,
, .
.
.
,
. ,
, .
, . . , , . .
.
,
.
102

, .
, , .

.
,
.
.

.

, (,
..).
, . .

, , , .
.
.
. , , , , .

, . :
,
, , , .
, .
,

103

, .
, , 3. (710).
3. .
1. ?
2. ?
3. ?
4. ?
5.
.
6. ?
7. ?
8.
, ?

, ,
( ).

( -), .. , ,
. (
). -, :
4. , . .
1. )
) .
104

)
2. ) . ,

) , , ,
) , , .
3. )
,
) .

) , ,
4. ) , , .
) ,

) .
5. )
.
) ,
) , . .
6. )
.
) .
) .
7. ) , ,
) .
) .
) , .
8. )
.
) ,

) .

105

9. ) .
) .
) ,
10. ) . , , .
)
)
11. )
) ,
) .
12. )
) .

) .

13. ) .
) , (,
..).
) ,
,
14. ) .
) .
) .

15. ) .
)

106

)
16. ) , , ,
.
)
.
)
.
17. ) ,

) ,
)
18. ) .

) ,
) .
19. )
,
)
) . ,

20. ) .
) .
.
) , , , .

, . , . ,
, .


107

. , , .
-, ,
:
, , .
. , , . , . .
.

, , . . . , ,
.
.
. .

.
.
. , .
. ,
. .

, , , , .
.
108

- : / , , , ,
.
,
.
/ , ,
, . , 5, .
-: ,
1. () ,
. 2. (). 3.
, , () . 4. , .

:
5.
.
1.
. 2. . 3.
. 4. .
5. , .
5

.. , , - 2010,
. 9.
109

6.
. 7.
. 8.

, .

. , , , , .

, , :
1. . 2.
. 3.
, . :
6. .
1. . 2. . 3.
, ,
. 4. . 5.
. 6.
. 7. , . 8.
, , . 9.
.

, , , , ,
.
.
. , -

110

6.
,
.
, , ,
. : , ,
. , ,
,
( ), -
( )7.
.

, . .
. ,
.
. 7 : ,
, .
,
:
7.
.
1. , . 2. , , . 3. 6

.. , .. ,
-: ,
1984, . 31.
7
.. ,
[ .:] ..
(.), , 2011, . 133.
111

,
. 4. ,
. 5. ,
, , . 6. , . 7. ,
. 8. , ,
.

, . 8 (1.
. 2. . 3. , .) 9 (1. . 2. . 3. , .
4. .) , .

( )

, . .
. .
, , ,
,
. , 112

.
. , ,
8.
,
:
8. .
1. , .
2. , ,
. 3. ,
. 4.
. 5.
. 6.
, . 7.
.

9. .
1.
. 2. ,
. 3.
.
4. . 5. ,
. 7.
, . 8.
.

,
.
6

.. , : , , 2012, . 133.
113

: , - , ,
, .. ,
, ,
,
.
,

( 10) (, . ).

(11) (, 1. -
, . 2. :
?, ?, , , ,
, .).
, ( ) . , 70 %. , 50 % 9.

, , , .
,
.
,
9

.. , ,
2000, . 54.
114

.
: , - .
- .
, ,
,
.

115

- ? .

, ,
.

: ( ), . -, , ,
. , , .
.

, ,
. , , ,
, , .
( . ) , , - 1.
( ).
1

.. , ,
1978, . 87.
116

. , , , . ,
.
.
, , ,
. , . .
,
- .
,
,
, . ,
, ,
.
,
.
, ,
,
, , .. -. , , : , -, ,
, , , , -, ,
,
, , , (, ,
, , . ( ), 117

, , , . ( ), , , , .. ( ) ).
, . , ,
, ,
, , (, ) , (..
( . anthropos nyma ) ( . topos , nyma )2.
, , .
.
. ,
, .

, .
, , . , , .

. , , . , (
2

, . 15, 163.
118

, , ). , , , .:
, ( , 1840 ); ( . (18721936));
( ) (
. (16131685)); ,
,
; ,
(
. () (17661844)); (
. ( 15101574));
, ,
, .. ( . (1755-1829), ,
);
, ( ) ( .. ); ,
( , ) ( .
(18651926)); , (
, ) (
(18221895), , );
(), ;
, ( , .) ( . 119

(18711910)); ,
(
);
(
(17061790));
( (18591906) (18671934));
; ,
;
( . . . (18451923),
1895. , ) .3. (Caesarian section)
.
, ,
4. (. ,
- , 5) .
( , , ) .
,
,
, .

, .
, , 365 . ..
( ), . 3

.. , .. , ,
1995, . 344.
4
.. , = Collins Dictionary of Medicine, 2005, . 501.
5
.. , . . , :
80000 , 1998, . 714.
120

, .
,
, (
, ). , : ()
(). .
, ,
, .
: ( , ; ; ), ( ), (, ,
) . , , .
.
( ) , .

(atropos ) , , ,
, . .
. (). .
,
. , , , .
, , . , ( )
121

( ) , ,
( ) , ( , (.)) 6.
( , ) :
,
,
, .
(. lethargia , lethe + argia ; .: , ) ,
: , , , ,
,
(.: ).
,
(14781553), , , : , ; ,
; .
(,
) , , , .. , , ,
6

.. , .. , , 1989, . 57.
122

, , .
, , , .
,
, .
(m1) ,
.

, ,
, , , , 7. , .
, ,
,
, . ,
.
, , ,
. , , ,
, . , : , .

,
. (syndrome)
,
.

, .
,
7

.. , . ., . 536.
123

, - .
. syn dromos 8.
. ,
.
( )
(. ), -, ,
. , , , , .
,
-, XIV . . , , , ,
,
.
,
,
,
. .
,
( , , ,
. , , )9.
.

8
9

, . 1018.
, . 266-267.
124

, .
, , , -, (
) , -, , , ,
, , .
, ( ). :
( ); , ( (.) ) ,
( , );
(, ); , , ; (
); , 1960-
( , - ); , () , , ( )
(), - -
(), - ;
,
( ); ( );
( )
.
,
125

. -
, ,

.
. - .
, ,
,
,
.

,
.
- , , ,
,
.
, ,
,
. ,
- , .. . ,
- -.

.. (,
6, , , ) 10,
. ,
, , - , .
( : , . (), (), 10

.. , : , 1985.
126

, . ( 6), (), , , (),

, : , , , , (), ,
(), , , ,
, , (), : ,
(), , , , (), (), ,
, (),
.
(, , , , ). ,
.
, - , - ,
,
.
. ,
, .
.
. . ,
,
, , . 127

, . , ,
, ,
, . ,
11.
, , (, , ,
, , ), (, 6). , , . ,
, , , ,
. , ,
, . , ()
.
, .. , ,
. .
.. ,
, , .., ,
- . ,
,

11

.. , : , 2003, . 40.
128

. :
! , ! < >
! ! < >
. , , ,
. < > ,
, , .
. . , ,
?12.

,
.
, . . , , . , , ,
, .
- ,
, .
, .. , , , -, , . , , :
... <> ,
. . <>
. ,
. <> .
, , .
<>
12

.. , ., . 173.
129

. -
<> , , ? <...>
. , , !
... ! , ,
. ... 13.

, , ,
, .
, .. , /
. ( , .. , ) . . , ,
, - . , , . .
, .
.. ,
,
,
,
,
. , : ,
-, ,
, .

..
.

13

, . 97-98.
130

, , ,
, . ,
, :
1. ,
;
2. (
) , , ,
;
3. , ,
;
4.
;
5.
- , ;
6. .

, - .
,
, , , - ,
.
. ,

, . , , -,
, , , ,
.
131

, , , ,
, , .
, ,
.
,
, , .. ,
(. , , .). , .
. , , .
. , , ,
, , ,
, 14. ,
, .
, , ,
,
, -15. , , , ,
: , 16.
, ,
17. : -

14

, . 282.
, . 285.
16
, . 288.
17
, . 291.
15

132

, . < >. . , 18.

,
,
. ,
. , , , , , , , , , ,
19.
, . , . .. ,
, , 20. . , < > ,
: , , 21.
: , , , ,
22; , 23;
,
24 . ,
, ,
.
, (), ,
18

, . 292.
. . , . ., . 65.
20
. . , . ., . 273.
21
, . 277.
22
, . 288.
23
, . 289.
24
, . 290.
19

133

,
25, .. (. , (.)
). , .. , , .
, .
, 26, , , , , 27. , : (,
,
, , , , ).
, .. ,
,

, . , , (, , ) . , .. .
:
1.
;

25

, . 172.
.. , . . , . ., . 212.
27
.. , : , 2006, . 244.
26

134

2. ;
3.
() ;
4.
;
5. ;
6. .
,
- , , , .
,
- ,
,
, ,
,
.

135

. , , .
, .
: , , .. , , , .
, , .
,
, , , . , , ,
79.


. ,
, , -

79

. Sim, Literatura pikna a nauczanie jzyka obcego [ .:]

S. Siatkowski (.) Elementy realioznawcze i literackie, Warszawa 1977,
c. 34.
136

80. ,
,
: , . , , , 81.
, , ,
.
,
. ().


, , ,
.
, :

. , , , , 82.
, ,
, , ,
.

80

. Seretny, Tekst literacki w dydaktyce jzyka polskiego jako Obcego.

Midzy percepcj a recepcj dziea, <http://www.studiapolskie.us.edu.pl/wirtualna_katedra/lit_pol_w_swiecie_t1/33Seretny.pdf>
81
.
82
. : .. ,
-, ,
- 2005.
137

83.
- , , 84. , ,

, ..
. , ,
,
, 85.
, , -, . , ,
, . , ,
, 86.
,
,
87.

83

.. , .. ,
[ .:] K. Bajor (.) Wybr tekstw do wicze z metodyki nauczania jzyka rosyjskiego, Warszawa 1976, . 195.
84
.
85
. : .. ,
, <http://www.nbuv.gov.ua/portal/Soc_Gum/Vchdpu/ped/2011_92/Pont.pdf>
86
.. ,
, <http://web-local.rudn.ru/web-local/prep/rj/index.php?id=1680&p=25967#>
87
.. , . .; .. , .. , . .,
. 176.
138

. ,
11,5
, 45 , (, , ..) 2 . .
, , ,
,
88. ,

, : , , -, .
. ,
, , ,
.
,
.
() ,
.
: ?
. ,
,
, , .
. ,
88

:
, ..
139

, (, , , , ..).
. ,
, . -
.
,
.
, , .
,
.
, .

.
. . -,
:
, , , . -, : .
,
, , . - ,
, ,
89.
89

.. , . .
140

, , -90.
, , , , .

. :
: .
: . ,
. ,
- . <...> ,
. <...> ,
.
. ! ,
.
!
, :
!. ... , ,
!
. <> , !.. ,
, ?
!
, ,
,
. <> ,
, . <> : ,
. <> .
90

-
- .. , http://www.shukshin.museum.ru/. , , , ( ).
141

: . : !
<> , ,
- ? -
.
. ,
91
.

:
1. ( ).
? (, , ,

)
2. .
3. ,
? ?
4.
: , , , , .
, .
: , ?
? , ?
, , ,
: , , , , , , , , , , .
.
91

.. , , http://www.shukshin.museum.ru/author/library/story003.html
142

. , , , , ,
, .
,
.
, ,
.
, :
1. .
. ?
2. , ? , . ?
(, , , , ..).
?
3. , , .
4. - ?
, , ,
..
5. -? ? ?
6. ,
.
7. ,
, . ,
(
).
: ; ;
143

, ; ; ;
; ; ;
; ; .
,
.
,
, ,
, ,
.
. -, ,
. -, ,
, .. -, ,
(, , , ).

144

( . . )
,
, . 1. , .. , ,
, , , , . ,
, .
,
.
. , .. 2. ,
, .
(), , .
, . <> 1

.. , .. , .. , , 2008, . 26.
2
: .. , .. , . , 2006,
. 31.
145

, 3. , ( , ,
, .).

, :
?

,
.

vice versa
, ,
, ,
.
,
,
. (,
, ) , ,
. ,
,
,
, .
, ..
.
. , ,
,
,
3

. , , <http://www.ug.ru/archive/27478>.
146

4. . . . : -,
(
, ); -, (
), .
, , , .

, ,
( ), (
), / , ,
(.. ), , 5.
..
: , , , , , , , , , ( , .
). ( . , ),
, , .

.. . , , ( , 4

.
: .. , .. ,
: ( ), 1997.
5

147

, ). ,
,
, , , : , , --, , , -, , , , ,
, !, ? .,
, .

.
, :
?
? ? ? ( - ; ) ..
: 1)
, 6; 2) , ,
, 7.
(, ),
: , ,
, , , ,
, , ,
.
:
? ? ..
. , ,
, ( , ).

.
6

.. , , 2010.
.. , . -, <http://www.efremova.info/word/toska.html>
7

148

XIX . . , . ,
, ( .. .. ).
, , . . .
, .. : , -,
.
. -, , -, , ,
, : , , ,
, , , , , . (
, ). , , ,
( ).
(
), , :

149

, , ; , , , ,
, , , . ,
;
:
.
,
, ,
: , ? - , . - ,
, ,
, ,
, ,
,
. - ,
, , . ,
, ,
: , ?
: . , , , ,
, , , !
, ...

, , , : , ; ;
150

,
; /; - ?, :
, , ,
, , 8 ( ,
, ).
,
.
, ,
. ,

.
, : , ;
9 ., , ,
:

W stanie trzewoci
kiedy by trzewy

c - W stanie cakowicie w stanie komplet

nietrzewym
nego opilstwa
mia ju troch w

mia nieco w czubie
czubie
ochwaci si siwu , ochwaci si siwuch,
ch, diabe jedno !
ciort jednooki!
oki!
mocno zezowa
mocno zezowa

: .. , , ? (100 100 ). , 2010.

9
, . 196.
151

, .. , , ,
, 10 (,
, );
.
,
, , . , , .

, , ,
, ,
. ,
, .

10

.. , [ .:] : , 1994, . 29.

152

: ,
.
,
.
, ? , .
. , , ,
, , ,
.
(
) - , 1. , , ,
,

:
1

.. , : , <www.bim-bad.ru/docs/bogin_ponimanije.pdf>
153

( ), ( ), ,
,
.
, 2 , . , . , , , . , , ,
,
,
, .
, 3, ,
(.. )
. ,
, , . , ,
,

. .
.
, , ,

. , 2

C. .
: .. , - .
. 2008, c. 41.
3

154

,

(1902). , . ,
( ) ,
. ,
, , . , , , ,
, , .
. .
-
, , , ,
- (
), , , , .
, , ( ),
-, . (, , , ) . -


.
:
1.
.
2.
.
155

3.
, .
4. ,
.
5. .
1.
1.1. XX ,
. (18671942)
.
1890 .
, , . , 1890-
, , . 14 .
1900- . , , , , , , . 1902 . , . 1902
.
, , 1905
.
1905-
(1906) (1907),
. ,
, , , , , , . 1907 -.
, , 156

, . 1913 ,
1920 . , , , 1902 1905 . 23 1942
,
.
? ( )
1.2.
. ,
: , , , , , , ,
, , ,
, , , , , , , ,
.
,
, , .
1.3. : , , . , .
1.4. , . , , . :
.
.....
,
,
.
( ).
157

1.5. , , , , .
:
. : , , , , , ?
1.6. . , , . , . (
. ).
2.
2.1. (): (1902).
? ? ?
?
2.2. :
.
, ?
(): . , .
: . , .
: .
: ?
? ?
: , . , ...
...
: ,
?
: , . .
: , ?
158

:
: ?
: , , ...
: , ?
: .
: ?
: , , , , ...
: : , , , , ?
: , , , , .
: ?
: , , , .
: .
, , .
.
, , , ?
: ,
.
: , .
: .
: , ,
.
: . .
: , . ?
: , .
: : ?
: , .
. .
: , .

.
159

: , ?
: , , , .
:
?
: .
: ()?
: .
: , ?
: .
, .
: , ?
: .
: , . ?
: .
: ? .
: .
: , ?
: .
: , ? , ?
: . .
: , ,
? ?
: , .
.
: ?
?
: , , , , ...
: ?
? .
: .
: .
: .
: ? ? . .
160

. ?
.
: . , .
: ?
: / .
: ?
: , . .
: ?
: .
: . ?
: .
: , ?
: . .
, ,
.
: ?
: , .
: ?
: , .
: ?
: .
: , ?
. ?
: .
: ?
: .
: , ?
? . . , . , ,
- ?
: .
: ?
161

: . .
. , .
: . ( ). . , ,
. , .
, ?
: , .
: ?
: . , .
: ?
: .
: ?
?
: , .
: ?
: , .
: , ?
: , .
: , .
,
.
: ? ?
: , , .
: ?
: , ,
: ?
: (, ), , (,
).
: ?
: .
: ? .
, ,
.
162

: ----.
: , ,
, , ?
: .
: . , . ,
, .
. .
, , .
: .
, ? ?
: .
: ?
: , .
: ,
-. , .
: , , , .
: , -
, ?
: .
: . , .
. ,
: , , , . , , . .
,
,
. ?
: , , .
: ?
: .
: ?
: .
163

: ?
?
: .
: ? .
: , ..
: , , ?
: . ,
. . , , , , . .
: ,
- ,
? - ?
: , .
: .
?
: .
: ?
: . .
: ?
: .
, .
: , ?
: .
: .
( ): ,
, . ,
, , ,

164

.
: , : 1) , 2)
, 3) , , .
, , ?
, .
: , ,
, .
: ,
. ?
( ): .
.
: ,
. , ,
, ,
/ , .
,
.
. .
, , .
: ? .
. ,
.
. .
: ?
: .
: ?
: .
: ,
?
: .
: ? ? ?
165

: . . , .
: , , . ,
?
: .
: ,
?
: .
: , ?
: , .
: , ?
. ?
: . .
. .
: , 1902. ?
,
, ?
: , .
.
: ,
. . ,
,
. ?
.
: : .
: . , , , , ?
: . .
: , . ,
, . .
166

: .
: , , ? .
: , . (
).
: , , ?
: , ,
.
: ,
? ,
, , .
: .
().
: , , . . , . -. ,

(
). . ,
, ,
?
: , .
3.
3.1 ? ?
?
?
3.2. ? ? , ,
?
167

3.3.
, ?
3.4. - ? .
:
3.5.
( )
, , ,
, ,
, , , , , , , , , , ,
. , .
.
? . ?
.
3.6. ,
? ,
. .
. ,
.
3.5. ,
: . ?
?

168

: , ,
, ,
, , ,

, .
,
,
1.
-

- .

, .
. ,
.
, ,
1

.. ,
,
.
, - 2003, . 14.
169

, , ,
, , .
, ,
.
, ,
, .
, , ,
.. . , , , ,
,
.
: , , , , .
, , , ( , ).
. , ,
, , .
, , , .
. ,
, ,
.
. , , , . , ( , )
170

, . ,
. ,
, ,
, , .
, , 2. - .

: , , ; , ,

3.
,
.
, , , ,
.
, .
, . , , ; , , -

. . , ,
<www.klgtu.ru/ru/magazine/2007_12/%B9%2020.doc.>.
3
.. ,
,

, 2006, 19.
171

,
, , .
:
, , , , .;
, : , ,
, , ..
, , , ,
.

.

,
, (, ,
, ).
, , . ,
, . 4.
- , ,
,
, .
,
,
. , , , .
, , , ,
,
4

. , , 1991, c. 61.
172

, .

. .

1. . , ?
.
2. . [].
, , , , , ,
.

3. .
[] .
, , , ,
.
,
,
,
,
, .

4. .
?
, ,
, , , , ,
, .

?
5. .
, , , ,
, , , , ,
.

6. .
- .
, .
.
.
173

7. . .
, , , , .

8. , , .
?
, , , , , , .

9.
( ).

: , ()
. , .
() .
() () .
(), .

10. , .
, ,
, .

11. .
: , , , ,
,
: , , ,
, .

- . ,
. ,
.
,
, ,


5

: <http://./work/236/>
174

, , ,
!
, .
,
.
, , , . , , .
, ,
; . .
, .
, .
,
; , . , , , .
,
. , , . , .
.
. , .
.
, ?
. ?
?
, , , , .
,
, .
, .
. ,
.
,
. , .
, , ,
...

175

3 .
, :
, , ,
, !
, :
, , !
. , , , , -
.
, , ,
. .
.
, .
. :
, , !
...

? ? ?

1. . :
1. ?
2. ?
3. ? ?
4. ?
5. ?
6. ? ?
7. ?
8. ? ?
2. .
1. . .
?
2. ? (, )
3. ?
3. ,
.
176

?
4.
,
.
. . . ..
, .. .
., , .....
?
5.
,

, .
?
6. .
. , ()
. (), . ,
, () .
7. .
1. .
2. , .
3. .
4. , .
8. , .
1. , .
, () . ?
2. .
. ?
3. , , . : ? , ?
?
9. ,
. ,

.
10. , ?
?

177

Teoria i praktyka nauczania jzyka rosyjskiego jako

obcego, pod redakcj Iriny Popadeykiny i Rafaa
Czachora, Wrocaw 2012, ss. 181, ISBN 978-83935729-0-8

STRESZCZENIE
Niniejsza praca powicona jest najnowszym
tendencjom w zakresie nauczania jzyka rosyjskiego jako obcego. Obejmuje ona szerokie spektrum zainteresowa nauczycieli jzyka rosyjskiego, dotyczcych zarwno teorii nauczania, jak i opracowania nowych materiaw dydaktycznych, uywanych na zajciach. Autorami
poszczeglnych artykuw s teoretycy i praktycy glottodydaktyki jzyka rosyjskiego z rnych pastw Europy, Azji i Afryki: Polski, Rosji, Biaorusi, otwy, Kazachstanu i Tunezji.
Pierwszy rozdzia monografii Tradycje i innowacje w nauczaniu jzyka rosyjskiego jako obcego: podejcia, formy, modele, programy porusza zagadnienia
zwizane z teori procesu dydaktycznego. W centrum
uwagi badaczy znalazy si rozmaite kwestie nauczania
jzyka obcego: historia jzyka, ortografia, stylistyka,
a take adaptacja praktyki nauczania jzyka obcego do
celw o charakterze zawodowym i specjalistycznym.
Oddzieln uwag powicono nowatorskim tendencjom
i podejciom w nauczaniu jzyka rosyjskiego jako obcego. Zagadnienia te wydaj si tym bardziej aktualne, e
obecnie jzyk rosyjski w wielu krajach przeywa obecnie renesans, zdobywajc coraz wiksze grono sympatykw. Sytuacja ta wymaga merytorycznego opracowania
i przygotowywania nowych, odpowiadajcych wymaga178

niom wspczesnoci, materiaw niezbdnych w procesie nauczania.

Drugi rozdzia ksiki Materia dydaktyczny na
zajciach z jzyka rosyjskiego jako obcego: opracowanie i aprobacja stanowi rozwinicie treci zawartych
w pierwszej czci pracy. Autorzy poszczeglnych artykuw zaprezentowali autorskie koncepcje wykorzystania poezji, prozy, onomastyki i tekstw medialnych w
procesie nauczania. Artykuy te zawieraj praktyczne
wskazwki i przykadowe wiczenia do wykorzystania
na zajciach.
Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego krgu odbiorcw: naukowcw, metodystw, nauczycieli jzyka rosyjskiego, a take studentw i uczniw pragncych pogbi posiadan wiedz i doskonali umiejtnoci jzykowe.

179

 -
-
25 2011 ().
- 11 2011 .
6 1984 ( ).
,
, , .
-
.
.
- , :
1. , , ;
2. ;
3. , ;
4. .
,
, - .
- .
,
: www.ip-r.org

180

O INSTYTUCIE POLSKO-ROSYJSKIM
Fundacja Instytut Polsko-Rosyjski zostaa ustanowiona
przez Irin Popadeykin i Rafaa Czachora 25 stycznia 2011 roku
we Wrocawiu.
Rejestracja Instytutu przez Sd Rejonowy dla WrocawiaFabrycznej miaa miejsce 11 lutego 2011 roku. Fundacja dziaa na
podstawie Ustawy o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 roku (z pniejszymi zmianami).
Majtek Instytutu stanowi rodki finansowe przekazane
przez Irin Popadeykin i Rafaa Czachora w momencie powstania
fundacji oraz inne rodki i mienie nabyte przez Instytut w trakcie
jego dziaania.
Instytut Polsko-Rosyjski nie prowadzi dziaalnoci gospodarczej. Wszystkie rodki finansowe przeznaczane s na dziaalno
statutow.
Misj Instytutu Polsko-Rosyjskiego jest prowadzenie dziaalnoci edukacyjnej, kulturalnej i naukowej w zakresie:
1. popularyzacji wiedzy, edukacji kulturowej, zwaszcza
wrd dzieci i modziey;
2. upowszechnienia wiedzy o Rosji w Polsce oraz wiedzy
o Polsce w Rosji;
3. sprzyjania rozwojowi kultury, sztuki oraz nauki;
4.sprzyjania prowadzeniu bada naukowych.
Realizacja zada nastpuje poprzez organizowanie, finansowanie i prowadzenie dziaalnoci edukacyjnej, szkoleniowej,
naukowo-badawczej i wydawniczej.
Informujemy o moliwoci dokonywania darowizn na rzecz
Instytutu Polsko-Rosyjskiego. Wszystkie uzyskane rodki finansowe przeznaczane s na dziaalno statutow, m.in. na wydawanie
Rocznika Instytutu Polsko-Rosyjskiego
Wicej o biecej dziaalnoci Instytutu, dane kontaktowe
i numer konta na stronie internetowej: www.ip-r.org

181