Chng 17 Thit b phn ng trong ha hc

17.1. C S THIT K V LU LNG Chng ny tng quan v cc nh lut chnh ca ng hc v xc tc ha hc: n cng c phn cp v miu t ra nhiu thit b m c ng dng trong thit b phn ng ha hc. V cc phn ng ha hc c nhiu trng thi khc nhau, mt vi nh lut c p dng thc t thit k thit b ng vi mc ch ca n. Nhng thit b phn ng c th l bnh phn ng c khuy, ng hoc b rng hoc c m, c cu ng chm hoc h c bit cao, trong bt k trng hp no th truyn nhit c th c cung cp. Cc ch s c cn bng trong cc trng hp ring bit tnh ton sao cho kinh t nht. Cc nh lut t nhin ca cc chng khc thit k cho p sut ca b, s thay i nhit, my khuy, v mt s cc ng dng t nhin cho thit b phn ng. C S THIT K Mc d mc ch ca chng ny khng phi l tnh ton thit k, n phn trc ca qu trnh m c cha trong mt tnh ton thit k chnh xc, cho ti v d b nht cc sau y: 1. Hp thc cc phn ng tham gia 2. Tnh cht nhit v cc tnh cht vt l khc. 3. Nhit ca phn ng v thng tin v thit b 4. H s phn ng, tt nht l trong cng thc phng trnh, mi lin h n n thnh phn, nhit , p sut, tp cht, xc tc v hn th. Ln lt cc bng d liu hay cc biu d liu c lin quan n cc thnh phn v thi gian v cc bin s khc c lit k. 5. Tc ng ca xc tc nh cc hm lin h vi thi gian. 6. Ch ti ch xc tc hoc chuyn i n. 7. n nh v cch iu khin ca qu trnh. 8. Cc ch c bit ca chuyn nhit v chuyn khi. 9. S n mn v ch an ton.

THI GIAN PHN NG Trong cc trng hp thc t th thi gian phn ng bin i theo hm t 2 giy n nhiu gi lin. Bng 17.2 c ni n c tnh thng mi c th l 1 c s cho vic la chn bi s tng ng mt bc ca di ca kch thc phn ng cho cc qu trnh khc. b qua nh gi v so snh, mt thi gian biu kin xut hin thng c x dng thay th thi gian thc ca n: n c nh ngha nh mt h s ca th tch bnh phn ng a vo th tch dng dy. t
app

Vr = V'

Trn mt phn khc, thi gian thc s phn ng c th to ra bng phng php tch phn, dVr dn' t = V' = rV' Khi h s ca phn ng r v h s th tch dng chy V ti mi im c lp vi T, P, v h s mol dng chy cha trong ca hn hp c a vo phn ng. S tnh ton ra thi gian thc ca phn ng l mt qu trnh phc tp vi vic x l rt nhiu s liu. Vic nh gi d dng thi gian biu kin thng lm bng cch to s thch hp cho h s kch thc ca cc thit b phn ng v so snh hiu qu kinh t. Mt khi nim lin h l tc dng chy trong khng gian n l h s ca mt tc dng chy ti iu kin 60oF, 1atm (STP) cho ra kch thc ca thit b phn ng. Mt s k hiu thng nht trong chng ny v c nh ngha nh sau: GHSV (lu lng kh tnh theo gi) = (th tch ca lu cht l kh ti STP/hr) / (th tch ca thit b phn ng hoc phn ca xc tc) = (SCFH nguyn liu kh) /cuft. LHSV (lu lng lng tnh theo gi) = (th tch ca nhin liu lng ti 60oF/gi) / th tch ca thit b phn ng hoc phn cha xc tc) = (SCFH nguyn liu lng) /cuft. WHSV (khi lng lu lng tnh theo gi) = (lb ca nguyn liu/gi) / (lb ca xc tc). H thng n v khc ca lu lng v kch thc thit b phn ng thng c x dng trong cc quy trnh k thut v trong mu thit k. BPSD/lb = (s thng nguyn liu lng ti 60oF trn s ngy khai thc) / (lb xc tc), nhng n thch hp vit ra nh mt n v trong mi trng hp trnh s ri lon vi ngha chun ca cc ch vit tt. T kh thi gian xut hin biu kin ra i trong cc ca iu kin u vo hin thi ng hn ti T v P chun, n khng phi nghch o ca GHSV hoc LHSV, mc d n v ca n chnh l nghch o ca chng. 17.2. CC H S PHNG TRNH V CH HOT NG Cc phng trnh ca phn ny c tng quan v c m rng trong bng 17.2. h s phn ng x dng y l t l ca php khai trin trn n v th tch, ra = -1 dna , mol/ (unit time) (unit volume). (17.1) V dt

Thng tin ca h s s c du ngc li. Khi th tch l khng i, h s bt ngun t nng -dCa ra = dt , khi th tch khng i. (17.2) Trong mi trng ng nht h s c biu th bi nh lut tc dng khi lng trong phn ca kh nng ca nng ca bn cht phn ng -1 dna ra = V dt = kCalphaaCbetab (17.3) Khi k thut phn ng thc s chy th h s t lng phng trnh

vaA + vbB + -> products (17.4) S m l h s t lng ca s m: biu din nh sau ra = k(Ca)va(Cb)vb (17.5) Nhng lun m. thng hon ton l gi tr kinh nghim-tch phn hoc khng tch phn, thng

H s k c gi l h s tiu chun. N c to ra t vic tnh ton c lp vi nng ca thuc th nhng n ph thuc cn bn vo nhit v cc iu kin t nhin v nng ca xc tc. Nhit ph thuc thng c biu din bi pt:

Trong E l nng lng hot ha. H s c trng ca cc thit b phn ng c tm quan trng thc t khng th to ra c bng phng php l thuyt tnh ton hoc t mi tng quan trong cc vn ca c tnh ca cc phn ng mu. Chng c th tm c da vo kinh nghim trong tt c cc trng hp vi vic hon ton ph thuc vo h s ca phn ng trn cc nng , nhit v cc ch s thch ng khc. Vic phn tch cc d liu thc nghim s c b qua y khi cht gia cng c cho vo trn vic x dng cc h s phng trnh bit. Php tnh tch phn ca h s phng trnh c biu th qua mi lin h ca cc hp phn vi thi gian phn ng v kch thc ca thit b. T h s ca phng trnh nh:

Cc nng Cb v Cc u tin c th c loi tr vi s h tr ca h s t lng ca phng trnh ca qu trnh. 4 trong bng 17.2 l mt v d. Khi nhiu phn ng xy ra ng thi, h s tng qut ca mt cht c trng l tng i s ca cc h s ca n trong cc phn ng ring l. Mc 7 ca bng 17.2 l mt v d. S ca phng trnh vi phn biu din h thng phn ng th cng c s c lp vi h s t lng ca cc phng trnh: cc nng thch ng c kh vi h s t lng pht trin mt tp hp kh tch cc phng trnh. Cc php tnh tch phn ca ng ng nhit thng nht, cc h s phng trnh th tch khng i c tng hp li trong bng 17.3, v mt trng hp ring l ca mt qu trnh ti mt p sut khng i trong mc 5 ca bng 17.3. H s bin i tng th c th ph thuc vo cc h s ca chuyn khi gia cc pha tt nh h s ha hc. Trong trng hp c bit nht, chuyn khi v bin i ha hc cng xy ra trong mt b: u im c to nn ca ng thc ca 2 h s ny ti cc iu kin trng thi n nh kh mt phn gii cc nng t cc h s phng trnh v theo php tch phn c thc hin, mc 8 trong bng 17.2 l mt v d. Tc ca pha lu cht lng phn ng c xc tc bng cht cng c th c biu din ti gi tr gn b nht bng cc nng ban u. Tin gn hn n c s, tuy nhin, tnh n b phn hp th v ca phn ng da vo xc tc b mt. Mt vi v d ca kt qu cc phng trnh c ni n mc 9 ca bng 17.2.

c im ca cc h s qu trnh x dng xc tc rn cng c th nh hng bi tc khuch tn ra bn ngoi v b mt trong. Trong trng hp mi y v h s phng trnh c thay i bi vic bao hm mt tc ng ca xc tc to nn: ra = knf (Ca), (17.8) Hiu sut l mt tiu chun ca vic x dng ca b mt trong ca xc tc. N ph thuc vo khi lng ca cht im v cc rng ca n, khuch tn, h s c trng, v nhit ca phn ng. Vi mt dng xc nh ca xc tc, ch iu khin c kch thc ca cht im m hiu sut l t l: mt s tha mn c th c to ra gia hiu sut v gim p. Trong trng hp n gin c th lin h ton hc vi cc c trng ca n, nhng trong cc trng hp thc t c bit nh tng hp amoniac th s ph thuc ca n vo cc c trng c lin kt v thc nghim cht ch. Phn 17.5 ni v vn ny k hn. Qu trnh phn ng c th din ra di dng iu kin khng dng hoc dng n nh. Mt ch mi hn l dng chy trong ng hoc trong trng hp gii hn, dng ghp ni, trong tt c cc phn t thc cht c cng thi gian tn ti. H s phng trnh cho mt thit b phn ng dng dng ghp ni (PFR) l:

Khi Vr l th tch phn ng v du phy () l lu lng. Dng phn ng ca kh to ra khong khng ti thc cht l p sut khng i ging nh V s ph thuc vo ln ca s bin i nu l mt s thay i trong s mol. 11 trong bng 17.2 l mt v d cho h s phng trnh cho iu kin tha mn. Ch khc ca dng phn ng x dng mt hoc nhiu bnh phn ng c khuy trong mt b, n c gi l mt thit b phn ng tun hon (CSTR) ngun. H s phn ng ca mt lp n l

Mi lin h trong cc mc ca nng th c c s vng chc nu cc h s th tch a vo v a ra ca thp trn thc t l ging nhau. S khuy trn c gi nh duy tr u thnh phn v nhit trong cc khoang: sau iu kin dng chy th ging nhau nh vy ca khoang. Mi lin h gia cc khoang khc nhau trong b c biu din trong mc 10 ca bng 17.2. Bng 17.1. Thi gian tn ti v /hoc tc dng chy trong khng gian trong thit b phn ng cng nghip

Cc k hiu: Cc thit b phn ng: m (B), cc khoang phn ng lin tip c khuy (CST), xc tc tng c nh (FB), xc tc tng si (FL), bung t (Furn), bnh c nhiu ng (MT), cc khoang phn ng c khuy na lin tc (SCST), thp phn ng (TO), thit b dng ng ng (TU). Cc pha: lng (L), kh (G), ln ln (LG). Tc dng chy trong khng gian (gi): kh (GHSV), lng (LHSV), khi lng (WHSV), Khng cho php (N.A.) Tham kho

Bng 17.2. Cc h s c bn ca phng trnh: 1. Cc phn ng mu:

2. H s t lng cn bng cho cc cu t i

3. nh lut tc dng khi lng

Khi n khng thc s cn thit th 4. Ti th tch khng i,

Tch phn ton phn cho cc gi tr ca 5. Kh l tng ti p sut khng i

v biu din trong bng 17.3

6. nh hng ca nhit ln h s c trng: vi E l nng lng hot ha 7. Cc phn ng ng thi: h s tng qut l tng i s ca h s cc phn ng ring l. Cho v d, to bi 3 phn ng sau:

Cc h s lin h vi nhau theo phng trnh:

S cc h s phng trnh c lp th cng nh s h s t lng c lp. Trong v d trn y, phn ng 1 v 2 l mt phn ng nghch o v khng c lp. Do , Cc v Cd l mt v d, c th gii hn t cc phng trnh cho ra v rb m sau thnh mt h kh tch. Thng ch cc h phng trnh vi phn tuyn tnh vi hiu sut khng i mi c th gii c ra nghim. Mt s trng hp c nghin cu bi Rodiguin and Rodiguina (1964) Consecutive Chemical Reactions, Van Nostrand, N.Y. 8. Tr lc truyn cht: Cai l tch phn nng ca cht A

Mi lin h gia ra v Ca c th c sn (v s lng nu cn thit) t 2 ng trc khi php tch phn hon ton. 9. Cc phn ng xc tc rn, mt s c ch Langrnuir-Hinshelwood cho phn ng A+B R+ S. 1. iu chnh tc hp ph ca A

l mt lng vt cht hp ph iu kin tr v ha hc 2. H s iu khin phn ng b mt:

Tng ca tt c cc b mt hp th 3. Phn ng A2+B R+S, vi A2 phn ly trn s hp th v vi b mt phn ng th h s iu khin l:

4. Ti p sut v nhit c inh Pi c gii hn trong khong ca nt v p sut ton phn bi

+ cho cc sn phm, RHS -cho cht phn ng, LHS

cho mt trng hp (2) phn ng theo m 10. Ngun thit b phn ng theo ngn c khuy tun hon (CSTR) Cn bng vt liu:

cho bc th j Cho bc u tin ca phn ng, vi ra = k.Ca

Cho ngn th j trong b vi cng mt nhit v thi gian c mt dng chy. 11. Thit b phn ng dng dng y l tng (PFR):

, khi V l lu lng

12. Cn bng vt liu v nng lng cho phn ng dng theo m, CSTR v PFR c biu din trong bng 17.4, 17.5 v 17.6 13. Cc ch : A, B, R, S l cc cht tham gia phn ng: cc k hiu ny cng c x dng lm k hiu nng ca chng Ci = ni/Vr hoc ni: nng ni l nng mol ring phn ca cu t i trong bnh phn ng

ni l nng lu lng ca cu t i Vr l th tch ca thit b phn ng V l lu lng khi v l hiu sut ca h s t lng ri l tc phn ng ca cht i [mol/ (n v thi gian) (n v th tch) ] , l s m kinh nghim trong phng trnh tc 17.3 CN BNG VT LIU V NNG LNG CHO THIT B PHN NG Tt c cc phn ng ha hc c theo cng bi mt s tc ng nhit nh nhit s dn n s thay i, mt lot kt qu trong vic quan st nhy ca tc phn ng nht n nhit . Cc ch s v kch thc, ch iu khin v c th phn b sn phm mt cch bt li cho cc phn ng phc tp thng s cung cp bt buc mc chuyn nhit trung bnh gi nhit trong khong cho php. Trong c tnh hot ng ca thit b phn ng khuy hoc trong ng, cc iu kin ng nhit thc s khng cho php nu chng ng lm. Cc thit b phn ng c nhiu khoang khuy, tuy nhin, duy tr nhit thc s u ti cc bc khi hn hp ln: cp c gii hn bi nhit ca phn ng th tt cho tc chuyn nhit xy ra. Mt s v d v dng truyn nhit ca mt thit b phn ng c ngha ln. Mt s ch khc cho thy v c x dng, mt vi ci m c minh ha trong phn 6. Thit k ca cc thit b da trn c s s cn bng vt liu v nng lng m tc vo v nhit ca phn ng cng vi h s truyn nhit. Li gii ca s lin h cho s cn bng ny l thi gian, thnh phn, nhit , v h s truyn nhit. Cc cn bng c trnh by trong bng 17.4 v 17.7 cho 4 qu trnh: 1. Thit b phn ng dng khuy. 2. Thit b phn ng dng dng ghp ni 3. Thit b phn ng dng bnh c nhiu khoang khuy lin hi. 4. Thit b phn ng m vi xc tc rn Cc s liu cn thit l h s ca phng trnh, nng lng hot ha, nhit ca phn ng, mt , cng sut nhit, dn nhit, khuch tn, h s truyn nhit, v thng xuyn c h s t lng ca qu trnh. Cc v d bng s rt gn c xc nh cho cc trng hp. Mc 4 i hi dung dch ca mt h ca cc phng trnh vi phn cc b m khng th to ra cch gii mt cch ngn nht, nhng mt s kin cho rng gii c. Bng 17.3. Mt s h s phng trnh ng nhit v o hm ca n 1. A cc sn phm:

2. A+B cc sn phm:

3. Phn ng thun nghch

4. Phn ng thun nghch, bc 2

5. Phn ng dng

gia cc kh l tng ti nhit v p sut c nh

6. Phn ng lun gii c bng ton t Laplace. V d nh

H s phng trnh l: Ton t Laplace c th tnh ra v sp xp li thnh

Cc phng trnh tuyn tnh ny c gii v cho ra cc nghim:

Nghch o ca bin i ny c th tnh c nng A, B, v C bng phng trnh ca thi gian t. Mt s v d c gii bi Rodiguin and Rodiguina (Consecutive Chemical Reactions, Van Nostrand, New York, 1964). 17.4. DNG KHUY L TNG CSTR vi xo trn hon ton v PFR vi xo trn khng trc l cc trng thi gii hn m c th ch dn vo trong cc th nghim. Thi gian tn ti s phn b trong thit b phn ng thc c th to ra vi cc phng php kim tra du. THI GIAN LU Trong cc ng dng ln nht t kim tra thnh phn ca mt thit b phun ca mt phn t bit ca cht ch th tr ti u vo ca b hot ng v s gim st ca nng ca n ti u ra. D liu c x dng hiu qu nht trong cng thc ti gin, nh C l nng ca cht ch th ti u ra nng trung bnh ban u ca cht ch th trong b l thi gian c mt chun th d liu thng l mt s ci m c hnh xin. Mt s d liu thc t c v ln trn biu 17.1 cng vi cc ng CSTR v PFR l tng. Mt s dng thng c biu din mt cch xp s bng phn phi thng k Erlang m cng l kt qu cho nng lng thit b khuy n bc trong ca khi

Khi n l bin s c trng, khi n khng phi tch phn, (n-1)! c thay th bi hm gamma Co l nng trung bnh ban u. Phng sai l

Phng sai ca phn b ny l mt bin s c trng ring l thun tin ca di ca thi gian tn ti. i lng ny cng c lin h vi ch s Peclet, Pe = uL/De, bng cng thc

Khi : u l vn tc di trong phng ca trc L l khong cch trong phng ca trc De l khuch tn xoy chiu trc hoc h s phn tn. Bng 17.4. Cn bng vt liu v nng lng ca mt phn ng khng dng: H s phng trnh:

Nhit ca phn ng:

H s truyn nhit:

(trng hp n gin nht l kh UA v Ts l hng s) Cn bng Entapi:

Gii Phng trnh (6) cho kt qu T = f (Ca): th vo phng trnh (1) v (2) v tch phn n

Nhit v thi gian l mt hm ca hp phn c biu din cho 2 gi tr ca UA/Vr cho mt trng hp c bit c biu din

Bng 17.5. Cn bng vt liu v nng lng ca CSTR Bng tm tt cc nh ngha cc danh mc Thi gian n nh trung bnh:

Nhit ph thuc vo:

H s phng trnh:

Cn bng vt liu:

Cn bng Entapi:

Cho phn ng dng:

Khi nhit dung c tnh ra v l hng s, cn bng nhit l:

V d:

Phng trnh 2 v 5 thay vo:

v phng trnh 10 c dng: nhit v tc nhit vo Q c gii theo bng nh cc hm ca thi gian n nh cho bin i l 90 v 95%. Bng 17.6. Cn bng vt liu v nng lng cho thit b phn ng dng dng chy khi Cc cn bng c to ra di dng mt o hm ca th tch dVr ca thit b phn ng H s phng trnh:

Cn bng Entapi:

Ti Ts khng i th phng trnh 7 c th tch phn s lng hiu sut ca nhit nh mt hm ca ch s mol

Sau th tch thit b phn ng c tm ra bi php tch phn

Vi qu trnh on nhit th dQ = 0

(10)

Mt vng cn bng c kt thc cho thit b phn ng l

Vi nhit n nh ti To, cc Entapi Hio = 0

Th phng trnh 12 vo phng trnh 10

Qu trnh on nhit vi

v vi nhit dung l hng s

Biu thc ny c thay v phng trnh 8 tnh c th tch vi phng trnh 9 Bng 17.7. Cn bng vt liu v nng lng ca thit b phn ng dng lp m khuch tn v dn nhit c tnh r c ch trong h n v radial Phng trnh cn bng nng lng

Phng trnh cn bng vt liu:

Ti u vo:

Ti trung tm thit b:

Ti tng:

Khi nhit T ca truyn nhit trung bnh khng phi hng s, cn bng Entapi khc s c th ra lin kt T vi nhit ca qu trnh T Mt nghim s ca cc phng trnh ny c th cha trong cc i lng hu hn khc, gi m radial s gia v n l trc ca n. Vi i lng k tip cho cc php o hm tip, phng php c th thc hin c bi php vi phn:

Biu thc cho cc k hiu ca cng cng thc rc l tc phn ng, mt hm ca s v T G l lu lng cht, khi lng/ (thi gian) (din tch mt ct b ngoi) u l vn tc di D l khuch tn

K dn nhit

Hnh 17.1. Thi gian phn b n nh ca mt s thit b phn ng thng mi v m hnh thit b phn ng dng m. S bc t do, tng ng vi ca bc CSTR, v ch s Pe c xc nh cho mi trng hp.

Ti cc gi tr ln ca Pe, t l Pe/n c a vo 2 Ch s Pe b ngoi trong thp m

Th rt mnh m trong mi tng quan (Wen and Fan, Models for Flow Systems and Chemical Reactors, Dekker, NY, 1975) trong cc mc ca nhm khng th nguyn khi dp l ng knh ca cht im, Dm l khuc tn phn t, l phn rng trong lp m Cc mi tng quan: .Pe = 0.20+0.011Re0, 48 cho cht lng, lc tiu chun l 46% (17.14) v

cho kh

(17.15)

Khng c chiu tng quan ca s bc t do (hoc thng s ph hp n) trong iu kin ca hnh dng v ch lm vic ca mt b. Vi l lun ny RTD lc ny khng phi mt dng c thit k, nhng n c gi tr nh mt dng c chun on cht lng ca thit b hin hu da vo kim tra ch th c th tnh c. RTDs cha t php kim tra ch th hoc c l c nh gi t d liu h s phn tn hoc cc mi tng quan c a vo d bo gii hn gia ci m mt bin i ha hc c th to ra trong khng gian bnh phn ng. S bin i trong cc dng c lp v dng hn tp cc i Trong cc trng hp c bit, ch gii hn cho bin i ha hc l ch dng c lp c cho bi phng trnh:

V ch hn hp cc i c biu din theo phng trnh Zwietering. Cho 1 h s phng trnh phng trnh ny c dng:

Vi iu kin bin l dx/dtr = 0 khi N c x dng to ra bin bt u t

(17.18)

Tch phn s ca phng trnh th ng bi bt u ti v qu trnh tip din n khi tr = 0 ti thi gian m gi tr ca x l mt bin i trong thit b phn ng vi thi gian phn b n nh E (tr). Vi mt RTD xc nh th 2 ch c th ph hp cho gii hn trn v di ca bin i hoc kch thc phn ng cho h s phng trnh n:

Kch thc tng i ca thit b phn ng c bn da vo 2 ch xc nh trong hnh 17.2 t 2 n na phn ng ti cc bin i khc. Vi phn ng bc 1 t l l n v. Ti gi tr nh ca n v bin i bc cao, b rng trong kch thc thit b phn ng l rt ln. Trong mt s h thng thp m, tuy nhin, vi s phn b ban u chnh xc v gii phn b gi tr ca n vo khong 20 hoc hn th, v chiu rng thch hp trong kch thc thit b phn ng l n gin nht gn vi bin i vo khong 90%. Trong cc trng hp kch thc thit b phn ng d bo l ln c th chn m khng cn quan tm n s bt thng ca gi tr thng mi. D liu cng c th sp xp li biu din gii hn ca s thay i cho mt thit b phn ng c kch thc xc nh. Khi h s phng trnh l lin hp, cc gi tr c d bo bi 2 ch khng cn thit c gii hn. Cc lin hp c th bt ngun t cc phn ng bi, bin thin ca cht hoc p sut hoc nhit , s pha trn khng hon ton ca dng nguyn liu, minimax th h s trng thi nh trong qu trnh t xc tc, v c th cc trng thi khc. nhy ca phn ng t biu pha trn c th c sn trong mt s trng hp, nhng bnh thng th cc gii hn bin i s khng c xc lp. Mt s khc, c th thc hin hn cc ch s pht ra biu din trng thi ca phn ng. Ti liu c vi v d v ch nhng khng thc s lin quan nhiu (Naumann and Buffham, 1983: Wen and Fan: Westerterp et al., 1984).

Hnh 17.2. Cc th tch t i ca thit b phn ng dng pha trn cc i v dng dng c lp vi cng RTD ng nht bi nh mt hm ca s bin i cho 2 hoc na bc ca thit b phn ng. Vi phn ng bc 1 th t i c ly lm n v. S BIN I TRONG DNG T DO V BIN I CSTR Biu pha trn trong gin CSTR n bc l trung gian gia dng c lp v dng hn hp v c m t bi thi gian phn b n nh vi s bc t do bi php gii n lin tip ca phng trnh: . S bin i trong gin CSTR c tnh ra

Vi Cn/C0 = 1-x. H s th tch yu cu ca thit b phn ng gin CSTR v dng c lp c biu din trong hnh 17.3 vi cc gi tr khc nhau ca n trn mt bin cc bin i cho mt phn ng bc 2. S so snh vi h thc dng pha trn c i/dng c lp ca hnh 17.2 biu din mt hiu s khc bit gia 2 ln t h s.

CH PHN B Mc d n cng l i tng gii hn ca mt bin s tiu biu n m khng phi tng quan tt, ch s Pe, ch phn tn d bo cc bin i hoc thi gian n nh mt cch khng r rng. mt phn ng vi h s phng trnh , ch ny c biu din bng phng trnh khc

Hnh 17.3. Ch s ca th tch ca thit b gin CSTR n bc v thit b phn ng dng c lp biu din bi mt thi gian n nh phn b vi s bc t do . Phn ng bc 2 vi iu kin bin

Khi x = 1-C/Co, phn bin i z l khong hng tm chiu di thit b phn ng. Mt phng php nghin cu c th tnh ra ch cho phn ng bc 1. Hai im iu kin bin i hi mt s cch tin hnh c bit. S ca cc phng php cho phn ng bc 1 v 2 c biu din hnh 17.4 v 17.5. Biu dng chy tng v dng chy:

Mt mu ng ng thit b phn ng m c th ng dng cc cht lng nht nh l cc polyme c mt cc vn tc phn phi xuyn tm c biu din bi phng trnh

Khi = r/R. Khi m = 2, biu l biu dng Poiseuille hoc dng tng, v khi m t gi tr v cng th biu l dng chy khi. Thi gian phn b dc theo mt ng l

Gi tr trung bnh ca tt c cc bin i tun theo ng sau:

Vi phn ng bc mt, c v d sau:

V phn ng bc 2:

Cc tch phn ny c th c gi tr l cc s. S bin thin trong cc phn b thi gian s c tng hp li., v d, khong trong cc phn b khi lng phn t ca phn ng polyme ha.

17.5. S LA CHN CC XC TC: Mt xc tc l mt cht m lm tng tc ca phn ng bng cch tham gia v phng din ha hc trong cc bc ph ca phn ng v c gii phng ngay sau khi kt thc trong mt cng thc khng thay

i v phng din ha hc. mt giai on ca qu trnh, tuy nhin, s c nh thay i trong giai on kh hot tnh ca xc tc c th xy ra. Cc cht c ch l nhng cht m lm chm li cc phn ng ha hc. Mt s xc tc c s hot ha c bit trong chng thng ch 1 phn ng hoc mt nhm phn ng c xc nh. Mt v d ng ch l s chy cc phn t trong ci m c nhiu n hng trm cc xc tc, gi l enzymes, mi loi x dng trong mt qu trnh ha hc c bit. K thut ca mt phn ng xc tc, mt dy phn ng chnh t cc cht phn ng ban u tt c cc phn ng c thay i t qu trnh gii xc tc v kt qu mt mc nng lng thp hn c tnh ra, theo s thay i mt phn ng trong mi trng nhit ti ni m qu trnh c th pht trin mt cch thun tin. iu kin cn bng th khng thay i khi cng chuyn tip v h s nghch o c tng ln tng ng. Vi mt v d, mt xc tc hydro ha tt cng l mt cht xc tc tch hydro tt: nhit thun li nht s khc cho mi mt qu trnh khc ca chui. Mt s phn loi thun li l cc xc tc ng th v d th. Cc cng thc nh ngha thng l cc phc ha kim loi m c ha tan trong cc phn ng trung ha, nhng cc axt v baz cng c mt qu trnh di ng tin cy ca hot ng ca xc tc. S hot ng c bit ca cc phc kim loi c th bin cht bi s bin i cc phi t hoc s phi tr ca phc hoc s oxy ha ca nguyn t kim loi. Li th ca cc xc tc ng cht l c trng ring bit ca chng v nhit thp v iu kin p sut thp. Hn ch ca chnh n l s kh khn trong vic ti x dng t lu cht ca qu trnh, thng th bin cht nhanh, v gi ca n th tng i cao. Mt v d hay nht v xc tc ng th l s nghch o ng vi axt khong, phn ng ankyl ha oleffin vi axt hidrofluoric, v x dng amoniac trong qu trnh Solvay v oxit nitrogen trong qu trnh Chamber. Mt pht trin hin i l tng hp axit acetic t metanol v CO trong s c mt ca phc ng cht Rodi. Vn ca s phn tch xc tc ti thi im kt thc ca qu trnh c th s d trong mt s trng hp bng cch gn co xc tc vo mt cht gn, cho cc i tng, axt photphoric lng trong cc l rng ca mt cht mang rn pha lng tng hp cumene v tt cho cc ng dng rng ri ca cc enzym m c b xung bi cc bin php khc to polyme rn. Mt s phi t kim loi cng phi hp vi cc polyme rn ny. XC TC D TH: Bng con ng tuyt nht trong vic tng hp ha hc c ch to trong cc pha cht lu vi xc tc rn. Nhng vt liu r, d tch bit t mi trng phn ng, v c a vo cc thit b khng dng hoc c dng. Nhc im ca n l mt s thiu tnh c trng v thng th i hi nhit phn ng cao v p sut cao. Thnh phn c bn ca mt xc tc ng th l 3 ch s: 1. Hiu qu ca xc tc d th. 2. Mt cht mang nhiu hn hoc t hn b mt xc nh trn ci m xc tc thch hp kt ta nh mt mng mng, cng khng tit kim khi xc tc l t tin hoc khi chnh bn thn xc tc khng th c iu ch vi mt b mt xc nh thch ng. 3. Cc cht hot ha, thng th hin nay trong mt s lng tng i nh, m tng cng hoc gim kh nng bin cht. Mt s xc tc compossit c iu ch y mnh cc phn ng ca mt chui chnh to ra sn phm cui cng. Mt xc tc c bn thng c la chn vi nguyn l bnh thng, nhng sau s iu chnh tt ca mt tnh ton v sc hp dn v phng din thng mi c hnh thnh trong mt m hnh th hoc mt vi ln trn mt thp ty cn.

S ng nht t nhng ci bit c to ra ci c ch trong cc vn ng dng v ha hc thng a ra mt khi u cho dng xc tc, mc d mt nguyn l c bn cho vic la chn l bn cht pht trin. i hi ny cn mt nghin cu trong b phn ca chnh nhng phn ng ha hc c th l bn thnh phn m c th xy ra v kh nng hp th ca proton v electronca xc tc v c th l cht hot ha, tt nh cc cht kt dnh di v kch thc li tinh th. Cc n c lm ra t cc im c s ny ca tng quan trong quyn sch ca Trimm (1980). Mt tin tc ton din v xc tc ha hc v xc tc sp xp ph hp h thng tun hon th ang thc hin trong mt b bin tp bi Roiter (1968). S hot ng ca xc tc cng nghip c tng hp li do Thomas (1970) tn ngi sn xut ra nhng xc tc c trng. Qu trnh c trng v cc dng t nhin ca xc tc c tng hp vo trong 3 cun sch c vit bi Leach (1983-1985): trong mt chng vit bi Wagner, c mt chui 40 xc tc vi cc loi ca cc qu trnh cho nhng qu trnh m chng l c ch v 49 qu trnh xc tc vi cc xc tc ng th v d th m c c x dng vi chng. Mt s qu trnh cng nghip c m t bi Satterfield (1980). Cracking, reforming, oxy ha khng hon ton, hydrodesunfua ha v xc tc bi cc phc kim loi chuyn tip c nghin cu trong n phm ca Gates (1979). V s bin i xc tc ca cc hydrocarbon bi Pines (1981). Cc k thut v cc dng khc ca xc tc hu c c trnh by trong mt tp ca b pht hnh bi Bamford v Tipper (1978). Mt ti liu ph thng cho cc qu trnh enzym: cng ngh c xem l tt trong 2 n phm Ullmann's Encyclopedia (Biotechnologie, Enzyme) tt bi Bailey v Ollis (1986). Trong cc n phm ny, phn 17.1 xc nh cc xc tc x dng nhiu nht trong 100 qu trnh c lit k. Qu trnh trung gian ca cc phn ng xc tc hu c c th cn n cc gc t do trung tnh R, cc ion dng R+, hoc cc ion m R- nh l cc cht phn ng tm thi. Mt phn loi ca xc tc v cc qu trnh t cc phn ca qun nim v cc phn ng c bn gia hai cht phn ng v xc tc l ng quan tm nhng khng c th khai thc ra c. Tuy nhin, c mt s di do v cc hot ng hn hoc km c chng minh hon ton, mt vi s s hu nhng cho php ti mt gi nht nh. Nhng ny sinh t s tho lun c phn loi trong cc loi xc tc v trong cc loi qu trnh. CC LOI XC TC ng dng trong mt phm vi, n c chia ra cc loi phn ng c y cao tc vi cc bc bit ca xc tc, nhng cc phn ring l ca cng mt bc c th khc bit ln trong hot ha, chn lc, tr lc ph hy v chi ph. Bng cc hiu s nh trong nhng c im c th tnh tng trung bnh ln cho gi thnh trn s iu chnh hp l gi c. Cc xc tc rn, loi thng thng nht, khng phi l c trng nht hoc c la chn, nh l c mt s cn nhc s giao nhau gia cc ng trong cc php phn loi gia cc loi ca xc tc v cc loi ca cc phn ng. Tuy nhin, cc phn ng chnh c th ly ra. Axt mnh cho php cho cc proton n mt cht v ly chng tr li. Trong chnh lp ca cc axt bnh thng, cc nhm halogen, v cc Bo trifloric, mi kim loi sunphat v pht pht, v cc ion sunphonat chuyn ra nha. Bn cht ca cc ni hot ng trn cc loi ny ca bnh ct rn khng hon ton hiu c. a s cc phn ng c lit k v sau c tc dng xc tc c mt ln bi cc axt cht lng. Cc Zeolit c hydrat ha amonisilicat vi mao qun nh c kch thc phn b hp, n xng ng l s la chn cao cho xc tc nh hng khi ch cc phn t nh i qua no mi c th phn ng. Trong h thng phn ng cracking h dng 10-15% trong silica-aluminat ngn cn s t do hot ng ca chng: xc tc composit trc y th rt hiu qu nhng to ra t caborn, to ra cc phn t thp nh sn phm C3-C4, v dng c lu hn. S hot ng mnh m ca chng c tia h quang h tr cho thit b cracking c b phn to tng si bng thit b phn ng c b phn ng kch thch bay hi. Khi cc zeolit c a vo trong xc tc reforming, chng crack cc isoparafin a v dng mch thng m a vo cc mch v ly li thnh cc cht c ch s octan cao.

Xc tc baz th hot ng tt nht vi kim loi kim phn tn trn cc gi rn hoc trong cng mu ng th nh andoxiy, amin, v nhiu na. Cc phn t nh ca cc cht hot ha trong xc tc c th a vo to hp phn c mu hu c kim m thc s c kh nng xc tc. Nhng ion c bn dng keo cng c ch. Mt s qu trnh xc tc baz l qu trnh isome ha, oligome ha cc olefin, phn ng ca olefin vi cc aromatic, hydro ha polynucle aromatic. Oxit kim loi, cc sunfit v hydryt hnh thnh mt s chuyn tip gia axt-baz v xc tc kim loi. Chng xc tc cho phn ng hydro ha, kh hidro rt tt nh nhng phn ng xc tc l axt nh cracking v isome ha. Hot tnh oxy ha ca chng c lit k kh nng hai trng thi ha tr m cho php oxy c th gii phng v ti hp th ln lt. Cc v d thng thng l oxit Coban, iron, zinc, v crm: cc hydrit ca cc kim loi qu m c th kh hydro mt cch sn sng. Xc tc sunfit th bn hn cc xc tc kim loi cu to ca b than coke v s nhim c bi hp phn sulfua: ng dng chnh ca n l hydro sunfua ha. Cc kim loi v hp kim. Xc tc dng kim loi trong cng nghip ch yu c to ra trong chu k nhm 8 m l cc b phn chuyn tip vi hu ht c 3d, 4d v 5d l e ngoi cng. Ty theo 1 hc thuyt, cc e t cc phn t c hp th c th i vo cc khong trng trong cc khoang bn hon ton v theo to ra c mt cht kt dnh ha hc. Ci iu xy ra v sau s ph thuc vo iu kin ca ch phn ng. Platinum, palladium, v nickel l cc v d, c dng cng vi cc hidryt v cc oxit: chng th c ch trong phn ng hydro ha (du thc vt, l mt v d) v oxy ha (amoniac hoc sulfua dioxit l l v d). Cc hp kim khng thng xuyn c c tnh xc tc ph gia nhng kim loi nguyn cht khi iu kin b mt c th khc t cht ti v hot ng l mt c tnh ca b mt. ng dng ca cc nguyn t nh ca Reni n kt qu Pt/Al2O3 trong mt s suy gim nh hn ca hot ng vi nhit cao v tc kh hot tnh chm hn. Cng ngh xc tc bng hp kim c trong cc tranh lun v cc trng hp ca bnh chng cht. Cc xc tc c kim kim loi chuyn tip trong hn hp c hot ha cho phn ng hydro ha ti nhng nhit thp hn cc kim loi nh platin. Chng c x dng cho cc phn ng ha hc ca monoxit caborn vi cc olefin (fomila ha hydro) v cho mt s phn ng oligome ha. Vn ca s phn tch cc xc tc t dung dc thng c ngn nga bi cc mu neo hoc gi c nh cc xc tc trn mt gi polyme cha gi treo nhm photphit v theo nhng con ng khc. CC LOI XC TC PHN NG HU C Cc c s phn loi ca phn ng hu c th c th da trn nhng iu c bn v cc loi lin kt m n c to thnh v ph hy v kh t nhin, cc s chuyn i, v cc ng dng ca nhm. y, mt danh sch 20 loi phn ng lin tip hoc ring l quan trng v thng mi s c tho lun: 1. Ankyl ha, cho v d nh: cc olefin vi cc hp cht thm hoc cc iso-parafin, c xc tc bi axt sunfuaric, axt hudrofluoric, BF3 v AlCl3. 2. Phn ng ngng t ca andehit v ketone c xc tc ng th bi cc axt v baz, nhng cc baz rn th c u tin, nh l anion dng keo v kim hoc cc hydroxit kim th hoc cc photphat. 3. Cracking, mt s t mch gia C v C, v d nh ca du kh thnh kh t, c x dng silica-aluminat, cc zeolit v cc axt thng thng. 4. Cc phn ng kh hydro, kh OH c tn dng ph liu ca cht ha hc ca phn wunsg kh hydrat kt hp vi cc tm phn t kh OH. Bao gm c trong lp cc xc tc l axt photphoric, Si-Mg, Si-Al, dn xut nhm t AlCl3, v cc loi oxit kim loi khc.

5. Phn ng este ha v ete ha c th hon thnh bi xc tc vi aciid khong BF3, phn ng ca isobutylen vi methanol to MTBE c xc tc bi cc ion di dng keo. 6. Phn ng oligome ha theo kiu Fischer-Tropsch ca CO vi hydro thnh hn hp hidrocarbon v mt phn oxy ha. Iron xc tin phn ng bi kali c u tin, nhng xc tc ban u l cobal hnh thnh mt qu trnh cacbonyl. 7. Phn ng halogen ha v kh halogen c xc tc bi cc cht m hin ti nhiu hn mt trng thi ha tr v c cho php a vo v cho cc halogen t do. Bc v ng halogen c x dng cho phn ng pha kh, st clorua thng cho pha longe. Phn ng hp th HCl c y nhanh bi BiCl3 hoc SbCl3 v hp th Flo bi natri florua di cc iu kin phn ng. Thy ngn clorua y nhanh qu trnh c a vo HCl acetylen to ra vinyl clorua. 8. Phn ng hydro ha v kh hydro x dng cc xc tc m c ha tan vi nc tt. Nhm l mt xc tc ch yu, nhng cng x dng l nhm-silicat, mi kim loi v axt photphoric hoc nhng mui ca chng trn cc cht mng v dung dch keo ion. 9. Phn ng hydro cracking c xc tc bi cc cht m y mnh xc tc craking v cng nh phn ng hydro ha. Nikel v Vonfram sunphit trn nn axt v zeolit np vo cng Paladi uc x dng thng mi. 10. Phn ng hydro ankyl ha, v d nh cho toluen vo benzen, c y mnh phn ng bng Crom-nhm vi hm lng Natri thp. 11. Phn ng hydro sunfua ha x dng sulfit coban, molipden, nhm hoc ln lt vi nikel, vonfram thay th cho Co v Mo. 12. Phn ng fomila ha hydro, hoc qu trnh oxo, l phn ng ca olefin vi CO v hydro to andehyt. Xc tc ch yu l coban naptenat c ch bin t coban hydrocacbonyl trong 1 ch. Mt phc Rodi th bn hn v c cc hm ti mt nhit thp hn cng c x dng. 13. Phn ng hydro ha hay kh hydro x dng cc xc tc ch to t cc hydrit b mt khng bn. Nhm chuyn tip v cc kim loi tip gip nh Ni, Fe, Co v Pt th tin dng, tt nh cc oxit trong nhm chuyn tip hoc sunfit. Lp phn ng ny cha cc v d quan trng ca vic tng hp amoniac v metanol theo phng php Fischer-Tropsch v qu trnh oxo v qu trnh tng hp v sn phm ca ankol, andehit, ketone, cc amon v du n. 14. Thy phn este c tng tc bi 2 loi axt v baz. Cc axt alkylaryl sulfonic ha tan c hoc hoc cc dung dch keo ion c sunfonat ha c thch hp. 15. Phn ng isome ha c thc y bi axt axt hoc baz. Cc ankylbenzen bc cao hn c isome ha trong iu kin thng vi AlCl3/HCl hoc BF3/HF: olefin vi nhiu hn axt v c, cc mui axt, v silica-nhm: cc hydrocacbon bo ha vi AlCl3 hoc AlBr3 c xc tc vi 0, 1% olefin. 16. S lin kt li cc on gy v xa i cc lin kt C-C, v d nh ca propylen trong etylen cng vi buten. Xc tc l cc oxit, cacbornyl hoc sulfit ca Mo, W hoc Rodi. 17. Xc tc oxy ha l cc kim loi m p th oxy nh Pt, Ag hoc oxit kim loi chuyn tip c cho php gi v to oxy bng nguyn nhn ca vic c th oxy ha theo nhiu bc khc nhau. 18. Phn ng polyme ha ca cc olefin nh styren c thc y bng xc tc axt hoc baz hoc Na: polyetylen c to ra vi cc peocid ng th.

19. Phn ng reforming l bin i ban u ca naphthen v ankan to thnh cc hp cht thm, nhng nhng phn ng ha hc khc cng xy ra di iu kin lm vic. Pt hoc Pt/Re l hp phn ca phn ng hydro ha-kh hydro c xc tc v nhm c hp phn axt chu trch nhim sp xp li khung. 20. Phn ng reforming hi nc l phn ng ca hi vi hydrocabon to thnh kh t hoc hydro. Vi kh t, mt xc tc i din thnh phn gm c 13% khi lng Ni, 12.1% khi lng l U v 0.3% khi lng l K: n l c bit bn hp th c ca sunfua. to hydro, xc tc phi cha Ni, Ca, Si, Al, Mg v K. Cng thc c trng c lp bi Satterfied (1980). TNH CHT VT L CA CC XC TC RN Mc d mt vi xc tc rn rt hot ng c x dng tt nh l li thp nhng th khc tt c chia lm ct, xc tc hu ht l cc khi rng m tng b mt c o bng n v m2/g. Nhng d liu v nhng d liu khc ca cc xc tc thng phm c ni n trong bng 17.8. Cc tnh cht vt l ca s quan trng chnh l: 1. Kch thc ht. Trong cc m c kh ha lng th ng knh ca ht trung bnh phi nh hn 0, 1 mm, nh hn kich thc ca khun i hi nhiu cht ti trn m bo s cun hn tr li thit b. Trong cc m huyn ph ht c th khong 1mm dia. Trong cc m c nh ln kch thc c th t 2-5mm dia. Cc thit b cnh tranh l nhng thit b c gim p sut tng cng vi s gim ng knh v kh nng i vo bn trong b mt gim vi vic tng ng knh. Vi nhit bc ln yu vo cc vt liu dn nhit, gradien nhit khc nghit hoc ngun nh vi ht ln m c th dn n s iu khin im yu km ny ca phn ng v pht trin ca bin ca cc phn ng khng pht hin c nh vo s cacbon ha. 2. B mt ring. Cc ht rn hnh cu c ng knh 0, 1 mm c mt b mt ring khong 0, 06m2/mL v mt loi nhm oxit hot tnh vo khong 600m2/mL. Xt v mt hng khc, mt b mt ln c mong mun v tc phn ng l t l ca s nguyn t c th m c trn b mt. B mt ring ln c ghp vi cc mao dn ca cc ng knh b v thc s l tt c b mt bn trong. 3. ng knh mao dn v nhng phn b ca chng. Cc mao dn b gii hn kh nng i vo bn trong b mt v s tng tr lc khuch tn cc cht phn ng vo pha trong. S khuch tn ca sn phm ra ngoi cng chm xung v c th kt qu trong s bin cht ca cc sn phm . Khi xc tc t tin, khng t c b mt trong l mt nguy c. Mt s chnh lc ca ng knh u ca mao dn l mt vic mong mun, nhng s phn b thng c thng k v ch cc b lc phn t c cc mao dn gn u. Cc xc tc ht nh l cc vt liu c p ca cc khi cht ca cc ht nh hn c 2 mc phn phi kch thc ca mao qun, gia cc ht vi chng. R rng mt s lin kt gia b mt ring ln v kh nng a vo ca n nh c o bi ng knh ca mao qun c th i hi trong mt s trng thi. 4. Hiu qu ca s khuch tn. Tr lc s khuch tn xy ra trong mao qun ca xc tc l nhng s va p vi cc phn t khc v vi nhng thnh ca mao qun. Tng ng vi s khuch tn c gi l khuch tn theo ng v khuch tn Knudsen DK. Mt s cc s liu tng quan ca khun c kiu hin c, th 2 hn l php tnh t phng trnh dng (Satterfied, 1970, p.42):

Khi

l hm rng

Sg l b mt ring trn n v khi lng, p l cht T l nhit (K) M l khi lng phn t. Phng trnh ny p dng cho cc mao qun hnh tr u m c chiu di bng b dy ca xc tc i qua b phn khuch tn c b tr. S khuch tn hin thi trong cc mao qun xc tc thng thng thng l trung gian gia Bulk v Knudsen. Hn th na, n ph thuc vo kch thc ca mao qun phn b v di thc cht ca ng. Hai trng thi un khc ca thit b c xc nh: p l h s khuch tn c xc nh nhng tnh ton vi kch thc mao qun bit phn b v phn b bulk v b dy ca khi xc tc. l h s khuch tn c xc nh nhng tnh ton t cng thc Knudsen vi mt ng knh mao qun trung bnh. D liu bng 17.8 trnh by mt di kha kh hp ca p, mt gi tr chun c a ra l 4, nhng gii php ny khng a ra c biu biu din m, ci m khng ngc nhin khi s phn b trn thc t l trung gian gia bulk v Knudsen trong cc trng hp. Trong ch c cho php tnh ton hiu qu ca khuch tn, n th cn thit bit phn b kch thc mao qun, rng, v khuch tn bulk trong hn hp phn ng di cc iu kin phn ng. Nh l mt php tnh l cn bn ca li ch trn l thuyt. V mt thc t n th tin ch hn bin php n gin khuch tn tc thi, hoc u hn phng php thc s thch hp vi c tnh ca hiu sut xc tc c xc nh phn tip theo.

HIU SUT CA XC TC: Hiu sut ca xc tc l mt ca phm vi x dng ca b mt bn trong: n l t s ca tc phn ng thc t t c vi ht xc tc tc c chim u th nu tt c b mt trong c l nng cht phn ng ti b m bn ngoi ca ht. H s phng trnh do b bin thnh

Khi l hiu sut xc tc v Cs l nng ca cht phn ng ti b mt bn ngoi. Phn ng ng nhit, lun lun nh hn phn t n v, nhng nhng gi tr rt ln c th pht trin cc phn ng ta nhit trong xc tc km dn nhit. Mt s cp ln v s bo dng c dnh cho mc ny v n th v v thng gii c bng phng php ton hc cc vn m n ang c. Kt qu ca cc php tnh cho phn ng ng nhit bc 0, bc 1 v bc 2 trong cc mao qun hnh tr u nhau trong hnh 17.6. Honh l mt s thay i Thiele m nh ngha c bn l

Khi R l mt kch thc di

kv h s c trng trn mt th tch c bn, Cs l nng bn ngoi, n l bc ca phn ng, v Deff l hiu sut khuch tn. Cho nhng phn ng khng ng nhit, chng vi bin s th tch v vi h s phng trnh ca Langmuier-Hinshelwood hoc hp phn khc, s p dng cc bin s c trng s phc tp, mc d cc php tnh ton c th gii c, chng chng ct t c kt qu i lng o ca hiu sut khuch tn tt nh mt s ca d kin khng xut hin. S ph hp trong cc trng hp ht n th thch hp hn tnh ra trc tip i lng o ca hiu sut xc tc v mi tng quan chng vi cc thng s vn hnh. Hiu sut c lun ra bng vic so snh bin i vi kch thc ht chun vi chng vi cc kch thc nh k tip trc khi hiu sut b trit tiu. 2 v d c trnh by minh ha cc bin c tnh ra gi tr v ln hiu sut. tng hp amoniac hiu sut c o bi Dyson v Simon v phng trnh lin h

Khi T tnh theo K, x l hm biu din s bin i nito v bi ph thuc vo p sut nh trnh by trong bng ny:

Hnh 17.6. Bn suy rng ca hiu sut xc tc cho phn ng bc n trong cc ht vi b mt bn ngoi Ap v th tch Vp. Ch ng cong trn p dng chnh xc vi phn ng bc 0 trong mt cu, v thp hn 1 gn ng vi bc 1 v bc 2 trong mt cu.

Hn hp chun c t l H2/N2 = 3 v cha 12, 7% mt hot tnh: cc t l khc c hiu sut khc khng ng k. Cc ng knh ht t 6-10mm. Mt vi s tnh ton t phng trnh ny ti 225atm l:

Vi phn ng oxy ha sunfua dioxit, cc i lng ca hiu sut c a ra bi Kadlec, Pour v Regner [ColZ. Czech. Chem. Cornmun.33, 2388, 2525 (1968) ] nhng d liu m c biu din sau y. Chng th p sut kh quyn. Dung tch ban u ca SO2 v bin i c mt s tc ng ln kt qu. Cng tng kch thc ca ht v nhit thp hn hiu sut, mc d tc ng ca nhit l mt ci g khng n nh.

H s phng trnh ca c hai qu trnh ny th d phc hp, v c mt t hp l m hiu sut c th suy ra bng phng php ton hc t d liu c s nh cc hm ca nhit , p sut, s bin i, v thnh phn, m c phn loi ca thng tin cn thit cho cc mc ch thc t. C l ch nhng d on m c th tnh c an ton l , trong gii hn ca kch thc ht di 1mm hoc hn, hiu sut c l l n v. S thm nhp ca cc mao qun b bng cc cht lng th yu hn l cc xc tc x dng trong h thng bn lng l ca b mt ring c bn b hoc khng c cc mao qun. 17.6. CC LOI V M HNH V CC THIT B PHN NG: Hu ht cc loi thit b gi v kt ni u c x dng nh thit b phn ng ha hc, t cc vi phun v bm ly tm n hu ht cc thp chi tit ha v cc b ng. Phn ny dnh cho cc c tnh c bn ca cc loi thit b phn ng ch yu, v cng cung cp mt th vin cc loi m hnh thit b phn ng c x dng.

im khc bit r nht l gia cc qu trnh vn hnh dng gin on v lin tip v gia cc loi pha c tip xc. Mt kiu phn loi thch hp cho cc loi thit b phn ng trn c s hai c im khc bit c cho hnh 17.7. Khi cc hp cht khng ng nht c cho vo, tc chuyn i thng b gii hn tc chuyn khi qua b mt phn cch pha, v th c th hnh thnh mt b mt phn cch rng. Do , cc cht phn ng hoc xc tc rn c phn tch hon ton, v cht lu tip xc c y vi my khuy c hoc trong thp a/ m hoc trong cc bm ly tm. Tc c truyn nhanh ca cc cht phn ng qua b mt trao i nhit bi vic khuy hoc bm tng cng ng thi chuyn v gim tc hi ca chnh lch nhit . Quy trnh gin on c x dng u tin khi thi gian phn ng di hoc lng sn phm yu cu hng ngy nh. Thit b gin on tng t thng c dng to ra nhiu loi sn phm cc thi im khc nhau. Mt khc, khng th ph bin ha nh im chuyn tip tit kim t qu trnh gin on n qu trnh lin tip. Mt hoc nhiu thit b gin on cng vi cc b trn thch hp c th c x dng m phng qu trnh lin tip trn c s tng ngy hoc lu hn thi

Cc b khuy l loi thit b phn ng gin on ph bin nht. Phn ch yu c cho hnh 17.8 v 10.1, v cc kiu iu khin mc hnh 3.6. Qu trnh khuy trn cc hp phn ban u, t c ng nht sut phn ng, v gia tng truyn nhit tng bc hoc cc b mt bn trong. Thit b phn ng hnh 17.9(b) x dng mt bm tun hon trn cc hp phn bn trong b v truyn nhit trong mt thit b trao i bn ngoi. Bm tun hon hoc hi lu nhn chung c th c x dng ghp cc loi b cha khc phc v nh kiu thit b phn ng gin on; v d, tt c cc loi b dng m hnh 17.10(a)-(e). Mt thit b phn ng bm tun hon dng ng c x dng cho qu trnh polyme ha etylen hnh 17.11; khi polyme c to ra, n c cho chy ra tc thp hn rt nhiu so vi tc tun hon, v th kiu lm vic ca thit b ny gn nh qu trnh gin on. Mt s thit b phn ng c thit b khuy c cho hnh 17.10: (b) ph hp cho cc vt liu nho, cho cc vt liu nht, v vi tc tun hon cao (d) ph hp cho s tip xc gn ca cc cht lng khng th trn ln nh cc hydrocarbon vi dung mi nc. Nhiu ng dng ca thit b phn ng c bnh khuy l qu trnh lin tip, k c vi b n hoc nhiu b sp xp nh trong hnh 17.9-(d). Hiu bit v phm vi mt b khuy t c trn ln hon ton l cn thit c th nh gi c hiu qu ca n nh mt thit b phn ng. Trng hp hn ch khc l ca dng nt, trong cc cht khng phn ng c cng thi gian lu. lch t cc trng hp hn ch trong trn ln hon ton (trong mt CISTR) v trn khng hng tm (trong mt PFR) c nh gi vi s phn b thi gian lu (RTDs) ph thuc vo kim tra ca cc cht ch th.
Hin nay, hm thi gian lu khng c c mi tng quan tt vi cng on hoc thit k nh my, nhng k thut l ca d on gi tr vi cc thit b c sn. Trng thi CISTR (thit b phn ng b khuy l tng) c chp nhn khi thi gian phn b bnh qun bng 5-10 ln thi gian pha trn, m c trong vng di ca thi gian cn thit t c ng th cho mt hn hp ca rt nhiu u vo. Thng thng t c 50-200 vng ca mt bn thit k cnh khuy c tht k. Mc d thi gian pha trn tr thnh mt i tng ca rt nhiu nghin cu trong ti liu (Westerterp et al., 1984, p. 2541), khng kt qu tng qut ha no c c a ra. Thi gian pha trn ph thuc vo hnh dng b ngoi v tc v cng sut ca my khuy. Mt my y pha trn v tua-bin pha di trn cng mt trc, cc vch ngn c c nh vo tng ca b cha, v c th mt bn phc tho ng bao quanh trc cho s tun hon c ch ca cc thnh phn cu to mt bn thit k c bn. Tuy nhin, khng c bn thit k hp l cho thit b pha trn ti thi gian ny, v th trong trng hp c tnh quyt nh cc chuyn vin phi c c vn thm. Chng 10 cng ni v vn ny.

Nng sut u vo trn n v th tch v tc u bt cnh qut th thng c x dng o cng khuy, cc biu thc v s iu chnh ca b cha v chnh brizo. Bin thch hp cho mt s iu kin phn ng c cho bng sau: Cng on Pha trn Phn ng ng th Phn ng vi s truyn nhit Kh-lng, lng-lng Bn nho
a

kW/m3a 0.05-0.1 0.1-0.3 0.3-1.0 1-2 2-5

Tc u cnh 2.5-3.3 3.5-5.0 5-6

1kW/m3 = 5.08 Hp/1000gal

H s truyn nhit trn cng on b khuy c tho phn trong phn 17.7. Mt lng np trc v bin i, tt c th tch ca mt b CSTR gim theo s bc, nhanh chng ti bc u tin v sau l chm hn. Khi phn ng l bc 1, v d nh r = k.C, t l ca th tch ton phn thit b phn ng V, n l s bc h s th tch nhin liu Vo c tnh bi cng thc:

Ti cc bin i t 95-995, mt vi gi tr t phng trnh ny l

Khi ph tn ca cc iu khin b xung, cc my khuy, v cc bm c th cn bng tit kim trong th tch, 4 hoc 5 khoang trong mt b bnh thng th li thnh mt s gi tr ti u, nhng mt s ln hn s bc c th kinh t vi mt thit k ng n trong hnh 17.9 (d), c bit l khi s bc th km nhiu hiu sut hn trng hp l tng. Cho mt s mc ch n c y gi nh m mt ngun ca 5 hoc hn cc CSTR l mt tim cn nht cho mt thit b phn ng khi. Thit b phn ng dng ng th nh hn v r hn cc b khoang em ra so snh, bng mt b cc ng n. Cho h s phn ng bc 1 ca dung tch ca mt CSTR n bc v mt PFR c trnh by bi

V d, khi n = 5 v bin i c 99%, t s l 1.64. Vi phn ng bc 2 v cc bc khc mt nghim s cho t s l cn thit, 1 trong s c biu din bi hnh 17.12. Vi phn ng bc 2 th t s l 1.51 ti 99% bin i vi 5 bc. Mt khc bit xa hn gia cc b CSTR v PFR ch m s phn b sn phm vi phn ng phc cht. Trong trng hp n gin, v d nh AB C, mt hiu sut cao hn ca sn phm trung gian B c cha trong PRF hn trong mt CSTR n. N th khng th khi qut ha hon ton cc kt qu, v th i s ca mi h thng phn ng ring l c lm ra to mt ch lm vic tt nht.

THIT B PHN NG THEO DNG CHY C PHUN Trng thi l tng ca thit b phn ng theo dng ng c (TFR) l dng y l tng, trong tt c nhng phn t khng phn ng c thi gian n nh cn bng. Bt k pha trn sau cng no xy ra u l ngu nhin, kt qu ca s chy ri t nhin hoc c gy ra bi s cn tr ca cc khc quanh n dng chy bi cc ht xc tc nh hoc thp m hoc cc b phn ph bn trong cc b. nh hng ca nhng s cn tr c th l 2 ci mt, tuy nhin, trong mt s b phn khy ngc c th xy ra, nhng trn nguyn mt cch gn nh tt b ghp dng c pht trin bi v gc xoy v ln l b hm ch. Bt k yu cu v hn hp ban u no ca cc cht phn ng c hon thnh trong y phun trn hoc bi cc ng pha trn bn trong nh nhng g hnh 10.13 -10.14. Nh mt kt qu ca phn ng ha hc, bin thin nng v nhit c pht trin trong phng trc ca cc TFR.

Cc TFR c th l cc ng trn di t 1 n 15cm hoc hn hoc c th l cc b c n knh o theo n b met. Hnh 17.13 l cc loi khc nhau ca cc h b. Cc ng n ca thit b phn ng c chiu di hn 1000m c x dng, trong nhng trng hp chng c un dng cong nh trn hnh 17.14 (f) v 17.15 (c). Bn knh ca cc b phn l mt kt qu ca s cn i gia gi ca vt liu, gi ca bm, v yu cu v nhit. Trong mt s trng hp c th l cn trnh khu dng chy laminar, m c ch s Re mc 2300-4000 hoc hn, nu phn ng l phc hp v mt di ca thi gian n nh l c hi. Khi mt s ng trong song song c cn n, s thit k mt h thng v bc ng c lm s truyn nhit ra bn ngai c x dng: b sau c th c nh mt hin tng truyn nhit trong phn ng xy ra ngu nhin. S truyn nhit n cc ng n c hon thin vi cc o bc trong hnh 17.14 (f) v trong mt b gia nhit t trong hnh 17.15 (c). Mt s trong cc bn phc tho ca b gia nhit th tin dng cho s phn ly v cc phn ng c nhit cao khc c minh ha trn hnh 17.16. Trong qu trnh ch to Phenol, mt chui benzen, v cc kim ngm nc c phn ng 320oC v 200atm trong cc ng ng hnh trnh c ng knh 10 cm hoc hn trong mt b gia nhit. Ni chung, cu trc cc TFR c bt ngun t s cn thit cho s iu tit tt cc qu trnh truyn nhit khi c mt xc tc dng ht. Cc b tr c th c minh ha trong hnh 17.3 v trong phn ny. Mt s phn ng bt thng c biu din trong hnh 17.14. Thi gian lu trong cc n v c tnh l thi gian s phn ly nhit cao to acetylen v elylen v cho phn ng oxy ha amoniac c o trong cc phn on l 1 giy: acetic anhydrit c to ra bi s pha trn cc cht phn ng nhanh trong mt bm ly tm: NO c hnh thnh ti nhit cao trong mt l in: v etylen c polyme ha ti cc p sut cao hoc thp trong 2 phn biu din.

Hnh 17.10. Cc loi ch pha trn trong thit b phn ng c khuy thng mi. (a) Hi v t ng chng, 120 gal, 200 psig, 3000F (courtesy Blaw-Knox Co.). (b) khuy trn nm ngang, 650 gal, 100 psig (courtesy Blaw-Knox Co.). (c) thit b sunfonat ha [Groggins. Courtesy McGraw-Hill, New York]. (d) Thit b pmkhn ng thay i nhit nm ngang (courtesy Stratford Engineering Corp. Patents issued and pending).

Hnh 17.11. Phn loi cc b ng ct cho phn ng ca cc kh vi lng, cc ci ny cng tin dng cho cc phn ng m cht lng khng trn ln c. Bnh: (a) vi 1 b khuy dn kh: (b) vi cc cnh khuy c mng ngn: (c) vi cc ng ht: (d) vi u vo ca kh i qua mt cn c rnh xoay: (e) Vi ng khuch tn cho cc phn ng nhanh. (f) my bm tua bin t mi nh mt thit b va phn ng va pha trn. (g) khoang a bm phun. Thp: (h) thp mng ri dng chy song song: (i) Thp phun vi pha kh tun hon: (j) thp m vi dng chy song song: (k) thp a vi dng chy ngc. (l) mt h thng truyn nhit kiu 2 ng x dng nh mt thit b phn ng hnh ng.

CC PHN NG KHI-LNG: Tr cc trng hp cht lng c kh nng bay hi cao, cc phn ng gia cc kh v cc cht lng din ra trong pha lng, tip mt s truyn ca cc ht dng kh i qua mng kh lng. H s chuyn khi lun lun l mt ch tiu chnh hoc l gii hn trong tt c cc qu trnh bin i. D nhin thit b cc phn ng l ng dng t cho hp th cc kh u vo theo phng php ha hc, cc thp c th v cc bnh khuy. Hnh 17.11 minh ha dng bn cc loi thit b phn ng lng hi. Hnh 17.17 biu din cc v c bit cho cc thit b phn ng: Trong qu trnh tng hp butynediol, acetylen ti p sut cao c sc vo trong fomanldehit lng ti nhiu v tr dc theo mt thp trong (a). Nhit c hp th Nitro oxit trong nc to ra axt nitric c kh theo 2 con ng trong thit b (b) v (e). Cc cht bo c hidro ha trong mt thit b phn ng c khuy a bc lin hon trong (c) v di iu kin phn on trong mt bnh c b phn cm ng v lm lnh trong (d). Mt thit b phn ng dng mng mng c x dng cho phn ng sunfo ha dodecylbenzen vi SO3 trong (f). Hidro c tun hon vi mt bm tun hon c cn rnh thu hi nitrocaprolactarn trong (g). Mt bn thit k v ng c x dng cho phn ng amoniac v axt adipic trong (h).

Cc phn ng gia cht kh v cht lng c th c c cc cht rn, cng nh mt cht phn ng hoc xc tc. Bng 17.9 lit k mt s v d. Qu trnh vi bt v vi va l c nhiu kh nng hn cho vic kh SO2 t ng dn kh ca cc nh my. Trong trng hp ny n c xem nh tc phn ng c iu khin bi h s chuyn khi thng qua mng kh. Mt s kh hin nay trong cc kh thi c kh bng s ra kh vi s hp th ha hc m c dng hp phn lng: cht hp th sau c th c ti x dng dng li bng cch nng cao nhit hoc h thp p sut trong 1 b ti sinh. Lm cc hp phn lng c th a vo trong b d tr khi thit b tnh ton c kch thc. Trong tt c cc trng hp, mt gii hn v kch thc ca thit b phn ng c th c a ra trn c s hiu sut truyn khi v p sut a v 0, nhng mt kch thc xc nh theo con ng ny c th rt ln trong mt s trng hp c kt qu v kinh t. Cc phng php thit k cho thit b chuyn khi trong cc chng khc ca quyn sch ny. D liu cho vic thit k cc thit b phn ng kh-lng hoc cc qu trnh hp th ha hc c th c vit trong quyn nh cc quyn vit bi Astarita, Savage, and Bisio (Gas Treating with Chemical Solvents, Wiley, New York, 1983) v Kohl v Riesenfeld (Gas Purification, Gulf, Houston, TX, 1979).

Hnh 17.13. Cc thit b phn ng x dng xc tc nhiu m: (a) on nhit: (b) phun nng lnh xem k: (c) v v ng: (d) thit b thay i nhit xen k c lp sn: (g) thit b phn ng on nhit nhiu lp v vi cc tng t gia nhit: (h) xc tc Pt, ci to lp c nh cho t s np l 5000bpsd: thit b phn ng 1 v 2 c ng knh l 5.5 ft vi chiu cao 9.5 ft v thit b phn ng 3 l 6.5 * 12.0 ft CC THIT B PHN NG LOI M C NH Cc loi m c nh c lin quan y c chun b sn cc ht xc tc trong gii hn ng knh t 2-5 mm. Cc bnh cha m cha cc ht rn tr vi nhiu y tn dng chuyn khi gia pha kh v

pht trin trng thi dng chy khi khng trong mc ny. Cc ng dng khc ca cc m c nh l cho mc ch ca truyn nhit, nh trong cc b gia nhit si v b nung cm ng cc m dng ht- y cng c bc trong. Xc tc trong mt thit b phn ng c th c np vo theo nhiu ng, nh l: 1. Mt m n ln, 2. Tt c cc m nm ngang, 3. Tt c cc ng np trong mt lp v n. 4. Mt lp m n c xem k gia cc lp l cc ng, 5. Cc m trong cc v bc phn ly. Mt s kh nng c minh ha trong hnh 17.13 v 17.18. Cc bin thin t mt lp m ln l c s v s cn thit iu khin nhit bng s truyn nhit tng xng, nhng cng cho s phn b li dng chy hoc iu khin tt p. C mt vi n v tng c nh m khng c d phng cho truyn nhit. Ch khi nhit ca phn ng b n c th iu chnh nhit u vo nh l thit lp ch on nhit kh thi: phn ng kh hydro ca butan l mt v d, c lm vic theo con ng trn. V qu trnh sn xut di ca chng v quy trnh k thut chun ton th gii, vic sn sut axt sunfuric v amoniac c cc sng to c bit vi vn v thit b phn ng. Mt s bn thit k cho s oxy ha SO2 c minh ha trong hnh 17.19. Nhng khc bit c bn ca chng l trong ch ca vic iu khin nhit v s bin i cn bng mt cch thun tin ti nhit thp. Hnh 17.19 (g) biu din s bin thin nhit t c trong thit b, v hnh 17.20 trnh by biu iu khin nhit trong sn sut SO3, amoniac v metanol. Mt s la chn cho thit b phn ng amoniac c minh ha trong hnh 17.21 v 17.22. Cc b ny tch hp cc phng php chi tit ha nht cho s iu chnh nhit . c tnh c bn ca dng c d bo trong hnh 17.21 (a), v mt s bin thin nhit trong hnh 17.22 (d) v 17.23 (e). Cho ch hiu nng in dung cao trong cc b phn n, cc thit b phn ng vi ng lm vic ngn qua xc tc v p sut nh hn 200atm c u tin. D liu so snh cc hiu nng di mt gii hn v iu kin hin ra trong hnh 17.22. Hiu ng nhit cng l mt thnh phn chnh trong vic thit k cc thit b phn ng cho vic ch to cc nhin liu tng hp. Cc n v trong hnh 17.24 cho s tng hp metanol v gasoline l cc kiu lp c nh c th. Cc xc tc cho phn ng reforming ci to ch s octan thp ca naphtha bn trong gasonline trong s hin din ca hydro lm chm qu trnh kt ta ca cacbon trn xc tc. Nhit ln n 500oC v p sut l 35atm l cn thit. i din cho cc thit b phn ng c trnh by trong hnh 17.25 Vt liu cung cp cho my cc thnh phn thng c th tch lu hunh: mt thit b phn ng dc x dng hnh 17.26 hn hp lu hunh c hydro ha thnh hydrosunfit, m thc s c kh. Dng lu cht i qua thit b phn ng c lp m c nh thng gim dn. S thay th cc li cho vic cc lp xc tc trong cc b, mt ci gi c cc kch thc ring bit trong vt liu c nh c x dng, nh c minh ha trong hnh 17.27. Cc li tr thnh m bng nhng ht xc tc nh. Mt cch b tr ging nhau c x dng ti nhm cn tr s ri lon ca cc bc xc tc bng tc lu cht cao.

Hnh 17.14 Mt s hnh trng thit b phn ng bt thng. (a) bnh t chy to etylen v acetylen t hydrocarbon lng [Putton etd., Pet Refin 3ir (ll) B O 9 (1958) ]. (b) thit b phn ng m dng vm cho phn ng oxy ha amoniac, x dng li Pt-Rh [GilZespie and Kenson, Chemtech, 625 (Oct. 1971) ]. (c) bung t Schoenherr cho vic c nh nitro kh quyn. (d) sn phm ca anhydrit axt acetic v etenon dng kh trong mt bm pha trn. (e) thit b phn ng Phillips cho phn ng polyme ha p sut thp ca etylen (thit b phn ng c ng tun hon khp kn). (f) phn ng polyme ha etylen p sut cao.

LUNG XC TC DI CHUYN Trong cc b cha cc vt liu dng ht hoc tng di chuyn dc theo chiu gim dn ca khi lng. Cht rn c th l mt cht phn ng hoc xc tc hoc mt cht ti nhit. Phn ng trn hnh 17.28 (a) c x dng cho vic n nh nitro trong khng kh khong 4000oF. Cc vin n nh nhit c t bng cch tip xc trc tip vi kh t, phn cn li i vo trong mt ai phn ng d tr vi khng kh phn ng. Khng kh c x l c th c ti ti tc khong 25000oF/giy ly li nng khong 1% nitro oxit. Trong mt ci khc nh cng on, 2 b phn c x dng ng thi, mt lm tng nhit trong khi ci khc th phn ng. My lu tr hi nng, hnh 17.28 (b) c x dng trong cng mt cch thc, ng dng ca n nhit phn ly du to etylen cng khng chng t s cnh tranh v b t b. Cc b phn x dng trong hn 18.28 (c) c x dng ti mt thi im trong qu trnh xc tc craking ca hi du. Xc tc c chuyn gia khoang ti to v khoang phn ng vi gu gung hoc ng xiphong. Mt s ti liu cho thit b c xc nh vi biu ny. Hai v d trong chnh cht rn l cht phn ng l st du c chng trong hnh 17.29. St du c nghin nt c chu ti ti nh, khng kh v hi nhin liu ti y. Khi st di chuyn xung dn tm mt nhit khong 900oF, bn phc tho s phn ly du ha i vo trong hi du, kh v cc b cha cacbon. C mt s bn thit k v m hnh nh my chng ct, nhng ch phn thng mi hin nay trong USSR v Trung Quc.

Hnh 17.15. Mt thit b gia nhit nh mt thit b phn ng nhit cao. (a) b c ca cc ng v cc bung t, (1) ng bc x: (2) mng bc x: (3) chm: (4) cc ng c khoang i lu (Sukhanov, Petroleum Processing, Mir, Moscow, 1982). (b) cc mng khoang bc x: (1) hc: 2-gm c l hnh ch V: 3-ng: 4-bm phun:5-u phun nhin liu kh: (6) van tit khng kh (Sukhanov, Petroleum Processing, Mir, Moscow, 1982). (c) ng t l cracking cho s ch bin etylene t naphatha.

L NUNG V L T

Cc b phn ny l khi u cho vic gip nng cao nhit m l nung ln ti 25000C v l luyn ln ti 4000oF. Thng thng s xy dng c lt bng tm thp vi gm, mt s ln n vi ft v chiu dy. L nung Vertical c x dng cho cc vt liu m khng chy n hoc khng b mm ra nh l nung vi v donomit. Mt s cng on theo t: cht rn sch c np vo trong l t, cp nhit vi sn phm chy trc phn ng hon ton, v sau vo. L nung vi trong hnh 17.30 (c), tuy nhin cc hot ng lin tc nh thit b phn ng c lung xc tc di chuyn. Cc bnh ny c kch thc t 8 n 15 v ng knh v chiu cao l 50-80 ft. tnh ton cc nhit vi ha cao nht vo khong 2200oF, mc d s phn hy tip tc x ra t do ti 1850oF. Nhin liu cung cp c th l than cc c trn vi cc vi nu hon ton b vi ha c th cho php b xung thm s l, hoc nhin liu kh hoc cht lng. Tc dng chy l 0.8-1.5 lb CaO/ (gi) (ft3 ca l nung), hoc 45-100lb CaO/ (gi) (ft2 ca mt ct l nung), s ph thuc vo kch thc v tnh hin i ca l nung, phng php t, v kch thc khi m trong khong 4-10 in. Cc l nung dng quay c nhng ng dng cho cc thit b phn ng: gia s phn chia tt cc cht rn (pha ct), gia cc cht lng v cht rn, gia cc kh v cc cht rn, v cho s phong ha cc cht rn. L nung l mt ci xilanh hp di vi mt h s ng knh di t 10-20. Cc l nung thng dng th di t 100-125 ft, nhng cc l cht kt dnh th ln c ng knh khong 12ft v di 425 ft c ng dng. Mt nghing so vi ng nm ngang t 2-5 l va di chuyn cc ht theo chiu dc. Tc ca php xoay l 0.25-2 vng trn pht. Kt li ln n ng knh 1 in hoc cc bt mn c x dng. Cp nhit hu ht l vi s chy ca cc kh, nhng mt nhit c caaso thp c th c hon thnh thoogn qua truyn nhit qua v thit b. Hnh 17.30 (a) v (b) biu din bin dng nhit ca kh v d tr trong mt l nung xi mng v cc th tch dng chy trong khoogn gian ca mt ch s ca cc qu trnh nung. Cc l nung a bung chy th thch hp vi cc iu chnh lin tc ca cc cht rn m biu hin mt gii hn s phn t ca s kt hp hoc s nung tng hp. Trong cc loi c biu din hnh 17.30 (e), dng c co quay, trong cc loi khc l cc a quay, v trong cc bnh ct khc cc dng c co kiu rung v y ra cc a ti mi chu k lm vic. Vt liu c np vo nh, di chuyn dc theo chiu quay c tin hnh, v nh tt xung cc a k bn di trong khi s chy ca kh hoc cht phn ng dng kh chuyn ng t di ln. Thit b ny c x dng thiu kt qung, nung calci sunfat hoc boxit, v ti sinh cc hp th ca cc nh my ha du. Mt thit b phn ng vi 9 a, ng knh 16 ft v cao 35 ft c th thiu kt khong 1, 250 lb/gi ca qung piryt st, ti mt thi gian n nh khong 4.5 ting. Cc bung t thnh phn ca mt hoc nhiu bung hoc cc b lng trng, hoc di chuyn hoc c nh, thng c trang b vi cc dng c no-khuy. Mc d cc thit b c x dng hu ht cho vic x l qung v mc ch luyn kim, mt qu trnh ha hc v c tn dng chng, v d nh soda khan, kim sunfit t cc tng mui v than , Natri sunfat v hydro cloride t mui v axt sunfuric, v silicat kim t ct v soda khan. Mt loi ca bung t bnh mui c biu din trong hnh 17.30 (d). Mui v axt sunfouric c np lin tc n bung trung tm, v cc dng c no quay u u lm vic chuyn khi lng phn ng theo hng ra ngoi ch m kim sunfat c x ra di di bng. Cc sn phm i ra ti nhit khong 1000oF. Cc khoang c ng knh 11-18ft c th cn t 6-10 tn/24h mui. so snh, mt l nung quau nm nagng Laury, kch thc 5*22 ft, c mt dung tch l 1 tn/h tng mui. Cng on nhit cao nh l cc qu trnh sn sut knh hoc thp ph liu vi cc l t c khoang t n, thng vi nhit ti to vi s tit kim nhin liu. L t Siemens-Martin hnh 17.30

(d) vi mt khoang t rng 13 ft v di 40ft c mt tc sn xut vo khong 10 tn/h thp vi thi gian n nh l 10 h. Th tch khoang t vo khong 5000cuft v th tch tt c b ti to vo khong 25000cuft.

HNH 17.17. Cc v d v thit b phn ng cho cc qu trnh lng-kh c bit. (a) thit b phn ng nh git tng hp butinediol c ng knh 1.5 m v cao 18m. (b) thit b hp th Nitro oxit trong cc ct m. (c) Hydro ha tun hon cc cht bo. (d) thit b phn ng c khuy cho phn ng hydro ha theo t ca cc cht bo. (e) qu trnh hp th nitro oxide trong thp a. (f) mt thit b phn ng mng mng to dodecylbenzen sunfonat vi SO3. (g) thit b phn ng c khuy cho phn ng hydro ha caprolactan. (h) thit b phn ng c bung t to adiponitrit t axt adipic trong s c mt ca axt photphoric BNG 17.9.Cc v d v cc qu trnh to tng si c m A. Qu trnh xc tc 1. Xc tc du v reforming. 2. Ti sinh benzen nng cao t du kh. 3. Sn xut olefin t du th. 4. Clorit bng qu trnh oxy ha HCl 5. Acetylen t metan 6. iu ch t c andehyt cha bo ha 7. Ti sn xut hn hp nitro t cc amin 8. Oxy ha SO2 thnh SO3 9. Andehyt phthalic t naphtha hoc o-xylen 10. Anhydryt axt maleic t benzen 11. Fomandehyt t metanol 12. Clo ha metan v etylen 13. Tng hp gaonline bng phng php Fischer-Tropsch 14. Hydro ha etylen 15. Oxy ha amoniac 16. Etylen oxit t etylen 17. Butandien t butanol 18. Kh hidro t isopropanol 19. Phn ng isome ha n-butan 20. Lin kt Cl vo PVC 21. Phn gii ozon 22. iu ch hydrocarbon cloryt

23. iu ch nha melamin 24. Tng hp isopren 25. Gim bt vinyl acetat 26. iu ch acrylonitrin B. Cc qu trnh khng xc tc. 1. Kh ha than 2. Cc ha tng si 3. Cracking nhit metan 4. iu ch carbon hot tnh 5. Etylen bng vic cracking cc phn on du m 6. S t chy than 7. t chy du phin 8. t chy cc cht thi th hoc cng nghip 9. t chy cc dung dch en (cng nghip giy) 10. S thiu cc mui sunfit ca st, ng v km 11. t chy sunfua trong mt m ct 12. Phn gii axt sunfuric thi v cc sunfat 13. Cracking cc clorit nh FeCl2, NiCl3 AlCl3 14. Bay hi Re 15. t chy qung vi v dolomit 16. Nung xi mng 17. Gim bt cc qung st v oxit st 18. Clo ha qung ca nhm, titan, Ni, Co v thic 19. Clo ha cc piryt thiu v cc qung st 20. Clo ha vi 21. Canci ha nhm hidroxit t nhm 22. iu ch nhm sunfat t boxit 23. iu ch nhm florit, urani tetra v hexaflorit 24. iu ch W nguyn cht t florit

25. Canxi ha pht pht 26. iu ch phosphorus oxyclorit 27. iu ch carbondisunfit 28. iu ch hydrazin 29. iu ch axt nitric 30. iu ch nitrat t amoniac v Na 31. iu ch Na carbonnat 32. iu ch hydro cianua 33. Hydroclorin ha phn t nhin liu U 34. iu ch Urani trioxit t nitrat 35. Ti sinh U t nhin liu ht nhn 36. Ti sinh florin t kh thi ca nhm in phn 37. Qu trnh t chy truyn nhit bng ct 38. Lm lnh khi ht nh cc ht phn bn 39. Qu trnh sy cc vt liu mn ri nh cc qung ni v photphat th 40. Qu trnh bc cc phn t nhin liu bng cracking nhit clometylsilen

Hnh 17.18. Truyn nhit trong cc thit b phn ng thp m c nh: (a) un nng s b thch hp: (b) s trao i nhit bn trong: (c) vnh khng gian lnh: (d) cc ng c m: (e) o m: (f) ng v khp ni: (g) s trao i nhit bn ngoi: (h) nhiu lp v, vi s truyn nhit bn ngoi (Walas, 1959).

Hnh 17.19. Cc thit b phn ng dng oxy ha lu hunh dioxit: (a) sn phm cp nhit. (b) su trao i nhit bn ngoi v bn trong ng v khp ni. (c) thit b phn ng a m, lm lnh vi cht ti kh vi o xon. (d) ng v khp ni cho vic chng cp li sn phn v cho s truyn nhit cho mi trng. (e) BASF-Knietsch, vi cc ng c m t ng cp nhit v s thay i bn ngoi. (f) thit b phn ng Sper vi s trao i nhit bn trong b mt. (g) h thng thit b phn ng Zieren-Chemiebau v bin dng nhit (Winnacker-Weingartner, Chemische Technologie, Carl Hanser Verlag, Munich, 1950-2954). CC THIT B PHN NG C M TO TNG SI Mc ny c thu gn y thit b trong cc ht c nghin mn trong s tng tc huyn ph vi cc kh. Cc cht rn c ha lng vi cc cht lng c gi l bt . Cc hn hp ha lng 3 pha xy ra trong mt squ trnh ha lng than v qu trnh x l du. Trong pha c kh-rn ha lng, mt s xc nh r rng cp bc m c duy tr: trong cc h thng chit sut long cht rn c cun vo lin hi thng qua cc khoang phn ng v c tch ring ra trong mt khoang tip theo. Mt ng dng rng ri nht ca s ha lng l c qu trnh cracking xc tc ca cc phn on du m. V cc xc tc thoi ha trong mt vi pht, n c xoay vng lin tip gia khoang phn ng v khoang hon nhit. Hnh 17.31 (a) l mt kiu ca cc thit b nh vy. Thit b ct phn nh bng hi nc l cho s loi b du ht gi trc khi xc tc c nung. Trang thit b iu khin chnh ca cc h thng cnh nhau c biu din trn hnh 3.6 (h). Cc b xc tc cht lng rt ln. Cc cng on v cht lng ca mt n v nhit dung (khong 50, 000 BPSD, 60hg/s) c biu din trong hnh. D liu khc cho mt thit b phn ng cn 15, 000 BPSD

th c ng knh l 25 ft v di 50 ft. S tc nghn xc tc v cc d liu khc nh mt thit b phn ng thit k bi Kraft, Ulrich, v OConnor (trong Othmer (Ed.), Fluidization, Reinhold, New York, 1956) nh lit k sau: Mc n v in tch danh ngha Xc tc d tr, ton b Xc tc s tr, thit b ti sinh x dng m Vn tc b mt, thit b ti sinh Khi lng ring ca m, thit b ti sinh Khi l cng vi cc ht mn, u vo cyclon Tc xc tc mi cht, n v Tc xc tc mi cht, n cc cyclon Tc tiu hao xc tc, k vng ca thit k i lng 15, 000 BPSD 250 tn 100 tn 2.5 fp 28.0 lb/cuft 0.5 lb/cuft 24.0 tn/ pht 7.0 tn trn pht 2 tn/ ngy

Hnh 17.31 (b) l ca mt n v m s cracking tt nht xy ra trong mt ng truyn, mt cng on m tr thnh kh thi vi s pht trin ca xc tc hot tnh cao zeolit. Phn ng hon ton khoang trn, nhng phn chnh ca khoang l phn tch sn phm v xc tc hng. Trong s tng phn m pha c ca mt thit b phn ng ln, trong n s pha trn c th gn nh l tng, ng truyn chit sut long th gn hn trong dng chy khi. Do , mt khoang phn ng nh hn nhiu tha mn: hn na, s phn b sn phm tt hn v hiu sut v lng gasoline ln hn. Cc hnh th ng dng ca thit b phn ng c biu din trong hnh 17.31 (c) v (d) ca cc qu trnh lc du khc. Qu trnh si sm nht l qu trnh khng xc tc Winkler cho s kh ha than nm 1921. Cc qu trnh khng xc tc khc, v mt s qu trnh xc tc, c lit k trong bng 17.9. Mt vi thit b phn ng khng xc tc c biu din trong hnh 17.32. Qu trnh cracking naphtha thnh etylen vi s lun chuyn ct nng nh cht ti nhit c biu din trong phn (a): ti nhit cng on l 720-850oC, mt s cn carbon trn ct nhng khng nguy hi ton phn nh trng hp n trn cc b mt cc ng cracking n v. Trong qu trnh chit sut long ca canxi ca nhm, phn (b), s lun chuyn cht rn chnh sn phm : cc sn phm chy t cc min phun ca du v khng kh b xung cung cp ng lc. n v nung vi phn (c) l mt v d v thit b phn ng a bc hon thin: thi gian n nh trong khoang nung l 2h, trong khoang lm lnh l 0.5h, v trong mi khoang cp nhit s b l 1h. n v a m ca cc cng on lc du khng c cho l kh thi, nhng mt s n v c c xy dng ln vi mt s chp nhn ca qu trnh ngn m c m phng sn lm vic trong mt kiu i khi. Xc tc ca thit b phn ng anhydrit phthalic phn (d) th khng c cn thit c ti sinh nh m to tng si cn li trong khng gian: khog phn ng chnh xc cao v nhit , s oxy ha c gi li di s iu khin vi nhiu b mt truyn nhit c a vo v bng cc thit b phun lnh. Mt s ha kh than cc hin i hin ra trong phn (e): vic lu 30 rnh ca b thi l c x dng dc theo nguyn liu cp vo chng li xu hng kt t ca cc ht than . Thit b phn ng H-coal phn (f) hot ng vi hn hp 3 pha. Xc tc khng tun hon nhng cc bt kh trong khng gian. Hot ng c duy tr bi s x ra v lm y li 1-2% xc tc ngng li trn mt ngy. iu kin xy ra qu trnh l 450oC v 3000psig. Cng than v du nng cn d c x l hon ton. n v c bit n nh mt tng ha lng. Ti liu v hin tng ha lng v cc cng ngh th ph bin. Mt s tho mi mc d th mc c ngh trong Ullmanns Encyclopedia (1973, Vol. 3, pp, 458-460). Quyn sch bi Cheremisinoff v Cheremisinoff (1984) c nhiu hn 500 bng tm tt v bi bo v thy ng lc hc cht lng, s pha trn v truyn nhit, nhng mt s trong cng ngh thit b phn ng. Ti liu khc v s ha lng c trch dn trong cc phn tham kho chng 6.

Hnh 17.20. iu khin nhit trong cc thit b phn ng a m ging nh tn dng cc tc cao ca phn ng nhit cao v su bin i cn bng thun tin hn ti cc nhit thp. (a) cc ng cn bng ca phn ng oan nhit v phn ng ng nhit trn biu cn bng cho qu trnh tng hp amoniac. (b) s oxy ha SO2 trong thit b phn ng c 4 tng m ti p sut kh quyn l ch yu. (c) tng hp metanol trong mt thit b phn ng c 4 lp m bng qu trnh ICI ti 500atm: khng g st: 35% metanol ti 250oC, 8, 2% ti 300oC, cc nng c cn bng.

Hnh 17.21. Mt s thit k hin nay ca thit b bin i tng hp amoniac. (a) nguyn l t cp nhit cho thit b phn ng tng hp amoniac, dng c gim dn dc theo tng duy tr s lnh cho n, thng qua cc ng c nhng vo trong xc tc, ngp trong xc tc, thng qua thit b bin i nhnh-nhnh v ra ngoi. (b) b bin i dng hng tm vi dung tch 1800 tn/ngy (Haldor Topsoe Co., Hellerup, Denmark). (c) b bin i 3 m nm ngang v b phn ca bc lt xc tc. B qua s thay i cc on l 8*85ft, p sut 170atm, dung tch 2000taasn/ngy (Pullman Kellogg). (d) bn tm tt b, c trung ca bin dng nhit c trng d liu ca b bin i kiu lm lnh ICI. Cc qu trnh dn kh mt bc s dng m ca phn (a) ca hnh ny. Lm mt c cung cp ti 2 im (Imperial Chemical Industries) Cc d liu c trng cho cc b bin i lm lnh ICI tho kch thc khc nhau: Dung tch (tpd ngn) p sut (psig) 660 4700 990 3200 1100 4250 1650 3220

Thnh phn kh vo% Amoniac 4 3.0 3.2 1.4 Mt hot tnh 15 12.0 15.0 12.0 Dng kh i vo (MM 7410.60 18.0 188.5 24.5 scfh) Th tch xc tc (ft3) 740 1170 1100 2400 p sut b Pha trong ng knh 80 96 95 109 (in.) Chiu di (in.) 437 493 472 700 Khi lng (tn) V bc lt 14.2 34.2 22.8 56.4 Phn trao i nhit 15.5 30.0 25.4 23.8 p sut b 130 128 182 240 Cc d liu c trng cho mt thit b bin i lm lnh ICI dung lng 1300 tn/ngy: p sut (psig) 2200 3200 4000 Lu lng kh vo (MM 25.8 21.2 19.8 scfbb) a Th tch xc tc (ft3) 2600 1730 1320 p sut b 120 102 96 Pha trong ng knh (in.) Di (in.) 663 606 528 Khi lng (tn) V bc lt 68.5 40.8 29.2 B phn trao i nhit 37.1 25.4 20.7 p sut b (km hn) 186 184 187 140 104 87 gim p ca b bin i (psi) a Thnh phn: 2% NH3, 12% mt hot tnh (CH4+A), 21.5% N2, 64.5% H2 th tch 17.7. B PHN TRUYN NHIT TRONG THIT B PHN NG Su suy tr nhit chnh xc l mt hng ch o ca ch lm vic ca thit b phn ng. Cc minh ha ca cc loi thit b phn ng trong chng ny m t mt s ca iu khon cho s truyn nhit. Tm quan trng yu cu s truyn nhit c xc nh bi cn bng nhit lng v nng lng nh m t trong phn 17.3. D liu cn thit l dn in v hiu sut ca vic truyn nhit. Mt s b phn tc ng n khi lng ny c lin kt trong cc nhm thng thng cho vic truyn nhit: c th l nhm khng th nguyn nh cc chun s Nusselt, Stanton, Prandtl, v Reynold. Cc c tnh khc ca cc loi c bit ca cc thit b phn ng c a vo trong cc mi tng quan. Mt s la chn ca cc kt qu c trng t cc s liu d tha s c kt hp y. Mt s hnh thc truyn nhit t cc thit b phn ng c cnh khuy v c m c nh c minh ha trong hnh 17.33 v 17.18, v cc bin dng nhit trong tt c cc thit b phn ng cng nghip xut hin trong cc hnh 17.20-17.23, 17.30, 17.34, 17.35. 4700 19.0 1030 89 488 23.6 17.9 189 91

Hnh 17.22. Cc b bin i amoniac i in cc cng on ti cc p sut khc nhau v cc nng thot ra (Vancini, 1971). (a) bn thit k Uhde chnh chy ti 125atm: cc kch thc c trng, 1.4*7m. (b) b bin i Haber-Bosch-Mittasch chy ti 300atm: kch thc l 1.1*12.8m. (c) b bin i hot ng ti 1000atm: kch thc l 1.2*7m. (d) b bin i Fauser-Montecatini chy ti 300atm vi b trao i nhit bn ngoi, biu din hnh th trc dc ca nhit v nng amoniac. S so snh v cht lng ca cc qu trnh Qu trnh Uhde Haber-Bosch Claude fauser p sut (bar) (%) 125 300 10000 300 7-8 13-15 22-24 12-17 10 25 120 25 Amoniac thot TPD/m3 Thi gian sd xc tc (nm) >2 2 0.25 2

Hnh 17.23. Cc bin dng nhit c trng trong cc h thng phn ng (nhn c cc hnh 17.20, 17.21 (d), 17.22 (d), (17.30 (c), 17.34 v 17.35. (a) thit b phn ng dng ng c 2 v. (b) l t v bnh phn ng cho s nhit phn nhit cao ca cc hydrocarbon (UZZmann, 1973, VoZ. 3, p. 355). (c) h thng bnh phn ng xc tc trong ci m nguyn liu c cp nhit s b nhit bt u v sn phm c khp thc s: cc bin dng exo- v endo-thermic. (d) thit b phn ng vi c sn b cp nhit gia nguyn liu v sn phm v vi b iu chnh nhit ngoi: cc bin dng nhit dng exov endo.

Hnh 17.24. Cc phn loi cc thit b phn ng cho vic tng hp cc nhin liu [Meyers (Ed.), Handbook of Synfuels Technology, McGraw-Hill, New York, 1984]. (a) thit b phn ng metanol ICI, biu din cc b phn phi bn trong. C, D v E l cc u phun b lnh, F = s nh xc tc, L = cp nhit, v O = u vo xc tc. (b) thit b tng hp metanol vi s cp nhit bn trong cc bi lnh. (c) thit b phn ng c m c nh cho gasoline cho tng hp kh than : kch thcca cc ng c m 10*42, bn knh 2000 2-in vi xc tin vi xc tc ion st, tc sn sut 5 tn/ ngy trn mt thit b. (d) thit b tng hp tun hon c m to tng si cho gasoline t than tng hp kh.

(I) 1-cp nhit in nhiu i: 2-hc phn ng: 3-bc lt: 4-cp nhit in b mt: 5-cc ng ni cho dng chy ca sn phm trong qu trnh chn ca h thng: 6-ng ni cho dng chy xc tc: 7-st chu la nng-nh: 8- cc hc phn ng: 9-bc b tng: 10-cc b s (II) 1-cp nhit in nhiu i: 2-hc thit b phn ng: 3-bc lt: 4-cp nhit in b mt: 5-cc bi s: 6-ng ni cho dng dn phm trong qu trnh phun p ca h thng: 7- ng ni cho dng xc tc: 8xc tc. Cc ng: I-sn phm kh pha trn: II-cc sn phm phn ng. CC B KHUY: Cc gi tr ca tt c hiu sut ca h thng truyn nhit c gp li trong bng 17.10-17.12. Hai b ca cc cn bng cho hiu sut mng mn bnh trong bng 17.13 v 17.14. Chng c mi tng quan vi ch s Nu n chun s Re v Pr v tt c cc phn kahcs. Trong phng trnh cho cc bnh c 2 v, v d

Rpm, ng knh ca bnh phn ng v b cnh qut, v chiu cao lng cng tt nh mt h s nht l phc tp. Bng 17.14 trnh by cc loi cnh qut m x dng trong vic kim tra, nhng trong cc kt qu kim tra bnh thng c biu din n mt cch xp x cng cc hiu sut truyn nhit c cha vi cc tuabin mt cnh, cc tuabin bng dc hoc cc b cnh qut. Tuabin dng trc sn sut thng thng nht cho mt vic gi cng sut u vo v nhit truyn c mi lin h trc tip n dng chy, theo loi ny ca b cnh qut thng c u tin. T phng trnh 17.35, hiu sut theo t l n 0, 66 cng ca rpm, N0.66, v t chng 10, cng sut u vo ti cc chun s Re khc nhau bng vi cn bc 3 ca N. S n khp xut hin m hiu sut theo t l n 0.22 s m ca cng sut u vo cho cc bnh khuy. v h qu l hiu sut truyn nhit c mt t tc ng bi s tng mnh ca cng sut u vo Khi cc ti liu nhiu nht trong din tch ny th tng i c, cc k nng r rng tin tng m c th to ra c y hoc gi c s tin cy. Bng 17.14 c biu din cc phng trnh .

Hnh 17.26. Thit b phn ng hydrofining du diesel, vi m bng gm (Sukhanov, Petroneum Processing, Mir, Moscow, 1982).

Hnh 17.27. Thit b phn ng on nhit c cc m xc tc, biu din ng dng ca cc bi gm ca cc kch thc chia cho li ti y v kp u (Rase, Chemical Reactor Design for Process Plants, Wiley, New York, 1977). TNH DN NHIT CA THP M S c mt ca cc ht to nn hiu cut dn ca mt kh ln hn s dn nhit ca cc phn t bi mt phn ca 10 hoc hn. Bnh thng cht rn c mt t tc ng quanh vn chun s Re 100 hoc hn: mc d tc ng l khng ng k ti cc gi tr thp ca Re, n khng c nghin cu mt cch ton din. Ngoi cc chun s RE, Pe, Pr, tc ng ca dn nhit ph thuc vo dn nhit ca cc phn t, rng, kch thc ht, v ch dng chy. M t cc ca Re, Pr v Pe c vit bi Beek c cha trong mt ch s ca cc thit b kim tra trong cc phn mt mnh chun s Re ng dng trn hnh 17.36 (a). Nh bng 17.15 biu din, nhiu d liu c cha trong vi khng kh m Pr = 0.72 v kf = 0.026 kcal/ (m) (h) (oC) ti nhit khong 100oC. Do , d liu c th suy rng l h s bnh thng ca hiu sut v dn cc phn t nh

Cc phng trnh ca cc ng cao nht v thp nht trn th sau c th c vit ra

Ti cc nhit cao, khong 300oC hoc hn, s ta nhit c th gp vo hiu sut dn nhit, nhng c nhiu s bt n m tc ng ca s ta nhit khng c nghin cu tip. S TRUYN NHIT TI CC TNG, N HT, V TNG CNG Cc mi tng quan c nu trong bng 17.16 v 17.18 l ca chun s Nu trong cc ca chun s Re v Pr, hoc ca mt mnh chun s Re. Chng c ng dng ch quanh vic xc nh chun s Re, khong 40 l cao nht trong cc trn hp: r rng chng khng c bo trc cho ng h s ca vic i lu t nhin, ti Re = 0. Cc h s tng c t c t d liu d nguyn liu ht bi mt cng thc ca Beek (1962),

y l theo cch ca phng trnh 8 ca bng 17.18 c tnh: phng trnh 9 biu din cng d liu nhng l mt ng cong n ca hnh 17.36 (c) ti gi tr trung bnh Pr = 0.65. Cc s liu v truyn nhit gia cc ht v dng lu cht thng khng c o ngay tc khc bi v cc kh khn ca cc th nghim, nhng c tnh li t cc i lng cc h s truyn khi m bo cho php ngoi suy Colburn c p dng,

Theo , trong hnh 17.36 (c), nu chun s Nu c thay th bng Shenvood v Prandlt bi Schimdt, phn ng s c cn bng cho thit b truyn khi. T s L/D, ca chiu di trn ng knh ca mt ng m hoc mt bnh c th c lp ra tc ng n h s truyn nhit. y l mt hin tng phn tn trong ch s Pe, uL/Ddisp: th phc to, ch Ddisp l h s khuch tn. Khong 5000 im d liu c quan st bi Schliinder (1978) t im ny ca quan st: mc d tc ng ca L/D c hon ton thng bo, khng b qua biu c kt lun. Cc thit b phn ng cng nghip c L/D vo khong 50 hoc hn: phng trnh 6 v 7 ca bng 17.18 l cc gi tr ng tim cn ca h s truyn nhit cho nhiu trng thi. Chng c m t trong hnh 17.36 (b). Tiu chun kim tra mnh nht c phn vi cc tng quan ca cc chun s Nu vi Re v Pr, hoc vi ch mt mnh chun s Re. Bin ca cc gi tr thng mi ca chun s Pr ca cc kh l nh, v tiu chun kim tra ln nht c kim sot vi khng kh m Pr = 0.72 ti 100oC. Tc ng ca Pr l nh trn hnh 17.36, v c b qua trong hnh 17.36 (b) v mt s phng trnh ca bng 17.17 v 17.18. Cc phng trnh ca bng 17.18 l nhng th c ngh cho cc h s ca truyn nhit gia tng v cht lng trong cc bnh m. Cho vic thit k cc thit b ging nh hnh 17.28, cc h s truyn nhit gia cc ht v lu cht cng c bit n. Hng theo php o vi mc tiu ny c th tnh ra vi cc m bng kim loi cp nhit bi b cm ng nhit hoc dng in li. Mt s mi tng quan c a ln trong bng 17.17. Glaser and Thodos lin h nhiu d liu vi phng trnh.

Khi : ap l b mt mt ht n l ng knh cu ca ht

Cc ng thc ca bng 17.18 cng c x dungj bi cng thc hp = 1.25hw. Trong cc thit b ti sinh c cc m xc tc chuyn ng, nhit ha tan ca bc l 25000 Btu/ (h) (cuft) c nh gi xy ra gia cht lu v ht. Nhit ca cht lu v ht hon ton c bo ton rt b.

Hnh 17.28. Cc thi t b phn ng vi cc m inh ng ca xc tc hoc cc ht rn cho s cp nhit. (a) thit b phn ng Pebble cho phn ng oxy ha ca nito kh quyn: hai n v trong ng song song, mt cp nhit vi cc cht kh chy v ci khc x dng nh thit b phn ng. (b) b cp nhit Pebble m c th c x dng cho vic to ra etylen t cc b crack n by v b ti sinh: cho 20000 bpsd thit b phn ng c ng knh l 16 ft, tc lu thng xc tc l 2-7 lb/lb du, tc mi mn ca xc tc l 0.1-0.5 lb/tn cht lu thng, gim p ca cc ng cp nng my nm ngang vo khong 2 psi.

Hnh 17.29. Cc thit b phn ng m khng c nh cho phn ng cracking v ti sinh cc phin du. (a) ni chung Kiviter cng sut 200-300 tn/ngy. (b) ni chng Paraho ti sinh du phin. M TO TNG SI: c im phn bit ca cc m to tng si l mt tc truyn nhit lcao gia cht lu v b mt b ngp. Mt s gi tr thng mi c biu din trn hnh 17.37. so snh, khng kh trong dng chy ri trong cc ng ng c mt h s vo khong 25 Btu/ (h) (sqft) (oF). (a) l ca cc tnh ton t cc mi tng quan ca d liu cho cc iu kin nhn bit trong bng 17.19: (b) biu din tc ng ca cc ng knh ca cc ht SiO2: v (c) c quan h n cc ht 0.38 mm ca tt c cc cht. Nhit trong mt m to tng si th khng nh hn cc thn s ht c cn tr. Kh t dng nhit ht th rt nhanh m n l mt s ch nh. Truyn nhit ti cc im giao ca cc ht th b qua c v s truyn bc x cng l nh di 600oC. Cc c cu ca thit b truyn nhit v dn nhit th c nghin cu rng ri, cc kt qu v s liu c xem li, v d nh bi Zabrodsky (1966) v Grace (1982). Trng thi truyn nhit l ca gi tr ti cc tng ca b, ni m n c xc nh cc ln ca tn tht nhit b mt xung quanh v cc b mt trong x dng iu khin nhit quy trnh. Cc mi tng quan c cho h s truyn nhit ca Wender v Cooper (1958) (hnh 17.38) v ca Vreedenburg (1960) (hnh 17.17) trc khi c c l l tt nht. Mt phn t nhn ca thit b phn tn ca s liu cha bi cc thit b kim tra khc nhau th r rng trong hnh 17.38. Vreedenburg dng d liu b xung trong cc mi tng quan ca ng xu, v do , biu ca ng y biu din trn hn s phn tn.

Trong hnh 17.37 (a) cng c nhng s khng n khp: nhng nu ng 8 v 9 t cng mt thit b kim tra v phn ca ng 3 c b qua, s n khp tr nn tt hn. Mt s kin th cho rng cc mi tng quan cho cc ng dc c th to ra l chun. Cc h s ti tng hin ra thnh khong nh hn 10% ti cc ng dc trn trc va b v cc ng nm ngang c l nh hn 5-6%. Xut hin trn hnh 17.37 mt pich tc ca truyn nhit c hon thnh. N c c lin h bi Zabrodsky. (1976) cho cc ht nh hn 1mm bng phng trnh

Hnh 17.30. Cc l nung v cc ng t. (a) bin dng nhit trong mt l nung ximang quay. (b) tc dng chy trong l nung quay. (c) l nung vi lin hon cho cic sn sut xp x 55 tn/25h. (d) ng bnh mui c cnh khuy lm vic ti 1000oF, ng knh 11-18 ft, 6-10 tn mui/24h. (e) thit b phn ng a khoang t: mt ti 9 a, ng knh 16, chiu cao 35ft v cng sut 1250lb/h qung pirit. (f) thit b ti sinh nhit v ng Siements-Martin: mt l nung c chiu rng 13ft v di 40ft cng sut 10 tn/h thp vi thi gian n nh l 10h.