Вы находитесь на странице: 1из 295

h o c de grimatier,ui yaenro o c w cefas brciies $ Cd certigan cic panb, f4 0amrenddn;y para laprueaadettoremito ai LcEtozqld tablipa,taproua, ro ~e prelto,y a i Ica la obrdJi

es mcjorprncuo :fol$quier.a npuntar ajg1,. bas materiat.camo coel libro priinero C dan fiece plurale~ ~ ~ ~ p j e(ict, c G s, cdpaelt'os,o l'c hoblr de cada vno? y fc intredute c 6 h lidbre meug la$c. slinacion geniUiaaJa de n6bres y dc pronijbrco geniciuado.s,j tienenru nitiuo'por tiominariuo.&, La declinacion apoetiua , por apobci6.Lad14 o ziua;cnn lo cBpoGcion dc tnuohil;imos rclatiuss,v con particulrs finalcaJy el rrrtado del gendto dell&cengua. Penel fegundp libro fc entregitodol qumeos tiipos faltauan,y quitos puede tener la mejot lcnyria o artc j a y l y e80 Jos y tresstablaJos.La rediizion de frdcs y dqotros romanccsafq lugaies. Otrar variasconjugacione6,correc c ion y addition dclas tranficiq hes,rmtaxi y c o i r h c d o n cr#era,con tadas eipcoies de vcFbos,y ftlsRr0. prias confirueciones,v ius.pa&iaar a todor: y a eltc modolar de mas mate rias y trstados n u e m s Q l'c swan Lo fegurido afficiona,es, la didintiby claridad y hocni drfpoiiiio:~ liis lugarcs a par3 loqual he vrido de hazy CQ texto y c6inento.porq Iar i ~ i i u i n c r a b k ~ notasij vim dcrramadarpor toda 13 oka,elttn cadr vna en Ti lugar,p no codas juntas y rebueltas fin orlle",] afzidqcaJa dcslinicion que f; crata,aHi debaxo ticnc fus nocas cntl c6mi t o proprio fuyo: y quitn halla el t e r t o o la inatrria burca, alli halla tad31 f;rs noqtrdc aqrrcllo matrria.Y porij miichos no teodri rnaelfro,va por via de prcguatas y lts rtrpieflrs,tantas,;l ninganoyodra poner t~tasdudq 60m0 wan pueittas y I'acItas. Finalmenee officiooa la ratistacion y enrereg deli dotriua ii e t hficiitc pot G,Gn fer mar oceelfario: A lo qual digo,?e& Artc i en doslibros,junca con lis addrcioner van et1 o t r w dos, ttcPel va fietc r g n t o i el Artc que ha!ta agora andaua,y fi aqoc1l.i iatisfazio,por CP,$ ccs,tenizdo C l h tantar coias aiiadidas,csnio clta dicho,de.raz6 ha de 41 ' tirtazer; y pots bahwa lo meaos, jkilb cs que balie l mas y fino,, o ogurrilen a otrjr artc mcj0r.Y de todo 40 que vuicre beenq , en clla le d i la honra y &loria autor dello,i 6s vn a1 folo Dios,que viuc y rcgoa por wdos

lo~tiglos.Amen.
(a

f-)
. >

>

'

G . V A - . & Q V * lC H V'A 0 D , E t , h a genccel inmdo cl Peru. .


DE L A MATERIA ,DESTA-ARTE.

"':

A materia de q w trata toda efla Artc, e,todrr la8 partes de Q conlpane vna err& o razonamiento,que~foeocho;Nombrc, pfonomhre,l~actifipio,Verbo, Prc,ppo(iCion,Aduerbio,Inter jcccion, iConjl1ll:ton. Dc las tres primeras, de!h.trara dlfc primer jibre que Ton, Nombre,Pranombre,v 1'rrticipio.Y en cl fcgundo libro tratadcla quarta,quc & e l Verbo. Y cncl tcrccrO y quarto fe teat a de t&s ochoporter niuchrrvezes~

D E L A ~ A A T E R I 'D E L P R I M E R O L I B R O ; A S T E primer libro etiferir a dcc'inar lartrcr poitcr declinabics; Nourbrc,rroaombrc,,earticipior con otras particularcs dccli. nacioats y proptias Plurrlcr y rcglar de adjeEtiuar el aoinbrc hhltaatiuo concl adjeEtiu0.y comporiery dcclioar ellas tres parte# con proiionl brc! pofl'cfiiaos y con las prrticulas finales qusSc a b d 1 a todor: y de la mancra dc pronombres poflcfiiuos y rclatiuos, e1 con Tiis coapucRor y difercotcs dcclinaci~nes. del mode dcgeac Y rot de etta I c o p p r a p r i o y particular,cou lnucbas otras aotrty rc @aspara todo lo dicho,que van enel commc.nto.,

'

CAPITVLO 1 D i L A OECLINACION. delornombrts fubtlantiuos. I S C I P V t 0.Qe cofa cs & c h a r niibresC n4 A EST R 0. D E S : lxmikrr dequantas rniner.as pucdc vn aombrc acaharfk, y ~~~~~~tasaorprrinarionts le Hanil cafm,lm qualer ion tiene,qiic fey8 3 m t a v n o coiioci~a par Itpropria termination, 4C Con citrr p a r t l e h , que no fipnificrb nada,(ino fcljalar srda w a 1 ea!o. u A 3

.-

. a

..

iA-rca'Qquidhua; Zib. T,

_I

tbar pr.oiraabrcsderiuatirioafe dcriiiao deRos crci y fon o g rtor,fporqut re dcriuan del Genitiuo dc poflcfsion ,y figlgn& priclbten h itrriuin pollcfsfuos, qucfm, mio , tuyo fuyo. E ~ I Q aung.ue-fan p r o i ~ ~ m b t e s , t ~ ~ o t fi declinahlcr,quc Ton vnas par no por ticulnr que ariadidas al fin del06 a6brec dela sofa que feipoIht,ellor iguifican Ir poffersi6,y eAas particular Con. . . Singular (Y)mio,Yqul,tuyo. it. fuyo del. $&wal. ncbic,o,vcu,Eluet~ro. Yqaichic,vucltro. n 0, ncu fityo de , cllos. D e t h fehablara inas largo dcfpucr de todor 10: pron6bre8, con lor quoles C juocan tnucho. e 3 .Lor yrononlbterdcmoaRratillo,le llaman tambicn articulos,y Eo:r atror,tresque huefiran conformea otras tres rnaneras que a de Riafirar. Atyii. AUi. Acidla cotno, Cay, ette ;l.e aqui. Chay, cfl'e dc ay. Chacay, aqucl de alla, 0, aculla,o,dc Inas aculla, 4 Losprooombttr relatioor que eRah cnlrigarr del aombte que rcficren [on tambiey otros trcr. Pi. Ymn. Maycan. Diffierrn eltos trcs en In (ignificacion p gcnero para fabcr vfar de ellos,por= . ppcs .PI quicte de&, W~cco, El que, La que ,con folas perfo0, y no inas. Fma, di2.e. (&e cob, 0, La coli quc,con todo lo quo 'wer pe;rl'ona. Maycan dizc. Qal, o,qualquier, e11quilidadcr,frg Jiltinccionde gcoeros ni de perfonas,qiic cs coinun a todos a ped0 f+~as y,a colhs. Nota que c~toc dosrelrduos. lJi, \'maJ correrpow de11aqub v.cl qui,cn Latin, y afsi coni0 a h , quis,y,qui,foa dobldd:w,v:io tncerroyattiuo, y O t r o relatruo: afsi rea, Pi, Yma, Maycan, .hi, intcrtogaciuosy tclatiuoo , iiruena &os dos officios con vnr y d r i a VOZ. Yten romo yuir, tiene innachos compueAor relatiuon y error diff ribptiilw,como qualyuicra, afii aca ricoesl muchos cou ~ ~ e b o r , ~ i J ~ m ~ , M a y c ~ qtialer o rnecellwio bablar dcfpw, a : d d cs .y ?at k?s$qnpucftofJ parclue ay gtaade vfo y cxercicro dc cllosta citr lengtia. I Pinaliiieate ;rY otro prooombrc, que porqvc cs eornun a 10s de ,m+r,ywo d@CentC,w hiqq5 nu~etoporfi, cs,'&iqui,illibno, que y .ptqs pdimit@gorJy t#eqiuatiarordi&o&kq que c$os, fioca qui' , pqiy, Ta qifm,Cam,qwquijqut, TU mifmr. -yco.n lor demonltr~ti- . Q ~ So articy\q&, myqaiqpin,. ~ l t w#faqd . Dixiinm dclos pro.. , q 6c

~ t p J y e ~ , p ~ g d~ ~ ~~de qada ~ drllar. ~ g p j~ 990 ~


I

s
CAP,

'.

dictinsclon gcfiitiaada:

PF

'-

&' '.

.I -.. *

...

e-

..

. "

. .

J a %I

*4

a7

-.

ti

-.

i6

60

'*a

..

.rf

* .

XI

I -

.,

....

A t t e Qqukhu

Вам также может понравиться