Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
org
*sme,fausmfrrav;
jrefrmhaq;ynm
*sme,fausmfrrav; pmay
144-taemf&xmvrf;? &efukef
zkH;-16181
'kwd,ESdyfjcif;
tkyfa& 3500
1967
jrefrmhaq;ynm
*sme,fausmfrrav;
xkwfa0ol
*sme,fausmfrrav;pmay
(,m,D-0950)
ykHESdyfol
OD;odef;[ef(NrJ-0019)
oD[&wemykHESdyfwkduf
142-taemf&xmvrf;
&efukefta&SUykdif;/
tzkH;yef;csD
cifarmif&if
jzefYcsDa&;
*sme,fausmfrrav; pmay
144-taemf&xmvrf;
&efukefta&SUykdif;/
tkdifuavmif"mwfq&mBuD;-q&mvIdif
trSm
Armhaq;ynmudk udk,fwkdif 15-ESpfcefY qnf;yl; oif,l,if; trsm;\cefYtyf
awmif;qkdcsuft&? vlemrsm;tm; udk,fwkdifukoay;&onfhb0odkY a&muf&ygonf/ aq;
0g;"mwfpm wdwdususay;um Armh"mwfenf;jzifh ukoaysmufuif; csrf;om&olrsm; w
aeYxufwaeY rsm;jym;vmjcif;aMumifh? usrudk pma&;q&mtjyif aq;q&mtjzpfukdyg
wkdif;jynfu todtrSwfjyKvmMuonf/
]wDbDvm;}qkdonfhaq;aqmif;yg;udk &k&Sm;jynf armfpudk ,Ofaus;rItzGJYc&D;pOfrS
tjyefwGif aoG;aomufr*Zif;wGif a&;om;cJh&mrStp Armhaq;ynm tawGYtMuKHrsm;udk
aoG;aomuf? &Ir0r*Zif;rsm;wGif qufvufa&;om;cJhonf/
Armhaq;ynmESifhuko aysmufuif;olrsm;u ,if;aqmif;yg;rsm;udk udk;um;
vsuf Armhaq;ynmudk vufcH,kHMunfum vmukMu&aMumif; ajymMuonf/ usr a&;om;
aom aq;aqmif;yg;rsm;udk pmtkyf&kduf&ef wkdufwGef;ajymqkdMuonf/ pmtkyftjzpf &kduf
&ef wkdufwGef;ajymqkdolrsm;jym;vmjcif;aMumifh 1962 ckESpfu *sme,fausmfrrav;aq;
aqmif;yg;rsm;trnfjzifh pmtkyftjzpf xkwfa0cJhonf/
Armhaq;ynmudk ydkrkd,kHMunfukd;pm;vmolrsm; wkd;wufrsm;jym;vmjcif;rSm
aqmif;yg;rsm;aMumifhvnf; wpdwfwa'otm;jzifh jzpfvmonf/ vufawGYtjzpftysuf
ukxkH;ukenf;rsm;tay:wGif trSDjyK a&;om;cJhaom aq;aqmif;yg;rsm;udk a&;om;
wifjy&m ,ckpmtkyfwGif yg0ifaom aqmif;yg;rsm;teuf wDbDvm;? Armhaq;ynm?
t a&SUESifhtaemuf? Oa'gif;Zifa,mf Muifazmfvif;ouf paom aqmif;yg;rsm;rSm aoG;
aomufr*Zif;wGif a&;om;cJh usefaqmif;yg;rsm;rSm &Ir0r*Zif;wGif a&;om;xm;aom
aqmif;yg;rsm; jzpfonf/
,ck'kwd,tBudrf xyf &kdufESdyf&mwGif "mwfudk "mwfapmifhonf aqmif;yg;ESifh
usrf;avQmufvQifrqkH; aqmif;yg;udk jznfhpGuf&kdufESdyfum pmtkyftrnfudkvnf;]jrefrmh
aq;ynm}[kjyifvkdufygonf/
Armhaq;ynm&yfjzifh usr rukobl;aoma&m*g[l r&Sdoavmufjzpfav
onf/ rnfokdYrQ ukr&[kqdkMuaom qifajcaxmufBuD;rsm;yif usr ukoay; aysmuf
uif;um yuwdtwkdif; jzpfMu&onf/
wDbD? uifqm? aoG;wkd;? toJa&mif? qD;csKd? zsOf;a&m*g? avief;? pdwZa&m*g?
jrif;zk? vnfyif;BuD;? taMumao? c&koif;? uk|Elempaoma&m*gtaygif;wkdYudk rD;ruif?
27-11-67
*sme,fausmfrrav;
rmwdum
wDbDvm;
...
...
...
...
...
...
trsKd;om;aq;ynm
...
...
...
...
...
...
16
Oa'gif;Muifazmf Zifa,mfvif;ouf . . .
...
...
...
...
30
oli,fem
...
...
...
...
...
...
42
ta&SUESifhtaemuf
...
...
...
...
...
...
59
0efBuD;csKyfOD;EkESifhaumufnif;aygif;. . .
...
...
...
...
70
a,musfm;azmifpD; rdef;rrD;ae
...
...
...
...
...
78
vrf;ESpfcG
...
...
...
...
...
...
97
"mwfBuD;av;yg;
...
...
...
...
...
...
117
b0[lonf
...
...
...
...
...
...
133
"mwfukd "mwfapmifhonf . . .
...
...
...
...
...
172
usrf;aygufvQif wvkH;?
usrf;avQmufvQif rqkH;
...
...
...
...
...
181
...
wDbDvm;
]]a':rrav; acgif;avQmf&eftwGuf atmufxyfudk tckqif;cJhyg tm;vHk;tqif
oifh&SdaeygNyD}}
armfpudkNrdKU EdkifiHjcm;,Ofaus;rIXme qufoG,fa&;toif;csKyfBuD;\{nfhcHtzGJYrS
rpwm '&efaemhu [dkw,fatmufxyfrS w,fvDzkef;jzifhtaMumif;Mum;aeonf/
xdkaeYtzdkY eHeufpm pm;NyD;onfESifh tjyifxGufp&m tpDtpOfrsm;&Sdae\/ acgif;
avQmfaevQif MuefYMumaebG,fjzpfrnfpdk;vSojzifh? usru usracgif;avQmfaevQiftcsdef
Mumaernfpdk;&drfygonf/ tcsdefr&Sdawmhyg ,aeYtbdkY acgif;ravQmfvdkao;aMumif; jyef
ajymvdu
k o
f nf/
]]em&D0uftcsdef&Sdygw,f? aemufrusygbl;? acgif;avQmf&efajymxm;NyD;ygNyD
tckqif;cJhyg}}
eHeufpm pm;NyD;vQifNyD;csif; tjyifxGufMu&ef &SdonftwGuf usrwdkYtqifoifh
0wfvJxm;NyD;ukefrS acgif;avQmf&ef 0efav;aeonf/ odkYaomf pDpOfxm;NyD;ygNyD[k {nfh0wf
auspGm zdwaf c:aejcif;udk tm;em wuov
kd af usmh&iS ;f ESiEhf pS af ,muf atmufoq
Ykd if;oGm;
Muonf/
armfpudNk rdKUrS usrwdw
Yk nf;cdak eaom[dw
k ,frmS ]trsdK;om;[dw
k ,fBuD;} jzpfonf/
[dw
k ,fatmufq;kH xyf qHyifny t
f cef;? qHyiftvSjyifonft
h cef;? vufov
J ;DS jzwf aq;
qdk;ay;onfhtcef;rsm; &Sdonf/
eHeufapmao; tcef;xJwGif vl&Sif;aeonf/ 0if0ifcsif; a,musfm;rsm; qHyif
nyftcef;rsm; qHyifnyfonfhae&m aemufzuftcef; rdef;rrsm;twGuf acgif;avQmf&ef
qHyiftvSjyif aumufwGefY&ef "gwfcGufu&d,mwefqmrsm; xm;&Sdonf/
usrwdkYtcef;xJodkY 0ifoGm;Muaomtcg t0wftjzL abmif;bDteuf 0wfxm;
onf&h &k mS ;tzd;k BuD;wpfa,mufu c&D;BudKjyKum rSecf akH &SU&Sd ukvm;xdik rf sm;wGif xdik af ponf/
8syefNynf&dS acgif;tvSjyKjyif&m qdik cf ef;twdik ;f yif aumufonfw
h eG o
Yf nfu
h &d,m
wefqmyvmrsm; pHkpHkvifvif awGY&onf/ a&pdkpdkqHyifudk tvdk&Sdovdk yHkaeyHkxm; jyKjyifzef
wD;um tom;usatmif "gwfcGufatmuf acgif;pGyfxm;&ef "gwfcGufBuD;rsm;rSm wpfzuf
cef;wGif&Sdonf/
1
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
2
usrum; t*Fvdyfaq;0g;udk vHk;0pGefYvTwfvdkufNyD;aom olwa,mufjzpfay\/
t*Fvdyfaq;0g;? EdkfifiHjcm;aq;0g;rsm;ESifhuif;&Sif;cJhonfrSm 7 ESpfcefY &Sdayawmhrnf/
usrcifyeG ;f qH;k oGm;onft
h cg usrwGif jyemjzpfay:vmonf/ OD;cspfarmifae
raumif; jzpfjzpfcsif; xifay:ausmfMum;ayhqakd om q&m0efBuD;rsm;udk wOD;NyD;wOD; yifu
h k
ocJ&h \/ q&m0efwOD;u vlemudk 0ufouf[k tempGu
J m 0ufoufaq; ay;onf/ xdq
k &m
0efESifhroufom aemufwOD; yifhjyef&m ]]0ufouf}}r[kwf ]]ausmuf}}[k tempGJum
ausmufaq;awG ay;jyefonf/ xdkq&m0efvuftwGif; a&m8goJvm aemufwOD; yifh&
jyef&m ausmuf? 0ufouf r[kwfbl;/ OD;aESmufa&m8g? aMum&kd;azgufMunfh&r,f aq;&kHydkY
[k qH;k jzwfonf/ aq;&ko
H yYkd
Ykd aMum&k;d azgufMunfNh yD;aemufwiG f toufaysmufomG ;onf/
pud,
k yf o
l nf&h ufrS toufaysmufomG ;onf&h uftxd q,fEh pS &f ufomvQif &S\
d /
rsufaphatmufwiG f jrefjrefqefqef toufaysmufomG ;yHu
k kd ESajrm rqH;k ojzifh rausreyf
jzpf&mup jyemw&yf ay:vmjcif; jzpfonf/
4
jref r mh a q;ynm
xdu
k o
hJ Ykd ayayawaw xrif;rSe;f [if;rSe;f rod tdyyf sufcv
H eG ;f aomaMumifh waeY
xufwaeY ydefcsHK;vmonf/ &d,mykxfudk qefYusifvGef; usef;rma&;udk odvsufESifh 8&k
pdu
k cf iG rhf &? aemufq;kH wGif t&k;d ay: ta&uyfum vJawmhrnf odawmhrS owif;pmwdu
k u
f kd
ydwu
f m vGw&f mvGwaf Mumif; ta0;odo
Yk mG ;ae\/ xdt
k cgwGif aq;ynmudk ususee vdu
k f
pm;Edkif&ef tcgtcGifh MuKH&onf/ opfyifrsm;udk a&S;OD;pGm prf;oyfpdkufMunfh\? &Sifaom
opfyifudk aoatmif? aoawmhrnf&Sdaom opfyifudk &Sifatmif? toD;eJaomopfyifudk
toD; zGNHY zdK;atmif ponfjzifh opfyifrsm;udk yxr prf;oyf&\/ xdak emufrS wd&pmefrsm;udk
prf;oyfMunfh&jyefonf/ trsdK;om;aq;ynm "mwkaA'oabm? &lyaA'oabmrsm;
tMuHK;0if pdwf0ifpm;vmonf/ t&kd;ay:ta&uyfaeaom udk,fcEmudk &kyfudkvnf;
enf;rSefvrf;us ydkifydkifEdkifEdkif prf;oyfjyKjyifMunfhavawmhonf/
3
ta0;wGif av;ig;vjzifh 0NzdK;pdkajyoGm;atmif aq;ynmjzifh prf;oyfjyKjyifcJh
onft
h jzpfukd usrESiehf ;D pyfonfo
h rl sm;omvQif odMuonf/ awmf&kH &if;eD;&kaH vmufjzifh Arm
aq;ynmudk usrvdu
k pf m;aerSe;f rodEikd ?f t8Fvyd af q;rsm;udk pGev
Yf w
T x
f m;rSe;f rodEikd ?f ol
vdkigvdk acwftrsdK;orD; t*Fvdyfaq; ,HkMunfvufcHoHk;pGJol[kxifrSwfMuayrnf/
tar arG;uwnf;uvnf; t8Fvdyfaq;omvQif aq;rSwfcJhyg\/ Armhaq;udk
r,HMk unf? vsufqm;rsm; b,fawmhrS rvsuf? Armh0rf;EIwaf q; vQmay:rwif? acgif;udu
k f
vQif tufpfy&dk aomufum 0rf;csKyfvQif z&I;aqmhom oHk;cJh\/ tm;aq;? aoG;wdk;aq;
tpmaMuaq;ponfh t8Fvdyfaq;ykvif;trsdK;rsdK;tzHkzHkudk 0,f,loHk;pGJvGef; ydkufqHkt
ukeftus rsm;cJh\/ vlvnf; cPcP csLjcm\/ aemufaemufu usrtdrfwGif t8Fvdyf
aq;trsdK;pHk xm;cJo
h nf/ xdMk um;xJrS wckcjk zpfvQif q&m0efac:um aq;omxd;k \/ Arm
aq;qdkvQif txifao;vGef; b,faq;rS taqmifrxm; toHk;rjyKaecJhayonf/
Armhaq;ynmum; eufeJus,f0ef;aom ynmpcef;jzpfay\/ a&S;a&S; Armhvlxk
tqufquf rif;tqufquf xGe;f um;cJah vNyD;umrS t8Fvyd pf ;kd rd;k aomacwf trsdK;om;
rI trsdK;om;ynm&yfrsm; wdrfaumoGm;onfhtxJwGif tzdk;wefaomaq;ynm&yfBuD;
vnf; yg0ifoGm;&jcif; jzpfayonf/
7
jref r mh a q;ynm
4
usraeaom abmufaxmftrd Ef iS hf rsufEmS csif;qdik w
f u
kd w
f iG f pwD;bk&m;om;ukrP
D
qefbufXmerS udk,fpm;vS,fBuD;OD;vSarmifaeonf/ xdkyk8dKvfrSm usef;rmonf r&Sd? tNrJ
wrf; arm[dkufum toHysufvsuf tom;t&nf jymajcmuf ydefcsKH;aeav\/ wcsdKUu
wDbD[kajymMu\/ ol\a&m8gudk pwD;ukrPDrS aq;q&m0efBuD;rsm;ESifhuko aeav
onf/ t8Fvdyfaq;udk rjywfrSD0Jae&onf/ aq;rjywf xdk;ae&\/ a&m8g roufom
aemufq;kH tvkyw
f u
kd f roGm;Edik af wmhbJ tdy&f mxJwiG f vJvsuf q&m0efBuD;ESihf Muyfrwfuk
oaeonf/
OD;vSarmifxHodkY owif;ar;a&mufoGm;aomtcg a&m8gtajctaerSm touf
&SifzdkY rjrif arwmxm;um Armhaq;ynmudk t&dyftaiGY ajymjycJhonf/
OD;vSarmiftzdkYum; t8Fvdyfaq;0g; rjywfrSD0Jvmoljzpf&kHru txufwef;pm;
t8Fvyd af cwfynmwwfwOD; jzpfonft
h wdik ;f Armhaq;0g;udk em;rSavoHrMum;csifa,mif
aqmift,HkMunfuif;rJholwpfOD;jzpfonf/ usrvdk trsdK;orD;wOD;u Armhaq;ynmwef
bd;k ajyma[mjyjcif;yif txiftjrifao;p&m jzpfaumif;jzpfaevdrrhf ,f/ olt
Y m; owday;
onft
h aerSv
JG uko&ef rwdu
k w
f eG ;f acs/ t8Fvyd af q;uk,if; roufombJEiS hf ZGww
f ;dk uk
um taocH&aomolrsm;uJhodkY olvnf; oufomonf roufomonf rpOf;pm;bJ aemuf
8
jref r mh a q;ynm
xdkifwdkufay;aeonf/
em&D0ufcefMY umaomtcg usrqGaJ eonf"h mwfbufov
Ykd u
kd yf gvmaomvuPm t
&m awGY& usr0rf;omjcif;um; pmzGJYyif rjywwfatmif jzpfrdonf/
t&ifvrkd jI zifh pavmif;zk;H xJwiG f rD;cJEiS t
hf eH&Y atmif rIid ;f aiG,
Y jl cif;udk omreftm;
jzifMh unfu
h jypfpvufcwfEiS hf rav;pm;p&m[k taemufwikd ;f qefonfrh sufpd xifaumif;
xifavrnf/tu,fom teHY&onfhacwfrDSu&d,mwHqmyvmvufeufjzifh aysmufuif;
atmif ukoay;rnfqykd gu q&m0efajc<ujrufjrufuav;&Edik pf &m&So
d nf[k awG;rdao;
onf/ odaYk omf Armaq;ynmum; vlxo
k ;kH pGJ Ekid af omynmjzpf a&S;ESpaf ygif;axmifausmf
avmufu xGef;um;vmaom ynmw&yfudk txifrao;tyfay/
wcgu yJc;l a&Tarmfa"mtkXjf rpfcsyGw
J iG f bk&m;ay: ukov
kd jf zpfaq;ukXmeBuD;zGihf
vSp
f vlemwaxmifausmfcefY ukov
kd jf zpfaq;ay;cJph Ofu ]t8Fvyd af q;&kH tvum;&w,f}
[kvlemawG tHkvmMuonf/ aq;wdkuf? aq;xnfhay;rS Armhaq;0g;rSef; odoGm;Muw,f/
onfukodkvfudk usr cJ&mcJqpf vkyf&yHkrSm aq;ynm jyefYyGm;ap&atmif (eyfpf)
olemjyKq&mrrsm;udk brf;jy&ef olwt
Ykd 0wftpm; tjynft
h pHjk zifh iSm;&rf;ac:oGm;um tem
cGJ t8Fvdyfud&d,mwHqm yvmpHkpHkESifh Armhaq;udk onfyHkonfenf; vSLcJh&bl;\/
5
vlrrmrSm wajz;ajz; usdKUxd;k &yfvsuf rsufpt
d xufvnfum tarmMuyfaejcif;rS
touf&LS pjyKvmvQifyif ukwifu0kd ikd ;f aeMuaomcifcifpEk iS hf tdr&f v
dS t
l rsm;tm; ]raoyg
bl; pdwfcs}[k tm;ay;pum;ajymvdkufum pavmif;zHk;csNyD; vlemESifh"mwfawGudk wrsdK;NyD;
wrsdK; wGifwGifBuD; zdvkyfavonf/ vlrrmrSm oef;acgifausmfavmufrS owdjyefvnfvm
onf/
xdn
k tbdYk tdrrf jyefbJ vlemteD;wGif pdw&f n
S v
f uf&n
S jf yKpkuo
k ay;ae&m tcsdef
ukefoGm;rSef;yif rodawmh/
nOD;u rsufjzLpdkufum Muyfarmaevsuf ypfvdkuf&awmhrnfjzpfaeaomvlrrm
rSm eHeufig;em&DavmufwGif a&cJESifhyef;oD;udk pm;Ekdifawmh\/
yef;oD;pm;,if; wkHwkHcsdcsdtm;enf;aom toHuav;ESifhajymaeonf/ vIduf
vIdufvSJvSJ aus;Zl;wifaeaomvlrrm\rsufESmudk Munfhum jyKH;vkdufrdonf/
11
jref r mh a q;ynm
6
armfpudw
k iG f usrtoH0ifomG ;onft
h wGuf q&m0efac:&ef rvdak Mumif;? usrwGif
Armaq;ygaMumif;? tat;vGeu
f
J toH0ifjcif;rQomjzpfaMumif; &Si;f jyum q&m0ef ac:
&efrvdk[k jiif;cJhrdonf/ udk,fhwdkif;jynf? udk,fhynm? udk,fhaq;&SdaomEdkifiH[k vlrsdK;jcm;u
odrSodygavp/
usrtoH0ifomG ;onft
h wGuf rnfo
h u
Yl rkd Qvnf; 'kur ay;cJ?h taESmuft,Surf jyK
oGm;,if;vm,if; udk,fhaq;udk,fpm; toHudk jyefxGufatmif vkyfvdkufavonf/
armfpudk Armaq;pm;aMumif; q&m0efac:&ef rvdkaMumif; jiif;qefrdonfht
wGuf usrESiv
hf u
kd yf gvmaom ,SOaf us;rItzG0YJ iftcsdKUaomyk8Kd vfrsm;u usr wDbaD &m8g
&Sdonf[k pGyfpGJMujcif;udk Armjynfa&mufrS 0rf;enf;pGmyif Mum;&awmhonf/
]]q&m0ef rac:&Jwm wDbD&Sdwm vlrodpcsifvdkYvm;}}[k wOD;u xifjrifcsufay;
jcif;udk wOD;u [kwrf mS bJ[ak xmufcu
H m usrwGif wDbaD &m8g&Sad Mumif;? tcsif;csif;0g'jzefY
vsuf a&m8grul;pufap&ef usrtem; ruyfrad tmif tcsif;csif; vufuyk o
f wday;aeMu
12
jref r mh a q;ynm
14
"mwfynmrSm
tppfaq;cHaom ynmw&yfvnf;
jzpfonf/
15
jref r mh a q;ynm
trsdK;om;aq;ynm
a':rrav;&Sifh
pmwapmif a&mufvm ydkYvdkufygonf/ usr temrsm;vJ a':rrav; aq;ESifh
rSbJ vufpowfaysmufukefygawmhonf/ e8dk&fu Armaq; vufvTwfol r[kwf
aomfvnf; a':rrav;aqmif;yg;zwfNyD;rS ydrk akd v;pm;rdygonf/ pmzwfy&dowf
rsm; Armhaq;udk *&kpdkufav;pm;vmapaom aqmif;yg;rsm; xyfrH a&;om;ay;
yg&efawmif;yefygonf/
aus;Zl;wifav;pm;pGmjzifh
cifvwf
aoG;aomufr8Zif;wdu
k &f iS f a':cifvwf\pmESihf wuov
kd ef ,fraS y;ydv
Yk u
kd af om
pmwapmifudk azguf zwfMunfh&m rEav;NrdKUpdefoef;ydk;xnfwdkufrS a&m8gonfwOD;\
aq;ukoay;&ef awmif;yefpm wapmifjzpfaeavonf/
Zefe0g&Dvxkwf aoG;aomufwGif wDbDvm; [laomaqmif;yg;udka&;,if; t
aMumif;oifo
h jzifh trsdK;om;aq;ynm usrvdu
k pf m;cJyh t
kH aMumif;rsm; xnfo
h iG ;f a&;om;
cJhonf/
aoG;aomufr8Zif;xGufNyD;aemuf t&yf&yfte,fe,frSa0'emonfwdkY\pmrsm;
aeYpOfvv
kd kd tvQdKvQdKa&mufvmMuum pGu
J yfaeonfah 0'emawGukd Armenf;jzifh ukoay;
&ef 0dkif;awmif;yefMuavonf/
usrrSm pma&;q&mtjzpfrS t&yfu owfrSwf aq;q&mjzpf&awmhrvdfkjzpfae
ayonf/
trsdK;om;aq;ynmudk oifMum;pOfu rdrdtzdkYwGif r[kwfbJ tjcm;olrsm;\
usef;rma&;? csrf;oma&;udk tultnDay;Edkifonfhtjzpfa&mufygap[laom apwemjzifh
oifMum;jcif;jzpfonf/
xdkapwemtwdkif; &if;ESD;aom a&m8go,f vlrrmrsm;\usef;rma&;udk t
axmuftul ay;cJhEdkifonf/
16
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
xdak eYutdro
f jYkd yef&mvrf;wGif q&mhtaMumif;ESihf q&mhtemomawG;rdvsuf b,f
vdkrsm; tukcHatmif vkyf&ygrvJom pdwful;vmavonf/ q&mrSm at;pufpufESifh tm;
r&vdk tm;r&jzpfrdvmonf/ aq;&kHwufum arhaq;ay;NyD; cGJpdyfuk aysmufonfqdkvQif
vnf; [kwfao;onf/ cGJpdyfukNyD; wzef jyefazmif;zkBuD;vmonfudk q&mvnf; todjzpf
onf/
temvH;k rBuD;cif cGv
J u
kd
f jyefazmif;zkBuD;vmonf qdak omq&m0ef\taMumif;
jycsufrSm rcdkifvHkvSay/ cGJpOfu tvHk;ao;ao;? cGJvQif jyefBuD;vmvdrfhrnfudk ydkifydkifEdkif
Edik f ynmjzifh twwfoyd gu arhaq;ay;NyD; cGu
J kd rcGaJ p&? BuD;atmifom apmifch ikd ;f ap&rnf/
,ckawmh temcGJNyD;jyefazmif;zkBuD;vmrS apmapmu odyfrBuD;cif cGJvdkufvdkYyg[kqdkjcif;rSm
ESpcf gematmif vufwnfph rf; ukoaeaomoabmrsm;vm;[kyif wGupf &mjzpfaeayonf/
b,fawmhrS jyefrzkEikd o
f nft
h ukrsdK;udk q&mud,
k w
f ikd f vdv
k ckd sifcsifEiS u
hf ck sifatmif
b,fvdkrsm; vkyf&yghrbJ[ktMuH& Muyfvmonf/
usrqdv
k Qif aq;q&mtrnfrcHojzifh ravmufav; ravmufpm; jzpfae q&m
pOf;pm;ae[ef&Sdonf/aus;Zl;&Sifq&mBuD;u ukay;rnfqdkvQif usrxufawmh ,Hk,HkMunf
Munfukcsifvdrfhrnf[k tMuH&rdonf/ odkY awG;um tdrfodkYwef;rjyefEdkifbJ q&mBuD;tdrf
odkYauGYoGm;&avonf/
om,maom naeapmif;jzpfavonf/ q&mBuD;xHodkYra&mufonfrSm Mumjrifh
aeavNyD/ q&mBuD;ESiahf wG&Y vQif ynmpum;udk Mum;&wwf oif,rl w
S o
f m;Ekid af vonf/
q&mBuD; pum;ajymaomtcg ,ckacwf em;ESifhaxmifvQif &kwfw&uf em;vnf
EkdifzdkYcufonf/ a&S;oHk; Armpum;udk wdwdusus wnfhwnfhrwfrwf ajymwwfonf/ ynm
pum;udk odrfodrfarGYarGY odyfodyfonf;onf; ajymqdkonf/ q&mBuD;pum;udk emaxmif
wwfrSvnf; ynmwdk;Edkifp&m &Sdonf/
q&mBuD;xH oif,lqnf;yl;cJhaom trsdK;om;aq;ynmrSm ynm\vrf;pOft
wdkif; rauGYraumuf razgufrjyef rrSm;r,Gif;atmif wajzmifhwnf; vdkufem usifhoHk;
EkdifrnfqdkvQif a0'emqdk acgif;udkufa0'emavmufyif cHpm;&rnf r[kwfacs/
]]q&m&JUaus;Zl;&Sif q&mhq&mBuD;[m b,favmufrsm; usef;rma&;udk 8&kpu
kd Mf u
ovJqdk,ifuG,f? olwdkYrSm tuFsDr0wf&,if aeayap rylbl;? rusef;rmrSmawmh tvGefyl
w,f? acgif;udkufESmap; a0'emav;awmif tjzpfrcHMubl;}}
]]rwnfw
h m pm;&rSm? rwnfw
h m jzpf&rSm? rSm;&rSm tvGeaf Mumufw,f? olrsm;tdrf
{nfo
h nfvyk ,
f if rwnfw
h meJaY wG&Y if rwnfw
h mawG vkyrf mS pd;k vdYk olweYkd w
YJ nfw
h t
hJ pmudk oGm;
av&m ykcHk;eJY vG,f,loGm;Muw,f}}
20
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
awmifomvdkYrSnfhwmyg}}vdkYjyefajzw,f/
usrrSm &,fae&onf/
]]udkif;. . . q&meJYrrav;eJYaygif;NyD; a&; bdwf xm;0,fu awmifBuD;vdkjrifhatmif
ukEdkifwJhq&mESpfa,muf awmifomvdkY emrnfay;,if raumif;bl;vm;}}
usrvnf; tawmrowfEdkifatmif &,fumaeawmhonf/ q&mvJ OD;odef;[efeJY
rif;ok0PfwdkYudk tenf;tyg; &Sif;vif;awmh ajymvdkufyg&JU avmukw&mrSmvJ wckwnf;
aomw&m;eJY udpNyD;Edkifygw,f? udk,fu rrSDvdkYawmif awmifausmif;oGm; ajrmufausmif;
oGm;&wmyg/ oa&&SpfvHk; Asnf;oHk;q,fhoHk;aygif; 0P 41 vHk;vkdYac:w,f? avmukw&m
rSmvJ onf 0P 41 vkH;u vGwfNyD; ra&;Ekdifygbl;/ avmuDusrf;awGrSmvJ onf0P av;
q,fhwvHk;u vGwfNyD; ra&;Edkifygaybl;}}
]]aA'ifq&m? ya&m8q&m? aq;q&m? "mwfq&m? toHawG ruGJvGJbl;vm;}}
usru uGJvGJaMumif; ]][kwfuJhq&m}} [k qdkvdkufonf/
]]b,fvu
kd u
JG JG aeY (7) aeYuvGNJ yD; b,fou
l bmvkyEf ikd rf mS vJ? aeY(7)aeYukd tusOf;
csKyfvu
kd ,
f if at;wm ylwmbJ &Sw
d ,f? at;wm ylwmudk wcgxyf tusOf;csKyf&if awaZm
wvHk;bJ &Sdw,fr[kwfvm;}}
usrrSm trsdK;om; aq;ynmpcef;udk av;av;eufeuf awG;qum ai;aerd
onf/
]]rrav;aum b,fvdkwkef;? Armaq;ynm jrifhwifcsifw,f ajymajymaew,f?
tvkyef YJ jyrSaygh ckbJ Munfyh gtH;k ? ud,
k f aq;ukay;csifwm ukEikd &f ufom;eJY ud,
k w
f ikd rf ukEikd f
bJ q&mYqDac:&wm b,favmuf c&D;&Snfa0;ovJ}}
usrvnf; q&maZmf8sD\jrif;zkukd aysmufuif;atmif vky&f aom ud,
k w
f ikd f tcuf
tcJudk pOf;pm;vsuf q&mBuD;a&SUwGif NyHK;ae&avawmhownf;/
28
29
jref r mh a q;ynm
Oa'gif;Muifaz: Zifa,mfvif;ouf
ZE0g&Dv? azaz:0g&Dvxkwf aoG;aomufr8Zif;wGif ]]wDbDvm;}} [laom
aqmif;yg;ESifhtrsdK;om;aq;ynm aqmif;ygESpfyk'f a&;vdkufrdonf/
xdak qmif;yg;ESpyf 'k f a&;rd t&yf&yf te,fe,fu a&m8gonfrsm;xHrS a&m8ga0
'emudk azmfjyum ukoay;&ef aeYpOfqdkovdkyif pmrsm; a&mufvmav\/
usrrSm 8E0if8sme,fudk xkwfa0&ef yHkESdyfpufBuD; r&Sdao; pmazgifrsm;udk pDum
tjcm;yHkESdyfpufwGif oGm;a&muf&kdufESdyfae&aomaMumifh aeYrtm; nrtm; tvkyfrsm;
vsuf&Sdaeonf/
usrxHoYkd wdu
k &f u
dk af omfif; odrYk [kwf aoG;aomufrw
S qifah omfif; aeYpOfrjywf
wzGzJ aJG &mufaeaompmtdwrf sm;udzk iG ahf zgufum rnfox
Yl rH ?S rnfonfah &m8gponfavmuf
om uAsmuoD pmzwfMunfhvdkufNyD; zdkifwzdkfif oD;jcm;zGifhvsuf zdkifxJodkYom nyfoGif;xm;
vdkuf&onf/
te,fe,fu ay;ydv
Yk u
kd af ompmrsm;rSm rsm;aomtm;jzifh pmjyef&ef pmtdwaf cgif;
yg wygwnf; xnfhay;Muavonf/
pmjyef&ef pdwfapwem&Sdvsuf tcsdefr& &kwfw&uf rjyefMum;bJ&Sdum waeYaeY
awmh pkjyefrS[k atmifharhxm;&m zdkifwGJBuD;rSm wajz;ajz; rdkYarmufomvmawmhonf/
8E0if8sme,ftrSwf 1 xGufoGm;Edkifa&;twGuf vHk;yrf;cJhonfrSm pmyHkESdyfwdkuf
vkyfief;? pmayxkwfa0a&;vkyfief;udk rvkyfcsifavmufonfhtxd jzpfcJh\/ usraeaom
tdrfESifh tvkyfwdkufrSm ig;rdkifcefYa0;avonf/ eHeuf tdrfrS ckepfem&Davmuf xGufcJhum
waeYv;kH wdu
k w
f iG f tvkyrf sm;uke;f vkyaf e&onf/ naeapmif;vQif oloil gig tvkyrf S tdrf
odkY jyefMuovdk usrvnf; jyefcsifvmonf/
yHEk ydS x
f w
k af 0a&;vkyif ef;um; tcsdeu
f efo
Y wfxm;&aom vkyif ef;rsdK; r[kwaf y/
yef;csDq&maESmifhaES;ae,ifaomfif;? pmwapmifazgifNyD;pD;atmif aeY&,fn&,f a&G;ae
rjzpfEdkifbJ NyD;onfhtcsdeftxd NyD;atmif vkyf&avonf/
pmazgifoiG ;f NyD;csdef n 10-em&Djzpfap? 11-em&Djzpfap? 12-em&Djzpfap? 1-csuf
2-csufyifjzpfaeap rqdkif;bJ pmazgifudk pufay:wif&dkuf&ef vdktyfvmonf/ pufr&SdbJ
*sme,fudk xkwfa0jcif;jzpf&m olrsm;pufawGwGif nBuD;oef;acgif vdkufvHawmif;yefum
csufcsif; pufay:wGif &kdufay;yg&ef ajymavonf/
tcuftcJrsm;aMumifh 8sme,fudk pwifxkwfa0aponfqdkonfESifhyif tdrfudk
30
jref r mh a q;ynm
usraq;ynm oif,q
l nf;yl;pOfu emwm&Snf ud,
k yf sufaeonfu
h |k Elemudk ud,
k f
wdik f vufawGY ukocsifvo
S nfh qEjyif;jyaecdu
k f uHtm;avsmfpmG yif q&mBuD;xHoYkd rMunfh
0HHhatmif ukd,fysufaeaom rdef;uav;wOD; a&mufvmonfESifh tprStqHk; ukxHk;ukenf;
A[kokw udk,fawGY &&SdcGifh&Sd&ef q&mBuD;u oifjyay;avonf/
xdpk Ofu owif;pm8sme,fwzufEiS hf tvkyrf tm;vyfonfMh um;xJuyif tcsdeu
f kd
cdk; rdef;uav;&Sd&modkYom vpfavonf/ ukae&if; a&m8gxl;axG ajymif;vGJonfhoabm
awGrmS rsufpx
d w
J iG f rsufvn
S jhf yaeouJo
h Ydk tqef;wMu,fjzpfum cEmud,
k f ]]"mwf}}awG
upm;aeyHkudk tm&kHjyK&onfrSmvnf; pdwf0ifpm;p&m aumif;vSonf/
aemufq;kH a>rta&cGH vJvu
kd o
f vdk xdrk ed ;f uav; a0'em uRwfomG ;onft
h cgwGif
uk|ElemESifhywfouf toJpGJatmif rSwfom;rdonfhtcsufum; pdef? uHh? [if;&kdif;? jy'g;?
a&TaiG? ykvJponfh temESifhoufqdkifonhf"mwfrsm;udk auR;onfhtcg ruRrf;usifvQif
a&m8gudk olu pm;wwfNyD; uRrf;usifoludk a&m8gu pm;avyHkjzpfavonf/
tcsdKY aq;ukryS q
kd ;kd oGm;&jcif;wdrYk mS "mwfrEdik f "mwfrod t&k;d cdu
k af tmif wud,
k f
vHk;jyefYESHoGm;ukefjcif; jzpfayonf/
vlxrJ 0ifEikd o
f nfb
h 0qH;k aeolukd vlx0J ifEikd af tmif ydNYk yD;onfah emufwiG f usrtbdYk
uk|Elemonf jrifvQif b,fvrkd sm; ukay;csifreS ;f rod olt
Y em,lypfcsif pdwx
f rJ mS r&k;d r&G
txdjzpfcJhbl;onf/
xdu
k o
hJ Ykd uk|ElemESiyhf wfouf pdw0f ifpm;&onft
h xJ usrtm; txl;pdwx
f cd u
kd ?f
pdwf0ifpm;avmufatmif zefwD;vdkufonfhtaMumif;rSm. . .
usr armifwif0if;ac:aom armifti,fq;kH wa,muf&o
dS nf/ usr\owif;pm
wdu
k w
f iG f "mwfyo
kH wif;axmufvyk af eum vli,fb0 jzKef;vGe;f oH;k vGe;f ayvGe;f awvGe;f
ol'Pfudk rcHEdkifojzifh aemifMuOfap&ef olESifha0;a0;aevkdufonf/
usrESifha0;&m uG,f&mwGif aecsif&mae oGm;csif&moG; ayawae,if; vli,f
a&m8g pGJuyfum olY[mol q&m0efESifh Budwf aq;xdk;aeonf/ aq;tvHk;aygif; ra&Edkif
avmufatmif xdk;NyD;aemufrSm a&m8grSm oufomroGm;bJ &kyfysufqif;ysuf jzpfavmuf
atmiftxd tajctae qdk;oGm;onf/
aemufq;kH vlxrJ 0ifavmufatmif vl&yk yf sufomG ;onfb
h 0a&mufryS if olEiS u
hf sr
jyefqakH wGMY u&awmhonf/
olYudkjrifwmeJY olrSef;rodatmif tvGeftrif; &kyfysufqif;ysufaeykHudk uk &yg
awmhrvm;[k pdwfxdckdufoGm;onf/
yef;qdk;wef;&Sd 8sme,fausmftvkyfcef;udk ykHESdyfwdkufxm;aom vrf;40 t,f'Dwm
32
jref r mh a q;ynm
qef;umaz;wdkufodkY oGm;avonf/
]]vufcHxm;wJhtvSLawGu 'D&ufrSm qHkaevdkY vufrcHEdkifygbl;}}[k qef;OD;xGef;
&if\tudku ajymvdkuf&m vlawGudk zdwfpmvufurf;NyD;ojzifh rMuHwwfatmif jzpfoGm;
onf/
]]vufrcHEdkif,ifawmh tcufbJ OD;&,f? tm;vHk;vJ zdwfNyD;NyD/ &ufu uyfaeNyD/
'Djyif b,frsm; oGm;tyf&rvJ&Sif}}
]]'gjzihf&if 'Dvdkvkyf? cifAsm;taemufydkif;udkoGm; &efukefowif;pmwkdfufem;rSm
vufbuf&nfqdkfifwqdkif &Sdw,f? tJ'DqdkifrSm vl00BuD;wa,mufudk awGYvdrfhr,f? olYudk t
ukev
f v
JG u
kd ?f wm0ef,cl sufay;vdrrhf ,f? pm;yGu
J v
k m;xdik f yef;uefawmh wjcm;rSm oyfoyfig;
yg? uRefawmfwv
Ykd J wcgwav 'DrmS rEdik ,
f if olq
Y rD mS tyfNyD; csufcikd ;f &w,f? tcsuftjyKwf
rnHhzl;}}
qef;umaz;u nTefMum;vdkufonfhtwdkif; vl00BuD;udk oGm;&Smavonf/
vbuf&nfqdkiftem;odkY ra&mufcifbJ qdkifxJwGif xdkifaeaom vlykrJrJ00BuD;udk
ta0;u vSrf;jrifvdkuf&onf/
vl00BuD;[kajymvdu
k o
f nft
h wdik ;f yif 0vdu
k yf rkH mS pnfyikd ;f BuD;wnfxm;ouJo
h Ykd jrif
raumif;&Iraumif;atmif 0aeay\/ acgif;u ao;ao;ESifh cEmudk,fBuD;rSm ykwfBuD;
twdkif;yif? olYudk,frSol Edkifao;vm;&JU[katmufarhrdonf/
qdik x
f w
J iG f touf50cef&Y rdS nfrh ed ;f rydeyf ed w
f a,mufEiS v
hf 0l 0BuD;om &Sad vonf/
]]qef;}}u nTefvdkufonfhtaMumif;ajymjyum vl 100 xrif;auR;&eftwGuf wm0ef,l
csufauR;Edkifrnfvm;[kar;Munfhonf/
]]csufay;wmaygh? 'Dvdkcsufav axmywfxrif;&,f qdwfom;[if;? Muufom;
[if; csOfaygif&u
G [
f if;csdK? vufow
k w
f cGu?f ig;ydausmfvyJ gr,f? vlwa,muftwGut
f NyD;
tNidrf; oHk;usyfbJ? ravQmhzl;? uRefawmfhvuf&m aumif;raumif; aemufawmhMunfhav}}
pum;udk oG,f0dkufajymraebJ vdk,if;udp cyfwdkwfdk jywfjywfyif ajymonf/
]]OD; ajymwJhtwdkif;bJ usr ay;yghr,f? csufawmh b,frSm csufrSmvJ}}
]]reufzefukd aps;0,fNyD; nae 3 em&Davmuf 'Du uRefawmhred ;f r&,f? uRefawmf
&,f? uRefawmhom;&,f vmcJhr,f? [dka&mufrS wnvHk; csuf&rSm? uRefawmfwdkY tdk;cGufeJY
tpHk xif;ygrusef ,lcJhr,f? cifAsm; ae&may;&kHbJ}}
usrrSm p&HaiG ay;vdkufum udpat;oGm;jcif;udk &ifxJwGif ayghoGm;avonf/
csde;f onfah eY oH;k em&DavmufwiG f avmf&u
D m;BuD;ay: td;k cGuyf pn;f rsm;wifum
om;trd om;tzoHk;a,muf aygufvmMuonf/
35
jref r mh a q;ynm
tdraf emufaz;a&wGi;f teD;&Sd ajray: td;k cGuaf wGcsvsuf rD;zdMk uum csufjyKwf
zdkYpDpOfMuavonf/
olwdkYvJ tvkyf&Iyfaeonf/ usrrSmvnf; tdrfxJwGif pm;yGJukvm;xdkifrsm; cif;
usif;vsuf tvkyfrsm;aeavonf/
tcsdefrSm ukefrSef;rod ukefoGm;onf/ olwkdYcsufaeMuonfhae&mwGif o&ufyif
ukdif; oG,fxGef;ay;xm;aom "mwfrD;a&mifrSm xdefvif;ae\/ rD;a&mifatmufwGif vl
00BuD;\ZeD; ydefydefta':BuD;u pm;yGJckH MuufoGefxkdifvSD;aeonf/ vl00BuD;um; ykqkd;
wxnfudk acgif;wGifaygif;vsuf tusr&Sd udk,fwkH;vkH;BuD;ESifh zkday:&Sd [if;tkd;udk a,mif;
rBuD;ESifhrwfwyf&yf arTay;aeonf/ touftpdwfcefY&Sdonfhom;rSm a&wGif;wGif aumfzD
xkyfrsm;ukd aq;aMumaeonf/
]]OD;BuD; awmfawmfNyD;aeyvm;. . }. }[k usru rD;zdkayguf0u vSrf;ar;vdkufonf/
]]b,ftNyD; csufxm;vdjYk zpfrvJ? tcktom;awGukd i&kyo
f ;D eJY qDeYJ vH;k &kH vk;H xm;&
r,f? n 2 em&DavmufrS xNyD; xrif;a&m [if;a&m tm;vHk;csuf&rSm. . }. }
wudk,fvHk;rSm a&csdK;xm;ouJhodkY acR;vHk;acR;aygufwdkYonf wNydKufNydKuf,dkpD;
vsuf &Sdae\/ rD;cdk; rsufpdryGifhwyGifhESifh udk,fa&SUwGif plxGufaeonfh0rf;AdkufBuD;udk
a,mif;rESifhvGwfatmif cJcJ,Of;,Of; arTae,if;rS atmf ajymaeonf/
olYcEmudk,fESifh olYtvkyfudkjrif&onfrSm roufom ]0vdkufwmuvJ 'kubJ}[k
pdwfxJu nnf;qdk,if; tdrfxJodkYjyef0ifcJhonf/
eHeufbkef;BuD;rsm;twGufESifh {nfhonfrsm;twGuf tay:xyfrS atmufxyf ae
&mxdkifcif; yef;uefcGufa,muf tqifoifhcif;usif;jyifqifaeonfrSm n 12 em&Davmuf
rSNyD;pD;oGm;onf/
]]OD;BuD;wdkYtdyf,if tdrfxJ0iftdyfMuaemf}}[k usru jyLwif;aygufrS vSrf;ajym
vkdufonf/
vl00BuD;rSm tawmfyifyef;oGm;yk&H onf/ rD;zkEd iS rhf eD;ra0;ajray:wGif zsmwcsyf
cif;vsuf yufvufpefYae&m AkdufuG,fae olYajcaxmufudk oljrifcsifrS jrif&ayrnf/
]]tdrfxJrSm rtdyfEdkifbl;? 'Du aumif;w,f? avwdkufw,f? tdyfvJ rtdyfEdkifygbll;
Asm? cPvSJwmyg n 2 em&Davmuf pcsufrS reufrSDrSm. . . }}
waeYv;kH pdwaf rm ud,
k af rm armoGm;NyD; anmif;vm usrvnf; tdraf y:odw
Yk uf
um cif;xm;aom aumfaZmawGay:wGif tanmif;qefY&ef vSJcsvdkufonf/
rsufpdarS;vm rsufvkH;rsm;udk rSdwfvkdufwmESifh ig;ESpf&Sdygyaum[k oGm;avol
udk owd&rdonf/ oGm;avoltaMumif;udk awG;ae&mrS eufjzefvmrnfyh &dowfrsm;udk quf
36
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
wzkid w
f v
JG ;Hk zwfNyD;oGm;aomtcg pmykBH uD;udk ,aeYpmjyefawmht[
hH k zkid w
f u
JG kd arSmuf
vku
d af vonf/ atmufzufq;Hk a&mufaeaom a&S;OD;pGm a&mufonfph mup tpOfvu
kd f
wapmifNyD;wapmif jyefMum;oGm;&ef pmwapmif jyefpa&;Munfhonf/
ol\a0'emudk csdefqvsuf "mwfpmay; enf;ay; a&;om;jyefMum;&rnfjzpfav
onf/
xdkaeYu usr jyefMum;vdkufaompmrsm;rSm 1/ r8Fvm'Hkppfaq;&kHrS udkcifOD;? 2/
wmarG tmabm8vrf;rS udkazodef;? 3/ 'vrS udkusifaz? 4/ wuodkvf0if; waumif;
aqmifrS a':rrav;? 5/ rk'rkH S udn
k eT v
Yf iG ?f 6/ jynfo&Yl u
d m axmufyahH &;&k;H pma&;udik Xf merS
cifjrifhjrifh? 7/ o&ufNrdKUrSudkudkBuD;? 8/ armfvNrdKifNrdKU 'nif;ukef;&yfrSa':MunfMunf? 9/
wHwm;OD;tdrfopfwef;rS udkAat;? 10/ udkoef;xGef;? 11/ arSmfbD qyfoGm;awmaq;&kHrS
ukv
d aS rmif? 12/ "m;wef; rvGe&f yf rEav;qdik w
f ef;rS OD;tH;k az? 13/ MuHcif;NrdKUtif;vyf&yf
rS a':at;Munf? 14/ tv,fawm&ausmif;wku
d f abmif'&Dvrf;rS OD;xGe;f jrif?h 15/ tif'kd
ae&Sm; 8sumwmNrdKU jrefrmoH&Hk; oHtrwfBuD;\ZeD; a':EkEk. . .
wq,fih g;apmifavmuf qufwu
kd af &;om;NyD;onft
h cg vufanmif;NyD; OD;aESmuf
yloGm;awmhonf/
aemuf xyf pma&;&rnfph mrsm;rSm pm w&mausmfavmufjyef&rnfjzpfaeonf/
usrvnf; q,fih g;apmifomvQif waeYxJ a&;Edik af wmhvsuf usefpmrsm;udk waeY
pD enf;enf; a&;jyefoGm;rnf[kxm;vdkuf&jyefonf/
twGif; *E0iftwGuf ykHESdyfpufBuD;rSm wkdufay:odkY a&mufvmacsonf/ ykHESdyf
pufBuD; a&mufvm *sme,fjyefxkwf&ef jzpfvmjyefonf/
pmawG jyefcsdefr&Edkifao;onfhtwGif; vlemrsm;rSm aeYpOf vma&mufawGYqHkpOf
aeMuonfuwzuf aemufxyfvnf; pmawGa&mufaejyefav&m waeYxufwaeY rdkYae
aom zdkifwGJBuD;udk Munfh usrzufu 0w&m;ysufuGufjcif;udk b,fvdkvkyf&yghrvJ[k pdwf
roufrom jzpfrdonf/
&yfa0;&yfe;D vlrsm;tm; "mwfpmay; enf;ay;ae&kEH iS rhf jzpf? aq;0g;yg&Sb
d v
Ykd akd v
ao; aq;jyemuvnf; &Sdao;onf/
aemufq;kH usr\tajctaerSm 8sme,fcsnf; xkwaf erjzpf? aq;wdu
k zf iG
hf aq;
vnf; ukrS jzpfawmhrnfhyHk jzpfaeayawmhownf;/
40
41
jref r mh a q;ynm
oli,fem
rdk;ay:uqif;vmaom odMum;rif;ESihfawGY&ovdkyif rSwfxifMuum 1-rdepf? 2rdepfcefYNidrfoufaeMu&onfhtawmtwGif; &ifxJ ckefaeavonf/
cifav;jrifo
h nf olt
Y azay: xdik af eum q&m0efukd rMunf0h b
hH J rsufv;kH uav;
rdSfwfvsuf ajcaxmufudk tomqefYwef;ay;xm;onf/
q&m0efu ajcrrSudkif ajcaxmufudk qGJcgvIyfMunfhvdkufonfwdkifatmifvnf;
rsufvHk;wcsufrzGifh? aMumuftm;vefYtm;jzifh eif;uefrdSwfxm;avonf/
q&m0efonf ajcaxmufudktomt,m jyefvTwfcsvdkufum csKdjrpGm jyKH;Munfh
vkdufonf/ cav;\acgif;uav; ykwfvsuf ]]cav;a&. . . cav;a&}}[kac:vdkufonf/
cifav;jrifh rsufvHk;zGifh rMunfh OD;cspfarmifuyg ]]0ufr. . . 0ufr. . . 'DrSm azhazhudk Munfh
prf;}}[k iHkYac:avonf/ cifav;jrifhudk awmfawmfESifhrsufvkH; zGifhckdif; r&? aemufrS rsuf
vkH;uav; r&Jw&J zGifhMunfhvsuf olYtaz aygifay:rS usrxHodkY ajy;vmrnfvkyfonf/
]]onfrSm cav;. . . cP aeygtHk;? OD;cspfarmif. . . olYudkvrf;avQmufcdkif;prf;yg}}
usrrSm tajctaeudk odcsifvSNyD? q&m0efpum;udk Mum;csifvSNyD? q&m0ef prf;
oyf rNyD;ao; &ifxJu wxdxdwfESifh apmifhae&onf/
cifav;jrifhudk q&m0efa&SU vrf;avQmufjyatmif acsmhMu&onf/ usrwkdY acsmh
ajymaeMuckduf rsufvkH;jymjym? ESmacgif;cRefcRef tom;eDeD&Sdaom q&m0ef\rsufESmykHyef;
udk tvpfckd;Munfhvsuf aygifay:rS rxbJ ayuyfxkdufaeonf/
]]orD;av;. . . wifyg;xJu emw,fqdk? tJ'gaysmufoGm;r,f? xav avQmufjy
vdkuf? x. . . x}}
q&m0efonf udk,fudk qefYqefY&yfum vuf0g;ESpfzufaemufjzefY cg;axmufxm;
vsuf usrwkdYudk jyKH;Munfhaeonf/ jyKH;vsufuyif cav;a0'emudk pl;prf;aeaomrsufpd
jzifh rsufarSmifMuKwfxm;onf/ q&m0efrSm cifav;jrifhtxudk jyKH;&yfapmifhaeonf/
olYtazu csKdif;rSukdif rxlay;,if; ]t&kyfvkdcsifw,fqkd xav. . . vkdufvkduf}
qkdrS ]azazyg x}[k wkd;wkd;uav; armhajymonf/
]]azazh ukdifrxm;eJYav. . . 0ufrzmom 0ufravQmufrSaygh azazvJ avQmufr,f
vm. . . }}
42
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
cifav;jrifo
h nf owd&wmESiyhf if ]]tdrjf yefr,f azaz jyefr,f}}[k atmf[pfiakd jym
ae\/ acsmharmhajymqdkr&atmif idkae aemufqHk; q&m0efu usrudk cav;cef;xJ
cifav;jrifhESifhtwl aexdkifcGifhjyKvdkufonf/
usrrSm cifav;jrifah b;&Sd uav;ukwifuav;wvH;k ay: acGtyd af evsufwn
vH;k yif tdrrf aysmfEikd b
f J t*Fawudik x
f m;onfah jcaxmufjzLjzLBuD;udk cPcPxMunfah erd
onf/
aq;&kH 10-&uf aecJhMuonf/ 10-&ufaphvQif q&m0efu tdrfodkYac:oGm;&ef
cGifhjyKvsuf wvaphrS jznfMu&ef ajymqkdonf/
cifav;jrifhudk aq;&kHrS tdrfokdYac:oGm;onfhtcg tBuD;onf ajcaxmufjzLBuD;
udk vmukdifMunfhvsuf rsufESmraumif; jzpfae\/ ]]acwfrDukenf;tBuD;&JU-'Dvkdukenf;
rsKd; a&S;ur&Sdbl;? tckppfNyD;rS odyfwkd;wufvmwmbJ}}[k ajym&onf/
cifav;jrifh tdrfa&muf 10-&ufcefYMumvQif q&m0efBuD;ar*smrpfcs,fonf
bdvyfodkY jyefoGm;&avonf/ bD;vyfrjyefcif OD;cspfarmifu q&m0efBuD;tm; aus;Zl;
wifaMumif;txdr;f trSwf vufaqmifwck ay;vkv
d o
S nfq
dk q&m0efBuD;ZeD;twGuf pdef
ESifhjr &Hxm;aom 1500d wef vufpGyfwuGif; trSDvkyfum vufaqmifay;vkdufMuonf/
q&m0efu wvaphvQif vTuav;ESifhrHxm;aomyvmpwmrsm;udk wkdufjznf&ef rSmMum;
oGm;avonf/
cifav;jrifhrSm wvvkH; tdyf&may: yufvufae&onf/ zGifh&rnfh&ufudkom w
ar;xJar;um pdwt
f u
dk v
f suf wcgw&Hvnf; txJu ,m;w,f zGiahf y;ygawmh[k atmf[pf
idk,kdaeavonf/
wvaphaomtcsdefodkY a&mufayNyD/
usrwdkYrSm vTuav;udk BudKwif&Smxm;Muonf/ cifav;jrifhudk ukwifay:rS ayGY
vsuf {nfhcef;xJu qdkzgay:wGif xdkifapum olYtazu vTuav;jzifh tzwfMuD;udk tom
wdu
k jf zwfay;avonf/ tBuD;ESiu
hf srrSm t8FawuJo
h rYkd mausmvSonft
h cGBH uD; ruGmrcsif;
tem;u wxdwfxdwfESifhMunfhaeonf/
'l;qpfu ajcz0g;txd rHtHkxm;aom tzwfBuD;rSm vTcsufjzifh wajz;ajz; [yGifh
vmonf/ olYtom;udk xdrnfpdk; wcsufwcsuf vefYzsefY&kef;aejyefaomaMumifh ]]0ufr
NidrNf idraf eav azaz ajz;ajz; vkyaf y;r,f}}[k acsmharmh&vsuf tom; rxdatmif 8&kpu
kd f
NyD; vTEiS w
hf u
kd af eonf/ OD;cspfarmif\ezl; acR;aygufrsm; pdx
Yk u
G af eatmif toufr&SLbJ
owdxm; vkyfudkifaeyHkudk pdwfxJ Mumw,f xifrdonf/
wcef;vHk; wdwfqdwfaeavonf/ vToHonf touf&SLoHrsm;ESifhvkdufum jref
46
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
usr &ifxw
J iG f vIy&f mS ;aeavonf/ 'DwoufwiG f b,fenf;ESirhf Q ukr&Ekid af tmif
taMumjzwfypfxm;aom cifav;jrifh\ajcaxmufudk oGm;jrifvkdufrdonf/ tysKdayguf
uav;t&G,fodkYa&mufvmvQif cg;udk apmif;um &GJUum avQmufoGm;ae&&Smaom ykHyef;
oPmefonf azsmufzsuf r&atmif ay:aeavonf/ &ifxJ qkdYwufvmaom tvkH;
udk usoGm;&ef ajzqnfazsmufzG,f&m &atmif ESvkH;oGif;vkduf&onf/
cifav;jrifh oli,fem taMumif;jyK onfcav; touf&Sif&jcif;. . . /
57
jref r mh a q;ynm
58
ta&SUESit
hf aemuf
jref r mh a q;ynm
oabFmcef;xJwiG f Nidro
f ufpmG xdik Mf uvsuf tm;vH;k udv
k v
dk ydk if jrpfurf;ezl;buf&dS
v,fuu
G f opfyif wJtrd f ponfh w&dy&f yd af jy;aeaom oPmefrsm;udk ai;armaeMuonf/
xdt
k cku
d f &ifwek w
f wfaom ocifnu
D ol\ tay:tuFst
D wGi;f tdwx
f rJ S y,if;
a&mifaq;ykvif;uav;udk xkwfum vuf0g;ay:odkY aq;jym;uav;rsm; acgufcsvsuf
yg;pyfxJodkYyufrsdKvdkufonf/
]]bmaq;vJ. . . ocifnD}}
usru vSrf;ar;vdkufonf/ ocifnDrSm aq;jym;rsdKaeckduf &kwfw&uf rajzEdkif
cif. . .
]]t8Fvdyfudk ocifnDwdkY Armjynfu b,fvdkbJ armif;xkwfaeayrJh t8Fvdyfaq;
awmh olYtdwfaxmifxJ b,fawmhrSrcs0Hhbl;As}}
ocifatmifoef;u 0ifaemufvdkufonf/
trsm;&,farmMuovdk usrvnf; &,farmrdw,f/ odaYk omf xdpk um;rSm usrtbdYk
NyD;NyD;aysmufaysmuf r[kwfbJ awG;p&m jzpfawG;rdonf/
]]t8FvdyfawG armif;xkwfvdkufygNyDwJh ArmjynfrSm udk,frif;udk,fcsif; udk,fhvGwf
vyfa&;eJYudk,f&SdygNyDwJh b,frwkef; aq;}}
usr\ar;cGe;f ukd usr auseyfavmufatmif tajzray;Edik cf /hJ Armjynfvw
G v
f yf
a&;&vQif[kpOf;pm;rdwdkif; trsdK;om;aq;jyem ay:vmonf/
Armaq;qdkvQif ESmacgif;&IHUwwfaomusronf t8Fvdyfaq;udk rjywfrSD0Jvsuf
t8Fvdyftpdk;&ESifh twkdufcHvkyfum ociftoif;0if ocifr jzpfaeonf/
xdpk Ofu ocifawG yife0D wfMuovkd usrvnf; yife0D wfcMhJ uonf/ ocifawG Arm
jzpftm;ay;Muovkd usrvnf; jrefrmjzpfukd wwfEkdiforQ tm;ay;onf/
t8Fvdyftpdk;&udk raumif;a[majym t8Fvdyfudk qefYusif t8Fvdyfudk awmf
vSef odkYaomf t8Fvdyfaq;udk vufrvTwf0Hh? oydwfrarSmuf0Hh/
]]olwdkYudk b,fvdk wdkufwdkuf? aq;awmh olwdkYaq; tm;xm;&rSmbJ}}
,ckvkd awG;awmvufc&H onft
h jzpfukd pdwx
f J atmifo
h ufouf&v
dS o
S nf/ ud,
k hf
vlrsdK;? udk,fhaq;ESifhudk,f[ka&SUodkY wqifhwdk;vnf; rpOf;pm;&J? t8Fvdyfaq;0g;udkawmh
tmrcH0Hh udk,fhtoufudk t8FvdyfvufxJ tyfxm;&onf/
w&m;a[m pifay:wuf vuf&kH;wef;um t8Fvdyftpdk;&tm; aoG;pkyf? e,fcsJU?
qdkajymaeaprl pdwfxJum; aq;0g;ESifhywfouf atmifhoufoufESifh. . .
upavonf/ rSwfrSwf&& t*Fvdyfaq; r&Sd,if b,fenf;ESifhrS rjzpfovkd
t*Fvyd af q;om aq;atmufarhcahJ omae&mXmerSm {&m0wDoabFmay: jzpfavonf/
60
jref r mh a q;ynm
*g0ef0wf t*Fvdyfujym;rwa,mufESifhpdefaygausmif;rSausmif;q&mrwkdYonf
pm;yGJckHwckwGif {nfhonfrsm; auR;arG;&ef aygifrkHYrsm; vSD;aeMuonf/ aq;bD&kdrsm;teD;
&Sd pm;yGJukvm;xkdifrsm;wGif {nfhonfrsm; xkdifaeMuonf/
twGif;0efOD;armifBuD;? wuokdvfuxduq&mra':oif;Munf\zcifv,f0ef
OD;BudKU? wuokdvf"mwkaA'Xmeq&mOD;odef;nTefY? ppfAkdvfOD;armifarmif? 0wfvkHawmf&OD;
xGef;td/
olwkdYonf usrt,if apmapmBuD; aq;wkdufodkYa&mufaeMuonf/
q&mBuD;pm;yGJwGif wifxm;aom bm;rif;owif;pmudk aumuf,lMunfhvkduf&m
q&m0efrBuD;rppf[wfqif\taMumif;udk a&;om;xm;aomowif;rsm; zwf&I&onf/
olronf Armhaq;ynmudo
k mr[kwf Ak'b
mom0dyemorxw&m;udk avhvm
tm;xkwf&ef &efukefodkYa&mufvmjcif; jzpfonf/
rppf[wfqif(trf-bD-bD-tufpf? trf-tm&f-pD-tufpf)(vef'ef)[laom*kPf
yk'frsm;tjyif olr ckdifNrJwnfMunfaom*kPft*Fgw&yfvnf; &Sdao;onf/
yxrurmppfBuD;wGif olronf aq;ynmbGJYxl;ukd qGwfcl;NyD;aemuf ppfxJodkY0if
a&muftrIxrf;onf/
ppfwyfxJwGif ppfAkdvfwOD;ESifhawGYqkHum cspfcifpkHrufMuavonf/ vufrxyf&
ao;cif cspfolrSm ppfxJwGif aygifusKd;oGm; olrukd,fwkdif aq;ukay;&avonf/
ppftNyD; aygifusKd;aeaom AkdvfBuD;udk vufxyfvkdufonf/
cifyGef;onf ajcwaygifusKd;ESifhuae'gjynfwGif vkdufaeavonf/ 'kwd,urm
ppfwGif rppf[wfqifonf t*FvefokdYjyefvmcJhum ppfaq;&kHwGif q&m0eftvkyfjzifh 0if
a&muftrIxrf;jyefonf/
rppf[wfqif\a,musfm; uG,fvGefoGm;NyD;aemufwGifum; rppf[wfqifonf
0dyemw&m;udk avhvmtm;xkwfvkd oD[kdVf? uuf&SrD;,m;? wdbufponfhEkdifiHrsm;odkY
vSnv
hf nfomG ;a&mufp;l prf;avhvmum aemufq;Hk wGif Ak'b
momxGe;f um;&mjzpfaom Arm
jynfodkYacwa&mufvmjcif; jzpfayonf/
,aeY rpp[
f wfqif\aqG;aEG;yGo
J Ydk vma&mufMuonhyf &dowfum; t*Fvyd af q;
0g;xuf Armaq;0g;udk tm;xm;rSD0JaeMuaom acwfynmwwfyk*Kdvfu rsm;avonf/
rpp[
f wfqif ra&mufvmao; {nfo
h nfrsm; 0kid ;f zGu
YJ m aumfzaD omufaeMupOf um;wpD;
aq;wkdufa&SUodkY xkd;qkdufvkdufonf/ AkdvfrBuD;wa,mufESifhOD;armifarmifajywkdY um;ay:
rS qif;vmMuonf/ rppf[wfqifrSm touf 50 cefY&Sdonf/ tom;eDeD t&yfcyfjrifhjrifh
cyfydefydef acgif;ay:wGif qHyifrsm; jzLazG;aeonf/ oGm;ykHvmykHrSm cyf&kdU&kdUcyfudkif;ukdif;
62
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
68
69
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
ynmbufrSmvJ pr ta&;BuD;w,f}}
q&mBuD; trdefY&Sdbl;onfhtwdkif; pr tu&m ta&;BuD;aMumif; awG;rdayonf/
pr tu&mrodygu udk,fh[mudk,f rSm;aewm awGY&jyefaomfvnf; bmaMumifhrSm;aerSef;
roday/ udk,fh[mudk,fbJ rSefaewm awGYjyefaomfvnf; bmaMumifh rSefaerSef; roday/ pr
udkodrS tajzodayrnf/
0efBuD;csKyfOD;Ek "mwfcsKyfvQif aumufnif;pm;yHkrSm xrif;rSefojzifh bmaMumifh
rSefaerSef;odbdkY ta&;BuD;ayonf/ 0efBuD;csKyf aumufnif;pm;yHk vrf;rSefaomfvnf; 0ef
BuD;csKyfuawmf a':jr&D0ifpm;ygu rkcsaq;rjzpfbJ ab;jzpfvrd rhf nf/ bmaMumifah ':jr&D
ESifhrwnfhrSef;udkvnf; odtyfvSayonf/
0efBuD;csKyfO;D Ekum; &kyu
f OPk? emrf;um; oDwjzpfaeojzifh aumufni ;f udk upr?
npr? ESpfvHk;aumuf,l u-0ga,m"mwfjzpfae\/ xdk0ga,m"mwfum; OPStaMumif;cH
aom 0ga,m"mwf jzpfaomaMumifh 0efBuD;csKyfO;D Ekonf xrif;pm;rnft
h pm; aumufni ;f
qDxrif;pm;aeygu usef;rm&kHwGif r[kwfbJ vkd&mNyD;pD;atmifjrifayvdrfhrnf/
eHeufwdkif; xef;nufoHk;cJ pm;um a&00aomufvsuf aumufnif;om tjrJpm;
aeygu q&mac:&aom'kurS vGwfNidrf;oGm;ayvdrfhrnf/
xef;nufum; awaZm jzpfaomfvnf; &d;k &d;k awaZm r[kwf e0if;awaZm jzpfay
onf/ xef;um; 10? nufum; 8? if; 1-8 udk 9-ESifhpm;vQif t<uif;r&Sdojzifh e0if;aw
aZmac:jcif;jzpfonf/ um; OD;Ek\prtusdK;jzpfavonf/ prqdkonfrSm olYae&mESifh
oljzpfaMumif;udk &Sif;NyD;avNyD/
prrSm vQmucHpm;aom pr? ESmacgif;u cHpm;aom pr? rsufpdu cHpm;aom pr?
em;u cHpm;aom pr? udk,fu cHpm;aom pr-[lpr ig;rsdK;&Sdonf/ if;prig;rsdK;udk
twdtusrodbJ rsufpdvnfaeygu tEykxkZOfac:ayrnf/ if;prig;rsdK;udk avmukw
&menf;ESifh cEmig;yg;[kac:ayonf/
avmuDenf;ESiahf vmukwe nf;ESihf olaY e&mESio
hf l twdtus cHpm;wmawGukd odyg
rS uvsmPykxkZOfjzpfayawmhrnf/
]]t8Fvyd pf mawG uke;f oifNyD; Arm&JUtu&mpmay pr oabmem;rvnfwo
hJ rl sm;
udk onfynmeJY aq;ukenf; oifjyzdkY[m rvG,fvSbl;&Sif}}
usrvnf; proabmudk tus,fw0ifhjyefvnfawG;ae&mrS aemufqHk; ed8Hk;csKyf
vdkufojzifh udkoef;aqGonf jyHK;um wjznf;jznf; vlawG vufcHrSmygbJAsm? 'DynmjyefYyGm;
&if aq;bdk;twGuf oufomNyD; udk,fhusef;rma&; udk,fydkifoGm;rSmbJ[k pdwfa&mudk,fyg
axmufcH ajymqkdoGm;ayonf/
76
77
jref r mh a q;ynm
a,musfm;azgifpD; rdef;rrD;ae
jrpfxJwGif toGm;tvm &Sif;aeonf/
teD;tem;w0dkufvnf; vloHoloHyif rMum;&oavmuf wdwfaeonf/ urf;
em; qdkufuyfxm;aom opfazgifBuD;ay:wGif ig;cla&miftom;uJhodkY rJajymifajymifae
aomol\ausmuke;f udk aevSe;f um azgifBudK;xdik w
f yk af eaom vlwa,mufom awG&Y onf/
urf;em; ajrjyefYudk rsufESmpmjyKvsuf rEav;zufodkY arQmfMunfhaeMuaom rif;
uGef;bk&m;ykxdk;wdkYrSm tqif;ta&mifysufvsuf vlolr&Sd acsmufuyfaeonf/
usronf opfazgifrsm; wef;qdkufxm;aom urf;em;pyfudk vSrf;arQmfMunfhvsuf
urf;em;&Sd taMumfqdkifuav;xJ 0ifxkdifvdkufonf/
oDwif;uRwfv rEav;odkYa&mufoGm;cJh&m rdwfaqGrsm;u rif;uGef;zufodkYydkYay;
Muonf/
a&S;a[mif;bk&m;ykx;kd rsm;ESihf rif;uGe;f acgif;avmif;? vlt&kd pHk aomae&mrsm;udk
vSnfhvnfzl;arQmfMunfh&IMuNyD;aemuf urf;em;odkYjyefqif;vmonfhtcg usrwdkYudk vdkufydkY
aom armfawmfrSm wae&modkY c&D;qufoGm;aeojzifh xdkifapmifhae&onf/
]]armfawmfu awmfawmfeJY vmtHk;rSm r[kwfbl;As? tqmajyuav;}}
rif;uGef;odkY vdkufydkYaom OD;ausmfaomif;onf armfawmfapmifh,if; pm;Mu&ef
taMumfzkd taMumfrsdK;pHk oGm;rSmaeonf/
'yfz&if oGm;zGm;aq;&krH mS Adu
k cf v
JG mNyD;p csKyf&;kd yif tuif;aoOD;rnfrxif&ao;
aom OD;ausmfaomif; \ZeD; rcifpdefonf usrtem; xdkifcsum pkwfoyfvsuf olYAdkufudk
ol ESdyfxm;onf/
]]emovm;}}[k usru vSnfhar;vdkufonf/
ol\&IHUxm;aom rsufESmudk wdk;&IHUum ]vrf;MuyfMuyfa&Smuf,if emw,f? Adkuf
cGJNyD;jyefvmwmu bmMumao;vdkYvJ}[k ajym,if; cg;udk ukef;xm;onf/
usrrSm ol\roufomjzpfaeaom trlt&mrsm;udk pdkufMunfhaerdonf/ rcif
pdefrSm usrxuf toufig;ESpfcefYi,favonf/ olY&kyfuav;udk ai;Munfh&avmufatmif
vSoavuf acsmoavmuf touft&G,fESifhrvdkufatmif qHyifawGjzLaeojzifh tMunfh
&qk;d aeonf/ rsufawmifrsm;aumhnw
T af eum rsufv;kH rsufzefvyS gvsuf rsufuiG ;f ndKae
jcif;aMumifh jzL0if;aeaom rsufESmay: trJ&pfBuD; xifaeonf/
78
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
usifrSmpdk;vkYd}}
zcifonf acsmhwvSnfh? rmefwvSnfhjzifh tcef;xJrS xGufoGm;um pDpuDykvif;t
vGwfjzifh tqifhoifh xnfh,lvmcJhaom eEGif;ykvif;BuD;udk ,lvmonf/
]]uJ. . . ta':bD cifAsm; vkyf&rJhtvkyfawGudk useatmif vkyfay;prf;yg? olwdkY
acwfqefwJh[mawG udk,fhab;udk,fodMuwm r[kwfbl;}}
zcifonf ajymajymqdkqdk eEGif;ykvif;BuD;udk zGifhvsuf vbuf&nfyef;uefvHk;xJ
odkY eEGif;rIefYrsm; w0ufeD;eD; oGefcsvdkufonf/
usronf toJESvHk;wkefvsuf MuufoD;xoGm;um aomuf&rnfheEGif;uvnf;
enf;enf;r[kwf aovdkufcsifavmufatmif pdwfnpfoGm;onf/
yef;uefv;kH rjynfw
h jynfh a&aEG;ESiahf zsmfvsuf ]]uJ. . . orD; aomufvu
kd }f }[k yg;pyf
em;odkY awhay;vdkufonf/
qdk;0g;aom eEGif;eHYBuD;um; axmif;ueJ xGufvmum atmhtefcsifvkvkjzifhyif
rvGJra&Smifomojzifh toufatmifhNyD; &IHUrJharmcsvdkuf&onf/
]]tdyf&mcif;awG ayukefr,f? apmifa[mif;jzpfjzpf cif;prf;}}
zcifonf jyLwif;aygufwHcg;rsm;udk avQmufydwfavonf/
vufonfBuD;rSm eEGif;vdrf;ay;&ef cGufxJ a&ESifhazsmfaeavonf/
jzLazG;aom tdy&f mcif;rsm;udk z,fum apmifnn
hH cHh if;&vsuf eEGi;f vdr;f &ef t0wf
pm;cRwfay;&onf/
rsufESmudk usrzmom vl;&ef cGufxJu eEGif;rsm;udk vufzsm;uav;ESifh aMumuf
aMumuf&GHU&GHU wdkY,lvsuf oeyfcg;vdrf;ovdk cyfyg;yg;yGwfaeyHkMunfhaeaomzcifu cyfrsm;
rsm; ,lvdrf;&ef apmifhajymaeonf/
usrrSm qHyifrsm; eEGi;f rayatmif acgif;aygif;&vsuf wcPtwGi;f wud,
k v
f ;kH
eEGif;awG ayusHxdef0goGm;um ArmrD;aeonftoGif ajymif;oGm;onf/
]]&efukefrSmrdkY. . . awmrSmomqdk,if rD;uyfeJYarG;&rSm? rD;rygbJ tpdrf;arG;wm odyf
pdwfcs&wm? r[kwfbl;As? xlxlvdrf;ay;prf;yg}}
zcifajymonft
h wdik ;f vufonfBuD;onf ig;rsm;udk eEGi;f ESiq
hf yk ef ,fay;yHt
k wdik ;f
usrtom;udk eEGif;ESifhqkyfe,fay;ae,if; ]a&S;xHk;ry,feJYath awmfawmfMum rD;,yfydef
rD;,yfajcmufuav;jzpfaer,f/ onfvdkvl;awmhrS tom;awG b,fawmhrS xHkjcif; udkuf
cJjcif;udk rjzpfbl;? tom;t&nf pdkajyw,f}[k wzGzGajymaeavonf/
eEGif;vdrf;aomudp NyD;aomtcg usrtm; tdyf&may: vSJcdkif;vsuf aoG;cGJay;
rnfqdkum Akdufudk udkifavonf/
87
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
2/ jrm;qdyfxd rdef;armol/
3/ a&epfaomol/
4/ aoaomol/
5/ pwkwpsmef0ifpm;ol/
6/ &lyjA[m/
7/ t&lyjA[m/
8/ eda&m"ormywf0ifpm;ol/
ol 8 OD;wkdYum; toufr&SLaomolrsm; jzpfMuonf/
zGm;&ef vaph&ufaph tcsdeaf phvmaomtcg urZavrIwo
f jzifh tarhaMumbuf
vSnfhum aqmifhaMumifhxkdifae&mrS wjznf;jznf; aZmufxkd;vnfvsuf zGm;vm&ykHukd jrif
a,mifvkdufawmhonf/
urZav 2 rsKd;&Sdavonf/ rysufrpD; jynfhpkH vIyfjcif;ESifhysufpD;vIyfjcif;?
2 rsKd;&Sdayonf/ 0rf;pemuwnf;u uav;rSm a&GUaeayNyD? jrefjrefemjcif;oabm&Sdaomf
jrefjrefarG;um aES;aES;emaeaomf jznf;jznf;rS arG;zGm;onf/
0rf;wGi;f rS urZav jyif;jyif;xefxef rIwv
f eG ;f ojzifh oli,f\wifyg;ausmuke;f
ponfwkYd trJ? trSwfygvmjcif;udk wcsKdUu vl0ifpm;[kqkdMuonf/
trd0rf;u uRwfuRwfjcif; cav;onf touf&SL&mwGif xGufoufonf a&S;OD;
pGmjzpfvsuf 0ifoufrSm aemufrSjzpfayonf/
trSefpifppf rdef;rrsm;um; tjrKHr&SdMuay/
uvva&Munf wnfaomtcsdef odkYr[kwf tjrKyftqifhodkYa&mufaomtcsdef
tcsdefumvrsKd; ydk;zsufqD;aomfif;/ oaEysufpD;oGm;jcif;om jzpfMuonf/
rdef;rrsm; udk,f0efaqmifvQif yxrv tcsOfBudKufESpfoufonf/ 'kwd,v
tcsdKBudKufEpS o
f ufonf/ 3-vajrmufvQif tqdr?hf 4 vajrmufwiG f tcg;? 5 vwGif tzef?
6vwGif tpyftiefBudKufMuonf/ 7 vwGif tcsdKYarG;zGm;wwfum AdkufaMumpdrf;vmav
onf/
udk,f0efaqmifxm;aom rdef;rtm; a,musfm;av;? rdef;rav; od&ef txdrf;t
rSwfcGJjcm;&mwGif vusfmom;jrwfBuD;u yg;yg;&SdvQif a,musfm;av;? av;vHvQif rdef;u
av;[kqMkd uvsuf tcsdKu
Y vnf; 0rf;Adu
k cf RefvQif a,musfm;av;? 0rf;Adu
k jf ym;vQif rde;f u
av;[k cGJjcm;wwfMuonf/
usrrSm y#doaEtpESifh uav;0rf;u uRwfvmykHtxd &kyfvHk;ay:atmif jrif
a,mif xifa,mifMunfhae,if; oufpGefYqHzsm;a0'em/ emusifqif;&JpGm arG;&zGm;&aom
94
95
jref r mh a q;ynm
96
vrf;ESpcf G
jref r mh a q;ynm
ac:oGm;onf/
Z&yfxJ pdwfwdkif;us oyf,yfcrf;em;pGm jyifqifvdkufonf/ usr\aq;ay;Xme
rSm Armaq;ay;aq;vSLXmeESirhf wlbJ toGijf cm;em;aeonf/ olemjyKq&mruav;rsm;
onf olwdkY\trSwftom; tqifhtwef;tavsmuf acgif;ywfjzL xrDtjym? xrDteD
uav;rsm; 0wfqifxm;Muonf/
a&m8ga0'emtwGuf aq;ay;onfhXme? temawGtwGuf aq;xnfhonhfXme
ponfjzifh ae&mcGJjcm;xm;onf/ temXmetwGuf acwfrSDaomud&d,mqmyvmrsm;udk
yg,lvmcJhonf/ ywfwD;rsm;? 8Grf;vdyfrsm;ESifhuyfaus;? "m;? temaq;onfhcGufpaom
wefqmyvmrsm;rSm aq;&kHtwdkif;yifjzpfonf/ oefYoefY&Sif;&Sif;ESifhacwfrSDrSD vkyfcsifvSo
jzifh wyifwyef; pkaqmif;&SmazG,lvmcJhonf/
]]&efukefu q&m0efr emhpfawGeJY vmwm}}
bk&m;ay:wGif wr[kwfjcif; owif;BuD;oGm;avonf/ t8Fvdyfaq;ay;Xme t
xif&SdNyD; vlemawG vSdrfhvmMuonf/
vmorQ a0'emonfrsm;udk usru qD; a&m*gppfaq;onf/ olwdkYESifhoifhjrwf
onfhtpmudk a&;ay;um q&mruav;rsm;ESifh pnf;0g;&dkufxm;onfhtwdkif; qdkif&mqdkif
&mae&mwGif rnfo
h nfah &m8gudk rnfo
h nfah q;ay;&ef? rnfonft
h emudk rnfonfah q;xnfh
&ef pm&Gufuav;ESifh nTefMum;a&;ay;vdkufonf/
vlemrsm;onf if;wdkY&aom pm&Gufuav;rsm;udkMunfhvsuf ]]u-2}}? ]]t-1}}?
]]&-1}}? ]]o-2}}? ]]o}}[ka&;om;xm;aomaq;Tef;pmudk zwfum ]Armaq;a[h}[k
tkwaf tmfa';,sjzpfomG ;avonf/ Z&yfta&SUtjyifbef;uMunfv
h Qif t8Fvyd af q;[kyif
xifMuayrnf/ aq;Tef;udk zwfrSom Armaq;rSef; odMuvsuf av;pm;oGm;Muonf/
usrrSm Z&yfxJodkY 0ifvmrpJ woJoJ&Sdaeaom vlemrsm;udk aq;vSLaq;ay; t
vkyjf zifh tawmfBuD; 0rf;omyDwjd zpfaecdu
k f 0efBuD;csKyfO;D Ekonf usrZ&yfa&SUodYk a&mufvm
um 0rf;omtm;& EIwfqufavonf/
]]b,fES,fh. . . bmvmvkyfwmvJ}}
]]usrav-ukodkvfvmvkyfw,f? aq;vmvSLygw,f}}
xdkpOfu usr&ifxJwGif pdrfhaeonf? usr\ukodkvfudk ESpfNcdKufcsrf;ajrhrdum yDwd
jzpfveG ;f ojzifh &efuek o
f Ykd jyefa&mufa&mufjcif; &Ir0r8Zif;xJxnf&h ef ]a&Tarmfa"mtkwjf rpf
csyGJ}[kaqmif;yg;wapmif aumufa&;avonf/
aqmif;yg;a&;cJhorQ aqmif;yg;avmuf pdwftm;xufoefpGm a&;om;yHkrsdK;
rBuHKbl;ao;acs/
98
jref r mh a q;ynm
onf/
tvkyw
f zufEiS ahf q;ukay;&awmhonf/ aq;q&mrjzpfcsifbJ aq;q&mjzpfvm
onf/ tema&m*gudk ppfaq;um wnfhonfhtpmrsm;pm;&ef tem\ukxkH;jynfhpkHatmif
nTefMum;pm a&;&onf/
usrrSm aq;azmfa&mif;olr[kw
f vlemrsm;ESio
hf ifjh rwfrnfah q;0g;udk aev0dZm
aq;wkdufrS aq;,lay;&onf/
e,fu ydkfYaom a0'emonfrsm;xHrS pmawGudkvnf; wapmifrSrjyefEkdif? tvkyf
wkdufxJwGif *sme,ftvkyfu wzuf? a0'emonfawG w&kH;&kH;jzifh aeYpOfESifhtrQ Asmrsm;
aeawmhonf/
*sme,fudk ukd,fydkifykHESdyfpufr&Sd &yfxm;vkduf&onf/ ukd,fydkifpmykHESdyfpuf&SdrSyif
pmayvkyfief;udk vkyfawmhrnf[k qkH;jzwfum pmayvkyfief; &yfem;xm;ckduf rkd;vif;u rkd;
csKyf aq;xkdifukay;ae&onf/
aq;q&mjzpfaejim;vnf; wkdufwGif aq;wkdufqkdif;bkwf rcsdwf0Hhay/ aq;wkduf
qkid ;f bkwf csdwv
f Qif usr\pmayvkyif ef; aysmufomG ;ayrnf/ yuwdaq;wku
d Bf uD;ESiahf q;
q&mtjzpfvnf; vkH;vkH;rjzpfcsif qkdif;bkwfudk rwif0Hhay/
]]a':rrav;wdu
k u
f kd &Smvku
d &f wm qkid ;f bkwu
f av;awmh csdwx
f m;yg}} vlemrsm;
u wkdufwGef;Muonfhwkdif awmfawmfESifhrwif0Hhay/ aq;wkdufqkdif;bkwf csdwf&rnfudk
aMumuf&GHUaeavonf/
aemufqkH; &yfa0;rS wul;wu vmukMuaom vlemrsm;um; wvnfvnfaq;
wkduf&Sm&onfhtcuftcJudk ajymvGef;ru ajymMu vlemawGtwGuf vG,fulap&ef pmykH
ESdyfwkdufqkdif;bkwfudk jzKwfcsum ]*sme,fausmfrrav; aq;wkduf}qkdif;bkwfukd wifcsdwf
vkduf&onf/
aygufwJhezl; rxl;bl;[k aoG;aomuf? &Ir0r*Zif;rsm;wGif aq;aqmif;yg;rsm;
qufwkduf a&;om;cJhonf/ aqmif;yg;a&;jcif;jzifh Armhaq;ynmudk y&dowftawmf
rsm;rsm; av;pm;vmMujcif;udk awGY&onfhtwGuf 0rf;omtm;wufrdonf/
usr\pD;yGm;a&;tajctaeum; *sme,fxw
k af 0aom vkyif ef;xuf 0ifaiGajzmifh
ayonf/ aq;wkdufrS aq;ykvif;rsm; wvvQif ESpfaxmifausmf okH;axmifbkd;cefY a&mif;
&avonf/
usronf ]8sme,fausmfrrav;aq;wdkuf}[k qdkif;bkwfom csdwfxm;aomfvnf;
aq;wdkufudk aq;wdkufESifhwlatmif rvkyfay/ wdkufxJ aq;ykvif;rsm;udk xnfhxm;aom
bD&kDtao;wvHk;om &Sdonf/ usraq;wdkufudk wdk;csJYvsuf acwfrSDrSD om;om;em;em;
100
tqift
h wef;jrifjh rifh rGr;f rHum olemjyKq&mrrsm; xm; ususee zdzpd ;D pD; vkyv
f u
kd v
f Qif
wpfcgprf;oyfMunfhc a&T'8Fg;wjym;,lMuaom vufzsm;aiGoD;aeonfhemrnfBuD;aq;
q&m0efBuD;rsm;enf;wl 0ifaiGenf;rnfr[kwfrSef; awG;rdonf/
aq;vkyif ef; wd;k csJUvkyv
f Qif aq;vkyif ef;jzifh ydu
k q
f u
H kd oJ,
h o
l vd&k Edik u
f m oH;k av;
ESpfESifh olaX;jzpfEdkifrnfhvrf;aMumif; uGufuGufuGif;uGif; jrifrdonf/
usrum; ykxkZOfwa,mufjzpfonf/ rkqdk;rb0 uav;oHk;a,mufjzifh rsufESm
ri,f ryl&ryif& csrf;csrf;omom aexdkifcsifonf? aq;vkyfief;udk wdk;csJYvkyfudkifum
aq;az:a&mif; aq;ukvsuf aq;avmuxJodkY ajcpHkypf0ifvdkuf& aumif;rvm;[laom
tawG;onf wcgwcg acgif;xJodkY0ifvmavonf/
xdktawG;rSm cPom 0ifa&mufvmEdkifum taumiftxnfrjzpfbJESifh aysmuf
oGm;wwfonf/ aq;avmuxJoYkd ajcpHyk pf0ifomG ;vQif pmayvkyif ef;? pmyHEk ydS w
f u
kd v
f yk if ef;
udk vHk;vHk;pGefYypf&awmhrnf/ wudk,fxJ b,fenf;ESifhrQ Mum&SnftvkyfESpfvkyfrvkyfEdkifay/
pmayvkyif ef;oHa,mZOfonf wzuforYkd omatmif qGaJ eojzifh a&SUwd;k vky&f ef0ifvmaom
tBuHtpnfrsm; qkwfqkdif;ae\/
]]8E0if}}8sme,f &yfpu t8FvefoYkd 8Ref'pfuifqifurk P
rD w
S qifh pmyHEk ydS pf ufBuD;
wvHk; rSmxm;vdkufonf/
pmyHEk ydS pf uf a&mufvmvQif yHEk ydS v
f yk if ef;udk vky&f ayrnf/ pmayvkyif ef;xJ ae&
ayrnf/ pmayvkyfief;oHa,mZOfonf aq;vkyfief;xJodkYajcpkHypfr0ifatmif qGJxm;av
\/ pufrSm ta&mufaemufusaeum wESpfcefYMumjrifhaeonf/
pufra&mufrD tawmtwGi;f vlemrsm;udk vufcu
H m aq;a&mif;aq;ukjcif;jzifh
tcsdefukefvGefaeavonf/
ykHESdyfpuf a&mufvmcJhaomf oufoufomom 0ifaiG&rnfhtvkyfrsKd; r[kwf ykH
ESdyfpufvkyfief;udk rvkyfawmhbJ aq;vkyfief;bJ wkd;csJUvkyf&aumif;rvm;? aq;vkyfief;
xJ ajcpkHypf0ifvkyf&ifawmh rkcs[efusrSmbJ [laomtawG;rSm acgif;xJodkY &pfoD&pfoD
a&mufvmavonf/
aq;wkdufqkdif;bkwf csdwfNyD;rS vlemrsm;rSm ajrmfvifhonfxuf ydkrsm;aeonf/ w
aeYvkH; rtm;vyfEdkif nzuf aqmif;yg;0wKrsm; a&;&onf/ wnvkH; nOfheufoef;
acgif tdyfysufcHum tNyD;xkdifa&;NyD; warS;tdyfvkduf&m reuftdyf&mrS rEkd;cif eHeuft
apmBuD; vlemrsm; vmapmifhaeMu\/ waeYvkH; vlemrsm;ESifh&Iwf&SufcwfaeonfhMum;xJ
toJtoef vlrrmrsm;twGuf vmac:vQif csufcsif;xvkdufoGm;&jyefonf/ &yfa0;u
pmrsm;um; wapmifrS rjyefEkdif/ usrxHodkY vkdufvmrSom ukay;Ekdifawmhonf/
101
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
tapmifapmif&dS tqDtESpo
f m&udk pkxw
k Ef w
k v
f suf ]tcsKyf}jy &Si;f vif;a&;om;xm;aom
"mwfusrf;wapmif jzpfayonf/
aq;usrf;? "mwfusrf;wkdYudk pmayjzifh a&;om;xm;cJhaomq&mt&SifwkdY\ajc&m
pOfpkdufrysuf? ausmhuGif;csif; xyfaeouJhodkY enf;toG,foG,f y&d,m,f<u,fojzifh avh
vmrSwfom;olrsm;onf obm0jzpfaom av;yg;aom "mwfwkYdukd odaMumif; MuHqonfh
t&m PfBuD;&ifhMuapEkdifonf/
t*F0Zd m t|m&'dAp uKpaomusrf;? abop&iS &f aoh? &Sit
f &[H? yk*v
ynwf
usrf;? if;usrf;wkdYudkrSD Oa'oenf;jzifh "mwfav;yg;\wnf&mXmeb0udk xkwfEkwfjy
onf/
"mwfav;yg;\wnf&mXmeb0ukd jy&m ]avmu}[k ac:a0:Mujcif;rSm avmuk
w&m 9 yg;rS<uif;aom w&m;taygif;wkdYonf avmurnfukefonf/ owavmu? ocFg&
avmu? Moumoavmu[kac:a0:tyfaomavmu "mwfudk jrifatmif Munfeh nf;onf
"mwf\wnf&mXmetvkH;pkHaom &kyftaygif;? emrftaygif;? w&m;taygif;wkdY\pD;0if&m
t&yfum; 33 vkH;tu&m? 8 vkH;aomo&? 41 vkH;aom 0PwkdYonf ynwfrnf\/ "mwf
rnf\/
odkYjzpfaomaMumifh tu&ma&ok? tu&mpum;wkdY/ "mwk? "mwfwkdYonf/ twd
oEd? &SdMuukef\/
"mwfaESmifo
h nf? "mwfajzmifo
h nf? "mwfawmifo
h nf? tjcif;t&mrsm;udk tu&m
rsm;ESifh,lusKH;rS avmu"mwftvkH;udk odpGrf;Edkif&monf/
tu&mok? Asnf;tu&mwkdYudkvnf;aumif;/ yd#uocsFm? yd#uocsFmvnf;
aumif;? 'da0p? aeukv
d nf;aumif;/ orE? taMumif;w&m;ok;H yg;ESijhf ynfph jHk cif;ud/k avm
u"H? w&m;odum ESvkH;oGif;pGJvrf;rdrS/ teE? us,f0ef;aom ynwfudk tusOf;csKyf,l
Ekdifonf/ tusOf;csKyf ,lEkdifrS "mwf\odrfarGYaMumif;udk odEkdifonf/
tu&m\o'g&kHonf 'dk;'kd;a'gufa'guf? Ekd;Ekd;aemifaemif? qkd;oGif;? aemif;eif;?
csdef;? NAdK;? jAKH;? tp&Sdaom pnf? yw&m;? ESJ? c&m? AkHoHwkdYESifhndod&rnf/
usrrSm "mwf\wnf&mXmeb0udk avhvmzwf&I,if; ]&kyfuvmyf ynwfckduf
&m "mwfygaMumif; Pfqifhavmif; ukaumif;pGmvS? axG&m0kdk;0g;,lrrSm;ESifh}[laom
tcsufudk awG;rdowdcsyfrdonf/
"mwf\wnf&mXmeonf 33 vkH;aomAsnf;? 8 vkH;aomo&? 41 vkH;aom0P
tu&mwkdYomru 1? 2? 3? 4? 5? 6? 7? 8? 9-tp&SdonfhocsFmvnf; "mwfwnf&mXme?
"mwkpdEmusrf; t|j*[H? &Spfyg;aomN*Kd[fwkdYudk/ pwkbma0e? 4-ckpm;ojzifh/ aoo?
105
jref r mh a q;ynm
usronf yk8v
ynwf"mwfusrf;udk &&SNd yD;aemuf tcsde&f oa&GU pmtkyEf iS rhf sufEmS
rcGm avhvmqnf;yl;MuHq tm;xkwv
f suf aewwf\/ ]wDbv
D m;}aqmif;yg;a&;NyD; a0'em
onfrsm;udk "mwfynm ae-v8dP
k ;f enf;jzifyh if ukoay;cJ
h csrf;omoGm;Muol\OD;a&
rSmvnf; renf;awmhNyD/
vltrsm;tusdK;iSg ynmudk wqifhjzefYjzL;um jyefYyGm;tmif vkyfcsifaompdwfap
wem ay:vmrdonf/ ynmudk a&SUqufvuftm;xkwaf vhvmBudK;pm;vsuf waeY pmtkyf
a&;rnf[ktMuHjyKrdonf/
usrxHodkY 8Ref'pfuifqifwdkufrS pmyHkESdyfpufBuD; Zefe0g&Dvqef;wGif t8Fvefu
a&mufrnf[k taMumif;Mum;vm\/
usrrSm aq;vkyfief;jzifhyif b0c&D;wavQmuf toufarG;0rf;ausmif; tvkyf
vkyf&ef MuHpnfrdNyD; pufa&mufvQif rnfodkYjyKvkyf&rnfenf;[kacgif;&IyfoGm;onf/
waeY yk8vynwf"mwfusrf;udk avhvmMunfh&Iae,if; vltrsm;tusdK;iSm "mwf
ynm tarGtESpfcH,l&ef usrf;jyKoGm;aom q&m\apwemudk eufeufeJeJ awG;Munfhaerd
onf/
ynm\t&if;tjrpfukd pmayjzifo
h &d jcif;twGuf pmay\8kPaf us;Zl;udk rsuf
0g; xifxifodjrifoGm;onf/ pmay\8kPfaus;Zl;udk odjrifonfESifh ynmjzifh touf
arG;0rf;ausmif;jyK&ef pdwftm;xufoefrIrsm; avsmhyg;oGm;jyefonf/
a&S;u aq;q&mBuD;wa,mufESifh usri,fpOfu eD;eD;uyfuyf aebl;onf/ol
onf aq;ukonfhtvkyfudk y&da,oe 0rf;pmtvkyf oabmrxm;ay/ aq;twwfudk
wwfjim; ol\ pD;yGm;a&;tjzpf v,f,mudik ;f uRef; vkyif ef;udk vkyaf evsuf &yfx&J mG xJwiG f
rusef;rrm a&m8gonfrsm;tm; aq;ukay;onf/ aysmufuif; csrf;om uefawmhMu
aom aiGaMu;udk pkxm;um NrdKUa&mufvQif xdkaiGjzifh b,aq;qdkifwGif aq;ypnf;rsm; pk
0,fomG ;onf/ aiGudk aq;azmfz&Ydk mom toH;k jyKvsuf ud,
k af &;ud,
k w
f mudp toH;k rcsrSe;f
od&ojzifh ]]tzdk; bmjzpfvdkY 'DaiGudk roHk;wmvJ}}[k ar;Munfhonf/
]]vlrrmqDu pm;zG,af omufz,
G f t0wftpm;,l awmfa&maygh[,f? aiGuefawmh
wm aq;az:zdkY xm;&w,f/ 'Daq;eJY olwdkYudkjyefukay;&rSm? aq;ukwm pD;yGm;a&;oabm
rxm;&bl;}}
usrrSm vufx&J dS yk8y nmwf"mwfusrf;xJrS pmaMumif;udrk jrif? uruvl&mG rS aq;
q&mBuD;OD;uHBuD;\rsufESmudk jrifa,mifaeum pmtkyfay:wGif acgif;arSmufvsuf av;
av;eufeuf pOf;pm;aerdonf/
pmyHkESdyfvkyfief; rvkyfawmhbJ aq;wdkufudk wdk;csJUum acwfrSDrSD tqifhtwef;jrifh
107
jref r mh a q;ynm
jrifv
h yk v
f u
kd v
f Qif BuD;yGm;csrf;omEdik rf nfv
h rf;udjk rifaomfvnf; BudK;pm;NyD; ud,
k ahf vmbud,
k f
odrf;vsuf ynmjzifh pD;yGm;a&; rvkyfawmh[k qHk;jzwfcsuf csvdkufawmhonf/
usrtm; "mwfynmudk pwifoifMum;ay;aom aus;Zl;&Sifq&mBuD;xHodkY
ynmjzifh pD;yGm;a&; rvkyaf wmhbJ toufwqk;H vltrsm;tusKd;iSm wwfEidk o
f a&GU ukov
dk f
jzpfvkyfoGm;awmhrnf[k pma&;taMumif;Mum;vdkufum usr\qHk;jzwfcsuftwdkif; t"d
|mefjyKvsuf aq;wdkufqdkif;bkwfudk jzKwfcsvdkufonf/
"mwfynmudk pD;yGm;r&Sm? ynmomvQif &Smrnf[pk ;D yGm;a&;vkyif ef;&yfpNJ yD;aemuf
ydik ;f aev0dZm q&mcdik u
f kd ynmoifay;aom tkid u
f avmifr"S mwfq&mBuD;q&mvdiI Ef iS hf
awGY&awmhonf/
tdkifuavmifrS "mwfq&mBuD;q&mvIdifxHwGif "mwfynmudk oifMum;Muaom
wynfhwyef;rsm;xJwGif aev0dZmq&mBuD;q&mcdkifvnf; wa,muftygt0ifjzpfonf/
]]yk8vynwf"mwfusrf;}}pmtkyfESifhywfouf odvdkpHkprf;aom tcsuftvuf
rsm;twGuf Armhynmudk tarGtESpfcH,lxm;aom "mwfq&mBuD;&Sd&modkY axmufvSef;
&SmazGpHkprf;oGm;&m uHtm;avsmfpGmyif prf;acsmif;&yf usdKufvwfvrf;wGif aexdkifvsuf&Sd
aom "mwfq&mBuD;q&mvIdifESifh awGY&awmhonf/
tdrfay: tuFsDcRwfvsuf yufvufukvm;xdkifay:wGif xdkifaeaom tzdk;BuD;
wOD;udk vSrf;jrifum "mwfq&mBuD;bJ[k0rf;omtm;& vSrf;wufoGm;onf/
touf 85 ESpft&G,f&Sdjim; rsufpdaumif;ao;onf/ usef;rma&;ESifh jynfhpHkvS
aomtoGifrSm tm;usp&myif? usremrnfESifh"mwfynmudk avhvmvdkufpm;olwOD;
jzpfrSef; a&S;OD;rqGu BudKwifMum;odESifhxm;cJhonfhtwkdif; usrudk 8sme,fe,fausmf
rrav;rSef; odvQifodjcif; 0rf;ajrmuf0rf;om ae&mxdkifcif;ay;onf/
]]yk8v
ynmwf"mwfu
f srf;}}udjk yKpkp&D ifa&;om;oGm;aom "mwfq&mBuD;q&moefY
taMumif;udk rprD? "mwfynm\tarGtESpu
f kd cH,&l vdu
k Mf uaom yk8Kd vfBuD;av;OD;
trnfudk pwiftrdefY&Sdonf/
]]q&maqmif? OD;ykn? OD;ydk? 'Gg&omoemydkiftk8fzdkq&mawmf 'Dyk8dKvfav;yg;u
t&if;cHq&mrsm;uGJY? OD;yknuawmh tcgay;rdwJhtwGuf towfcH&w,f? "mwfq&mBuD;
OD;ydkeJYpavOD;yknwdkYu towfcH&NyD;wJhaemuf q&maqmifeJY]tk*fzdkq&mawmf}wkdY atmuf
jynfa&mufvmMuwmbJ? 'Dyk8dKvfESpfyg;qDu 'D"mwfynmtqifhqifh vufcHjyefYyGm;vmwm
q&mrSYJBuD;wdkY q&mOD;om'Gef;atmif yk8vynwfusrf;a&;wJhq&moefY. . . q&moefY yk8
vynwfusrf;a&;pOfwkef;u aypmawGul;ay;wJhpma&;q&myDrdkeif;&JUtaz q&mNzdK;
tb&JUq&muawmh q&mOD;om'Gef;atmif? q&mqDrSm tb 12 ESpfwdkifwdkif onfynmudk
108
oifcJh&w,f/
usrrSm Armh"mwfynm\q&mtpOftqufudk pm&GufESifhtrSD vdkuful;rSwfae&
onf/
]]rrav; 'Dynmudk wwfcsif,if qef;? uvmyf? oEd? tbd"mef? 'Dynm&yf 3rsdK;udkvJ oif&vdrfhr,f? qef;? uvmyf? oEd? tbd"mefwwfrS 'DynmwwfrSm? tbawmh
q&m rvkyfcsifbl;uG,f}}
q&mrvkyfcsifbl;qdkaom tb\pum;udk av;av;eufeuf pOf;pm;um ]]bm
jzpfvdkY q&m rvkyfcsifwmvJ tb&,f}}[kar;vdkufonf/
]]ow0gawG oem;vdkYa[h. . . }}
usrrSm tbudk ai;Munfhaeonf/
]]tb ukay;bkdY touf&Snfawmh tukodkvfawG eif;vkyfaeMu,if tqdyfyifa&
avmif;ay;wmeJY rwlzl;vm;? tukodkvfvkyfNyD; toufwdkMuwmu tyg,fi&Jusr,f?
touf&Snfoavmuf tukodkvf&SnfaeMu,if t0Dpdusukefr,f? tJ'g oem;vdkYuGJY}}
tbonf pum;xJwiG f "mwfynmtaMumif;udx
k nfu
h m c&m;rS a&vTwb
f o
d uJo
h Ykd
rSwfom;bG,f&mrsm;pGm yHkOyrm aqmifvsuf ajyma[m oGefoifqHk;rae\/
]]tbudk ar;Muw,f? tbwynfhawGu wdkufeJYwmeJY csrf;omvdkY tbuawmh
qif;&Jaew,f? bmaMumifhvJ}}vkdY ar;Muw,f/
usrrSm tb\tajzudk em;pGifhvsuf tbtm; pdkufMunfhaeonf/
]]ig csrf;omcsifrS csrf;omr,f? ig rcsrf;omcsif rcsrf;ombl;? ig rGJcsifvdkYrGJw,f
rrav;&,f. . . }}
tbonf usrtm; NyHK;Munfah evdu
k u
f m ]]csrf;om,if qif;&Jw,f? opfacgif;
xJ ydwq
f aYkd e&wm qif;&Jawmh wHcg;zGiahf e&w,f b,favmuf csrf;omovJ? tb &efuek f
rSm vmaewm av;ig;ESpfavmuf&Sdao;w,f/ tb awmrSm O,smOfpdkufaewm csrf;om
vdkufwmuG,f}}
tbonf vdIufvIufvSJvSJ &,fae\/
'Dynm q&mYqrD mS 12 ESpo
f ifNyD; 45 ESpv
f ;kH vH;k olrsm;toufawG u,fq,fc&hJ wm
tbawmh qif;&JaewmbJ Armpum;udk Armem;rvnfMubl;? tJ'gtcufq;kH bJ? tbawmh
armNyD? at;at;bJaecsifNyD? w,frajymcsifawmbl;? vlawG trSefvufrcHEdkifMubl;?
'Dynmu &efrsm;w,f rrav;&JU}}
usrrSm wcsdefvHk; tbajymwmudkom em;axmifae&onf/ tbonf ynm
aMumif;udk rarmryef;Edkifatmif wzGzGajymae,if; pOf;pm;prf;? rSwfvdkufprf;[kpum;
109
jref r mh a q;ynm
aumif;pGm em;axmifae&onf/
tpdk;&tjypf'PfoifhNyD; tbvJ rcsufawmhbl;? aemuf uRJawG? EGm;awG rsufpd
atmuf aovdkuf&wm ighaq;om csufvdkuf&,if aorSmr[kwfbl;vdkY toJemvdkufwmrS
'gwif ruao;bl;? tbom;av; vlysdKayguft&G,f ausmufaygufNyD; aooGm;&Smwm?
'Daq;csufEdkif,if raobl; r[kwfvm;? awmfprf; wefprf; rrav; tpdk;&eJY tb b,f
awmhrS rqufqHvdkzl;? tckvJ aq;q&mvkyf,if rSwfyHkwif&rwJh? rSwfyHkvJ rwifcsifygbl;
uG,f? q&mvJ rvkyfcsifbl;? rqvmrIefY axmif;a&mif;NyD; O,smOfpdkufr,fuGm}}
"mwfynmESifhtusHK;0ifaom qHk;renf;jyonfhynmpum;rsm;udk nae 6 em&D
cefYu n 10 em&Dtxd xdkif&mrSrxbJ r&yfrem; ajymvkdufonf/
tbudk ynmjzifh pD;yGm;r&Sm? ynmom&Smvsuf ukov
kd jf zpf t"d|mefjyKvdu
k Nf yDjzpf
aMumif; ajymjyvdkufonfhtcg ]rrav;pum;udk tbESpfoufw,fa[h}[kqdkvdkufonf/
]]tbudk taz&if;uJhodkYrSwf? rrav;udk orD;&if;ESihfrjcm; atmufarhr,f}}
tbtm; OD;csNyD;xtjyef tdrfay:rS rqif;cif tbonf wcGef;pDvSrf;ar;ae
ao;onf/
]]rrav; vlvdrmom; bmjzpfovJ}}
]],Ofyg;ygw,ftb}}
]]vlrdkufom;aum}}
]]&rf;um;ygw,ftb}}
]]at;. . . at;. . . pOf;pm;? oGm;wmh}}
Armh"mwfynmjzifh pD;yGm;r&Smudk,fusdK;ryg ukodkvfjzpfjyKawmhthH[k t"d|mefjyK
awmhrS ukodkvfxl;pGm tdkifuavmif"mwfq&mBuD;ESifhawGY&awmhonf/
Armh"mwfynm tarGtESpfudk qufcHxm;aom tkdifuavmifrS "mwfq&mBuD;ESifh
rawGYcif atmifvHNrdKUodkY tvnfoGm;aom usrtrwa,muf toJtoefjzpfaeMumif;
oHBudK;&NyD; aq;wdkufqdkif;bkwfcsNyD; atmifvHodkY xGufoGm;cJhonf/
atmifvHwGif usr a&mufvmonfMum;NyD; jynfaxmifpkvli,ftoif;rS trI
aqmiftzGYJ onf usrwnf;onfph pfwyfrS Adv
k af usmfaZmtdro
f v
Ykd u
kd v
f mMuonf/ atmifvH
odkY a&mufvmcdkuf pmaya[majymyGJwck vkyfcsifNyD; a[majym&ef ajymvmMuonf/
pmaya[majymyGJvkyfvQif pmay0goemvkdufpm;aom olrsm;avmufom wuf
a&mufMurnf/ A[kokwtjzpfom tusKd;oufa&mufvsuf xdxda&mufa&muf tusKd;&Sd
usef&pfcJhrnfudk rjrif tusKd;&Sd usef&pfaprnfhtMuHwck pOf;pm;rdonf/
]]pmaya[majymyGv
J yk Mf u,if wcP a[majymwmavmufb&J rdS ,f? usr&Sad ewke;f
111
jref r mh a q;ynm
a&;ay;vdkufonf/
aq;bkd;0g;c wwfEkdifykH ray:bJ r&Sdqif;&JMuonfhvlemrsm;udkrl ykdufqHukefouf
omonfhenf;? ykdufqHrukefrnfhenf;? a0'emvnf; aysmufuif;atmif? "mwfjzihf tpGrf;
xufrnfv
h ,
G u
f rl nfyh pn;f udk wxkid cf sif; OD;aESmufajcmufavmufatmif pOf;pm;um MuHq
a&;ay;onf/
vlemrsm;ESihf olw\
Ykd a0'em ppfaq;ar;jref;cdu
k o
f m acgif;axmifEidk v
f suf wcsdef
vHk;iHkY zl;puufpm&Guf w&GufNyD;w&Guf BuHK;a&;aeonf/
tcsdeftwefMumvQif wcef;vkH; vlawG jynfhvm\/ vma&mufpm&if;oGif;Mu
aom vlrsm;jzifh jynfaxmifpkvli,ftzGJY0ifrsm; tvkyf&Iyfum trnfpm&if; a&;rSwfae
Mu&onf/
usrrSm usr\&nf&G,fcsuft"d|meftwkdif; trsm;tusKd;twGuf ukokdvfjzpf
vkyfaejcif;udk aq;wkduftcef;xJ xkdifukay;cJhonfhxuf ESpfodrfhcsrf;ajrhrdonf/
qif;&Jom;vlxktwGuf aq;bkd;0g;crukefusbJ aysmufapwwfaom "mwf
ynmudk usrf;jyKpD&ifxm;cJMh uonfq
h &mhq&mtaygif;ESiu
hf srtm; oifjyaom q&mBuD;\
aus;Zl;*kPfudk atmufarhum &ifxJwGif vIdufzkdMunfarmvsuf aeonf/
]]usr tar&duefaq;&kHvJ wufcJhygNyD/ tpmtdrfcGJ&r,fqkdvkdY aMumufwmeJY rcGJ
bJ qif;cJhw,f? jyefvmNyD; bmpm;pm; tefwmeJY o&ufNrdKUu aq;&kH oGm;wuf&ygw,f?
roufwmeJY qif;vmcJhygw,f. . . }}
a':ukvm;rqkdaom vlemrdef;rwOD;onf tem;uvlaz;ray;xm;&vsuf csdeJY
arm[kdufaeum ol\a0'emudk toHav;av;oJhoJhjzifh ajymjyaeonf/
rcJ,Of;bJvsuf cJ,Of;aeaom ol\rcsdrqefY tjzpfudk ai;Munhfaeum ]"mwf
rodawmh cufw,f? "mwfod&if tvG,fuav;}qkdaompum;udk owd&aeonf/
olonf aiGukefaMu;uscHum a0'emudk ukcJh\/ tvkyfysuf tukdifysufvnf;
jzpfae\/ vlvnf; aeYao&rvm;? n ao&rvm;tajctae a&mufae\/ ol\a0'em
rSm "mwfynmjzifh ydu
k q
f iH g;rl;avmufom ukepf &m&Su
d m tjrefq;Hk aysmufuif;Ekid af vonf/
]]eHYomjzL? ZD;jzLoD;ajcmuf? Z0ufomudk ysm;&nfESifhpyfaomuf}}[k "mwfpmrsm;
a&;NyD; aq;enf;ay;vkduf&onf/ waeYvkH; a0'emrsKd;pkHESifhawGY&onf/ tcef;xJ&Sd y&d
owfBuD;udk Munfhvkdufum. . . ]]tdrfwkdif; vlrrm &Sdyguvm;? vlwkdif; a0'em&Sdyguvm;}}[k
ArmvlrsKd;\usef;rma&;tajctaeudk rsm;pGm pdwfysufrdonf/
Armhaq;ynm? "mwfynm jyefYyGm;xif&Sm;ay:vGifvmvQif vlwkdif; udk,fhudk,fudk
usef;rmatmif pm;wwfaewwfMuum vlrrmenf;oGm;rnfhtjzpfudk awG;rd pmayjzifh
113
jref r mh a q;ynm
115
jref r mh a q;ynm
116
aq;wdu
k q
f ikd ;f bkwjf zKwfum yHEk ydS pf ufwnfvsuf pmyHEk ydS v
f yk if ef; vkyaf pumrl vlem
rsm;um; rpJEdkifbJjzpfaeonf/
usrrSm aq;ra&mif;awmhojzifh vmorQ vlemudk ppfaq;um ukodkvfjzpf "mwf
ay; nTefMum;vsuf aq;twGuf tdkifuavmifq&mBuD;q&mvIdifxHodkY t,lvTwf&onf/
vlemrsm;rSm usrxHvm&onfhwacguf? aq;twGufoGm;,l&onfwacguf? t
qifhqifh 'kua&mufaeMuNyD; nnf;Mu&m if;wdkY'kuNidrf;atmif aq;ykvif;awG oGm;o,f
xm;r&vkd jzpfaeonf/
tdik u
f avmif"mwfq&mBuD;q&mvIid rf mS touf 85 ESp&f NdS yDjzpf ol\ynmtarG
tESpfudk qufcH,l&ef trdefY&Sdum "mwfynmudk qufvufoifMum;ay;onf/
"mwfq&mBuD;onf prf;acsmif; usdKufvwfvrf;&So
d \
l aetdrf ujyifwiG f yufvuf
ukvm;xdkifxdkifum vrf;bufodkYom ajrmfaeonf/ vrf;xJodkYum;0ifoGm;wdkif; rrav;
vm;[k vnfwHqefYvsuf ajrmfMunfhwwfMuonf/
ynmoifay;rnfyh 8k Kd vfu usrudk wajrmaf jrmf apmifah e&onftxd usrrSm tvkyf
rsm;vGef;ayonf/ oHk;&ufwBudrf tcsdef,l oGm;aeMuonf/
]]ESpaf ygif;ajcmufq,f? vufawGu
Y ek nf; ukx;kH awG ighorD; tarGc,
H x
l m;vku
d af y
awmh}}[k qdkum olYtem;xdkifonfESifhvnfacsmif;udk yGxvmatmif r&yfrem; ajyma[m
oifjyawmhonf/
"mwkoEd? pmwkyp,"mwfusrf;rsm;? "mwf\qufpyfyHk? qef;ynm? 'l;8Pef;?
ausmufpm8Pef;ponfrsm;udk rSwfom;rdavmufatmif t"dyg,fteuf &Sif;ajymoifjy
onf/ "mwfbuf tu&mESifh8Pef;wGif 8Pef;udkjzKwfum tu&mprudkom oHk;pGJavmh[k
rSmMum;onf/
,cifu q&mjyonfhtwdkif; vlemwa,mufudk "mwfaumufonfhtcg udk,fht
rSwt
f om;tm;jzifh tylorm;jzpfu 1 xm;vsuf tat;orm;jzpfu 2-cGv
J suf? 1-orm;?
2orm;vlemrsm;udk cGJjcm;cJhonf/
usrxHwiG f vma&mufaq;ukaom yk8Kd vftoD;oD;wdik ;f yif olwu
Ykd ,
kd o
f w
l Ykd wzuf
vl? ESpfzufvl[kcGJay;vdkufonfhtwdkif; rSwfom;um wpform;twGuf rSD0J&ef tpm;tpm
117
"mwfBuD;av;yg;
jref r mh a q;ynm
usronf rD;zdx
k w
J iG f aq;vdyrf ;D oGm;ndo
nf/ rD;cJBuD;udk nyEf iS ,
hf u
l m aq;vdyf
ESifhrxd&ao;rD rD;cJonf rD;nyfrSvTwfusum ajccv,fay:us&mrSvdrfhvsuf ajcESifhajcr
Mum;wGif nyfavmifoGm;onf/
rD;avmifavmifjcif;yif rD;zdkxJu qDykvif;udk,lum avmifonfhae&mudk avmif;
csvdu
k o
f nf/ tom;udk awmufavmifaeonft
h ylrmS qDqw
G v
f u
kd
f qDuu
kd ;l avmifomG ;&
aomaMumifh qDrmS qlusufomG ;onf/ qDavmif;NyD; temudk 8&krpdu
k af wmhbJ zdeyfukd tNrJ
vdkyif pD;oGm;aeavonf/ ajcnyfonfhae&mwGif&Sdaom rD;avmifemum; yGef;&dvsuf r
aysmufbJ jzpfaeonf/ usrrSm ayghqpGmyif temudk temuav;bJ[k aq;yifrxnfhrD
zdeyfBudK;ESifh nyfpD;jrJ pD;oGm;umaeonf/
&Ir0wdu
k rf S 0wKaumfyD ta&;BuD;ojzifh vlawGrY cHbJ tcef;yke;f a&;ay;aepOf
tcef;rSm tdrf\aemufzufjzpf tjcm;tdrfrS tanmfrsm;jzifh rTefydwfaeonf/ usrrSm
tanmu
f kd ta&;rxm;Edik f ud,
k Ef iS hf rwnfo
h nfh tanmrf sdK;cHvQif a0'em jzpfwwfaMumif;
odvsufESifh ZGwfayom pmxdkifa&;aeonf/
aemufwaeYwGif jyif;xefaom tanmfaiGYjzifh tem0ifoGm;um ajcaxmufr
axmufEdkifavmufatmif jzpfvsuf aygifwGif tusdwfBuD; ay:vmonf/
temESifhtanmf ayghqrIudk cHpm;&um tusdwfudk tjrefqHk;aysmufaomenf;udk
MuHpnf&avonf/ usrwdkYoif,laom "mwfynmum; aq;rSm yg;pyfxJwGif &Sdaeovdkyif
cufcJrIr&Sdatmif tusdK;oufa&mufxufjrufEdkifaom oabm&Sdayonf/
vlrrm ta&;wBuD;vmac:vQif vdu
k o
f mG ;NyD; vlemawGrY S temESiahf wmf&m avsmf
&m tdrfxJ toHk;jyKaeonfhypnf;rsm;? rD;zdkxJu ypnf;rsm;? aq;0g;tjzpf udkifoHk;uko
um aysmufuif; csrf;omay;cJhonf/
rMumao;rDuyif ajreDukef;&Srf;ukef;vrf;rS pufydkifOD;atmifMunfqdkol\tcg
vnf rausmfao;aom orD;uav; tjyif;txefwufae n-1 csufavmuf vmEId;
ac:oGm;Muonf/ usrrSm onftwdkif;yif xvdkufoGm;onf/ OD;atmifMunfESifhtwl
vmac:aom OD;BuD;&Sdefum; usrukoyHk "mwfod ]olYyg;pyfxJrSm aq;&Sdw,f? olawmif;
wm &Smomay;Mu}[k wGifwGifajymaeonf/
usrrSm rsufjzLvefum toufaysmufvkvk jzpfaeaom cav; tuJMunfhum
oHy&k moD;ay;yg? a&cJ&mS yg? awmifwef uwd;k cGaJ y;? aMumif&mS acguf,cl yhJ gESihf vky
f wtdrf
om;vHk; &Iyf&SufcwfoGm;Muonf/ a&xJ oHyk&ma& npfvsuf xdka&ESifhuav;udk yufum
awmifwef uwdk;rIdif;eHY tcdk;ay;vsuf tjrKyfwpDpDxGufaeaom cav;yg;pyfudk zGifh[NyD;
a&cJpdyfuav;rsm; xnfhay;aeonf/
119
jref r mh a q;ynm
cav;udk &ifciG x
f yJ u
kd v
f suf pdw&f o
dS abm&Sd twufusatmif wckNyD;wck avQmuf
omvkyfay;aeonf/ usr ukoay;onfht&mrsm;um; tjriftm;jzifh aq;rIefYaq;&nf
r[kw
f txifBuD;p&m r&Sad omfvnf; xdt
k &mrsm;um; rnfrQ tm;xm;avmufaom t&m
0xKrsm;jzpfjcif;udk usryif odawmhonf/
n 1 csufavmufu tjyif;txef wufae&m "mwfukd Edik af tmifvv
k yk af e&onf?
cav;rSm udk,ftjyif;txef ylae&m usr a&yufaejcif;udk rdbrsm;u pdk;&drfMuovm;
vnf; rajymwwfay/
OD;BuD;&SdefrSm cav;tazESifhtarudk tm;ay;aeonf/ ]pdwfom cs? olbmvkyf
vkyf Munfhomae? tdrfu cav;wufwkef;u olvkyfcsifovkd vkyfoGm;wmeJY aysmufwmbJ}
usrrSm bmaMumifh udk,fylaevsuf ta&;wBuD; a&yufae&onfudk vlrrm&Sif
rsm;tm; r&Sif;tm;Edkifay? cav;touf&SifbdkY&mom ta&;wBuD; vkyfae&onf/
eHeufav;em&Dxdk;rS twufusoGm;um? pdwfcs&aomtajc a&mufoGm; ouf
jyif;csvdkuf&onf/
ydwyf ck uf? ydwjf cifaxmifukd a&&T&J q
JT w
G u
f m a&jcifaxmif axmifapvsuf cav;udk
ykcufxJ odyfay;xm;cJhNyD;? 8spfum;ay: wufxdkifvsuf jyefvmcJhonf/
tdrfra&mufrD wvrf;vHk; qdwfNidrfpGm awG;vmrdonf/ usrukoaomukenf;?
ukxHk;? "mwfynmudk acwfrSDatmif tqifhtwef;&Sdatmif b,fvdkjyKjyifzefwD;&yghrvJ[k
pOf;pm;vmonf/ trSefpifppf vltrsm; txifBuD;atmif odkYr[kwf vufcHatmif vkyf&
rnfhenf;rSm vG,fvG,fudk cufcufjzpfatmif vkyfjy&rvdkjzpf pdwfysufoGm;awmhonf/
tusdwftwGuf tjrefqHk;aysmuf&ef udk,fESifhoifhrnfh xufjrufaom"mwfudk MuH
pnfvdkufonf/
OD;BuD;&Sed af jymovdyk if yg;pyfxw
J iG f &kyaf q;az:vdu
k \
f / tjrefq;kH aysmuf&ef t
usdwfBuD;udk "mwf 4 yg;ESifhacsypfzdkYtwGuf udk,fh"mwfESifhoifhrnfh[if;EkEG,f? oHyk&m? av;
nif;? tkef;a&paom if;t&m0wKav;rsdK;udk xkaxmif; e,fy,fvsuf tusdwfay:wGif
tHkpD;ay;vdkufonf/
ykvif;udk aMuaysmfomG ;apEdik af om [if;EkE,
G f a<uudk aMuaysmfapEdik af omoHy&k m
wdkY\"mwfcdkufpGrf;jzifh aemufwaeY tusdwfBuD; aysmufoGm;onf/
&efcsif;owf aoaom"mwf? &efwGif &efpGuf aoaom "mwf? &efwGif rdwfpGuf
aoaom"mwf? rdwfwGif rdwfpGuf aoaom"mwf? emrfwlowf aoaom"mwf? "mwf
emrfMuHqvsuf MunfhvQif ysm;&nfxJ ajrmhxnfhu aMuoGm;jcif;? za,mif;ESifharmif;toH
Munfjcif;? MuufOudk t&ufEiS ehf ,faomf ykvif; 0ifjcif;? aMu;ESiq
hf ef toHtjcif;? OoQpf
120
jref r mh a q;ynm
ukxm;aom trSwftom;BuD;jzpfonf/
ajcaxmufudk qm;awGtHkNyD;aemuf t0wfywfwD;ESifh wif;usyfpGm pnf;ywfae
onf/
a&S;vlolBuD;olrrsm;[m rayghqMuygvm;[katmufarhrSwfom;vdkufrdonf/
tbwdYk aq;q&m vkypf u aq;tdwrf aqmifb;l ? awG&Y meJv
Y yk v
f u
kd w
f mbJ? u&if
wa,muf rrmawmh ol&Y mG u tbqD vmyifw
h ,f? tbudk olwt
Ykd rd af &SUu ydEo
J ;D cl;cdik ;f NyD;
ydEJoD;auR;ukw,f? tJ'ga&m*gaysmufoGm;awmh tdrfu ydEJoD;eJYukwm? xrif;vJauR;&
ao;w,f? a&mh. . . ig;usyfbJvdkYajymNyD; ay;bl;w,f. . . 'DuxJu aq;tdwfaqmif&wmbJ}}
usrrSm [uf[ufyufyuf &,farmfaeavonf/
]]ay;csifwhJ opmay;. . . tbav b,aq;qdik f aq;az:oGm;bdo
Yk mG ;,if bmeJb
Y m
eJYaz:r,fvdkY wcgrS tdrfu awG;roGm;bl;ygbl;? aps;xJ [if;&HoGm;0,fawmh jrifwm [if;
r,fpyfNyD; 0,fcsrf;vmovdb
k ?J b,aq;qkid af y: jrifwm awGw
Y m aq;pyfNyD; az:vdu
k w
f m
bJ. . . }}
ywfwD;ywfNyD; rMumrD usr\ajcaxmufrS aoG;ckef aoG;wdk;ovdk wif;emvm
]]tba& wzsif;zsif;jzpfvmw,f}}[kajymrdonf/
]]'gaMumifh. . . tbxifwm? 'Dtem rusufao;ygbl;vdkY ,lcJhprf; jiKyfoD;rIefY. . }. }
ywfwD;udk jznfvdkufum qm;ay: jiKyfoD;rIefYykvif;udk arSmufcsjzL;vsuf jznf
ywfwD;pnf;ay;jyefonf/
]]rD;avmifwt
hJ em a&rxd&zl;? rde;f rwa,muf ]v}"mwfzufu &ifbwfr;D avmif
wm tbajy;NyD; ol&Y ifay: qDejYJ iKyfo;D rIeYf avmif;jzL;csvdu
k w
f m rD;tyl tom;ravmifEikd f
awmhbJ jiKyfo;D udk usufomG ;atmif ulavmifomG ;wmbJ? tbwd"Yk mwfu wa,mufenf;eJY
aysmufayrJh wa,mufraysmufz;l qkw
d m ajymvkYd a[mvkYd vG,v
f ,
G u
f u
l el rYJ &bl;? vufawGY
vkyjf yrS rSerf eS ;f odMuwm. . . aq;q&mvkycf w
hJ m tESpaf jcmufq,farmcJNh yD? vlemtdrf &Smrae
&atmif tke;f yifu,
dk w
f idk w
f ufNyD; toD;udk vlemtdrf xrf;yd;k ,lomG ;NyD; ukay;wmorD;&,f?
aq;q&mrsm; rvkyfcsifygeJYawmh tbeJYighorD; rqmvmrIeYfom axmif;a&mif;MuygpdkY?
rqvm a&mif;rvm;}}
usrrSm tbudk awGpu
kd
f Munfv
h u
kd u
f m ]rqmvmwif r[kwzf ;l tb? wjynfv;kH
eEGif;rIefYyg axmif;a&mif;& raumif;bl;vm;}ajymvdkufonf/
tbonf ]tJ'g at;ygw,forD;&,f}[kqdkum vIdufvIdufvSJvSJ &,faeonf/
]]"mwfav;yg; obm0udk aqmif;yg; a&;r,fvdkY pdwful;w,f tb&,f?tpte
azmfa&;,if tv,f? tqHk; vkdufcsifwJhvlvJ vdkufaygh}}
122
]]taEm? *aA? pa&? 0Haoudk aq;rxifMubl;? "mwf 4 yg;rSm yx0D"mwfEiS chf sKyf?
tmayg"mwfEiS ahf rT? 0ga,m"mwfeaYJ cs? awaZm"mwfeo
YJ wf? 'gudk rSwx
f m;? 0ga,m"mwfukd
yx0Du Ekdifw,fvkdYrSwf? 0ga,m&JUtpGrf;udk ajymtkH;r,f? armifrif; BudK;usap. . . tJovkd
ajymwm 0ga,m r[kwfzl;vm;}}
usronf a&ajravrD; "mwfBuD;av;yg; obm0tpudk tEkpw
d f azmfjya&;vsuf
avmu "mwf 4-yg;jzifh jyKjyiftyfaom tvH;k pHak om awmawmifa&ajr ork'& m"mwft
aygif;wdkYwGif tcsif;csif; &efrjyKonfudkjrifvQif rD;ESifhav? a&ESifhajr? rdwf"mwfESpfyg;t
csif;csif; &efjyKonfjzpfvQif rD;ESifha&? avESifhajr? rD;ESifhajr? a&ESifhav &ef"mwfESpfyg; uGJ
jym;atmif a&;rnf[k pdwful;&oGm;onf/
]]ylpyfraebl;vm;}}[kar; usru acgif;ndwfvdkufonf/
]]qD,lcJhtHk;a[h}}
ajcaxmufu temudk ywfwD;ajzjyefum qm;ay: jiKyfoD;rIefYay: qDavmif;cs
jyefonf/
usrtem tuif;aoatmif ESrd af eyHu
k kd qifjcifum ukx;kH od&EHk iS rhf NyD; ukenf;ygod
&ef vdktyfaMumif; oabmaygufoGm;onf/
"mwfq&mBuD; tbrSm awmifwGif;BuD;om;jzpfum cifBuD;aysmfESifhtrsdK;awmf
trsdK;bdk;wl "mwfobm0udk xHk;om"uykHOyrm tenf;enf;jyoif ajymaeonf/ usrrSm
aecsifoavmuf tcsdefr&Edkif? tvkyfwef;vef;jzpf tbudktem;ay;NyD;jyefvmcJhonf/
]]temudk raygheJYaemf} tanmf tanmf owdxm;vdkufprf;}}
usr um;ay:a&mufonfhwdkif tdrfxJrS vSrf;atmfajym usef&pfcJhonf/
temtawmfoufomoGm;aomfvnf; tanmu
f kd owdxm;aeonfMh um;xJrS tdrf
atmufxyf cspfw;D aumfzq
D ikd Ef iS w
hf &kyt
f rd rf t
S anmw
f o
Ykd nf tdraf &SUtdraf emufrS ydwv
f ;kH 0if
vm&m tanmfeHYBuD;udk vTwf&ef tanmf&efawmxJrS tdrfatmufa&mufatmif qif;ajy;
&onf/ tvkyw
f u
kd w
f iG f pmazgifrsm; &du
k Ef ydS o
f nfukd oGm;Munfu
h m rd;k csKyfrS jyefvmcJo
h nf/
tdrfwGif tanmfeHY raysmufa&Smifp&m ae&mrvGwf wtdrfvHk; anmfaeayonf/
nwGif ajcaxmufrS temav;rSm eDndKvmum rcHr&yfEdkifatmif udkufvmonf/
udu
k o
f nfah 0'em jyif;xefvyS u
kH kd atmufarhqifjcifum bmr[kww
f mav;eJY onfavmuf
cH&ovm;[k temem,if; rcHrcsdrcHom jzpfaeonf/
olrsm;jzpfvQifom bmeJb
Y meJv
Y yk f ponfjzifh ud,
k w
f ikd Mf uyfrwfuo
k ay;vdu
k v
f suf
udk,fjzpfvmawmh udk,f[mudk,f ukcsifpdwf vHk;0r&SdonfrSm tawmfxl;qef;ayonf/
n 10 em&DavmufwGif tbtdrfudk wHcg;zGifhcdkif;um tbtdyfaeaom ajc&if;
123
jref r mh a q;ynm
124
yx0D
awaZm
tmayg
0ga,m
yd#uwfynwf
taEm
*aA
pa&
0Hao
tu&mynwf
ygy
ol&Z
tNrdw
aumvD
aA'ynwf
*Pef;ynwf
jref r mh a q;ynm
onf/
if;wdkYtcsif;csif; tzdktr wGJpyfaeMuyHkum; rD;cJ"mwfzdkESifhrD;awmuf"mwfrp
taEmawaZmjzpf&onf/ oDvm"mwfzdkESifhyHokyx0D"mwfr pyf *aAyx0D"mwfjzpf&
onf/ avni;f "mwfzEdk iS ahf vrkew
f idk ;f "mwfr pyf pa& 0ga,m"mwfjzpf&onf/ a&csdK"mwf
ESifha&iH"mwfr a&mpyf 0Hao? tmayg"mwfjzpfMuonf/
usr i,f&G,fpOf ig;ESpforD;avmufu awm&GmArmausmif;wGif ausmif;pae&
onf/ Armpm tawmftwef zwfEikd af &;Edik o
f nfyh xrwef;wGif wefc;l ? uqke?f e,ke?f 0gqd?k
0gacgif paom vtrnfrsm;? we8FaEG? weif;vm? t8Fg? Ak'[l;paom aeYtrnfrsm;ESifh
wGJvsuf Asnf;tu&m? N8dK[fpOf? N8dK[f&kyf? ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf? t&yf av;
rsufESm? t&yf&SpfrsufESm? wygwnf; oiftHzwfcJh&onf/
uc8Ci? weif;vm/ pqZpsn? t8Fg/ ,&v0? Ak'[
;l / yzbAr? Mumoyaw;/
o[? aomMum/ wx"'e? pae/ t? we8FaEG/
we8FaEG 8VHK? weif;vm usm;? t8Fg jcaoFh? Ak'[l; qif? Mumoyaw; <uuf?
aomMum yl;? pae a>re8g;/
,if;odYk wGpJ yf&w
G t
f u
H sufrw
S cf ahJ om Armausmif; yxrwef;uav;u todynm
\wefbdk;rSm "mwfynmwGif tusdK;rsm;pGm oufaeayawmhonf/
usronf taEm? 8aA? pa&? 0Hao? "mwfav;yg;udk tu&mESiahf eYaumufwpJG yf,l
zdkY&m rcufawmhay/ xdkYaMumifh taEm? 8aA? pa&? 0Haoudk yd#uwftvdk tu&mtvdk
ynwftvdk N8dK[fpOftvdk 8Pef;ocsFmtvdk t&omtvdk "mwftvdk ta&miftqif;tvdk
aumuf,lenf; jrifonf/
usronf "mwfav;yg;? "mwf&pS yf g;wdYk tusKH;0ifaom taEm? 8aA? pa&? 0Hao?
"mwfjyu'defBuD;udk rsufpdxJ ay:vmatmif zefwD;vsuf Munfhvdkufonf/
we*FaEG
N*dK[fouf 6-ESpf
(taEm-tef)
t-tu&m
awaZm-yd#uwf
rD;cJ-ynwf
(1) *Pef;ocsFm/
tpyf-t&om
126
em-"mwfo&kyf
*Ref;vlrsKd;-trsKd;"mwfzkd
ta&SUajrmuf/
E-book is created by www.shanyoma.org
weif;vm
N*Kd[fouf 15-ESpf
(*aA-*)
uc*Ci-tu&m
yx0D-yd#uwf
oDvmausmuf-ynwf
(2) *Pef;ocsFm/
tieft&om
*Rwf-"mwfo&kyf
&Srf;rsKd;-trsKd;"mwfzkd
ta&SUt&yf/
t*Fg
N*dK[fouf 8 ESpf
(pa&-p)
pqZpsn-tu&m?
0ga,m-yd#uwf
avajyavnif;-ynwf
(3) *Pef;ocsFm?
tcg;-t&om
oH-"mwfo&kyf
wvkdif;rsKd;-trsKd;"mwfzkd
ta&SUawmift&yf/
Ak'[l;
N*dK[fouf 17 ESpf
(0Hao-0)
v0-tu&m
127
jref r mh a q;ynm
tmayg-yd#uwf
a&Munfa&csKd-ynwf
(4) *Pef;ocsFm?
tcsKd-t&om
bif-"mwfo&kyf
uwl;-trsKd;
"mwfzdk
awmift&yf/
Mumoyaw;
N*dK[fouf 19 ESpf
(ab-*aA)
yzAbr-tu&m
yx0D-yd#uwf
yHoak jrajymh-ynwf
(5) *Pef;ocsFm
tqdrfh-t&om
jy'g;-"mwfo&kyf
jrefrmrsKd;-trsKd;"mwfr
taemuft&yf/
aomMum
N*dK[fouf 21 ESpf
(o-0Hao)
o[-tu&m
tmayg-yd#uwf
a&iH a&ykyf a&aemuf-ynwf
(6) *Pef;ocsFm
tcsKd-t&om
oGyf-"mwfo&kyf
uoJ-trsKd;"mwfr
ajrmuft&yf/
128
pae
N*dK[fouf 10 ESpf
(awm-taEm)
wx'"e-tu&m
awaZm-yd#uwf
rD;awmuf-ynwf
(7) *Pef;ocsFm
tcsOf-t&om
'gef-"mwfo&kyf
ukvm;rsKd;-trsKd;"mwfr
taemufawmift&yf/
&m[k
N*dK[fouf 12 ESpf
0ga,m-yd#uwf
avrkefwkdif;-ynwf
(8) *Pef;ocsFm
tzef-t&om
w&kyf-trsKd;"mwfr
taemufajrmuft&yf/
udwf
9-*Pef;ocsFm
a&T
qm; "mwfo&kyf
'kwm
,cifu usraqmif;yg;rsm; a&;cJb
h ;l &m ,if;aq;aqmif;yg;rsm; owavmu?
ocFg&avmu? Moumoavmu[kqakd om avmuoH;k yg;wGif yx0D tmayg awaZm 0ga,m
[l &Sdaom "mwf 4 yg;udk tusOf;zGJYpnf;MunfhvQif tyl tat; oDw? OPS"mwf 2 yg;
om &SdaMumif; t&dyft>ruf a&;bl;cJhonf/ tyl tat; ESpfXmESifh 12 v? 12 vuf &moD
puf? taEm? 8aA? pa&? 0HaoESifhwuG 8drEOwk? a[rEOwk? 0oEOwk? tyltcsrf;wdkY
onf tvH;k pHyk gNyD;jzpf&m urmOD;vlwYkd aevudw
k ay:vmonfEiS yhf if aerif;onf taEm?
8aA? pa&? 0HaoESifhwuG 12-v-12&moDpufudk eif;xGufvmcJhonf/
129
jref r mh a q;ynm
131
jref r mh a q;ynm
132
pmyHkESdyfpufwdkuf vQyfppfrD;a<u;
------- 1000/
pmyHkESdyfwdkuf wdkufcef;vca<u;
------- 600/
pmyHkESdyfwdkuf aygifxm;onfh
EdkifiHawmf ul;oef;a&mif;0,fa&; bPfa<u; -------20000/
odrfBuD;aps;rS rjrifhMunfodkYay;qyf&ef
-------3000/
udk0if;pdefodkYay;qyf&ef
-------5000/
paumhaps; a':rrav;odkYay;qyf&ef
-------2000/
ay;qyf&efa<u;rsm; pkpkaygif; oHk;aomif; waxmif ajcmuf&m/
1959 ck? arv 17 &ufaeY usrxrf;xm;aom 0efxkyf0efydk;BuD;udk udkatmif
aZ,sykcHk;ay:odkYajymif;wifay;vdkufonf/ usronf a&SUwGif ajcmufv odkYr[kwf wESpf
tvkyf rvkyfbJ tem;,lawmhthH[k ydkif;jzwfvdkufonf/ tem;,laeonfhtcsdefumvt
wGif; pD;yGm;a&;tvkyfvnf; rvkyf? aq;vnf; ruk? acgif;at;at; xm;vsuf oufom
cdkEdkiforQ cdkum tdrfxJwGif NidrfNidrfuav; aevdkufrnf[k tMuHtpnf jyKonf/
pmyHkESdyfwdkufvkyfief;tjyif wzufvrf;rS pD;yGm;a&;twGuf vkyfudkif&aom rr
av;ukrPDrSm AdkvfcsKyfacwfukrPDrsm; zsufodrf;&mwGif trsm;enf;wl ygoGm; ukrPD
ydwfypfvdkuf&ojzifh pD;yGm;a&; 0ifaiGvkyfief;onf pmyHkESdyfwdkufomvQif &Sdawmhonf/
avmavmq,f ay;qyf&ef&adS eaom txufyg a<u;pm&if;wdu
Yk kd udak tmifaZ,s
tm; wm0ef,l&ef ycHk;ajymif;ay;vdkufNyD;aemuf yHkESdyfwdkufrS vpOfrjzpfrae &SmazGoGm;&
rnfhoHk;aiGpm&if;udkvnf; vGJtyfvdkufonf/
tdrfvc
-------400d/
um;p&dwfESifhum;armif;ol vc -------450d/
tdrfoHk;p&dwf
-------600d/
vpOftvSLaiGrsm;
-------100d/
uav;rsm;ausmif;p&dwf
-------200d/
pmyHkESdyfwdkufp&dwf
-------1000d/
tdrfazmf2-OD;twGuf vpmp&dwf -------150d/
133
b0[lonf
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
2
eHeufpmudk aeYvnfwcsuf ESpfcsufwD;rS uAsmu&m xpm;&onf/
tvkyfrqif;bJ tdrfaeonfrSm oHk;vcefY&SdoGm;avNyD/ eHeufvif;vQif {nfhcef;
vlawGjynfhvQHaeonf/ tcsdKYrSm xdkifp&m aep&mr&Sdavmufatmifyif wokwfNyD; wokwf
&yfapmifhaeMu&onf/ aeYpOftvkyfqif;cJhpOfu vlemrsm;onf tvkyfwdkufwGif ZGJaumif;
aumif;ESifh xdkifapmifhaerS odkYr[kwf ESpfacguf oHk;acguf vm&SmEdkifrS usrESifhawGY&wwf
onf/
yef;qdk;wef; rrav;ukrPDtvkyfwdkufESifhtaemf&xmvrf; oD[&wempmyHkESdyf
wdkuftvkyfudk wa,mufxJ ESpfwdkuf ajy;vkyfudkif&ojzifh b,fvlemrS usrudk &kwfw&uf
vG,fvifhwul rzrf;rdMuacs/
tvkyrf qif;bJ tdrNf rJaeNyD? tdro
f mG ;&if tcsderf a&G; awGw
Y ,f[al om wa,muf
pum; wa,mufem;jzifh rdk;vif;u rkd;csKyf tdrf vlema[mif; vlemopfrsm; 0ifvmrpJ
woJoJ jzpfaeawmhonf/ waeYxufwaeY rsm;jym;vmaom vlemy&dowfBuD;udk tHMh ovm
awmhonf/ aeYvnf wcsufESpfcsufrS xrif;pm;&um n&Spfem&DavmufrS vlpJoGm;wwf
onf/ usrrSm tdrfrSxGuf aeYpOftvkyfqif;vkyf&onfxuf tdrfxJae&if; pdwfyef; udk,f
yifyef;jzpfvmonf/ &Ir0odkYaqmif;yg;? 0wKwyk'fESpfyk'fudkyif tcsdefvkNyD; a&;ae&onf/
aq;wdkufvnf; r[kwf? aq;cef;vnf; r[kwf? vlaetdrfjzpfae t&yfav;
rsufESmrS vmMuaom vlemrsm;onf tcsdefra&G; O'[kd vmaeMuawmhonf/ wcgw&H rdk;
rvif;wvif; wHcg;vmacgufae ]]rdk;rSrvif;ao;bl;. . . }}[k nnf;wGm;&if; wHcg; xzGifh
ay;&onf/
vlemrsm;udk awGYqHkvufcH&onfrSm roufomvSacs/
usr oif,w
l wfajrmufaom "mwfynmrSm 'Da&m8g 'Daq;[l oifrw
S u
f o
k aom
ukenf;ukxkH; r[kwfay/ a0'emcsif; wlaomfvnf; vlcsif;rwl "mwfcsif; rwlMuvQif vl
vkduf "mwfvkduf ukenf;ukxkH; uGJvGJavonf/ a0'emonf wOD;tm; olYtemESifholY
"mwf ukdufnDatmif aq;0g;"mwfpmay;&ef Pf&Sdovkd xufjrufatmif &SmMuHawG;awm
tm;xkwf&ojzifh vG,fulvSaom tvkyfr[kwfacs/ rSmMum;vdkufonfhtwdkif; rvGJrrSm;
twdtus vkdkufemvkyfudkif&ef tmaygufatmif ajym&a[m&onf/
vlem wokwfxjyefoGm;vQif OD;aESmufrsm; ql acgif;ylusef&pfcJhonf/ ukvm;
xdik w
f iG f ig;em&Dajcmufem&Davmuf rx&bJ wcsdev
f ;kH xdik af e& qefrY & uke;f r& jzpfomG ;
aomcg;rSm awmifhawmifhBuD; jzpfaeawmhonf/ vl&Sif;oGm;cdkuf tanmif;qefY&ef cP
136
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
140
jref r mh a q;ynm
vmum awGq
Y akH jymqdNk yD;aemuf rD;zdx
k o
J Ykd jyefajy;&av\/ aeYvnfbuf vlemrsm; tvmpJ
oGm;csdef apmifBh udKac:aeMuaom vlem&Sirf sm; um;ay:okYd wufvu
dk o
f mG ;um toJtoef
vlrrmrsm;udk vkdufMunfh&avonf/
&Sr;f jynfuw
kd ifat;\om;tdru
f ifqmvlemrSm *EaD q;&krH S ajrmufOuvmodaYk &TU
,lvmojzifh olYxHokdYoGm;&ef toGm;tjyef tcsdeftawmfukefonf/
aq;&kHrS vlrSef;rodwcsuf odwcsufjzifh aocgeD;qJqJ o,fcsvmaom vlemukd
udk,fhvufxJ toufrxGuf&ef tawmfBudK;yrf;uko&onf/ 0rf;Akdufudk qm;ESifhMuyfpD;
wrsKd;? a&pnfydkif;xJ wukd,fvkH; jrKyfatmifxnfhum. . . nOfhodyfa&pdrfwenf;? 'gef;vTJ
wzkH? enf;rsKd;pkH MuHquko&avonf/ xufjrufaomteHYrsm; rjywfay; xufjruf
aom tm[m&rsm;udk a&G;cs,fauR;um tem\vuPmtwkd;tavQmh rjywfapmifhMunfh
tuJcwfEkdifrS toufcsrf;ombkdY vrf;&Sdonf/
owdr&wcsuf &wcsufESifh tem;vlruyfEkdifatmif tykyfeHYvIdifaeaom vlrrm
onf wywfavmuftwGif; teHYrsm;aysmufum xEkdifxkdifEkdifoGm;\/
]]q&mr&,f. . . usrawmh aoNyD atmufarhwmyg? aus;Zl;BuD;ygw,f? usrukd
cPcPvmMunfhygaemf. . . }}
&Srf;oH0J0Jjzifh rsuf&nfuav; wvnfvnfqD; ajymonf/ olYtem;wGif xkdif
um pdwf&Snfvuf&Snf tm;ay;pum;jzifh ESpfodrfh&onf/
]]usr ajymwJhtwkdif; twdtus vkyfEkdifbkdY ta&;BuD;w,f? wckrSrSm;vkdYr&bl;?
'Da0'emrsKd;u trSm;rcHbl;? rSm;oGm;&if ukvkdYr&awmhbl;}}
vlem\cifyGef;onf p0fcGefOD;u ]]pdwfcsygq&mr. . . rrSm;&ygbl;}}[kwm0efcHav
\/
qk;d 0g;aomtajctaerS rsufvn
S jhf yvku
d o
f vkd wywftwGi;f tajctaeaumif;
oGm;yku
H kd tm;&auseyfaeMuum aus;Zl;wifpum;om rk;d rTeaf tmif ajymaeMuonf/ ouf
omonf[k ayghqoGm;rSm pdk;&drfvSojzifh usr ajymonfhtwkdif;rvkyfbJ wdrf;rSm;oGm;vQif
b,fenf;ESifhrQ aemufu vkduf r&aMumif; rrSm;ap&ef txyfxyfzdajymcJh&onf/
wuokdvfqHo qHyifnyfqkdifab;&Sd taqGawmf"mwfykHwkdufrS vlemrSmvnf; pdk;
&drf&onhftwGuf twdtus vkyfyg&ef apmifhMunfhEId;aqmf&ayonf/
]]tdrfuvlBuD;awGu 'Dtemudk Armq&meJYukowm BudKufMuwm r[kwfzl;? q&m
0efbuf oefMuwm. . . usaemfuawmh udk,fhZeD;jzpfaevkdY pkd;&drfvGef;vkdY q&mreJYuk&wm?
wckckrsm; jzpfoGm;&ifawmh usaemfawmh 'kuygbJ}}
vlem&Sifonf usrudk vmapmifhac:um um;armif;&if; ajymjyvmonf/
142
jref r mh a q;ynm
wGufMunfhrdonf/
tdrfaeNyD; tem;&ovm;[k ppfaq;Munfhrdonf/ ppfaq;MunfhcgrSyif rem;&yg
uvm;[k ydkrkd pdwfarmudk,farmjzpfoGm;onf/ &Ir0r*Zif;wGif 0wKwkd 3 yk'f? aqmif;yg;
2 yk'fom a&;EkdifcJhonf/ tem;r,lcifu vpOfrSefrSef a&;om;Edkifao;onf/ ,ckaomf
tem;,lum tdraf eawmhrS rk;d vif;urk;d csKyf &S&d o
dS rQaom tcsdew
f o
Ydk nf ud,
k yf idk q
f idk af om
tcsdefrsm; r[kwfawmhay/
4
apmcGefOD;onf vlempdwfcsavmufaom tajctaejyefa&mufoGm; vlemudk
tyfcu
hJ m yif;',odYk acwjyefomG ;avonf/ taqGawmf "mwfyw
Hk u
dk rf S vlemrSm temayguf
xGufoGm;NyDjzpf temjyefrSusufyghrvm;[k pdk;&drfaomu a&mufvmjyefonf/
]]temusufzkdYu tvG,fuav;&,f? txJu raumif;wmawG ukefpifoGm;rS
usufatmif vkyf&r,f}}
]]'DtemaygufBuD;awG[m b,fenf;eJYrS usufEkdifrSm r[kwfbl;vkdY xifaeMuw,f
q&mr? txJu[mawG rukefcsifaeygap? usufatmifom vkyfay;yg}}
usrrSm aq;q&mb0udk wcgwcg pdwu
f ek cf ef;oGm;onf/ t&ifvrdk aumif;onf
udk tvkdrvkdufEkdifonfhtwGuf vlemESifhqefYusifaeonf/ &iftkHwckvkH; uif;ajcuJhodkYoGm;
aeaom tjrpf&Sdonfhae&mu waygufNyD;wayguf yGifh,dkpD;vmaomjynfykyfjynfcJwkdYukef
pifrSom tjrpfudk owf&efjzpf waygufNyD;wayguf yGifhvmonfudk raMumuf&ef ravm
&ef em;csajyma[m&avonf/ vlem&Sifrsm;rSm ]temBuD; usufEkdifygawmhrvm;? wtkH
vk;H avQmufpm;oGm;vdrrhf ,f}[k pd;k &draf MumifMh u BuD;rm;aeMuavonf/ temESirhf [kwb
f J
tem&Sif\"mwfESifhtxdqkH;jzpf&rnf jzpfaomaq;udk &SmMunhfvkduf&m naeav;em&Dyef;
ajrZl&u
G u
f kd awGo
Y nf/ ajrZl&u
G u
f av;uyfvu
dk &f rHk QESiyhf if &kww
f &uf rusufEidk b
f ;l [kxif
rSwfaeMuaomtemBuD;rSm rdarG;wkdif; zarG;wkdif; taumif;yuwd jyefjzpfoGm;onf/
&Ir0rS pmrlaumfyDawmif;ae\/ wvNyD;wv a&GUcJh& a&SUv yg&ef[k vl&Sif;
wkef; pm;yGJ xkdifvkdufonf/ ]omauwurf;ajcOD;rS}[ktrnfay; pma&;aepOf &kwfw
&uf yif;',rS apmcGefOD; aygufvmav\/ rsufpdrsufESmysufvmaomaMumifh pdwfxJxifh
oGm;onf/
145
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
]]tJ'DOuvmytaMumif; rajymprf;ygeJY[m}}
rMunfonf ]xdkif? xdkifrr}[kqdkum usrudk az;rvsuf Murf;ay:wGif tomxdkif
cdkif;onf/
usronf ajymNyD; &,fcsifvmNyD; cpfceJ&,fvdkufonf/ rMunfonf pdk;&drfBuD;pGm
rsufarSmifMuKwfxm;&mu rsufvHk;BuD; jyL;oGm;um ]]rr rudkufbl;vm;}}[k&,faeaom
usr rsufESmudk tHhtm;oifh[efjzifh Munfhvsufar;onf/
]][ifhtif;. . . bmrSrjzpfbl;}}
]]tJ'g[m rr"mwfu awmfawmfaumif;vGe;f vdb
Yk J 'grsdK;jzpfwrhJ ed ;f rwdik ;f w&mrSm
udk;q,fhukd;a,mufqdkygawmh udprNyD;rcsif; udkufwm cJwmtjyif;txef vSdrfhcH&wmbJ}}
]]a[. . . [kwfuvm;}}
emusifjcif; wpdkYwapYrQ rjzpfay:bJ udpNyD;oGm;onf/ rMunfonf ZvHki,fwck
wGif eEGif;rsm; azsmfum usrqDodkY vmonf/
]]udkif; rr olrsm;awGudkawmh 'grsdK;qdkwm taumif;xuf *&kpdkuf&w,f? raygh&
bl;? eEGif;Ekdifatmif vl;&r,fvdkY cdkif;cJhwmawG uJ-uJrrvl;ayawmh}}
usrrSm NyHK;ae&mrS &IUH rJomG ;onf/ tjzpfrsdK;pHo
k nfb
h 0udk &,fcsifae&mu eEGi;f udk
jrifNyD; idkcsifoGm;jyefonf/
usef;rma&;udk a&SU&Ium &IHU&IHUrJhrJhESifhyif eEGif;awG wudk,fvHk; 0if;xdefaeatmif
vdrf;vdkuf&onf/
]]a':BuD;. . . vlemvmygw,f}}? tdraf zmfred ;f uav; tnGeo
Yf nf tcef;xJoaYkd jy;0if
vmonf/
]]bk&m;. . . bk&m;. . . eEGif;awGeJY rawGYcsifbl;[m b,folrsm;ygvdrfh}}
]]a&0ef&kH;u rif;BuD;OD;0if;az&JUZeD;wJh}}
usrrSm tMuyf&dkufum idkifoGm;onf/
]]a&m8gjycsifvdkY vmwmyg? awGYy&apwJh}}
twefMumatmif idkifae&mrS oufjyif;csvsuf ]udkif;[m tcef;xJodkYac:cJhay
awmh}[k qdkvdkufonf/
trsKd;orD;ESpfOD; usrtdyf,mab;odkY a&mufvmMuonf/ rD;aeonf&kyf ayguf
aeaom usrjzpfyu
Hk kd Munf
h tHt
h m;oifo
h mG ;Muonf/ usru tckcsufcsif; jzpfomG ;aom
udk,fhtajctaeudk t&if&Sif;ajymNyD;rS olYa&m*gudk ppfaMumar;jref;&onf/
{nfhonfvlrsm;rsm; tcef;xJu xGufoGm;aomtcg usrrSm tm;enf; usef
&pfco
hJ nf/ aoG;tm;enf;aecku
d f vlemay: tm&kpH ;l pku
d &f jcif;jzifh tm;ukeo
f mG ;um toH
148
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
4
wywfvkH;vkH; tcef;xJrS rxGufbJ tcef;atmif;ae&avonf/ tcef;atmif;
aewkef; aeYpOfvmMuaom rdef;rvlemrsm;udk tdyf&may:rS aq;ukaevsuf aeYpOfvmMu
aoma,musfm;vlemrsm;udkum; Mum;vlxm; uko&onf/
ukd,fhusef;rma&;twGuf wywfavmuf vkH;0tem;,laerSaumif;rnfudk od\/
tem;,lvnf; aecsifr\
d / odaYk omf ud,
k af ecsifwidk ;f rae&wkid ;f aq;q&mb0\tMuyf
twnf;udk wpwp &dyfpm;rdvmonf/
8 &ufajrmufaomnjzpf\/
tdyf&may:rS vlemrsm;udk awGYqkHum ajym&qkd& tm&kHpkduf& tm;xkwf&orQ n
bufwGif &ifckefvsuf rsufvkH;aMumifaeonfrSm okH;&ufcefY&SdaeNyD/ ,aeYnvnf; oef;
acgifausmfonftxdd tdyfr&acs/ nrSm tvGefwdwfqdwfae\/ tdrfajrmifrsm; pkwfxkd;ae
aomtoHAvHrsm;rSm wae&mNyD;wae&m tqufrjywf Mum;ae&onf/ uav;rsm;rSm
ausmif;pmar;yGJBuD; eD;uyfaeojzifh rD;xGef;um nOfheufoef;acgiftxd xkdifpmMunfhae
Mu\/ usronf &ifxJ ckefaeum tdyfraysmf acgif;xJa&mufvmaom vlemrsm;udk r
pOf;pm;&ef z,f&Sm;ypfvsuf tdyfaysmf&ef BudK;pm;aeonf/ acgif;&if;tdrfrS oHacsmif;w
csufacgufvkdufNyD;aemuf arS;arS;arS;arS;ESifhtdyfaysmfvkqJjzpfaeckduf usrtcef;0em;odkY
a&mufvmaom AvkH;AaxG; 0&kef;okH;um; jzpfaeonfhqlqlnHnHESifhtoHBuD;onf em;xJ
okdY wcJeuf aqmifh0ifoGm;awmhonf/
]]tr,fav;. . . bk&m;. . . bk&m;. . . }}
usr&ifxJ av,mOfysH tawmifjyif;pGm cwfoGm;ouJhodkY jzpfNyD; tvefYwMum;
xdwfvIdufzdkvIdufykHrSm ajAmif;qefatmif axG;vkH;oGm;awmhum bkrodbrodjzifh yg;pyfrS
xGufoGm;jcif;jzpfavonf/
]]arara&. . . trav;. . . arar. . . arar. . . }}
152
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
5
aea&mifjcnfrsm;0ifvmonf/
usrrSm tdyf&may: vlrrmBuD; jzpfaeonf/ acgif;tHk;rsm;NcH&Hvsuf rwfxlay;
xm;um &ifudk wa,mufNyD;wa,muf zday;xm;Mu&onf/
]]uJ cifAsm;wdkYpmar;yGJ 'DaeYppfr,fqdk oGm;ajzavAsm}}
aygufqDu tem; ikwfwkwfxdkif rdk;vif;oGm;aom udkatmifaZ,sudk vSrf;ajym
vdkufonf/ usrtwGuf pdk;&drfaomu a&mufaeaom udkatmifaZ,su ]]rajzcsifygbl;
uGm}} [k ajymvkdufonf/
]]tem;rSm uRefawmfwdkY&Sdom;bJ oGm;om ajzacsAsm? ajzNyD; toHoGif;pufxkwf
157
jref r mh a q;ynm
[ktwif;wku
d w
f eG ;f \/ ]b,frmS vJaiG}[kqv
dk u
dk
f olw
Y m0efxm; MuHzefaiG&mS Nyd; rjzpfjzpf
atmif tjrefqkH;tdrfaqmufrnf[k ajymavonf/
bPfwkdufrS aiGxyfacs;NyD; ajr0,fvkdufonf/ tkdifuavmif&GmrS vuform; 3
a,mufudk rSmum tdrfaqmuf&ef pkdif;jyif;avonf/ *Gwvpfvrf;utdrfrSm &ufaphvm
tdrfraqmufNyD;rDtwGif; acwtdrfiSm;aeMu&ef tdrfvkduf&Sm&jyefonf/ jynfom,mvrf;
ay:wGif vliSm;r&Sd ydwfxm;aom0efBuD;ocifyef;NrKdiftdrf&Sd acwae&ef oGm;iSm;onf/
]riSm;bl; a&mif;rnf}[kajymvku
d o
f nf/ usrrSm a':oef;cifwt
Ydk rd af &mufrS oufomaomf
vnf; tm;r&SdvSbJ tdyf&may:yif vlrrm jzpfaeao;onf/ acwajymif;ae&ef &kwfw
&ef tdrf&Smr& vlrrmvkyfae&if; pdwfaomu a&mufae&jyefonf/
0efBuD;ocifausmfxGef;wkduftm;rnfjzpfaMumif; owif;Mum;&\/ 0efBuD;ocif
ausmfxeG ;f udk wcgom awGb
Y ;l onf/ *syefjynf [D&&dk ;DS rm;aeYomG ;&efupd t
wGuEf iS zhf qyv
&k;H 0efBuD;ocifausmfxeG ;f udk oGm;awG&Y onf/ yxrtBudrf awGb
Y ;l jcif;jzpfonf/ ig;rdepf
cefYompum;ajymcJhbl;\/
0efBuD;ocifausmfxGef;rSm pum;enf;um rsufESmxm; wif;rmoa,mifa,mif&Sd
olYtdrfiSm;rSm r[kwfygbl;[kpdwftm; avsmhoGm;avonf/
0efBuD;ocifausmfxGef; wkdufudk uGif; teD;tem;w0kdufu wtdrfNyD;wtdrf &Sm
aomfvnf; b,ftrd rf rS tm;acs/ *Gwv
pftrd u
f a&TUay;&ef aemufq;Hk &ufaphvmav\/
0efBuD;ocifausmfxGef;tdrfudk iSm;vkdiSm;jim; ocifausmfxGef;xHodkY pma&;ay;vkdufonf/
usrrSm avmavmq,f tdrftwGuf 'kursm;aeyg tvkd&Sdaom tdrfvcudk ay;ygrnf
tdrfaqmufrNyD;rD acwiSm;yg&ef tpGrf;ukef awmif;yefa&;om;vkdufonf/
usrpdwfxJ b,fenf;ESifhrQ iSm;rnfr[kwbl;[kxifxm;\/ udkatmifaZ,s
jyefvmaomtcg usru ]]riSm;bl;[kwfvm;}}[k t&ifqD;ar;vkdufonf/
]]riSm;bl;. . . tdrfaqmufvkdY rNyD;rcsif; tvum;aeygwJh. . . }}
usrrSm txifESifhtjrif vGJacsmfae ocifausmfxGef;ay: tm;emoGm;onf/
0efBuD;ocifausmfxGef;wkdufokdY ajymif;onfhtBudrfrSm 27 Budrfajrmuf tdrfajymif;jcif;jzpf
onf/ tdrfaqmufNyD;vQif 28 Budrfajrmuf ajymif;&ef&Sdao;onf/ tdrfajymif;oGm;vQif
ukvufpwef;vef; vlemrsm;ukd todray; rjzpfjyefojzifh wm0ef&Sdonfhtwkdif; ,ck
wBudrw
f iG f aMumfjimc ESpcf gruke&f ef aemufq;Hk ajymif;rnft
h rd v
f yd pf mjzifh owif;pm aMumf
jima&;&onf/
159
jref r mh a q;ynm
aq;pm;aeaomvlemrsm;odkY
*Gwv
pfvrf;rS abmufaxmfjynfom,mvrf; jcHeyH gwf (8)odYk ajymif;a&TU&ygojzifh
vlemrsm; ae&mopfwGif vma&mufawGYEkdifygonf/
*sme,fausmfrrav;
usronf 0efBuD;ocifausmfxGef;\jcH0if;xJrS yef;O,smOfudkjrifvkduf MunfEl;
oGm;onf/ ESif;qDyef;rsm;\&eHYuvnf; oif;xkHaeonf/ aejcnfonf ,luvpfyifrsm;
udk ausmf a'vD,myef;yifrsm;ay:odkY ikdufnTwfusqif;vsuf aeonf/ ocifausmfxGef;
wkdufrSm 2 xyfwkduf jzpfonf/ usrwkdYtdrfaqmufrnfhjcHajruGufESifh odyfra0;vSay/
tm;tifjyefjynfu
h m usef;rmp&Sad o; atmufxyf&dS tcef;wcef; usrtwGuf
ae&mjyifMuonf/
abmufaxmfrSm ,cifu aecJhbl;aom t&yfjzpf udk,fh&yfukd,fhajrudkjyefa&muf
ouJo
h Ykd &Tiv
f ef;tm;wufomG ;onf/ rMumrD aqmufNyD;rnfu
h ,
kd yf idk t
f rd af y:odYk wuf&awmh
rnfhtwGuf ydkrkd tm;&SdoGm;onf/ wefcl;v0if aerSm wjznf;jznf; usJusJBuD; ylvm
aomfvnf; usraeaomtcef;rSm pdrf;aomopfyif&dyfrsm; 0kdif;&Hvsuf at;jraeonf/
abmufaxmfa&mufNyD; aemufwaeY eHeufpm pm;NyD; {nfhcef; xkdifaepOf jcHxJodkY
armfawmfum;wpD; 0ifvmonf/ um;ay:rS rsufESmpdrf;{nfhonfrsm; qif;vmMuonf/
]]a':rrav;qkdwm cifAsm;bJvm;}}[k touf 50 cefY&SdvlBuD;wa,muf par;
onf/
]][kwfygw,f}}
]]owif;pmxJ ae&maMumfjimawGYvkdYvkdufvmw? [dkajruGuf vuform;awGu 'D
tdrfrSmvkdY nTefvkdufvkdY vm;. . . vm;. . . q&mudk vlemu tckrSbJ awGYbl;w,f? usKyfudk rod
bl; rSwfw,f. . . }}
]][kwfuJh}}
usrrSm wcgrSrjrifbl; cyfpdrf;pdrf; Munfhaeonf/
]]usKyfayghAsm. . . *Gwvpfvrf;tdrfrSm cg;awmif;usKdufjywm wukd,fvkH;,m;em
awGrS &p&mr&Sdygbl;? cifAsm;ukvdkY aysmufoGm;wm? usKyftrJom;csnfhzdpm;awmh tdrfu
Elygvdrfhr,fvkdYajymw,f? cifAsm;rSmwJhtwkdif; vkyfwm tckawmh tm;vkH;aysmufoGm;vkdY
usKyfrdwfaqGvlemudk ac:vmcJhw,f Munfhay;ygtkH;. . . }}
olnTefjyaomvludk Munfhvkdufonf/ touf 60 cefY w&kyfvlrsKd;jzpfonf/ ESm
acgif;rsm;yGvsuf em;ESpfbuf xltef;aeum jzLazG;aomtom;ay: usyfjym;cefY&Sdrnfh
teDuGufBuD;rsm; qHusKd;waxmifhcefY xlaeNyD; wudk,fvkH; jAKwfxaeonf/
160
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
7
tdraf qmufNyD;oGm; 0efBuD;ocifausmfxeG ;f wku
d rf S ajymif;Mujyefonf/ ESpq
f ,fh
&SpfBudrfajrmuf tdfrfajymif;jcif; jzpfonf/ tm;enf;NyD; armaeaom usrrSm vlwGJ tdrf
165
jref r mh a q;ynm
ay:okdYwufcJh&onf/
a&m*ga0'emtajctaetusKd;taMumif; jyefMuonfhvlemrsm;rSm wa,muf
wufwa,mufqif; jzpfaeonf/ usrrSm tdyf&may: wa,mufvmvQif wcgpOf;pm;
ajymae&onf/ temhyqkyv
f el mESi&hf rI 0armifMunfaqG vTwv
f u
dk af omyifv,fbufrS rsuf
pdwzuf uG,foGm; vmukaomvlemtjyif acsmif;qkd;aoG;yg vlemESpfa,muftwGuf t
a&;wBuD; tm&kHpkdufvsuf pOf;pm;ae&avonf/ a':oef;cifESifhaygufqDrSm usr rouf
omrcsif; aeYpOfvm Munfhae&onf/
tdraf &SUwHcg;acgufoMH um;um vlem{nfo
h nfrsm;a&mufvmMuonf/ aygufqrD mS
usrudk aq;vl;rnfjyKaeckduf vlemvm aq;cGufcsum olxGufoGm;onf/
]]cufygw,fAsm? uRefawmferYJ jzpfb;l As? olwu
Ydk cifAsm;udo
k m awGcY sifMuwm awGY
yg&apwJh ukvufp wef;vef;vkdYajymwmbJ}}
usronf tdy&f may:rSxvku
d u
f m rSew
f ifcaHk &SU oGm;&yfonf/ acgif;yGae a':
oef;cifu bD;ESifhoyfzD;ay;&if;. . . ]pum;udk jznf;jznf;ajymaemf? em;em;NyD;rS ajym}[k
a':oef;cifu rSmonf/
usrrSm vlaumif;wa,mufuJhodYk a`Erysuf {nfhcef;odkY xGufvmcJhonf/ a':
oef;cifESifhaygufqDwkdYrSm vkdufumaemufrSacsmif;aeMuonf/
&Ir0armifMunfaqG\tudk OD;pef;wifwkdYvifr,m;ESifh&Srf;jynfrS vlrrmrsm;jzpf
aeonf/
vkdufumaemuf acsmif;Munhfaeaom usrq&morm;rsm;u usr toHarmoH
ygvmvQif aygufqDonf *sif*smbD&mbdvyf&nfud kajy;azmufvsuf usrtem; vmcs
onf/
wa,mufNyD;wa,muf a0'emudk ppfaMum ar;jref;ae&aomusrrSm wxkid w
f nf;
a0'emrsKd;pkH jzpfaeonf/ pum;ajymae,if; acgif;xJ rl;oGm;vkduf &ifxJ eifwifhwifhESifh
MuyfwwfBuD;jzpfvmvkduf avoHrSm tm;aysmhoGm;jyef tm;jyef,lvkduf&ESifhtajctae
tawmfqkd;aeonf/
vlemrsm; jyefomG ;rSvu
dk u
f maemufrS a':oef;cifEiS ahf ygufqw
D Ydk ajy;xGuv
f mum
]vmAsm? vmAsm aq;vl;r,f}[kajymajymqkdqkd wGJac:Muonf/
]][ef[efao;awmhAsm? cifAsm;u a&SUu vlrrmawG xGuu
f ?k cifAsm;udk uRefawmf
wkdYu aemufujyefuk}}
aygufqDonf ajymNyD; [uf[ufyufyuf &,faeonf/
aq;vdrf;NyD; apmifawG txyfxyftkyfxm;Muonf/
166
jref r mh a q;ynm
vdkufygAsm. . . }}
]]usr aeraumif;ygbl; rvkdufEdkifygbl;}}[k usru jiif;vdkufonf/ usrudk r,Hk
ouFm rsufv;kH BuD;jzifh ajcqH;k acgif; qH;k Munh
f ]]cifAsm;u bmjzpfvv
Ykd AJ s}}[kppfaeonf/
]]aumif;umif; aeraumif;vdkYyg}}
ydkrdkr,HkEdkifavmufatmif rsufESmESifh ]'DrSmAs cifAsm; vdkcsifoavmufawmif;
usKyfwdkYay;r,f}[kqdkvdkufonf/
]]usr tckvel mawGukd ukaewm ukov
kd jf zpf ukay;aewmyg&Si?f b,fvel mqDurS
ydkufqHwjym;rSvufrcHygbl;/ vlemqDu q&m0efawG ydkufqH,l&&if usrolaX;jzpfaewm
MumvSygNyD}}[kqdkvdkufrS toHaysmhoGm;onf/ xdkyk8dKvfrSm usraeraumif;jcif;udk r,HkbJ
rvkdufcsifom[k xifum xjyefoGm;onf/
&if;ESD;aomaqGrsdK;rsm;u aeraumif;bl;od ]q&mvkyfNyD; aeraumif;aeo
vm;}[kaemufonf/ ]q&mvkyaf evdYk emwm&Snaf e&wmAs? q&mom rvky&f ifMumvSNyD ae
aumif;aewm}[k aygufqDu a'gESifh rmefESifh jyefajymvkdufonf/
temyqkyfvlemrdef;cav;onf olYnDrESifhtwlvmMuonf/ a&m8gaysmufuif;
csrf;omoGm; ydkufqHvufrcHbl;owif;jzifh rkefYoawm? axmywfbl;rsm; ,lvmwm
xkdkifuefawmhavonf/
usrrSm wudk,fvHk;aq;vdrf;xm; apmifNcHKBuD;ESifhxdkifuefawmhcH&if; ukay;wJh
vlemu aysmufoGm;NyD; q&mu raysmufEdkifao;onfudk jyHK;vdkufrdonf/ olYtwGuf q&m
b,favmuf oGufoGufvnfatmif 'kursm;cJhonfudk oluawmh rodacs? aus;Zl;wif
aMumif; ajymaeavonf/
]]tdrfeD;em;csif;awGu usrwdkYtdrfudkMunfhNyD; 'Dtdrfawmh b,faeYidkoHMum;&rvJ
apmifhMunfhaewm b,folurS usrudk &Sifr,f rxifbl;? aumvdyfausmif;u a'gufwm
a':oif;MunfwdkYu usrudkaorSmbJvdkYxGufxm;wm tckawmh odyftHhMoaeMuw,f}}
tHhMornfqdkvnf; tHhMoEkdifayonf/ olYtemBuD;udk EGm;acs;rsm;jzifh tHk ukcJh
onf/ EGm;acs;qdkvQif roefY&Sif; tqdyfjzpfrnf[kxifMuonf/ temrykyf&ef vlaumif;
yg;pyfxJu usdK;aom oGm;rsm;udk &Smcdkif;um wacsmif;NyD; wacsmif; aoG;wdkufcJhonf/
temyqkyfa&m8gwdkif; aq;enf;ESifhraysmuf? olY"mwfESifholudkufatmif ay;Edkifom
aq;jzpfNyD; aysmuf&avonf/
usr oufomNyD;rS olYaMumifh vlrrmjyefjzpfcJhum vlrrmb0ESifh olYtemBuD;
raysmufaysmufatmif tdyf&may:rS ukaecJh&\/ temtwGuf aeYpOf acgif;yl pdwfarmcJh
&avorQ ,ckrS pdwfcsrf;omoGm;avonf/
168
jref r mh a q;ynm
wmbJ/
]]Nidrf;Nidrf;aecsifayrJh Nidrf;Nidrf;ae&wJh Zmwmr[kwfbl;? b0udku Nidrf;Nidrf;rae
&wJb0}}
eHeuf 9-em&DwGif tvkyfwdkufodkYxGufvmMuonf/ tvkyfwdkuf 2-wdkufjyef&Sd
wa,muf wwdkufpD vkyfr,f[kwm0efcGJ,lvdkufonf/ bm;vrf;xJ&Sd rrav;ukrPDwdkuf
cef;a&SUwGif usrudk csxm;cJhum udkatmifaZ,sonf taemf&xmvrf;yHkESdyfwdkufodkY quf
armif;oGm;onf/
a&S;,cifuJhodkY tvkyfqif;vmaomyHkpHESifh jzwfjzwfvwfvwf avSum;udk eif;
wufcJhum tvkyfpm;yGJ xdkifvkdufNyD; reufxGufrnhfowif;pmrSD&ef pm&Gufw&GufqGJum
usrudk awGEY ikd rf nfah e&mESit
hf csdeu
f kd vlemrsm; odap&ef aMumfjimaumufa&;vdu
k af vonf/
170
171
jref r mh a q;ynm
"mwfudk "mwfapmifhonf
aemufaemufu a&eHajrokdY wacgufrS usr ra&mufbl;ay? acsmufNrdKUrS jynfolY
a&eHvyk if ef;t&m&Sd OD;at;\om;? armifjrifah qG toJtoefjzpfae vlemMunf&h ef a&eH
ajrodkY usr oGm;a&mufcJhjcif;jzpfonf/
acsmufNrdKUodkY um;t0ifta0;rSvSrf; rdk;ajrmfoHjirf;pifBuD;rsm;udk awGYvkduf
onf/ ukef;jrifhukef;apmif; csdKifh0Srf;wdkYwGif [dkw0dkuf [dkwauGY oHjirf;pifBuD;rsm;udk p
awGYjrif&ojzifh usrrSm EdkifiHjcm; NrdKUwNrdKUodkYa&muf&SdoGm;ouJhodkYyif rSwfxifcHpm;rdawmh
onf/
NrdKUt0if vloHvloHrsm; rMum;&? oHNidrf;pifrsm;atmufrSwNidrfhNidrfh vIyf&Sm;ae
aom armif;wHarmif;vufBuD;rsm;ESifh w&SD;&SD; jrnfatmf vnfywfaeaom pufoHrsm;udk
p Mum;&onf/ um;ay:rS t&yfav;rsufEmS udMk unhv
f u
kd o
f nf/ b,fuMkd unhMf unhf NrdKU\
toa&udk aqmifxm;aom a&eHwl;a&eHpkyfonfh oHNidrf;pifrsm;? a&eHavSmifaom oHuef
BuD;rsm;? ydkufvkH;rsm;? puf&kHawGrSxGufaeaom rD;cdk;wvlvlwdkYonf usr rsufpdESifhrvGwf
bJ ae&mwdik ;f &Sad eMuonf/ 1300-jynfEh pS u
f "e&Sief ,fcsJUpepfukd qefu
Y sifvsuf oydwf
vufeufjzifh wdkufyGJ0ifum trsdK;om;vGwfvyfa&;vIyf&Sm;rIBuD;udk wjynfvHk;ysHUESHatmif
jyKvkyfcJhMuaom a&eHajroydwftvkyform;xkBuD;\csDwufvmyHkudk jrifa,mifum owd
w&& jzpfrdonf/
OD;at;\tdro
f q
Ykd u
kd af &mufomG ;onfEiS yhf if acsmufNrdKUrSvel mrsm;onf usr vm
rnfod 0dkif;zGJYum apmifhaeMuonf/
usrrSm tdrx
f J tdy,
f may:wGif a&m*goJaeaom tdrw
f iG ;f vlrrmarmifjrifah qG
udk uko&onfuwzuf? tdrfjyifu pka0;apmifhqdkif;aeMuukefaom tjyifvlemrsm;udk w
OD;NyD;wOD; vufcHawGYqkHMunfh&Iukoay;&jcif;wzufESifhxrif;pm;csdef? tdyfcsdefuav;yif
usr em;Ekdifaomtcsdefr[kwfbJ jzpfaeonf/ xrif;pm;csdefvGefaeonhfwdkif tdrfjyifrS
vlemawGESifh awGYqHkaeaom tvkyfudk &yfem;ypf r&? ae&mrSxr&? vlemawG pJukefrS
xrif; xpm;Edkifonf/ xrif;pm;aecdkufwGif vlemrsm; wa,mufNyD; wa,mufNyD; tvQdK
vQdKa&mufvmvdkufMuonfrSm tdrfa&SU&Sd uE jzif;atmuf tpkta0;BuD;jzpfvmonf/
aexGurf aS e0if rd;k csKyfomG ;onftxd usrrSm pm;yGw
J cHk ukvm;xdik w
f vH;k ESix
hf ikd v
f suf vm
orQaomvlemrsm;udk "mwfay; aq;ay; jyKvkyaf e&onf/ vlemwdik ;f udk nTeMf um;csufrsm;
vlwud,
k f oH;k av;&Guf a&;ay;&aomtvkyu
f rdk l usr rwwfEikd yf g/ acsmufNrdKU jynfoaYl &eH
172
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
2
&efukeftjyef&xm;ay:wGif vlemtkyfBuD;udk rsufpdxJrSrxGufbJjzpfaeonf/ xdk
vlpkvla0;ESifh wqufwnf; twdwfrSvlpkvla0;BuD;udkvnf; jyefjrifa,mifrdonf/
atmifvNH rdKU jrLeDpyD ,f&;Hk cef;xJwiG f eHeuf 8-em&DrS natmufvif; "mwfr;D xGe;f
NyD; wnvHk;u aemufwaeYeHeufoHk;em&Dtxd rpJEdkifaom vltkyfBuD;/ [oFmwNrdKU a':jr
wdu
k f n 8-em&DrS eHeuf3-em&Dtxd wnvH;k vH;k rd;k vif;vkvk rpJEikd af om vlpv
k ak 0;BuD;/
jzL;NrdKU w&kyfbkHausmif;BuD;xJ waeukef waecef; rpJEdkifaomvlemrsm;/ armfvNrdKif bl
176
3
a&eHajrrStjyef &ufrsm;rMumrD rajrmv
f ifah omudpw
ck MuHKawG&Y um usrtrIEiS hf
usr xdef;odrf;cH&onf/
usrudk xde;f odr;f onfEiS hf tdru
f vlrsm;rSm usrtwGuf aqmufwnf&m r&atmif
pdk;&drfylyefaeMuonf/ usrrSm "mwfpmpm;oljzpfonf/ "mwftwdkif; usifhoHk;aexdkifoljzpf
onf/ a&udk waeYig;Budrcf sdK;oljzpfonf/ ESpaf ygif; ESpq
f ,fcefY "mwftwdik ;f usifo
h ;kH oljzpf
"mwfpm rpm;&rSm? a&rcsdK;&rSm ylyefaeMuonf/
usr xdef;odrf;cH&NyD;aemuf oufqdkif&mwdkYu usrtdrfrSmuJhodkYyif aeYpOfESifhtrQ
uRJEpYkd pfppf 75-usyfom; &atmif&mS ay;onf/ "mwfpm pm&Gut
f wdik ;f aeYpOf"mwfpm csuf
auR;onf/ oufoufvGwfudk vTwfonfhaeYtxd pm;rnf[k t"dXmefjyKvdkufNyD; owfowf
vGwf "mwfpm zG,fzG,f&m&mcsufauR;onf/ waeY a&ig;Budrf pdwfBudKufcsdK;&onf/ a&pdrf
&efvnf; opfom;pOfydkif;BuD;wvHk; 0,fay;onf/
]]rrav; avmurSm w&m;udk w&m;apmifhw,f? tJovdk "mwfudkvJ "mwfapmifh
177
jref r mh a q;ynm
179
jref r mh a q;ynm
180
a0'emrSeo
f rQ aysmufuif;apEkid af omjrefrmh"mwfynmaq;ynmudk bmynmvJ
[kodvdkpHkprf;onfh&[ef;&Sifvl aygrsm;vmonf/ oifvdkMum;vdkolrsm;vnf; waeYwjcm;
rsm;jym;vmonf/
tESpfESpfq,ftwGif; usrxHwGif ynmoif,lyg&ap? oifwef;ay;yg[k csOf;uyf
vmaom yk8dKvftaygif;udk usrtuJcwfMunfhrdonf/
tcsdKrY mS ynmjzifh aowGi;f xJr&S iS v
f m&aomolrsm;jzpfonf/ tcsdKUrSm vlavm
utjyifbufoaYkd &mufae&onfb
h 0rS ynm\aus;Zl;jzifh vlaY vmuxJojYkd yefa&mufvm
aomvlemrsm;jzpfonf/ trsm;tm;jzihu
f m; ynmudk A[kow
k tjzpf oifMum;vdo
k rl sm;
jzpfMuonf/
ynmoifcsifolrsm;teuf jrefrm"mwfynm\aus;Zl;w&m; vufawGYcHpm;bl;
aom yk8dKvfrsm;udk ig;yg;oDv\tusdK;w&m;udk od ig;yg;oDv tjrJrjywf apmifhxdef;
aomoluJhodkY "mwf\tusdK;aus;Zl;udk vufawGYcHpm;od&Sdbl;oljzpfu? rdrdusef;rma&;
twGuf "mwftwdik ;f tjrJrjywf usifMh uHapmifx
h ed ;f &efEiS hf usifMh uHapmifx
h ed ;f NyD; ynmudk
&SmrSD;ygu avhvQif vm&rnfjzpfaMumif; tm;ay;orIjyKvkdufonf/
a0'em usef;rmaysmufuif;NyD; "mwftwdkif; apmifhxdef; pm;oHk;usifhMuHaeum
ynm wwfodvdkonfholrsm;udkrl ynm\vrf;pudkjyum qufvuf usifhMuHBudK;ukwf
tm;xkwfcdkif;onf/
a0'emaysmufuif; csrf;omNyD; av;ig;ESpf azgufvGJazgufjyefr&Sd "mwftwdkif;
&Sdaoapmifhxdef; pm;oHk;usifhMuHaeol? cspfzG,f&Sdol/ oDvjzLpifol/ aq;usrf; "mwfusrf;
tapmifapmif zwf&aI vhvmol? vlemrsm;tay: arwmxm;Edik rf nfo
h ?l olawmfaumif;ESihf
rSaygif;az:ol? ynmjzifh pD;yGm;a&;avmbuif;rnfhol ? oufaMuaA'ifwwfol? a0'em
uko aysmufonf[rk meraxmifrnfo
h l ponft
h 8Fg&yfrsm;ESihf jynhpf o
kH u
l u
kd m; usr wwf
odoavmuf ynmoifjy ay;onf/
A[kow
k tjzpf odvq
kd nf;yl;vdo
k w
l u
Ykd u
kd m; ynmoifyg&ap[k usrxHoaYkd jymvm
vQif woufvHk; olESihfwnhf olpm;&rnfh "mwfpm&Gufay;vdkufum usrajymonfhtwdkif;
vdkufem usifhoHk;Edkifu vkdufemusifhoHk; oHk;ESpfaphvQif usrxHodkYvmcJhyg[krSmMum;vkduf
181
usrf;aygufvQif wvHk;?
usrf;avQmufvQifrqHk;/
jref r mh a q;ynm
onf/
"mwfpmtwkid ;f twdtuspm; enf;nTev
f u
kd o
f nf"h mwftwdik ;f rysufruGujf yK
vkyaf exdik yf gu usef;rma&; jynfph v
kH rd rhf nf/ ol\usef;rma&; aumif;vmonft
h cg ymm
\aus;Zl;udk odayrnf/ odrSomvQif ,HkMunfayvdrfhrnf/ ,HkMunfrSomvQif ckdkifNrJrnf
jzpfojzifh ynmoifvdkol olYtwGuf yxrpcef; usifhprf;Munfh&ef ay;vdkufjcif;jzpfonf/
ynmoifvakd omolwYkd vmwdik ;f uG,v
f eG o
f mG ;aom tb"mwfq&mBuD;udo
k wd&rd
onf/ waeYwGif tb"mwfq&mBuD;tdrfodkYusra&mufoGm;um tbESifhxdkifpum;ajym
aepOf OD;yOi;f wyg; tdraf y:odw
Yk ufvmonf/ tbu olxikd af eaom yufvufuv
k m;xdik f
wGif ae&may;onf/ oifjzL;ay:wGif qif;xdkifum bmudpvmaMumif; avQmufar;vdkuf
onf/
OD;yOif;u jyHK; cyfoGufoGufyif jyefajymonf/
]]'umBuD;qD vm&wmtjcm;udpawmh r[kwfygbl;? 'umBuD; wwfwJh"mwfynm
udk usKyf oifcsifvdkYyg? tJ'g b,fvdkoifay;Edkifr,fqdkwm odcsifvdkYpHkprf;wmyg}}
OD;yOif; wufvmpu 0wfrjznfh OD;rcsaomtbonf vuftkyfcsDjyefavQmuf
vkdufonf/
]]'DrSm udk,fawmf wynfhawmf 'Dynmudk oifcJh&wm q&mqDrSm wynfhawmfoHk;ESpf
oHk;rdk; tvkyftauR;jyKcJh&w,f? xif;vdk,if xif;cGJ&w,f? a&vdk,if a&cyfay;&w,f?
q&mh&JU0wfBuD;0wfi,f aeYpOfjyKNyD;q&moGm;&m waumufaumufvkdufNyD; oHk;ESpfMumrS
wynfhawmfudk 'Dynm oifay;w,f? wynfhawmf tckvdkoifcJh&wJhynmudk tdrfOD;cef;rSm
OD;Zif;udk wynfhawmfu OD;csNyD; oifray;Ekdifygbl;bk&m;? onf;cHygtHk;awmh/
OD;yOi;f rSm ukvm;xdik af y:wGif Mum&Snpf mG xdik rf aeawmhbJ tbajymNyD;vQif NyD;
csif; jyef<uoGm;awmhonf/
acwfynmwwf taemufwidk ;f aq;rsm;udk tm;xm;rS0D v
J sufae&mrS q,fEh pS &f moD
ESmacgif;rS ESm&nf,pkd ;D aeaomvlwa,muf usrxHoaYkd &mufvmonf/ q&m0efBuD;rsm;ESihf
ESmacgif;a&m8gukonfrmS ESpcf sih
f aeaMumif;vnf; ajymjyonf/ ESmacgif;txJrS tom;ydk
udkjzwfawmufNyD;aMumif;ajymjyonf/ odkYukcJhaomfvnf; roufombJ aeYpOf csDum em
&nfw&G&J jJG zpfvsufyif&
dS ukoay;&ef vmajymonf/ usru "mwfpmaq;0g;ESihf nTeMf um;
csuf a&;ay;um wywftwGif; oufomrnf[kajymvkdufonf/ q,f&ufavmufMumaom
tcg ola&mufvmum rcsDawmhaMumif;? ESmacgif; rydwfawmhaMumif;? ESm&nfrusawmh
aMumif; 0rf;omtm;& ajymjyonf/
]]aA'ifrmS t8F0Zd m enf; rSew
f ,fvMYkd um;bl;w,f q&mr? q&mrukwm taysmuf
182
jrefvdkufwmt8F0dZmusaewmbJ/
olonf &,forG ;f aoG;um trSww
f rJah jymvdu
k o
f nf/ usru t8F0Zd m usrf; zwfz;l
ovm;[k ar;prf;Munfo
h nf/ rzwfb;l ? rawGb
Y ;l aMumif; Oyrm EIid ;f ajymwmom jzpfaMumif;
ajymjyonf/
,ckacwf vli,frsm;onf t8F0Zd m qdv
k u
kd v
f Qif aA'if[o
k m omrefrQavmuf od&dS
aeMuojzifh ydkrdk od&Sdapvdkaom apwemjzifh usru ajymvdkufonf/
]]usr ukwmvJ tJ'Dt8F0dZmusrf;eJY qdkifw,f}}
]][m. . . q&mr? t8F0dZmu aA'ifajymwm r[kwfvm;}}
olu em;vnfovdkjyefajymaeonf/
]]t8F0Zd m usrf;rSmvnf; aA'ifynmvJygw,f? "mwfynmvJygw,f? aq;ynmvJ
ygw,f/ tif;ynmvJygw,f? a&TjzpfaiGjzpf od'q
d ,fyg; aygufatmif t8&d wfvyk &f yf ynm
vJ ygw,f? t&IH;tEdkif ppfwdkuf? Muufwdkuf? avSNydKif jrif;NydKif tNydKifrSeforQ Edkifatmif
MuHEdkifw,f? olYpdwfudk twwfodEdkifwJhynmygw,f? ,MwmynmvJygw,f? 0dZmr,d'dpr?
t|m&o pr? pwktu&m pr? pwk0dZmpr? ajrvQdK;rdk;ysH? avmuDpsmefawmif aygufEdkif
w,f/
olonf thHMo[efvnf; w0ufygonf/ em;&Sdom Mum;&onfhyrm ,Hk&tcuf
r,Hk&cuf jzpfaeaom r,Hkw,HktNyHK;rsdK;jzifh NyHK;aeonf/ NyD;rSqufvufajymonf/
]]Armh"mwfynm rSefwmawmh usaemfh a0'emeJY usaemfvufawGYbJ? Armhaq;pGrf;
wmvJ usaemfodygNyD 'gawGukdawmh usaemf,HkygNyD? aA'ifwmh usaemfvufcHwJhtydkif; ,HkwJh
tydik ;f vJ&w
dS ,f? r,Hw
k t
hJ ydik ;f vJ&w
dS ,f? aA'ifukd vH;k 0ypfy,fNyD; r,Hw
k mrsdK;awmhvJ r[kwf
ygbl;? tif;awGqdkwmuawmh 8Pef;uGufawGbJ? 'gawGu bmpGrf;rSef; usaemfrodvdkY r,Hk
Ekdifbl; qdkygawmh prawG ,MwmawGawmh usaemf vHk;0r,Hkbl;}}
]]prawG ,MwmawGu rodvdkY r,kHwmvm;? odNyD;rS r,Hkwmvm;}}[kusru ar;
vdkufonf/
]]rodvJ rodbl;? 'gawGudk ,Hk&r,fvdkY usaemf pdwfrSm rxm;bl;? ,Mwmqdkwm
,Hk&rSmvm; q&mr}}
usr olu
Y akd i;Munfu
h m pOf;pm;aerdonf/ ol\ar;cGe;f ESiphf yfvsOf; olem;vnf
Edkifrnfhtajzudk ajym&ef pOf;pm;aeonf/
ArmrSm pum;&Sprf sdK;&Sw
d ,f penf;? wabmif? odu
k ?f "mwf? edrw
d ?f Asm'dw?f twdwf
tem8gwf? 'D&SpfrsdK;rSm "mwfudk odkufEdkifw,f? ,Mwmwwfajrmuf,if jy'g;aoaomol?
oHaoaomoleJY tvm;wlw,fvkdYqdkw,f/
183
jref r mh a q;ynm
jref r mh a q;ynm
*sme,fausmfrrav;
186