SEMINARSKI RAD

TEMA SEMINARSKOG RADA -Multimedijalne tehnologije i satelitske veze

Ucenje na daljinu Satelitski sistemi GPS sistemi

SADRZAJ
Multimedijalne tehnologije i satelitske veze - Multimedijalna umjetnost - Tehnoloska nepismenost - Nova tehnoloska era Ucenje na daljinu - Striming mediji - Veb dnevnik - Virtuelna ucionica i graficki interfejs Sarelitski sistemi - GPS sistem - Razvoj tehnologije uredjaja

Multimedijalne tehnologije i satelitske veze

Brz razvoj multimedijalne tehnologije doveo je do naglog rasta aplikacija bogate medijumima.Medjutim najmodernija multimedijalna tehnoloska rjesenja zahtjevaju korisnicku interakciju i intervenciju, sto sa svoje strane ogranicava sirenje multimedijalnih sadrzaja u svakodnevnom zivotu.

Multimedijalna umjetnost
Multimedija je u tehnoloskom smislu integrisanje teksta, slike, zvuka i govora unutar jednog okruzenja (racunara), koji se zapisom prosiruje u multimedijalni sastav.Vazan sastav u obrazovanju, poslovanju, razonodi, ali i svaka veca postignuca u podrucju kreativne ukupne snage multimedija, zavise o slobodnoj volji korisnika racunara.Prema dr Fjodru Ruzicu multimedija nije samo zbroj informacija na razlicitim medijama, vec logicki oblikovan, organizovan i medjusobno sazet skup logicki povezanih medija koji zajednicki tvore multimedijalni dokument. Multimedija se u svijetu informacijonih tehnologija smatra samo u reproduciranju filma i muzike te koristenjem elektronske (digitalne) slike u video umjetnosti. Ono sto je u multimedijalnom umjetnosno je spoznajno i osjetilno izrazeno kroz sinkrocitet vise medija (slika, muzika, tekst, govor), a ne samo logicko kao u tehnoloskom smislu.

Tehnoloska nepismenost
Tehnoloska nepismenost ili strah od promjene povecava multimedijalnu (digitalnu) podjelu, naime razliku izmedju obih koji znaju (streberi) I onih koji ne znaju (obicni ljudi). Prvi pokusaji u rjesavanju ovih problema pojavili su se prije mnogo godina pod kapom korisnickih interfejsa.Mnogi istrazivaci su smatrali da bi ovi interfejsi trebali da budu sastavljeni od strane timova neinzinjera I specijalista za ljudski faktor, u koji spadaju psiholozi, filozofi I umjetnici.Ovo je dovelo do zanimljivih rezultata, od privlacnog dizajna misa do uredjaja za pisanje koji staju u dlan.Ali i dalje ostaje pitanje dokle se stiglo sa ovim.Znacajan procenat populacije i dalje osjeca odbojnost prema tehnologiji i zna samo da upali racunar, pretrazuje Internet i koristi elektronsku postu.Sa druge strane nastavlja se pritisak da svaka mala aplikacij abude obogacena multimedijalnim

sadrzajem- sa tekst aprelazimo na slike pa na video pa na 3D, sve do virtuelnih svijetova. Jedan od kljucnih uslova za premoscavanje ove je hvatanje u kostac sa multimedijalnim izazovima u svakodnevnim problemima, imajuci na umu ne samo tehnoloski napredak, nego i jos vaznije socijalne posljedice i drustveni uticaj.Super aplikacije ne nastaju ukoliko ljudime ne trebaju aplikacije koje ne samo da su komercijalno uspjesne, nego i koje imaju potencijal da proizvedu i pospjese nove koncepte koji imaju mnogo veci i siri uticaj. Da bismo problemu pristupili sa korisnickog ili problematicnog aspekta, za rjesenje stvarnog problema moramo poduzeti postupan pristup koji je slican svakom procesu projektovanja.

Nova tehnoloska era

Koncept sveprisutnosti odrazava trend po kojem racunarski uredjaji, da bi povecali ljudske sposobnosti postaju sve vise inteligentni I koristeni u okruzenju: kuca, kancelarija, auto I sl.Ovi uredjaji moraju biti nevidljivi I transparentni, ugradjeni bilo kada I svuda. Kao sto Marc Weiser predvidja, sveprisutni racunarski uredjaji ce dovesti do ere tihe tehnologije, kada ce eksplicitna interakcija sa racunarskim uredjajima biti zamjenjena implicitnom komunikacijom. Ubjedjeni smo da sveprisutni mediji imaju sve veci potencijal I da mogu da uticu na nas nacin interakcije sa spoljasnjim svijetom. U centru za sveprisutno racunarstvo (Center for Ubiquitos Computing), Drzavnog univerziteta Arizone bavimo se istrazivanjima koncepta sveprisutnosti za aplikaciju, koja je namjenjena osobam asa ostecenim sluhom i vidom. Dakle ova zajednica moze imati koristi od neosetnog postupka snimanja, obrade, transformacije i reprodukcije visestrukih medijuma.

Ucenje na daljinu
S obzirom da se nalazimo u vremenu velikih promjena, vremenu u kojem tehnologija u svim sverama zivota svakodnevno napreduje, tako napreduje I podrucje obrazovnih tehnologija.Prije svega, samo obrazovanje postaje potrebnije nego ikad.Osim klasicnog obrazovanja pojavljuje se I neformalno obrazovanje.Predvidja se da ce svaki radnik morati proci kroz proces sticanja novog znanja i novih vjestina barem dvaput u toku svoje karijere.To je reaultat

stalne promjene tehnologije i procedura na radnom mjestu.Dobar primjer tome je uvodjenje kompjuterske tehnologije gotovo u svim sverama poslovanja. Uvodjenje obrazovnih tehnologija omogucava stvaranje nove komunikacije medju ljudima.Tako se razna predavanja I seminari nastoje zamjeniti klasicnim oblikom obrazovanja u ucionici.Ovakvi oblici obrazovanja, ucenja kod kojih nema neposredni kontakt osobe koja vodi proces obrazovanja (ucitelj, mentor) naziva se ucenje na daljinu. Ovakvo obrazovanje naslo je svoju primjenu u raznim situacijama, npr. Kada ucenici nisu u stanju prisustovati natavi zbog posla ili geofrafske udaljenosti. Ucenje na daljinu omogucava stalno ucenje, studenti se profesionalno usavrsavaju na mjestu i vremenu koje samo odaberu, prolaze kroz materijal za ucenje i onom brzinom kojom oni sami zele. Materijal koji prati predavanja objavljuje se na internet serveru u obliku www internet stranica. Student ovim stranicama pristupa putem Internet pretrazivaca. Student ima mogucnost da postavi pitanje mentoru putem E mail-a I da dobije odgovor E mail-om.Pored objavljivanja svojih predavanja predavac moze objaviti I radove pojedinih studenata da bi na taj nacin bili dostupni svima. Nakon zavrsetka jedne tematske cjeline vrsi se provjera stecenog znanja.Test se radi putem Interneta, Test pitanja za svakoh studenta se biraju slucajno, iz baze pitanja za datu oblast.Pitanja u testu su koncipirana tako da student daje rjesenje biranjem nekog od ponudjenih odgovora ili upisivanjem svog odgovora. Rezultete testiranja student moze saznati odmah, sve zavisi od koncepcije. Ocigledne prednosti ovoga tipa ucenja su: - Studenti ne trebaju putovati u mjesto gdje se vrse predavanja - Predavanja su obicno dosta jeftinija od tradicionalnih - Student moze prelaziti materijale brzinom koja mu najvise odgovara Dobra svojstva ovoga modela toliko su bitna da ljudi najcesce daju prednost ovom obliku obrazovanja.Mnoge obrazovne ustanove usvajaju novu tehnologiju i prilagodjavaju svoje postojece programe za obrazovanje na daljinu.

Striming mediji
To stream ( stri : m ) engl.- teci, strujati, izlijevati se Streaming ( stri : ming ) engl.- kontinuirani tok podataka Striming je tehnika prijenosa podataka s Interneta koja omogucava da se oni obradjuju kao kontinuiran neprekidan niz.Oni se zasnivaju na koriscenju multimedijalnih tehnologija ( sinteza audio I vizuelne komunikacije ), nude korisniku prezentaciju obrazovnog sadrzaja na dinamican i eksplicitan nacin.Pracenje predavanja ili vjezbi uzivo upotrebom ovih medija omogucava studentu da dogadjaje vezane za e- ucenje prati iako je dislociran. Striming media- mediji koji koriste tehniku kontinuiranog toka podataka, zvucni i video zapisi koji se reproduktuju odmah nakon sto su preuzeti na korisnickom sistemu. Koristenejm ovakvih medija korisnik minimalizira vrijeme cekanja prilikom uzimanja datoteke.Naime, medijske i multimedijske datoteke pohranjuju se na striming posluzitelj u posebnom formatu tako da ih korisnikov preglednik ili izravno ukljuceni dodatak mogu poceti prikazivati podatke prije nego sto je na kompjuter prenesena cijela datoteka.Da bi striming bio uspjesan, korisnicka strana mora biti u mogucnosti prikupiti podatke i poslati ih u kontinuiranom nizu aplikaciji koja ih obradjuje i pretvara u zvuk, animaciju ili video. Striming se moze odvijati u stvarnom vremenu ili se pokrece na korisnikov zahtjev.

Veb dnevnik
Veb dnevnik, skraceno blog, kao I svaki novi koncept, tesko ga je izdefinisati dok se sam ne iskristalise.To je veb stranica koju sami korisnici uredjuju.Web logging blog se moze opisati kao dnevnik pojedinca ili interesne grupe.Blogging stranica predstavlja interaktivnu razmjenu znanja, komunikaciju izmedju studenata ili interesnih grupa.Neki autori objasnjavaju web logg kao licno izdavastvo na vebu i u dijelu zajednice.Korisnici Web loga imaju mogucnost unosa svojih komentara direktno na veb strani i na odredjeni link. Blogovi mogu biti individualni i kolaborativni.Mogu biti u obliku casopisa, tematski i privatni. Tipologija blogova je disciplina koja pokusava katalogizirati blog prema specificnosti teme o kojoj se pise. Pojedini blog alati omogucavaju

kategorizaciju tekstova, dok su drugi pisani sa osebnom strukom. Najcesca pojava su nespecificni blogovi koji zadiru u razne teme . Veliku popularnost blogovi mogu zahvaliti padom interesa za masovne medije. U SAD-u gledanje nacionalnih TV mreza te pisanih novina je u znatnom padu. Neprofitni autori kao i autori u pocetku svoje karijere okrecu se prema koloborativnim projektima u sta se ubrajaju i blogovi. Individualni blogovi cesto predstavljaju trac rubrike koje prenose minorne dogadjaje, glasine i privatne stavove.Kako najcesce nemaju urednistvo, vec se radi o laicima koji samostalno iznose teme koje su interesantne njima I skupini istomisljenika, javno mjenje blogove cesto smatra neozbiljnim. Ozbiljni kolaborativni projekti cesto ne izostaju za masovnim medijima.U tzv. ozbiljnoj zutoj stampi ponekad se prenose poluinformacije iznesene na blogu, sto pokazuje da ovaj informativni sistem ima i znacajan uticaj.

Virtuelna ucionica i graficki interfejs

Konstantno ucenje i usavrsavanje su imperativ vremena u kojem zivimo i osnova za zdravo drustvo i njegov prospiritet u vijeku koji pocinje.Danas u procesu edukacije veliki znacaj ima nastava u virtuelnoj ucionici.Virtuelne ucionice pocele su da se razvijaju 80-tih godina 20-tog vijeka u Americi na taj nacin sto su komunicirali preko telefona kao sredstva telekomunikacije. Danas preko Interneta virtuelne ucionice pohadja vise od 500.000 ucenika u 128 zemalja svijeta.Predavaci na virtuelnim ucionicama omogucavaju da sam proces sticanja znanja bude efikasan i zanimljiv.Oni su otvoreni za svakoga, bez obzira na pol, starost, nacionalnost, finansijsko stanje pojedinca ili bilo koji drugi faktor koji bi pojedincu onemogucio njegovo obrazovanje ako on zeli da se edukuje. Popularan izraz u obrazovanju generacija koje pohadjaju virtuelnu nastavu je EDUKACIJA dot. com GENERACIJE. Graficki interfejs predstavlja sistem softverskih komponenti, ikone, meni, komandne linije,koji korisnik koristi za interakciju sa operativnim sistemom.Komunikacija korisnik racunar odvija se preko ulaznih elemenata ( tastatura, mis ) i ima povratnu informaciju preko ekrana monitora.

Satelitski sistemi
Satelitski sistem koji pokriva cjelokupnu povrsinu planete zemlje je zamisao jos od davne 1947 godine, potekla od Artura Klarka, koji je teoretski dokazao da je to moguce uciniti sa osam satelita.Prvi satelit je bio pasivan, tj. Signal se samo odbijao od zemlje, a kasnije su sateliti postali aktivni, tj. Funkcionisu kao udaljena radio-relejna veza. Sateliti mogu biti geostacionarni, kao sto je satelit na 36 km od povrsine zemlje, sa orbitom u zemljinoj ravni koja preseca ekvator I krece se istom ugaonom brzinom kao i zemlja oko svoje zamisljene ose.Drugi sateliti nemaju geostecionanu orbitu vec su orbitirajuci I pokazuju svojstva kasnjenja i slabljenja signala.S obzirom da im je putanja na velikom rastojanju od zemlje kasnjenje signala je veliko i na granici dozvoljenog za govornu komunikaciju. Pojava kasnjenja nije od prevelike vaznosti dok je slabljenje vezano za sve atmosferske promjene koje mogu da uticu na slabljenje i povremeni prekid signala.Za ostvarivanje satelitske veze koriste se izgradjene satelitske stanice sirom planete i odgovarajuce satelitske antene. O znacaju satelitskih komercijalnih sistema u danasnjem svijetu komunikacija treba navesti cinjenicu da ne postoji ozbiljna institucija, kompanija ili grupa poslovnih ljudi, koja ne koristi sateliske sisteme.Procjenjuje se da satelitske sisteme koristi vise od 80 miliona korisnika sirom svijeta.

GPS sistem
Ideja GPS-A nastaje 1973. godine kada se trazio neki nepogresiv nacin navigacije, a tvorac ideje i realizacije je ministarstvo odbrane Sjedinjenih drzava. Do realizacije ideje se doslo nakon pet godina kada je lansiran prvi od 24 satelita ovog navigacijskog sistema.Poslednji satelit postavljen je u orbitu 26. juna 1993. godine, cime je kompletiran satelitski prsten oko nase planete, od sest slojeva po cetiri satelita.Na bilo kojoj tacki na svijetu moguce je vidjeti najmanje 4, a maksimalno 12 satelita.Osim americkog navigacijskog sistema, sistem za navigaciju ima i Rusija ( Glonass ), i Evrpoa ( Galileo ), koji je osmisljen 2001. godine kada je Evropska komisija usvojila projekat I konstatovala da zasad samo SAD (GPS) i Rusija (GLONAS) imaju razvijenu navigacionu tehnologiju, da su oba sistema finansirana za vojne potrebe, pa signali mogu biti blokirani ili zaustavljeni u bilo kom trenutku kako bi zastitili nacionalne interese.Evropa je prvi satelit lansirala 2005. godine i to iskljucivo za civilne potrebe. U toku 1998. gonine, nakon sto je Americki navigacioni sistem postigao punu funkcionalnost, Bill Klinton potpisuje ukaz kojim se nalaze da se u periodu od

2000. do 2006. godine ovaj sistem u potpunosti ponudi i civilnom sektoru, sa napomenom da SAD uvijek moze ukinuti tacan signal ako im je to neophodno za vojna dejstva.Da bi situacija bila jos komplikovanija postoje ometaci GPS-a cija je osnovna namjena ometanje kratanja navodjenih raketa. GPS sistem funkcionise izracunavanjem tacke presjeka sfera opisanih oko satelita.GPS prijemnik ocitava signale koje emituju sateliti, na osnovu njih odredjuje koliko iznosi kasnjenje i tako odredjuje udaljenost satelita od njega. Ima vise faktora koji uticu na tacnost mjerenja koordinata.Prvi se odnosi na propagaciju signala kroz jonosferu i troposferu zbog promjene svojstva u tim slojevima atmosfere ce doci do prelamanja puta kojim ide signal, tako da ce prelaziti veci put pa ce izgledati da je uredjaj dalje od satelita nego sto stvarno jeste.Na smanjenje preciznosti utice i broj vidljivih satelita, losa geometrija, ako ih primate samo iz jednog pravca, sto je problem u urbanim uslovima.

Razvoj tehnologije uredjaja

Dalji razvoj tehnologije uredjaja koji su dobili jake procesore , vise memorije i bolje ekrane, doveo je do pojave novih GPS dodataka koji postaju mali, vodootporni i sl., ali i do ekrana koji mogu prikazati mapu.Memorija je bitan faktor, jer u autu ili na notebook uredjajima mape drzite ili na CD/DVD-u ili na hard disku. Flash memorijske kartice su drasticno pojeftinile u poslednjih par godina, ekrani su napredovali, dobili boji, procesori su jos brzi, baterije sve duze izdrzavaju, a i broj modela je sve veci, tako da ce svako naci idealnu kombinaciju.Ako zelite da se setate po gradu i ponekad krenete automobilom, usput dobijate i plejer za muziku uz druge multimedijalne sadrzaje.Ako pak zelite da istrazujete prirodu, imate uredjaje u mnogo verzija, sa ugradjenim kompasima, barometrima, tokivoki opcijama, otporne na vremenske uslove. Poceli su I da se ugradjuju I u fotoaparate.Svi se povezuju sa kompjuterom, tako da vam je omoguceno da cuvate detaljne podatke o svom kretanju.

LITERATURA
1. Clark, A. J., "Multi-echelon Inventory Theory - a Retrospective", International Journal of Production Economics, 35 (1994) 271-275. 2. Miler, D. V., and Starr, M. K., Executive Decisions and Operations Research, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, 1969. 3. www.microsoft.com, novembar 2002. 4.www.wikipedia.com/multimedija