Streven naar financiële zelfstandigheid in Afrika

Nairobi (Kenya), januari 1997

MacMillan Kiiru

Introductie
Meer dan ooit tevoren heeft de kerk in Afrika, noodgedwongen, te
maken gekregen met het onderwerp ‘streven naar financiële
zelfstandigheid’. Het verwerven, gebruiken, en in goed
rentmeesterschap beheren van alle door God gegeven middelen is een
hoofdbezigheid geworden van veel kerkbesturen, kerkvergaderingen
en commissies. Aan de ene kant is er, voor zowel nieuwe als oude
christelijke organisaties, de worsteling om het hoofd boven water te
houden vanwege een schaarste aan middelen. Aan de andere kant,
zijn er nu kerken en christelijke organisaties wiens belangrijkste zorg
is, hoe zij meer van hun middelen kunnen ontdekken en gebruiken in
hun eigen, zich uitbreidende werk in Gods Koninkrijk.

Achtergrond
De vraag naar middelen voor het uitvoeren van het werk in Gods
Koninkrijk is nooit groter geweest, dan nu aan het eind van de 20ste
eeuw. Aanleiding hiervoor zijn een aantal factoren, zoals de volgende:

1. Toenemende vraag naar zowel efficiëntie en effectiviteit, als naar

het leveren van producten en diensten van goede kwaliteit.

2. Concurrentiestrijd om en kopiëren van steeds schaarser

wordende bronnen door een veelheid aan kerken en christelijke
organisaties.

3. Een vermoeid raken van Westerse donoren en een toenemende

vraag van Westerse christelijke donateurs naar een verantwoording
van de besteding.

4. Een toenemende vraag naar en zorg om zelf op lange termijn in

het financieel onderhoud van het kerkelijk werk te kunnen voorzien,
in tegenstelling tot oneindige ongezonde afhankelijkheid van
middelen van buitenaf.

5. Enorme groei van de kerk in Afrika en betrokkenheid voor

kerkplanting, discipelschap, en christelijke zorg.

This article was downloaded from

Missionsandmoney.eu
De traditionele gerichtheid op het Westen voor het voorzien in
middelen die hard nodig zijn voor het kerkelijk werk, heeft in het
zoeken naar plaatselijk beschikbare middelen de zaken helaas niet
veel verder geholpen. Ook is het treurig dat voor het voorzien in
materiële behoeften voor het christelijke werk, afhankelijkheid van
God vervangen is door materialisme en hebzucht, en dat er erg weinig
goed onderwijs in, en uitoefening van christelijk rentmeesterschap is.

De nieuwe visie
In het recente verleden heeft een aantal kerkleiders hun ernstige
bezorgdheid uitgedrukt met betrekking tot de onderwerpen
‘dependency’ (ongezonde afhankelijkheid van geld van buitenaf), en
‘het streven naar financiële zelfstandigheid’, niet alleen voor hun eigen
kerken en denominaties, maar voor de hele kerk in Afrika. Deze
bezorgdheid heeft ertoe geleid dat motieven grondig doorzocht
werden, met berouw als gevolg. Het leidde ook tot vertrouwen op God,
voor een nieuwe houding en een nieuwe toewijding voor het voorzien
in eigen plaatselijke middelen die nodig zijn voor christelijk werk. De
uitdaging die Paulus aan de kerken in Korinthe omschreef in 2 Korinthe
9:8 is nog nooit zo relevant geweest als nu. "En God heeft de macht u
te overstelpen met al Zijn gaven, zodat u altijd en in alle opzichten
voldoende voor uzelf hebt, en ook nog ruimschoots kunt bijdragen aan
allerlei goed werk".

Ik heb de gelegenheid gehad om conferenties over rentmeesterschap

te organiseren, voornamelijk in Oost- en Zuid-Afrika, waar door een
nieuwe bezieling en een verlangen om materiële steun in te zamelen
voor christelijk werk zeer goede resultaten zijn behaald. De God van
de schepping vraagt van ons dat we de volledige verantwoordelijkheid
voor deze schepping op ons nemen, en dat we de middelen die Hij ons
gegeven heeft om werk in Zijn Koninkrijk te doen,
vermenigvuldigen.Wij zijn rentmeesters van Gods enorme hoeveelheid
aan middelen en als we ons dit realiseren, zal het werk in Gods
Koninkrijk niet lijden onder het gebrek aan financiële steun.

Strategie voor financiële zelfstandigheid

Met de juiste geestelijke visie op het inzamelen van steun in hun eigen
gemeenschap, bewijzen Afrikaanse kerken dat zij succesvol kunnen
zijn. Zij die de nadruk legden op een goede verhouding met God, zijn
getuige geweest van het verlangen van hun gemeenteleden om bij te
dragen aan het werk in het Koninkrijk van God. Veel van de nieuwe
onafhankelijke kerken in Afrika beleven nu enorme doorbraken in het
inzamelen van steun voor hun werk. Het geheim om dit te kunen
bereiken is onderwijs geweest, en het stellen van christenen voor de

This article was downloaded from

Missionsandmoney.eu
uitdaging om een deel van hun rijkdom en/of zegeningen terug te
geven aan God. Hun geloof in God en hun toewijding voor Zijn werk
hebben tot gevolg gehad dat projecten zoals gebouwen en op de
gemeenschap gerichte programma’s volledig door plaatselijke
kerkleden gefinancierd worden.

Een van de uitkomsten van een onderzoek dat uitgevoerd is door de

Daystar University in Nairobi en een aantal andere christelijke
organisaties op het gebied van ‘lokaal geven’, gaf aan dat kerkleden
meer dan bereid zijn om hun eigen kerken en daaraan verbonden
organisaties, als hun voorganger hen in vertrouwen neemt over op
welke gebieden er behoefte is aan steun. Helaas worden er ook
benaderingen gebruikt, die inmiddels uit de tijd zijn, en die de kerk
hinderen. Deze moeten worden vervangen door creatieve en
enerverende benaderingen om te geven voor het werk in Gods
Koninkrijk.

De prijs die betaald moet worden

Plannen maken en werken om het doel van financiële zelfstandigheid
te bereiken in het kerkelijk werk, mag misschien klinken als zo’n
aantrekkelijke mogelijkheid, dat velen denken dat het een eenvoudige
opgave is om dit tot stand te brengen. Niets is verder van de
waarheid. Het ‘prijskaartje’ aan het doel van financiële zelfstandigheid
is nogal hoog in termen van houdingen, levensstijl en het stellen van
prioriteiten voor de beschikbare middelen. Het is een eenzame weg om
aan mensen voor te stellen dat dependency alleen aangepakt kan
worden door zulke drastische maatregelen als het weigeren van hulp
en donaties van gewillige donoren uit de Westerse wereld. Het kan ook
een pijnlijk proces zijn om te weigeren een salarisverhoging, of een
dure levensstijl te accepteren, om de financiële last te verkleinen die
rust op hen die ervoor moeten betalen – in het bijzonder als dit van
beperkte middelen uit de eigen gemeenschap moet gebeuren.

Tenslotte, om achterhaalde structuren en traditionele benaderingen

om werk in Gods koninkrijk te financieren af te schaffen, en deze te
vervangen met meer geschikte methodes, maakt deel uit van de hoge
prijs die betaald moet worden voor financiële zelfstandigheid. Het eind
van het liedje is, dat de uitdaging precies op de ‘stoep’ van de
kerkleiders belandt, die er altijd terug voor geschrokken zijn om dit
probleem eerlijk onder ogen te zien. Er is een Afrikaans spreekwoord
dat zegt: ‘De boom op wiens takken je zit, kun je niet snoeien’.
Kerkleiders hebben vaak op ‘veilig’ gespeeld, dit tot nadeel van de
kerk in termen van het inzamelen van steun in de eigen gemeenschap
voor hun werk.

This article was downloaded from

Missionsandmoney.eu
Conclusie
De toekomst van de kerk in Afrika ziet er veelbelovend uit, maar niet
zonder prijs. Denk eraan: ‘Als de graankorrel niet sterft, blijft het
slechts één graankorrel. Maar wanneer hij sterft, draagt hij veel
vrucht’. De tekenen zijn daar voor een kerk die vastbesloten is om God
te zoeken en volledig afhankelijk te zijn van Hem voor het voorzien in
de middelen die zo hard nodig zijn voor het werk. Prijs God, dat Hij
heeft voorzien in alles wat nodig is voor Zijn werk, door de zegeningen
en gaven die Hij Zijn volgelingen wil geven. Waarvan geloof in Hem
niet de minste is.

MacMillan Kiiru is senior Partner voor Lenmac Consultancy. Lenmac

Consultancy richt zich op dienstverlening aan christelijke organisaties
in Afrika, met als doel het werven van fondsen in Afrika)

This article was downloaded from

Missionsandmoney.eu