Вы находитесь на странице: 1из 1

TR 03-08-09 katern 2 pagina 18

Na bijna 50 jaar missiewerk keerde pater Jack Ermers


deze zomer terug naar Nederland. Zijn remigratie gaat
gepaard met een probleem dat ook veel van zijn
collega’s parten speelt: na decennia in de tropen
terugkeren naar een land dat geen echt thuis meer is.
„Ik vind het verschrikkelijk.” Trouw bezocht Ermers
vlak voor zijn vertrek.

Jack Ermers, bijna een halve eeuw


missionaris.

Terugkeer
van een
missionaris Kinderen spelen bij het opvanghuis van pater Jack Ermers in Addis Abeba. FOTO’S PETTERIK WIGGERS

Bram Wicherink Et h io p ië
Addis Abeba, Ethiopië
De lazaristen
N

SAOEDI-
ijl

D
e kakofonie van kindergelui- EGYPTE ARABIË
den op de speelplaats die aan Pater Ermers behoort tot de lazaristen. Deze or-
het woonhuis van Jack Er- de is gesticht in 1652 als de Congregatie der Mis-
mers grenst, vormt het achtergrond- sie. Aan het eerste klooster dat de orde bewoon-
decor in het gesprek met de 78-jarige de in Parijs, Saint Lazare, dankt de orde haar an-
lazarist: „Hoor je hun geschreeuw? Ro d e dere naam. De lazaristen hebben een sterke tra-
Dat geluid zal ik nog het meeste mis- ditie van missiewerk.
sen.” Ze e De orde vestigde zich aan het eind van de negen-
De spelende kinderen – allemaal Khartoem ERI- tiende eeuw in Nederland. Traditiegetrouw zijn
Bla
met een fysieke beperking – krijgen u
TREA JEMEN de lazaristen uit Nederland vooral actief in Bra-
onderdak en verzorging in een te- zilië, China, Indonesië en Ethiopië. Ze verkondi-
w
eN

huis dat al dertig jaar onder leiding Da r f u r gen er het evangelie, geven onderwijs en staan
e NNi ij jl l

ij l

SOEDAN
staat van Father Jack, zoals Ermers zieken bij.
DJIBOUTI
bij de meesten bekend is. Ze zijn in Paus Benedictus XVI benoemde een paar weken
i ti tt te

afwachting of herstellende van een geleden de Nederlandse lazarist en missiepries-


Addis Abeba
WW

So m a lila n d
operatie die ze met financiële hulp ter Theo van Ruijven tot bisschop van het bis-
la n

van Ermers’ stichting ’Alemachen’ dom Nekemte in Ethiopië. Hij is de vierde Ne-
nt
Pu

en een aantal weldoeners onder- derlander die deze post krijgt toegewezen.
gaan. Zu id - Een bekende lazarist was de voormalige bis-
Het is pater Jack te doen om het So e d a n schop van Haarlem, Henricus Bomers. Ook hij is
helpen van deze kinderen, niet meer bisschop in Ethiopië geweest, van 1978 tot 1983.
SOMALIË
en niet minder, vertelt hij: „Onze or- Na bijna een halve eeuw missiewerk: „Mijn geest wil blijven, maar mijn lichaam moet terug.”
de staat voor hulp aan de armen en OEGANDA
dit huis is opgericht om gehandicap- DEMOCRATISCHE Mogadishu
te kinderen uit het binnenland te REPUBLIEK KENIA
steunen die zich een operatie niet KONGO kelijk te moeten vertrekken. Mijn en hield van de bevolking die in al
kunnen veroorloven, ongeacht hun In d isch e geest wil blijven, maar mijn lichaam haar armoede zo trots en waardig Jaren zestig: iedere Nederlandse katholiek kende wel een missionaris
afkomst of religie. We doen niet aan RWANDA Nairobi moet terug.” bleef.”
Oce a a n
zieltjes winnen. Dat is niet onze mis- BURUNDI Het is het lot van veel missionaris- Wel moest Ermers zijn missiepost Er zijn steeds minder Nederlandse In de eeuw daarvoor was hun aan- narissen in 48 verschillende lan-
sie en daarbuiten zou ik het een mis- 400 km TANZANIA sen wanneer ze op leeftijd komen: in de binnenlanden verlaten. Hij ver- missionarissen – de katholieke tal steeds verder gegroeid, van en- den. De landen waar de meeste mis-
bruik maken vinden van onze posi- zich gedwongen zien het land waar trok naar de hoofdstad, Addis Abeba, term voor zendelingen – actief. kele tientallen halverwege de ne- sionarissen actief waren zijn Indo-
tie. Het enige dat we van de kinderen ze vaak decennia lang hebben ge- en ging er niet meer weg. Tot nu. De meeste missionarissen, die zich gentiende eeuw, tot enkele honder- nesië, de Nederlandse Antillen, Su-
vragen is in gebed te gaan voor de woond te verlaten. De pater heeft geworsteld met zijn behalve met zendingswerk ook den aan het eind van die eeuw. In riname, Ghana, Tanzania, India, Fi-
maaltijden.” Ermers woonde bijna vijftig jaar in afscheid. Een paar dagen voor zijn vaak met ontwikkelingswerk bezig- 1924 waren er 3000 missionarissen lippijnen, Brazilië en Chili. In de
De veelal ondervoede kinderen Ethiopische bodem zette. „De eerste zijn”, concludeert hij. Ethiopië. Hij overleefde de stormen vertrek kwamen Nederlandse fami- houden, zijn ook niet meer de jong- actief. loop der tijd is in 95 landen, op vijf
krijgen vier keer per dag te eten om missiepost waar ik werkte, was gele- De beslissing te vertrekken was van het Afrikaanse land. Het zwaar- lieleden naar om hem in zijn laatste ste. Vóór de Tweede Wereldoorlog trok- continenten, missiewerk vanuit Ne-
ze te laten aansterken voor hun ope- gen in de binnenlanden van Ethio- moeilijk, het vertellen van het droe- ste onweer beleefde hij in 1978 toen dagen in het land en bij de terugreis Nederland kent een rijke missietra- ken de meeste missionarissen naar derland georganiseerd. Dat het mis-
ratie. Deze hoeveelheid maaltijden pië. Het was een ontoegankelijke ve nieuws aan zijn medewerkers dra- het communistische regime hem en te vergezellen. Veel om mee terug te ditie: in de eerste helft van de jaren een van de Nederlandse koloniën siewerk niet altijd ongevaarlijk is,
is een uitzonderlijk gegeven in dit plek, maar ik liep met gemak veertig matisch. Hij vertelt met tranen in zijn confraters wegjoeg van hun nemen heeft hij niet. Een stel cd’s, zestig kende vrijwel elke katholiek en naar Afrika. Dat veranderde na blijkt uit de cijfers: in de twintigste
land dat sinds decennia door voed- kilometer met mijn muilezel om er zijn ogen en onvaste stem over het werkterrein en hen het land uit wil- een paar schilderijtjes en misschien wel een missionaris. Een op de tien de Wereldoorlog: door de dekoloni- eeuw kostte het werk aan 142 mis-
selproblemen wordt geteisterd. Dat te komen. Nu ben ik na 150 meter moment dat hij zijn besluit kenbaar de zetten. een boek. En dan natuurlijk de schat missionarissen in de wereld kwam satie kwam het missiewerk onder sionarissen het leven.
de kinderen daarnaast ook nog eens buiten adem.” maakte. „Ze noemden me een spion en pak- van een halve eeuw aan herinnerin- uit Nederland (terwijl het aantal druk te staan. De missionarissen Na 1963 liep het aantal Nederland-
onder twee dekens slapen, is volgens De pater is lichamelijk op. Met vijf „De huilpartijen waren vreselijk. ten alles van me af behalve de broek gen. Hoe hij zijn tijd in Ethiopië zou Nederlandse katholieken op dat konden niet langer op de bescher- se missionarissen stevig terug. In
de pater ’het summum’ voor ze. omleidingen bij zijn hart, ademha- Met sommige stafleden werk ik al die ik aan mijn kont had.” Na de no- willen beschrijven? „Onmogelijk moment amper 2 procent van het ming van de eigen koloniale rege- 1972 waren er nog 7608, in 1985
Ermers komt moeizaam uit zijn lingsproblemen en benen die het la- meer dan dertig jaar. We zijn als een dige gesprekken mochten de geeste- mooi.” totaal aantal katholieken uitmaak- ring rekenen. Steeds meer missio- 4417. Vijftien jaar later, in 2000,
stoel om een rondleiding over het ten afweten, gaat het niet meer. „Ik familie. Niemand zag dit aankomen, lijken blijven en dat was ook alles te). Op het hoogtepunt, in 1963, wa- narissen trokken in die tijd naar ware er nog 1803. Momenteel zijn
terrein te geven. Hij is geenszins de kan in dit werk niets meer beteke- ook ik niet. Ik heb altijd gedacht dat wat de pater wilde: „Ik was ontzet- Inmiddels is Jack Ermers teruggekeerd ren er 8806 Nederlandse missiona- landen in Latijns-Amerika. In 1969 er nog een krappe duizend Neder-
kwieke vent die in 1961 voet op nen. Het heeft geen zin hier langer te ik hier zou blijven. Het is verschrik- tend verknocht geraakt aan dit land naar Nederland. rissen. werkten 8482 Nederlandse missio- landse missionarissen over.

Вам также может понравиться