""

Ouvrage ralis dans le cadre du

programme d'aide la publication
Pouchkine avec le soutien du Ministre
des Affaires Etrangres franais et de
l'Ambassade de France en Russie.

Michel Foucault

dits et crits

articles politiques
confrences
interviews
1970 -1984

Editions Gallimard 1994

1970 -1984

2005

 87.3<4>
1/14
94

94

: , . 2 / . .
. . . . . .:
, 2005. 320 . ( ).
ISBN 5-901574-45-1
. , 2,

XX .,
2003 . 2 , , 1971 1982 ., ,
: ? ?
, , ,
, ?
87.3<4>

ISBN 5-9015 74-45-1

Les text sont extraits des Dits et crits

de Michel Foucault, Edition publie
sous la direction Daniel Defert et
Franois Ewald
Editions Gallimard 1994
The University of Utah Press 1981,
"Omnes et singulatim"
. , , 2005
. , , 2005
, 2005

( 1972)

7
7
16
27

( 1973)
I
II
III
IV
V

40
57
77
101
122
144

( 1978)

178

( 1978)

183

( 1980)

212

Omnes et Singulatim:
( 1981 )

285

(1972)

2

.-. : :

(, , ,
. .). (, , . .). , ,
?
3

. : .
.

,
? ,
, ,
, .
. : , ,
, ,
?
. : . , . , ,
. ,
, , , , , ,
.

, , , , ,
- ,
, , , ,
. , XV . ,
, ,
; , , .
, , ,
. , XIX . , ,
, ,
, . . , , ,
, ( ,
),
, .
. : , , :
, ,
, , .. , , ,
; ?
8

. : . ,
, , , . . ,
, . : , ,
, . 18201830- .,
, ,
, :
, . : ; : ?
.
. : , , . ,
. , ,

, .
. : , , XIX .,
,
: , . .,
; , . ,

. ,
: ... , .
5

. : , , , : , . ,
? ? ,
, . , , ,
;
, , , ,
, . , ?
. :
, , ,
, , , . , , ,
.
, ,
, , , , , . ,
. , , , . ,
, , ,
10

? , , ,
, ;
, ,
- ,
, , , , : , ,
,
? ? , .
,
,
?
. : "Topique"6
. , ,

?
. : ,
, ,

, , . ,
, ,
.
. :
, .
, , : ,
11

( , , : ? ),
, ,
, , , XIX . , XX . ,
, . , : , , .., ,
, , . .
7

.-. : , XVII . .
, :
, , , : ? ,
, , , , ,
. 1670 .:
? , ,
, . , ,
, ,
-
, . , . , ,
:
XIX .
. , ,
,
12

, , .
,
.
,
XIX ., ;
, , , , . ,
III? , ,
:
, .
8

. : , ,

. XIX ., . . , ,
, () , , , , .
, ,
, , , ,
. , ,
. , , ,
, ,
, , (, . .). , ,
,
, .
13

. :
.
,
, ; , ,
, .
9
; : ; ,
-, - , , .
, ,
, ; , , ; , . ,
, .
. : , , ;
,
, ,
, .
. :
,
.
. : , : .
.-. : .
14

, . ,

.
, , ..
. ,
1935 . ,
, ,
, , .
, 10
, . ,
, : ,
, .
. : ,
, ,
. , ,
, , ,
, . , , . : .
,
, , , , ,
, , ;
, .

. , ,
15

, ,
, ,
, . , ,
, , ,
.

.-.: :
.
,
. .
, , .
, ?
,
? . ?
. : , , ,
: ,
.
16

. , ,
, , ,
, , , , ,
, .
, , , ,
,
.
. :
, ,
.
. : -
- ,
, ,
, ,

, .
, ? ,
, , , ,
, , , ,
. ? : :
, , ,
,
, , , .
,
2-336

17

. ,

- ,
, , , ,
, .
.: , . ,
; :
!
. : , , -
, ,

.
. : ,
,
, ,
, ,
.
. : , , ,
. , ,
- ? * ...
. 11: -
, , ,
18

. ,
( ). . , , ,
,
, ;
.
, (,
) . 12
, Weifare State , . .
, -
.
,
. ,
,
. .
: , ,
. , , ,
, . . .
, .
. 13:
, , . ,
19

, ,
. , ,
, , , , ,
, , .
, : , ,
,
, . , .
. ,

, , - -
. ?
, ?
.: ,
, , , ,
; ,
.. , grosso modo,
: , , , , . . ,
, , .
.-. : , ?
20

. : .
.-. : . -
, ,
: ,
.
,
, ,

, . , ,
,

,
, , .
. : ,
, 50% , 19% , , , 69% ,
. , , ...
.-. : ,

, :
, , , , . ,
, ,
.
.
21

. : ,
, .
? , :
,
,
, ,
. -, .
.-. : ,
. , , ,
, :
? : . : . , , ',
: ,
;
, .
, - ,
, , ,
, . ,
, ,
.
. : : ? :

? , . , ,
,
22

, . ?
,
- ? , .
. : , - , , ,
, , , , , , ,
, ,
. , , ,
. : , ,
, , , , . ,
,
, .
. : ,
', , ,
, ,
,
. ,
, '.
23

, ,
, , , , , .
. : ,
:

, . ?
. :
, , . , , , ,
.
. : , . ? , .

?
,
. ? .
. : ,
. ,
. , ; ,
, .
24

. : , .
' ?
. : , . , ,
, , .
, , , ,

, . ,
, , . , ,

, , ,
, ,
.
,
(,
, ) .
. : - ,
.
, , ( - ),
, . . . ,
, .
25

. :
?
. : , , ,
.
. : :
. ; , .
, ; . ,
,
. , : ,
,
,
.
. :
, : , ,
,
, ; .
, , , , -, . ,
( ) .
XIX . - , , .
,
26

; ,
14
, . , , ;
. XIX . - .
, ,
,
; , , , .
, ,

, ,
. , .

.-.:
, :
, ?
?
?
.-. : - ,
, , ,
. , , . ,
27

.
. ,
, . ; ,
. , , .
,
, : ,

; , , . , ,
, ,
.
. : ,
, : ? , ,
. ,
, . ,
, , . . ? -,
, , . ,
- , , ?
. : : ,
28

, , , , , , , , , ..
.
, ,
: , ,
.
,
. .
, , , , , . .
, . . : ,
.

.
, ,
; ,
. ,
:
,
, . . ,
. , , , , , . , ,
29

,
.
. : , , . ,
, , ,
; , ,
. ,
; , , ,
, . ,

.
. : , , : , , , , , (
) , ,
. . , ,
, . .?
,
, ,
, , ,
, , , , .
1789,1848 1870 .

30

: , . ,
, : ,
,
. ,
, , , . ,
: , . .

. ,
, , .
. : , ,
,
, .
.-. : , XIX .
, . - - .
. . , , ,

. , ,
, , ,
.
31

. ,
, : ,
.
, , ,
, .
. : , ,
.
: . , , ,
, , .
.-. : , ?
. :
.
,
, ( , ) , , .
, , ,
,
.

,
,
32

, ?
, , ,
. , ,
, ,
? . , -
. , ,
, , .
. : . ; , ,
. . ,
, , - , : .
, ,
, , .
. : ,
, - ,
, , , ,
, ,
.
.: , , ,
: , , ,
3-336

33

, ,
.
. : , - , .
.
. : :
, ,
, , . , , -
. , ,
(intelligentsia) , . ., , 1968 ., , .
, , : , ?

. XIX .
; , , .
. : ,
, , , , ,
,
? , , 15 , (, , ...)
34

, , ; , ,
, .
.
, , ,
(, ...),
. - Weifare State,

, ; ,
(. , ).
. : , , , , , . ,
, . , , .
, , , . , , ,
, : . .
. : : ? ,
,
?
,
35

, ; ,
, . - :
16
, ...
.
. : , .
; . ? ,
,
.
, , .

?
. : , : -,
; , ,
, .
-, ,
.
. : , ? :
, , ,
. , :
, , , ,
36

. ,
. ,
- , ,
.
: , , , , , , .
, ,

, , .
, ,
, . ., ,
, (
), . .
, , , ,
, .
, , ,
, , 17,
.
.: ,
, ; ,
, ,
,
, ,
37

,
. -
, , , ,
, , .

1. ( .-. , . ,
. , . , . , . , .-. , . ), Esprit. 413: Normalisation et Contrle social
(Pourquoi le travail social?)//Avril mai 1972. P. 678703.
2. - "Esprit" GIP
( ).
3. , -,

.
.
4. .
5. .
6. Donzelot /., Espace clos, travail et moralisation. Gense et
transformation parallles de la prison et de l'hpital psychiatrique,
Topique. 3. Mai 1970. P. 125152; Le troisime ge de la rpression/
/ ibid. ' 6. Mai 1972. P. 93130.
7. , , "Revue franaise de sociologie".
8. , , CFDT ( ) "Nouvel
Observateur".
9. Baudelot , Establet R., L'Ecole capitaliste en France, Paris:
Maspero, 1971.
10. Goffman E., Asylums. New York Doudleday, 1961 (Asiles.
Etudes sur la condition sociale des malades mentaux et des autres
exclus/Trad. et L.Lan. Paris, Ed. de Minuit, coll. Le Sens
Commun, 1968).
11. "Esprit".
12. (.). ..
13. , (Paris, Editions ouvrires, 1967).

38


14. : "instituteur" , ,
. ..
15.
- . ..
16. M.
1958 .
17. : -,
1968 .



--, 21 25 1973 .
I
, , , - ,
,
.
, , . ,
, , ,
, ,
.
,
, -

. - ,
, - , , .
:

? : ,
, ,
. ,
,
, : , ,
,
40

,
.
, , ,
, ,

.
, , , .
, , XIX . , , ,
, , . , ,
,
. ,

.
,
. , , ,
,
.
,
, , , . . ,
, , , . (langage)1 ,
.
41

,
,
( ) , games,
, , ,
.
, . , ,
.
, , , , .
,
, , , , . , ,
, , , .

,

. , , . ,
, ,
, , -,
, (

).
, , ,
, , .
42

,
, , . .

. , , : , , ,
,
.
,
.
, ,
, , , .
: . , ,
: ,
. , , , ,
, , ,
, , ,
, , ,
-
.
, , ,
, ,
, ,
43

, , , ,
,
,
, , .
, :

. ,
. enqute2

XV XVIII ., , , , , ,
, .
?
- , , .

. , ,
, , ,
.
XIX . , ,
, ' 3 .
, , , . ,
,
XIX .,
,
.
44

, ,
.
,
: .
, , ,
.
preuve4 .
, , , .
,
, . ,
, , , , , , -, ,
. ,
, .
,
.
, 1873 ., . : ,
, ,
.
" "5.

, , , :
45

. , ,
.
, ,
1873 . , . , , , ,
, , .

.
, . *
Erfindung, . ,
, :
. ,
, ;
Erfindung, , Ursprung.
.
. , , -,

, ,
Ursprung
,
, .
:
, , , - ,

, .
, , ,
, . , Ursprung,
, . . Erfindung .
,
46

. ;
.
Ursprung, , , Erfindung ,
.
, , , , Ursprung, ,
Ursprung'a ,
6. -


, , , ,
. .

, , , 7. . ,
, , .
, Erfindung, ,
, , , ,
, , . Erfindung.
,
.
. ,
, ,
,
. , ,
, , . ,
, .
, . ,
, , .
47

, , , .
, , ,
. , ,
, , , . , , , , ,
. , , . .
, , , , . , , ,
. , , , , , .
; . , , ,
, .
, ,
, , ; , . , -.
.
. , , ,
. , ;
, , .
48

, , . ,
,
. , , , .
,
.
, , ,
, . ,
,
. , , ,
, , ,
, .

, .
, 109: , , , , ,
8
, , , . , .
, . , , , , , .
. , -
.
. , ,
, , , ;
- .
, ,
-.

49

, .
, ,
.
,
, . . ,
, ?

, , ? ,
, ? , ,
, ,
.
,
,
.

, , ,
. , , ,
, : 9
? ?

, .
-, , . . , , ,
, ,
, ,
.
, , ,
50

,
, .
. , , ,
, ,
, ,

.
, .
, ,
, , .
,
, , ,
,
,
, , ,
? , .
, 333,
. , ?,
, intelligere, , ridere, lugere detestari 10 . , ,
, , , ,
,
. , - .
, , . Intelligere, ,
, , ,
51

, ridere, , lugere, , detestari, .

,
, ( ), . . , 11.
.
,
, ,
,
, , , , , ,
, ,
. ,
,
, .
, .
: ,
, ,
.
, ,

, , , .
, ,
, ,
, , , ,
, . ,
,
. , , , , ,
, , , ,
52

, , , .
, , ,
;
,
; , .
.
,
, ,
, , .
, :
, .
,
, .
, , , , , ,
.
, , , .
, ,
, , ,
, , , . , ,
, ,
, , ,

.
,
, .
53

, : , ; ,

, .
. -,
, ,
, ,
, , , , ,
.
, ,
, , , .
, , ,
.
, , -- .
, . --, .
: - , ,
[...] , " ", "
", " "12. , --,

13. , , .
,
54

, , ,

. , . , .
, , , , .
, , , . ,
, ,
, , , ,
. ,
,
; ,
- ,
. ,
, .
,
,
, , . , .
,
.

, , .
55

, ,
, .
. , , , , . ,
,
, tte--tte14. - , , . , , ,
: .
,
, , : .
. , , , ,
,
,
, , , , .

. -
, , , , ,
. , , ,
.
56

,
, , , , .
, ,

, , .
,
.

,
,
,
, .
,
, ,
.
II
, ,

.
.
1
- .
, , , ,
. , ,
,
57

, , , ,

, , ,
.
, , , ,
, , ,
,
,
. , , , , ,
. , .
,
, ,
, , , ,
, , .
, ,
, ,
-,
, , , ,
. , , ,
,
. , , , . , .
, 2,
,
,
58

, , . ,
, ,
, . ,
, ,
, , , ,
.
, , , ,
, , , , ,
: ,
. -,
. . , ,
, . .
3 , , . , , , ,
, ,
, ,
. ,
, ; , . , , ,
.
59

.
, 4 .
,
, , , , , .
,

, , ,
, , . , . , , ,
, ,
. : , ? , ,
, , ,
. ,
. , . : :
: :
, , . , preuve5,
, , , 6.
.
, -
. , .
, , , ,
60

, . , , .

,
, , , .
.
.
,
, . . ,
. , .
, , : ,
, . ,
:
, . ,
. , . 7
.
-, ,
.
, - , , , , , .
, , .
. ,
,
.
.
61

,
, ,
. .
,
. , , .
: .
, , : , ? , , , , .
: . , ;
, , , . :
? : , .
: ? , , ,
. ,
. .
: . .
,
-, -,
. -, , ,
, , , ,
, , , 8.
, , ;
, ;
, , . , , - .
. , : .
, , , , .
62

, , , ,
. : , ; , . .
, , .
: . :
, ,
. : , . :
, .
, , ; ,
.
, , , . , , - , , , , ,
, ,
. ,
. ,
. : ,
.
,
, . , ,
. ,
.
. ,
, : , ,
. ,
. : : ; , , , -
63

. ,
:
,
. , : ,
, , , .
,
, ,
, . , . - , ,
, . , , ,
.
,
.
, . ,
, : , ,
. :
.
:
. , ,
, , , , ,
: - ,
, .
, ,
, ,
.
. ,
,
64

, , , , , ,
. .
, .
,
, , ,

. , , , ,
, ,
.
.
.
9, . , , , ,
, , , , .
, . .
. , , , ,
.
, . , ,
, . ,
, , .
K^fi

65

,
, : , ,
.

, , , , , .
, .
:
. , .
. . , , , , , .
, , .
, . ,
,
. , , .
, , -, , , ,
, . - , , .
.
-
, . ,
,
. , ,
, ,
66

. .
, , ,
, , , . .
, .
, , , ,
. , ,
, .
.
, ,
, . ,
, , .
.
; , . , , , , , .
: , . ,
.
, ,
. ,
. , ,
. , ?
. , , ,
67

, , , , , , ,
. , , .
. ,
, , .
, ,
, , , ,
. ,
.
: , -, . 10. ,
, , . , -
-, -.
?
. , .
, ,
, , -,
, - , ,
.
-.
11
, :
- , ,
. -
.
. ?
.
68

- , ,
.
, .
:
, :
. , .
, ,
, , ,
, :
; ,
12.
,
. .
:
, , ,
, ,
13. , , ,
.
,
.
-
, : ,
14
, , ,
, -
, , . : ,
, ,
; ,
15
; , .
. ,
, . . , ,
, ,
? .
69

, ,
,
.
. , ,
,
. , , , , : 16.
17, ,
.
: , , , , ,
: ; , .

, : , 18, . .: ,
. : , . .:
! .
.
? ? , . 19, , ; ,
, .
,
, .

. . , ,
, , ,
. .
. ,
, ,
70

, .
. , , , ,
.
.
, , ,
VI V . . . , ,
, . ,
.
, , ;
, . , , ,
, . , , , , . , 20,
, , . . ,
, , , , ,
VI . . , VII
VI . .
,
, . ,
.
,
. , , ,
. , :
71

; , , ,
;
, 21. , , , ,
, , , ,
22. , , , , . .
,
.
. ,
, , , : , ,
23. . , , ,
, . , ,
, ,
, V .
: .

, .
, . ,
, , , . .
. ,
, , , , ,
.
? ? . , , ,
72

, ,
24. , , , .
, , -
. ,
, .
, , .
?
. . ,
, .
:
;
. :
, ?
, ;
, - , . , , . , , . :
, , , .
, ,
25
. ,
: . , , .
, ,
, , - ,
, , .
.
, , ,
,
. , 73

. , , , , ,
. 26, , , , . ,
, , , , , .
,
, .
, , , , --, --.
, ,
, ,
, , .
, ,
.
, , ,
,
, , ,
, , . ,
. , , , :
, , , 27 ,
.
. , , .
, . , , : , , . , ,
,
, , .
74

,
,
. , ,
, , ,
. , ,
, , , ,
, . ,
, ,
,
, , ,
, .
, , ,
. VIIVI . , , , . ,
, , ,
28
.

. . .
,

. , , . , .
,
.
75

- 2 9 , ,
, , 30. , ,
, - 31.
, V .,
( ). - ,
, ,
, , VI V . . -
.

, , , , . , , .
, , , .
, , , , .
, , , , ,
, , , , , , , , , .
, , , , , , .
76

,
, ,
, ,

. . ,
, .
.
, , ,
. , .
III
,
, , ,
,
. ,
. , , , .
, .
: , , ? , , , , ,
, . ,
( ), , , , .
. , , , ?
77

. , ,
, ,

. , ,
, , . - , , .
, , , .
: , ,
,
, .

, ,
V . . . , ,
, ,
, .
-, , , ,
, . , ,
. -,
, ,
, , .
. -,
: , , , . , , ,
78

, , , , , .
, , , . -
, , , .
,

, ,
, .
, ,
, , , .
.
, , . ,
.
,
, , , .
,
.
, ,
,
.
-, , . . , , ,
79

, . ,
, - , , ,
,
, , , . - , , .
.
, : . ,
:
. ,
,
. ,
, .
, ,
,

. , ,
, .

. , , , ,
. , , . , , - ,
,
. . ,
.
80

,
, . , , ,
,
. . , , .
, , , , . .
.
, . .
,
, . , ,

*

.
, ,
.
.
,
, ,
, ; ,
. ,
,
,
, . , . .

J-

,
, , , , .
V X . .
,
- , , , ,
.
,
. , ,
, ,
. X .
, ,
, XII XIII ..
,
. , , .
preuve1. ,
, ,
.
, , , .
-, ,
. XI .,
- ,
, ,
, .
, , , , .
, ,
82

,
. , ,
. , , , , , ,
. , ,
, .
-, .
- ,

, ,
. . . , , ,
, ,
. ,
, ,
. , , , , .
, , , . , ,
, .
-, -
. ,
, , .
, ,
, , . , ,
, ,
. ,

83

, , . , ,
, . ,
, , ,
. , ,
; , , .
, . , ,
, .
, ,
.
, ,
, , . -
- , ,
, , , ,
, , , . ,
, ,
, ,
.

, ,
. .
, .
, .
. .
, , . -
84

- , - - , ,
.
, ,
XII XIII . ,
, : , , , , , . ,
: ; .
,
, , . . , , ,
, .
, . , , -,
; ,
, .
, .
,
,
, , , , , . , ,
. . , .
,
, -
2, .
3 ,
85

, . , . .
XII
XIII . , . ,
,
. ,
,
.
,
.
,

.
, XII XIII ., , , , .
, , ? ,
, .
, , .
, , , .
,
. ,
, - , , - ,
.
86

, , ,
.
,

. , ,
.
, ,
, . , , , ,
.
. , , .
, ,
. , , , , .
,
.
, .
, ,
. ,
,

. -
,
,
. , ,
.
87

, , , , ,
,
, .
, , , , .
, , . , , , .
. . ,
, , , , , .
,
, ,
. ,

, .
,

,

XII .
, , , .
1)

, , ,
88

,
. ,
; , .
2) ,
, .
,
XII ., , . , ,
,
.
, , :
, ,
, , , , . , .
, , .
. , , ,
.
3) : .
: , , . , .
, , : ,
, ,
; ,
89

. , . , ,

, , , ,
. . ,
,
.
4) , , , : , (
), , , .
,

.

.
. ,
, , . , , . ,
.
, . .
,
, ,
.
,
90

, ,

. , , , .
, . ,
, , -
. .
? . . -,
. ,
, - : , , , .
, ,
, : ,
, , . ,
. ,
. , , , ,
. ,
, .
, ,
, , , ,
91

, ,
.
, .
,
, ,
inquisitio, .
, , . , , , , ,
. , ,
. .
, , , . , ,
. 1066 . ;
, .
,
,
, , . . "Domesday
4
Book" , , , ,
.

:
1)
.
2) , , , .
.
92

3) , , , , , , . .
4) , -,
, , . ,
. , .
, ,

,
. XXI .
, . , .
, , , .
,
. , visitatio , ,
.
,
inquisitio generalis, , , , , , , , , ,
, , .
. ,
inquisitio specialis,
,
, , ,
93

. ,
: ,
.
: , . -
-. .
, ,

, . X, XI XII .
- ,
, , ,
. -,
- XII ., ,
, , , .
.
, ? -, -
, , , , , .
. ,
,
. inquisitio,
, ,
.
. .
94

, .
, .
, ,
;
, , ,
?
. , ,
, , ;
, , , ,
, . , , , , ,
.
, ,
, . , ,
, , , ,
, , .
.
1)
. , , .
, , , .
95

, XII ., . ,
. . ,
, . , ,
, , ; , ^ .
, ,
,
, ;
,
.
, , ,
.
. ,
,
.
. .
2)
.
, , .
96

, ;
, . , ,
. , , ,
, ,
.
, , .
, ,
.
, a fortiori 5 , , , . ,

, ,
, , , . , XII .
. . . .
3)
XII .,
, ( ).

. , XII .,
.
, , . ,
7-336

97

, ,
,
.
XVIIXVIII . ,
. , , ,
, . .
, : .
XIVXV ., ,
,
: ,
, . , ,
, , ,
,
. , , , , , XII .
XVIXVII . , , , , . , XII . ,
.

, , .
, , , , . ,
98

.
;
. .
-, . ,
. ,
, . , , :
, , , ; , , .
,
,
, , , . ,
, . , , ,
, ,
, . : ,
, ,
, ,
. , ,
. , , , ,
. , , , ,
, .
-,

. , , disputatio, .

, , , , , .
,
. disputatio , , , ,
. Disputatio , , ,
. , , ,
,
- . , , , ; , ,
, - ;
, ; ,
, .
disputatio , , , disputatio
,
XVI .,
,
.
: , .
', . ,
, ,
,
100

. , -
,
, . , , ,
,
, , , .
-. - .
IV
.
, XVIII
XIX ., , . ,
,
. , ;
;
, ,
, .
,
, , , , : ,

101

XVIII XIX . , .
, , , . XVIII . 315
, , ; 315 , .
, ,
XVIII ., , . XIX .,
. , , ,

.
?
. , , ,
.
, ,
, ,
, , ,
. ,
.
, . ,
, , .
. ,
, .
102

, ,
,
, .
, .
,
, , , ,
.

:
. ,
;
; ,
.
, . , , . .
,
, , .
. , , , , , .
, ,
, ? ,
, ,
. .
, , , ;
, ,
103

.
, .
, ,
. -, ,
: , , ;
, .
, , ,
: , ,
, , , . , .
- . ,
, , ,
, . , , . , ,
, , . .
, .
,
, . ,
, ,
. , ,
.
, -, , , ; ,
;
, . ,
104

.
, , ,
; ,
XVIII ., - .
, , : , , ,
. , -,
.
, , , .
,
.
, , . , ,
,
, 1820 .,
,
, , , ,
,
. ,
, .
, , .
;
, ; ; ,
.
,
, , .
105

XVIII . XIX . .
, - XIX ., XVHI ., ,
.
XIX
,
; , , , , .
1825 18501860 .,
,
: ,
, ,

. , , ,
. , XIX ., , ,
, , . XIX . ,
. , XVIII ., , ,

, ,
106

,
. , . .
XIX .
? , , ,
, , ,
, .
, XIX .
, , . , ,
; , , .
, , ,
,
, , , ,
, .
,
, ,
, ,
. ,
, ,
,
: , , , , .
XIX .
107

, : ; ,
... ,
: , .
, ,
.
, , , . .
,

,
. . , , ,
. .
, , , :
1. ,
; , ,
, , ,
.
,
. ,
, .

, , , ,
. .
108

, , ; , , , ,
,
,
.
,
. , , ,
, , ,
. . , .
,
, , . ,
.
, , , , -
.
; ,
, .
, , , . , , , , ,
, ,
, , , . , -
, , , ,
.
109

? ?; , -. ,
, , ,
, , .
, , , , ,
, ,

. , -,
, , ,
, ,
: , , .
,
. , , ,
,
, , , .
, :
. , , ,
. ,
; ,
. XVIII .
, , , ,
.
, ;
. ,
110

XVIII . ,
, , . 2.
,
, .
,
? . XVIII . ,

.
XVIII .
, , , ,
. ,
3
, , 4
. : , ,
. . . , ,
- , , , .

,
: , , , , , . , , ,
, .
111

-, , ,
. , XVII .,
1692 . , ,
, (, ). , III
.
, XVIII . , :
(
exciting ), , , ,
, , ,
. ,
, ,
.
XVIII . , ,
, . 1802 .
, ,
, , , .
, , , , ,
.
-, XVIII .
: .
, , ,
112

,
,
.
,
. , ,
.
, , , .
. , ,
, , , ,
, , ,
. , , .
, ,
;
, , ,
, ,
, , ,
; ,
, , , XVI XVII .
,
, , .
XVIII . .
.
, .
113

XVIII ., , , ,
.

, , . , . ,
, . . , ,
. ,
,
.
,
,
, , , . . , , - .
, , , .
.
XVIII .
. XVIII .
, ,
.
, ,

, ,
.
.
, ,
.
114

:
,
, XVIII . ,
. ,
.
-, ,
, , , . ,
, - .
, 1804 ., , ;
, : ,
, , .
, ,
. ,
5
. : ,
; , , . ,
,
. , ,
, .
, :
, , , , .
, , , ,
115

, , ,
. ,

XVII ., ,
, , ,
. XVII . XIX . .
. , ,
, , XVIII .,
XVII . , , 150 .

: , , . . , . ,
, , ;
, ,
, , ; 6
lettres de cachet .
La lettre de cachet ,
, - .
- . ,
, .
lettre de cachet - ,
, .
.
lettres de cachet , ,
116

.
, lettres de cachet
. , , lettres de
cachet .
lettres de cachet, , ,
.
.
lettres de cachet
: , ; , ; , - ; , - ;
, . lettre
de cachet; . , ,
, lettre de cachet,
, ,
, . ,
, lettre de cachet

, , - .
, , ,
. , lettre de cachet , ,
, , . , lettre de cachet,
, ,
.
117

-, , : , , , .
, . .
-, lettres de cachet,
, . , .
-, , XVIII . lettres de
cachet
. ,
, , , , , .
, , 1724 . - , , ,
lettre de cachet,
. lettre de cachet
.
lettre de cachet.
, , , lettres
de cachet .
lettre de cachet , . ,
XVII XVIII .
. , - , , ,
, , , . .
, XIX ., - lettres de cachet,
118

, .
- , , , .
. , -
, ,
. , , - ,
, ,
lettre de cachet, ,
. ,
,
, , , ,
.
,
,
, , , , . ,
, , ,
,

. , , ,

.

, .
:
, ,
119

, XIX ., ?
, , , ?
,
. , , , . ,
, , XVII .
, , .
-
, , ,
. , ; , , ,
?
, : . , , -
. , XVIII . ( , ),
,
. XVI
XVII . , , . XVIII ,
. , , ,
, , , .
120

,
. , ,
, . , , , , , , .
, , XVIII . . , ,

. , ,
,
, ,
. ,
, . ,
, .
, , , ,
.
, ,
- , -
.

, ,
, , , .
, ,
ide fixe , ,
, , , , .
121

. , ,
,

, .
, -
XVIII .
,
, , ,
.
, , .
, , XVIII . ,
XIX .

, . . ,
, , , , .. . : ,
, .
122

, ,
. ,
XVII . , .
XVIII XIX .
, , , ,
.
, .
, , ,
, , , , ,
. ,
, , , , , , ,
. , ,
. , , ,
; , , . , .
, , .
, , , .
, XVII . XIX . ,
123

; XVII . ,
XIX .,
, , .
, . XIX .
, , , , , , .
, .
, , 1830 .

1. ,
,
, .
, : . -, , ,
,
- , - ,
. , ,
, , ; , , ,
; , . , , ,
, , : ,
124

, ,

. .
.
, , , , . ,
- , 2.
, , ,
, . , ,
, ,

, , , .
,
,
.
, - . , ,
, , , () 3
. ,
.
.
, , , ,
- 1808 .
, "-", , ,
125

.
,
, 4.
:
, ;
, . , , ;
, ,
. , , , , .
, : ,
.
, .
, , ,
. , ,
,
, , ,
, .
,
, .
, , , , , , ; ,
, , ; ,
.
?
. , 18401845 ., . .
126

, .
, , , , , , ;
, . ,
, 5 ;
toilette 5 ,
; 6
, 8 15 , ; 8 15 ;
9 . ; 5
: ,
, . . . ,
, , ,
. : , , , ; :
, 4 , . .

, ; , ,
, . , ,
, . . ,
.
,
.
, ,
127

, . , ,
4080 .
, .
. , , , :
, , ; ,
,
.
?
, : , , , , . , .
, .
. .
6
, .
- , , , .
-, -, , , , .
, ,
; ,
.
: ,
XIX . - , ,
.
128

,
. ,
. , -, -, -.
, ,
. , ,
,
. , :
,
, ,
. ,
, -, ,
, . ,
; ,
, , , ; , ,
, , ; , , ,
, , , 7
asylums
8
.
, . ;
, ,
,
.
. , ,
; , , , ;
129

, ,
.
. , ,
-
. . ,

,

.
,
.
, , , , , ,
. , , , ,
,
, ,
.
, , :
,
: , ,
XIX . , , , , , , , , , , ,
, ?
, , , XIX . ,
, , XVIII .
, ,
.
130

,
, , ,

, , , , . , , XIX .

, , , ,
, , .
XIX . , ,
, . XVIII . ,
. , , XVII XVIII . ,
, , - .
, . -
. , XIX .,
- ; , ,
, , , . ,
. , , ,
. , , ,
131

, , . , ,
.
, XIX .
,
XVIII . XVIII . - , ,
, , , ; ,
, , .
. : ,
. ,
.
XIX . : , ,
, , , , , . ,
. , ;
. , , .
, .
,
. , ,
, . ,

.
132

XVIII ., , , XIX .
, , . .
; XVIII ., , XIX .,
.
, XVIII .,
XIX . XVIII .
; -
, , . , ,
, ,
, ,
, , , lettres de
cachet9. , . XIX .
: , . ., , , . ,
, , ; .
; , . ,
.
133

, , , , . , ,
, ,
.
? . -,
, , ,
: ,
; . . , , ,
.
, .
, , ,
, . ,
.
. . , ,
XIX .,
;

, ,
. ,
;
,
.
134

. .
, , , , , ; ,
,
.

.
, . ,
, -
.
:
, XIX , ,
. , , , - ,
,
, . , ,
, ,
, - .
XIX . , ;

. , ,
; , ,

, ,
. ,
40- ., 50- . XIX .
135

. , - , ,
, .
, . , . 20- . XIX .,
40- 50- .,
, .
,


. - , , , , ,
. .
, .

,
.
. , , ,
: , ;

, ; , ; , ,
, ,
, . ,
, XIX . . , ,
, , . , ,
136

. ,
, , , , , . . -
, ,
, ,
,
, .
, ?
, , , , .
, , , ,
, ,
, ,
.
, , XVIII .
; , .
,
XIX ., ; , , , , , , , ,
, .
, . , ,
. , .
.
137

, .
? , . , .
, . ,

. , ,
, . , , , , , , . -,

.
, , , ,
,
- . , ,
. ,
, , ,
,
, ,
.
. , ,
, , , ,
. , ,
,
. ,
- - , ? , , .
138

, ,
, , .
, .
, , . :

,
.
, , .
, ,
, , , , , , , ,
, . , ,
. , ,
,
.
, . , ,
, .
, ,
,
, , , , , , , . ,
, ,
,

, ,
. , ,

139

, , . ,
,
, . ,
, , , .
, ,
, , .

, , . ,
, , ,
: , , ,
?
.

. -, , , , .
- , ?
, , ,
, , ?

140

? ,
, ,
, , ,
XIX .
.
, - , , , .
, , .
. : , ;
, ,
. , ;
. : ,
. : ,
, , , , .
, , , , , .
, , , , , ;
,
, . . 1817 1830 .,
,
. - ,
.
. - :
. ,
141

. , , , , ;
, , , . ,

.
, ,
,
,
,
.
, .
, , , ,
,
,
. . XIX ., ,
, ,
; ,

.
. ,
, . , ; .
. , ,
, ,
142

; ,
, , , .
,
.
, , , , ,
, , , , .
, ,
;
,
. , , , -
. , , , , ,
.
,
. , ,
,
. , , ; , ,
. , ,
, . -
143

-,
,
.
-, .

. . : 1
- ?
?
. : ,
. , . , , ,
,
. ,
; , , . ,
, , ,
, , , , ,
.
, , , ,
,
.
? :
144

, , ,
- ?
. , -
2
( )
;
; , , . , , , ,
. , , , ,
, , , , . .
, , , ,
, , : , . . , , ,
?
- ? , ,
, , , - . , , , , ,
, ,
.
. : , . .
3,
- , . ,
.
m

145

. -,
, , , ;
, .
. ,
, ,
, , , . ,
.
, . ? . ? .
, .
. .
, . , , ,
, - , ,
, , ,
, , ,
. ,
. ,
contrainte 4 , , , , , .
. : , , , , . . .
, .
, -; , ;
, ,
. , ,
146

, , ,
. ,
. . , : , .
. - , , . , , .
. ,
. , . , , , .
, -
. ! . ,
, , , ,
, , ,
. .
-
, . , , , , .
. : , , , , ,
, .
, , , ,
- . . , , .
,
147

, ,
. , .
. : , , , , .
. , , ,
, : .
? ?
. :
.
. :
, ,
5
contrainte , , , , . .
.
. : .
. : : ,
, , , ,
.
. ,
: ?
... ?
, , , , ' . .
. :
. . .
. : : , , .
148

. : ?
. : .
. .
. .
, , . ,
. :
,
, , , .
. :
. , .
.
, , .
. : ,
. . ,

contrainte 6
.
. : .
, , ,
, ,
, , , .
, , , . , , ,
149

, ,
,
.
. : , ,
. , . , 7
, - .
. : . : ,
, , .
. : , .
, .
. : . .

.
, .
: , , , ,
, , , , ,
, ,

.
. ,
. , , ,
, .
. . :
,
,
150

, , ,
-,
. , , , ?
, ?
, ?
, , ?
. :
: .
. , . ,
, , , ,
, .
, . , , - . ?
.
. :
, , . ,
, , , , , ,
, , , ,
; -
, , .
,
, ,
, , .
, , ,
, .
151

, , , , V .
,
: , ...?, . . . , ;
: ? - -?
? ?
VI V . , ,
, , , , , , . :
, .
V , . - : , .
, , ,
. ,

-. ?
. . . .
, ,
. , .
. : ?
, : ,
...
. . : ,
, , .
152

. : , ?
. . : , , .
8

. : sujet ...
. . : , ,
, .
. : , . , . , , ,
. , , ,
, XVI ., .., , , ,
, , , ,
, .
, ,
XVIII .?
?
? ,
XV . XVI ., ,
?
? , , , : - , ...
: , ,
.

. ,
, ,
153

,
. ,
, ,
enqute9. ?
. .: ?
. : , .
. .: , , ... .
. : ,
, .
, , -
, ,
, , , , .
, ,
, ,
- , , , , , . ,

, . , , , , ,
. , , ,
.
, , ,
, ,
, , , , ,
154

. ,
, , ,
,
, .
. . ':
10
pharmakon ( ), ( )?
. : , .
. ,
.
: , , ,
. : , ?
. , ,
. -, ,
, , . , , .
,
: , , , ; , .
. -, ,
, , .
, - , .
: -;
, .
155

. - , , - , , .
, . ,
, , ,
, . : , , ?
,
.
: , ,
.
, ,
,
. . , ;
, , , .
, , , . , , ,
,
.
. : ( )11... .
. : , , ,
, .
. : ,
.
. : , ,
.
156

;
. - : , - . , , . : ,
, . , , , , ,
, ,
. , ,
: , , ,
, , , , , , ,
, , 12 .
, , , ; ,
, , , , ,
, , , . ,
.
. : , ?
. : .
. . : ,
, ,
. ,
, , , , nonc13, ,
.
157

, , , , , - . , : ,
,
. , , . .
. ,
, , ,
,
, , , - hantise, obsession14 . - , Urstaat,
. , , , , , impralisme du signifiant15. -,
, rompre avec l'impralisme du
signifiant16, proposer une stratgie du language17
, ,
. ,
, : , ,
, preuve18
enqute19. : -,
, :
, , ,
refoulement d'dipe20,
,
, , ,
: ?
. :
, . , , -. , ,
158

, , , -, , ,
, -.
, -.
.
, - , .
, , , , ,
, . .,
.
. , , ,
, , .
, ,
, , ,
, . ?
, , ,
. ,
, , . ,
, . , ,
,
,
. -. -, ,
, ,
159

, , , . ,
, ,

. ,
, , , . ,
,
, .
, , , , ,
. , . , , , ,
.
, . . ,
, ,
.
,
, , . .
. . : ,
. , .
. : , ,
, . .
. , -,
160

,
, , , -; - , :
, , .
. . :
, , , . ?
. : ,
,
. ,
?
. . : , , ,
,
, ,
. , , ;
.
. : , ,
. , . ,
.
. . : , ;
, .
. : .
, ,
11-336

161

. :
,
- . : .
? , , , . ,

, ?
? , ,
. . ,
, .
: ,
, , (sic) .. .
, . ,
, , ,
, ,
- .
XVIII . XIX .
. , , , , . .
, , ,
.
.
, ,

.
162

, ,
. , , :
,
. , , , ,
.
, , , ,
. ?
, .
. : , .
, , ,
.
, , ,
. , . .
, ,
, . , , , , . ,
, .
, .
,
. ,
dmarche21 , ,
163

, , , ,
.
22

. : . 1913 .
( , ). , .
? ,
. ,
,
,
.
, , , .
, , , . ,
.
,
23, . , .
,
, ,
, . .
, , , . ,
, , ,
. ,
, ,
.
164

,
, . , , ,
,
; , -
, ,
, . , ,
, , ,

.
, , ,
, - , , . .
. : , , , ;
, , , , IV . ,
- , . , ;
, -
. , .
. : , ,
, , . , ,
165

, , ,
, .
, ,
. , , .
. : . , .
. : . , , , , ,
, . ,
, ; , , , . ,

,
, . . ,

. ,
- . , :
. , ; ,
( ) . .
.
166

. . : , ; . . :
, , ; , , .
, ,
.
.
,
: .
, , ,
, , .
. : , ,
. ,
, , .
. :
. ? , * ,
, , , ,
, . ; , ,
, ,
. , .
,
, , , , ; , .
, , .
167

,

: . .
: -, , .
, - ; ,
. -, .
, , , . ., , , enqute
. , , . - , .
. ,
,
; , , . , , , ! .
, , ,
. , .
. , ,
, . ,
: , , ,
- , , . ...
. :
, , ?
168

. : , , ,
- . , , ,
. , . , , -. ,

. , , XIX .
XX . . , , , ,
, ,
, , , ,
. . , ,
, ,
, , . , ,
. , -, , .
, , -, , ; ,
. -, ,
, , , . ,

, , XIX . , , ,
169

,
, . ,
: - ,
, .
( ): , . ,
, , ,
; . , ?
. : , , ? , ,
, ,
, ,
. ,
, , , , .
, , ,
, , ,
, ; , , ,
, . : , ; ,
, ,
.
. . ': ,
. ,
170

,

. ,
, ,
(le retour du langage)24
(l'htrotopie)25
, ,
, 26?
. : ,
, ...
.
,
XIX . ,
, , ;
, ,
grosso modo, : ? , , , ,
, , , ,
, .
, ,
. ,
,
. ,
, ,
.
, ,
,
,
, , ,
171

, , , . .
, , .
, ,
- ,
, , .

. , ,
,
, , , , ...

I
1. , ,
, .
. .
2. ,
- .
3. , - . .
. .
4. , - .
. . .
5. Nietzsche F., Vrit et Mensonge au sens extra-moral (1873; trad.
M. Haar et M. de Launay)//uvres philosophiques compltes, Paris,
Gallimard, 1975. T. 1, vol. II: Ecrits posthumes (18701873). P. 277.
6. Nietzsche F., Le Gai Savoir (1883; trad. De la 2e d. de 1887,
par P. Klossowski), livre V, 353: De l'origine des religions//Ibid.
1967. P. 238239. [. : . .
/, . . . //. . . : 2 .
. 1. .: , 1990. . 673674. ..].
7. - , ?.. , , ,
{ . , , 14 / .
. . . //. .: 2 . . 2. .: , 1990.
. 432, 433).
172


8. . , I I I , 109/. .
. . // . .: 2 . . 1. .: , 1990.
.582.
9. . . 583.
10. . , IV, 3 3 3 / . .
. . //
. .: 2 . . 1. .: , 1990.
. 651652.
11. (d. 1982. . 5. . 222)
: (Verlachen),

(Beklagen), (Verwnschen). . . .
12. . , , 12/
. . . . // . . : 2 . . 2. . : ,
1990. .490.
13. Nietzsche F., La Volont de Puissance (18851888, trad.
G. Bianquis), t. I, livre I: Critique des valeurs suprieueres,
papportes la vie, 175. P. 92.
14. - . . . .
II
1. Deleuze G. Guattari F., Capitalisme et Schizophrnie, t. I:
L'Anti-dipe, Paris, d. de Minuit, 1972.
2. (.-.). ..
3. . /, .-. . . //. . .: , 1990. . 558.
4. . . 23/. .-. . . . .:
, 1990. . 322341. ..
5. - . . . .
6. . . 23, 581585/. .-. . . . .: , 1990. . 334. ..
7. . , 642648/. .-. . . //. . .: , 1990. . 2627.
8. - : devin divin (
).
9. , . ..
10. - ()
, . , , . . .
11. . , 273277, 547548/. .-.
. . //. . .: , 1990. . 70,
8081.
173

12. . ,
: , ! (. , 399400/
. .-. . . //<. . .: ,
1990. . 18).
13. , 532542. . 22.
14. : (. , 10161018/.
.-. . . //. . .: , 1990.
. 40).
15. : . , 1202/.
.-. . . //<. . .: , 1990.
. 48.
16. . , 15221523/. .-. . . //. . .: , 1990. . 58.
17. (.-.). . .
18. (.-.). ..
19. (.-.). ..
20. (.-.). . .
21. : . , 629630/.
.-. . . //. . .: , 1990. . 26.
22. Hrodote, Histoires. Trad. Ph. Legrand, Paris, Les Belles
Lettres, "Collection des universits de France", 1946, livre V:
Terpsichore, 92. P. 126127. 657
627 . .
23. : . , 627628/.
.-. . . ///. . .: , 1990. . 26.
24. , (.-.). . .
25. , . ..
26. . . .
27. , . . .
28. ,
. . .
29. : , , , . . .
30. Dumzil G., Jupiter, Mars, Quirinus. Essai sur la conception
indo-europen de la socit et sur les origines de Rome, Paris,
Gallimard, 1941. Mythe et pope, 1.1 : L'Idologie des trois fonctions
dans les popes indo-europens, Paris, Gallimard, 1968.
174

31. . : , ( , , ).
. .
III
1. (.). . .
2. ,
, , -.
. .
3. . . .
4. , (
, 10851086
; ). . .
5. ; (.). ..
IV
Bentham J., Panoptique. Mmoire sur un nouveau principe pour
construire des maisons d'inspection, et nommment des maisons de
force, Paris, Imprimerie nationale, 1791 (rdit par Pierre Belf ond,
1977).
2
Beccaria C. de, Dei Delitti e dlie Pne, Milan, 1764 (Trait des
dlits et des peines, trad. Collin de Plancy, Paris, Flammarion, coll.
"Champs", 1979).
3
(17031791) . ..
4
, : . ..
5
Watson R.; vque de Llandaff, A Sermon Preached Before the
Society for the Suppresion of Vice, in the Parish Church of St George
(3 mai 1804), Londres, Printed for the Society for the Suppresion of
Vice, 1804. 1802 , 1787 III.
6
(.). .: Le Dsordre des familles. Lettres de cachet des
archives de la Bastille (prsent par A.Farge et M.Foucault), Paris,
Gallimard-Julliard. Coll. "Archives". 91,1982.
1

175


V
1. Julius N.H., Vorlesungen ber die Gefngnissenkunde, Berlin,
Stuhr, 1828 (Leons sur les prisons, prsents en forme cours au public
de Berlin en Tanne 1827. Trad. Lagarmitte, Paris, F. G. Levrault, 1831).
2. Leons sur les prisons. T. 1. P. 384386.
S.Ibid.P. 384.
4. Treilhard J.B., Expos des motifs des lois composant le Code
d'instruction criminel, Paris, Hacquart, 1808. P . 2.
5. . . . .
6. ( ), 1840. . (1975).
7. 1) , ; 2) (.). . .
8. Goffman E.y Asylums, New York, Doudleday, 1961 (Asiles.
Etudes sur la condition morale des malades et autres exlus. Trad.
et L.Lan, Paris, Ed. de Minuit, coll. "Le sens commun", 1968).
9. . . . .

1. Deleuze G., Guttari F., Capitalisme et Schizophrnie. T. 1:
L'Anti-dipe, Paris, Ed. de Miniut, 1972.
2. . . . .
3. . . . .
4. , . . . .
5. , .
. . .
6. , .
. . .
7. Spitz R., Hospitalism: An Inquiry into the Genesis of
Psychiatrie Conditions in Early Childhood//The Psychoanalytic
Study of the Child, Londres, Imago Publishing, 1945. T. l.
8. , . .
. .
9. . . . .
10. 1. ; 2. (.-.). : . . .
11. . . . .
12. :
, , .
. . .
176


13. .

. . .
14. , (.). . .
15. (.). . .
16. (.). .
.
17. (.). ..
18. (.). ..
19. , (.). ..
20. (.). ..
21. (.). ..
22.
1928 .
23. CastelR., Le Psychanalysme, Maspero, coll. "Textes l'appui:
psychiatries", 1973.
24. ,
. . . .
25. (.). ..
26. , Paris, Gallimard, 1996, p. 317.
[. : , , , : ?, , .
, ,
(. . /, . .:
-, 1994. . 400). ..].

 1
. , ,
. ,
, .
, ,
, , , ?
,
.
XX . ,
. , , , ... .
, ,
, , , , . ,
,
1968 .,
;
; .
, . , .
: ,
; , ; ,
. .
: ,
,
.
178

, ,
: -
.
;
. :
.
,
.
.
: .
, ,
, .

. , , - , , ,
: (
, ).
. : .
.
. ,
2
- ,

.
: . . , , , ,
, , ,
.
179

. :
. :
, ,
, .
,
, ,
. , ; , . ,
: ,
.
: ,
. ,
, , , ; , , ,
.
,
. ,
- . ,
, , ,
. ,
, ,
, , , .
, , .

180

,
:
, , , ,
, ,
. , .
. , .
, ,
, , . ,
. ,

. : ,

.
, , :
( ), ,
, .
: , ,

, , .
.
: ?
,
181

. ,
, . ,
, ,
. ,
. ,
, ,
.

1. Una rivolta con le mani nude, Corriere dlia sera. Vol. 103.
261, 5 novembre 1978. P. 12.
2. (18821967) , - 1950- .
- 1951 - , .
1952 ,
.
. . .

 1
, , , , , .
, .
.
, - , , , ,
; , , ... , XVI .,
XVI XVIII . , , -
. XVI . . , .
XVI .
: ? , ,
, , .
, , XVI .
( , ), , . , , , , ,
183

. ,
XVI . ,
, . , ,
, ;
, , , ,

.
,
, ,
: ,
XVI . , , : , , , ,
?
.
, , , XVI . , , , XVIII .,
.
, , ;
, , ,
. - , XVI XVIII . ,
, ,
,
: - , 2.
,
.
184

, ,
XVIII . , , XIX ., , , , . XIX ., ,
, ,
, A.B. 3, X. 4, 5, .
, , :
, , ,
:
?
;

, 1815 .; ,
, ,
, , .
XIX .
XVI ., ,
XIX .
. : , , , ,
; , , , 6
Disputationes de libris a christiano detestandis ,
,
;
,
185

(Gentillet)7 (Innocent):8 ,

9; ,
II, 1740 .10 ,
. , , 1580 .
11 ;
12 , , ,
, , 1555 .13
,
, , , ; ,
, , , .
? , ; ,
, , , ,
. , , ?
-, : , . ()
, , ; , .
,
,
, ;
186

, : , , .
.
: ,
.
, ; : ,
, . -,
: , , ,
,
, , , , , :
. ,

, , ;
.
, .
, , : , , : ? -,
, , ,
. , , ,
, , , ,
187

. ,
- ,
: .
? , ,
, 1555 . , .

-
, , . -,
, ? . 46
: ,
, , , , , ,
14. , , , , , , , , ,
, .
, * , ? . : ,
( ,
), .
,
, , ,
: , ,
; ,
,
188

, ,
; , .
,
. , ,
,
;
,
.
,
, : . ,
,
, , ,
, ,
: -, , ; -, ,
; , , , , 15
. , ,
, ,
.
, , ,

.
189

, , ,

, .
,
; ,
, , ,
, .
,
,
.
,
16. ,

.
, ,
,
, , , , ,
, ,
. ,
,
.

, .
, , , , ,
, , .

, , : , . .
190

, , ,
,
, , ; ,
, ?

, , .
XVI ., XVIII . -
, , ,
: ,
17. , :
mutatis mutandis, ,
?
, ,
, , , , .
XVIII . . ; ,
, ,

. ,
, , ,
,
,
, . . ,
, .
XVI . ;
191

XVIII ., , -, , , . ,
.
-,
: ,
,
18.
, .

;
, , , ,
, , : , , , , . -
, XVI .:
, , , .
, , , , . ,
, , , ,
, ,
,
.
,
:
. , , ? ,
192

;
, , - ,
, . , , , ,
, , , , , ,
, , , , ,
, ; ,
, , ,
, , ,
, , , , .
, , , -, ,

, - .
? , ,
;
,
, ; , , , , , ,
, , , , . :
, ,
, ; : , ;
, , , . ,
,

193

, , , ,
.
, - .
, ,
XVII XVIII . II - 19 . , : ; ,
, ? , , ;
, , .
: , ,
, , , ,
,
. ,
.
, :
, , .
, , : ,
, -, ,
. ,

. ,
a fortiori 20 , . , ,
.
XVII . : []
194

, .
, . ,
,
? ,
,
, ,
, , , , ,
, .
, , , , , . ,
, .
, :
;
, , ,
,
. ,
,

, , , ; ,
,
.
,
, -, . ,
,
,
,
195

. , , ; , , ,
,
; ,
, ; ,
,
. , . . , ,
, , . .
, ; ,
. , , ,
, , , , , , , ; ,

.
, :


, , , ; , ,
, , . , , ,
, , . , XVII .
XVIII .
, ,
, , ,
.
196

, : ,
, , , 21.
?
,
, . . , : ,
22 .
, ,

, , , ;
, ,
,
, .
? . , ,
, ,
,
, , ,
, , , ; . , ,
, , ,
, ,
. - :
, , , ,
.
. , , - . ,
XVI . ;
.
197

, . , XVI .

( , . .);
,
XVI .
XVII ., , , , , , ,
23, . . . , -,

.
, , XVI XVII . :
, , ( ,

), .
,
,
; , , , . :
, ,
, . ,
.
,

XVIII .
198

, , . , , . XVII .:
; , ,
; , ,
, , , XVII . . ,
, , ,
, ,
XVII . , ,
,
.
, ,
XVI ., XVII .
- ,
,
, . , ,
, , ,
,
. ,
,
, , ,
. , ,
, .
, , (
, )
199

.
; , ; ,
, ,
: ,
, , , ,
?
, ,
, , , , ,
. , , . ,
.
, XVII .
XVIII .
, . , , , ;
, . . .
XVII .,
. , , - ,
.


,
200

,
.
, , ,
, , , , .
, ,
, ,
. ,
,
, ? - , , .
, , ,
; .
? , , , , XVIII ., ,
, ,
. ,
,
. , ,

, ,
, , , , .

,
,
;
201

,
, ,
, , ,
. , , , . . , , ,

.
?
, ,
.
, , , , , :
, . ,
, , , ,
. ,
, .
, , ,
. , ,
- .
-
. , , ,
202

,
, . ,
, ; .
, ;
, , -
, , , ,
.
, , .
.
XVIII . :
, .
, .
-,
: , ,
?
, ,
, , ;
,
, , , ,
, , ,
, . , , , . , ,
203

,
, , ' .
, ,
, , , .
, , .
, ,
, XVI . ; ,
, , .

,
, . , ,
, . , ,

, ,
. , , ,
, , , XVIII . ,
, .
, , , ,
- ; , ,
204

, , ,
XVI XVII ., , , , , , ,
, , .
. , . . , ,

( ):
, , 24; , , . ,
,
, ,
, ,
, ,
, , ,
25
.
, . , , ,
, , ,
, , , , . ,

, ; , , .
, .
, ;
205

, XVII XVIII . : , , , ,
, .

; , .
( 2 6
). ,

, , , . : ,
, . , ,
,
;
,
, ,
; -, ,
, , . , , :
, , , , XVIII . , .
206

: , , , , .
, - .
. , , , , ,
, ,
, .
-, , ,
, : ; , ,
,
. , , , , , , , XV
XVI . ,
.
, ; , , , , .
, ,
. , : , ;
, , , , , , ,

;
207

-
, ,
. , , , ,
, ,
, , ; , , , , ,
. , , , ,
, , .
, XVIII .
, , ,
, ,

,
. ,
, ,
, , ,
, , . , ,
.
, , , , , :
(l'tat de justice),

208

, ; -, (l'tat administratif),
XVXVI . , , , ,
; , (l'tat de
gouvernement), , , ,
, : ,
; , ,
- , . , , , ,
, .
, , , . ,
, -, ,
27, -, - , , , , -, ,
,
, . . , XVII XVIII .
, - , ,
, , ,
, .


1. , 19771978: , , 4 , 1 1978 . : Aut-Aut [-] 167168, 1978.
. 1229.
2. Machiavel ., Il Principe, Rome, 1532.
3. Rehberg A. W.9 Das Buch von Frsten, Hannover, 1910.
4. Leo H., Die Briefe des Florentinischen Kanzlers, Berlin, 1826.
5. RankeL. von, Historisch-politische Zeitschrift, Berlin, 1832-1833.
6. Politi L., Disputationes de libris a christiano detestandis, 1542
( ).
7. , (.), . .
8. (.). . .
9. Gentillet /., Discours sur les moyens de bien gouverner et
maintenir en bonne paix un royaume ou autre principaut, contre
Nicolas Machiavel, 1576.
10. Frdric II, Anti-Machiavel, ou Essai de critique sur "Le
Prince" de Machiavel, La Haye, 1740.
11. Elyot T., The Boke Named the Gouvernor, London, 1531.
12. Parut a P., Dlia perf ezione dlia vita politica, Venezia, 1579.
13. De La Perrire G., Le Miroir politique, contenant diverses
matires de gouverner et policer les rpubliques, Paris, 1555.
14. De La Perrire G. Op. cit., dition de 1567.
15. De La Mothe Le Vayer F., L'conomique du Prince, Paris,
Courb, 1653.
16. De La Mothe Le Vayer F., La Gographie et la Morale du Prince,
Paris, Courb, 1651; L'conomique du Prince, 1653; La Politique
du Prince, Paris, Courb, 1653.
17. "oikos", , "nomos", ,
(Rousseau [J.-J.], Discours sur
l*conomie politique [1755], in uvres compltes, t. III, Du contrat
social. crits politiques, Paris, Gallimard, coll. Bibliothque de la
Pliade, 1964. P. 241). [. : .-.
/ . . . . . . -//
.-. . . .: -, 1998. . 153. ..].
210

18. De La Perrire G. Op. cit., 1567. P. 46.

19. Frdric II. Op. cit //L'Anti-Machiavel/critique par C. Fleischauer//Studies on Voltaire and the Eighteenth Century, Genve,
E. Droz, 1958. V. 5. P. 199200).
20. {.). ..
21. , (Op. cit., 1567.
. 46).
22. ,
, , ,

, ,
, (ibid.).
23. Status, .
. .
24. ... (Op. cit. P. 241).
[. : .-. /, .
. . . . -// .-. . . .: --, 1998. . 153. .
.].
25. , ? [...].
, , [...],
[ ] (ibid., . 241 . 244). [. : .-.
/, . . . . . -//
.-. . . .: -, 1998. . 153, 156. ..].
26. Foucault M., Surveiller et Punir. Naissance de la prison. Paris,
Gallimard, 1975. [, . /,
. . . M.: AdMarginem, 1999].
27.
. "Omnes et Singulatim: ". . . . 283317. ..

, , -, : ,

. ; ,
, , .
,

, .

, :

?
, .
, , ,
.
, , . ,
. , ,
, ,
. - ,
, ,
. ,
,
212

. , ,
. ,
. ,
.
. ,
, ,
.



.
, ,
, , .
.
, , . , ,
: , , . - : , . , , .
, , , .
. ,
. - ,

.
,
213

, . , ,
,
.
.
,
, ,


.
. , , , , , . ,
, , ,
?
; , .
, , ,
.
,
,
...
, ,
. ?
, ,
,
214

,
. , , , ,
,
. , . , , , ,
.
, , ,
, , .
, , , , , . .
,
, , ,
, , ,
,
, ,
, .
, , ,
, ,
. , , ,
, .
, ,
, , , . , .
: , , ,
215

, , ,
, ,
, . . , , .
, , , , , ,
: ,
, , . : , ,
- , .
, , XVII XIX , ,
, , . ,
.
, , ,
, ; ,
, , ,
.

, ; ,
, , ,
, .
, ,
. , , , ,
. ,
, , ?
216

,
, , . :
, ,
;
, ,
.
, ,
,
. , , :
1958 ,
; , , , ,
XIX , .
- . ? ,
, , , ( ,
, ).
, , , , .
,
, , , ,
. . , , , . , .
;
, ,
217

.
, , , .

, , , ?
.
XIX . , ,
. , ,
. , , ,
, ,
,
, ( ,
).
,
, ,

, ,
.
, (, , . .), , ,
. , .
, , ? ,

218

(background); -, ,
, - , . , .
. , , , .
.
: ,
, .
, , , , , ,
.
-, , , , . , , , ,
.
, , ,
,
, , ,
. ,
? , ,

, ?
. ,
.
.
, .
219

- , - , , ?
,
, , , ,
, , , . . , , .
, , , ,
, ,
. ,
.
,
, , .
, , , . .
, , . ., : ; , , ,
, , , , .
, , , , .
, , , , ,
. , , .
;
,
220

.
, - . - .
-, - -.
. ,
. ,
, : ? ?
, ?
, ,
: . , , ,
, , , ; , ,
,
. , .
. ,

.
, ,

:
, . .
, ,
221

,
.
, - :
. : ,
, , : ,
, . ?
, ,
. ,
, ; , , , ,
.

,
? , ,

.
. ,
, ,
? SFIO2 ? , , , -
222

. , , .
, , , .

. , ;
. , ,
, , , , . ,
, , ,
,
,
,
, .
.

. -
? ,
, , ?
, ,
. .
. :
, ? ,
223

,
, ? , , , , ?
?
, ,
?
. , , .
, ,
. ,
.

, . , -, .
. . .
, . , , ,
, .
, , ,
, .
1950 , ,
,
. - ,
, . .
224

.
?
? ?

.
, ,
.
1952 ,
- . .
, , .
, .
, : ,
, ,
. . , . ,
- . . : , ...
.
, , ,
, , : , ,
,
.

, . ,
.
5-336

225

, , ,
,
, .
, , , ,
,
, , , ,

.
,
. ,
,
- , . ,
- , .


?
, .
, . ,
. , ;
.
, ,
, . , , ,
,
. ,
; - ; , ,
226

. ? , !
, , , , :
. . , . , , ? , ,
, ,
, . ,
, ( , ).
,
,
. ,
,
. -
;
, , , , .
,
- .
,
, , , , , , , . ,
.
227

.

- : .

. , ,
, ,
. ,
.
, , ,
, ,
. ? ,
.

, , . ,
, . -
.
, , , ,
. , ,
; , , , , . , .
228

.
? . ,
: , , , ,
. . ,
,
, ; - , .
, (
) , , .
,
, ?
, , . :

, , ?
, ?
:
? , ( ),
?
, , , , . .
:
,
229

. ,
, ( ), , ,
, ,
, , ?
,
, , , , , .
-
.

, , ,
, , .
, , . . ?
, ,
? , , , .
?
?
, . , , , , , , ,
230

,
,
.
, , , ,
, ,
, . .
, , XVIII ,
,
. ,
, , , , .
, . , , XVI XIX

, ,
, .
, ,

, , ,
,
. ,
,
, ,
?
231

-
; -
. , ,

: , ,
,
, , , .
, , , , .
, ,
, ;
, , , ,
.
. , ,

.
, , , , - .
, ?
, ;
,
, , .
232

, , ,
. , , .
, , , , , ,
; , ,
. ,
-, . , ,

,
,
.
, ,
,
,
, , ,
?
(savoir), (connaissance). , , , ,
, , .
, . , , ,
,
.
233

, ,
,
, , , . ,
, , ,
, ,
,
,
. , ,
; , ; ,
; ,
. ,
. , , ,

: , , .
, ,
, . .
. , ,
, , ,
, , .
:
. 1954 Traum und Existenz ,
, .
234

,
, ,
, . , , ,
, . , , :
( ,
). .
: , .
,

.
?
, , , , .
, . ; ,
, , , , , . .
1955 ,
, .
?
, . ,
, , .
235

.
. ,
, ,
. , .
, ,
, ,
.
, , ,
.
, ,
;
, ... , , .
, ,
, . ,
, , . : , , ,
, , . ,
, : , .
?
>
. ?
236

, ;
.

. . , : -,
,
, ; -, , ,
; , ,
, ? ,
, , . : , , ,
,
, , , .
,
, , ,
, . , . .
, , , , ?

. , , 1968 . , ,
. ,
237

, , ,
. ,
,
, . , -,
,
, 1968 .
.

? ,
.
,
, ; ,
. 1945
, , ,

1950- . , , , :
, , ,

, , , , , - .
19541955 .
,
. - ,
,
238

. , , , , , ,
. , , , ,
. 1960- ,
, . , .
, .
, ,
, 1960- , . , ,
.
: ;
; ; ;
;
. .

, .
, , .
?
, .
239

, .

, , . , ;
, !
, .
, , , , ,
, . . , , . 1960- , ,
:
, , , , , .
, , ,
, , , . , . ,
, .
,
, , , , . ,
, , 1960-
.
, 1920- .
, , . ., 1917
, ,
240

. ,
- ,
, :
, -
. . , , , ,
,
1960- , - :
, , , .
, , . , , ,
,
. , . , ,

, .
:
, , ,
, 1960-
? ,
, ,
, - ? , ,
,
.
, , .
, . ., .
,
iR-

241

1920- , :
, , (, . .); ,
,
,
. :
,
,
. . ,
. , , , , .
,
. , : , , , ,
,
.
.
, , .
Temps modernes ,
.
, , , .
.
, 1974
242

1975 . 1966 1967

. ,
: , , . , ,
.

, , .
, , , .
, . , ,
.
, .
.
1967 ,
.
.
. . ,
, , : ,
, , .
, . , : , : ,
. . , ,
, , ,
,
, .
243

? , , ,
?

, .
: , ; , , ,
. , .
, .
. ,
...
, , . :
, ,
?
, , ,
.
?
.
, .
, .
, ,
244

,
. .
, , , ,
. ,
. , , "" , " ", 1960-
, ?
- .
, ,
,
, .
: ;
, , . , , 1966 :
, . ,
, .

, , , , .
. ,
. , , , ,
- , .
245

, ,
. ,
, : ,
: ,
;
.
- .
,
, ? , ,
,
?
,
, . , , .
, . ,
, , ,
-, ;
, . :
,
.
.
, , ,
.
246

: .
, , ,
. - .
, ,
:

.
,
...
,
, . : , , .
, ,
. , , ,
, - ,
.
, 1960-

.
. ,

, . , ,
: ,
XVII , XVIII
.
.
247

, , . , , , ,
. ,
, . , ,
: ,
, ?
, .

, ,
. , , , . . ,
.
, , , , , .
, ,
. , , ,
, , .
, XIX .

.

...
248

: . ,
, ,
, . :
.
, ,
, .
, , ,
-
, . , , , ,
.
, , ? ?

, ,
XIX ,
XX . , XIX . .
, . ,
, .
; , , , , . ,
,
.
249

, - , 1968 .
, , , ,
,
, ,
.
, ,
, . - .
-
, , . ?

, 1968 , ,

, , . ,
1968 , ,
,

: .
-
: , , ...
, , , , , , , , ,
250

. ,
: Les Temps modernes, Esprit, Le Nouvel
Observateur, , , .
. 200 ;
.

1960- . .

?
?
? , , , .
1968
. , , , . ,
, . , ,
. , , -
, , .
? , ; ,
, ,
. , ,
: , ,
,
251

, . , .
, .
,
.
: , 19681970 .

, , ,
.
, , , ,
. . . , , , , ,
.
.
, ,
. : , ,
.
. : , , ,
. ,
,
, , ,
19681970 ?
252

. 1968 ,
1969 . , ,
, .
. ,
, , , , ,
. ,
,
,
. ,
. ,
, ,
. , .
, ,

; , ,
. .
1968 , .
: , , ,
.
, , ,
,
. ,
, , ,
, .
253

, , ,
, .

-.
, . ,
,
. ,
3.
,
,
. , , , ;
, . , , , ,
,
XVI .
, ,
. , , ,
,
, ,
, ?
, Aufklrung'a ()
, ,
,
254

? ,
, . , , ;

. , ,
?

. ,
?
, , ,
,
,
, .
,
, ,

.
, ,
, . ,
, . ,
, , ,
. ,
, , ,
, , .
, , ,
.
255

, , , , -, , ,
.
, . ,
, , , ; .

,
, . , ,
, ,
- .
: . ? -, ,
;
,
.
, ,
,
, ;
, , - , . , , ,

, , , , , ,
, .
, , ,
256

,
- . .
, ,
, . ,
. . : , , , ,
.
, , ; , ,
.
, ,
,
, , , , .
, ,
, ,
.
, ; ,
, .
.
,
, ?
17-336

257

,
. ,
, , , ,
, , (background). , . , .
,
, .
. , , ,
. , , .
, , ,
: ,
,
,
, ,
.
: -, , ,
, (,
- , ,
); -, , ,
, .

.
, ,
, , , : .
258

;
, , . ,
, . -
, ,
, .
,
,
, , , , ,
. - . :
,
XVIII , . ,

.
, ,
, : ,
, , ? ,
, , , . ,

.
,
, ,
. , , .
, ,
,
.
259

, ,
?
?
, ,
, -, , . :
.
, . , .
, .
, , . ,
,
. ,
. .
, , , , , ,
, . ,
, .
1968
; , , , .
. , 1970
,
;
1968 , ?
260

1968 , ,
; , ,
, .
, , ,
. ,
, . . , .
: - ;
. 1960- . ,
, . : . 1968 : ,
, . , , . ,
.
.
, - ,
. , .
, , , .
.
, ?
. ,
, , ,
261

. .

, - ,
. , , , -
.
, , , 19501952 , ; , , ,
(
) , ; , 1960- . ,
, .
, - , .
,
, , ,
( , ).
:
. 1968
,
1968 .
, . ? , , ,
, ,
, ?
262

,
, , ? ,
? , - ,
, .

, , .
, ,
. :
.
,
, , . . , ,
; , , , ,
.

,
? ?
, ,
, , ,
,
- ?
263

1968
, , , . ,
, ,
.
, . , ,
, . ,
, .
, , , , , , ,
- 1969 . , , , , , .
, . ,
. , ,
, , , .
1968 , ,
. , . , ( ),
, mom , .
1968 , , . 1968
, , ,
264

. , 1968 ,
. , ,
1968 1969 . , , ,
, . , 1968
, -
, .
, ,
1962
1966 . , , . , ,
, . , ,
, , ,
. , ,
,
.
,
,
?
, . . -
: , . ,
, , , , , , , , . . ,
.
265

, , 1970 . , , ,
. , , .
, ,
? , -, , ,
1968 ?
?
,
? , ? ,
, . , , ?
? , , ,
. ,
, . , ,

, .
.
, ,
, , ,
, , . , , . .
266

, ,
,
, , ,
, , . . , . , 1968 ,

? ,
, , ,
, :
.
1970- Baut , , ,
, , ,
.
, , , -
?
,
. , . ,
. , , , ,
, .
. , , . ,
267

, ,
, ,
, , . . , , ,
, . , . ; ,
. , , - , ,
.
.
, , ,
. .

: , , , ,
.
: , .
, , ,
, .
, , .
, , ,
? ,
268

, . , , , , -
,
, . ,
, , , , ,
. ,

: ? ?
? ?
, . , .
, . , ,
, .
. ,
. ,
,
? ? ?
? ?
,
.
?
269

, , , ,
,
. , ,
, ,
, ,
, , , . ,
,
?
, , ,
, .
, ,
, . ,
, , , . .
, , ,
, , . ,
, , ,
. , .
,
.
, , .
,

...
270

, - , ,
, , ?
,
, ,
, ? ,
, ,
, , ? , , , , ,
, ,
, .
: , ,
, ?
, ,
; , ,
,
, ,
.
, , , .
:
?
. , , .
.

, ,
271

.
. .
:
, ; . , ,
;
. : ,

, ,
. , , , ,
, , , -, .
,
, .
; ,
. alter
ego, .
, , , ,
, , ?
, , ,
,
- - - . ,
, ,
272

, , , , .
, , ,
, .
, ,
, ,
.
. , , , ,
, ,
, . ; , , , ,
, , .
, ,
,
.
, , .

, - , .
, , .
, .
.
, ,
, . , , ,
, , , ?
, , . ,
1

273

, ,
.
. , , ; , , .
?
.
, . .
. (
): , ,
, .
. , ,
.
, : , ;
, ,
, . .
; ,
,
. , .
, ?
, , , ,
: . , , . ,
, .
274

.
, , ; ,
, . ,
. : ,
? , , ,

, .

,
...
. ,
,
, . , , , , , , , ,
, , ,
. ,

.
, ,
, -
. , , ,
275

, , , ,
?
: ,
- , , . , , . , ,
. , . ,
, , . XVI ,

.
, .
,
.
,
. ?
,
, ?
,
, ,
, ,
. , , ,
,
, .
, , ,

276

, , . - ,
.
, , ?
,
, ,
, .
.
: , XVIII . , ,
. .
. , ,
.
, , . ,
, , ,
, . XVIII .
,
? ,
, ,
,
. , ,
277

, , , .
,
, , , , XVIII , : . ,
, .
, .
, ,
;
XVIII , 1760 1840 . 1840 .
:
!
? ,
. - , . ,
, ,
, .
, , : . .
.
, ,
XIX . , , . ,
.
? ,
; , . ,
, ,
278

, . . ,
, , ,
.
. , . ,
,
?
, ,
, , , . , , , XIX ,
, , , ,
. ,
. , , . ,
,
, .
,
. : , , , .
, , , . .
279

. : . , , , .
.
-
: ,
, . ?
, .
. ,
: ,
, , . , . ,
. , , , , . ,
;
, , . , . , ; ,
, , , , ,
, . , , , , .
, , , , , , ,
, , .
. , :
, . - , , . ,
, , - .
280

,
1 1978 ;
,
-
. : , ,
, ,
, ,
,
...
, , , .
.
,
. , , ( )
. , : .
, ,
, ,
, .
, ,
. ,
, , , ,
, ,
- , . ,
281

,
, ,
: . XV XVI
, , ,
, ,
, , . , ,
, - . -, . , ,
, , ,
, . , , .
, ,
- , . , . ,
, .

-. - ,
. ,
, , - ,
,
282

. , , ,
, ,
? , , , , , , , ,
,

, , . ?
: ,
, .
, ?

: , ,
,
. , , , ,
. ,
, ?
,
, ?
,
? ,
, , - , : ? : .
283

, ,
, .
. , ,
, ,
.

1. Conversazione con Michel Foucault ( ;

. , 1978 )// contributo, 4 anne,
1,1980 janviermars. P. 2384.
2. SFIO (Secteur Franais de l'Internationale Ouvrire): {.). . .
3. Rusche G. Kirscheimer . Punishment and Social Structures.
New York: Columbia University Press, 1939. ..

OMNES ET SINGULATIM1:
2

, . , , .
XIX .
. .
,
, , .
, , . -
.
. XIX .
, .
, , , .
, , , ; ,

,
.
285

OMNES ET SINGULATIM:

. , , , .

,
, .

. , . ,
.
? -,
. ,
. , ,
. , ,
, .
,

? , ,
.
. ,
:
1. , , ,
, : , , ,
, . .
2. .
, , , , ,
, .
286

OMNES ET SINGULATIM:

3.
, - , , , ,
.
: ,
, , , . ,
,
.
" " "
,
. , .
. , , .
, , .
, . ,
.

, ,
. ,
.
* -
, ,

, ,
287

OMNES ET SINGULATIM:

. , :
, .
. , , .
:
, . . ; ,
, .
, .
: , ,
, , , .
, :
, ; . ,
, 3.
, ,
: . : ,
, 4.
.
: ;
, , , .
. ,
,
5
. , , , . , .

288

OMNES ET SINGULATIM:

,
.
1. , .
, ,
, ,
. ,
.
, , - . ( ) .
2. , .
, , , , .
. : ,
. , ,
. , . , , ,
, , .
3. , . , ;
, . .
. , . ,
. .
.
,
,
19-336

289

OMNES ET SINGULATIM:

. ,
:
,
:
- .
Last but not least6, . .
, .
4. , . , , ;
, .
: ,
: . . , ,
. , , . .
, .
. . -,
,
. -, . .
, . ,
, .
: ,
; , , , , .
.
- - .
290

OMNES ET SINGULATIM:

,

. ,
-
.
.
... , .

, , , , ;

, . . .
, , ,
. , , .
, , .
,
, .
***
,
, . ,
.
, , . poimn
lan7.
. , ,
.
8.
291

OMNES ET SINGULATIM:

- ,
,
.
; ,
: .
, 9. "nomos" () "nomeus"
(): , . Nominos Nmeios, . , philanthrpos, .
. . , , .
, , ,
10.
, , , , 11 . , .
. :
, , .
, , , : ,
12.
. , , -.
,
.
.
,

. ,
(). , 292

OMNES ET SINGULATIM:

: , , ()13.
14
. , ?
.
, . , ( ), , ; ,
( ,
), , ; , ,
.
: .
.
.
. , : ;
; ; ; . .
, ,
? , ,
- . , , , . , ,
, . , , ?
, ? ,
, .
, , .
293

OMNES ET SINGULATIM:

, . ,

, .
. , , ,
, , .
? -,
. -, , ; ; , ; ,
. ,
, , , , .
? , . ? ? .
, . , ? ? . . ?
, . ,
. , , . ,
, , ,
, , .
, .
,
. , .
; ;
294

OMNES ET SINGULATIM:

. : ,
15.

. ,
.
. , , ? ? .
, .
, , :
;
( ), . , , ,

. 16.
,
, . , ,
, - , , , ; - ,
.
.
, , .
, . :
, ; ; ;
? ,
, ,
.
,
295

OMNES ET SINGULATIM:

, . ,
.
,
. ,
. .
, ,
. ,
, , , ,
.
. , , ,
,

, , .

.
, : , ,
,
.
, , . , :
, , , ,
.
- , ,
, .
296

OMNES ET SINGULATIM:

, , , , , , .
,
.
1. , .
, .
, ,
, , , .
, .
. . , , . ,
, ; ,

. ,
.
.
, . , ,
.
2.
.
,
.
, ,
. , ,

297

OMNES ET SINGULATIM:

. ,
,
. -
(, ),
,
. : , .
.
, ,
, .

, ,
17. . ,
, , . ;
: subditi18. 19,
;
: ambulantes alieno judicio et
20
imperio . apatheia. . apatheia
, . pathos
, . Apatheia .
3.
. . . ,
, .
. ,
: . ,
298

OMNES ET SINGULATIM:

, , : . Last but not least, ,

, .
, : .
.
, ,
, , , .
,
, ,
.
, , ,
: , .
.
:
;
. , ,
. , , . , ,
, ,
.
*

,
,
.
,
299

OMNES ET SINGULATIM:

- ,
,
.
4. , . ,
,
: .
, , ,
: - .
, .
,
, .
; . , .
, , ,
. ,
, , , , ,
; , , , , . :
, ,
, .
,
, .
, , ,
.
, (, , , , ),
(, , , ) (
, , ).

,
300

OMNES ET SINGULATIM:

: ,
? ,
, , , ( )
? , ; , .
II
, ,
. ,
, , , .
, , ,

.
. , , , , ,

, - . ,
, . . :
,

.
: ,
,
. , 301

OMNES ET SINGULATIM:

. , .
, , . , , .
. -, , ,
, ,
, . ,
.
. . , . ,
, ,
.
: , , ,
; , , .
, , , , , . , (,
), , (, XV .).
, ,
,
302

OMNES ET SINGULATIM:

, .

; ,
.
- - -

,
.
,
, . , , ,
. , , ,
, .
.
,
,
, , , .

:
, .
,
.

- .
, , : (raison d'Etat)
. , .
303

OMNES ET SINGULATIM:

- , , ,
.
, , , ,
, .
, ;

.
,
.
: 1)
21,
. 2) ,
.
,
.
***
, :
: ,
, , 22.
( , 1606):
,
23.
(De ratione status, 1647): , , , , ;

24
.
304

OMNES ET SINGULATIM:

.
1) , , , .
, .
.
,
.
2) ?

. , , :
,
, ,
, .

, ,
, , , . : , , .
.
25 . , , ; .
, , .
,
, .
,
, . ? ,
? . , .
? . .
? - . . , , , honestum 26
.
20-336

305

OMNES ET SINGULATIM:

,
, . ,
. , . , XVIXVII , ,
.
. .
, , . , . ,
,
.
3)
.
, 27 . ,

, , , .
; ,
.
, ,
. ,
, -
, .
,
. .
306

OMNES ET SINGULATIM:

, XVI XVII . , ,
: ,
. ,
. .
,
, .
. ,
,
.
4) , ,
, , . , .
. ,
.
(l'tat gouvern) , ,
. , ,
, . : , . , ,
, , , .
.
, , ,
.
.
, . ,
, , .
307

OMNES ET SINGULATIM:
* * *

XVII XVIII . ,
. ,
,
? , , ; , ,
.
, , .
. 1611 28
.
29
XIV
. , , ,
:
,
. , , .
, . .
; ; , , ;
. . , , , , ,
. , .
, .
, .
;
308

OMNES ET SINGULATIM:

. , , , . ,
,
:
, . ,
, .

: ,
(, , ); ; ,
(,
);
, , .
, , .
, ,
. , . . ,
, , , -; ; , , .

. ,

.
.
, , ?
1) ,
, , . . . ,
, .
, .
309

OMNES ET SINGULATIM:

2) . . : ; ; ;
. , ,
. , . :
30
, .
3)
. ? . -, , ,
. , . ,
. -,
,
. - :
.
;
.
-, :
, ,
- , ;
, , (, , , ).
: . - ! , ,

310

OMNES ET SINGULATIM:

, . , ,
. , ,
. XVII XVIII . (, ), ( Polizeiwissenschaft;
,
).
,
, , , .
,
.
1) .
XVIII . . .
, , .
, ,
:
1) ; 2) ; 3) ; 4) ; 5) , , ;
6) ; 7) ( ,
); 8) ; 9) ; 10)
, ; 11) .
. ,
, ,
. :
, , .
.
311

OMNES ET SINGULATIM:

,
.
,
,
,
, ?
, . , , , , :
, ( ),
31
. ,
32
, . . ;
. . (, ,
). , ;
, , , , . , , ,
.
, : , . ,
.
, , : , ,
. , ( ), (,
, , ) (, , ). ,
, .
312

OMNES ET SINGULATIM:

2) .
.
, , . ,
,
II .
, , Polizeiwissenschaft.
?
Liber de politia33
: , ,
, ,
( , );
;
( , ).
, , , , , ,
, .
34 , , , , ,
. ,

.

35. .
. , , . . . : (
), , ( [], , , , ). ,
313

OMNES ET SINGULATIM:

. . , ,
, ,
. , : , ,
, .
-, ,
.
.
-, . ,
, ,
. , ,
, ,
3 6 .
: , .
,

Polizei, Politik, Die Politik. Die Politik , , .
. Polizei , , :
, .
: , , ,
XVIII ., . .
. ( , ; , ; .)
,
314

OMNES ET SINGULATIM:

,
. XVIII ., ,
, . . ,
.
, , ,
, , . Polizeiwissenschaft.
. , , , , , , .
( ) . Polizeiwissenschaft , , .

,
.
, , , , . ,
, , .
, . ,
, , .
.
, .
, , , .
, :
1) .
, .
315

OMNES ET SINGULATIM:

. : , ,
, , . ,
,
. . . ,
,
.
. . , ,
, .
.
2) , .
. , , ; .
, , ,
, , , .
3) ,
,
.
.
.
, ,
; , ,
316

OMNES ET SINGULATIM:

. : ?
, , ,
.
4)
.
, , , .

, ,
.
, .
. ,
. .

,
.

1. (.). . .
2. Omnes et singulatim: Toward a Criticism of Political Reason,
10 16 1979
, : McMurrin (S.) ed., The Tanner Lectures on Human
Values, t. II, Salt Lake City, University of Utah Press, 1981.
P. 223254.
3. - (, 1430 . ..) Barucq
(A.) et Daumas (F.), Hymnes et Prires de l'Egypte ancienne, 69.
Paris, d. du Cerf, 1980. P. 198.

317

OMNES ET SINGULATIM:

4. LXXVIII, 7072 . [.
, 77. ..].
5. LXXVII, 21. [. , 76. ..].
6. , (.). .
.
7. (.-.). . .
8. : (VI ), VIII : Beowulf, pope anglo-saxonne (premire
traduction franaise par L. Botkine), Havre, Lepelletier, 1877.
9. Archytas de Tarente, Fragments, 22 (cit par Jean Stobe,
Florilegium, 43, 120, Leipzig, B.G.Teubner, 1856, t. II, p. 138), in
Chaigner (A.E.), Pythagore et al Philosophie pythagoricienne,
contenant les fragments de Philolaus et d'Archytas), Paris, Didier,
1874.
10. Gruppe, ber die Fragmente des Archytas und die alteren
Pythagoreer, Berlin, G. Eichler, 1840.
11. Delatte ., Essai sur la politique pythagoricienne, Paris,
Honor Champion, 1922.
12. Isocrate, Aropagitique, in: Discours, t. III (trad. G. Mathieu),
Paris, Les Belles Lettres, "Collection des universits de France",
1942, 36. P. 72; 55. P. 77; 58. P. 78. [. /
. .-. . . //. .
: . .: , 1994. 37. . 208; 55.
. 210211; 58. . 211. ..].
13. . , . X, 906 [. /,
.-. . . //. . .: 4 . . IV. .: ,
1994. . 368. ..].
14. . , 261262 [. /,
.-. . . -//. . .: 4 .
. IV. .: , 1994. . 89. ..].
15. . , 271 [.
: ... (. /
. .-. .. -//. . .:
4 . . IV. .: , 1994. . 21). ..].
16. . , 311 [. /, .-.
.. -//. . .: 4 . . IV. .:
, 1994. . 70. ..].
17. Cassien J., Institutions cnobitiques (trad. J.-C. Guy), Paris,
Ed. du Cerf, "Sources chrtiennes". 109, 1965.
318

OMNES ET SINGULATIM:
18. ; : (.).

. .
19. Regula Sancti Benectini (La Rgle de saint Benot, trad. A. de
Vogue, Paris, Ed. du Cerf, coll. "Souces chrtiennes", 181, 1972.
Nhap. V: "De l'obissance des disciples". P. 465469).
20. , (.). . .
21. Meinehe F., Die Idee der Staatsrson in der neueren Geschichte,
Berlin, Oldenbourg, 1924.
22. Botero F., Della ragione di Stato dieci libri, Rome, V. Pellagallo, 1590.
23. Palazzo G. ., Discourso del governo e della ragione vera di
Stato, Venise, G. De Franceschi, 1606.
24. Chemnitz B.P. von, Dissertation de Ratione Status in Imperio
nostro romano-germanico (, (Hippolithus a Lapide).
25. Saint Thomas d'Aquin, De regimine Principium ad regem Cypri
(1266), Utrecht, N. Ketelaer et G. de Leempt, 1473.
26. - (.). . .
27. Machiavel ., Il Principe, Rome, Blado, 1532 (Le Prince, trad.
R. Naves, suivi de Anti-Machiavel, de Frdric II, Paris, Garnier,
1960).
28. Mayerne L. Turquet de, La Monarchie aristodmocratique, ou
le gouvernement compos des trois lgitimes rpubliques, Paris, J.
Berjon, 1611.
29. King J., Science and Rationalism in the Government of Louis
XIV, Baltimore, The John Hopkins Press, 1949.
30. Mayerne (L. Turquet de), op. cit., livre III. P. 208.
31. *., livre I, p. 2.
32. Ibid., p. 4.
33. Hohenthal P. C. W., Liber de politia, adspersis observationibus
de causarum politiae et justitiae differentiis, Leipzig, G. Hilscherum,
1976.
34. Willebrandt J. P., Abrg de la police, accompagn de rflexions
sur accroissement des villes, Hambourg, Estienne, 1765.
35. Justi J. H. Gottlobs von, Grundstze der Polizewissenschaft,
Gttingen, A. Van den Hoecks, 1756.
36. Ibid. Introduction: Principes gnraux de police, 23. P. 18.

2
. .
.
.
.
- .

02945 03.10.2000
27.01.2005. 60x90/16
. . .. . 20.0.
2000 . 336

000 ""
http://www.praxis.su
http://www.politizdat.ru
e-mail: praxis@hotbox.ru
""
105005, , . . , . 46