""

Ouvrage ralis dans le cadre du

programme d'aide la publication
Pouchkine avec le soutien du Ministre
des Affaires Etrangres franais et de
l'Ambassade de France en Russie.

Michel Foucault

dits et crits

articles politiques
confrences
interviews
1970 -1984

Editions Gallimard 1994

1970 -1984

2006

 87.3
94

94

:
, / . . . .
. . . . .:
, 2006. . 3. 320 . ( ).
ISBN 5-901574-53-2

, , 19701980 .
,
, .
87.3

ISBN 5-901574-53-2

Editions Gallimard, 1994

. M. , . ., 2006
. , , 2006

, 2006


,
?
:

,




XIX
, ,




,
,



,

7
27
43
51
55
67
79
109
113
143
151
161
191
205
213
215
237
241
271
287
297
305

, , , ,
, XVI . XIX .; ,

, . ,
, , . , -, XVIXVTI ., ,
.
, ,
, , . ,
, ,
, , . , ; ,
, XIX . ,
, ...
?
? , ... , , , , ... , ... ,
,

,
, -
, ; 1955 .
, , , . - , , , ; ,
, , . . , , , ,
, . , , , , , . ,
, , ,
, , , .

; , , , , ? ?
, . ,
... , ,
. , .
.
, , .
, , ,
, .

,
, , , -
.
...
-, , ,
, ,
. , , , , , ,
.
, , ,
... ,
... , -
, XVIII XIX . ,
XIX . , ,
, , ; , - . - ,
,
, , . , , , ...
,
, , , ... .

,
, ,..
, , .
-, , ,.,
, , .
1?
, ,
, , , ,
. ...
. , ,
, XIVXV . , , .

, .
, , , ? ? ?
? , ,
, ,
. , , , . ? , ... , , : comment2.,,
, , , ,
, ;
,
,
10

,
, ... , , .
? , , , , ,
...
. , -, , . ;
, . ... , ,
; , .
, , , , XII
XIII . , , : , ,
, , , ,
? , , - , .
,
.
,
. ? ?
, . . .
,
11

,
, . , ,
, . , , , , ,
, , , , :
, ,
. , ,
, , .
, - . - , , ,
. , , ,
. , ,
, , ,
, , ? ,
, , ,
,
, , , ,
, , . ,
,
, ,
, , , , , .

12

,
, , .
?
:

. , , , , .
. , , , , , , , . ,

, , ,
, . , ,
, .
XVIII . , , , , , , XIX ., , ;
, , , , , , ,
, , , , , ,
.
, .
, , ,
, ,
13

,
,
... , .
, .
, , . , , . XVIII .
,

. XVIII .,
, , ,
. ,
: , , , , ,
?
, ...
?
?

, , . .
,
;
, ; ,
,
,
;
. ..

14

,
(
?
, .
,
,
.
,
, , ;
. , ,
, ,
. (
, , ,
, ;
. ,


. . , ]
,
,
- -, , ,
, , ,
<
.

, ,
.

,

: , ; , <
; , ; , (
; , -
; ,
15

, ,
.
...
,
.
, ...
...
.... ...
.
...
-, .
.
, , . ,
, ,
, .
, .
?
,
. , ,
, , , ,
, , , ,
, -
, , 16

,
. ,
, , XV . XVI .
,
, , , , . ; ,
. :
XVIXVII . ,
, ,
, , .
,..
.
,
.
,
, , , , , ,
, , - , .
?
, , . , . ,
17

, XIX .,
, , ,
: ,
. .
, ,
; ,
, , , , , , ,
.
, .
, . .. ,
?
. ,
, ;
,
, ,
, , .
, , , - , , , .
19551960 .;
:
,
, , .
. 18

,
( ), , ,
, , .
.
, , - .
1?

- , ,
, . , ,

, , ,
, , .
,
, ; , , , ,
. ,

, , , .

?
, , : , ? 19

,
, ;
, ,
; , ... . , .
?
, ,
, ,
, , .
...
, , , . , ,
, , - , . -,
, ,
,
; .
?
. - ,
, , , , . , ,
, ; , ,
, . : -; ; 20

,
; . . ,
,
, . .
.
. , ,
, ,
, .
,
,
.
?
, . ,
, ,
, ,
, ,
, , .
, ,
...
.
, , 1?
. , . ,
21

- . , ,
, , , , .
, , , , , .
, , , , .
, .
.
.
, ,
, ...
, .
, ,
, . -: ,
, , , , , , , , . ,
. , , :
22

,
^ , , , , ; , , .
, ...
, . , , , , ...
.
-.
, , , , ... , , .
, . ,
, , ,
, , , .
, . , , ,

, . , ,
,
, , ,
: , , 23

. - ,
.
,
, ,
, , , .
,
, ,
. ,
XVII ., , , , .
?
. .
. ,
. , -, , ...
... ,
, ,
, , . , , , ,
, , , -, , , ,
, .
, .
?
24

,
: , , , ,
, . :
, : , , ,
, , , .
...
.
. , , ; XIX ., ,
, .
, .
, ?
, , XIX ., ,
,
:
.
, , : , , ,
, ,
. , ,
XVI XVII . , . ,
, , 25

,
, ,
, ,
, . , ,
.
,
, ?
.
, :
, . , , , , .
.
?
,
, . , ,
, ...

, 1974 ., , .
,
.
, , ; , , , , .
, ,
, . , -. , , - ,
, . ,
, ,
- ?
, , , . , .
, 27

XIX . : , ,
XVIII . , , ,
. , , .
, , , ,
,
, . , , ,
; ,
,
,
. , , , ,
. , ;
, , ;
; , ,
, , . .?

. ,
, ,
28

, , , ,
, . ,
, , , 1970- . ;
, , , ,
. ,
, ,
, - . , 1972 . ,
, 19601970- .,
,
, . , , , , ,
.
, . , , , , ,
.
, , . , , 29

,
XIX XX .; , , , .
, , ,
, ,
, . , , , , ,
, , . ,
, .
,
, , ,
, , ?
. , , . ,
, , . ,
, ,
, , : , , - ,
, . ,
, , , 30

,
.


,
. , -
, . , , - ,
-. ,
( ,
, , ). , ,
, .

. -, , , . . ,
, , ; , , : , . -, , .
, ; ,
,
: , , , , , , .
, : 31

, -, , , .
; , ,
, ,
. , , . . , , ,
,
, , ,
.
, ,.,
: , , ,
.
, , ,
-
,,. ?
. , , , ,
,
, ,
.
, , ,
, ,
. : ,
32

. , , . .
, , , , ,
.
, , ,
, , .
, XX .
,
. , ,
:
; , ;
. , ,
, - .
.
, , . ,
.
, , , ,
, ;
33

, , .
, ,
, , .
,
, .
, , - . , , , .
, , ,
XVIII ., . XVIII .
, . , - .
, ,
.
,
. , ,
XIX ., ,
, . , , , , , :
34

.
,
. , ,
,
,
,
, , ,

,
,
,
, ,
.
, ]
, ,
; ,
,
, !
, .

, ,
,
. , ,
, ,
, ,
. ,
:
'
:
, ,


3. , ,

35

, , .
, , ,
. ,
. ; .
, .
, ?
, ,

, ; ,
. , , , , , . , XIX ., ,
, ,
, , , .
, ; ,
, . , , ,
,
. ,
. ,
, ?
, .
36

. , , , ,
raison d'tre4
. ,
? . , , , ,
5. ,
,
:
;
, , , ;
;
. ,

, .
, , -.
.
, .
,
. ,
.
37

?
?
, , , , , .
, , , .
. . ,
,

. , -,
. ,
, . -
, ? , ( ) , , , ,

, , , , ?
,
, ? , , , , , , ? ,
?
38

, , ,
, ,
. .
,
,
. , , ,
. ,
. ,
, ,
, , .
, , . , , .
,
,
, .
. , . , ,
, , , ,
: , ,
, . .
, , . 39

. ,
,
; , . ,
, . , , , , , , .
. , ,
.
, .
.
, .
, .
, - , , ;
,
.
: , 40

, .
,
,
, . ,
, , , , . -,
.
, , . ,
, ,
. , , . , ,
; . , 1810 .;
: , , ,
, , ; , . ,
1810 . ,
, ; ,
1810 ., , ,
.

 :
1

, 2
?
, , , ?
.
: ,
. , , ,

,
. , ,
, , , : , .
, ,
, , , .
,
- , , ,
,
. , . -43

, .
?
. , :
XX ; , .
, , ,
, . , , ,
,
, . , , :

, , , . ,
, - ,
- , : , - - , -. . . .

XX . ,
44

,
, , ,
, ?
. ,
: , .
,


(, ...). :
(, ), , ,
,
.
, drop-out'a?,
.
, . . , , , , , ;
,
. ,
. , .
:
. . ? , -,
? ?

.
45

. , ; , , ,
. .
?
, .
:
: ,
. ,
.
.
:
. , , , , . ?
! ? ! ?
! ?

!
,
, ,
: , , -, , . , , ,
,
- . ;
, 46

, , , :
, ,
, , ,
.
, .
.
, , ,
, ,
, .
, - ;
, ,
, . , . . , ,
, , , , .
, . -
, -
- ? , , ,

.
,
. . . - , 47

,
, , , , ,
.

, ,
.

,
; , ,
, , .
.
, , . ,
.
, , .
. , . , , , ,

.
;
,

, , ,
, ,
, 48

, , .
?

. , , XIX ., , ,
; . , 4
,
.
.
.
: , , . : , , ,
. : - , , ,
. , , , ? ,
? , ,
, .
?
. -, ,
...
,
, - 49

,
..,
. ,
- : ,
. ,
. ,
!
,
, , , , , ,
, ,
1
, ?
. ,
; ,
, :
, : , , ,
.


1
,
: , ,
. , , ... ,
, , 2.
,
. .
? , -
, ,
.
?
; ,
.
, , ,
( ), ,
.
, ,
, .
, ,
, 51

,
- , ,
. , ,
, , .
,
, , , . ?
, , ? !
, ; , , 3,
;
, .
, . ?
,
.
, ?
, ,
, ;
, :
, . ,
,
, .
. , . , , , : , , ,
52

, , :
, , , . .
, .
, . ,
, .
, , : , , , , ,
, : , , ,
: ?
, ?

,
1

?
. ,
. , ,
. ;
. : ,
.
, .
.
: , , , ,
. ,
,
; ,
,
. ,
, , .
, ,
, , 55

. , ; ,
, , , , , . ,
, ,
;
,
, . , .
, - , . , , . ,
,
, , ;
;
, , , ,
, . ,
; ;
, ;
,
,
. ; ,
.
56

. , ,
, ; , , ,

.
, ,
, . : , , ,
.
, . : , ?
,
,
, , , , ,
. :
, , .
, , , . ,
, : , : , . ,
, ? , 57

, , ,
.
, , , , ...
1
?
, , :
, , , , , , ... ,
, , .
; - .
: .
,
,
. - , , - , ; , , Moiy
,
,
, , ,

.
, , . ,
, , , . ,
, , . . , , ,
58

, . , , ,
. , ,
, , . : , ,

, ,
, , ;
, , .
: , , , ;
, .
, ; , ,
.
.
,
. . , , ,
, . , , ,
, 59

, , , .
, , ; - ,
. , , ,
, , - ,
,
, , , . , , .
, , ,
: , , , .

; , . : ;
.
; :
, ?
1968 , , -, .
, . , : ,

, ( ,
, , ,
, , );
, , 60

, .
, , ,
,
. , , , , , . ,
, -, : , ,
.
,
, 1
?
, , ,
. , , .
; ,
, , ,
.
: , ,

; ;
, , .
. , , ,
, , : ,
61

. ,
,
; , ,

. ,
;
.
.
, , , ,
; , , .
; (
,
) ( ).
, , - : ,
, .
,
,
. ,
, 62

: , ,
.
,
, ,
, ,
.
. , , ?
, ,
. . . .
. , ,

, , , ,
, . , , , ;
, , ,
. , ; ,
; ,
. , ; , , .
63

,
, .
,
, , ,
,
. , . . ,
.
, - , ;
, ,
,

.
. , , . ,
; , ; , , . ,
XVIII ., : , ; , ,
, XVIII .
;
64

.
,

, ; ,
,
. , , ;
,
; ,
, .
, , : .
, , (
). , , ,
,
. , , , ,
,
. -
, ,
.

, . - ,
. ?
, .
: , , , , , , , . .
. -, , , , ! - ,
. .
.
, .
, , . ,
, . , ,
... ,
.
- ? .
:
? ?
, . ,
? ,
? , 67

,
, ,
? ? :

, 2
XVII XVIII .
, ; , ,
; . , ,
, .
. , , . , , - , -
, . , .

.

XVIII . XIX . , ;
. , ,
. , , , .
, . 68

, . , .
. , .
, . , XVIII .
, , .
. . .
, . ,

. :
?
, ?
:
. XVIII . - , .
, , . XIX .
, , . , , ,
69

.
. , , ,
. , , .
, .
, ,
,
. , XIX .,
, -
. .
. .
, . .
, , ,
.
. .
:
, ,
. .
, , ,
. , . . , , .
. , .
70

(rinsertion) . , ,
,
, ? .

,
. . , , ,
, : -, ,
, , , . : , . , : , ,
- . , , , , , , :
. ,
.
, .
3: ,
,
,
.
, , .
, , ,
.
, 71

, . , , .
. . , ,
: .
, , , , , , ,
, . . , - . , .
,
?
, : - , ,
, , ,
, ,
, , : , .
, , . , ,
.


. ,
72

, , . . :
, ?
: -, . ,
, . ? : ,
? -, . ,
, . ,
, , , . , : ,
, . ...
; , ,
. .
,
, , , ,
, , .
.
, ; , . 73

. ,
.
.
.
, , ,
. ; ,
. .
, , , ,
?

Vernunft ,
raison. . . - .
,
.
, , . , ,
, . , , ,
, , , , ,
.
? -, 74

, . .
, , ,
?
,
, -, ,
. -, ,
, , ,
, . , , .
, .
, , , ,
. ... ,
, . , , ,
, . -,
, ? , ,
, ,
, ,
? : ,
. ,
, XVI . XIX . , , 75

. ,
, , ,
, , XVIIIXIX . , :
. ,
XVIII ., , , .
, ,
, , .
. ,
, . ,
, , , , : , ,
: , .
, , , , . .
. , , , ,
, . , ; , , . XVIII .
, . . . , . , ,
76

, . , ,
. , .
? ,
, ,
, , ,
?
, , , , - . , . 14 , , , , ,
1917 ,
,
1848 , . .
,
- . , . , , . . . .
, , , . . ,
, ,
, , , , , .
.
, , ,
77

, : ! ! ! , ! , 1830
, . . . -
1830 ;
, , , ,
, ;
,
, , .
, . ?
,
. ,
, . , , , , : ! -, . . . , ,
, , . .
, . .



()1

,

,
, , XVIII ., .
.
1) , . .
; , XVIII .,
.
. , , .
,
XX . , ,
, , XVIIIXIX . , , .
.
700 , 1812 .,
1882 ,
, ;
1945 . , 50.
? , ?
, -79

, , ,
, . ,
, ,
, .

, - 2.
XIX .,
.
2) , . . , , ,
.
, . .
XVIII .
XIX .,

, : , , ,
,
.
3) , . . . , . , ,
,
(CEREBRE), ,
. , , 80

, , ,
XIX .,
. .
,
, ,
, ,
. ; ,
,
, ,

.
. , , , . . , , XVIII .
. ,
, ,
, ?
, , ? , ?
, . 81

, ; ,
.
. [Bullough] : [The Development of Medicine as a Profession: The
Contribution ofthe Mdival University to Modem Medicine]3,

, .
, , , , ; ,
XVIII . XIX ., , , , .

, . , , , . ; .
?
, . ,
. , , ,
.
, . 82

XIX ., ,
.

: , ,
, , .

, XVIII . , ,
, ,
.
XVII .
, . StaatsWissenschaft .
, :
, ,
;
, . XVIII .;
, , ,
.
,
,
, .
,
, , .
-, , 83

XIX ., , , ,
.
, ,
. ,
, ,

, ,
.
, ,
, , , , ,
.

: XVIII .,
.
, - , XVII .,

, . ,

, , .

,
84

, , , . .
, , , , , , ,
, .
,
, .
,
,
, . ,
.
XVIII . ,
, .
XVI . XVII . , ,
. , , , ,
.
, , ,
.
,
85

.
,
,
XVII . , ,
, ,
.
, , , . , , 1750
1770 ;
, . 1764 . Medizinische Polizei,
, ,
.
XVII . , :
,
, , ,
, ;

: .
,
.
,
.
, 86

. . , .
, , , . , , ,
, XVIII .
, ,
. .
.
,
, , , 1775 . 1790
1791 .
, ;

. , ,
, ; , ; , ;
. ., , , .
, ,
;
,
. , , ,
.
87

, XIX .:
, 6 000 10 000 35 000 50 000 .
.
,
, , ,
, ,
.
, , ,
,
, . 4 ,
, . , , , ,
. . - . ,

, , .
, , .

88

XVIII XIX .
,
.
, , , ; , XIX . .
XVIII XIX . , .
, . ,
, .
Bulletin of History of Medicine
1953 . , [eralism and the Concept of Mdical Police]5. 6
[A History of Public Health ].

, XVIII . , , ,
, , ,
: . ,
.
, , 89

.
17501780 .
. ,
, , , ,
, , , ;
. , - :
, ,
.
XVIII . . , ,

, .
. -,
, . , , ,
,
. ,
, ,
.
. ,
, XIX . , . , , . ., ,
,
90

, , ,
. , , , ,
, XVIII .,

.
, , XVII .
. , ,
. XVII . ,
. , XVIII .

,
. ,
.
, . , XVIII .
, , ,
: , , . , , , , : ,
,
, , ; ,
, .
91

XVIII .,
, . , ,
,
, , .
- ,
.
,
, .
- , ,
. ,
, , ?
,
: .
,
,
. , - . :
1) ,
- . , , . .
2) ,
. ,
,
92

. ,
, .
3) ,
, , . , .
4)
. ,
,
, , , . - ,
, , , ,
,
. , ,
.
5) .
-
XVIII . ,
: , .
, ;
, .
.
. . XVII .
, . .
, - ,
, . 93

, .
, ,
, ,
, ,
, ,
.
, : , ,
. ,
,
, , , , , . , , . ,
- , .
, . . ,
XVIII . - , , XVI XVII .

.
,
XVIII . .
:
1) , ; , . . 94

1740 1750 .
.
1750 . , ,
, ,
.
, .
. , . ,
.
,
XVIII . - , - .
,
,
.
XVIII .
, ,
. , , , , , .
, ,
.
, . ,
,
, , ,
XVIII . , , 95

, , .
, ,

, , .
, ,
.
2) :
. , , , .
XVIII . , , ,
, , ,
. .

,
, , . .?

, . ,
, , , . . . - - ,
XVIIXVIII . . ,
: .
96

, ,
: ,
. .
, , . 1767 .
, .
, , .
3)
, . , ?
, . ? ,

?
XVIII . ,

.
1742 .
, , ;
. 1789 .
, , ,
.
97

XVIII .
, , , ,
, . ,
XVIII .,
. , ,
.
,
XVIII . . ,
. XVIII .
, , , ,
. ,
, , , . , , ,
, , , XVIII ., XIX .
.
XVIII . :
1)
, . , , .
,
, .
, .
98

- . , , ,
.
,
, , . .
2) , ,
, , , , , ; .
,
XVIII . , .

, .
.
.
.
3)
(salubrit). , 1790 1791 ., , ,
.
, ,
, , 99

.
,
. , , , .

, : -
.
,
; XIX . , .
, , 1829 ., .
,
,
. .

. Staatsmedizin , , ,
.
XIX .
, XVIII .

100

. , , , . , , ,
.
,
, , , . , , , . .
XVIII . ?
. :
, . , , :
.
: , , , , . .
. , ;
;
, ,
.
, ,
, ,
101

. ,
, , , . XIX .
. :
1) , :
, XIX . ,
, , .
2) XIX . ,
, : . , , , .
3) 1832 .,
, ,
.
, . ,
. -
.
. .
, XIX . .
, ,
. ,
102

. , 1840 .

. ,
1846 . 1
[Health and Sickness of Town Populations ], .
, ,
. , ,
.
, :
, ,
, . , , ,
, ,
.
:
.
, .
, , . , ? , ,
. 103

, ,
, , ,
1870 ., , ,
,
, . Health Service [ ]
Health Office [ ],
1875 .; XIX . . :
,
;
,
, ;
.
Health Service , .
,
,
Health Service , , , , , ,
,
, , , . .
Health Service , , . ,
,
.
104

, Health Office, XIX .
, .
8
, Public Law
1967 . , , , ,
, . , ,
, ,
XVII XVIII .
. ,
XIX . , , ,
.
XIX .;
.
. XIX , ,

?

, , , , ?
105

,
, (
).
, , ,
XVIII ., XIX . , , , , , ,

.

.
, -, :
, ,
.
:
, ; , , , . .; ,
, .
; , ;
,
,
; ,
, 106

XIX . XX . .


, , .

28 1982 . G.I.G.N., ,
2
, , . , ,
9 1982 . . 17 1982 . :
. , (
, D.S.T.).
. . 1983 . ; -
.


.

3.
. , ,
, .
, 109

, ,
?
, , , . .
, . ,
, . . . , - . , -,
,
, ? , , , ,
, , .
, , ,
, , .
, . - ,
.
, . ,
.
: -
? . , .
, , 110

, , , , .
, ,
?
.
, , 4
.
. , ,
, , , . , , , ,
, . ,
, .
, , , ;
, .
,
- .
. .
, : ,
, , ...5



1
XIX
,
,
, 2426 1977 .

, . , , 1975 .
. :
?
.

? . . .
.
?
.
: ,
!
, ,
. , .
, . ,
,
, , .
,

, . . , XVIII XIX .
. -
, . ? .
? ? ? ? , ? . ,
, , , : ?

, :
, . , , . : ,
,
. , , . : ,
, : , ,
, , , . ,
, ; , : . , ,
. ,
, ,
114

; , ,
.
, , , , ,
,
. - , ,
. ,
, , ,
. ( ): , ?2

XIX .: 1800 1835 .
, : .
, , , , , .
:
1817 ., , ,
, 3.
1825 .
.
, , , , ,
4.
115

. , - . . . , ,
. , , , , .
.
, ,
, .
, , ;
,
,
.
,
.

, .
; , , , . ,
. , -
, . , , - .
, , 5
, , .
, 116


?
1) , , , ,
. XVIII .
,
, . . . , . ,
, , ( ,
, ,
). ,
(, , ,
)
( , , ). ,
, ,
.
, , , ; , ,
; , .
2) ,
. ,
: , 117

( ). , .
. , ( ,
). , , , ,
, , , , .
. , .
3)
. , , .
, , , , , . , ,
.
- -. , ,
, , , . . , . , ,
,
. , ,
118

XIX . ,
. , ,
,
, ;
. , XIX .
.
4) , , ,
, ,
. , , ,
, . , , ,
, . , , : ?
, ?
: , ; ;
, ; , .
,
, ,
, , , , .
, , 119

, , , ,

. , , ,

; . . , , . XIX .
, , ; ,
, . . ,
, . ,

; , , ,
. :
,
, .


?
, , 120

, : XIX .,
, , ,
(
, ),
, ? ,
? ,
, , ,
? ,
?
,
6
, XVIII ., (
)
, .
, ?
( ), ( , ).
, ,
. XIX .
121

, , -
, ,
. XVIII . , , , ,
, ,
(, ,
).
- ( 7), . , , . XVIII XIX .
, , .
,
, ,

, (, , , ), ,
( , , ,
). XIX ., ,
.
, , . 122

,
.
, , :
1) , ,
, , , ,
;
2) , , ;
3) , ; ,
, , , , . , -
( , ,
, ,
, ,
).
, . , , ,
? , , ,
,
. , ,
, ,
, .
-, 123

, ,
. ,
, ? , ,
, , , ,
, 1820- .? :
, , , ; , . - ,
.
,
, . ?
, XIX .,

? . ,
,
: ,
; ,
. , , , ,
124

, ,

, , .
. , ,
.
,
:
, . ,

XVIII XIX .,
, ,
, , ,
, , . . , , , , ,
, .
;
.
,
.
, ,
,
125

, . , ;
,
, ? ,
, , , , , ;
, ; :
,
, ,
. , , , , , ,
, : , , ,
, . , ,
, ,
.
,
, ? , , , ,
. , , , , , ,
.
, ,
, .
126

: , , , , ; , , ,
.
,
; ,
, , : , ; ,
,
, . : , ; , ,

. , - , ,
.
, , ,
, ; , , ,
, , , ,
.
, , ,
, , : . ., ,
. , .
, , 127

,
, .
.
:
1)
XIX . .
2) ,

, .
3) , ,
XVIII ., . ,
, , , .
4) , , , ,
,
, .
.
5) ,
. , XIX,
XX . , .
XIX ., ,
128

,
: ,
, . , , ( ), , .
6) : , . , ,
: , , , , .
, , , , .
, .
, . , . , :
;
.
, , :
.

129

, : XIX .
XX .,
( 1885 .)
(1910)8.
, , , ?
, ,
, , 1870 .
. , , , , , , ,
,
, , ,
(, , ,
, , , , 1840- ). : ,
,

, , ;
.

,
130


, , ,
, , .
( )
, ( ,
1840 .,
1860 ., 1876 .; , ).
, - ,
. . , .
, . ,
;
,
.
, - , , ,
. , : - ,
; 131

? ,
- ?
, , , . ,
, ,
. , ,
, , , , 1848 . 1870 .

, .
: . XVIII .,
,
(
);
. ,
,
, , ,
, , ,
.
,
; ,
132

, ; -
, , - .
,
, 1890- . . , , ,
, , ,
, , . ,
, : 1) , ,
, ; 2)
, , , , , ,
, ,
; 3) , , , , ; , , , , ,
, , ,
; 4) , , , , , : (
133

), ( ), (, ).
, :
,
, , .
, :
,
, - .
:
, , ,
.
, , , ,
, . , . .
.
, : -
, ,
XX .; - , ; -
,
, , ,
; -
134

. , XIX ;
, .
,
, ,
, ; ,
, - .

. , . , , , : ,
(, ,
, , )9,
, , , ( ), , :
,
,
. , , . , - - ,
, ,
. :
, , , - 135

; ,
.
, , ,
,
, , -
. , ,

.
, .
, XIX . , ,
. , , XVI . ,
, , . , XIX .,
, , , , : , ,
(, ; ,
, , ); ,
, (, , ),
, .
136

.
, ,
, ,
, .

:
1) ,
,
. 10
, : Causalhaftung y .
2) , : ; ,
, , .
3) , . , , ,
, .
: - ,
,
, ,
, , , ,
, ,
, , , 11.
4) , , ,
137

, , -,
, , , ,
.
,
, , , ,
.

. , .
, , ,
, , - , ? ,
, , ,
,
, , , -
,
, . , , ,

. , ,
, , ,
, 138

, .
,
XX ,

.
, - -, , , ; , ,
,
,
, ,
, , . .
, . 1905 .
12 , [terribilit].
, , ,
,
- .
-, XIX . , . . ,
?
139

?
; , ,
:
, , ,
. .
, ;

. , .

.
( )
, , , .
,
, . .
?

, : , , , , . ,

, , 140

, ,
? , ,
( ), , , , . , , ,
:
,
XVIII . ,
.
, , ,
, XIX ., , , ,
, , , . , , ;
, , . , , ,
, . ,
, , , . ,
XVIII .
- , . , , ,
. ,
, , : 141

, ,
, ,

(
, , ), : , ,
- , , ,
, ,

. ,
, , ,
:
.
,
,
, , ,
. , : ,
, ,
, ,
, ...

, ,
1
,

, . ? ? , ,
, , , , , ,
.
,
.
1) , , . ,
, , ,
, ,
, , ,
. ,
. , , -, - -
. , , ,
, , .
.
143

, ,

.
: , ,
; , ; , ,
,
, .
: ,
.
XV XVI . . , : (
) . ;
, , , . ,
, .
2) . . ,
. , XVI . XVII .
,
144

, ,

. ,

(, , , )
, , , , , .
,
; ,
, .
,
.
. -
. ;
; , , . ,
,
: ( , ) , ,
, , .
, ,
: - , 145

, ,

; , ,
. , ,
: ,
.
( )
:
, , ,
.
-.
3) - ( , , , , , --)
. : - ,
. ; - . ,
, ,
, ,
. , .
146

, ,

, , .
, ,
, . , ,
. , ; , , ,
( , ,
),
( , , ,
).

, XVIII . Polizeiwissenschaft: . .
,
, ,
,
, ,
, .
,
; , 147

, ,

, ,
;
:

,
. (-); Wohlfahrt2 (--);
, , .

.
, , , ,
.
, , , , , , , (
, , ), . , XVIII Medizinische Polizei, hygine publique, social
medicine3, ;
,

, , . , , XVII :
.
: Polizeiwis148

, ,
senschaft (. ),
XVIII . (.-. ),
1832 . (. ), ,
XIX . (. ).

, . , :
, XVIII ., ,
, , ,
, , , , , ... ,
XIX . .
,
,
. , .
,
?
? , XIX .

?
, . ,
151

, , ,
, , , . .
, .

, ( ).

, (
, ), ,
( , , , , ) . raison d'tre,


. , XVI . ,
. Polizeiwissenschaft2, XVIII ., - ,
, ,

, ,
: - -,
,
152

, , .
Polizeiwissenschaft , ,
:
, ,
, ; , ,

.
:
, , , . ,
, .

( ) , . ,
, :
? ,

:
, ,
,
. , ,
.
; , 153

. , :
? , : ? . . , ?
, 3 , , ,
,
, .
, - , ,
, .

, , , ,
, , .
, .
, : ,
;
, 154

, ; , . ,
,
, .
XVIII XIX .
. .
,
. . 4 , . , ,
(test), , , : , ,
XVIII . ,

.
, , , ,
, , ,
,
.
, , XVI . 155

;
. , .
, , . , .
,
,
. ( , , , -
, , ,
,
.)
,
, , ,
, ,
, , . ,
, Rechtsstaat, Rule ofLaw, XIX . , , ,
,
, , ( National156

oekonomie XIX . XX .),

,
, .

, , , ;
; .
, , , , ,
: ; , ,
, , .

, ,
, , ,

. : 19481962 . .
157

, ,
,
[frugal] ( ).
, , ,
,
19141918 . ; . , ,
, , 19281930 ., (, ,
),
. , , ,
, , ,
. , , , , -
, - :
, , . , , ,
, (
, )
, , ,
, , 158

. ,
, .
, : ,
, ; , ,
,
New Deal5,
,
. ,
, : , , , ,
, .
, : ,
, , ,
(
, , - . .),
, ,
, . 159

, .
, ,
, , - XVIII .
.

XIX . :
( ), ( ), (
),
( ), ( ), -
( ).

, , , .
, . ,
, ,
. , ;
, .
, , ; , , , . (
) ,
.
.

, .
,
. .
, , .
,
, ;
, 161

, .
,
, .
,
. ,
, , . ,
, ; ,
. , , ;
, (
?),
( ?).
, ,
.
?
, . .
.
, , . , :
.
, 162

. ,
.
-, ,
.

: ? ?
, ,
?
. ,
XX ,
. ,
, , .
; . ,
,
,
. , , . :
,

.

. :
, , ;
. . . .
163

,
. , , . ,
, ,
, , , .

.
, .
:
?
,
? -, .
, - , , ,
, . ,
, . , , .
,
, ?
.
, . , .
, , , , ,
: , , , ,
. .
, .
164

, , .
(Aufklrung)
, , , ,

.

, ,

, , ,
. , .
, , ,
, ,
.
, , ,
.
, ,
, , ,
.
, , , ,
. ,
, , , , , , .
,
165

: , , ,
, .
, ; , .
1) ;
, .
,
, -
.
2) . , , ,
, ,
, , , .
3) , . , , ; , . 1,
. , , -
(. . , ,
).
, , .
. , ,
:
4) , :
, ,
166

. , , ,
, ,
.
,
, , .
5) , , . . , ,
, .
(. .
),
.
, . , .
6) , : ? , ,
, ,
; , .
, ,
, , ,
,
.

, 167

, , ,
,
. . : 2,
, , . , .
, , :
, (, ); , , ; ,
, ( , ).
, .
, . , ,
, .
XIX .
3, .
,
.
, XV XVI ., ,
168

,
, , . , ,
.
, . ,
, : ,
, , .
, ,
.
,
. .
,
, ,
XVI . . ,
. ,
.
. ,
, . ,

169

, .
,

, . .
.
, , . , ,
,
.
,
. ,
, , ,
, , , , , . , .
1) , .
2) ,
- ; . , , ,
.
3) , ,
.
4) ,
, , ,
170

. () ().
( ). ( ) ( ). ;
.
; , , , , .
, ,
: ,
, XVIII .; ,
.
XVIII . : , .
, ,
, ,
, , , , .
- .
.
1) .
171

, .
: , (. . , ),
, .

,
; ,
, .
2) . ,
, , . ( , XVIII .
, , , ,
.) , ,
. ,
, , , , . ,
,
, ( ), , , .
3) ,
: , 172

, ; , , .
, ,
, ,
; . ,

,
: , ,
, , . .
XVIII .
,
Was heisst Aufklrung?4.
.
, , - , ,
, , .
1784 . : ?, : ?
? , ,
, ?
: ?
Aufklrer, ? : ? , , ,
? ,
.
, , :
?
, .
173

.
, ...
, ,
. , , . , , ,
.
, ,
, .
, , , .
, , , ,
, .
,
, .
?

, , , ,
. , , , ,
. ,
, .
, , 174

, , , , , , .
,
, , . ;
, , , , ,
. , ,
, ; ,
, , ; ,
, , : ?
? , : ?,
,
,
.
1. ?,
?,
, , ,
?
, , ,
, ,
, ,
. , . , , , ( ). 175

: ,
,
, ,

. ( ,
, ).
, , , - . ,
.

, . , ,
.
,
. , ;
, , , , , ; , , ;
, 6. ,
, .
( , ); 176

( ,
, , , 0 ).
(
) , , ,
. , ;
, , , , ( , , ), ,
(, ).
, , .
, . , , , , - .
,
, . , , : ,
, , ,
, , ; 177

. ,
,
,
(, , , , , ), , (, ,
, ).
,
, , , , . ,
, . , , , . ,

( , ; , ;
, ; , , , ,
,
).
, XVIII ., , , , , 178

, ;
,

, .
, , ,
.
, ; , ,
; , ,

.
2. ?

;

. , , , , ,
, : ,
; , , , ,
. ,
;
, ,
, (
, );
179

;
.
, ,
, , ,
, ? ,
, . ,
. ,
: , , , ;
; ,
, ;
, ,
.
,
, : (, ) ;
, , , .
, , ,
; , , ,
. , ,
, . , :
.
, , 180

, . :
, : , , , , , ;
;
, . , .
7 , ,
. Conduite (
),
.
[conduite des conduites] .

, [gouvernement].
, XVI .
; : , , , , .
,
;
. . ,
181

, ( ), , , .

,

,
: .
,
, , , . :
, ( ), . ,

(, , ); ,
: ( , , , , :
,
); ,
,
.
, 182

. ( ?):
.
,
, ;
, ,
.
3. ?
, . . ; , ,
, , , ;
, . -

.
, , , , , , ,
. -, , , . . ,
. , , ,
( ) ,
183

,
, , .
. , , , , , , , ,
, .
,
.

, .
,
, , , .
,
. .

,
, , ,
, , . , , ,
, ,

; , ,
,
,
; 184

, ,
.
, , .
1) , :
; ;
; ; - . , , .
2) , ,
: , , , .
3) : , , ,
, , , ,
,
. .
4) : , ,
( ,
); , ,
( );
,
,
,
185

, ,
.
5) : ,

( ), (

).
, , - : , ,
, .
,
, .
.
, , ; , ,
, , , , , ,
, . ,
, ; , , , 186

, . ,
( ) , ,
. ,
,
, ( , , ).
, ,
, . . , .
4.

, , . , , ;
, . , ,
, , , , , , , ; , , . , ,
,
; , , , . 187

, ,
, .
. ,
, .
, , , . ,
, ,
, , . , , .
. ,


, , , ; , , ,
,
.
, . , ( ), ,
;
,
188

, ,
, .
,
: , . - , ,
,
; , (
), . ,

; ,
,
, , .
,
,
. . . ,
, ,
, ,
. , (
), ,

189

.
, . ,
; , . ,

(
, ); , , .
, - , , ,
, , , , .


()1

. ,
1967 ., 1984 .
,
XIX ., , : , , , ,
. XIX . . , , . ,
, , , .
, , -, , , ,
, . , ,
, , . , ,

, ,
, , ,
, , , , , , , ; ,
, , 191

; , .
, ,
, ,
, ; ,
.
, , :
,
, , , ( );
, ; , , ; , , , , , ,
.
, ,
,
.
,
, , , , , , , , ,

; , ,
, ;
, ,
. , , XVII
.
,
.
192

;
, , .
, :
; (
); ,

, , . .
, ; 1 , , , ,
, , , , , , ,
. , , .
, ,
, ; , ,
.
,
, , , , ,
, XIX . . ,
193

(
), , ,
.
, , , : , ;
, ,
,
,
;
.
, ,
, , , ,
, , , , ; , , , ,
; , ,
, , ,
; , , , , ,
; ,
, , , , .
, , . .
, , ,
, ,
,
,
,
194

. , -
, . , ; , ,
.
, ,
, . , , , , , ( ,
, , ,
; , ,
). , , , , ,
. . , : , , . . , :
, , ,
, , . , ,
, , , .
, . . , . , ,
195

, ,
.
, , , , ,
, ,
, ,
, , ,
, , : , , ,
, .
, , , , , ; ,

, ,
, . , . , , , ;
, , ;
, , : . ,
; , , , ,
. ,

, ,
;
, , , , 196

, , , ,
.
,
, ? ,
, ,
, , , , , , ;
. , , .
. ,
, , , , . .

, , . . , , ,
,
,
. , , , . .
, . , ,
XIX ., ;
, . XX . , ; . 197

, , ,
, :
.
, , ,
: , ,
. , ; , ,
, , ,

, , , ,
,
.

, - , , ;
, , , , .

. , ,
;

, , ,
. . . XVIII .
, . 198

. , , ,
. : - , . , , , ,
, , , , ,
.
, , ,
, . , ,
, ,
, .
, XIX .

; , XIX . .
. ,
, , . , , XVIII .;
XIX . . ,
, , .
199

. - ,
, .
;
, , ; , ,
,
, . ,
, , .
, , ; , , ,
( ); , . , . ,
, , . , , .
( ).
.
, . .
,
;
, ;
,
200

, ,
,
.
, , , . , , , ;
, , XVII .
XVII .
. , ,
, , , ; , ,

. , XIX .
, , , , ,
. , . , , ,
, ,
, , -, . , , :
, . ,
,
201

:
- , ,
,
,
.
.
,
, . ,
, . ,
, , ,
. , .
, ,
2 ;
, .
, ,
, , , ; , ,
, : ,
,
. , , . , , , ,
. , ; , , 202

. ,
, , , , , , , , , :
.
,
,
.
. , ,
, , , , . ,
, . ,
, , , , , . ,
, ,
.
, . , , XVII ., , ;

.
,
: , . , ,
.
203

, ; , ,
, ;
, .

.

, . ,
; ; , ,
: ,
.
, , , ,
, ,
,
, , , , ,
,
, *
XVII . , , ( ),
. . ,
, .

- ,
, ?

;
. -, , , . : - , , , - , .
, , , , ,
, , - , -
,
, , ,
, ...; ,
, ,
, .
, , ,
,
, ,
.
205

, , ,
?
, ,
, .
, ,
, , . . . ,
- .
, , , .
-, ,
, , . ,
,
, ,
. , . , .
, : ,
, , ,
, . , , : 206

18141815 . , ,
, . ,
,
.
. ?
(, , - , ),
. ,
, , .
, ,
. .
, 1840 , : , , , , .
, ,
: ?
, , , , . .; . ,
: , , : .
207

, .
. , ; - .
.
,
. ,
, , . . ,
.
, , , , : ,
, ,
, , .
, : ,
, .
,
?
,
, . ,
, , . , .
, , , . :
, , ,
? , , , , , , .
, :
208

, , .
.
. , , . 1948 19521955 ; ,
. - .
, , ,
, ,

, .
,
: , ? ,
? , ,
, ,
,
,
, , , . .
,
. ,
, , .
, , . . 209

,
? 1
, ?
, . , ,
,
, , ?

? ?
, .
,
- ,
, ,
,
. :
? , ,
, . . , , ,

,
, , , ,
, . , , ,
. . . ,
, - . , , -
210

, ?
.
- :
. , , ,
, . : ;
, ,
. ,
. , , ,
.
, , , ,
, , . .
, . . , , . ,
.
, ,
, , , , , ,
. .
.
1930 ., , ,
, (
) ,
, , ; , .
, ,
211

. ,
; 2.

 ,
()1

. , -, 1981
. ,
,
.
, , .
, : ,
, . .
? . . , , ,
, : --, , , , 2:
1) , ,
.
213

- .
2) , , , .
, ,

, , .
. , .
3) ,
:
; .
, , . ,
, ;
, , . ,

, . , , ,
: ,

.
,
;
.

, 1
, , , XVIII .
. , , , ,
. XVIII . ?
. ,
, XVIII .
. , XVIII . ,
. ,
, ,
, ; ,
, .
,
, ?
? , XVIII .; ,
XVIII . . , , ,
.
.
?
215

, 2.
XVI ., , XVT . , ,
,
; , . ,
, ,
, , , .
3 ,
; XVIII .
,
, ?
, XVIII . , XVIII . . , XVIII .
,
,
, , .
,
XVI . ,
, .
, , , ?
.
,
, ,
216

.
XVII XVIII .
.
, ?
,
, , XVIII .: , ,
. ,
, ,
. ,
. ,
, , , .

, , , ;
, . , , , , ,
. , , , ,
, , , . ,
.

, . 217

, . XVII XVIII .
. , , , .
, . ,
: , - ,
- , , .
XVIII . (, ,
, , ) , . ,
, XVIII XIX . , ,
, , , .
. . .
,
. : ? . . ,
,

?
218

- . , , .
. . , . ,
XVIII .
,
,
,
,
. .
,
. ,
, .
, - . XVIII . :
La Mtropolite4 , ,
.
, .
. , , , , .
: , , 1830-
1880 .; ,
219

.
, .
-, . , ,
: , . , ,
,
. ,
. , , ,
? . , ?
, ?
, ,
.
( , , ) , , , . , , .
, ,
, .
,
220

, . , , , ...
XIX ., , , . ,
. ,
,
.
.
, , .
. ,
, , , .
, , ...
,
. , , , , , , ,
, , .
,
, , ?
, ,
,
221

, , ...

, ?
.
: , . .
,
?
, , - , - . ,

, , , ,
, ,
,
, ,
.
,

.
. ,
, ,
,
, : 222

, , . ,
.
, , ,
, .
?
, ?
, , (
, , ). , , , ,
, . , , ,
, , ,
.
.
, , .
, .
?
. . , , , ,
, - .
, , , , , .
, ?
, 223

,
.

?
. : - (1859).
.
. ,
.
, . ,
. ,
, : .
.
, .
.
, , .
.
. ,

,
,
224

; ,
.
.
. ,
.
, -

.
. -
.
,

. .
.
, , , , . ?
, , , , , , ,
. , 5.
, , ( ,
) .
.
225

.
, , , . ,
, , , . , , ,
, - , ,
, , .
. , , - . ,
. , ,
, ?
,
^, : , , 1,
,
. : ,
,
. , ,
226

. ! , !
! , ... ,
, , , , ?
. : , ,
, .
, ,
, -. -, XVIII ., ,
, , : :
, ? ? ? , , , , , , ,
?
,
, ,
. ,
, , , , .
( , , , , ), 227

,
. ,
,
...
,
.
- ,
- , ,
- ,
, , , , ,
, , .
, , ,
, , ; , , ,
, ,
- . , , ) .
, , : , .
:
.
, ,
. 228

, , , ,

, , , :
XVIII ., , ...
: ,
... . ,
.

... ...
. ,
, , , . , , . ,
, , ,
.
, ,
. , , .
, ;
, , .
.
229

.
?
. ,
, , . ., : , . ,
.
,
. ; XVIXVII .
.
, . XIX .,
6, . , , ( ), , , ;
.
, . ,

.
;
, ;
, , , , ...
, , . . ; ...
230

. , , .
, ,
, .
:
.
,
.
.
, .
,
7
. ;
,
. , , ,
, , , .
. , , ,
?
? ,
. . ,
, , , , , . .
231

, ,
,
.
-. ; . ,
, 1966 . 8
; ,
,
,
,
, , . ,
, , ,
.
- . , , , .
, - , , , , , , .
. , , , ,
, .
?
-, , .
232

, ,
, , ,
. ,
:
,
.
, , , ,
,
. ,
,
,
.
, ,
, ,
.
- , . ?
? , ,
, .
,
, ,
,
-, . - , , .
233

, .
, ?
, , ?
, , , .
, XVII ., ,
.

: ,
, . .
, , ,
, . ^.
,
, , , , .
, , . ,
234

. , .
, , , , , , ,
?
, ,
. , ,
, .
;
, ,
.
.
. , .
, ,
. , , .
,
. , ,
? , , ?
235

,
( ),
, ,
techn . . ,
. ,
,
- .
, ,
,
techn, , , , ,
. , ,
techn, a
. , techn
, .
:
, , , .
: , , , . , techn
, , .

<
,
, . ,

. ,
.
. ,

.
[Q.H.S.: quartier de haute scurit (Paris, Stock, 1980)]. , . , . , ,
, . . 2.
. ,
, .
? . ,
. , . , , , .
? , ; , ,
.
:
1) ? ,
237

, :
, . ? . ? , .
, , . ,
.
: ,
. , , , . , .
2) ? , , ,
,

, . , , ,
, . ,
, , , ,
.
3) ? : ,
. , , . -,
, , ...
, , 238

.
:
, .
, . , . ,
, , , ,
.
, ,
, .
4) ? , , : .
,
,
.
, , ,
, , ,
, , . , ,
, , ,
.
3

, . , . ,
.
5) ? . . 239

, . , .
, , , .
, . ,
, - , , , . .

.

 1

,
. , ,
19811982 ., ,

?
,
. , , , - ,
. ,
,
, . ,
, .

/,
?

,
, , , 241


. , ,
, , , -,
, -
, . , , ,
, - .
, :
,
.
. ,
, ,
. . , , , . , ,
, , ; - .
,
, ?
. , , ,
, , , , 242


.
, ,

. ,
. ,
:
, . , , ,
,
, ,

. , , , , , , , ,
, . , :
?
, ,
,
, ,
, , ?
,
-, , , .

?
. - 243


. , , cyiyo .
. . , , ,
,
, , , . ;
, , ,
, ,
. - -
,
, , , , . , , ,
. ,
, . , ,
; , , ;
, , . 244


, ,
.
?
, . ,
, , . , , , , , ,
:
, . ,
.
, , , ,
, , , . . , . ( ,
, ),
,
: ? , , , , ,
, .
, ...
, , ,
?
, , ?
.
, .
245


, ?
- ,
, , . , , ... ,

. , ,
,
, ,
- . ,
, , , , . ,
, - . , - .
. , . , : ,
, ,
, , , , gnthi seauton2 , ,
, ,
.
, , 246


: ,
:
( , , , , , ) ;
. , ,
. , , , .
, logoi, ?
. .
, ,
- ;
, ,
. :
.
, ,
, , ,
. ?
, , 3, ,
,
, , , , , ,
; , , , 247


, , .
,
, . , ,
, : , , , , -
, 4. , , ;
, .
. , ,
, ? , , , , ,
1?
,
. , : .
,
, .
, , , , , . .
;
. , ; , , . , ,
248


,
; .
, , , , , , , .
?
, ,
, , .
,
: . , .
, ,

, , , arche , .
, , . , .
,
.
; , ; , ,
, , .
.
,
, , 249


, ,
. , , , . , , ,
, .
.
: , ,
; . . , .
, , ?
: , :
? , ,
, .
, :
. ,
, ,

. ,
, , ,
.
, , , , . , , .
;
, .

250


, , , , ?
. , . ,
, , , ,
, :
.

, ,
. , ,
. ,
,
. , , . . .

.
,
, ?
?
,
, .
, . . ,
, . . ; , 251


, oikos'e; ,
; ,
, , ; , ,
! . , . ,

.
.

, , epimeleia heautou, , ,
; , , 5. ,

,
,
, .
, , , ,
?
, . ,
, ,
, .
, ?
: ,
.
, 252


; , , .
. , , ,
.
. . , , , ,
, , , , , , ,
;

,
, .
,
, . , ,
: , , .
,
, ,
, .
,
, , .
.
;
. 253


-
: / /?
, , :
. : , , , ,
, ?
, ? , , , 1960- ., ,
, . ,
,
XVII . ,
, . /, , , , ,
.
, .
, . , , .
, -
, ,
, , , ,
254


, , . :
, ,
,
, ,
. .
, ,
,
. .
, ...
. , , , . ,
, ,
. , , . :
.
.
, , - ,
, , ,
,
, , . 255


, . . , , .
, , , , ,
,
, . , ,
XIX ., - , . ,
,
, . ,
, , ,
, , , - ,
. ,
, , .
, , .
, , .
,
. ,
, , , : .
256


:
, . , , , . .
, .
, ,
, ,
, : ,
;
, . .
. , , , ,
, . , , . , ,
. ,
, ,
. , , ,
- . ; ,
,
, , .
, , , ,
, , , 257


. , : ,
. : , , . .
, , . , , :
XVIIIXIX .
: ,
, . .
, : - ,
. , ,
, , . , ,
, , ,
, , , ?
, . ; , . ,
,
.
, .
258


.
, , ; ,
, ,
,
.
?
, . , . , , . , : ,
, , 6, 7, : , , , ,
, ,
, ; , ,

. , , ,
. , , , 8: ,
; 9: , ,
, ,
, 259


. , , ,
,
. , ,
.
, , , 1?
, , , , . ,
XIX . , , ,
, . ,
,
.
, , . , .
,
, ?
,
, , , . ,
260


.
, -
, . , ,
, ,
, ,
- 10; ,
,
, , ,
, . ,
.

, ?
, , , : , ;
, , . , , - , -
, , . ,
, , , , : , - , ,
, . , - 261


- , , - .
:

, . . ,
?
, , : ,
? ,
, ? ? ,
; , : , ,
? , ,
, , .

,
, . ,
:
,
XX ,
- , , , , .
: , . , ,
, ,
, ,
262


. -, , ,
, , , ,
, , ; , ; ,
, , .
,
,
, , ,
-?
, .
,
, , ,
. ,
, , , . , , , . . , ,
,
, .
: , . ,
, , , ,
,
, 263


; , , , , , () ()
. . , , ,


. , , , , ,
. , , ,
, , , ; , ,
, .
, ,
, .
: ,
, .
: , . ;
, , , .
, : , um. .?
. ,
264


. ,
,
,
, , . ,
. , .
? , .
, ?
: , , , . , , ,
: , ,
,
, , - .
,
- . , , ,
, , , ,
, , :
, , - ,
,
.
265


,
,

. ,
, ,
.
, , , , , : ,
, : ! ?
,

,
, , ,
.
; ,
, .
, ; , , ,
, , ,
: , , . ,
, ,
, , , .
, ; ,
, , , . ,
,
, , 266


, , ,
, ,
.
, :
.
, , , . .
. ,
! , , : , ,
; , , . ,
: . ,
, , , , , , , ; , ,
, ,

, -
,
. . , , ,
.

, ?
, . ..
, 267


; , ,
, .
,
; ?
,
, . , ,
, - , , .
; -,
, ,

,
, . , , ,
; , , ,
- .
, . :
, .

, , ,
268



, .
,

. , ,
, , , , . ,
, . , ,
, .
, , , ,
. ,
, ,
, : .
, -, , . . , .
,
?

,
269


. , , , ,
, , .
, , , , ,
, , . ,
, , .
, .
, ?

.

, ,

, , , . : , . .:
.

 1
, ,
. , , . ,
. -
, . ,
.
, ,
.
. .
,
, , . ?
,
;
(
, ). ,
,
. , : .
, 19751976 . , , , , 271

.
,
, ?
! , ,
,
, , , , ,
.
,
.
, , .
, ,

?
, .
, ,

- . : , .

, . ,
, .
, ,
, , 272

,
.
. ?
. , .
, : ,
, .
,
, .
, , . , IIIII ., .
. , ?
.
?
.
?
. ,
:
, ,
, , , , , ,
, 273

. -, .
,
.
2
.

. ,
, . . , . ,
, ,
. , . : . .
,
;
, .
; . ,
. , , , . , ,
,
. , , ,
IV . . . I . . .
274

- , ,
, , ,
, , , , , ,
, , .
, , . ,
,
, . , III .
. . II . . ., ,
. ,
, . ,
. , , , . , : I . ,
,
, , . , : ,
.
, ,
.
. , , 275

, ,
,
.
. ?
, . , , , ,
. , , , ;
, ,
,
, .
. , I . . .,
, (,
. .).
, ; , ,
, ,
. , , . ,
, ;
.
, , , ,
276

,
. ,
, ,
, , .
,
. , ?
? . . , ,
, .
, , , ,
, .
, .
, ? ?
.
, . . , . , , IV .
. . II . . . ,
,
: .
?
! ! , , ,
277

- ,
, ,
, , , ,
.
, , , , , , .
,
.

,
XIX ., ,
: ! ?
. ,
;
. ,
V . . .
,
, IV .:
.

, ,
,
?
.
278

. ,
, ,
. , , ,
.
XVI . ,
- . ,
,
,
. , , ; , ,
, , .

.
,
. ,
, . - ,
? ?
! , , -
, , : , .
,
279

, , ,
, , , , .
, , . ,
, , : , , ,
. ,
?
. . , ,
1951 1952 ; 1953 1952 ,
, . , ,
! , ,
. .
, .
, 3, , . , ;
. , , . ,
! ! , ; . -,
, , , . ,
280

- ,
. : ,
; , ; , .
, ?
, ? , -,
! , ! , :

,
(
- !) ,
.
, !
,
. ?
,
.
, -
, . , , , . . , ,
,
. , ,
, . ,

. , ,
281

,
, , ;
, , .
, ,
.
, ,
,
, ?
, , - !
, ;
, , ; ,
, , ,
,
.
: , , . ?
,
, XVI .,
XIX . ,
, ; :
?
, ,
XVII ., : V ., ; , . ,
282

VIV . . . : , , , ?
. , . ,
, ,
, , ,
, ,
, , .
:
.
. : ,
?
, , , ,
, , , ,
, .
, ,
, , ,
,
. , , , , 283

,
,
.
?
. , , , . , , , ,
,
.
, , . , ,
, ?
, , .
.

, - , . , , , ,
.
; , ,
. , , ,
.
,
. ,
284

, , - . , ,
, .

,
.
, , , , , , .

,
,
?
. , , , !
, , - ; -, ,
, , , , , ,
, .

, 1

1?

, . , :
.
: 1960- , , . , : , , , .
, .
,
, , .

. ?
, , .
, , ,
, . , , , , , ? ,
. , ,
.
. . , , , , . 287

,
, .
. , . , ,
.
,
.
?
.
, ,
. ,
, . , , .
. ( )
, , , ; ,
- ,
.
- .
, : , , , , , , . ?
288

, , . :
, .
, 1
?

: , ,
, . , . -
.
, , ,
, .
.

,
, , .
, :
,
, .
.
. :
1950- .
289

, , : , , , . , , .
, , .
,
( !) : ? ,
, ;
.
. , . ,
.
?
, . , ,
.
?
, , ,
.
, ,
, .
.
, , ,
?
290

, , , .
, .
- ,

, . ,
.

, .
?
, : , ,
.

?
, , 2. , ,
. 1950- ,
, , -. , .

. ,
, . , .
. , , , .
, , : ,
291

. - . - . . ,
.
?
- . .
, . .
, . , ,
.
,
?
, , .
, , . , , , .
,
,

, . , , ,

. ,
, , 292

. ?
, ;
?
,
.
.
. ,
, ,
.
. ,
, , , , . ,
, : - .
. , ; , ,
. , .
,
.
, .
, ,
. . .
293

: ,

.
,
?
, , ,
, ;
, ,
. ,
, .
, , , , , . , , ,
,
- . , , , .
, ,
, . ,
, ,
, : , .
?
. -, , , , . .
294

.
. 1) , ,
? 2) ? , 3) ,
?
: , , , , ? .

Alle fonti del

2
piacere Panorama, 945 28 1984 , .
. , .
.
,
. ,
,
, , , .
,
.
, , , , :
, , .
:
.
- . , , . , , . , , , .
: , , , ,
297

. ,
, , ,
.
, . , , , ;
; . ,
, .
, . ,
,
, ,
. , , , . , , , , , .
, , , , , ,
. , .
, , ?
298

, -
, .
,
1983 , ,
, ,
. - , ?
, , , , , . , ,
. ,
,
, ,
,
, ,
.

, , , , ,
, , (
).
,
, , , ,
. ,
. ,
.
299

, , , ?
, ,
, , . ., : , , .
, .
, :
,
, , . , , , ,
,
,
, , , , .

3. : .

. ,
.
.
, : . ,
, .
300

. , ., , ,
, .
. , , , , , , ,
, ,
.
. : ;
.
, .
, , ,
1?
-, ,
.
: -, ?
-, , ? : ,
, , - .
: , , , ,
, ,
?
301

: , . , , .
, , , , , . :
?
, , . ,
, , , . , ,
, : , parrhesia (
) , ,
, ,
, .
- , : . ,
. , ,
;
, . .

4: , , , , ;
; ?
302

, , , , ? , ,
, , ,
: .
. , , , ;
, ; ,
, , .
, . . , -, .
, , , , , ,
.
: , , -
( ), ( ) ,
?
: , ,
,
, ,
. , , . .
303

. , ,
, , ,
.


,
1. El poder, una bestia magnifica ( M. ), Quaderno para
el dialogo, 238, 1925 novembre 1977.
2. {.). . .
3. {.) : , . . .
?
1. Qu'appell-t-on punir? ( . ,
1983 ., . 16 1984
.), Revue de l'universit de Bruxelles, 13: Punir, mon beau souci. Pour
une raison pnale, 1984, pp. 3546.
2. . : M. . M.: Ad Marginem, 1999.
. 374. . .
3. . . 143. . .
4. {.).
5. Hulsman (L.), Le Systme pnal en question, Paris, Le Centurion, 1982.
:
1. Michel Foucault: la scurit et l'tat (entretien avec R. Lefort), Tribune socialiste, 2430 novembre 1977, pp. 34.
2. ,
().
. ,
.
. .
3. {.). . .
4. . , ,
, . . 1952
.
,
305


, , . . .

1. Lettre quelques leaders de la gauche, Le Nouvel Observateur, 681,
28 novembre4 dcembre 1977, p. 59.
2. - [ 1970- . . .]. ,
15 ,
? , , ; ,
- , , ,
-, , , , -
, - , , , , -, , , , , , , , ,
, , ?
3. . . . .
,
1. Polemics, Politics and Problematization ( . ),
, . , 1984, in: Rabinow (P), ed., The
Foucault Reader, New York, Pantheon Books, 1984, pp. 381390.

1. Die Folter, das ist die Vernunft; . , . .
. , Literaturmagazin, 8, Dezember 1977, S. 6068.
2. Le Dsordre des Familles (avec A. Farge), Paris, Julliard/Gallimard, coll.
Archuves, 1982.
3. Szasz (T.), Fabriquer la folie, trad. M. Manin et J.-P Cottereau, Payit,
1976.
4. {.). . .

1. El nacimiento de la medicina social; . . , Revista centroamericana de Ciencias de la Salud, 6, 1977, pp. 89108.
306


( , --, 1974).
2. Le Roy Ladurie (E.), Peter (J.-E), Dumont (), Anthropologie du conscrit franais d'aprs les comptes numriques et sommaires du recrutement de
l'arme (18191826), Paris, Mouton, coll. Civilisations et Socits, 28,
1972.
3. New York, Hafner Publications, 1965.
4. : corps ,
. . .
5. . XXVII, 1953, pp. 2142.
6. New York, M. D. Publications, 1958.
7. London, William Ridway, 1846.
8. MacLeod (R. M.), Law, Medicine, and Public Opinion. The Resistance
to Compulsory Health Lgislation. 18701907, in Public Law. The Constitutional and Administrative Law of the Commonwealth, London, 2, Summer 1967, Part 1, pp. 107128; 3, Autumn 1967, Part 2, pp. 189211.

1. Le terrorisme ici et l (entretien avec D. ribon), Libration, 403,
3 septembre 1982, p. 12.
2. T. e. . . .
3. 30 1981 .: ; 26 1981 .:
; 30 1982 .: ; 30 1982 .: .
4. () (), 5 1981 . (
) ,
. . . .
5. , 1981 . . 3031 1982 . 34
.
, . . .

307



XIX
1. About the Concept of the Dangerous Individuel in 19th Century Legal Psychiatry, Journal ofLaw and Psychiatry, vol. I, 1978, pp. 118.
2. , - .
3. ,
(Reisseisen), Examen d'un cas extraordinaire d'infanticide, Jahrbuch der
Staatsarzneikunde, J. H. Koop d., vol. XI, 1817, a (Marc)
De la folie considre dans ses rapports avec les questions mdico-judiciaires, Paris, Baillire, 1840, t. II, pp. 130146.
4. 4 1825 . , , 1 7 .
, , , - . Marc (), Consultation mdico-lgale pour Henriette Cornier, accuse d'homicide commis volontairement et avec prmditation (1826),
De la folie, op. cit., t. II, pp. 71130. . Georget (.), Discussion
mdico-lgale sur la folie, suivie de l'examen du procs criminel d'Henriette
Cornier et de plusieurs autres procs dans lesquels cette maladie a t allgu
comme moyen de dfense, Paris, Migneret, pp. 71130.
5. Metzger (J. D.), Gerichtlich-medizinische Beobachtungen, Knigsberg,
J. Kanter, 17781780,2 vol. Hoffbauer (J. ), Untersuchungen ber die Krankheiten der Seele und der verwandten Zustnde, Halle, Trampen, 18021807,
3 vol. Esquirol (J. E. D.), Des maladies mentales considres sous les rapports
mdical, hyginique et mdico-lgal, Paris, Baillire, 1838, 2 vol. Georget (E.),
Examen des procs criminels des nomms Lger, Feldtmann, Lecouffe, JeanPierre et Papavoine, suivi de quelques considrations mdico-lgales sur la libert morale, Paris, Migneret, 1825. Hellis (W. G), A Treatise on the Nature,
Symptoms, Causes and Treatment oflnsanity, with Practical Observations on
Lunatic Asylums, Londres, Holdsworth, 1838 (Trait de l'alination mentale,
ou De la nature, des causes, des symptmes, et du traitement de la folie, trad.
T. Archambault, avec des notes d'Esquirol, Paris, J. Rouvier, 1849). Combe
(.), Observations on Mental Drangement, Edinburgh, J. Anderson, 1831.
6. alinistes. . .
7. Hobbes (T.), Leviathan, or The Matter, Form and Power of Commonwealth Ecclesiastical and Civil, London, Andrew Crooke, 1651 (Leviathan.
Trait de la matire, de la forme et du pouvoir de la Rpublique ecclsiastiqie
et civile, trad. Tricaud, Paris, Sirey, 1971).
8. I (,
1885 .), Actes du congrs, Turin, 1886. Prins (.), La Dfense sociale
et les Transformations du droit pnal, Bruxelles, Misch et Thron, 1910.
9. 1905 .
. .
308


10. . . .
11. Saleilles (R.), Les Accidents de travail et la Responsabilit civile. Essai d'une thorie objective de la responsabilit dlictuelle, Paris, A. Rousseau,
1897, p. 36.
12. , 1889 . , ,
1914 . . . X
(, 12 1905 .) , Actes du X Congrs, in Bulletin de l'Union international de droit pnal, vol. XIII, Berlin, J. Guttentag,
1906, p. 362.

, ,
1. Scurit, territoire, population, Annuaire du Collge de France, 78e
anne, Histoire des systmes dpense, anne 19771978, pp. 445449.
2. (.). . .
3. , , .
. .

1. Naissance de la biopolitique, Annuaire du Collge de France, 79e anne, Histoire des systmes dpense, anne 19781979, 1979, pp. 367372.
2. , (.). . .
3. [est], , - . .
. .
4. Rosanvallon (), Le Capitalisme utopique: critique de l'idologie conomique, Paris, d. du Seuil, coll. Sociologie politique, 1979.
5. . . . . .

1. The Subject and Power (Le sujet et le pouvoir, trad. DurandBogaert), in Dreyfus H. and Rabinow P, Michel Foucault: Beyond Structuralism and Hermeneutics, Chicago, The University of Chicago Press, 1982,
pp. 208226.
2. -, , . . .
309


3. assujetissement:
, , . .
.
4. ? (.).
5. (.).
6. , , , , , .
7. conduite ,
, . . .

1. Des espaces autres (confrence au Cercle d'tudes architecturales,
14 mars 1967), Architecture, Mouvement, Continuit, 5, octobre 1984,
pp. 4649.
2. . . .

1. L'intellectuel et les pouvoirs (entretien avec Panier et Wart,
14 mai 1981), La Revue Nouvelle, 40e anne, t. LXXX, : Juger... de quel
droit?, octobre 1984, pp. 338343.
2. . ,
. . . .

,
1. Face aux gouvernements, les droits d'homme, Libration, 967,
30 juin-1er juillet 1984, p. 22.
2. M. - --, boat people [ (.). . .]
, ,
,
1970- ., . . . .
,
1. Space, Knowledge and Power, . , trad. Durand-Bogaert, Skyline, March 1982, pp. 1620.
2. Vitruvius (M.), De architectura libri decem, Florence, 1522 (Les Dix Li310


vres d'architecture de Vitruve, trad. C. Perrault, Paris, J. B. Cognard, 1673,
rd. et revu par A. Dalmas, Paris, Balland, 1979).
3. Bodin (J.), Les Six Livres de la Rpublique, Paris, J. Du Puys, 1576
(rd. dans Le Corpus des uvres de philosophie en langue franaise, Paris, Fayard, 1986).
4. Le Matre (.), La Mtropolite, ou De rtablissement des villes capitales, Amsterdam, 1682.
5. Goffman (E.), Asylums, New York, Doubleday, 1961 {Asiles. tudes sur
la condition sociale des maladies mentaux et des autres exclus, trad. C. et L.
Lam, Paris, d. de Minuit, coll. Le Sens commun, 1968).
6. M. , 1945.
7. Corbin (.), Les Filles de noce, Paris, Aubier, 1978.
8. , 14 1967 . Architecture, Mouvement, Continuit ( 359). [. , ., . 221238.
. .].

1. Vous tes dangereux, Libration, 639, 10 1983 ., . 20.
2. . . .
3. . . . .

1. L'thique du souci de soi comme pratique de la libert ( X. , . -, . -, 20
1984 .), Concordia. Revista international de filosofla, 6,
1984 ., . 99116.
2. (.-.). . .
3. Platon, Alcibiade, 133 d (trad. M. Croiset), Paris, Les Belles Lettres,
Collection des universits de France, 1925, pp. 109110.
4. , 465 (trad.
J. Dumortier et J. Defradas), in uvres morales, Paris, Les Belles Lettres,
Collection des universits de France, 1975, t. VII, Ire partie, p. 99.
5. Grgoire de Nysse, Trait de la virginit, chap. XIII:
, 303305 (trad. M. Aubineau),
Paris, d. du Cerf, coll. Sources chrtiennes, 119, 1966, pp. 423431.
6. Platon, Alcibiade, op. cit., 124b, p. 92, 127de, p. 99.
7. Xnophon, Mmorables, livre III, chap. VII, 9 (trad. . Chambry), Paris,
Garnier, coll. Classiques Garnier, 1935, p. 412.
8. Platon, Apologie de Socrate, 30b (trad. M. Croiset), Paris, Les Belles Lettres, Collection des universits de France, 1925, p. 157.
311


9. Ibid., 36d, p. 166.
10. Descartes, Mditations sur la philosophie premire (1641), in uvres,
Paris, Gallimard, coll. Bibliothque de la Pliade, 1952, pp. 253334.

1. Le retour de la morale ( . . ,
29 1984 .), Les Nouvelles littraire, 2937, 28 5 1984 .,
pp. 3641.
2. Brown and Lamont R., The Making ofLate Antiquity, 1978 {La Gense
de VAntiquit tardive, Paris, Gallimard, 1983).
3. Heidegger M., Sein und Zeit (L'tre et le Temps, trad. R. Boehm et A. de
Waelhens, Paris, Gallimard, 1964).
,
1. Truth, Power, Self, . , , 25 1982 .; . -, : Hutton ., Gutman ., Martin L. H. (ed.), Technologies ofthe Self. A Seminar with Michel
Foucault, Amherst, the University of Massachusetts Press, 1988, pp. 915.
2. Dreyfus H., Rabinow , Michel Foucault: Beyond Structuralism and
Hermeneutics, Chicago, University of Chicago Press, 1982 (Michel Foucault,
un parcours philosophique, trad. F. Durand-Bogaert, Paris, Gallimard, 1984).

1. Une esthtique de l'existence ( . ), Le Monde, 15
16 1984 .
2. (.). . .
3. 19791980 ., XIX .
4. , .
, , .

 :
,

, . ,
,
,
. ,
,
,
. , , , , ,
.
,
, . ,
, , ,
. , , .

 :
.

: , ,
, 1999 , , , .

.
. ,
, , . .

, 19801998
,
, : ,
, ,
.

. 1, 2
. 90-
, , ,
. . , ,
-,
, . , ,
, , ,
XX .

, , .
,
,
.

.

. ,
,
.
?
, ?
,

? - ?
- : .
? ?
, 2003 , . , ,
. ,
.
, .
, , .




3
.

. .

.
. .

02945 03.10.2000
04.10.2005. 60 90/16
.
2000 . 3059
"
127486, , , . 9, . 2
http://www.praxis.su
http://www.politizdat.ru
e-mail: praxis@hotbox.ru

"
105005, , . . , . 46
ISBN 5-901574-53-2