T.C.

SAKARYA NVERSTES
MHENDSLK FAKLTES
MAKNE MHENDSL

-DZEL MOTOR TASARIMI

--

DRT ZAMANLI DZEL MOTOR TASARIMI

AHMET OKUDAN
100106088

Danman: Do. Dr. Halit YAAR

Tasarm Amac:
Tasarmn amac, istenen g dorultusunda kurallara uygun bir tasarm yapmak, modellemek
ve profesyonel analizlerini yapmaktr. Ayn zamanda gnmz teknolojilerini de iinde
barndran bir tasarm gelitirmetir.
Tasarmdaki balca esaslar, mukavemetli, retilebilir, hafif, dayankl ve uzun mrl
paralar tasarlamak ve Analiz programlarn tam maiyetinde kullanabilmektir.
Tasarmmzda; Drt zamanl alacak olan motorumuz, Turbo Dizel Enjeksiyonlu, Sv
Soutmal ve Basnl Yakt Pskrtmeli sistemler barndracaktr ve bu sistemler ayr ayr
analiz edilecektir.

Tasarm srecinde yardmlarn esirgemeyen, ayn zamanda Proje Danmanm

Do.Dr. Halit YAAR'a, Turbo sistemler ve Basnl yakt enjeksiyonunda yardmlarndan
tr Wolkwagen Teknik Servisi Biliim Blmne ve Ansys programndaki yardmlarndan
dolay Osman YILDIRIM'a teekkrlerimi bor bilirim.

1. Motor Tipi
4 Zamanl Amerika Tipi Dizel-V motor.
1.a alma Devri (n): 4000 devir/dk
1.b G(W):

88 kW

1.c Piston says:

2. Optimum Motor Standartlar

Tip: USA, 4z, Dizel, Turbo Sktrmal
G aral:

60-250

kw

ap-Strok oran:

0.9-1.4

Soutma sistemi:

Sv

Silindir tertibi:

V-B-S

Silindir says:

6-8

Silindir ap:

85-110

mm

Strok Hacmi:

2.5 - 7

lt

Devir says:

4000-6000

d/dk

Efektif basn:

6.5-9

Bar

Max Turbo basnc:

20

Bar

Piston hz:

10-15

m/s

Yksek hzl
motorlarda piston hz: 8-13

m/s

G -Litre oran:

kW/l

20-40

3. Motor Ana Boyutlarnn belirlenmesi

3.1 Piston ap
Piston ap iin kullanlacak forml:

e
D= 53,47 . n . z . P
me

(m)

Pe: Efektif G (kW)

z: Silindir says

Pme: Efektif Basn (Pa)

: Strok ap oran

n: Devir says d/dk

Solution girdileri:

Pme1 :
6.5 Bar

Pme2 :
7.0 Bar

2
0,9

Pme3
7.5 Bar

3
1

Pme 4 :

8.0 Bar

4
1,1

Pme5
8.5 Bar

5
1,2

Pme6

9 Bar

6
1,3

Elektronik Excel Tablosu ile ap Tayini

Problem zm arayz :

Microsoft Excel

Forml girdisi:
Strok,ap-))^(1/3))

=53,47*((88/(-Basn-*4000*6*-

1,4

3.2 Strok Uzunluu

Tablo ile Strok-ap orannn tayini

Forml girdisi:

=(-Strok*ap-)

3.3 Piston Hz
Tablo ile Piston Hz tayini:
Piston hz: H.n/30 [m/s]

H: Strok uzunluu (mm) n: Devir says (d/dk)

Tablo ile Litre bana G tayini

Kullanlacak Forml:

Pe
VH =

P me x C m
4xH

P me x n
120

Litre bana den Gc Piston ap ve Strok uzunluu etkilememektedir.

Pme1 :

Pme2 :

Pme3 :

Pme 4 :

Pme5 :

Pme6

Pe
VH

21,66

23,33

25,00

26,66

[kW/l]

3.4 Eleme Yntemi ile Ana Boyularn belirlenmesi:

3.4.1 Uygun Deerler in G Tayini

Kullanlacak forml:

Pe

Pme

D2
4

(n/60)

28,33

30,00

Pe
Pme

= G (kW)

z = Silindir says

= Efektif Basn (kPa)

H = Strok uzunluu (m)

D = Piston ap (m)
n = Devir says (d/dk)

i = evrim oran
Forml Girdisi:
=((Basn)*((pi)*(ap)^2))*(Strok)*(Devir says)*(silindir says)*(evrim oran))/
(4*60)

Pme

= 6,5 Bar - 7 Bar - 7,5 Bar - 8 Bar , 8.5 Bar ve

9 Bar
1,2

= 0,9 ve 1 deerlerinin oluturduu matrisden

eliminasyon yaplacak.
G tablosu (kW)

Deerler elektornik tablo kullanld iin ayn kmtr ve istenen deeri

%0.05 hata pay ile vermektedir.
Tasarm kolayl asndan;
Pme = 8 Bar ,

= 1 deerleri kullanlacaktr.

3.5 Motor ana boyutlar:

Piston ap:

88.8 mm

Strok uzunluu: 88.8 mm

Litre bana g: 26,66 kW/lt
Ortalama piston hz:

11,84 m/s

Efektif Basn:

0,8 MPa

(sktrma oran):

16

Silindir Tertibi:

Silindir says:
G:

6
88 kW

Devir says:

4000 d/dk

Silindir as:

90

4. Piston Parametreleri
Drt zamanl Dizel motorlarda, piston ana bal olarak, piston
parametleri Tablo2.1 de verilmitir.
Piston ap:

88.8mm

Piston uzunluk ap oran L/D :

0,8 - 1,2

Perno yeri sktrma ykseklii: Ip/D:

0,55 - 0,85

Perno d ap: dp/D :

0,32 - 0,42

Piston yz et kalnl: h/D:

0,13 - 0,18

Perno yataklar aras uzaklk a/D:

0,32 - 0,42

Piston etek uzunluu: L/D :

0,62 - 0,7

I. segman-piston yzeyi uzakl s/D:

0,1-0,18

I. segman ykseklii:

1,5-3,5

4.1 Referans Deerler

Tablo dorultusunda tasarm balangc kabul deerleri:
Piston uzunluu:
Perno yeri sktrma ykseklii:
Perno d ap :
Piston yz et kalnl:

110mm
65mm
35 mm
Max: 17mm
Min: 11mm Eliptik

Perno yataklar aras uzaklk:

Max: 50mm
Min:37.5 Eliptik

Piston etek uzunluu:

70mm

I. segman piston yzey uzakl:

9mm

I. segman ykseklii:

6mm

4.1.a Piston Uzunluu mukavemeti

Piston eteklerinin tayaca radyal kuvvet
Fn
100 MPa
L s x DP
Fn
Fmax

= 0.15 x ( Fmax + Fi

alnabilir.

= Maksimum gaz kuvvetidir.

Efektif basn 0,8 MPa da etki etmekdedir.

Fmax

( D 2 x Pme )/4

ile hesaplanr.

D=88.8 mm
Pme = 0.8 Mpa
Fmax =
Fn

4,954 kN bulunur.

Fi =F max

alnrsa.

= 1,48 kN bulunur.

Ls=70 mm

iin ya filmi yrtlmas emniyetlidir.

4.1.b Piston yz et kalnl mukavemeti

Tasarmda piston yz et kalnl, yanma odal piston olarak tasarlanaca
iin deiken uzunluktadr. Mukavemet hesab, minimum kalnlk olan
11mm'ye gre yaplacaktr.

Piston yzne gelecek maksimum basn, efektif basntr.

Pme = 0,8 Mpa dr, Ani patlama etkenlerinden dolay Pmax=1 MPa
alnabilir.

h=r

0,5 Pmax

100 Mpa

h= 11mm

hmin =3,1 mm

r=44.4mm
Formle gre piston yz kalnl emniyetlidir.

Ayrca;
2

D 1 x pmax
4xh

eitliinde yerine konulursa,

b = Gerilme mukavemeti (50 MPa)

b

13Mpa emniyetlidir

5. Segman Boyutlar
5.1 Kompresyon Segman
DIN 70909'den dizel tatlar iin Segman boyutlar referans alnarak,
tasarm balangc deerleri unlar seilmitir.
Segman genilii:

6mm

Segman kalnl:

3,5 mm

Segman az akl:

9,10 mm

Segman az aklk as:

11,02

Segman alt-st deiim as:

103,83

Segman alt ap:

94,8 mm

Segman st ap:
Segman i ap:

93,08 mm
82,8 mm

5.2 Ya Segman
Segman genilii:

9mm

Segman kalnl:

6 mm

Segman az akl:

9,10 mm

Segman az aklk as:

11,02

Segman alt-st deiim as:

103,83

Segman min ap:

88,8 mm

Segman orta ap:

92,65 mm

Segman max ap:

94,8 mm

Segman i ap:

74,8 mm

Segman ya delii says:

16

Ya delii eksenleri aras uzaklk:

5,08 mm

Ya delii ap:

0,92 mm

Segman aras akl:

1,58 mm

5.3 Segman mukavemet hesaplar

D=88.8mm iin ortalama Radyal Basn
Kompresyon Segman iin, interpolarasyon ile, 0,2 Mpa;
Ya segman iin, 0,4 Mpa alnr.

port

mx E
D
3
D
7,07 x ( 1)
a

m: Segman az akl (mm) =

9.1mm

D: Silindir ap

88,8 mm

a: Radyal Segman kalnl

Kompresyon iin kalnlk:

3,5mm

Ya Segman iin kalnlk:

6 mm

E: Segman malzemesi Elastisite modl

100 GPa

port

= Ortalama Radyal basn MPa

Formlde yerine konulursa

port ,kompresyon

port , ya

port

port

9,1 x 100000
88,8
3
88,8
7,07 x (
1)
3,5

9,1 x 100000
88,8
3
88,8
7,07 x (
1)
6

= 0,1 Mpa , emniyetlidir

= 0,55 Mpa, emniyetlidir

6. Perno boyutlandrlmas
DIN 73124 standartlarna gre 88mm Silindir ap iin bulunan perno
parametreleri:
Perno d ap:

35mm

Perno i ap:

19mm

Perno uzunluu:

70mm

Maksimum gaz kuvveti

Fmax =

50 MPa x

dd

Fmax =

4,954 kN idi.

xb

b: biyel kk ba eni
buradan minimum biyel ba eni = 3 mm bulunur

dd

F max
2xcx

c: perno yuvas genilii: min 20mm

: yzey basnc: 50 MPa
dd

2,47 mm dir

Pernonun eilme zorlanmas:

di

=
di

d 4d

F dd
0.8

Yksek dnme sayl olduu iin 1500 MPa alnd.

34,99

354

4954 x 35
0.8 x 1500

35

7. Biyel Boyutlandrlmas
=

H
2L

r
L

Yksek devirli dizel motorlarda

1
4,5

alnmas uygundur.

L = 199.8 bulunur ve tasarm kolayl asndan = 200mm alnr.

7.1 Kk Biyel Ba

lenmi biyellerde
R0

R0
r

= 1,2 - 1,3 alnr.

= Biyel kk ba d ap

r = Biyel kk ba i ap
Pernoda bur kullanlaca iin, Biyel i ap, perno d ap ve bur et
kalnlnn toplam olaraktr.
Perno d ap: 35 mm
Bur et kalnl: 2,8 mm (Perno apnn 0.08 i alnd)
r = 40,6 mm bulunur.
R0

= 60 mm alnd.

7.2 Biyel Byk Ba

Biyel Byk bann snrlandrlmasnda, Krank mili muylusu ap ve, biyel
kolunun silindir blogundan kabilmesi iin minimum deeri gz nnde
bulundurulur.
Segman kalnlklarna gre Silindir blou ap: 94,8 mm dir. Bu civatalar
dahil, biyel byk bann max ap olacaktr.
dk

= 0,56 D = 50 mm alnr.

l k = V motor tertibinde, krank muylularnn ar bymesini engellemek

iin, 25 mm alnd.

7.3 Biyel Boyutlandrlmasnn Kontrol

a. Kk biyel ba hesab
Biyel ba, perno etrafnda ekmeye zorlann bir tel olarak dnlebilir.
=

F max
2xA

A = s x b, burada s biyel et kalnl (

Fmax

= teleme yapan ktle kuvveti

Fmax

) , b ise geniliktir.

mm2

2A = 19.4 x 25 = 485

mk

Ror

x r (1+)

= 2n/60 =418,9
mk

= 1,268 kg (41CrAlMo7) nitrrleme elii iin bilgisayar destekli

hesaplama
r = krank mili yar ap = 0,0444 m
Fmax

= 12kN bulunur

= 24,9 MPa
= 30 MPa tat motorlar iin emniyetli deerdir.

Eilme Gerilmesi:
=
rb

F max x r b
2 x W ll

Biyel kk bann ortalama yarap : (30+20,3)/2=25,15mm

= Dizel motorlarda 80-140 MPa

W ll

= Kesit diren momenti

Bilgisayar destekli tasarm, bize parann Atalet ve Diren momentlerini

verir.
Buna "Mesh Propertites" blmnden ulaabiliriz.
Biyelin Ktle Merkezine gre Atalet momentini, biyel kk ba'na olan
uzunluu ile blersek Kesit diren momentini elde ederiz.

Lxx = 349264.60

Lxy = -0.36

Lxz = -0.03

Lyx = -0.36

Lyy = 332815.18 Lyz = 0.01

Lzx = -0.03

Lzy = 0.01

Lzz = 391417.10

Biyel XX ekseninde eilmeye zorlanaca iin Lxx = 6492641.60 Atalet

momentini kullanacaz.
Lxx = 349264.60 / 120 mm = 2910,53
=

12000 N x 25,15
2 x 2910,53

mm

= 51,846 MPa emniyetlidir.

7.4 Biyel Kolu

Biyel Kolu tasarmmzda Geni H profil seilmitir.
7.4.a Basma ve ekme Zorlanmas
b,

F max
As

[MPa]

formlnden faydalanacaz.

Basma zorlanmas, piston st l noktada iken, gaz kuvvetlerinin etkisi

altndadr.
ekme zorlanmas ile sadece emme balangcdnda hareket eden ktleler
nedeniyle max olur.
Alt l noktaya geldiinde ise hareket eden ktlelerin atalet kuvvetine
maruz kalr
Fmax , gaz
Fmax ,atalet

=
=

Pmax x D /4
mk

x r (1+)

As

Minimum biyel kesit alan = 300

Dizel motorlarda 20 MPa

Fmax , gaz =4,954 kN

mm2

Fmax ,atalet

= 12 kN

bulmutuk

em ,41 CrAlMo7, min: 60 MPa

Deerler iin emniyetlidir.
7.4.b Burkulma Zorlanmas (Knickung)
x=l/i ile Biyel kolunun narinlik derecesi hesaplanr.
l=Biyel boyu = 200 mm
i

i = Atalet yarap:

J
AS

J: Biyel Kesitinin Atalet momenti

mm4

A S : Kesit alan:
(25x30,9+113,39x10+25x16,31)=2314,15

mm2 dir (Biyelin yan kesit

alan, burkulma gerilmesi buraya etki edecek)

Mesh Propertites'a Ktle merkezine gre deil, Uzaktan ktle "Remote
Mass" zellii ile, XX kesitinin atalet momenti hesaplatlr. Remote Mass'da
(0,0) noktas, byk biyel bann ap merkezidir.
J: 61986335,16
i

mm

= 163,66

X= 1,222 bulunur,
Burkulmaya gre kontrol edilmesine gerek yoktur.
7.4.c Eilme Zorlanmas:
Bilgisayar destekli analizde, Biyeldeki Max Deformasyonun, eilme
zorlanmasnda olduunu grrz. Bu deformasyonu azaltmak iin
yaplabilecekler:
1. Biyel boyunu ksaltmak
2. Biyel byk ba gei yar apn max seviyede tutmak
3. Bir ka farkl model zerinde analiz yapmak

Mb x J
e

e = h/2
J =(

bh3b1 h31

M b=0,46 l 2 A

)/12

r 2
g

I: Biyel Boyu: mm
mm2

A: Ortalama kesit alan

: zgl arlk (kg/ mm

g: Gravity
r: Krank mili yarap (mm)
: Krank mili asal hz: (rd/s)
M b=0,46 ( 200 )2 ( 2500 )
Mb

0,007
(44,4)(418,9)2
9,81

= 6393,38N

J= 25x120^3-5x2x120^3 =0,02592

m3

e= 0,1m
e

= 1,657 MPa

8. Krank Mili ve zellikleri

8.1 Silindirler aras uzaklk
Tasarmmzda, Motor Silindir Tertibi V olduu iin, silindirler aras uzaklk,
Biyel byk balarnn, krank milindeki konumlar hesaba katlarak

alnacaktr. Krank mili, Drt ana yatakla sabitlenecek ve muyluya, ikier

biyel balanacaktr. Stabil bir dnme hareketi iin bu dzen tercih
edilmitir.
Silindirler aras minimum mesafe, Silindir ap ve soutma eketlerinin
uzunluudur.
Buradan Min mesafe : 88,8mm + 30 mm = 118,8 mm bulunur.
Max mesafe Soutma eketleri arasnda malzeme zaiyatna neden olacak
blok uzunluudur.
Bu uzunluk 20 mm alnrsa;
Max uzaklk 138,8 mm bulunur.
Tasarm kolayl asndan Silindirler aras mesafe = 130 mm alnmtr.

8.2 Krank Kol Muylusu

Krank muylusu ap iin izin verilen referans deerler:
dk
D

= 0,56-0,72

Biyel byk banda kullanlacak zarf kalnl da gz nnde

bulundurulduunda,
Krank muylusu ap: 49,4 mm bulunur
Uzunluk, iki biyelin genilii ve gei yaraplar toplamdr.
=0,056D = 5mm alnd
Muylu uzunluu = 2 +2b = 60mm dir.
8.3 Krank muylusu
Krank muylusunun uzunluu, dorudan silindirler aras uzakl
etkileyecei iin, yaklatrma ile max ve min krank muylusu uzunluu
bulunur ve analizle kontrol edilir.
Silidirler aras uzaklk = 130 mm
Biyel muylusu uzunluu = 60 mm

Krank kollar tahmini uzunluk = 15 mm

130 - 60 - 15 -15 = 40 mm
Muylu ap:(

dk
D

= 0,56 - 0,72)= 65mm

Krank muylusu yzey basnc kontrol:

P1,2

= 4,954 kN /

d k l k = 1,2 MPa

V motor: 2,4 MPa, emniyetli deer : 30 MPa

8.4 Ana yatak
Ana yatak, krank muylusunun, gei yaraplar kurtaracak ekilde tayin
edilir.
Krank muylusu uzunluu: 40 mm
=5 mm
Yatak uzunluu =
P1,2

l k 2

= 4,954 kN /

= 30 mm

d k l k = 1,8 MPa

8.4 Krank Kollar

Dizel motorlarda Krank kollar, kol kalnl : 1,05-1,3 D , kol genilii ise
0,24-0,27 D alnr.
Silindirler aras uzaklk gz nnde bulundurularak u deerler alnmtr:
Kol kalnl: 150 mm
Kol genilii: 15 mm
Krank mili kolundaki eilme momenti:
f max
V
. c .(1+ )
2
a

Me

f max

= 4,954kN

V = 90 a=180

c= 44,4mm
Me

= 164,96 Nmm bulunur

Eilme Gerilmesi
4

W=

D d
.
32
D

D= 49,4 mm
d=19,38
W= 11554,99
e

Me

mm3

/ W = 14 MPa

Kesme Gerilmesi:
f max

= 4,954kN
2

A=

D d
4

=3,054 MPa

Krank Kollar Burkulmas

Euler Metodu ile Burkulma parametleri:
E=120 GPa
L=75 mm
F=4954N
s=2 (emniyet katsays)
ak

= 300 MPa

Pcr

= F x 2 = 9908 N

cr

Pcr

/A

A = 15 mm x 75 mm =1125
Le
rz

2L
b/ 12

2 x 75
75 / 12

mm2

= 6,928

E
Le
rz

= 170 MPa

cr

Krank kollar Euler burkulmasna gre emniyetlidir.

9. Subap Boyutlandrmas
Tabloda verilen deerlere gre tayin edilen subap parametleri:
(Silindir bana iki adet emme, iki adet egzos subab kullanlacakdr, subap
ap belirlenirken, silindire sabilirlii gz nnde bulundurulmutur)
9.1 Emme subab
Subap boyu: 110 mm
Subap tablas d ap = 30 mm
Subap tablas i ap = 24,06 mm
Subap tiji ap = 4 mm
Subap tiji ykseklii = 3 mm
Subap kolu gei yar ap = 6 mm
Subap tiji, kam mili temas ykseklii = 6 mm
Kalkma miktar = 7 mm
Gei kesiti = ( 2,32 / sin 30 ) 4,64 mm
9.2 Egzos Subab
Subap boyu : 110 mm

Subap tablas d ap =27 mm

Subap tablas i ap = 23 mm
Subap tiji ap = 3 mm
Subap tiji ykseklii = 3 mm
Subap kolu gei yar ap = 5 mm
Subap tiji, kam mili temas ykseklii = 5 mm
Kalkma miktar = 7,5 mm
Gei kesiti = ( 2,77 / sin 30 ) 5,45 mm

Analiz'e Giri
Tasarmda takip edilecek balca Analiz eitleri ve sras u ekildedir.
a. Statik Yk Analizi
b. Maksimum Gerilme Giderme
c. Yorulma Analizi
d. Termal Genleme ve Is Ak Analizleri
e. Akkan Analizi
f. Ktle ve Atalet Analizleri
1. Mesh'in Tanm

Analizin temeli olan Mesh, Kat modeli kendi iinde nokta ve izgilerle ifade etmektir.
Bir model ne kadar karmak olursa olsun, Mesh (indirgeme) ile kolayca Analiz programna
tantlabilir.
Mkemmele yakn sonular almak iin, Mesh mmkn olduunda ince olmaldr.
Gnmz bilgisayarlarnda iyi sonular almak iin Mesh aral 1mm az seilmelidir.
Operasyon sresinin Mesh'e gre deiecei unutulmamaldr.
1.a Analiz Gereksinimleri
Analiz gereksinimleri yaplan analize gre deiir.
Statik yk analizleri iin, mesnet, kuvvet ve malzeme zelliklerinin atanmas gerekir.
Yorulma analizlerinde, Dng says, Yorulma S-N grafikleri girilir.
Termal analizlerde maksimum ve minimum scaklaklar, ortam scakl, s ak katsays ve
malzeme s iletim katsays programa tantlmaldr.
Akkan analizlerinde D ak ve ak olmak zere iki ak eidir vardr.
Bu analizlerde, ortam scakl ve basnc, akkan scaklk ve hz deerleri girilmelidir.
Fan ve dnen elemanlardaki ak trlerinde zel yntemler kullanlr.
1.b. Analiz Programlar
Tasarmmzda Ansys 14.5 ve Solidworks Professional Simulation, Flow Simulation
kullanlmtr.
1.c Analiz zellik ve Kurallar
Tasarmda kuvvete maruz kalan paralar, en iyi sonularn elde edilebilmesi iin, montaj
halinde analiz yaplp tek tek incelenmitir.

2. Analiz ve Deerlendirme
2.1 Statik Analizler
2.1.a Piston Mukavemet analizi

Analiz Simulasyon Girdileri:

1- Biyel ve Biyel kolu
1- Piston paras
3- Kompresyon Segman
1- Ya segman
2- Biyel Zarf
1- Perno
2- Perno Burcu
Toplam arlk: 3.72 kg
Basn: 1MPa
zellik: Di alm blgeler Mesh'te ve Bileen temasnda sorun karaca iin analizde devre d
braklmtr.
Mesh Younluu: 1mm

Simulasyon sonular:

Analizde Piston'un kuvveti biyel koluna lineer bir ekilde ilettii grlmtr. Max gerilme sa grafikten 25MPa
okunur.

Piston parasn elimine ederek Segmanlardaki ve Pernodaki gerilmeyi daha iyi grebilmekteyiz. Maksimum
gerilme, Pernonun orta noktalar ile, burlarn biyele temas ettii noktalardadr.

Pernonun Kesme ve Eilme Mukavemetine gre dayanankll grafiklerden okunabilir.

Yorulma Kriterleri:
Yorulma girdileri, Tam ykte ve 100,000,000 devirde, Emniyet katsays 5 alnarak elde edilen sonulardr.

Krmz blge yorulmann balad yerleri gsterir, radus yarap artrlarak bu blge salamlatrlr.

Biyelin'den Pistona gei noktasndaki yorulma en fazladr. Bu kriterlere gre doru kabul edilebilir.

Biyel Kolunun Eilme Mukavemeti ve Yk aktarm

Analiz Girdileri:

Yk: 4700N - Statik Mesh younluu: 1mm (Raduslu blgelerde 0,1mm)

Biyel kolu gei yaraplar gerilmeyi en aza indirmek iin en yksek deerlerde tutulur.
Biyel kolu bu kuvvet dorultusunda 0,8mm kadar esnemitir. Bu tek para analizi iin kabul edilebilir
deerdedir.

Biyel Burkulma Analizi

Force: 4700 N

Malzeme: Yumuak elik ak: 250MPa

t:1sn

Yumuak elik bu deerlerde burkulmu ve plastk deformasyon blgesine gemitir.

Force:4700N

Malzeme: 31CrMoV9

ak: 900MPa

t:1sn

Kullanlan malzeme ile burkulma tehlikesi ortadan kalkmtr.

Lineer olmayan Analiz (Plastik Deformasyon blgesi)

a. Mhendislik Erisinin programa tantlmas

Bir analiz program, mhendislik erisi ve Elastisite modl tanml olmayan malzemelere plastik deformasyon
yapamaz.
niversitemizin almalarndan alnan veriler ile Excel tablosu kullanarak bir Mhendislik erisi diyagram
oluturulur.

Veriler Programa Tantlr.

b. Simulasyon uygulamas
Para: Biyel Kolu
Malzeme: 17CrNi 6-6
Force: 4700N
t:1sn

En ok deformasyona urayan blge, muylu temas blgesidir.

Biyel'de patlama etkisi ile sadece basma kuvveti olumamtr. Mavi blgeler ekmeyi, krmz blgeler basma
gerilmesini ifade eder.
max: 7MPa, akma mukavemeti snrna gelmemitir.

Biyel boyunca Basma ve ekme gerilmeleri

max: 18MPa, akma snrn amamtr

Profesyonel Yorulma Analizi

Kullanlan Program: Ansys 14.5
Yorulma Kriteri: Goodman

Yorulma analizinde Goodman erilerinin seilme sebebi, analizde daha az hata vermesidir.
Yorulma Dngs: 100,000,000 devir
Yk: 1MPa (Zero based)*
*Yorulma analizlerinde Zero Based, ykn sadece pozitif dorultuda uygulandn belirtir.

Genlemeye bal Yorulma Analizinde, ilk yorulma belirtileri Segman yuvalarnda ve Perno temas blgelerinde
olmutur.
Termal Yorulma Analizi:
Maksimum Scaklk 2000K
Dng Says: 100,000,000

Isl genlemeye bal olarak yorulma balanglar ve deformasyonlar patlama odasnda ve piston st yznde
grlr.

Soutma svsz, kuru altrmada 3600 sn sonra Pistonda meydana gelecek scaklk dalm ekilde
gsterilmitir. 2000K'e ulaan maksimum scaklk pistonu ve motor blounu eritebilir.

Krank mili Mukavemet analizleri:

zellik: Mesh Kontrol
Krank mili gibi ok delikli ve radsl paralarda Mesh kontrol uygulanr.

Radus geilerine 1mm Mesh kontrol uygulanmtr.

a. Montaj'da, bir tek biyelden krank miline gelen kuvvet dorultusunda oluan yer deitirme:

Simulasyon girdiler:
Force: 4700N
Statik (t=1sn)
b. Burkulma Analizi

Simulasyon girdiler:
Force=4700N

Load Time:(Ykleme zaman)=1sn

c. Maksimum Gerilme

Maksimum gerilme Rads geilerinde grlmtr:

Grafikten

max

= 25MPa okunur.

d. Dnme Analizi:
Krank mili eksenel dnme hareketinde, atalet kuvvetlerinden dolay esneyecektir.
=200rad/s hznda krank milinin dndrerek bu esnemeyi grebiliriz.

Grafikten max uzamann 0.8mm olduu grlr, Motor blou tasarmnda bu deer gz
nnde bulundurulmaldr.

Analiz Probe ktlarnda, noktalarn anlk konumlar grlebilir. Mavi izgi, muylu ekseninin
sfr konumundan sonraki hareketi, krmz izgi ise, ana muylunun sfr noktasndan itibaren
hareketidir. Noktalarn maksimum deerleri bu grafiklerden okunur..

Bu grafikte mavi izgi, krank mili st apdr ve normal boyut olan 150mm'yi max da
amad grlr.

Atalet kuvvetlerinden dolay oluan gerilmeler analizden tayin edilir.

Analiz sonucunda baz blgelerin akma mukavemetini getii grlr.
Malzeme seiminde daha mukavemetli malzeme seilerek bu soun giderilebilir.

2.2 Ak Analizleri
2.2.a Yanma odas ak analizi
Simulasyon girdileri:

88.8mm apnda ve 88.8 mm Strok uzunluundaki yanma odas:

Yanma odas s iletkenlik katsays ve kabul edilcen scakl:
25

W
m2 K

, 300K

Hava giri scakl: 293K

Sktrma Oran: 1/16
Hava ak hz: 30m/s
Hava ak debisi: 0,01kg/s

Piston al l noktada iken havann piston boyunca dald grlmektedir.

Sktrlp snan havann maksimum ve odadan k scaklklar grlmektedir.

Motor blounun soutulmamas durumunda, srtnme ve s alverii ile eperlerde oluacak

scaklk 2000K e ulamaktadr.

2.2.b Radyatr Ak analizleri

Tasarmmzda Su ve Turbo Radyatrleri iin ak simulasyonlar yaplmtr.
1. Turbo Radyatr Ak Simulasyonu
Simulasyon girdileri:
Basn: 101325Pa
Hava ak hz: 30m/s
Hava scakl 293K
Malzeme scakl 300K
Simulasyon sresi: 3600sn
Toplam terasyon: 17,000
*Simulasyondan beklenen:
Havann trbilansa sokulmas,
Giri ile kta scaklk fark olmas.

Grafikte, 292,93K de giren havann, s ekerek, 293,99K de kt grlmektedir.

30 m/s ile giren havann maksimum hz: 32,022 m/s minimum hz ise, trbilans olduu iin, -5,6 m/s dir.

2. Su Radyatr Ak Simulasyonu:

Simulasyon girdileri:
Basn: 101325Pa
Hava giri hz: 30m/s
Fan dn: =400rad/s
Hava scakl: 293 K
*Simulasyondan beklenen sonular:
Havann fan ile hzlandrlmas,
Havann trbilansa sokulmas,
Is alverii.

Fan gcnn havay 71,77 m/s ye kadar hzlandrd grlmtr.

Trbilansdan dolay minimum ak hz = 0m/s dir.

Basn dalm kontrol ile fann kendini zorlamas kontrol edilir.

Maksimum hava basnc: 106492Pa'dr ve bu deer olduka emniyetlidir.

3.Turbo-Charger Ak Silumasyonu
Turbo arjlarn ak simulasyonu mak g ve s kontrol iin yaplr.
- Simulasyon girdileri:
Hava giri Basnc ve scakl: 101325Pa - 293K
Fan dn hz: =2000rad/s
Toplam iterasyon: 356,423,000
zmleme sresi: 1 saat

ykleme zaman t=1sn

Kabuller:
Turbo Malzemesi Adyabatik duvar zelliklidir.
Kavitasyon zellii simulasyonda pasifletirilmitir.
*Simulasyondan beklenen:
Basncn artrlmas, havann hzlandrlmas

Turbo Charger hava basncn 0,9MPa 'a kadar karmtr.

Turbo-Charger t=1sn zamanda 1,4 K snmtr. Bu ykte soutulmadan almas olanakszdr.

4. Manifold Ak Simulasyonu
Zaman'a Ballk izelgesi (Time Dependent Table):
Manifold Aknda, zamana bal basn deiimleri olduu iin, sabit debi ile ak silulayonunun zlmesi bize
doru sonular vermeyecektir.
Bu yzden Excel kullanlarak bir zaman izelgesi hazrlanr.
105000
100000
95000
90000
85000
0

0.01

0.01

0.02

0.02

0.03

0.01

0.01

0.02

0.02

0.03

0.01

0.01

0.02

0.02

0.03

105000
100000
95000
90000
85000

105000
100000
95000
90000
85000

105000
100000
95000
90000
85000
0

0.01

0.01

0.02

0.02

0.03

Grafiklerde st deer Atmosfer basncn (101325KPa) , alt snr ise emme basncn gsteriri (90000KPa)
Simulasyon zellikleri:
Hava debisi: Basnca bal
Bir manifoldun emme sresi: 0,005 sn
zmleme sresi: 30 dakika
t=0,025sn
terasyon: 165,000
Manifold adyabatik duvar kabul edilmitir.

Simulasyon bize manifold tasarmnn hatal olduunu ve geometriden dolay birinci Manifold'un emi
yapamadn gsterir. Bu sorun giri blgesini uzaa tayarak zlr.