Вы находитесь на странице: 1из 36

hoam

Ch Nht, 16 thng 2, 2014 WWW.HOADAMNEWS.COM B mi 2014. S 14

CUC I
TRNH THANH THY

GC KHUYT

Sng trong mt x hi m mt cn st thiu thi gi lc no cng rnh rp, th cn bnh qun tr nn mt hi chng bt tr ca nhiu ngi. Th hi mt ngy bn quay cung trong cng vic tt bt t lc ti s lm cho n khi v nh,

xem tip trang 15

O PHT VI THANH NIN THI HI NHP


THCH THIN HNH

VN HA VIT NAM
THCH NHT HNH

TNG LAI

HI NGOI V DNG SINH MNH PHT GIO


O VN BNH

a s ngi Vit Nam cho rng o Pht ch dnh ring cho cc bc gi nua tui tc, nh cu kinh ting k an i nhng ngy cui i, hoc k b tnh i en
xem tip trang 8

i ngy no y hai a cn trt bn ln mt, a gin vi nhau bn b ao, vy m by gi cc con ln v bt u lo ngh ti chuyn i ri. Cuc i nhiu chuyn lm, ta ngi cc con s t c c hi ngi li cng nhau m xt ngh cho chn chn v vic tng lai. Tui ta cao m cu chuyn ta mun ni vi hai con li l mt cu chuyn cn c ni trong tnh lng, v vy ta ly giy bt vit nhng ging ny cho cc con.
xem trang 3

Trc y ngi Vit c mt trn khp th gii - c bit ti M, Php, c, c, Nga, ng u v.v..l do cc chng trnh du hc hoc lm vic trong cc ta i
xem tip trang 5

TM BT

GIC M VIT NAM


TRN TRUNG O

TUI TR VIT NAM HI NGOI


GS NGUYN S T

VN GIO DC
d khin cho con ci h sinh ra chi bi h hng, khng cn ngh ti con ng tr v qu hng na. V th l h mt con. S vic ny khng nhiu, nhng thng xuyn xy ra mi dp, nn tr thnh mt ci l.

S THAY I NG NGHA CA T TI
TRN QUANG C

Nh bnh lun ni ting ca chng trnh News Hour, Roger Rosenblatt, tm lt v ngun gc nc M: Quc gia c thnh lp t nhng gic m, v cng qua , hun c nn gic m ca c mt quc gia Vng ng th. Ngoi tr s nh ngi bn x, t nc Hoa K c xy dng nn do bn tay v khi c ca nhng k bn ngoi. H n y t
xem tip trang 2

trong nc trc kia, gia nh no c con gi ra hc nc ngoi, cha m thng c mt mi lo u dai dng. Lo u v nhng cm by ca i sng qu d tha, nhng quyn t do rng ri, cnh sng xa nh

Ti hi ngoi ngy nay, in hnh l Hoa K, cc gia nh i t nn chnh tr, cc gia nh vt bin tm t do ng nhin em con ci ca h i theo. Tui tr hi ngoi thng sng vi gia nh, cha m v anh ch em.
xem tip trang 20

Ti vn c ngha l phn ti t, thuc h, sau c dng lm i t nhn xng ngi th nht, t khim nhng, h thp mnh trc i phng,
xem tip trang 4

BI LC BT RONG BUN
UYN NGUYN. Pg.20

th VN CNG M

GIC M VIT NAM

tip theo trang 1

Hnh: IMichael Tran

trm ng ng khc nhau v hng trm vng t khc nhau. Cu b c tn M l Irving Berlin sinh ti Nga vo nm 1888. Cu theo cha m n nh c ti New York khi mi va ln 4 tui. Khi cn rt nh, cu Irving phi va lm ngh dn chn bt trong mt nh hng v va hc sng tc nhc, mt b mn m cu say m. Sau khi nhc phm u tay c xut bn vo lc 13 tui, tn tui ca nhc s tr ti ba

Irving Berlin tr thnh ng ngha vi nn m nhc Hoa K th k 20 qua nhng nhc phm vt thi gian nh God Bless America, White Christmas, v.v... B Madeleine Albright, cu B Trng Ngoi Giao v l ngi ph n u tin gi chc v cao cp nht trong chnh ph Hoa K, vn l ngi Tip Khc. Cha m b phi vt qua nhiu bin gii trn trnh ch Cng Sn khi ting xch xe tng Lin X nghin nt ng ph th Prague

vo nm 1948. Cui cng b cng gia nh vt thot c v nh c ti Hoa K khi Madeleine Albright va 11 tui. B theo hc Lut, tin s v cch y khng lu, tr thnh ngi ph n u tin gi chc Ngoi Trng Hoa K. Edward Bannister, ha s ni ting v phong cnh ca M l mt ngi da en thuc vng West Indian, Phi Chu. ng n nh c ti M qua ng Canada vo nm 1848. Tc phm Under
Hnh: NGUYN MAN NHIN

xem tip trang 18

Thin s THCH NHT HNH (Hnh: Lng Mai)

VN HA VIT NAM
CY O V CON ONG
iu ta mun ni trc tin vi hai con l ta c c tin vng chi vi hai con. Cc con hy thc v t do ca mnh. Khng ai c quyn buc cc con lm nhng g m cc con khng mun lm v cm cc con lm nhng g m cc con mun lm. Ngay by gi v ri y trong tng lai, cc con hy ch hnh ng theo nhn thc ca cc con. Quyt nh ca cc con ng hay sai, iu khng quan trng my. Quan trng l ch cc con hc c bi hc kinh nghim v mi khi quyt tm v mt vic g, cc con c thc tnh to v quyt nh y v can m nhn ly trch nhim. c nh th th d cn y hay khut ri, ta cng s vui lng cng chu chung trch nhim vi cc con. Ta thy cc bc cha m thng hay lo lng qu ng cho con chu ca mnh, v d con chu ln khn, h cng lun lun c cm tng l con chu h vn cn nh b v di dt. Cng v vy m h c theo st bo v v gio dc con chu khin cho n hu tin c cm tng mt t do. Ta th ta thy rng t khi lt lng m, cc con nhn c y tt c nhng k thc ca ging ni ri. Cch y hai mi nm, ta n trong vn nh mt ht o. Ht o mc thnh mt cy o ti tt, khe mnh, l cnh xanh tt. Cy o n hoa mi nm v lm nn nhng tri o rt thm v rt ngt. Trong ht o nm xa, ging ging o tin k thc tt c tr tu v c vng ca mnh. Khng cn ai gio dc m ht o vn bit nt mm, lm l, lm cnh, lm hoa, lm tri. C l mt s cc c v cc ch ca con khi c n nhng dng trn s cho rng ta mun a con chu tr v vi np sng d man khng php lut, khng gio dc, khng o c, khng vn ha. C ln ta nghe nh vn Triu Sn ni: Mt x hi c vn ha l khi no n ra ngoi ci tnh trng sinh hot thin nhin ca th vt. Ra ngoi bng cch thch ng vi hon cnh v thay i hon cnh n thch ng vi mnh m tha mn nhng nhu cu ca mnh. Ra ngoi bng hot ng lao tc. Nh vn Triu Sn lm nh cc loi thc vt v ng vt (khc) khng bit thch ng vi hon cnh v thay i hon cnh v hot ng lao tc. Cy o trong vn nh nh ta bit thch ng vi hon cnh lm ch. Cc con ong thng n ving cy o vo ma Xun cng bit thch ng vi hon cnh, thay i hon cnh v hot ng lao tc lm ch. Vn
xem tip trang 6

TNG LAI

tip theo trang 1

TRONG S NY
S 13
CH NHT, 9 THNG 2, 2014

nh minh ha: Tranh sn du ca ngi Php u th k v ton cnh i triu ca cc quan nh Nguyn. Ngun: Philippe Trng.

xem tip trang 1

S THAY I NG NGHA CA T TI
tng t nh t Thn v Bc trong ting Hn v ting Nht. T in Vit B - La n hnh nm 1651 gii thch: Ti: y t, gia nhn, thuc h. Lm ti. Cng mt ngha. Ti t: Ti t ; Ti: cch ni khim h. Ti ly ng: Ti tn knh s lm ch ca ng. (1) Gio s Marini ti ng Ngoi nm 1646 1658, ghi li hnh thc cho ca ngi Vit cho bit, khi gp vua ngi Vit tha: Ti tu c Bua (Ti tu c vua), gp cha th tha: Ti Cia (Ti dng Cha), vi hong t v cc quan i thn th tha Ti thn c (Ti thn c ng), v vi nhng ngi c a v cao hn mnh th tha rng: Ti Cing (Ti ching). (2) Th Giai (1709 - 1766), v quan v thi L Trnh, trong cc t khi iu trn ca mnh, dng ln vua L cha Trnh bao gi cng m u bng cu: Ti cn khi vng ly c b trn (3) L Cht (1769 - 1826), v quan triu Ty Sn sau theo nh Nguyn, trong t tu ch Nm gi ln vua Gia Long, tha rng: Tu vi c hong thng mun mun nm cao minh ng lm, cui t tu vit: Chng ti tht lo tht s ci vi. c hong thng mun mun nm. Ngy 10 thng 12 nm Gia Long th 16 (1817). B ti L Tng Cht cn tu. (4) i t ny v sau dn thay i ng ngha, chuyn t thi khim h sang ngang hng, c s dng trong nhng trng hp lch s, quan phng. Ti cho rng s thay i ny ch din ra vo qung bn nm chc nm tr li y m thi. Bi bn ti (tm 40 tui) theo o, thng ni h lun bn khon khng hiu sao ngy b khi vo nh th, h li xng l /ti/ trc cha, cn gi th nht lot i dng t /con/. Duyn do i th l nh vy. PS: Bn cnh t /ti/, ngi Vit cn s dng nhng t nh ta, tao, min, qua v.v. t xng. Theo T in T c ca Vng Lc: Qua: T ngi chng t xng vi v hoc ngi ln t xng vi ngi t tui. Qua xem tng bu ngy th nh (LVT). Bu ni vi qua bu khng lang ch, v l ra ri nh d bu cha (ca dao). Min: T ngi trn t xng khi ni vi ngi di; ta, tao. K tui nh min ngoi bn mi, Vn min khp khnh, hc min li (Trn T Xng Thi cm ru). Ny ny s qu nhin, thi cp sng chng min i ri (Kiu). Ph: T dng trc mt s danh t, i t din t ngha s nhiu; cc, chng. Ph ngi hc o, v s nhiu thay (Thin tng bn hnh). Ph ngi, ph nui (i Nam quc m t v, cc ngi). Nhn nh ph bay o ci con (Quc m thi tp). Ph bay xt nghe (Pht thuyt i bo ph mu n trng kinh). Ti ni ra cng ph ng (Php ging tm ngy). By nhiu li cha ni l li tri sau ht th ph con phi gi (Sch s sang chp cc vic). T in Vit B La 1651 gii thch: Ta: Ngi b trn ni nh vy vi nhng ngi b di, nhng phi l nhng ngi b di trang trng. Tao: Ngi trn ni vi nhng ngi rt thp nh cha ni vi con, ngi quyn qu ni vi tin dn. Thin tng bn hnh do s Chn Nguyn (1647 - 1726) son, k v hnh trng ca vua Trn Nhn Tng, c nhng on hi thoi gia vua Nhn Tng vi ty tng, vi cc quan. y vua t xng l TAO, gi k di l BAY. V d: -Th tng bay i cng tao, thm xem dn th dng no cho hay. -Nhn Tng mm ci tht ra: [...] Lng tao qung chng sinh, u kh hnh gio thanh truyn i. -Nhn Tng tht bo rng: Bay! Lng tao thu ny mun ti Nga Vn [...] Gi ly Bo St cho tao, c li c nh tiu hao mi lng [...] Php Loa tao truyn lng, lm nh t ni dng Nh Lai. TRN QUANG C Ch thch:

TNG LAI VN HA VIT NAM - Thch Nht Hnh, tr.1 l VN GIO DC TUI TR VIT NAM HI NGOI - Nguyn S T, tr.1 l O PHT VI THANH NIN THI HI NHP - Thch Thin Hnh, tr.1 l GC KHUT CUC I - Trnh Thanh Thy, tr.1 l GIC M VIT NAM - Trn Trung o, tr.1 l HI NGOI V DNG SINH MNH PHT GIO - o Vn Bnh, tr.1 l S THAY I NG NGHA CA T TI - Trn Quang c, tr.1 l BI TH VN NC V T TNG CHNH TR CA THIN S PHP THUN - Tr Siu, tr.5 l PHT GIO VIT NAM BIN C V T LIU (tt) - VP2VH, tr.5 l TNG LUN V VN HC PHT GIO VIT NAM HI NGOI - Hunh Kim Quang, tr.6 l GC TNG - Tu S, tr.7 l N GI - Nguyn Man Nhin, tr.12 l th ON C VIN: C / M C TH L T / MI EM NT CN NG, tr.13 l I CHA NHN LI QU HNG - Trn Ngn H, tr.14 l Th HUYN KHNG: NH CHA, tr.14 l HI HA/NHIP NH: NGUYN MAN NHIN: TRONG BNG TI CHNG TI L THN R, tr16 l TH VN CNG M: BI LC BT RONG BUN - Uyn Nguyn, tr.20 l DI SN - Hong Long, tr.22 l HI HA TRUNG QUN, tr.22, 23 l th VNH HO: BUNG, tr.25 l Th NGUYN VN ANH: MI CA M, tr.32 l Th TRN VN L THNG GING, tr.35

1. T in Vit - B - La ca Alexandre de Rhodes. 2. Bn bo co S mnh ca nhng nh truyn gio Dng Tn ti Nht Bn, c bit l nhim v ti ng Ngoi ca cha Marini. Dn theo Nhng l khch trong hnh trnh khm ph Vit Nam. Lu : Dng: T tha gi vi Cha Trnh. T in Vit B La: Ting danh d m bt c ai bt u tha vi Cha x ng Kinh. Dng Cha mun nm; Lm khi dng cha. Thi t qu dng chnh t (Phm Cng Cc Hoa). Thn : Ni. Ching: tc trnh , tha gi vi ngi trn. Ching lng ching ch, thng h ty ng. 3. Gia ph h thn ng Ngc tc gia ph. 4. Dn theo Tp ch Hn Nm s 6 (121)/2013.

Nhm Kt Tp HOA M
Chu trch nhim: NGUYN VIT 9741 Bolsa Ave Suite: 216. Westminster, California 92683. 714.765.9844 Mi kin xy dng, ng gp bi v, xin gi v a ch: hoadamnewsl@gmail.com

BI TH VN NC
T TNG CHNH TR PHP THUN
TR SIU L MNH THT
Bi tham lun ny c din c trong i Hi Vn Ha Pht Gio Vit Nam do Tng V Vn Ha GHPGVNTNHN-HK t chc ngy 4 thng 1 nm 2003 ti San Diego, USA

PHT GIO VIT NAM


BIN C v T LIU (1975-1995)
Bi trch ng nhiu k t liu Vn Phng II Vin Ha o, Gio Hi Pht Gio Vit Nam Thng Nht ti Hoa K, 1996

09-12-1978: CSVN XT X CC V LNH O GHPGVNTN:

CA THIN S

c v lnh o Gio hi b bt vo ngy 06-04-1977 khng h c ra xt x cng khai. Mi n mt nm ri sau, vo ngy 09-12-1978, do p lc ca d lun quc t t s vn ng ca Pht gio Vit Nam ti hi ngoi, Nh nc mi buc lng phi lp mt phin to khng c lut s bin h cho b co, em cc v lnh o Gio hi ra x. Ho Thng Thch Huyn Quang v Thch Qung b kt n 4 nm t gm 2 nm t v 2 nm t treo; cc v Thng Ta v i c khc cng u b lnh mt mc n tng t. Tnh theo ngy b bt giam th nh v Ha Thng Huyn Quang v Qung phi cn t thm 6 thng na, nhng do s can thip ca quc t, Nh nc phng thch nh v sau phin ta.

rong ba v Thin s tham gia trc tip vo cuc chin tranh nm 981 l Thin s Khung Vit, Vn Hnh v Php Thun, th hnh nh Thin s Php Thun l ngi c vua L i Hnh tn nhim v knh trng nhiu nht. S tnh ny ta c th thy qua vic vua L i Hnh em vn nc ngn di ra trng cu kin ca Thin s Php Thun. Phi ni rng Thin s Php Thun c tn nhim ti mt mc no , th L Hon mi dm em vn y ra hi. Khi ni n vn nc, thc t l ni n vn mng ca mt triu i. Vua L i Hnh em vn mng ca triu i mnh hi, iu ny cng c ngha ng hon ton tin tng Thin s Php Thun. S tht, khi t cu hi nh th, vua L i Hnh nhn Thin s Php Thun khng ch l mt c vn thn tn, m cn l mt c vn c
xem tip trang 33

02-02-1979: C NH TNG THNG VIN TCH:

gy 01-01-1979, c Nh Tng Thng tip Ha Thng Thch n Hu, Chnh Th K Vin Tng Thng v Ban i din GHPGVNTN tnh Tha Thin n chc th u nm. Ngi di chc sch tn ch Tng Ni v tn tu tp v kin nhn trc mi nghch cnh phc v Gio hi. Qua gia tra hm sau, 02-02-1979 th Ngi vin tch. c Tng Thng vin tch, Gio hi cha kp t chc c i Hi Khong c Nh Tng Thng GHPGVNTN i K VIII th chnh quyn Cng sn THCH GIC NHIN gia tng s n p khp cc a phng, qun thc cht ch s i li v giao tip ca nh v Ha Thng Thch Huyn Quang v Thch Qung . Trc tnh trng b tc , cc v lnh o trong Hi ng Lng Vin ca Gio hi cung thnh Ha Thng Thch n Hu, Chnh Th K Vin Tng Thng, kim lun trch v X L Vin Tng Thng.

Hnh: LNG MAI

HI NGOI V DNG SINH MNH PHT GIO

s hoc i lnh cho Php t thi Th Chin I, nhng con s khng nhiu. Ch t sau nm 1975 con s bng vt ln ti trn 3 triu do cc t di tn, thuyn nhn (Boat People), on t gia nh v hp tc lao ng. Tri vi ngi Da en Phi Chu b bn qua Hoa K hoc qua cc thuc a ca cc Quc Anh, Php, , B o Nha, Ty Ban Nha, Ha Lan v.v.. lm m l h khng c g mang theo ngoi sc lao ng. Lc , nhng ngi Da en ny ch l nhng th dn sng trong cc b lc,

cha hnh thnh mt quc gia vi k cng v nht l mt nn vn hc, vn ha v tm linh (tn gio) thnh tr, cho nn h b ng ha ngay vi tn gio v vn ha bn a. Ging nh ngi Trung Hoa v Nht Bn, Thi Lan, Lo, Kampuchia, Min in, ngi Vit khi i ra nc ngoi mang theo c phong tc tp qun, vn ha, lch s v nht l tn gio nh Pht Gio - thm vo xng ty gn hai nghn nm. Phi ni, thn phn ca nhng ngi
xem tip trang 33

TNG LUN
Tip theo k trc
s yu tnh ca vn hc Pht gio truyn thng trong nc cn c nhng c tnh mi m vn hc Pht gio trong nc khng c. Nhng c tnh mi ca vn hc Pht gio Vit Nam ti hi ngoi l g?

HUNH KIM QUANG

V VN HC PHT GIO VIT NAM HI NGOI


E. VN HC PHT GIO VIT NAM HI NGOI
Tht vy, nhng v tng, ni v vn ngh s pht t thuc th h th nht n nh c ti cc quc gia, cc chu lc hi ngoi u c nui dng v trng thnh trong ci ni vn ha, vn hc Pht gio Vit Nam trong nc. Th h ny l nhng ngi i tin phong, nhng ngi m ng, nhng ngi xy dng ci nn, ci mng cho nn vn hc Pht gio Vit Nam ti hi ngoi. Tuy nhin, ni nh vy khng c ngha l vn hc Pht gio Vit Nam ti hi ngoi ch l bn sao y nguyn vn nn vn hc Pht gio Vit Nam trong nc. Vn hc Pht gio Vit Nam ti hi ngoi ngoi vic cu mang mt ph v a dng nh hm nay. Nn vn hc Pht gio Vit Nam ti hi ngoi cng c sinh ra v trng thnh trong bi cnh t nn . Trc nm 1975, s lng ngi Vit ni chung v gii tng, ni Pht gio Vit Nam ni ring sng hi ngoi rt t. Trong s c th k n mt s v tng s Pht gio i du hc ti Php, Nht v Hoa K. Php c Thng Ta Thch Nht Hnh, Thng Ta Thch Thin Chu. n c Thng Ta Thch Tr Chn. i Loan c Thng Ta Thch c Nim, Thng Ta Thch Chnh Lc, v Thng Ta Thch Tnh Hnh. Nht c cc v nh Thng Ta Thch Minh Tm, Thng Ta Thch Bo Lc, Thng Ta Thch Chn Thnh, Thng Ta Thch Nguyn t, Thng Ta Thch Nh in, v.v Hoa K c Thng Ta Thch Thin n. Nhng trong thi gian ny, gii tng S Pht gio ch tp trung vo vic hon tt cc chng trnh hc v c vi v bt u ging dy ti mt vi trng i hc. Phi i cho n bin c 30 thng 4 nm 1975 th s ngi Vit t nn u tin mi bt u trong t di tn do chnh ph Hoa K thc hin v a n tm tr ti o Guam trn Thi Bnh Dng v cn c qun s Pendleton min Nam California. Trong t di tn ny hu nh ch c mt vi tng s Pht gio m Ha Thng Thch Tm Chu l ngi ni bt. t th hai bt u t khong nm 1978 n nm 1988 khi m Cao y T Nn Lin Hip Quc ra lnh ng ca khng tip nhn ngi t nn, c hng triu ngi b nc ra i bng ng b qua ng Cam Bt ti Thi Lan v ng cc tnh pha bc Vit Nam vo Trung quc ri qua Hng Kng, v ng bin t Vit Nam i Thi Lan, M Lai, Phi Lut Tn, Nam Dng, Tn Gia Ba, Hng Kng, Nht Bn, i Loan, v.v.. Trong c hng trm tng, ni Pht gio cng cng dng ngi t nn lu vong. Ri sau c mt nc th ba nhn cho nh c khp ni trn th gii t Hoa K, Gia N i, cc nc u Chu n c Chu v mt s nc ti Chu . Trong s c bn trung tm m s ngi t nn tp trung nhiu nht l M, Canada, u Chu v c Chu. Sau khi nh c ti cc nc th ba, ngi Vit t nn bt u lm sng li nhng sinh hot vn ha v tn gio truyn thng a phng m h qun c, trong c sinh hot vn hc ni chung v vn hc Pht gio Vit Nam ni ring. Nhng sinh hot ny c th ni l bt u vo nhng nm u thp nin 1980 vi bo ch, in n, v pht hnh kinh sch. Ngi ta thng ni vn l ngi. Bi v t nhng

I. C TNH MI CA VN HC PHT GIO VIT NAM HI NGOI


1. T NN:
Khng c bin c 30 thng 4 nm 1975 trong nc, th khng c cuc vt bin ln nht trong lch s dn tc Vit Nam t trc ti gi. Nu khng c cuc vt bin ln nht ca my triu ngi Vit Nam sau nm 1975 th cng khng c trn hai triu ngi Vit nh c ti hi ngoi. Nu khng c cng ng ngi Vit t nn sinh sng ti hi ngoi th lm g c sinh hot vn hc hi ngoi phong

Hnh: LNG MAI

tip theo trang 3

TNG LAI
VN HA VIT NAM

khng phi l mt sinh vt c mc cm t tn, ta ngh rng khng phi ch c con ngi mi c vn ha. Cy o tin kia v con ong cn mn v nhiu ti nng kia cng c mt nn vn ha ca chng ch sao khng. Nhiu khi ta tic rng mc vn ha ca con ngi khng bng trnh vn ha ca cy o v ca con ong. Thi s Nguyn Cng Tr chng c lc c ao lm mt cy thng hn lm mt con ngi sao? Ci th vn ha ca loi

ngi chng ta l th vn ha g m khin cho tri t chng ta lm vo tnh trng bi t nh by gi, h cc con? Chng ta lm nhim c tri t, chng ta tiu dit bao nhiu chng loi thc vt v ng vt, chng ta cng gy ra bao nhiu khn kh cht chc cho ngi ng loi. Hin nay s lng v kh nguyn t ang nng trn s phn loi ngi v v nhiu chng loi khc: cuc thi ua v trang in r gia cc khi hu nh khng cn c th

chn ng li c na.

BA M V THUC L
Cc con hy nhn li t nc v dn tc chng ta. my mi nm ri, chng ta b dn vo th phi git hi v th tiu ln nhau. Chng ta ch ni ha gii v ha hp dn tc u mi cht li thi, ch trong thc t th chng ta phi th tiu nhau, giam hm nhau m cng c cho gung my chnh tr m chng ta chn la. Sng

tri nghim trong i thng gi hng cho con ngi sng tc, cho nn, tc phm l biu l trung thc nhng g m con ngi cu mang trong h. Thn phn t nn l tri nghim au thng, chua cht, bi hng v ti nhc nht m nhng ai tng tri u thm cm su sc. Nhng vt hn, nhng du tch tt phi c lc c lu l trong th vn. c tnh t nn bao gm bn yu t: Mt l bi cnh nghit ng ca x hi Vit Nam trong thi Cng Sn l ng lc thi thc s ln ng i tm t do, i tm t sng. Hai l qu trnh i vt bin v tm dung ti cc tri t nn vi bao nhiu gian trun, nguy him v bt trc m ngi t nn tri qua cng l kinh lch kh qun nht trong i ngi. Ba l i sng mi ti cc quc gia nh c tam l mt khung tri mi, xa l, y thch thc, kh khn m mt ngi t nn bt buc phi ng u cng l tri nghim ghi su trong k c ca mi ngi t nn. Bn l khi ri b qu hng, khng mt ngi t nn no ngh rng mnh cn c c hi tr v c quc. Qu hng v vy l hnh nh trn qu m ngi t nn lun lun cu mang, thng trc nh nhung. M t bi cnh bi thng ca x hi Vit Nam, nh mt ng lc thc y ln ng, Ha Thng Thch Thng Hoan vit trong bi th X Hi Vit Nam Nm 1982 [27] nh sau: Ni v ng i rt Mt em b ln ba

Ngy th bn v m Nhn mi ngi i qua No hay m cht Gia m sng ph nha!!! Cnh trng c nu ra trong bi th trn khng nhng ni ln s i rch ca con ngi trong x hi thi by gi m cn ph by ci nt chai cng ca o c x hi dng dng trc nhng au thng, mt mt ca ng bo. Thi s Huyn Khng c ln bc l tm tnh ca k lu vong v hoi vng v mt qu hng ngy v trong bi th Xun V Cha: Xun v cha x ngi Bun vui ln ln xt xa i Thng xun tuyt trng trn u ni Nh nc, lm sao n n ci Xun v cha si m lng Soi gng thy mt nh mnh khng Ai mang tt c hn xa c p trong ngi n ni sng Xun v cha qu kh su Hng trm thoang thong khi bay u Ma xun hi ng bao gi n Quc hn ai nh chn bin su Xun v cha trn bc ng Con tim sng rc nh qu hng Bc u vn nh hn vong quc C ngi ngng chi vn
xem tip trang 31

GC TNG
TU S

ng nin song ci th song ng T ng Pha

Nhng nm trc, hai gc tng trc sn nh hai a tr, dng iu mit mi trong cn gi hiu ht ca ma thu. Quanh nm sut thng, khng mt li qua li, khng trao i nhau n c mt chic l qua ma. Vo nm ma bo nhiu, i khi nc dng cao, t xa vng li nh mt bi tuyt trng ngp na thn hnh. Thnh thong vi cnh bm gh xung, khng hng sc ca phn nhy by t mt cht tnh nng nhit. Cnh bm li bay i, vn khng mt c ch xao ng ha hn no. Chng bnh thn v trm mc, c ln ln cho kp tm lng bao dung ca tri t. By gi th c hai sng sng ra y, nh hai con rng xanh khng thit n chuyn lm ma lm gi. Chng bit v tnh hay c , mt i ngi cng thy ch nhn nh mun k thc ci bn tnh lu linh hn mt na i si ni ca mnh . Mi nm mt ma nc l, cun i mt t ci cao cch iu ca nhng trn ci. T my nm nay, nhng ting ci y khng gng sc chng ch lng thc m. Tng m, tng cn ho dn dp ph xung trn ngn cy tng. V tng bui sng, ng chng gy ra sn, thc tng chic l mt ca cy ng ng. C v nh ng khng cam tm nhn nhng chic l n ma bo hiu, m vn c ly lt mi trn cnh. Bui sng nh th. Bui ti nh th. Cn bui tra ng lm g nh ? Thng by, thng tm, x Hu thng c ma dm. D vy vo tra tri cng cn hi lnh. Nhng ng ch bn mt chic qun ct, khng ngt nm xung, ri li ngi dy. Nng t bn trong. Sc nng tn bo ca hi ru cht cha trn my mi nm tri. Thn ng, bn ngoi nh ng tro tn ngui lnh; bn trong la vn cn chy m . Gan rut b thiu t. Mt ci g khng ngt hi thc. Nhng si tc bc v lng t mt lnh. Kh sc ca mt thi ch cn phng pht trong phong ca hai gc tng. - Chu i chiu hay khuya ? Cu chu ca ng ang ngi quay lng li, ta n sach t st khung ca s; chm chp gp sch li v nhng chn ng dy, gh mt nhn ra trc sn. Tri c nh mu sa. Mt t vn cn t. - Hi v, chu c nh l lun y. My thng ny, chu ch tp vit, c ngy. Ch c hi tin b. Nhng cn rt nt mc cu th khng cch g chu vit coi cho c. Ngay gia nh, mt ci sp vi b tr mu t nung. Ging ca ng lo k st gc tng pha tri. K cn l n sch v ca s. Bn trn vch tng m phi, trong ci khng kh l m, m t, sau cn ma dai dng hn hai ngy, ngi ta nhn thy nhng hng ch tho, gy v cng, ging nh nhng que ci kh ngang dc. Nt chm ph ca mc tu chng ln vch tng vi, vng v c. Mt ma Xun no ; nc m t u my con vt, nh nhum trng; mt c gi chng gy tip khch. Khch mang theo c mt thi qu kh ca c, trong tng bc. Khch hn s c ngy gh thm li. Hn ni tr tri trong bui chiu, y c ng mi y m tng bui nng qui i qua : Ngang u vn khc k thi qui Khch ngn thu phong lc ip th H m lc dng khai khu tin Bng sn y c kin t huy Nhng nh nng ca bui chiu ly lt v mt mi tc bc ng i ci g i qua v i mt. - Chu rt cho ng chn nc. C ngi dy, hai tay t ln mp ging, b thng chn xung t. Ch trong chc lt, c li nm xung, nghin u nhn cu chu t, ri tr mt vo vch, a qut ln phy. Cu t bng chn nc t ln chic gh nh u ging. - D, tha ng, nc.
xem tip trang 32

ng m chng ta s dng bn git nhau, chng ta em vo t bn ngoi. Cc thc h chuyn gy s hi v cm th, chng ta cng em vo t bn ngoi. Ni th l tranh u bo v t do, khi phc ch quyn t nc, xy dng cng bng x hi, nhng lm li l tc ot t do, a t nc cng ngy cng l thuc chnh tr v kinh t vo mt ngoi bang, em chin tranh thc h v giai cp tn ph sinh mng dn chng v lm cho np sng dn chng cng ngy cng tr nn bn hn c cc. Np sng , nn vn ha , ta cho l thp km hn np sng v vn ha ca mt cy o, ca mt con ong. Cy o kia v con ong kia t do hn chng ta. Ci m ta thng gi l vn ha, ci l nhng th ba m thuc l u c chng ta, tc ot t do ca chng ta. Sut trong thi gian chin tranh gia min Nam vi min Bc, c hai min nc ta u ni ti vn ha, u ch trng pht huy mt nn vn ha dn tc phc v cho t nc, cho con ngi Vit Nam. Thc cht ca nhng ch trng kia, xt li cho k, ch l nhng lun iu tuyn truyn m chng ta dng kch i phng. Vn ha ch c ngha l ln n v kch. G mt nh bi mt nhau, khng ai trong chng ta l khng

thuc lng cu . y vy m tt c chng ta u b buc phi bi mt m nhau. Bi mt bng ci th phn sn no? Bng phn sn vn ha. Ti bi mt ri, ti theo th vn ha ny, anh chng ti l anh mun tiu dit ti. Anh chng ti th anh phi cht. Nhng ti sao ti phi bi mt? Ti v ng ring r ti s b ngi ta nut chng. Ti bi mt v ti mun c hu thun ca khi ngi cng mt cht phn sn. V vy cho nn ti va s dng thc h ca ngi ta va s dng mu lc v sng ng ca ngi ta. Ngi anh em ti, n bi mt bng cht phn sn khc tc l n c tnh xem ti l k th. Lm sao ti c th cn l ngi anh em ca n? Chc cc con cng bit rng tt c bi t l ch y. Phn sn l phn sn ca ngi, nhng m trn mt ta, ngi ta ni, n phi c tnh cch dn tc. L duy linh, l nhn v, l t do, l hin thc, l khoa hc, l x hi ch ngha tt c nhng phn sn u khng tri chng vi tnh dn tc u bi p cho nn vn ha dn tc. Nhn danh dn tc, chng ta ch lm cho dn tc iu ng v lm than.

NHN DIN
Cc con cng thy rng kt vo th tranh chp
xem tip trang 8

d dng hnh ng theo bn nng thch hp cho nhng k hoch mi hn l lo cho nhng cng vic an bi, h lao vo mc ch m khng bit xt phng tin thch nghi. Mi ngy h tip xc nhng hin tng tiu cc v lung lc theo thi h tt xu, mi m thi qu vi nhng nhu cu vt cht hin i. Cuc sng hin i ha ngy cng dn dt lp tr i vo con ng sai lc, tri nhn tnh o c, gy nh hng khng nh cho gia nh, x hi. Thi k hi nhp cng chnh l mt c hi tt cho tui tr thanh nin (ni chung) v tui tr Pht gio (ni ring) c nhng iu kin thun li v mi mt c vt cht ln tinh thn, pht huy kin thc, s trng v tim nng ca chnh mnh. o php cng cn tui tr th hin bn hoi tip vt li sinh ca mnh, cho nn Pht gio c mt bc tin trin mnh m khp mi min t nc, to nhng iu kin cho h thnh t cng danh v pht trin nhn cch, thun li y i khi s l liu thuc b dng tr lc. Tui tr hc Pht l t thc tp kh nng t duy bn nhy, linh hot, c th nhn thng vo bn cht s sng. Cho nn, hc Pht php khng h cn tr s hc ca th gian php; kin thc Pht hc khng xung t vi

kin thc th tc. Duy ch c iu khc bit, l hc Pht khi u i t thc trng au kh ca nhn sinh nhn thc u l hnh phc chn tht. Bi v tr l i cnh chc tht s nng tui tr bay ln vo sut khng gian v tn ca i sng. Lm sao li cun thnh phn thanh thiu nin n cha? M hnh Gia nh Pht t l mt trong nhng hnh thc sinh hot ph hp, c th hng dn gii tr n vi o Pht. cc em va c hc gio l Pht , va c tham gia nhng tr chi sinh ng gip cc em pht trin tr thng minh nhanh nhn, v c sng trong tnh thng yu on kt nh mt gia nh. Mi ngi cha nn thnh lp Gia nh Pht t, nu nh ngi cha no khng hi cc iu kin thnh lp Gia nh Pht t, th cng nn m lp hc gio l hng dn qun chng v iu quan trng nht l hng dn thanh thiu nin. i vi nhng ngi i cha nhng cha hiu o Pht, h n cha v tn ngng hay ch cu nguyn mt iu g th chng ta phi c phng cch gip h hiu gio l o Pht. V vy mi ngi cha nn c ra mt v Tng hay Ni ging mt thi php ngn cho h nghe, ngoi vic thuyt php, chng ta cn pht cho h bng a, kinh sch h xem v t nghin cu thm.

Hnh: LNG MAI

O PHT VI THANH NIN THI HI NHP


bc hay ngi my phen vp ng trn bc ng cng danh quay v nng ta ca Thin. Thc ra, o Pht l o ca tui thanh xun y sc sng v tha thit yu i. Tui tr c phng tin thc hin gio l cao siu ca Pht, v tui tr mi bu nhit huyt hng hi qu cm trn con ng t gic, hng n mt cuc sng tch cc. Th h thanh thiu nin l nhng ngi tip cn vi x hi vn minh nhiu nht. Tui tr nng ng

tip theo trang 7

VN HA VIT NAM
gia nhng khi ln, t nc ta kh m c c mt nn vn ha c lp. Chng ta b buc phi chn la gia cc khi, phi tip thu vn ha ca cc khi gy vn mi vn ha, b tc cho vn c vn ha ca truyn thng dn tc. Cc con bit khng, trong nhng nm u ca cuc chin, mt s cc c ch ca cc con thy r ci nguy c ca hin tng g mt nh bi mt nhau. H tng la ln: chng ta ng c nn bi mt, cn c th nhn c mt nhau. Ting ni ca h, thng thay, b chm t trong ting loa tuyn truyn v sau trong ting bom ting sng. Mt s anh em ta, mt s cc c ch ca hai con can m t khc vic bi mt cng quyt ng gia la n m ku gi tnh huynh . H b c hai bn xem l k th, bn git, t y, bc t. C nhng ngi bi mt vi thc tnh to rng y ch l phng tin nht thi i qua mt giai on. Min mnh cn nh mnh l ngi Vit. Nhng cuc sng tranh u hng ngy buc h phi nhn din h trong knh soi v trn khun mt ca nhng k cng s dng mt th phn sn. Rt cc l h ng nht h vi th phn sn v tr nn k th khng i tri chung vi nhng ngi anh em khc mu phn sn vi h. Ta vit cho con vo u nm 1982. Cuc chin cha chm dt u hai con. Phn sn vn cn nguyn vn l phn sn c. N n su vo da mt ca c i bn. Cha chng n s thm su vo da tht v xng ty ta cng nn. Nguy bit my cho tng lai ca nn vn ha dn tc. Cuc tranh chp vn l cuc tranh chp ca nhng siu cng, nhng hon cnh a y v buc chng ta nhn lm cuc tranh chp ca chng ta. Chng ta git nhau khng gm tay. Mt nhc s tr tht ln i ci cht au thng v cng, i t nc u m ngn nm. U m l u m ch nhn cuc tranh chp ca ngi lm cuc tranh chp ca mnh. Ta ni vi hai con l cuc chin cha chm dt, bi v trong m thm mi chng ta vn nui dng cm th v dy cho con chu chng ta nui dng cm th. Nhng a tr

TNG LAI

nm by tui, u c cn cha bit nhn xt, chng ta dy cho chng cm th. Chng ta khng dung nhau trong nc nh, ra ti nc ngoi, chng ta cng p ph, tn t v bi xu nhau. Chng ta hi nhau trong cc tri t nn, ti nhng nc nh c, chp m nhau v c khi chm git c nhau na.

gia ti tnh, mt thm him gia kinh nghim v mt thnh vin x hi kiu mu. Sau khi khm ph ra mt a im c hoa, con ong v t v i mt vi ng ma ch ng cho ng loi bay ti a im y. Ta khng ch trng chng i vn ha u hai con. Ta cho rng vn ha l np sng ang vn ti ci lnh, ci p v ci tht. Ta ch ngh rng phi gii c cho vn ha m thi. Khng th c mt nn vn ha ring r cho con ngi. S sng l mt ton th. Coi con ngi l ch t v tt c mun loi khc l nhng phng tin phc v cho con ngi, ta thy l iu lm li cn bn trong nhn thc v vn ha. Loi ngi ch l mt trong s mun loi. Tt c nhng loi tho mc v sinh vt trn tri t u nng ta vo nhau m tn ti. Nu con ngi t cho mnh l cha t, ph phm, tn ph v tiu dit cc loi khc phc v cho chnh mnh tc l con ngi t tiu dit. Trn thc t, khng nhng con ngi ang tn ph cc loi khc m li ang tn ph c mi trng sinh hot chung l ni, rng, sng h, bin c, khng kh. T mt trng, hnh tinh xanh l tri t ca ta c chp hnh nh mt c th xinh p; nhng ta bit rng c th ang b mt loi vi khun tn ph thm thng: vi khun l

loi ngi. Khng nhng con ngi ang tn ph sinh mi mnh, con ngi li cng ang xy p i sng hng th ca mnh trn xng mu ca ng loi na. Ta khng th xt n mt nn vn ha dn tc nu ta khng xt n nn vn ha ca con ngi v ca c tri t.

S SNG L MT
Nu hai con c sng mt mi trng thoi mi nh cy o ca chng ta v k lng ging bit iu ca n l con ong vng cn mn th ta s sung sng bit bao. Cc con s c iu kin pht trin t nhin, v tinh hoa ca nn vn ha ging ni s pht hin ni hai con. Hai con bit khng, gia con ong v cy o c mt s hp tc mu nhim. Con ong cn n nhy hoa em v lm mt; cy o cn n con ong hoa o c th kt tri. Cy o cng phu lm ra nhng ci hoa c nhng cnh phn pht mu hng mi mc con ong v hng dn con ong ti. Loi ngi chng ta thng t ho l loi duy nht c ci bit. K thc ci bit ca cy o v ci bit ca con ong cng su sc khng km g ci bit ca loi ngi. D ta c gi ci bit ca con ong l bn nng i na th ci bit y cng l mt ci bit tuyt diu. Con ong l mt kin trc

HT LA V MING THT
Trc ht, ta hy ni n cch thc con ngi sn xut v tiu th. C khi no i ngang qua mt cnh ng, cc con lng tai m khng nghe ting mun loi cn trng r r hay khng? Ty phng hin gi, c nhng cnh ng rng mnh mng m khi i ngang qua ta cm thy mt s lng yn kinh khip. Tt c cc loi sinh vt nh b sng trn v di mt t b thuc st trng tiu dit. C khi no cc con cm ln tay mt t Nu c Thi Bo s ra ngy ch nht khng? T bo y kh ln m dy c ti khong t by ti mi phn ty, nng ti ba bn k. Nu tnh s giy cn thit in mt s bo nh th m pht hnh ngy ch nht th ta phi n c mt rng cy lm bt giy. C khi no cc con c lng s lon bia, lon coca cola, khn giy v ly giy s dng v qung b mi ngy ngh h trn mt b bin Ty phng khng? Dn c nhiu lng mc ngho i Phi c khi

Phn ng o Pht vn cha hp dn c gii tr nn nhng ngi i cha thng l nhng ngi ln tui v ngi i c quan nim tr vui nh, gi vui cha. H c ngh ngi cha ch dnh cho ngi gi, v th m ngi i c i n tui x chiu mi ngh n vic n cha tu tp, lm phc an hng qung i cn li. Ngi ln tui n cha tu tp l mt iu v cng tt nhng khng l o Pht l o ch dnh cho ngi gi hay sao? Mt s ng qun chng theo o Pht bng tn ngng, h n cha l Pht cu nguyn nh mt nhu cu quen thuc hay tha mn mt c vng thm kn no . Ngi tr thc ngi n cha v n cha h b lc lng gia bin ngi vi mi nhang khi nghi ngt. Ngi tr t n cha v chng ngh n cha lm g khi nhng th vui ngoi x hi ang cun ht ly h. Chnh v vy m nn trit l sng ht sc thc dng ca o Pht vn cha c x hi bit n nhiu. C mt lnh vc v cng quan trng m lp tr hin nay ang thiu, l o c tm linh. Tm linh c th chuyn ha con ngi hng thin, khi h tht s hiu c v hiu ng gi tr ch thc ca cuc sng. Hnh trnh tm linh gip con ngi t phm phu tr nn thnh thin. Hnh trnh tm linh i t mnh t tm v mc ch n cng l t

mnh t tm. Tm linh v cng mu nhim v huyn b, y l tin trnh hon thin phm hnh o c. Thanh nin thiu n thi hin i ang rt yu v mt tinh thn tm l, d b kch ng, d bun, d vui, nng ni, d b sa ng cm d. X hi th c qu nhiu nhim khng hn ch c. Ch c cch l to sc khng trong tm thc ca ngi tr tui h ng vng trc s tn cng ca dc vng. Thanh nin Pht t c l tng, c hun luyn th c kh nng kim sot, t ch cao hn thanh nin khng c l tng. Th h tr hm nay ang i tm ch ng cho chnh mnh trong s tn cng ca cc nn vn ho khc bit, cc cm d tha ho ngy cng hp dn, s kch thch bn nng ngy cng mnh v tinh vi. ng thi, s t khng nh mnh l mt mc tiu m rt ng bn tr thi i hng n, xem nh l u th ca tui tr. Nhng t khng nh theo hng no? C ngi i n chi ba bi t khng nh mnh, ht thuc, ung ru, hnh ng bo lc cng t khng nh mnh. Trc nay nn bo lc ch ni tng lp thanh nin t hc, thnh phn lao ng, hoc nhng thnh phn tha ha khc nhng ngy nay bo lc i vo ni trng ngi Bo lc

hc ng, biu hin nhng con ngi c coi l hin lnh, thng minh. Mt x hi m gi tr vt cht c tn vinh, s gi di c coi l s thnh cng th nhn cch ca con ngi b lch lc v b cc gi tr ph bin ca x hi nh hng. Chng trnh gio dc thanh nin Pht t cn nh hng mc ch, to mi trng, iu kin cho thanh thiu nin Pht t tu dng o c, nng cao nhn thc v bn cht v gi tr ca i sng, rn luyn bn thn c kh nng xy dng i sng hnh phc, thng qua l tng ca mt ngi Pht t trn c s bn phm tr m Pht dy: 1. Xy dng l tng hng thng, cng c nim tin vo gi tr o c, gii thot qua nhn cch ca Pht, Php v cng ng Tng chng. 2. Thit lp nguyn tc sng vi nm Gii, mi Gii. Qua , gio dc ng x chun mc ni hnh vi v ngn ng, ng thi nng cao i sng tinh thn, tm l o c. 3. Xy dng cc mi quan h hi ha nh quan h gia cha m, con ci, v chng, anh em, bn b, thy t, ch t, tp th, x hi, quc gia, nhn loi, thin nhin ni chung l c kh nng sng hi ha vi con ngi v th gii chung quanh. 4. Pht trin tr tu, kh nng t tri vt qua chi phi bn nng: tham, sn,

li bing, manh ng, hoi nghi. Thit lp mt tm hn n nh, trm tnh, t ch v sng sut. Thanh nin cn c mt mi trng sng vui ti v lnh mnh. Xy dng mi trng (hay cn gi l sn chi) cho thanh thiu nin l iu quan trng bc nht. Ngoi x hi c qu nhiu sn chi cho thanh thiu nin, v y l i tng c s lng ng o, d di v nhiu th hiu. Nhng sn chi thiu lnh mnh d hp dn thanh nin v lm suy thoi nhn cch ca thanh nin. Mi trng trong mt ngi cha th lun lnh mnh cng vi bn hu hin lnh, vi ngi thy mu mc, s l mi trng sinh hot tt cho thanh nin. Thanh nin cn c trang b thi ng x, cn c hun luyn hun luyn nhng k nng sng nh k nng kim sot bn thn, kim sot tm l, k nng ng x hi ha, k nng tp luyn sc khe. y l nhng k nng m o Pht c nhiu u th. V d nh gio dc k nng thin nh, mt trong nhng k nng c xem l gii php nng cao cht lng sng cho con ngi thi i, vn i mt qu nhiu cng thng v p lc trong cng vic, hc tp v trong cm xc. Chng trnh sinh hot linh ng hp dn thanh nin, cn bng cc lnh vc: o l, thc tp, giao lu, gii tr, m nhc

Ni chung, mt chng trnh hp dn thanh nin i hi phi ph hp vi tm sinh l thanh nin, ph hp vi nhng c m cao p ca tui tr; nhng phng thc rn luyn cn phi thc tin khi mt thanh nin n vi mt ngi cha s c cm hng, nhn c nhng ch li m khng ni no c c. Qu thc, rt kh cho nhng ngi cha bnh thng phi gnh thm gnh nng gio dc thanh thiu nin, nhng vi t chc ca Gio hi cp c s th khng phi l khng kh thi. Chng ta c kinh nghim qua nhng t chc gio dc thanh thiu nin nh t chc Gia nh Pht T, Cu Lc B Thanh Nin Pht T, v cc o trng cng thng quy t thanh thiu nin tu hc nh k Vn l, ra chnh sch thch hp, to hnh lang php l, xy dng i ng nhn s c kh nng v mt k hoch hot ng ngn v di hn hp l. o Pht khng ha hn mt thin ng xa xi siu th, ch cn chng ta nhn thng vo thc ti, tm ra nhng nguyn nhn gy cho ta bt hnh v au kh, gip tr c phng php thit thc qun st t thn t tm bng con ng tu tp thin nh, c nhng vic lm thnh thin c li mnh li ngi.
THCH THIN HNH

phi i b c nm by cy s mi i v hoc gnh v c mt t nc. S bia v s nc ngt tiu th trong mt ngy h c gi tr ngang hng vi cng trnh thy li c th cung cp nc ung cho hng chc lng mc mt cch thng xuyn. S hp giy, ly giy v lon giy c gi tr ngang hng vi giy bt cho hng trm trng tiu hc trong nhiu nm. Cc con c bit nu Ty phng bt n tht v ung ru li nm mi phn trm th hng chc triu tr em Phi s khi phi cht i mi nm khng? Ht la thay v dng nui tru b g vt v nu ru c th em i cu i ti cc nc ny. S knh chng gia hai khi ln trn quc t khng gip c ta lm gim bt tnh trng nt lng . Theo bn no ta cng lm cho tnh trng bi t thm. Tuy Lin Bang X Vit v Hp Chng Quc Hoa K l nhng th lc chng i nhau, nhng mu ca hai bn li ging ht nh nhau. Bn no cng chy ua sn xut v kh, mong chim c thng phong, bn no cng rt huyt mch ca dn chng vo qu quc phng, bn no cng mun ni rng vng nh hng ca mnh trn th gii. Bn no cng bn v kh cho cc nc nhc tiu, d rng dn chng cc nc ny dang cn
xem tip trang 10
Hnh: LNG MAI

tip theo trang 1

TUI TR VIT NAM HI NGOI

VN GIO DC

thc cn thit v hiu nghim ging gii, pht huy, bo tn v chn hng mt nn vn ha dn tc ni lp tr hc ng. Lin h vi vn ha nh trn, ta c th ni r hn v cnh ng ca tui tr hi ngoi, ca lp thanh thiu nin nam n Vit ly hng theo cha m v gia nh i t nn chnh tr v c nh c ti mt quc gia khc ngoi t quc. Do mang dng mu Vit trong ngi, lp tr ny ri b nn vn ha truyn thng ca dn tc m gia nhp mt nn vn ha ca nc dung thn h, mt nn vn ha khc v mi m chnh h cng nh cha m h vn cn t ra b ng. Vn gio dc tui tr hi ngai xoy mnh vo cuc i thay vn ha ny. Bit rng mt s trng hp gy nhng v au thng cho mt s gia nh di c t nn. 1- Trc ht, c vn hi nhp. Ly Hoa K lm th d, ni c ng o ngi Vit t nn. Gio dc cng nh vn ha c ci trit l ring bao trm mt x hi. Vy mun hi nhp cho thnh cng, ngi hi nhp phi am tng ci trit l . V, nh mt hc ga u Chu nhn xt: l hi cho thu o mt hc thuyt , iu kin th nht l phi i vo hc thuyt v

iu kin th hai l phi ra khi n - Pour bien comprendre une doctrine, la premire condition est dy entrer et la seconde condition est den sortir. Ni khc i, li xc nhn bao hm mt li khuyn nhc nh u c ph bnh m mt nn gio dc no cng nhm gy dng ni hc vin. Phi bit trnh s m qung, s am m, s bc ng. Tnh yu m nhng cn phi trong sng. Hoa K l mt ni thin ng v gio dc cc mn khoa hc v k thut, khng chu u qun vo hc hnh y l mt thit thi ln. Hoa K l mt quc gia tng i tr, mi lp quc c hn hai trm nm. c hi v lch s trit hc M, mt s hc gi y ngay thng lc u tr li : khng c. Ni r hn l h khng c mt cng trnh t duy c lp, ln lao v trit hc, khng c mt trit l qun thng no v v tr v nhn sinh. Nhng tro lu c, l t thng ch l du nhp t cu lc a u Chu . Tuy nhin, vn c mt t tro nng ct kh quan trng l thuyt thc dng (pragmatisme) c dn tc M vin mn vo hi cui th k 19 - u th k 20, n nay c thi trin rng ri trn tan quc v gt hi c nhiu thnh

H nh: UYN NGUYN

Nhng cng ng dn t nn thnh t lu, khp ni. Gia nh i vi tui tr hi ngai tr thnh mt nim vui, mt ngun hy vng, mt vng gc ngn nga s o thot ca nhng a con h. Do , mi lo u ca cha m vn cn, nhng l mt th lo u khc. Lo u

con ci h khng l tr gi gn ci gc gc ca ng cha, khng vun p ci kiu mu con ngi Vit Nam nh gia nh hng mong i. Cng l mt s mt mt vy! Lm th no cho s mt mt kh lng xy ra? iu ny ct yu l vai tr ca gio dc, mt nn gio

dc c th, phc tp m ta phi dnh cho tui tr hi ngai. Gio dc t n l mt gi tr. Trong h thng cc gi tr ca mt nn vn ha dn tc no, ngi ta cng t gio dc mt th v cao trng. Bi l gio dc l mt phng

VN HA VIT NAM
cm cn go. Sng bn no, sng theo bn no, nhn cch ca ta cng b tc ot, d ta c ng la hay khng ng la vi cc gung my kinh t v chnh tr ca h. Trong trng hung , ta kh m ni n mt nn vn ha dn tc v c lp. u im v Nhc im Lu nay cc bc, cc c v cc ch ca hai con mi khi ni n nn vn ha dn tc thng hay c khuynh hng cao ngun gc v truyn thng ca nn vn ha ny. nh rng khi ta c t ho v ngun gc v truyn thng ca ta th ta li cng yu mn ta hn, nhng lm nh th khng khi vng mc vo thi ch quan v k th. Ta c ngun gc Tin Rng cao qu, iu ny khng c ngha l nhng dn tc khc khng c ngun gc cao qu, iu ny khng c ngha l cc dn tc khc khng dng cm, khng nh bi c xm lng. Vng quc Chim Thnh ngy xa cng tng nh bi c cuc xm lng ca i Vit, v vua Trn Du Tng b phc kch cht trong thnh Tr Bn. Nh Hn, nh ng, nh Tng thng nhn dn tc i Vit nh nhn mt dn tc man r, khng c vn ha; nu ta khng chu ni thi th ta khng nn nhn nhng dn tc khc nh nhng dn tc hn km v bn khai. Nc ta c bn ngn nn vn hin, nhng cu ni nh th ch hoc to nn mc cm t tn hoc ngn cn mt cm t ti. C bit bao nhiu nn vn ha b hy dit, trong c nhng nn vn ha tht rc r v lu bn. Xt v cn bn th mi nhm dn tc u tri qua nhng giai on pht trin tng t, v s hn km ca cc nn vn ha i khi ch c quyt nh do mt vi iu kin thun li c tnh cch a phng m thi. Paul Huard ngh ng khi ng ni: Khng c nn vn ha no nn t thn, cng khng c nn vn ha no c php khinh mn nhng nn vn ha khc Mc cm t ti cng nh t tn u khng chnh ng[1]. Ta lm sao c kh nng yu thng c con ngi nu ta ch c th thy c ci qu ci p ca ring ta Chng ta a ni nc ta l mt quc gia c bn ngn nm vn hin. Chng ta a ngh rng t quc ta v dn tc ta khng nhng khng thua km ai, tri li, cn c nhiu ci hn ngi. Ni v vn ha hay vit v vn ha, chng ta a vin dn lch s v i sng chng minh rng ta c vn ha, v c vn ha cao. iu cng d hiu thi, bi v ai cng mun t ho v t quc mnh v ni ging mnh. Tuy nhin, khng phi v chng ta ni ta c vn ha cao m vn ha ta cao.

TNG LAI

tip theo trang 9

Trong mt vn hoa trm hng ngn ta ta ch l mt a hoa thi; v nu ta tm nim c iu th ta s nhn ra tnh cch tr con trong thi thao thc mun chng minh rng ta hay, ta p hn ngi. S pht trin ca vn ha ty thuc rt nhiu vo nhng iu kin a l v lch s. Mc cm t ti hay mc cm t tn u l nhng mc cm khng nn c. Khng c dn tc no m khng c vn ha. iu quan trng l vi nn vn ha ca mnh, mt dn tc c sng hnh phc hay khng, c thng yu nhau khng, c lm kh nhau v lm kh nhng dn tc khc hay khng. Ci qu ci p ca ring ta nh l c , nhng iu ny khng cm ta thy c nhng ci xu ci d ca chng ta. Hai con c on ny nghe ngi Vit Nam ni v mnh: Trong qu trnh sn xut v chin u chng ngoi xm, trong qu trnh u tranh cch mng, nhn dn cc dn tc Vit Nam cng nhau hun c nn nhng phm cht cao qu p ca con ngi Vit Nam: lng yu nc nng nn, ch kin cng bt khut, tnh on kt keo sn, thng ngi nh th thng thn, tr thng minh sng to, c cn c lao ng, tinh thn lc quan yu i, phm cht hn nhin, bnh d Nhn dn cc dn tc Vit Nam cng nhau xy dng nn mt nn vn ha phong ph, a dng nhng c o Vit Nam [2]. Nhng phm cht cao qu

p ni trn ca con ngi Vit Nam l c tht, nhng ni v vn ha v lch s m khng cp ti nhng hin tng tham vng, k th, chia r, bo ng v phn phc tng a dn tc v t nc vo nhng giai on tm ti v kh au trong lch s th vn ch l hnh ng v v t i dn tc m khng phi l cng trnh xy p vn ha. Cm b i Vit S K Ton Th ca Ng S Lin ln m c, hai con s thy lch s ta y dy nhng m mu, phn phc, bo ng, k th v chia r. Khng bit cc con ngh sao ch ring ta, ta chng bao gi c th t ho c v cng trnh chim c v tiu dit trn c vng quc Chim Thnh. Ta ngh l xy dng con ngi v vn ha Vit Nam, cc s gia ca chng ta phi can m ni r rng v y v nhng tham vng v bo ng trong lch s dn tc: nhng ti liu s soi sng cho vic tu thn, t gia v tr quc ca mi ngi trong chng ta. Khng c g hi ta bng khi ta c nhng nhc im m ta khng bit r.

HY A BN TAY LN M NHN NGM


Cc nh bnh s thi nay ni ging cch mng, thng a tt c mi li lm ln u giai cp phong kin thng tr. Ra ci iu ta y ng vo th nhn dn, th i chng, ta khng chu trch nhim g v nhng hnh ng phn dn tc v phn vn ha ca giai

cp thng tr ny. Giai cp thng tr phong kin, h ni, chn ng pht trin ca nn vn ha dn tc bng cch m phng np sng ngoi quc, gieo rc m tn d oan. H li ni rng ch c giai cp nng dn mi thc s sng to vn ha dn tc: no ca dao, no tc ng, no chuyn c tch, no ht v, ht dm, ht quan h, no tranh ng H, tranh Hng Trng, no gch Bt Trng Dng mt li gm bn cht khi dn tc ra lm hai, h chia ra mt bn l a s nhn dn v mt bn l thiu s thng tr phong kin, v quy mi ti li cho thiu s ny. H khng mun thy rng chnh khi i chng thiu hc mi l gii a nui dng m tn d oan. H khng mun thy rng chnh nhng gii bit ch mi sng to c ch Nm. nh bi c nhng cuc xm lng, u phi l cng trnh ca ring mt gii nng dn m l cng trnh chung ca mi gii trong phi k vai tr ca gii tr thc phong kin. Sng to vn ha dn tc u phi ch l cng trnh ca ring gii nng dn m l cng trnh chung: nhng sch v do tin nhn trc tc, nhng chung Quy in, nhng vc Ph Minh vn vn m qun nh Minh ph hy, thiu t hoc ch v Bc Kinh u l nhng sng to phm vn ha ca gii bit ch. Gii bit ch v gii cm quyn u l con chu ca nng dn ch khng phi l con chu ca ai khc. H c lm li th cng l cha ng ca chng ta, ni mt cch khc hn, h l chng ta;

10

cng, khin ngi ta c th gi Hoa K l qu hng ca ch ngha thc dng. Ta c th tm tt ch trng thc dng vo hai gio iu c bn: th nht, mt t tng khoa hc, th hai, mt np sinh hat dn ch. H lun ca n l: t do (libert), dn ch (dmocratie), c nhn (individu), qun bnh (balance)Nhng iu i cng va k, trn phng din tng qut mang quy tc tnh, u l nhng quy tc tt lnh khng ai ph nhn. Nhng ri thuyt thc dng cng c nhiu iu bt thun hp (ting Anh: inadequacies) a n nhng khng khong x hi v nhng ti phm - iu m cc l thuyt gia thc dng cng phi ln n, chng hn J.L.Childs:

We are convicted that pragmatism negates its own basic principles whenever it takes the form of a completed, closed system and that it will fail to enjoy the surport it deserves if it refuses to take account of demonstrated inadequacies in its own patterns of thought and education - chng ti tin chc rng trit l thc dng s ph nhn ngay chnh nhng nguyn tc cn bn ca n mi khi n mang hnh thc ca mt h thng y v ng kn v rng n s khng cn c hng s ng h ca ngi i m n xng ng c hng, nu n khc t khng m xa ti nhng bt thun hp nm ngay trong nhng tiu chun ca n v t duy v gio dc.

Vi th d v nhng bt thun hp va nhc ti: coi nh gi tr gia nh; coi thng nhng gi tr hc ng, cao qu ng gi tr ca khoa hc thc nghim ti mc c ngi ni ti mt th ch ngha khoa hc (scientisme); gio dc l thc y hc vin trau di cc kh nng kho lo ca h v qung b cho chung quanh nhng k nng bng cch s dng chng. iu ghi nhn cui cng trn y cng l quan nim v ci tri-savoir ca ngi thc dng: Bit l bit lm, bit cch s dng - savoir cest savoir faire, savoir sen servir. Mt ci tri c nht, gt b nhng gi tr nhn bn, gt b vai tr thit yu ca nhng khoa hc nhn vn (sciences humaines, morales)! Xc

nhn l ph bnh ri! V ng x hi, nc M ang lm mt th nghim vn ha to bo, di lu, v song trn trng quc t: kt np rt nhiu sc dn vo trong quc dn ca mnh hng ti mt nn a-vn-ha (polyculture). y cng l mt th t do t tnh ton, thiu k hach thi hnh v kim sat a ti ch b lm dng v thnh ra c hi! 2- Sau na c vn gy dng v bo tn bn sc dn tc. Bn sc l g? Ta hy tm nhng cng trnh vn ha rc r ca mt nn vn ha a dng ca dn tc. ng u cc gi tr siu vit l ngn ng v vn chng bng ting m . y cng l bng chng ca ci thin ti sng to

ngn ng ca dn tc. V tri qua hn mt ngn nm, ngn ng gip sn sinh ra rt nhiu tc phm vn chung kit tc, th loi thi ca, tiu thuyt, sn khu nh cao ca dng vn hc l nhng ngm khc, tiu thuyt bng th: Cung on, Chinh ph, Hoa tin, an trng tn thanh, Bch cu k ng hi hu bn th k 18 - u th k 19. V cn nhiu kho tng vn hc khc. Mt nim vui cao c cho c mt dn tc c. V chng, c ni l ngi Vit Nam m khng ni c ting Vit Nam th l mt iu ng ch trch nu khng ni l mt iu h nhc. C mt ngn ng phong ph l c mt phng tin
xem tip trang 26

Thin s THCH NHT HNH (Hnh: Lng Mai)

chng ta khng th phi tay ni rng h l k th ca chng ta, cha ng ca chng ta, nhng thnh tch v nhng li lm ca h cn , trong bn tay ca chng ta, chng ta khng chu trch nhim g v h. Cc con hy a bn tay ca cc con ra m nhn ngm: t tin ca chng ta, cha ng ca chng ta, nhng thnh tch v nhng li lm ca h cn , trong bn tay ca chng ta, chng ta khng lm sao loi b ra khi chng ta c. Thi khn ngoan nht l hy chp nhn mt cch can m suy nghim, t vn v th hin mt thc mi c th a bn thn ta v ging ni ta thot n mt chn tri mi.

GII TA TIM NNG SNG TO

Nhng quc gia yu, nh v b p bc lun lun mun vng dy ginh ly c lp chnh tr v c lp kinh t ca mnh. Cuc tranh u rt cam go. Cam go n ni nu khng c ng minh th

khng sc mnh tip tc chin u. Chnh v cn ng minh cho nn ta mi t t b l thuc vo ng minh. Ta s dng sng ng v thc h ca h. Ta tr nn bi chin trng ca h, v cui cng ta lm ch hu ca h. Ni rng ta c vn ha c lp nhng i sng t tng, kinh t v gio dc ca ta chp y theo kiu mu ca h. Lm sao ta c vn ha c lp c khi ta khng c t duy c lp? mt x m mi t tng tri chng vi thc h nh nc u b tiu dit ngay lc cha ny mm th lm sao c suy t c lp, lm sao c vn ha c lp? c mun c ch quyn quc gia, chnh quyn no cng c. Nhng mun thc s c ch quyn quc gia phi mnh. Quc gia lm sao mnh c khi mi tim nng sng to u b nn? Cc nh cm quyn lun lun s hi rng nhng tim nng sng to kia mt khi c gii ta s ph tan gung my thng tr ca h. V vy h phi tip tc nn. Quyn bnh thc hin s gii phng dn

tc do tr thnh mt loi xing xch ngn cn khng cho dn tc vn ln gii phng thc s.

NG SINH CNG T
Trong khi ta loay hoay v vn c lp v t do ca t quc ta th tnh trng quc t tr nn v cng him ngho do cuc thi ua v trang nguyn t ca cc cng quc gy nn. Ta bit i km v s p bc l nhng nhin liu rt bn nhy chm ngi chin tranh nguyn t. Ta bit nu cuc chin tranh nguyn t bng n, con ngi v nn vn minh ca n s b tiu dit. y vy m ta khng th vng vy ra khi nhng tranh chp cc b gp phn vo vic y lui him ha chin tranh dit chng ny. Ti cc nc pht trin, con ngi cng b lng tng khng km. Tuy ting ku gi tht thanh ca nhng thnh phn gic ng v tnh trng c vng ln, a s vn cn

cha thy r c thc trng ca th gii. H ch bit bn rn tranh u tng mc sng ca h, tng mi lc, tng kh nng tiu th, khng bit rng s tn vong ca h v ca quc gia h cng ty thuc vo s tn vong ca cc dn tc ngho kh v ca cc quc gia chm tin. H cha thy c tnh trng ng sinh cng t ca cc dn tc trn th gii: nu chin tranh ht nhn bng n, h s b tiu dit ng thi vi cc quc gia kia, c th l s b tiu dit trc cng nn.

T DO L SC MNH CA VN HA
V bin c lch s nm 1975, hng triu ngi Vit ri b b t nc h v hin thi ang sinh sng tn mc cc quc gia trn th gii. Tiu cc m ni, l s phn ca nhng ngi Vit phi sng kip lu vong. Tch cc m ni, l c hi ngn nm mt thu ngi Vit c th ng gp vo s chuyn i

tnh trng th gii, to thm c hi bo tn s sng ca hnh tinh xanh. Ra quc ngoi sng mt cuc i ly lt lu vong hoc em vn ha Vit lm cht liu xc tc vn ha th gii, ci ty ch kh ca mi ngi. C nhng vic m hin gi ngi Vit khng lm c quc ni, nhng li c th lm c quc ngoi: chng ta ai cng bit iu . Lm ym tr cho ngi quc ni, hoc lm ng gp vo s chuyn i tnh trng th gii. Lm c g, ci ty thuc cht liu vn ha tim n trong mi ngi. Cht liu vn ha y, nu ta bit to mi trng thun li cho n, n s pht trin, v ging nh cy o, n s ra l ra hoa v cng hin cho ta nhng tri o thm ngt. Cht liu vn ha c di truyn xung t t tin nhiu i nhiu kip trong cc t bo c th ta. Mi trng thch hp cho cht liu pht trin l mi trng t do. Ta ng cho n b nn, bt lp. Ta cho
xem tip trang 15

11

N GI...
1.
nng thn t ai mi m gi m li ni gi, ch i khi Chiu nay hay Sng mai sng mt, hoc ngy m lch Chiu mng tm, sng mng chn, nhng cng khng v vy m c s tr ngi v gi gic. Ngi ta bit r thi quen, sinh hot ca tng gia nh, thm ch cn bit gia nh no thng hay nu nng nhng mn n g, thng lm nhng th bnh tri g trc cng sau n trong ngy gi. V ng nhin ngi ta bit r gi no gia nh y tip khch n n gi cho thch hp. i vi nhng ngi rut tht cng c trch nhim th cng hay con chu hng di th phi n sm, t nht l phi c mt vo bui chiu ca ngy cng tin thng, tc l ngy m ngi c cng cn sng. V sm cng gp cng, gp ca lm sao cho ngy gi ng b, cha m, anh em qu c - d giu, d ngho - cng c gi ghm m , khng quy qu, qua loa, i khi. Cc nng du (con du, chu du, bn du) phi v sm cng ng bt lm bnh, phi l i np, i ch mua sm Cc chng r (con r, chu r, bn r) th lau chi bn th, m bng, m qu, lm g vt, by bin xi tht Vi khch mi, nu ngi khng mun hi gi, tt nht hy n sm hn mt cht. n sm, khi gia ch cha cng xong v cha by c, khch c th ngi n bnh, ung nc, tr chuyn vi cc thnh vin trong gia nh hoc vi b con cng n n gi. ng tc ny gip ta tip cn, tng thm hiu bit v ng cm ln nhau. n tr, chng ai qu trch g nhng cng gy cho ch v khch s kh x. Xem ra cu ngn ng n gi i trc khng ch l tnh ton ca k khn ngoan, m trong cn gi ghm ci phong thi ca ngi lch s.

2.
Mt ngi c t bao gi cng n coi ni, ngi coi hng. Ngha l khng phi b u ngi , m phi bit chn ch cho thch hp. Tuy con chu v d ng o, n o, nhng ch ngi tr chuyn trc khi n v ch ngi n u c s phn nh rch ri, c bit l vi cc bn du, bn r vai con chu. Trong nh, d c ct theo kiu c hay kiu mi, ch ca h thng bp hoc nh di. Nhng ph n c tui, c vai v trong gia nh hoc l khch mi, tuy c xp t ngi nh trn, nhng l ngi bn nc, bn tru ca gian tip gip vi nh di. Mt iu c bit na l khng c i qua gian gia tc gian th. Ngy gi cng nh ngy thng, ph n trong nh mun ln gian gia qut dn hay phc v n ung, nu ca gia ng th

phi vng ra hin ri mi i ln, cn nu ca gia m th i vng ra sn ri ln. Vi cc bn r tuy c ch nh trn, nhng cng ch l ch i, ch ng d phc v ch khng phi ch ngi. Cc bn r c th ngi n bn trn, gian trn, nhng ch sau khi cc bc ho lo, cha ch n xong v ln vn nga ngi ung nc. n coi ni l biu hin ca s tinh t, ca tnh thng v l phi. Khng phi c ngi vo mm l n cm ci cho thng bng, m phi (coi) ni cm y hay lng cn nhng phn cho ngi khc. y khng phi l chuyn khch so m l mt biu hin ca vn ha Vit ni ring v ca ngi ng ni chung.

3.
qu ti, mi khi cng gi, sang hay hn u c vi ci bnh trng nng t trn bn th. Vo tic, u tin ngi ta mi b bnh trng, sau l mi cm a, ch khng mi nng li nng chn nh by gi. Gi l n s theo li mi ca gia ch, nhng bn no cng phi c tht g, tht vt, a xi Cng c nh quen cng chay ch khng cng mn. Cc mn chay nh bn b, ch la, g xi m ging y chang. Khi ngi vo bn n gi, gia ch khng gp thc n b vo chn ngi

12

Hnh: NGUYN MAN NHIN

ON NG VIN

C
ngn c chm khut ngi mi sng ngoi ln dm cn kht li n nhn i ch gi cu th vo hn lau lch mt sm m ra cu th v nt

M. C TH L T
Hnh minh ho (SNG NHA TRANG)

ni gc khut cuc i ng cng lng vc ch nhng nht ba te la ng ngha v tung cn li bng tri khuya trng mc ti c th ng thy bng mnh gy gp trn vch tng c ngi nh xa sao la tha rng ngi pha ni loi chim l bung ting ngang tri vng sut m hi.

NGUYN MAN NHIN


khc, m xem, nu s by bin thc n khng u th h gp chia ra cho u v hp l. Thm na, ch nh l ngi ng dy sau cng, v nu ch nh thi sm, khch s khng thc tnh n no. Cng l cho cuc gp mt thm m m cng, ko di thi gian sum hp, k chuyn tm tnh n gi xong, li cn ca gi em v, ch nh chun b sn nhng phn qu nh l vi chic bnh t, bnh in, vi ba th tri cy a tn tay cho tng ngi. Mt ngi c nt n nt , trong ngy gi bao gi cng n ni rt kho, thi c x chng mc, t nh. Du cho thc lng hay khng nhng khng bng, cng khng ai ni khch bc hoc bng gi, c g. C ngi bo n m gi m gp c ngi hiu mnh th ung my cng cn thy t. Cm bng nh ng phi k hay k t ng th cho du ung ch mt chn, cng khng lm sao nut ni! Dn gian c cu hc n, hc ni, hc gi, hc m. i n gi khng n gin nh i n tic hay i nhu. Ngy gi nng thn cn l trng hc, trng thi i vi nam n thanh nin mi u lm r hay b ng lm du.

MI EM I NT CON NG
mi em i nt con ng mp m phc ha kh lng nhn gian cho em ngi ht ging khan nng ln ri cng sng tan vn mi em tn cuc hn h mai cn nht nhnh ci ng thng ging tha em cuc l trin min nn che huyn mng cho nghing nhp cu em i tm li ban u ma xin nng cho vt su vt vai hi ngi ngi hi hi ai cui tri c nht lng ngy my che.

13

Hnh minh ho (SNG NHA TRANG)

I CHA NHN LI QU HNG


TRN NGN H

HUYN KHNG

Nh Cha
T thu ra i vng bng cha ng i nhc chuyn hn thua Trong ti bng dy nim chua xt Xao xuyn m v li cnh xa Thp thong u y cnh tng lng C con ng chy lang thang C hng tre gi hn sng ni Im lng cha ti ngp nng vng C nhng cy mai sng trn i Bn hng tng bch mi xanh ti Nhn ln phng pht hng trm ta c Pht t bi ming mm ci Ti nh lm sao nhng bui chiu Li kinh gii thot vng cao siu y ngi cha c ngy hai bui Cu nguyn dn lng sng mn yu V vy lng ti sng thi bnh Sm khuya gn gi ting chung linh Sn khoai go bp nui thn xm Xy dng tng lai x s mnh Ti n dn qu n gi lnh Khp cha do dt nh trng thanh Ting chung thc tnh lan xa mi An i dn hin mi mi tranh Trm t hng thm bay ngt ngo Thn trn xm di d nao nao Dn lng tm gi ln cha l Mi bn, ba mi mi ti no Bit n bao gi tr li qu Phn vn lng gi nh nhung v Tang thng d c bao nhiu na Cng nguyn cho cha khi ti t Chung vng ni nao nh l lng Ra i ai chng nh cha chung Mi cha che ch hn dn tc Np sng mun i ca t tng

hn dp u nm, nh duyn lnh, ti n thm qu thy Thch Phc An, cha Hi c, Nha Trang. Thy hi ti v cc ch gi nc ngoi, ti ni nm nay cc ch u v Cha n Tt. Thy gt g: , n Cha nhn thy qu hng. Bng dng ti thy mt cay. i l cha u nm, ngi ln hng v c Pht- i din cho iu Thin Lnh, cho lng T bi, h x tt p ca con ngi lun hng n. Tr con c nhn iu Thin Lnh y, lng ngng m v c nhng cu th nh nhng, d nh. Cng c khi l cu k rt hay, m ch hiu l m ngha ca n thi, cng kh qun: Hy t thp uc m i ln!. i l cha Tt, cn l tin vo li khn nguyn ca mnh dng ln Pht, Tri, T tin : Cu mong cho mt nm ma thun gi ha, ng b cha m gia nh ai cng c khe mnh, an lnh. Mt nt vn ha tn ngng truyn thng ca ngi Vit Nam Hm nay l rm thng ging, ti s hi khi thy cnh ngi ngi chen ln x y xin t lc ( th cng), v ng s nht l nhn thy tin l vt khp ni, c k cn thm nc ming dn ln mt tng. Thng cng c, cng dng by dn hng... Mt ngi bn ni vi ti, cc nhm li ch xy cha gi, s gi tu kinh doanh tin l, l ph bng thnh thn. Nhng ti khng ch thy s ph bng. V hn c, iu ny tr thnh mt suy ngh thng thng ca ngi Vit hin nay. Nhm li ch, tt nhin ri, h nhn vai b i v lu ngy, mi s xu, mi

cc c hin nhin, ng nhin, khng cn l s bn lng. ri cho n mt ngy, s c mt th h khc vit v con ngi ang sng trong thi i ny, gi l nhng hnh nhn v cm sng trong mt cuc i lm than tm ti. Tn ngng, vn l mt s cu ri khi con ngi khng cn phn bit c tht gi, xu tt ln ln, khi nim tin vo s tht khng cn, khi ni au n ca con ngi khin anh ta t chi b mnh... Ai n chn tm linh u nguyn cu, sm hi. Nhng hm nay ngay c chn linh thnh y cng bin thnh ch tm linh, ngi ta mua bn, i chc... nhng ci au n thay, tt c mi ngi u b la v c khi h cng bit mnh b la Ti vn mong c th trong s nhng con ngi ang ha theo hiu ng m ng t di lng mnh, vn cn nhng ngi mong c cu ri, nim an i cui cng ca h, v nhng li cu nguyn t y lng ca h, chnh l nhng m la nh ca s cu chuc nim tin cui cng soi sng cho mt ni chn linh thing. Mi mt li cu nguyn l mt s tr v, d bng cch no, vn thy tht ti nghip cho nhng a tr trong ta, nhng b v thay, a tr mt chn nng ta - l s tht. Mt con ngi sng tn cng cng bng s di tr, nh mt mnh ri. Ngy rm, ti li a con ti i cha. mong cu tm li qu hng !

14

tip theo trang 1

GC KHUYT CUC I
Trong s suy sp, o ut ca kinh t, ngi khng c vic lm th bn rn tm vic hay khng ti chnh lo cho con ci, tr nh. Ngi c vic, v s ct gim, ct ngi, phi chu p lc nhiu hn ni cng s. Vic nh lm hoi khng ht, li cn phi lo cho con ci chu ton, bin con ngi thnh ci my lm vic khng ngi ngh.

Bnh b qun tr nh gy ra nhng hu qu nghim trng. l trng hp ca mt em b 2 tui b cht trong xe v m b qun. B Karen Murphy(40 tui, bang Virginia, M) l mt bc s th y, b buc ti git ngi v b b tr nh, c th phi i mt vi 40 nm t giam. Daily Mail cho bit, ngy 17/6/2011, khi Karen v n nh lc 4 gi chiu th nhn c in thoi ca chng ni rng b Ryan khng c nh tr. Khi Karen nh ra, m ca xe mnh, th pht hin b trai vn b gi trn gh ngi t bui sng. Cu b sau 7 ting trong xe ca ng,

vic t li tip tc chng cht, bo sao tr nh con ngi khng c lc kit qu m qun ci ny, b ci kia. Tuy nhin, c mt bnh qun thi i, ngy cng ph thng m bn khng th khng bit ti. Hi chng b qun tr nh bin thnh mi quan tm rng ln ca mi tng lp x hi ngy nay v mc nguy him do hu qu ca n em li.

t vong v nng. Ngay sau , b b bt. Theo hng NBC dn thng tin iu tra cho bit, y khng phi l ln u tin Karen Murphy b qun con trong xe. Trc y, b tng b qun cu b trong xe 20 pht. Theo bn b k, b c mt cuc sng gia nh rt hnh phc v l mt b m thng yu con ci. B c 3 a con 11,9 v 2 tui, b cn lm ch mt bnh vin th y ln. Bi kch ca lm li tai hi khng th gii thch ny khng phi l mt ti c. Tuy nhin b m y s phi ri gia nh m m v 2 a con nh ngi t trong nhng nm cn

li i mnh. B khng nhng mt i a con nh yu thng m cn phi sng trong a ngc tm ti ca s dy v v hi hn v mt pht qun lng v tnh ca mnh. Hi nhng b m tay xch, nch mang, chn lc no cng chy, u c lc no cng bn rn nh lch hp hnh, ch ba, t, sa, sinh nht ngi ny ngi n nhng li qun pht con ci ca mnh. C mt s vic xy ra ngoi tm nhn thc ca con ngi, mt hu qu bi thm ca i sng tt bt in cung ngy nay, l s xo trn ca u c. l hin tng
xem tip trang 27

tip theo trang 11

VN HA VIT NAM
n t nhin pht trin v biu l. V ta nui dng qu trnh biu l v pht trin ca n bng nhn xt thng trc ca chng ta v nhng iu kin ni ti v ngoi ti ca n. Chng ta hay ni lm cng tc vn ha v xy dng vn ha. Nhng ng t lm v xy dng bao hm nhng ngh nhng n lc nng nhc. Theo ta, vn ha trc ht l s pht trin t nhin, khng cn lm g ht. Ta phi bit p dng thi v hnh vi vn ha. V hnh l khng lm, l ng kh cng lao tc, ng un nn v n p. V hnh l tn trng s t do pht trin. Cc con hy ng qun cy o. Nhng v hnh khng phi l ph mc. Con ngi l mt sinh vt c thc v nh con ngi c th hng dn c vn ha. Con ngi phi s dng thc y. Do , s dng thc l cng tc c bn xy dng vn ha. S dng nh th no? Ta phi tnh to thy c chn tng ca s sng. Mt ci thy khch quan, trc tip, khng b bp mo bi mt lng knh thc h no, mt s t k m th no, mt tm trng say m hoc cm th no. Ta ch lm lc khi ta khng thy m thi. H m ta thy c tc l ta

TNG LAI

i ng ng. Ci thy , hai con i, c truyn xung khng t cho chng ta t nhng th h i trc. Ci thy cn c b tc thng trc bng nhn xt ca chng ta.

kch ng c ai na.

TINH THN KHOA HC, TINH THN CI M


Mt s cc c ch tng nu ra cc khu hiu khoa hc, dn tc v i chng lm phng chm cho mt nn vn ha dn tc. ng v phng din nim chng ta khng thy cn chng i g nhng phng chm y c. Nhng y l vn phng chm hnh ng. Khoa hc l mt l li hc hi t do, khng gio iu, lun lun mun t thng vt mnh m i ti v do i hi ngi hc gi phi thng trc xt li thc ti v nhng c s lp lun ca mnh. Tt c nhng g m ta gi l chn l khoa hc hm nay u s l nhng mu ng khoa hc ngy mai. Khoa hc m cc c ch cc con thng ni ti trong khi din dy v thuyt Mc - L ch l khoa hc ca cc th k mi tm, mi chn. Cc c ch y thng cao ging ln n mi l li suy t khng Mc-xt l duy tm, thn b, phn khoa hc v phn tin ha. H ch cho c Duy Vt Bin Chng Php l khoa hc. H khng thy c nhng chn tri mi m nn khoa hc vt l mi va t chn ti, trong

MNG LI NGN T
Mun thc s thy, ta phi thng xuyn tranh u chc thng nhng mng li ngn t v nim. Chng l nhng tr ngi ln lao nht cho ci thy. Chng che lp thc tng ca vn vt. Loi ngi chng ta c tt rt a ngn t v nim, v lm khi ch cn n ngn t v nim cng sng c hng thng hoc hng nm. Do m nhng k i bn nim v danh t rt ng. C khi ta phi mt rt nhiu ngy thng mi pht hin ra rng cc nim y v cc danh t y l trng rng, khng n nhp g vi thc ti. Nhng nim v danh t kia c th to nn tc dng h hi v phn khi trong ta, nhng chng khng duy tr c tc dng y lu di. Ci c th duy tr nim h hi v phn khi ca ta mt cch ch thc l thc trng t nc. Nhng trn thc t, thc trng en ti v bo nho qu, khin cho gung my nim v danh t khng cn sc

tc dng nhn thc (tm) ca nh khoa hc khng th no cn c quan nim nh mt thc ti c th tch ri ra khi i tng nghin cu. Cc con tm hiu v thuyt tng i v lc hc lng t (mecanique quantique) th cc con thy c iu y. Nu thc s c tinh thn khoa hc, ta s khng bm vu vo mt vi gio iu hoc mt thc h no c. Ta s c nhiu t do hn. Ta s khng kh kh gh cht ly m kin thc hin ti m ta ng l chn l tuyt i, l nh cao ca tr tu loi ngi; tri li ta s sn sng hc hi c th thy c rng hn v ng hn thc ti. Ngi Mc-xt thng hay ch trch gii tn gio l phn khoa hc, phn tin ha, nhng cc con bit tinh thn ph chp ca o Pht rng ri bit my v ph hp vi tinh thn khoa hc bit my. Cc con hy th c iu th hai ca Gii Lut Tip Hin: Khng c yn tr rng nhng kin thc mnh hin c l nhng chn l bt di bt dch, nh th trnh s tr thnh c th v hp hi. Phi hc hi thi ph chp v ci m n nhn quan im ca k khc. Chn l ch c th
xem tip trang 16

VN DNG THC
Nhn xt thng trc m ta va ni , hai con i, l tt c c b quyt ca tng lai Vn Ha. Nu ta nui dng c thc minh mn v nhng g ang xy n cho s sng l ta soi sng cho ng i nc bc ca ta, ca vn ha dn tc ta. Ta bt u khng phi chp nhn mt l thuyt hay mt thc h. Lm nh th l ta t g b ngay bui bt u. Ta phi t do. Cy o phi c t do m r, lm cnh, lm l, lm hoa. Ta cng vy. Ta khng th nghe li ng mt ca bt c ai em t do ca ta m nh i mt thin ng no trong tng lai. Thin ng ca hai con chnh l t do ca hai con .

15

NGUYN MAN NHIN

tip theo trang 15

VN HA VIT NAM
thc chng trong s sng m khng th tm kim trong nhng kin thc v khi nim. Ta c mong nhng ngi theo ch ngha Mc - L-nin x ta cng c c mt thi ci m nh th cho dn ta c th pht biu t do, v t nhn trong cc tri hc tp ci to c tr v vi gia nh h. Con ngi ch c th hc tp ni s sng ch khng th hc tp di hng sng ca ngi ng loi. trai nm tui. ng ta cng chiu con, xem n nh l l sng i ng. Mt ba n ng i vng, k cp n t xm t lng v bt cc a con ca ng i theo. Khi ngi cha tr v ti ni, thy thi hi mt a b trc tui con mnh cht thiu bn cn nh chy ri ca mnh, ng tin ngay rng l con ng cht. ng khc lc v lm l tr t (ha thiu) thn xc ; ri v thng con qu, ng ct tro xng ca thi hi vo mt ci ti gm v i u cng mang theo bn mnh. My thng sau, vo lc na m, a con thot c tr v v g ca i vo. Ngi cha, lc y ang mang chic ti gm ng tro v khc thng con mnh, khng

TNG LAI

chu ng dy m ca. ng tin rng con ng cht thc ri, v a tr ang g ca xng con ngoi kia l mt a tr hng xm no ang c tnh tru gho ng. V th m a tr con tht ca ng phi tht thu ra i, v ngi cha khn kh kia vnh vin mt a con ca mnh. Cu chuyn ng ngn cho ta thy s thit thi gy ra do thi cung tn v hp hi. Khi ta tin vo mt l thuyt nh chn l tuyt i ri th ta khng cn c kh nng ci m thy mt mi s tht na, d s thc c n g ca tm ta. Ta c th v chn l m gy ra bao au thng tang tc cho ngi ng loi.

S THC N G CA TM TA
Ta mun k cho hai con nghe cu chuyn ng ngn ny ca dn tc n . Mt ngi li bun ga v kia c mt a con

TINH THN BAO DUNG HA HP


Ngy xa ci hc ca ta bao gm Nho, Pht v Lo. Ba ngun tu gic ny u c tc dng soi sng cho nhn tm v th o. Nho hc c

xem nh ch trng v mt tr th hn Pht hc v Lo hc. Tuy vy vai tr o to nhn cch v gn lc tm hn ca Pht v Lo rt quan trng; phng chm x th ca o Pht cng duy tr c ha bnh v tnh huynh trong nhiu th k lin tip. Trong cc triu i L v Trn, o Pht rt mc hng thnh; tuy vy cc o Nho v Lo khng h b nn. Tri li c ba truyn thng cng tn ti c vi nhau trong tinh thn tng dung tng hp. l nhng thi i c ha bnh lu i nht ca lch s nc ta v cng l nhng thi i v vang nht, sng p nht. Kp n khi Nho hc chim a v c tn th Pht, Lo b dm pha, ch bai. Trng nguyn Lng Th Vinh ch v sng tc c sch Pht m sau khng c th cng trong Vn miu. S hp hi v t tng khin cho triu L y dy nhng bo ng v lon lc. Cuc tranh u

gii phng dn tc th k ca chng ta s d hao tn nhn mng v thi gi mt cch oan ung l cng do s hp hi v t tng v s chn p ln nhau gia cc ng phi. Cc ng phi thanh ton ln nhau ngay trong thi gian cn phi on kt chng li cc th lc ngoi bang. Bi th cho nn thay v ch cn nm by nm tranh ot c nn t ch, chng ta mt ti bn mi nm. Bao nhiu triu ngi cht oan ung v s hp hi . T th k th hai, t Giao Chu l chic ni ca s sng chung ha hp gia cc ngun tu gic Pht, Lo v Khng. Nu cc con c c sch L Hoc Lun ca Mu T th cc con thy c iu . Truyn thng tt p y ko di ti u th k th mi lm. Hai triu i L v Trn rng chiu tinh thn ci m bao dung v nh , chng ta c ti bn th k ha bnh. Tinh thn bao dung , h chng phi l vn ling qu bu

16

TRONG BNG TI CHNG TI L THN R photo-based art, 60cmx80cm, 2014

ca nn vn ha dn tc? Ti sao ta khng bo tn n? Tnh Dn Tc Tm u? Phng chm th hai c nhc n l dn tc. Nn vn ha chng ta phi c tnh cch dn tc. C nhin tt c chng ta u mong mun nh vy. Nhng th no l tnh cch dn tc? Cc con hy nghe hai ng Trng Chnh v ng c Siu vit v vn ha dn tc: Nn vn ha chng ta ang xy dng l nn vn ha x hi ch ngha, tc l mt nn vn ha c hc thuyt Mc - L-nin soi sng v nhm mc ch phc v ch x hi ch ngha. C s ca n l nn vn ha dn tc. N khng xa la truyn thng dn tc, khng qun d vng ca dn tc. N phi c tnh dn tc, ng thi thch ng vi cuc sng hin nay, phn nh tm hn ngi Vit Nam thi nay [3]. Ta thy nh hai ng ang c gng trn ln mt lt nc vi mt lt du

cui cng lt nc nm di (c s ca n l nn vn ha dn tc) v lt du nm trn (nn vn ha ca chng ta ang xy dng l nn vn ha x hi ch ngha). Ngp th cho nn vn ha dn tc bit my. Chng ta bit ni rng ngun gc ca tnh dn tc l tm hn v tnh cm Vit Nam, vy m chng ta li em l li suy ngh v mt np sng rt ngoi lai p chp ln trn u dn tc. C thi no trong lch s ta m tr con i t co cha m v hng xm i t co ln nhau nh by gi khng? C thi no trong lch s m i sng c nhn b kim sot ti tn phm vi t tng v tnh cm nh by gi khng? Chng ta ch trch cc triu i phong kin ch tip thu mi th thit ch vn ha ca ngi phng Bc v lm cng c tr dn, nhng chng ta khng thy c rng chng ta ang ly ch ngha Mc - L-nin lm khun vng thc ngc v ch dm hc tp

ch ngha y m khng dm ph bnh khng? Ta c thy l ta m phng gung my cai tr ca nc ngoi hay khng? Nhng cch thc t chc kim sot, km kp v trng pht ngi dn, ta c bit l ta bt chc mu mc nc ngoi khng? Ngy xa dn tc ta c bao gi thit lp nhng tri hc tp ci to trn rng ni nh by gi. Nn vn ha x hi ch ngha c tnh cch dn tc ch no?

TI SAO HNG TRIU NGI B NC RA I?


Cc con i, trong mt vn hoa chng ta thy c nhiu loi hoa, trm hng nghn ta, a hng ph sc. Mi loi hoa c c tnh ca n; nhn thy v ngi thy, ta nhn c l loi hoa no. Mt dn tc l mt loi hoa. N c nhng c tnh ca n. Ta khng th p buc mt a thc dc

phi c nhng cnh hoa hng. Nu ta bt p qu th a thc dc s ho tn. Bt buc dn tc phi suy t v hnh ng theo mt mu mc khng thch hp vi dn tc , nh vy u phi l theo tnh thn khoa hc? Ta than phin rng hin tng tiu cc v nn tham nhng lan trn. Ti sao ta tiu cc? Ti v ta c gng ht sc ta m vn khng th h hi v phn khi. Ti sao ta tham nhng? Ti v quanh ta ai cng tham nhng c, nht l nhng thnh phn ct cn; khng tham nhng th khng sng c. Ti sao ng bo ta b nc ra i, k c nhng gii lao ng nh ng dn v nng dn? C khi no trong lch s m ng bo b nc i ti hng triu ngi, bt chp hi tc v ci cht? Tt c nhng iu khng cho chng ta thy rng np sng hin ti i ngc vi tnh dn tc sao? V i ngc vi dn tc tnh cho nn n ang b dn tc chi b.

ANH KHNG CHP NHN CHN L TI TH ANH PHI CHT


Chng ta c quyn theo o Pht, o Lo, o Nho, o C c, o Cao i hoc theo ch ngha Mc - L Nhng chng ta khng c quyn cho rng ch c np sng ta mi c tnh cch dn tc, cn nhng tp on khc l phi dn tc, l phn ng, l khng yu nc. Thch ng c vi dn tc tnh th tn ti vi dn tc, cn khng thch ng s b loi tr. Ngi Mc-xt nc ta tuy ni nhiu v mt nn vn ha dn tc nhng cha thc s xc tip c vi linh hn dn tc. Th phng dc m h bo ch chng t l khng hp vi t tng dn tc, do gy phn ng r rt. Dn tc ta khng t chi tip thu cht liu vn ha ca cc dn tc khc. Nhng
xem tip trang 18

17

tip theo trang 2

GIC M VIT NAM


The Oaks ca ng l mt trong nhng thnh tu ngh thut ln ca nn hi ha Hoa K th k 19. Tc phm ny ot gii nht trong cuc thi nh du 100 nm hi ha ti Philadelphia Centennial Exposition. Khi khm ph ra Edward Bannister l ngi da en, ban gim kho c nh thu hi gii thng. Tuy nhin, trc s u tranh ca nhng ha s ng nghip, nht l ca nhng ha s da trng tng cng tranh gii vi ng, Ban Gim Kho hy b d tnh. Nhng ngi di dn in hnh thuc nhiu lnh vc, mu da v chng tc khc nhau. H khng tng quen bit nhau, khng cng mt th h, khng cng huyt thng v chng hn h nh c g nhau. Nhng ngi di dn u tin thng khng giu c, hc hnh, tr thc, tri li phn ng h rt ngho nn, t hc, n y t hai bn tay trng. Tuy nhin, d t u n v trong hon cnh no, h cng gp bn tay a nc M t mt vng t hoang vu thuc a ca Anh thnh mt cng quc t do, dn ch v thnh vng nht th gii ngy nay. Cu chuyn thnh cng ca nc M, ng nh Roger Rosenblatt vit, bt u t mt gic m chung: Gic M Ngi M hay American Dream nh chng ta thng nghe gi bng ting Anh. American Dream c nh ngha trong t in Wordsmyth nh l mt l tng ca ngi M, nh , con ngi nhn c s giu c vt cht, bnh ng, t do, v cc gi tr tng t (the American ideal that any man or woman may obtain material wealth, equality, freedom, and the like). American Dream gip nhn dn M chin thng o qun tinh nhu ca Anh Hong George III trong cuc chin tranh ginh c lp (1775-1783),

gip nhn dn M vt qua nhng bt ng kinh t chnh tr su sc trong thi k chin tranh ni chin (1860-1865), gip a nc M tr nn quc gia c li nht sau c hai cuc chin tranh th gii. American Dream l gic m m nhng ngi cha sng lp ca quc gia Hoa K tng m p v

theo ui: T Do, Dn Ch v Cng Thnh. Tng Thng u tin George Washington tng dn d: Ti mong c thy Hoa K mi mi l t nc ca t do v cng l. Tng i k nim Tng Thng George Washington c kin trc da theo tinh thn c lp, t ch v vn

ln . American Dream l gic m bnh ng m Mc S Martin Luther King c trn thm i k nim Lincoln ngy 28 thng 8 nm 1963: Ti m mt ngy, trn i Georgia, con chu ca nhng ngi n l c, v con chu ca nhng ch n c, ngi li

VN HA VIT NAM
mun c tip thu, cc cht liu y phi c tinh luyn c th ph hp vi t tng dn tc ta. Cc nh Mc-xt Vit Nam hy tr v bn sn tu luyn li, xt nghim li, tm ra u l nhng tinh hoa m dn tc c th tip thu c, ri bin ch chng theo mt phng trnh thc s khoa hc. ng vi cho l mnh nm c chn l tuyt i trong tay ri, v k no khng chp nhn chn l ny th phi ghp vo ti cht. Cc con i, tinh thn ci m v ha ng l mt trong nhng c tnh ca vn ha dn tc. i ngc vi tinh thn l a dn tc vo con ng tranh chp, chia r, lon ly. Chng Quan Liu, Phong Kin v Tham Nhng Ngay Trong Huyt Qun Ca Mi Ngi Chng Ta Vo u th k th mi lm, sau khi xm chim c nc ta, nh Minh sai thu lm ht tt c cc sch do ngi i Vit trc thut em v nc. Cc sch v Pht, Lo, v Khng ca ta cng b thu lm rt k. Sau h sai em nhng kinh sch Nho Pht Lo ca h sang cho ta hc v s

TNG LAI

tip theo trang 17

dng. Ti sao h lm nh th? Cc con cng d bit l nhng trc tc ca ngi Vit th no cng c tnh cch dn tc Vit hn nhng trc tc ca ngi ngoi. Cc nh l thuyt gia Mc-xt c a ni rng vn ha dn tc l cng trnh ca i chng ch khng phi l cng trnh ca gii tr thc cm quyn. Gii tr thc, theo h, thuc v giai cp phong kin, bc lt, ch bit hc theo nc ngoi, ch bit tip thu nhng thit ch no ca ngoi quc c th s dng nh nhng cng c thng tr tinh thn, trong c nhng hc thuyt duy tm thn b. Ni nh h l ph nhn cng trnh xy nc dng nc ca nhng L Cng Un, nhng Trn Nhn Tng v nhng Nguyn Tri ca dn tc ta. Ni nh th l c tnh chia r

ngi tr thc v ngi lao ng, xem nh hai gii khng th no cng tc vi nhau, xem nh hai gii khng th i tri chung vi nhau. Ta bit trn s thc, trong gii no cng c k xu ngi tt. Xy dng vn ha l cng trnh ca mi gii. Trong nc Cng Ha X Hi Ch Ngha ca chng ta, khng c giai cp phong kin thng tr nhng c ng thng tr. ng km kp nhn dn cn hn phong kin km kp, ng vin tham nhng cn hn phong kin bc lt. Thi s Phng Qun t 1956 ni n nhng con ngi tiu mu ca dn nh tiu giy bc gi v nhng con ch si quan liu nhe rng cn t tht da cch mng. Tham nhng trong hng ng ng vin, than i, ti nm 1982 khng th vit thnh li. Chng

phong kin quan liu trong qu kh l chuyn khng cn thit, bi v qu kh khng cn. Chng ta hy tr li chng phong kin quan liu ngay trong hng ng gii chnh quyn, trong hng ng ng, v ngay trong dng mu ang lu chuyn trong bn thn ca mi chng ta.

NHN DN L AI? V U?
Chng ta nu ln phng chm i chng v chng ta lun lun cao nhn dn. Ci g cng nhn dn. Nhn dn lm ch. Lm ch ci ni g ngay trong khi bn thn ca mnh, mnh cng khng lm ch c? Ai cng phi suy ngh v ni nng theo chnh sch. Phi bm bng v cn rng m tnh nguyn.

THE PATH TO WELLNESS


The mission of my pharmacy is to provide medication for the patients and the proper counseling and education to ensure proper usage of medicines. We highly emphasize on understanding of diseases and proper way to take medications.

TAO

WELLNESS
Pharmacy
714-593-5654

16931 Bushard st. fountain Valley, Ca 92708

18

Hnh minh ho (SNG NHA TRANG)

vi chung mt bn trong tnh huynh ...Ti m mt ngy, bn ngi con ca ti s c sng trong mt t nc, ni , chng s khng b phn xt do mu da m chnh bng t cch ring ca chng. American Dream, qua nhiu thi i, t nhng ngi trn chic tu Mayflower cho n hm nay, c lm phong ph thm tr thnh mt bn sc vn ha, mt truyn thng c bit ca quc

gia ny. Tr v vi lch s Vit Nam, t tin chng ta, ng b chng ta bao gi m v theo ui Gic M Vit Nam cha? Trong lc kh c th so snh gia 380 nm dng nc ca Hoa K thi hin i vi gn 5 ngn nm lch s Vit Nam, qua bao nhiu thng trm thay i, chng ta vn vng tin rng t tin chng ta, khng nhng m m cn tng eo ui gic

m c lp, t ch v cng thnh nh th t nhiu ngn nm trc. Gic M Vit Nam l gic m ca nhng ngi lng trn, tc ct ngn, ng kh che thn, u i m lng chim Hng, tay m n con Lc Vit, vt bao nhiu ni rng ghnh thc trong cuc Nam tin y gian nan nhng v cng hin hch, t vng Nam Hoa di dn xung lu vc sng Hng cch y 48 th k. Trong

lc bao nhiu b tc Bch Vit khc hon ton b tiu dit hay ng ha vo nhng tnh, nhng huyn nh H Nam, Qung Ty, Qung ng, Vn Nam, Phc Kin ca Trung Quc ngy nay, ging ging Lc Vit qua bao thng trm, vn tn ti v trng thnh nn quc gia Vit Nam c lp v t ch. Gic M Vit Nam l gic m ca nhng ngi to nn nn vn minh Ha

Bnh. Ni , ngay t 20 th k trc Cng Nguyn, t tin chng ta bit trng cy n tri, bit lm gm, bit o thnh nhng li cuc nhn, bit p t ngn b a nc sng vo rung. T thu nhn loi cn trong bui s khai, t tin chng ta bit xy dng cc c xu x hi, ly thn lng lm cn bn, ly nng nghip lm nn tng kinh
xem tip trang 27

Thi gi ca ta, ta khng c quyn lm ch. Nh ta, sn ta, vn ta, ta khng c quyn lm ch. Nhn dn l ta, nu khng phi l mi ngi trong chng ta? y vy m ta khng c quyn nhn danh nhn dn. ng lnh o, nh nc qun l, nhn dn lm ch. Ni cho ng, ng lnh o, nh nc qun l cn nhn dn ngho i v chu ng. Tht l mt tr h cha bao gi tng c trn t nc ta. Gung my thit lp km kp nhn dn khin cho nhn dn kh ni ca quy. Ta buc ti phong kin ch bit xy dng v cng c cho dng h v ngai vng ca h nhng ta lm y ht nh phong kin. Ta phi buc cho cht, rng cho k, nu khng nhn dn vng dy c th ta cht. Nu ta mun nn vn ha ca ta thc s c tnh cch i chng th ta hy c cho i chng t do i. Ta l ng th ta ch nn nhn danh ng. Hy cho i chng t do nhn danh i chng. Hy cho h t do pht biu v t do sng to. cho h thc s lm ch t nc h, cuc i h. cho h ht mun b nc ra i. B my tuyn truyn ca ta c gii th ta cng ch kch ng c qun chng trong mt thi gian thi. n khi qun chng thy c rng nhng hy sinh ca h khng a n u v s khng a n g th ta khng cn c v qun chng c na. Nu ngi lm rung khng chu lm rung

v ngi cng nhn ch mun lm qua loa cho ht bui, nu ngi dn tiu cc v th ng, l i chng b ta ri. Ta c ban pht giy khen tng, ta c tuyn dng cng trng, hoc ta c t chc thi ua vt ch tiu cng tc th cng khng i n u. Qun chng chng i, d chng i bng thi tiu cc v bt hp tc th qun chng cng thc s b ta ri. Ta khng th dng b my cng an cnh st buc qun chng ng h ta. Nu ni rng phi i vo i chng tm bit nguyn vng v hc hi nhn dn th ti sao ta khng ghi nhn nhng pht biu chn thc ca nhn dn ngay trong kho tng chuyn tro phng v ca dao chng i ch : Nhn dn lm vic bng hai, cho cn b mua i mua xe, Nng dn lm vic bng ba, cho cn b xy nh xy sn. Nhng cu ca dao c phi l do nhn dn sng to khng hay ch l do bn phn ng ngy tc? Bnh Tm M Nhn Xt Nhng phng chm dn tc, khoa hc v i chng tng c Trng Chinh nu ra cho mt nn vn ha dn ch mi Vit Nam nm 1948. Gi d nhng phng chm y c thc s tn trng th may mn cho dn tc chng ta l my. Cc con thy khng, s d nhng phng chm y khng c tn trng ti v trong my chc nm

qua cc bc c ch y thiu tinh thn ci m v dung hp. Nay n lc chng ta phi bnh tm nhn li qu kh v qun st hin ti. Trong chng ta, nhiu ngi chu ng qu nhiu kh au v do , kh m bnh tm c. Tuy vy, ta vn trng cy hon ton hai con. Tng lai ca dn tc, ca nhn loi v ca s sng nm trong kh nng nhn xt ca hai con. Cc con phi sng sut ng cho kh au lm cho tri tim tr thnh st v th hn che mt con ng trc mt. Vn ha chnh l s sng. Vn ha chnh l con ng. Ta mun ngi vi hai con, nm tay hai con cng hai con nhn xt li tnh trng.

khoan gim. Cc con c bit khng, chnh cng ng vua y, vo ma ng rt rt mt ca nm 1055 tng bo vi triu thn: Ta trong cung no l si ng, no o lng cu, m cn rt th ny th chc chn ngi b giam trong ngc tht, kh s v gng cm, cha bit r c ti hay khng m n khng no, o khng kn, gi rt kh thn, c k c th cht khng ni nng ta. Vy cc quan hy ra lnh cho hu ty pht chn chiu cho h v mi ngy cho h n hai ba cm. c hiu sinh , cc con i, phi c em ra i x khng nhng vi ngi ng loi m cn vi cc loi cm th v tho mc na. Nn vn ha ca chng ta, trc ht phi l mt nn vn ha bit bo v s sng. gn hai ngn nm, dn ta c tc l phng sanh rt p. Phng sanh tc l tr li s sng cho cc loi sinh vt sp b git hi. Ngi ta lm l phng sinh vo nhng dp l ln hn nh l Pht n, l Vu Lan, l Chc Th cho ng b cha m cn sng vi con chu. Ngy xa, vo l n Sinh hng triu sinh vt nh chim v c c tr li mi trng sinh hot ca chng. Lng no cng phng sinh, nh no cng phng sinh. Nim vui ca cc loi sinh vt tr thnh nim vui ca con ngi. Gia nh no cng n chay, t nht l mt thng hai ln. n chay nh vy l trnh bt s git hi sinh mng. Hin

C HIU SINH
Triu i nh L s d c gi l triu i thun t nht trong lch s nc ta cng bi v t vua quan n th dn, rt nhiu ngi thy c c hiu sinh l mt c ln nht ca o lm ngi. Hiu sinh l trn qu s sng, tn trng s sng v bo v s sng. Cc con cn nh vua L Thnh Tng trong mt phin x kin in Thin Khnh nm 1065, ch vo cng cha ng Thin ng hu bn cnh m bo cc quan: Lng ta yu con ta cng nh lng cha m dn yu dn. Dn khng bit m mc vo hnh php, ta rt ly lm thng. T nay tr v sau, khng c g ti nng hay nh, u phi nht lut

gi gii tr Ty phng bit n chay cng nhiu, v ti cc thnh ph ln nh Nu c, Lun n, Ba L, Zurich, Amsterdam v.v... thnh ph no cng c nhng tim cm chay. S ngi n chay trng Bc M chu nay vo khong mi lm triu. H n chay ngon lm, ch khng n khc kh nh nh ngho x mnh u. C nhiu ngi ngh rng ch c th n ngon nu ba cm c tht c c. Ci l do thi quen. n chay ngon lm. Nu n chay nm by thng ri m tr li n tht c, cc con s thy tanh ti kh chu. n chay c lin h g n vn ha ch? C ch. n chay l trnh bt s git hi sinh mng. Ngi c c hiu sinh thng n c con su v ci kin. Nhng ngi c th dm p sinh mng cc loi b nh khng cht thng xt v ct c g vt khng gm tay, nhng ngi y kh m thng c ng loi ca h. Hm no cc con th i thm l st sinh xem. i thm v, c l l cc con s khng cn mun n tht na. Thi by gi thin h khng phi nhc cng m b v ct c g. C vic ra ch: cc th tht u c bao sn trong cc hp giy rt sch s. Ta cho my mc lm vic st sinh, ta u c st sinh. S thc l ta t nh la ta, ta khng dm nhn vo cnh th vt b st hi v m x thnh tng ming. Ta che du s thc vi chnh ta. S lng th
xem tip trang 20

19

th VN CNG M
BI LC BT
ma, m nh li nhng oan khin mt thi, cha qua ht. Nhng t ph sa trn xung, cun cun trn sng. Ting xnh xch ghe my chy xuyn m hi hng, nh n pha nh mt c, qut trn mt sng, nh li dao pht ngang sng lng, lnh but. Hm nhn c tp th Do n bn sng ca anh gi tng, vn cm xc . Bn sng th mng nh tranh m trong k c, m di my tng t hun ht im lm, ngi thiu ph v a b nm xa c c an gic? Nhnh rong bun bui bn ba Lng sng trong c qu nh m tm. Qu hng, mt khc nng du ti trt trm k c mnh vo , m khi c ht Do n Bn Sng, gia nhng nt p l lt huyn diu ca th Vn Cng M, ti cn

RONG BUN
c bi Rong Bun trong tp th Do n bn sng ca VN CNG M

1.

xa v thm nh, vi bn gh vo Sng Trng, nhng thu u bit anh l ch nhn, cng khng bit ch nhn l mt nh th. Bn sng ma trng, nhng vt lc bnh tri lng l nh phn ngi. Mi ln ra y, ti li nh cnh tay ca ngi thiu ph c khun mt xanh xao, cht trn lng a b cha trn mt nm tui, ng xung t thnh tu, chi vi, ri chm su trong vng nc c ph sa. Bn ph Bc Cn Th rn ln li ai on. Ngi ta k vi nhau, ngi n b m con i thm nui

chng trong t ci to, sau khi nht c chic gi ng bnh tri v nhng vt dng rt li trn tu.

nghe c cu kinh bun, y x mnh v mt chn ring: Ni tri u mt ch nm? Thi th l vn trm nm x ngi. 26 thng 12, 2012 UYN NGUYN

2.

Bn sng ma trng, nc chy lng l, mi khi nhn su vo vng nc c ngu , ti vn thy ph sa cun cun theo nhng oan hn. Ngi ra i khng cht ch v bin v rng, m trn nhng bn sng qu nh, bao phn ngi neo li, chm tri.

Chm th lc bt Vn Cng M
RA VN BUI SNG Tinh sng thc gic ra vn Th i dp ci v thng lao xao Du g cng l chim bao Ti v trn th ci cho trm nm.

3.

Qun Sng Trng nhng ngy ngi vi bn hu, khng ch nhm nhm nhng ngm bia lnh gia tra h hay chiu

VN HA VIT NAM
vt b s dng trong cc cuc th nghim kha hc cng rt ln lao. Cc loi th b git lt da em bn cng nhiu. Nhiu loi gn dit chng. Nhiu nhn vt ni ting trn th gii ln ting chng i s tn st th vt. H i quyn sng cho cc loi. S qun chng ng h cng ngy cng ng o. Dn tc ta tng c truyn thng phng sinh v n chay lan rng trong i chng, dn tc ta s pht trin truyn thng bng cch no? cn tu ro mng. Ta quen tiu th nhiu, ngi ta cn to thm cho ta nhng nhu yu tiu th mi. S chy ua tranh ginh th trng v tranh ginh nh hng chnh tr i i vi cuc thi ua v trang bng v kh nguyn t ang a nhn loi i v h dit vong. Dn tc ta c nn gia nhp vo s chy ua cung lon y khng? Hay phi m mt con ng mi? Ta c th no to mt np sng va n gin va c an lc khng? y trn th gii c nhng ngi tr tui gic ng, t b np sng tiu th hi h, tm vi nhau v to lp nhng cng ng lnh mnh, sng an ha vi c cy v loi vt, sn xut m khng lm nhim mi trng, lao tc m c th gi sinh hot tm linh v ngh thut. Khoa hc v k thut c nhin l s gi mt vai tr quan trng trong i sng mi ca ta. Nhng ta lm th no khoa hc v k thut ch phc v cho ta trn chiu hng y? Cc con hy suy ngh i, cc con tm thy cu tr li. Cha bao gi trong lch s m ta thy s mnh ca cy c v cm th lin h ti s mnh loi ngi nh vy. Nu ta tc ot

TNG LAI

tip theo trang 19

s sng ca chnh ta. Ta hy sng i sng hng ngy nh th no c hiu sinh ca ta thm nhun v s sng nh ma mc thm nhun vo cy c.

NG XNG V NH CAO
Ti mt s quc gia trn th gii, n t hnh b quc hi bi b. l mt o lut rt p. Nc ta c th lm c nh vy khng? Khi mt ngi tr tui i vo qun ng c gi ra mt trn, mt n t hnh c treo sn trn u ngi . y c phi l mt cuc chin thc s cn thit t v khng, hay ch l mt cuc chin tranh tranh ginh nh hng ti quc ngoi? Nhng nh lnh o quc gia c c hiu sinh khng th khng ngh n iu . Bao nhiu ngi trong la tui con b xc ti CamBu-Chia? Nhng l thuyt gia v nhng k ch trng chin tranh bao gi cng yn n ni chn thm cung ca h. Xng tht cp dng cho con c th chin tranh lun lun l xng tht ca k khc. Suy ngh v con ng vn ha dn tc, cc con khng th khng nhn n tnh trng th gii. Cc con c bit l hin gi trn th gii chng ta, mi nm s lng tr em cht v i km v thiu dinh dng ln ti mi bn triu khng? Ngha l mi

TC OT S SNG CA K KHC L TC OT S SNG CA CHNH TA


Hin nay, v cuc tranh ua pht trin k ngh v sn xut, con ngi lm ung thi mi trng sinh hot ca mnh v ca mun loi. Sng h b nhim c, bin c b nhim c, kh tri b nhim c, t ai v cy ci b nhim c. C cht trong nc, chim cht trn b bin, th cht trn rng, ngi b qui thai. y th m chng ta c mun tip tc khai thc thin nhin, khai thc cho

ngy c ti 40.000 em b cht i. S lng nhng ngi b i trn th gii hin ln ti trn mt t, ngha l mt ngn triu ngi. Trong khi , loi ngi tiu ph ba mi lm triu m kim mi gi ng h ch to v kh chin tranh. Nh vy mi nm ta tiu ph ba trm t m kim (tc l ba trm ngn triu) vo vic chun b chin tranh. Ch cn mt phn mi s tin cng xa b s ngho i trn th gii trong vng mi nm. Cc con c thy l loi ngi chng ta in hay khng? Nn vn mnh ca loi ngi y! Khong cch gia n v s tiu dit ca nhn loi ch l gang tc. Chin tranh nguyn t m bng n th l ci cht cng ng, d man v tn bo n cc im. Ta c nn tip tc hnh din ha theo nhng ng minh v i ca ta hay khng? Hay l ta phi khn ngoan n lc ph mt ng thot cho ta v cho k khc?

KHNG C THC H NO QU BNG S SNG


Chng ta phi quyt nh dn mi nng lc vo vic sn xut la go v cc thc phm cn bn. Phi tr li cho ngi nng dn v th thuyn nim vui ca s sn xut. Phi gip h v khuyn khch h. ng thu mua,

ng p ung, ng nh thu qu mc khin h r ri bung li sn xut. S no m ca quc dn phi l mc tiu chnh yu; vic k ngh ha nn kinh t quc gia phi xem nh l th yu. Khi ngi dn n cha no mc cha m th ta khng c quyn em nng sn bn ra ngoi kim ngoi t. ng nui dng chin tranh, bi v chin tranh lm kit qu nhn lc v ti lc ca x s. Hy hc bi hc thc t, hy bung b s sng bi thc h. Khng c thc h no qu bng s sng. Nu cc con l Pht t chng hn, cc con hy bit rng nu cn bo v Pht gio m phi git ngi th chi bng cc con hy b Pht gio c th cu ngi. ng bao gi v thc h m lm hi n s sng. Dn tc ta tng thc hin li sng tam gio ng hnh v chng ta c ha bnh v hnh phc nh thi dung hp ln nhau . Hy bo v truyn thng p ny ca vn ha dn tc. Lch s nhn loi cho thy nhn vt c ti no, ch c ti no ri cng phi qua i nhng ch cho nhng th h mi. Cc con hy tnh to, ng say m mt thc h no hoc mt ch ngha no ht c th nhn thu chn tng ca s vt. ng ch nhn t mt quan im. Hy ng t khc bt c quan im no. Hy ng say sa trong l thuyt

20

HONG HN Hong hn xanh nc ln y Em-t-dng y rt gy bn ti i ta ngi ngm my tri Mt ti vi bng ht li n non. HNG TRN Thong mi thiu n hm xa M m nguyt tn gi la lip hin Lic mu da trng em nghing Mt ti v o bng hin nh kinh.

N EM n em thu n ti cm Na mai si hng trm trong tay Cht thm tho y mi ngy Cho ti dnh dm ong y trm nm. RONG BUN Nhnh rong bun bui bn ba Lng sng trong c qu nh m tm Ni tri u mt ch nm? Thi th l vn trm nm x ngi.

TR LI Bui v ph th lm lem Ung ly tr thm gic tra m, n xanh ong a Si Gn tr li nghe tha bc chn. SNG Sng sut kip lnh nh u hay mnh phn bc Trong chp chng lng thinh Vn ngn nm bin ht.

c th nghe r ting khc ting ci ca ngi ng loi. ng bao gi di dt cho mnh l nm c chn l tuyt i. Tm ta cha cht y m vng, ta hy khim nhng v ci m c th vt b dn nhng m vng . Nh vy t t cc con s ph c mng li ngn t v t tng ang che ph thc ti v pht hin ngun sng chn thc cng nh pht hin ngun t do vn c sn trong tm cc con. Chc chn cc con s bc ti, t mnh nm ly tng lai v vn mnh ca t nc. Sc sng ca dn tc ta rt di do; nhng khun php gi to b buc ta s do chnh sc sng ca ta ph v.

S MNG M GING NI PH THC


Nu v nhng bin c lch s ca t nc m hin gi cc con ang nc ngoi th cc con hy chp nhn hon cnh mi ca cc con vi mt nim tin tng lai. S c mt ca con chnh l s c mt ca dn tc Vit Nam ni con c tr. Phi thng xuyn bit rng mnh l ai v hin ang ng u. Ngy xa cng cha Huyn Trn qua Chim Thnh thc hin s mng ha bnh ca vua Trn Nhn Tng tc Trc Lm i s. Ngy nay con hy c ngh l dn tc con gi con ti ni y. Hy nh mt ht

o ny sinh thnh cy o ni t l. C dn tc ca con c mt ni con; dn tc ph thc ni con mt s mng. Hy nui dng thc ca con cho sng t. ng cho np sng bn rn v x b Ty phng lm cho mnh chm m. Con tng bit i, con tng bit n n, con tng c cha v anh i hc tp, tng kh au v s nn p ch th con bit th no l tnh trng tht ca th gii chng ta. Cm mt bt cm ln n, con hy ngh ht go y t u ti, v nh rng ngay trong quc gia sn xut ht go ny ngi dn phi n n hoc n go xu quc gia y c th dnh ht go trng thm ny m xut cng. i vo mt siu th, con hy ngm nhn v suy tng v mi ha phm trng by trong . Phi nhn cho su thy c nhng git m hi v nhng git nc mt ca dn ngho trong cc nc i km. Nhiu ha phm c ch to ti cc nc ny bng nhn cng rt r, so vi Ty phng th l mt s bc lt. Hy cm nhng ha phm y ln tay nh cm nhng hn la chy bng. Hy t chi np sng tiu th v thc, hy sng n gin nui dng thc cho sng t. Hnh phc khng phi ch c tin i mua sm cho tht nhiu. Mua sm cho nhiu phi nai lng lm vic m

tr n sut i th khng phi l hnh phc. Nu ta bit sng n gin ta s c th gi thy c mun vn nhim mu trong s sng, ta c th tho mn c lng thng yu v c tm hiu ca ta. a tr th ang nm i khu kinh t mi Vit Nam hay min ng kh c chy Uganda ang i con, bng hoa n ngoi hng du ang i con, con chim vng trn cnh liu ang i con. Con c th lm cho thc lan rng trong gii tr tui thn cn; bng np sng v bng hnh ng ca con, con lm pht sinh v nui dng thc y ni h. u con cng c th tm thy nhng ngi c lng. Tuy h khng ni ting ni ca con nhng h cng c th cm thng c tm hn ca con. Np sng ca con, d l np sng ca mt c nhn, l phi biu hin cho thc vn ha va c tnh cch dn tc va c tnh cch nhn loi. Vn ha dn tc phi c t trong mi trng vn ha nhn loi v phi ng vai tr xc tc vn ha nhn loi trn con ng bo v v lm thng ha s sng. ng Minh Ca Chng Ta Hin nay s phn ca cc dn tc v ca cc nn vn ha c buc vo nhau; tng lai ca mt dn tc c lin h ti tng lai ca cc dn tc khc. S i km ca cc nc gi l chm tin c th l ngi

thuc sng lm bng n mt cuc th chin. Cc cuc tranh u chnh tr cc b thng ch nu ra tiu chun tng lng, tng mi lc, tng kh nng hng th; nhng s lng nhng ngi gic ng v tnh trng thc ca th gii ang cng ngy cng tng. u cc con cng c th tm gp, lin lc v cng tc vi h. C rt nhiu t chc ang n lc mt mt gip ngi ng bo m mt m trng thy nhng c cc ca s sng trn th gii v nhng him nguy ca tnh trng chung, mt mt gp phn lm vi nh tnh trng i kh bnh tt ca ngi ng loi thiu may mn. Nhng ngi lm vic trong cc t chc y phn ln l nhng ngi c lng. Thn cn v lm vic vi h con s nui dng c d dng thc vn ha ca con. Con cng c th ng gp cho h mt cch c hiu qu v chnh con, con l biu tng cho thc y.

thy b v thm ln. Th ra trong gic m tim thc ta a ta tr v trn trnh ni truyn thng vn ha dn tc. Nh th h, cng nh bn th t tin l tng trng cho truyn thng . Trong ngi nh t ph, v trong bt c ngi nh no khc, bn th t tin c t v tr trung ng v tn qu nht. Nm 1966, hi cc con cn mi c c chng bn nm tui, ti cc thnh ph Hu v Nng, gia nh no cng mang bn th t tin ra ng chn cuc tin cng ca xe tng v thit gip. Ngi ngoi quc c ng l cc v lnh o tn gio x ta mun s dng tn gio lm v kh chnh tr, nhng ta ngh khc. Ta ngh rng l dn tc ta mun chng li bo lc bng sc mnh truyn thng ca nn vn ha dn tc. Cc con c thy mt cuc bc l tm t no m bi trng nh th hay cha? Bn th t tin cn l biu tng rt quan trng cho truyn thng dn tc. Nh bn th y m chng ta cm thy s hin din ca ng b cha m bn ta, nht l vo nhng dp Tt nht v k gi. Trong ngy k gi, ngi gia trng trong khi khn vi thc s xc tip vi t tin mnh. Ly c rng s th cng t tin l m tn m dp b bn th t tin, ta thy l mt hnh ng ph hoi vn ha rt nguy
xem tip trang 24

HIN TNG MT CHN NG VN HA


Hi ta trc tui hai con, ta tng thy rt b v. Ta khng bit ta s i v u. C mt m n ta nm m thy mnh ang nm trong ngi nh th h ca chng mnh, v ta thy trong lng m , lng du. Ngi nh th h i vi ta lc nh l mt ni che ch cho ta an ton nht. Lc thc dy, ta cht

21

Tranh: TRUNG QUN

DI SN
Ring tng anh Trn Minh Trit v BBT trang Hoa m

nh mang tm thc lang thang, v i qua mi min t, qua nhiu ng r, m l n au. Nhng th qu gi nht i vi anh gi tr thnh ph tch, nh mt bi t hoang, mt sn chi vng ngi lui ti, mt khung cnh bun b qunh vng hay nh mt cnh ca khp kn r st khng c cha kha m vo. S ng nhn, di kh lm anh ln ln nhng cng lm anh bun thm. Anh c chp v li nhng mu vn k c, nhng nim vui tht nh nhoi nh ngi ta v li mt manh o rch nh v qun. i khi anh m h nhn ra mnh thc s l mt k xa l khng nhng vi qu hng m cn vi chnh bn thn mnh. Nhng dn dn anh thi hong ht m chp nhn mt cch m xui, d u tin lun c mt v g cng khng. Anh bt u dng ngn t v li th gii ca mnh, trnh by nhng ni m nh v thng au ca mnh. Trong khi vit nh vy, dn dn vt thng au ca anh du i, tm thc anh nh hn tuy vn lang thang, vn nt hoang tn. Mi ngy anh chim nghim trong yn lng v nu c th th anh vit. n khi tt c nhng vt thng ca anh du li hon ton anh c th bnh an m chp nhn, c th ngng ln cao m thanh thn ngm mt cnh chim bay trong tri chiu th s vit tr thnh mu tht. Anh cho ring anh, c phn ca mnh nhng ti sao m anh vn c gng n th? trt cu mang th ngn ng y m iu ny, trt mang thn lm mt kip ngi ca t nc hnh ch S: anh ch cn cch mit mi vit cho trn ngha ca i mnh. hai mi, ba mi

22

Hnh minh ho (UYN NGUYN)

Tranh: TRUNG QUN

nm sau, khi hu th tm li trong di sn hoang tn y nhng gi tr o v nhng nh tin tri gi hiu ca thi i ny vn cn c th thy, t nht, s chn tht ca mt dng vn. Si Gn, ngy 10/2/2014

HONG LONG

23

tip theo trang 21

VN HA VIT NAM
hi. Nu bn th t tin m b dp b th ai trn ng trn bn th t quc? V bn th t quc cn c ngha l g? Ngi m khng c linh hn th nc lm g c? T khi ting sng ngoi quc bt u n vo thnh quch v lng miu ta, nhiu gi tr tinh thn ca ta cng bt u rn v. No trung hiu tit ngha, no qun thn ph t, no t c tam tng. Ta mun duy tn, ta mun hc i theo ci hc Ty phng c th tr nn hng mnh nh ngi Ty phng, v c kh nng chng li h. Ta mt c tin ni truyn thng ta. Nhng nhng truyn thng ca h, ta hc rt kh, trong khi np sng chung c nhn, ch k v phng tng ca h, ta hc rt d. Ci p nht ca h, ta cha vi ti, trong khi ci p nht ca ta, ta bung b v ta cho l c h ht thi ri Ta ht mt chn ng. Ta nh mt thn cy bt gc. Hin tng h hng v tham nhng trong x hi ta vn c ngun gc t s thiu chn ng y. Rt cuc, ta i tm v c mt thc h m ta tin rng s c cng nng gip ta gii phng c t nc. Ta nu ly n nh chn l ngn i. V v n, ta gy chia r, n au v tang tc cho nhiu th h. N rng buc ta v tc ot ca ta c tnh huynh c ngha ng bo. mun th. Ta mun mi ngi, mi loi cng c mt vi nhau trong s sng cho nn ta t chi mi ch ngha. Cn kinh nghim sng th ai m chng c: khng nhng con ngi c kinh nghim sng m cm th v c cy cng vy. Qu trng v bo v s sng, l c vng thm su nht ca mi loi, trong c con ngi. Vn ha phi i v no y. Ta phi bo v s sng cho mi loi v nh vy l phi bo v lun mi trng sinh hot ca mi loi. Ta phi chng li tt c nhng g e da s sng v e da tn ph mi trng ca s sng: chin tranh, v kh nguyn t, phng x nguyn t, s khai thc v xi ph khng nng tay nhng ngun nguyn liu ca tri t, s ch to v tiu th nhng ha phm khng thc s cn thit Khim cung v ci m trong s hc hi, l thi khn ngoan ca k bit cu tin. y l phng chm th hai. Ci Bit ca loi ngi cn rt khim nhng, i vi chn l v tr v vn hu. thc c iu , ta s khng ri vo h cung tn v qu khch. Ta s lng nghe v hiu thu c quan im v kinh nghim sng ca ngi ng loi. Bao nhiu cuc chin tranh xy ti trong lch s v l do tranh chp tn gio v thc h. Con ngi thc s vn minh s khng hp hi trong nhn thc, s khng git nhau v bt ng nhn thc. Trn tri t c nhiu truyn thng vn ha khc nhau. Ch c thi ci m mi gip ta thy, hiu v yu mn c nhng truyn thng vn ha. Khng c g cm ta thy c ci hay ci p trong nhng truyn thng khc nh Nho gio, Lo gio hay C c gio. Ta n cm Vit, nhng iu khng cm ta thng thc nhng truyn thng nu nng khc nh cm Tu, cm Ty, cm n , cm Ty Ban Nha. C k sut i ch dm n nhng mn quen thuc, khng bao gi c kh nng thng thc c nhng mn n l thuc cc truyn thng nu nng khc; nhng k y b thit thi. Kho tng vn ha ca nhn loi rt a dng v giu c, ta phi m mt nhn qua cho bit. Ta ci m th khng nhng ta thy c ci hay ci p ca k khc m ta cn pht hin ngay trong truyn thng ta nhng ci hay ci p tng b che lp na.

TNG LAI

KHI NI C CHT LIU VN HA


Dn tc ta ngy xa c tc t vng m m by gi ta gi l mt h tc. Ta ch l m tn. Ta khng tin rng t o qun tin bc bng giy th thn nhn ta ci m c o qun mc v tin bc tiu xi. Ta khng thy c rng hnh ng t vng m biu hin lng thng nh lo lng ca ngi cn sng i vi ngi khut. Ci cht liu vn ha ca s t vng m l lng nh thng v nim chung thy. Ta c th bi b tc t vng m, ly c rng iu c hi cho nn kinh t quc gia, nhng ta ch c th v ch nn lm nh th sau khi tm ra nhng hnh thc sinh hot vn ho khc thay th cho vic t vng m. Nu khng th ta v tnh dp b mt np sng tnh cm rt trung hu v p trong truyn thng vn ha ta. Ni ti ci li v ci hi kinh t th khng cng. Ch to v kh v theo ui chin tranh th hi cho kinh t v cng m ta khng h ni ti. Ta c th xut tin hng triu ra mua thc ny thc khc, nhng ta u c th mua c lng thng nh v

ngha vn ton bng tin bc. Vy th ti sao ta ni n ci hi kinh t ca s t vng m. Pho ta t ngy Tt cng c hi kinh t lm ch. Nhng ta c t, bi v n cho ta nim vui v lng hy vng nm mi hnh phc v thnh vng hn. Cch y hai chc nm, hi cc con cn trng nc ta c vit mt on vn tn l Bng Hng Ci o v tnh m con. T y n nay, nm no gii tr x ta cng t chc hi Bng Hng Ci o. on vn y cm ng c tri tim ca tui tr, lm cho h thc c s qu gi ca b m bn mnh, lm cho bao nhiu ngi c sung sng, con cng nh m. Tuy n khng phi l mt cun kinh nh kinh Vu Lan nhng n cng c th

NHNG PHNG CHM CH O VN HA


Ta khng cn n mt ch ngha ch o cho vn ha. Ch o cho vn ha, cng nh ch o cho kinh t, chnh tr v gio dc, ta c nhng phng chm rt ra t kinh nghim trc tip ca ta v s sng. m ly mt ch ngha, tc l loi b ra ngoi tt c nhng ai khng cng theo mt ch ngha vi mnh. Ta khng

c mt tc dng tng t nh tc dng kinh Vu Lan. Tuy n rt khc vi s t vng m, n cng nui dng c lng thng yu nh vic t vng m. Cc con hy nhn bn th t tin, cy cau, cy nu, ng rm, ming tru v.v.., hy lng nghe nhng cu ca dao, nhng li ru ting ht v nhng ting ni ting ci ca ngi dn trong xm v.v.., cc con s thy c nhng gi gm m thm ca truyn thng vn ha dn tc. Nhim v ca cc con l khi ni cho c nhng gi tr ca truyn thng vn ha dn tc c th lm giu c thm cho truyn thng y. Ti v ng Truyn thuyt mt m trm con cho ta thy t tin ca chng ta t ngy xa quan nim trm

24

Hnh: LNG MAI

h nh mt nh, v dn tc ta l mt i gia nh. Ngn ng ca ta cng bc l hng y. Ting ti trong ngn ng Vit Nam khng phi l mt ting ti cc lc nh trong cc ngn ng khc. Ni ng hn, trong ngn ng ta khng c nhng i danh t ch nhn vt nh je v vous, nh I v you, nh ng v n. Cc con nhn xt m coi. Nu i ngoi ng m gp mt ngi th ta phi thit lp mt th lin h thn thuc no gia ta v ngi trc khi ta c th m ming ni chuyn. Nu ngi y hi ln hn ta hoc bng ta, ta s gi bng Anh hoc Ch v ta t xng em. Anh Hai, Ch Ba v.v.., l nhng ting ta quen dng gi ngi trc tui ca anh ch ta. Nu ngi y ln tui hn ta nhiu, ta gi bng Ch, bng Bc, bng D, bng C hoc bng ng, bng B v ta t xng l Chu. Dng ting ti th c v cc lc, lt lo. Vi li ting ti xa kia vn l ting khim nhng ca ngi thn dn t xng vi vua, ca ngi y t t xng vi ch. Ti c ngha l by ti (votre sujet) ca vua, hoc ti t (votre serviteur) ca ch. Ting ng v ting b m ta thng tng l tng ng vi i danh t vous hay you tht ra ch l ting tn xng ngi i din, cho h ng bc ng v b ca ta. Tt c mi xng h trong ngn ng ta u phi c t trong lin h gia tc. Cu Chu xin li b ta thit ngh khng th dch

ra Php vn l je vous demande pardon c. Ci tinh thn ca ng php khin ta c khuynh hng mun dch: la petite fille voudrait demander pardon sa grande mre. Nu ta nghe cu ting Php ny khng m tai, l ti v hai vn ha khc nhau, hai ngn ng khc nhau. Mt ngn ng m khng c nhng i danh t nhn vt ngi nht v ngi hai nh th k cng him c trn th gii con nh. Trong nhng chi tit nh th, ging ni k thc cho ta bit bao nhiu nim c vng, bit bao iu mong mi. Ta hy tr li khai thc tim lc ca chnh ta ngay trong vn ha ta trc .

iu ta ni vi cc con hm nay, ta tin chc l cc con bit ri. Chng khng phi l kin thc. Chng ch l nhn thc v kinh nghim. M nhn thc y, kinh nghim y, ta bit, tim n trong con. Ta ch mun cc con v ta c dp ngi vi nhau m chim nghim li.

Cc con i ti l ta i ti. Con c l mt trang thiu nin anh tun ti ba li lc hn ngi th con vn l mt thng Cu xa kia ca rung la qu nh. V con c l mt thiu n nhan sc mn m, c hnh v s nghip lm rng cng danh cho x s, con vn l mt con Hm

xa kia thng ra vo ni cu ao xm c. Hy nh n gc r ca cc con, v hy can trng i ti. iu ta mun dn hai con, ta gi k trong tng t bo ca c th hai con ri.
THCH NHT HNH

NH NGHA VN HA
T sng ti gi ta dng danh t vn ha m khng chu nh ngha vn ha l g. Chc hai con cng bit rng vic i tm nh ngha s lm mt th gi ca chng ta lm. Ngi c ni Kultur, ngi Php ni cultrue. C ngi hiu vn ha l tm kin thc hc hi (trnh vn ha). C ngi hiu vn ha l vn minh. C ngi cho vn ha l np sng c thc hng thng ca mt dn tc hay mt x hi. Nu cc con cn nh ti cy o v con ong th cc con s thy cng vic nh ngha kh khn nh th no. Tuy vy ta tin rng iu khng thc s cn thit, v cc con cm thng c nhng iu ta mun ni. Nhng

Tranh: TRUNG QUN

VNH HO Bung
Ma v trn thin tht Bung git xung mi tranh Con c trn cy trm Bung ting xung rung xanh S ngi lt trang kinh Chng bung mt m thanh Lng nghe ri cht nghe Bung ht ngn Pht danh. Long Thnh 1984
xem tip trang 26

25

tip theo trang 11

TUI TR VIT NAM HI NGOI


sc bn tng thng vi mi ngi Vit Nam, c mt chic cha kha hu hiu ta i vo cc mn hc khc ca dn Vit Nam. Cng chng cn phi i u xa. Ti liu v cc mn Vit hc bng ting Vit khng thiu, tri li cn y p nhng th vin ca ngi Vit M, v c mt phn ca nhiu th vin ngi M. iu kin m u - iu kin ngn ng - hi , ta c th kim im cc kha cnh khc ca vn ha v gio dc. Bt u bng t duy. V trit hc, ta thuc h thng ng phng l trit hc suy ngm (philosophie contemplative) ngc li vi trit hc Ty phng l trit hc thun lun (philosophie spculative). Nhng t tro ln ng gp vo t duy Vit Nam cho n nay vn cn nh hng v du vt l Khng gio, Pht gio v Lo gio, gi chung l tam gio ng phng. iu ng ni hn na l ci tinh thn t duy ca dn tc ta: mt mt, ta sn sng m ca cho du nhp nhng t tro t ngoi ti; mt khc, ta li bit em nhng t tro ngoi lai ng ha vi t tng sn c trnh khng cho ngoi nhn ng ha mnh m ngc li mnh ng ha ci phn du nhp t ngai nhn. Kt qu xa hn na l ta c ci ch v ngh lc chng li k xm lng nc ta bt lun t u ti, chng chng th chy. V c tnh ca dn tc, xin ghi i ba nt cn bn: - Ngi Vit Nam c mt i sng ni tm rt phong ph vi nhn quan hng vo bn trong nhiu hn l bn ngai. Ni khc i, l thi trn trnh ngoi gii khc nghit n nu vo ni tm m m xoa du. - Ngi vit Nam c mt bn cht giu tnh cm, x s bng tnh trc khi bng l. Trong mi quan h gia ngi v ngi nu p v tnh th quan h s pht huy thnh ngha - th bn phn thing ling - v mi mi trng tn. - Ngi Vit Nam c u c dung np v tng hp ti tnh, cc k uyn chuyn ph tan ci th cch bit gia nhng cc oan i nghch trong v tr v nhn sinh: m v dng, thnh v bi, sng v cht Mt bng chng c k ra trn kia khi ni v t duy ca dn tc va m ra va ro li. Tng t nh th, nhiu thi v hnh x ca ngi Vit mang lun mt lc hai tnh cht i chi, chng hn: thc t n chi li, trng trn ng thi m mng n m say lng mn, gn b vi hin ti m vn thit tha vi qu kh v hng vng ti tng lai. Nn vn ha ca bt lun mt dn tc no cng u c ci hay pha trn vi ci d, ci tt ln vi ci xu. Nn vn ha c ca ta cng th, c ci s trng v iu s on. y ct yu l mt vn tu thn v nhn thc c nhn. Hi tin bn th k trc - th k 20 - nh vn kim nh bo Nguyn vn Vnh c ghi nhn mt s nhng tt

VN GIO DC

xu ca ngi Vit trong cun sch c nhan l Xt tt mnh, chng hn tt xu g cng ci, tt xu ch bai trc cng vic ca ngi khc trc khi cng vic khi s hay han thnh. 3- Tc b ci xu, gi li ci p ca mi nn vn ha M, Vit nh va nhn i cng trn y. i chiu v ph phn k cng hn na hai phn gi li, xem c th tng hp c khng, nu c th tng hp ti mc no v nh th no: trong nhiu trng hp v kha cnh, s gn b, s tng lin gia hai nn gio dc kh c. Ci m ngi Vit cho l p, ngi M li coi thng; Ci m ngi M coi l xu, ngi Vit c th li coi l tt. Th d: uy quyn ca cha m i vi con ci trong gia nh cng nh uy quyn ca thy gio i vi hc sinh trong hc ng, trong khi bn ny coi trng th bn kia li coi khinh m dp b. Nu c xung t gi tr t hai pha, thuyt b tr hay qun bnh c th em ra s dng. Chuyn ny c th ty c ng bin. Ring lut php ca t dung thn l c tnh cch tri buc i vi mi ngi, ngi chnh quc cng nh ngi t nn. Bn l mt hi ngh gio dc y, mt sinh vin

d thnh c hi ti gi tr Vit Nam l nhng gi tr g?. Ti tr li mt cch gin tip: Hy yu ngi Vit Nam bt u t cha m, hy chia s nhng vui bun cng mi ngi, hy tham gia nhng sinh hot thin nguyn vi cng ng. V lu v di, ta s hiu mi ngi r rng, ta s khm ph ra nhng ngi nhng vic m a s trong cng ng yu mn, v n, khm phc th ngi , s vic kia l nhng gi tr Vit Nam. Chng hn: s phn n ca cng chng i vi mt ngi nt n mt a b con; cnh ri l ca m ng trc s vic mt ngi xt thng ci xung cu gip mt ngi l ng Vn vn ha l mt vn v gi tr. Gio dc l mt s chn la gi tr qung b cho tui tr. Trong ci v th l tui tr hi ngoi, hiu theo ngha l tui tr tha hng v bin ng lch s, ngi Vit phi tu thn, tp luyn ni nng v hnh x sao cho va tun th lut php a phng va gi c ci gc gc dn tc ca mnh. Hy gi mi mt tri tim Vit, mt tm hn Vit v mt phong cch sng Vit. cng l mt phung gio dc t thn vy!

NGUYN S T

DR. D. DENTAL
COSMETIC & GENERAL DENTISTRY
DANIEL DZUNG TRAN, D.D.S.

10451 Bolsa Ave., Ste. 110. Westminster, CA 92683 (Trong khu Nh Hng ng Khnh)

714.839.3636 714.839.3837
26

DANIEL DZUNG TRAN, D.D.S.

tip theo trang 15

GC KHUYT CUC I
b qun con nh trong xe, c t tn l Hi chng b qun tr nh. Hi chng ny khng ch xy ra ti Hoa K m cn nhiu ni khc, N khng nhng xy ra cho cc b m, m c nhng ng b hay cc ng b trng chu. T nm 1990, ti M c hn 600 v ri ro xy ra cha k nhng v khng c bo co. Nm ri , trong vng 1 tun c lin tip hai a b b cht v b cha m b qun. Mt trong 2 trng hp ny Lucio Petrizzi, l mt ging vin i hc, tng b a con gi 22 thng ca mnh nh gi tr. Thc ra ng b qun em trong xe 5 ting ng h v em cht di ci nng ngt ngt. ng ni vi cnh st Ti khng hiu ti sao, ci g xy ra, dng nh ai ly mt u c ti ri. Nm 2010, mt bc s 40 tui khi ang em con mnh ti nh gi tr Cypress Hoa K, ng nhn c mt c phn khn cp. ng li thng ti bnh vin theo qun tnh v qun pht ang ch cu con trai yu qu 5 tui trong xe. ng ch pht hin ra iu mnh qun 8 ting ng h sau, khi v ng gi in thoi cho ng, v a b cht cng v nng trn gh sau xe ng. Hu ht cc tai nn u xy ra trong nhng ngy nng nhng c mt trng hp ci cht xy ra mt ngy nhit trung bnh khong 63 F. Janette Fennell, gim c ca mt t chc ngn nga ci cht v tn thng cho tr nh nhn xt, Mt phn bi kch xy ra v ngi ta khng ai ng s vic li xy ra cho chnh h. Ngi th ngh rng, qun mt vi pht c h g, u phi chuyn ca 8,9 ting. Nhng h u hiu rng h b qun chng, u c h c inh ninh, chng trong nh gi tr ri, v c h cho mt tn hiu, t y n cui ngy khng c g phi lo na c. B Fennell thm rng, theo nhng con s v s kin ca nhng tai nn xy ra, chng ta khng thy c g r rt trong vic quy kt nhng ngi b mc hi chng qun ny thuc vo nhm ngi c i lm, khng i lm, nam hay n, giu hoc ngho. Thng, ngi ta hay ngh ph n c i lm s mc bnh ny. Thc t th bi kch li xy ra cho cc ng b nhiu hn cc b m, thm ch c vi cc b ni, ngoi hay nhng b m khng i lm ch nh coi con. Ti chng kin mt tai nn cht ngi xy ra cho mt b gi 7 tui k bn nh ti. Sng hm m em v phi chy ra ngn hng giao em li cho b ngoi(52 tui) gi. Em ngi im lng xem hot ho trc mt mn hnh tivi to khong 21 inches, trong khi cu em trai 5 tui ca em chi bn cnh. Em i n bnh cookies v b ngoi chiu chu bn lui cui di bp lm bnh cho cc chu n. Bi kch xy ra khi cu b chy n quay ci trc ca tivi chi. Tivi c t trn mt ci trc quay 360 ngi xem c th quay theo gc cnh no ty thch. Thnh lnh v sc quay v lc y ca a b qu mnh, chic tivi ri khi bn quay, ri xung phang ngay vo u b
xem tip trang 28

tip theo trang 19

GIC M VIT NAM


t, ly tnh ngha ng bo lm sc mnh, ly ngun gc t tin (mt m trm con, chung cng bc trng) lm ni nng ta tinh thn. Nhng hnh nh thn thng quen thuc ca cy a, bn nc, sn nh gn lin trong tm thc ca mi ngi Vit Nam, bt u t thi xa xa . Gic M Vit Nam l gic m ca nhng bn tay khi c xy dng nn nn vn ha ng Sn, bt u t hng ngn nm trc, tri di n thi im cc thnh vo th k th 5 trc Cng Nguyn. Nhng chic trng ng ng Sn, Ngc L c chm tr tinh vi nh du mt thi i vng son trong tin trnh pht trin vn minh nhn loi. Nhng c vt qu gi , khng phi ch l nhng biu tng cho vn minh dn tc chng ta m cn i din cho c nn vn minh vng Nam ng thi. Chnh tinh thn vn ha Ha Bnh, ng Sn hun c thnh sc mnh dn tc, cc th k sau , sc i khng vi s xm lng th bo ca cc ngun vn ha mang ng ha pht xut t phng Bc. Tht vy, mc d hn mt ngn nm trong bng m n l nh Hn, nh Ng, nh ng vi bao nhiu cc hnh y a, sng xung b tm ngc chu, chiu ln non sn ng voi, trm hng, chu bu, dn tc Vit vn bo v c tnh c lp, vn gi c bn sc vn ha Vit trong sng v thun nht. t nc chng ta hn mt ln b mt i v ginh li c nhng chng ta hnh din ni ln rng dn tc Vit Nam cha bao gi b mt gc. Him c trn mt t nc no, , tn ca mt con sng, mt ngn ni, mt thn lng, cng c th lm cho ngi dn khi nhc n phi ri nc mt. Nhng Phong Ha, Nam Quan, M Linh, Bch ng, Vn Kip, Thin Trng, Din Hng, Chi Lng, Lam Sn, ng a, v.v... khng phi ch n gin l nhng a danh lch s, m hn th na, cn l l ni gi gn anh linh hng kh ca dn tc chng ta. Hnh nh nhng chic ba, nhng chic ru, nhng mi thng, mi ao, mi tn bng ng o c vng Trung Chu, Bc Vit, Sng Bch ng, dc i Nam Quan khng ch l nhng c vt m cn l chng tch ca bao nhiu trn mc, bao nhiu cuc chin u, bao nhiu mu xng v nc mt ca t tin Lc Vit xung trc p lc ca cc triu

i Bc phng xm ln khc. Gic M Vit Nam l gic m ca hai ngi ph n Vit t M Linh uy danh lng ly, can m thp ln ngn la t do cho dn tc. Mt ngn nm trm nm trc Jeanne dArc, ngi ph n Php lnh o cuc khi ngha chng ch cai tr ca ngi Anh, ti vng ng c hai ngi ph n Lc Vit, Trng Trc v Trng Nh pht c khi ngha chng nh Hn v lp nn mt triu i huy hong. D ch tr v c 3 nm, tinh thn gic n nh n b phi nh ca hai b tr thnh truyn thng yu nc tn ti n ngy nay. Gic M Vit Nam l gic m ca cc b lo c Vua Trn Thnh Tng triu n in Din Hng hi trc cuc xm lng ca i qun Mng C vo thng Chp nm 1284. Ln u tin trong lch s, sc mnh dn tc Vit th hin khng ch bng lng yu nc nhng cn bng tinh thn dn ch. Chnh sc mnh tng hp v ch ca lng yu nc v tinh thn dn ch y lui bao nhiu vn hng binh Mng C trong ba cuc chin chng qun Nguyn lng ly. Thng Hong Trn Thnh Tng cm khi sau cuc khng Nguyn ln th hai: X tc hai phen bon nga Non sng mun th vng u vng Gic M Vit Nam l gic m ca Bnh nh Vng L Li sau ba ln tn tht phi lui v t th Ch Linh. Qun khng chin

phi o c chui, git nga chin m n. Sut mi nm nm gai nm mt y hy sinh gian kh, khi ha khi chin, lc cng lc nhu, t tin chng ta trong thi i nh L cui cng gi c Gic M Vit Nam cn sng. Nguyn Tri kt lun trong Bnh Ng i Co: X tc t y vng bn, giang sn t y i mi, cn khn b ri li thi, nht nguyt hi ri li minh, ngn nm vt nhc nh sch lu, mun thu nn thi bnh vng chc, u cng nh tri t t tng linh thing lng thm ph tr. S gia Phm Vn Sn trong i Vit S K Ton Th nhn xt v Gic M Vit Nam: V cng c th ni rng nhng cuc hng vong th thm ny hun c cho dn tc chng ta mt tinh thn tranh u bn b, tn ti n ngy nay, oanh lit di vm tri ng Nam . Mt iu hin nhin rng, nu t tin chng ta khng c Gic M Vit Nam th ngy nay Dn Tc Vit Nam khng cn l dn tc Vit Nam na, v t Nc Vit Nam khng cn l t Nc Vit Nam na. Th nhng, cc th h con chu Hng Vng, trong cng nh ngoi nc ngy nay, c cn bit m, c cn bit sng vi gic m, c cn bit theo ui mt Gic M Vit Nam nh bao nhiu th h Vit Nam trc chng ta hng m p v theo ui hay khng? Nu c, xin hy cng ti m. Mt ngy, nhng khch du lch nc ngoi s khng cn vi v dng xe

bn nhng cnh ng la cn kh Qung Nam, Qung Tr, H Tnh, Thi Bnh chim ngng hnh nh mt bc nng phu, con tru gi vi chic cy li t thi Nhm Din, S Nhip. Xin hy cng ti m, mt ngy, trn mn nh truyn hnh ca cc chng trnh du lch s khng cn chiu cnh nhng chic ghe bu vi cnh bum mang hng trm mnh v, ang bng bnh trn Vnh H Long. Ti sao? Bi v, ngi du khch thu hnh bc nng phu ang cy rung, s khng bao gi ghi c v hiu c mt iu quan trng, rng pha sau v p thin nhin, bn trong chic o b ba en, chic khn rn vt ngang c, chic nn l rch vin, l mt thn th Vit Nam m t m hi vi hng trm vt hn in su trong da tht gi nua ca bc. Cuc i bc nng phu, c th l ngi lnh gi tr v sau trn in Bin, H Nam, H Bc, ging nh bao nhiu th h nng dn Vit Nam trc bc, chu ng cnh ngho nn, lao kh. H l th h b lng qun v la gt v nhng chn tri khng bao gi c thc. Tng t, nhng khn gi truyn hnh xem nhng chic thuyn bum, thot trng v cng th mng, ang lnh nh gia Vnh H Long, s khng bao gi bit c rng, bn trong chic ghe bu c k kia l mt m dn chi cng kh. H l nhng con ngi khng bit n hai ch tng lai. H khng cm n, o
xem tip trang 28

27

GC KHUYT CUC I
gi. Em cht ngay ti ch. Khi ti chy qua xem th em nm co qup lnh ngt bn chic tivi loi tube c to ln knh. B ngoi em khng b kt ti v ci cht ca em nhng b lc no cng b mc cm phm ti eo ng sut i. B gi trng x xc, gi hn i,mc bnh trm cm, hi hp, s hi v mu toan t t my ln. B lun b m nh vi ngh, lc y sao mnh li chnh mng th, sao li y khng trng nom chu k cng s vic ng tic

tip theo trang 27

xy ra. B au n v mt a chu gi b thng yu v n hn sut qung i cn li v mt pht v ca mnh, cha k ci au mt con ca ngi m. Nhng bo co cho bit bi kch thng xy ra vi nhng bc cha m cn thn m li lm cm. Loi ngi mua c kho ca an ton cho con nhng hay ng tr. C mt s trng hp qu cn thn n ni ct chic gh an ton ca con vo ng sau xe v quay mt(rear-

facing) vo lng gh bo m an ton hn. Tuy nhin nhng nghin cu cho thy nhng yu t gp phn vo hi chng qun ny l p lc ca cng vic v c gng lm qu nhiu th mt lc. Thiu ng, cuc sng la i khng ho thun, hay nh hng ca vic s dng thuc cng gp phn vo vic nh gc s minh mn ca tr nh. Nu bn lm vic nhiu qu v cm thy kit sc, hy cn thn, c th c bn khng kham ni qu

nhiu mnh lnh ca bn na u. Khng ai c th ngh n vic mt pht qun lng nh hng n nhng a con yu qu ca bn. Nhng n xy ra cho Lyn Balfour, 40 tui, l mt nhn vin tnh bo Bosnia v Iraq. Vp ngy 30 thng 3 nm 2007, mt trn bo y p lc nng n lm thay i ht mi s. B trai 9 tui ca b b cm lnh. Ngi m thc sut m chm cho con. Sng ra d kit

tip theo trang 27

GIC M VIT NAM


mc. H c sinh ra hm ghe, n , ng , ci nhau , sinh con ci v ln ln t . Khng th gi cnh bc nng phu ang cy rung, cnh nhng chic thuyn bum tri lnh nh kia l nt p Vit Nam. Nhng cnh khng i din cho mt qu hng Vit Nam gm vc vi gn nm ngn nm vn hin. Hnh nh chic thuyn bum, con tru, ci cy ch ni ln s bun thm, tuyt vng ca mt dn tc khng c mt c hi vn ln. Nhng cnh , c th p v l vi ngi nc ngoi nhng i vi nhng ngi Vit Nam t trng, l mt s nhc. Nhng cnh ch ni ln s lc hu ca mt nn kinh t ng yn ti ch t bao nhiu th k v t co s bt lc, th , ca mt nh cm quyn v trch nhim. Xin hy cng ti m, mt ngy, trn t Nc Hng Vng, s khng cn cnh hng trm em b Vit Nam i kht ang ngi ch nhng ng bc l trn nhng bc tam cp Cha Hng, trong sn Nh Th c B, trong nhng qun n ca ngi ngoi quc, gia Ch Bn Thnh, ngoi ng ph Si Gn, H Ni. Mt ngy, ngi dn Vit s khng cn mt thy tai nghe thm cnh tui th Vit Nam ginh git chm git nhau ch v mt chn cm tha, mt t canh cn. Nhng con chu Hng Vng ng thng kia s c c hi n trng nh bao nhiu triu tr th khc trn th gii. Cc em s ln ln trong thanh bnh, t do, no m. Tm hn Vit Nam trong sng ca cc em s khng cn b nhng ch thuyt ngoi lai nhum en, nhum . Ht mm tr thc xanh ti ca cc em s khng cn b u c bng nhng liu thuc hn th, r chia, ganh ght. Ging sng chy rc rch qua tm hn cc em khng phi l Sng Gianh phn cch hay Bn Hi chia i, m l ging sng huyt thng Lc Hng bt u tn ci ngun Dng T t 48 th k trc y. Bi ht cc em ht mi ngy khng phi bt u bng nhng li h ho u tranh giai cp m s bt u bng lng knh nh n n c t tin, cng n cha m, tnh thng yu dnh cho ng bo rut tht v kt thc bng ch vn ln snh ngang vai cng thi i con ngi ang khng ngng i mi. Xin hy cng ti m, mt ngy, nhng mc

ch u tranh v t do tn gio, dn ch, nhn quyn, cm o m dn tc ta ang theo ui hm nay s khng cn cn thit, hay t ra khng cn l mt u tin ti thng na. Mt ngy, nhng khi nim, nhng phm tr chnh tr cng sn, quc gia, cch mng, phn cch mng, thanh trng, ci to, ly khai, phn ng, mt thi vn l nhng m nh nng n trong t duy, trong cm xc ca mi ngi Vit Nam, s khng cn l nhng vn ng quan tm na. Mt ngy, cc ch c ti tht s tn li v nn dn ch mnh khe ln ln. Cc nh t chnh tr c san bng v cng t trn , nhiu trng i hc, vin hn lm va c dng nn. Ngi dn Vit s khng cn nghe nhc v nhng bn n dnh cho nhng ngi ly khai chng i. Nhn dn Vit Nam s chng cn ai bn tm v chuyn Bc Nam. Nhng con s thng k s khng cn l dng c tuyn truyn m l nhng con s ni ln thnh qu. Mt ngy, nh th, cha chin, thnh tht s tht s l ni rao ging c tin v tinh thn Chn Thin M. Cc Thy, cc Cha s l nhng ngi du dt, nhng ch chn ca tn , ging cho h bng ngn ng ca thng yu v tng knh. Mt ngy, nhng vng mc lch s, mt thi x nt tri tim dn Vit, tht s i vo lch s. Trn

t Nc Hng Vng ca thi i mi, trng tm ca cc nh lnh o mt Nc Vit Nam Mi l xy dng v pht trin t nc thnh mt cng quc a phng c th gii knh nhng, mt t Nc Vit Nam c thc cao v dn ch, c o v sng to v vn ha, vng mnh v kinh t, hin i v khoa hc k thut v chan ha tnh dn tc. Vit Nam sau hn mt phn t th k, nh nh vn Dng Thu Hng vit: trn di t ny vn ch nghe r ting v cnh ca by qu en trn cc ngha a ni di t Bc vo Nam, t Nam ra Bc. Con chim ngm cnh -liu kia cn ln khut ni chn tri m sng no . Trn di b xa xi. V ch i bnh minh. Vng, nu ch nhn vo th h Cch Mng ma Thu 1945, th h in Bin 1954, hay th h gi l chng M cu nc cn sng st hin nay trng ch mt cuc cch mng dn tc, th qu l mt thc t bt hnh cho t nc. Bi v iu s khng bao gi n. Nhng th h 45, th h in Bin d min Bc hay min Nam u kit sc nh nhau. H l nhng mi chanh b vt n kh cn, x xc. H l nhng dy cung ht n hi. Nhng chic bng gi nua thu mnh trong cn nh tp th vi nhng ng tin hu c nh, chua xt ngh v hng triu anh em ng ch tht s lm ma H Bc, Sng L, Trng Sn, Khe Sanh,

An Lc. C chng, mt vi ting rn u ut vang ln u khng mang li sinh lc cho mt th h kit mn nng lc. C chng, mt vi ngn n le li c thp ln t nhng cn phng tp th, khng xua i bng m dy c my mi nm ph trm trn t nc. Nh th T K, mt nh th min Trung thuc th h 45, d may mn li min Nam, cng chua cht nhn li thi hng say cch mng ca ng: Thi gian qua ba chc ma Xun Trai mi tm tc ng mu sng gi Nhng m thnh men cay mt Nhn trong ly bng thy bng mnh xa Gc tr bun thiu nm khnh nghe ma Xt thn th, nh tng thng bn hc Ngm th ngi xa au mnh c c Ri o cm thay th chuyn giang h i lc bun tnh lm mt bi th Bn lm! Bn lm! Nhng k ra i, nhng k ang nm Nhng k cht, nhng k cn vt vng Chng ta lm g? Thuyn trong cn gi chng! ng th, tm trng ca nh th chc chn cng l tm trng ca nhng ai mt thi hng say chin u, hng say khn gi ln ng tp kt ra min Bc, ri sau cuc chin tr thnh nhng k ng bn l. Nhng k sng st chc chn

28

sc, b vn li xe a con ti nh ngi gi tr. Hm y xe ca chng h, b phi ch chng ti s v b trai c t gh an ton pha sau xe, khut tm nhn ca Lyn. Sau khi b chng xung, c b theo thi quen bo b rng b xung r. B chy ngang qua nh ngi gi tr m khng dng li nh i trong v thc. Ngi gi tr c gi b vi ln trong ngy m b khng tr li. Cho n 4 gi chiu khi ra khi s, b gi cho ngi gi tr v hi con b c sao khng? Ngi gi tr bo, b khng c em con ti gi hm nay. Lyn la ln B ni vy l ngha g? N m . Ngi gi tr mt mc ni b khng c em n ti. B hi thm, chng b c ti rc n khng? Nhc n chng, mt tia sng cht lo ln trong c b, b chy ra xe, chn chy ming la Ti c ch n ti, ti bit em n ti ri. Tuy nhin, nhn qua ln ca king, b thy con b cn c ct trn dy an ton ca gh xe. Mt em nhm nghin, khun mt khng cn s sng. b la ln mt cch cung lon cu cu mi ngi ku xe cu thng dm b v bt u lm cp cu mong em sng li. B bit qu tr nhng c gng cu con b lm CPR trong in lon. Em b cht t lu. B b vo t vi ti danh, ngc i, sao nhng bn phn v git con khng c . Trong cun bng ghi li cuc thm vn ca b, b sng mt sng lng nhng khng can m ni ln s tht, khng can m t co s lc la phn bi ca gii lnh o ng Cng Sn Vit Nam. Ch Lan Vin, sau my mi nm lm th ca tng ng, cui cng vit hng lot bi th th nhn ti ng la ca chnh mnh, trong c bi Ti? Ai? di y: Mu Thn, 2.000 ngi xung ng bng Ch mt m, cn sng c 30 Ai chu trch nhim v ci cht 2.000 ngi ? Ti! Ti - ngi vit nhng cu th c v Ca tng ngi khng tic mng mnh trong mi cuc xung phong. Mt trong ba mi ngi kia mt trn v sau mi nm Ngi bn qun bn ng nui n con nh. Qun treo hun chng y, mi c, Ch hun chng no nui c ngi lnh c! Ai chu trch nhim vy? Li chnh l ti! Ngi lnh cn mt cu th gii p v i, Ti . Ngi y nhc nhng cu th ti lm ngi y xung phong M ti xu h. Ti cha c cu th no hm nay Gip ngi y nui n con nh Gia bun ti chua cay vn c th ci. Tuy nhin, d hon cnh t nc cn bt hnh, mt iu rt tht, rng con chim ngm cnh -liu m nh vn Dng Thu

than khc mt cch au kh Ti git con ti, tri i, li ti ti, li ti ti. Ngi ta nghe c nhng ting la ht van ni con sng li. Hin nay, b ang vn ng mt chin dch ku gi s cnh bo ca mi ngi v hi chng b qun tr nh. B ni Ngy xa, ti nghe n chuyn ny xy ra cho ngi khc v ngh chuyn tht l in khng, v ti khng bao gi ng n xy n cho chnh ti. B khch l mi ngi c con nh c gng bng mi cch t bo v mnh ng iu ng tic nh th xy ra. T nh dn cc ngi gi tr phi lin lc hay gi cho cha m, ng b ngay khi thy hm cc em nh vng mt khng c l do bo trc. Hoc vit mt dng ch ln, ng qun em b dn trn bng xe ngay trc mt mnh. Hay tp mt thi quen no nh, b bp, v pha sau xe, gn gh ngi ca em b v lun lun kim sot gh con mnh trc khi bc xung xe. Bi v ai cng c khuyt im, ai c th bo m rng mnh khng bao gi lm li, m ci li ny li l ci li cht ngi. Gn y nht, ngy 5 thng Ba, 2012, mt b gi 3 tui b b m b qun qun n Chuck E.Cheese Bel Air, Maryland v ch pht hin l mt tch khi b m b nhn thy c con gi trn bn tin truyn hnh vo bui ti. Nhn vin nh hng ch bit b Harmony b b Hng m ch, vn cha cht. D cn ln khut bn kia khu rng gi hay di chn tri xa, Gic M Vit Nam vn cn sng trong lng nhiu triu ngi dn Vit. Trong lng mi ngi Vit Nam vn cn mt gic m v mt Vit Nam Mi dn ch, nhn bn v hin i. Cuc cch mng no cng th, u bt u t mt nhu cu, mt gic m thi i, v c bin thnh hin thc t nhng ngi cng m p mt gic m ca thi i . Vit Nam ang cn, khng phi l nhng i mi na vi, nhng l mt cuc cch mng Dn Tc, Dn Ch v Nhn Bn tht s, ton din v trit . V mt trong nhng lc lng ch yu bin m c hm nay thnh bo t cch mng khng ai khc hn l tui tr. Gn su chc triu tui tr Vit Nam (65 phn trm ca dn s Vit Nam trong v ngoi nc), d ang ngi trong ging ng i hc x ngi hay ang chm lo n sch ni qu nh, ri vn phi vn vai gnh ly trch nhim lch s ngm cnh -liu v trn qu hng y bt hnh ca h. Quc Gia Do Thi khng ch c thnh lp t nhng ngi lnh nhy d xung Palestine vo bui sng thng 5 nm 1948 nhng mt phn khng nh t ti tin ca nhng nh ti chnh M gc Do

qun khi c n ch h ku kht nc vo lc 8 gi 30 ti th Hai. H bo ngay cho cnh st v khai bo rng b gi n y vo khong 4 gi chiu v tham gia vo mt ba tic ln gm khong 10 thnh vin trong mt gia nh. B m c cng tham gia ba tic v c l h b qun c con gi v ngh rng b c h hng a i cng khi ri khi nh hng. Ba ngy sau, ngy 9 thng Ba, 2012 cng ti Chuck E.Cheese Texas, li 1 b gi 5 tui b b qun trong ngy sinh nht c t chc . B m c 10 a con ny ch pht hin ra s vng mt ca c b sng hm sau khi chun b a cc con n trng. Ch trong vng 1 tun c n 2 a b b b qun Chuck E. Cheese !!!! Tuy nhin khng ch c th, i truyn hnh ABC cn tm ra trong nhng nm gn y t nht c thm 3 v na, tt c ton l tr 2 tui b b qun cc chi nhnh khc ca Chuck E. Cheese. Nhng ni l West St. Paul, IL; Chicago, IL; v Fort Worth, TX. Hi chng b qun tr nh xy ra cho bt c giai cp no trong x hi, bt k sc tc, gii tnh, tnh trng ti chnh. Ci gi cho s b qun l b kt ti, bt k v v hay c . u nm nay, hai cp v Thi ang lm vic trn Wall Street New York, t nhng khi c ang ngi trong cc ging ng Harvard, t s vn ng ca nhng ngh s, dn biu, b trng gc Do Thi ang nm trong cc cp lnh o chnh quyn M, Anh, Php, v t nhng ng gp mu xng ca hng triu ngi Do Thi lu dn khp th gii. Tui tr Vit Nam cng th, nhng tinh hoa dn tc Vit ang lu lc khp bn b nm chu, chc chn mt ngy s cng vi anh em, b bn cng th h trong nc, bng ti nng v bng khi c, ra sc phc hi sc sng Vit Nam. Tui tr Vit Nam, d sinh ra H Ni, Si Gn, tri t nn hay ln ln Paris, Boston, London, tri tim ca h vn cng chung mt nhp p v lng h u m p mt gic m chung: Gic M Vit Nam. n nai t Vit Nam ng yu kia, d i lc trong rng gi tm ti, vn d dng nhn ra nhau qua ting h thn quen, ri t cng a nhau v bn dng sui mt M Vit Nam. Tui tr Vit Nam l th h ca nhng k bit bay, bit vt thot ra khi ao t nc ng ca qu kh. Tui tr Vit Nam, khi bc qua sng, khng mang theo trn lng chic ghe qu kh nng n nh cc th h cha anh. Tm hn h trong sng nh c m ca i h. Nhng g nn gi h s gi v nhng g cn phi xa b, h s khng ngn ngi p i m khng h nui tic, vn vng cng sc. Hnh trang trn

chng Chicago Shanpreta Howard v Antowain Johnson c tnh b qun hai a con 12 tui v 9 tui nh mt mnh bay i Las Vegas chi vi mt nhm bn. H b b t vi ti b b con ci khin chng trong tnh trng nguy him. Cp v chng ny ri Chicago m th t 22 thng 2,2012 v khng tr v cho ti chiu th su 24 thng 2,2012. Thy gio hai a tr khng thy chng i hc, gi v nh mi hay chng b b nh mt mnh, sau h bo cnh st. vy h cn ng hnh v thng bo cng bn b chia s tin vui bng cu s i trc tng trn facebook ca h. Ngi m cn khoe i lm mng tay xong v khng qun vit cu cha m yu cc con bng c tri tim v s du lch cho ti tn cng tri t cho cc con !!! c gi c bn tin ny rt gin d v kt n cp v chng ny v trch nhim v khng thng yu con ci. c gi t hi, h c tin i Las Vegas phung ph, n chi, c bc, sao li khng th tr tin gi con. Nu khng th cng em gi cho gia nh hay ngi thn trng nom dm, thi gian l hai ngy u phi ch mt vi gi. Hn na lut php x M quy nh s an ton cho a tr l khng c b tr em di 14 tui nh mt mnh m khng c ngi ln trng gi. Sau khi nhn qua nhng

s kin k trn chng ta rt ra c mt bi hc kinh nghim hay cho cuc sng ngy nay. sng cn, chng ta phi thi qu nhiu bong bng gi thng bng v cn ni c trong bu khng kh hin ti. Nu chng ta khng tip tc tung hng nhng qu bng, l tay lm n tng qu tng qu mt, chnh chng ta s b rt vo khong khng mt ht. Chng ta cng khng th i chm hay dng li trong thi i tin ho ny, ngc li s b o thi hay rt li pha sau. Do ch cn cch mnh cun theo nhp sng, nhng lc no cng nn d chng, cn thn kim sot li chnh mnh, ng qu coi thng nhng s vic tng l nh nhng hu qu rt ln. Hi chng qun xy ra vi tt c mi ngi nhng ri ro do bnh b qun tr nh rt nghim trng, nu ngn nga c, chng ta nn lm ngay, khi bn c con hay chu nh. TRNH THANH THY
Ti liu tham kho Parents leave young children home alone for TWO DAYS while they jet off to Vegas for party weekendhttp:// www.dailymail.co.uk/news/ article-2118184/Parents-leaveyoung-children-TWO-DAYSjet-Las-Vegas-party-weekend. html Forgotten baby syndrome http://www.dailymail.co.uk/ femail/article-2113440/Forgotten-baby-syndrome-It-unthinkable--accidentally-leavingbaby-hours-lots-busy-parentsdevastating-consequences. html

Hnh minh ho (SNG NHA TRANG)

vai ca h l mt tng lai t nc y hy vng. H s dt tay nhau i v pha chn tri c thc, l bnh minh cho mt t nc Vit Nam Mi. Dn tc Vit Nam, sau bao nhiu chu ng, xng ng c v chc chn s c mt c hi tt p hn cho cc th h mai sau. Git nc mt

vui mng cui cng s nh xung lm trn Gic M Vit Nam. m lin hoan ca lch s dn tc s khng cn xa xi na. Xin hy cng ti m. TRN TRUNG O

29

30

tip theo trang 7

TNG LUN
dm trng Xun v cha hy dn lng Giao tha gi nh kip lu vong Giang tay n nhn tnh dn tc Thm nhp trong ngi ni nh mong Xun v cha nhc nh ai Qu hng, o Php vn vng hoi Mi ln xun n nghe ray rt Bao ph quanh ta ting th di Xun v cha ni o tnh i ta nguyn vn tui bnh minh

V VN HC PHT GIO VIT NAM HI NGOI


Lng ta chan cha ngun sinh lc Quyt to ma xun t nc mnh Xun v cha gia ph phng Mai vng tng cnh nh qu hng o tnh dn tc keo sn qu Du bin khng sn ch hng dng Xun v cha vi n ci Bum hng r sng vt ra khi Thnh tm khn nguyn mi phng Pht ng ln ri c ti ni. [28] Bi th c vit vo nm 1982, mt vi nm sau khi

thi s Huyn Khng n M. Cng vi bi cnh v tm tnh ngi t nn Vit ti hi ngoi lc by gi, hnh nh mt qu hng Vit Nam mn yu trong tr tng v mt hin thc x hi Vit Nam i rch lm than c cc kh nhc v khng nhng thiu cm thiu o m cn mt ht t do, nhn quyn, i vi thi s l mt quc nn. Khi c sng trong th gii t do, khng ngi Vit t nn no qun c nhng t ngc m thn nhn v ng bo ang gnh chu ti qu nh. Do vy, cc n lc vn ng gp phn vo cng cuc m tri ngi dn trong nc bng ln khp ni, t cc hi on n cc tn gio, trong c cc tng, ni Pht gio Vit Nam ti hi ngoi. Thm tha v ci mt mt ca hai ch t do i khi bt ln thnh li cay ng qua bi th Qu Hng ca thi s Thanh Tr Cao: Thin ng nh uy quyn bo lc Mt ht ri ci ngha t do Lm k cp vinh danh thi thng

Kip lu y gm nhm u lo Mt thn phn au thng thn phn Cht hi tn nu ko thi gian Cn phng pht c m thm lng Nhn qu hng rm mu iu tn. [29] Nh th vi thn phn t nn lu vong li mang thm ni au thng ca nhng ng o v ng bo ang gnh chu thn phn kh nn trn qu hng iu tn! Cm trng v thn phn t nn lu vong c mt phn no phai nht dn theo nm thng khi ngi t nn tip cn v thm nhp su hn vo mi trng sng v x hi mi m h xem nh qu hng th hai. Cm trng ny cng nht i khi ngi t nn tht s tr thnh nhng cng dn chnh thc ni t nc m h nh c. D khng hon ton b mt thn phn t nn, nhng ci cm nhn v kip lu vong khng cn chim

ng su m ni tm khm nhiu ngi khi h c th danh chnh ngn thun cm l phiu trong t cch mt ngi dn hnh x quyn cng dn ca mnh trong quc gia nh c. Hn na, tnh hnh x hi Vit Nam cng c nhng bin chuyn quan trng nhng nm cui thp nin 1990, no l chnh sch i mi bang giao vi quc t m trong l mi bang giao chnh thc vi Hoa K c thit lp, no l m ca cho ngi t nn v nc thm b con thn nhn, thm qu hng lng xm. Do vy, ci cm thc t nn lu vong v ni nim c quc phn no li dn vo k c. Thn phn t nn c th theo thi gian m nht phai, nhng ci hin thc ca x hi v nn vn ha mi i vi ngi Vit t nn th vn cn y nguyn trong cuc sng thng nht. (cn tip)

HUNH KIM QUANG

GII THIU SCH MI

www.nguoivietshop.com

NGI VIT SHOP

y l cun sch y nht v phng php dy ting Vit cho ngi ngoi quc cng nh cho tr em Vit Nam hi ngoi. Ni dung bao gm cc vn chnh: Cc l thuyt, phng php v nguyn tc ging dy ngn ng. Cch thc dy ting Vit, t vic dy ni n vic dy c, dy vit v dy t vng. Cch thc dy hc mt cch sinh ng hc sinh thy hng th khi hc ting Vit. bt c lnh vc no, tc gi cng i t l thuyt n thc hnh. V l thuyt, bao gm nhng quan im mi nht; v thc hnh, bao gm nhng bi lm v bi tp rt c th cho tng ni dung ging dy. Cun sch hu ch khng nhng cho cc thy c gio dy ting Vit m cn cho c ph huynh - nhng ngi t dy ting Vit cho con ci nh cng nh cho nhng ngi yu thch ting Vit ni chung.

ng trn ci gch ni gia Vit v c, ti khng phi l k ri b qu hng: Ti ch ri b mt mnh t v mang c qu hng theo vi mnh: Ci qu hng y, vi ti, nh vy, l mt qu hng b gii lnh th ho (deterritorialised): N khng c tnh a l. N ch cn l mt k c, nhng, nghch l thay, li l mt th k c c tnh a l, c th c gi l a d k c (geography of memory). Khi c hnh dung nh mt th a d, k c bng c kch thc tht v mnh mng hn hn: N tr thnh mt th qu hng khc ca ti.[20] H qu l: Khng phi ti sng vi k c. M l sng trong k c. K c khng trong ti. K c bao trm ly ti. K c rng hn bn thn ti. K c, vi ngi khc, c tnh tru tng, vi ti, c tnh vt th; vi ngi khc, l qu kh, vi ti, vn l hin ti: Ti sng trong tnh trng xuyn thi gian (transtemporarity) v xuyn lch s (transhistory) lin tc. Vi Vit Nam, trong a d k c v trong tnh trng xuyn thi gian v xuyn lch s nh th, ti vn gi c ci hn. Nhng li khng c t...

y tm n vi L Vn Ti, nh th kim ho s c gc Vit. Cng nh tt c nhng tc phm ngh thut sng gi, tranh v th ca ng s lm thay i cch nhn v cch c ca bn. L Vn Ti l mt con ngi vng vy gia hai b, ng chnh vnh gia hnh tng v vn bn, gia bu tri v mt t, mang mu en v mu trng vo nhau. ng vit v v nhng hnh nh p rn ngi. Trong th ca ng, ng pht ngn nh mt sinh vt l lng hin ra trng ip trn nhng tm b v ca ng, l con chim di c. ng gieo nhng ht mm t Vit Nam ln lnh th ca chng ta. Ngn ng ca ng to nn mt s giao thoa gia hai qu hng khi ng m mt l trnh gia ting Anh v ting Vit. y l li hnh vn chn mui v y trc cm ca mt ngh s bm cht vo nghip vit. Ngn t v hnh nh, ngn t v ng thi, khng lc no ngng di chuyn. Nhng bi th c th vt ra khi th loi ca chng bi v nhng hnh thi m chng to ra khng ch ng yn mt ch m li khin cho ngn ng chuyn ng, xoay mng.

31

tip theo trang 7

NGUYN VN ANH

GC TNG

Cu tr li n sch, xp li chng sch ngay ngn, cm nhng cy vit vo ng. - Chiu cht na, chu sang bn ph. Sng mai ln tu. ng c li tr mnh, ct u cao ln mt cht; vi tay bng chn nc tr, nhp mt hp nh; ri li nm xung, bung qut v nhm mt nh mun ng. Cu t ngi khoanh tay, ta cm ln n sch. Nh vy, thong mt ci mi mt nm ri; k t ngy cu b trn ng ni ra i, nay l ln u tin v li. Cu mang v cho ng mt t khn ln v trm tnh. Nhng nm trc na, qua cp knh tui, ng vn cn c th nhn thy i mt ca a chu ny mt chn tri bin bit; ci th bin bit y li cun dy da qu na i ngi. Bi v mi nm c mt ma nc l, bng khng ng tr thnh ct tr ca mt gia nh, do chnh mnh t dng. Nc t Trng Sn xung o t, ci hng sc ca rng r tri bao nhiu ln gn lc, khi bng qua cc lng mc, ph phng. Mt ln thm ci hng v mn nng v xanh ngt ca bin th khng cn trng mong c hi chy ngc v ngun. Ngi con trai c nht ca ng, sinh ra v ln ln trong cao vng ca nhng con sng bc u. Cho n c thng chu ln, ci a v y vn cn nng m. Nhng dng mu ti xung theo dng nc, c mi mit chy di ra ca bin. Nhng, cu t ny, ng hy vng bit bao; mt m my tri no trong tui thanh xun ca mnh. Con trai ca ng khng gi ni ng ngh yn vi tui gi, vi nhng trm lng ca mt ngy x. Tm hn ng cn qu nhiu si ni. Hng m, ng ct ging c sch sang sng. C nh khng ai ng c. Quanh ph cng khng ai ng c. nh phi kim cho ng mt cn nh xa ph. Lc , cu t va hn mi mt tui. Cu nht nh theo vi ng ni. Bui sng cu vn phi sang ph hc. Bui chiu, ng dy chu hc ch Hn. Hn na nm, cu hc xong Tam t kinh, b Minh Tm bu gim v mt na quyn Hn Cao t. Cha cu khng ni g ht; nhng ng hi e ngi. Mai sau, thng nh s lm c g cho cuc i ca n ? B m c nhng lo s khc. Li hc ch Hn ca con b nh vy, bit y ln ln n chng cung ch v lon c ? B mun n ung mc Tu cho tht nhiu u c n hi ti li. Nhng ng ni gt i. Hai ng chu vi nhau gn c mt nm, bng nhin cu t b trn ng ni, ln trnh c cha m, b i mt bit. B m m thm on trch. Bng chng y tui, ngy ngy ch m nhng chuyn no Lu Bang, Hng V, no Hn Tn, Trng Lng; li c ng ni tim nhim cho no ni cao, no bin rng, no sng di, nht n khng b i sao c ? Qu thc l cp cng cha m thit hi i thng minh. Chng my chc cng mi mt nm ri y. - ng trng hai gc tng bao lu ri, coi ln d h ? Tri cng v chiu, ng c cng mt v cng khe dn. ng ng thip i c mt lc. Ngi nh ca ng trn mt ci cn nh gia sng Hng. Ngi ta gi n l Cn Hn. Mi ln qua ph, phi i bng . Nm kia, tnh cho bc cu t Cn sang V D. Sn dp, ngi ta ct mt ci qun nh. Bui sng nu cm tm, bui chiu ngi ta bn ch. Vo ma bp, ch bp rt c hm m. Bp cn ny ni ting l th ngon nht ca thnh ph Hu. T khi c cu bng bui chiu, khch t bn ph li xe vng ng Trng Tin sang V D, n y nh hng mt. Cnh chiu c hi rn r. Tuy vy, bui ti vn cn gi c ci khng kh tch mch ca mt cn nh bit lp gia dng sng. m m, cu t bc gh gm hin nh. Bn trong, ch mt ngn n du gia sp. Chc chc, ting ho ca c gi khi li khi dn dp. Trc sn, hai gc tng lng l r nhnh theo cn gi ong a. ng lo khng cn nhn thy c g trn thn hnh ca chu na. i ln tnh to, ng cn nghe ra nhng bc va chm va gn. ng ch thy m h bng dng ca cu i qua i li mt mnh. Ci ging ni ca n trm trm nh mt ngi khch dy da trong ci cnh na chiu na sng. Cu v vi ng ni t lu, vi ba nm g . Mt gi mt tr vi mt cht hy vng bn kia b. Tri t u u cng i i vi ngi rt nng hu. Nhng lng ngi li hay quyn luyn; tm trng ca mt cnh hai qu. Ngi khng tri rng c lng mnh nh tm lng bao dung ca tri t. Ci ch tnh ca ngi, mt mai kia li, khng ln v khng trong hn mt git sng sm trn chic l. Chn tri bin bit trong i mt y ch c v bng nc l trn trang giy trng. Bu tri cng cao th cng trong, nhng khng sao rung ng lng ngi cho bng khi c nhng m my rt thp hay cun cun. - Tha ng, chu sa son i by gi. ng c thc dy ny gi. Hai tay khoanh li lm gi, nga mt trng ln trn nh. Cu t bc ra nh sau. ng c rt cnh tay mt, gc ln trn. Khi cu tr ln : - N ! - D ! C quay mt vo vch, ri quay tr ra, nheo mt nhn v pha ca s. - Coi tri chiu hung cha ? - D, chiu lm ri. Cu bc ra sn, a mt nhn v pha mt tri ln. Rng chiu, my trng v my en ln ln. Cu tr vo, va i va ni vng : - D, hi c nng. Pha ty bc c rng . Mai chc ma gi chi y. Khi n gn ng c, cu ng thng ngi, kh ni u. - D, tha ng, chu i. Li mt ln na. Ngy mai, tri s c ma hay gi g y. Vo ma ny, Hu thng c sng m mi sng. Lc xe ngang qua cu Trng Tin, pha di kia dng nc cn nh thp thong nh mt hi o xa xi no .

Hnh: NGUYN MAN NHIN

MUI CUA ME
Thi son tre Me thm mui con gai Mui tm du rm ra qu nha Mui b kt hng cau thm lm Mui thanh xun ng ni Me trao cho cha Ngay v i con ra Me con thm mui chn gi Mui tro than ht mui cu gng Con bu mm Me thm mui vu mong Con i lm chm Me thm mui cm nhao chao hoa Con n trng lang Me thm mui lua rm gao mi Con ln trng huyn Me thm mui cm bi mo cau Khi con m au Me thm mui cua Pht A i m con mui Me toa ra Bnh hoan tiu tan, ta ma phai lui Ngay nng han Me thm mui me t Thang ma dm Me thm mui con ca cht na Con xa nha mang theo mui cua Me i ng oai nam bc La con i t bng bin lng La con i chn cng a mm i nhng ke i xa Co nghe thm mui cua Me Me thm mui bp la qu nha Mui cua Me la mui rt tht Ngay con thanh gia tht Me thm mui cheo ci Mui ao khn en ru tru cau Ngay thang qua mau Thoang chut hng i con h ha Me con gi mt mui dn da nh rm i con ln n ao cm Me la ao gm, tam thm, ni ng i con moi gi chn chn La thay Me vn thm mm lc non Con my mt con Vn ng minh be dai Vi nha ta con mui Me, mui Ba Mui Ba - mui cai vu da Mui cau tru vi mui hoa me trng Me i Me mi o Bn mua mc ao the thm Sao n vi gia khng tre mai van bui ch chiu tt bt i mau Vi bit con ch goi keo cau um trong la chui i cuc keo cau co hng bi hng ngu Co con cu ku u hi thi gian qua chi vi By gi ti nghip Me ti Tam mi ba tui xp i canh co Mui cua Me quanh co ging chiu Mui trn ai kh kit xac thn Mui da xng bn t Me nm ca i bn rao con ln Khuya nay quy xung m chn Me i a lanh toan thn Mt ri! Cy cau gia ngoai sn cht ng Ngon tru khng heo ung rung ri Gio khoc ngoai giu mng ti Tre truc qu quang tim hi Me gia Me hin i chuyn ch xa Mui Me canh Hac bay ra coi Tri Con thanh a tre m ci M i! Con thanh a tre m ci Lng chiu nhang khoi tim hi Me hin!

TU S

32

tip theo trang 5

BI TH VN NC
T TNG CHNH TR PHP THUN
kh nng phn tch c th thy u l s trng, u l s on ca mt triu i. C th, vua L i Hnh t cu hi y vo mt thi im m triu i nh L do L Hon thit lp ang ng trc nhng kh khn thch thc, c nguy c c th b sp . Thi im y nguy c y khng u khc hn l giai on lc inh Tin Hong b Thch git vo thng 10 nm K Mo (979) v khi Hu Nhn Bo tin qun vo nc ta vo ma Xun thng 3 nm Tn T (981). y l giai on ca th trong gic ngoi, m nu khng c s ng h mt lng mt d ca dn th L Hon khng bao gi thnh cng, bp v tiu dit m th trong gic ngoi y. Qu vy, bn trong m inh in, Nguyn Bc do quyn li c nhn v dng h, khng thy nguy c xm lc ca k th i vi t
tip theo trang 5

CA THIN S

nc, nn kin quyt chng li L Hon. Cn bn ngoi, triu nh nh Tng ang ro rit i su vo nhng kh khn ni b ca ta v tin hnh cuc chin tranh xm lng i C Vit. Trong mt tnh hung nh th, nu khng c s on kt ca ton dn, vua L i Hnh khng th chin thng c th trong gic ngoi nh va k. Chnh trong tnh th c nhiu nguy c thch thc nh vy, m vua L i Hnh hi Thin s Php Thun v vn nc di hay ngn. V nh th cu tr li ca Thin s Php Thun cng vo thi im y. nhn mnh n v th xung yu ca s on kt, Thin s Php Thun dng hnh nh vn nc nh mt b my cun li vi nhau: Vn nc nh my cun Tri Nam m thi bnh V vi trn in cc X x ht ao binh

Ni vy tc cng xc nh bi th Vn Nc ny ra i vo trong khong nhng nm 979 - 981, khi t nc ang tri qua nhng gi pht nghim trng. Nguy c nh mt ch quyn quc gia ngy m vn rnh rp. Chnh vo thi im ny, nhng ngi lnh o t nc nh L Hon vi trc cm bn nhy ca nh chnh tr thin ti thy vn v tm cch gii quyt. Cu tr li ca Thin s Php Thun cng th hin mt trc cm chnh tr sc bn khng km. ng thc rt r mi quyn lc phi t dn m ra v vn nc cng th. Vn nc ngn di nm trong tay ngi dn. Ngi lnh o bit nm ly dn, bit on kt vi dn th vn mnh ca triu i mnh s lu di. Ngc li, th s nho mt cch nhanh chng. Quan im coi vn nc nh mt b my va tng hnh, d hiu, li va cha ng nhng ngha su sc. Ngy nay, chng ta thng hay dng hnh nh b a ch cho s on kt. T tin ta hn ngn nm trc dng hnh nh cun my (ng lc). Tng con ngi c th yu yu t nh tng chic a, tng si my, nhng bit kt hp li th s tr thnh mt sc mnh v ch, khng g c th ph v c. Vo nhng ngy thng ca nm 980, mt nhn nh v ku gi nh th v sc mnh ca on kt tht ng lc. Thin s Php Thun th hin t cch tham mu sc bn ca mnh qua bi th y.

S tht, vi sc mnh ca on kt, v Thin s thy t nc m ra mt vn hi khng nhng lu di m cn thi bnh. Qu vy, ch khi t nc thi bnh th vn nc mi lu di c. M mt t nc c chin tranh lin min th lm sao m thi bnh cho c. C chin tranh, bao nhiu ngun ti nguyn nhn vt lc b phung ph th i sng nhn dn cng ngy cng kit qu. Nhn dn kit qu, th lm sao vn nc c lu di. Cho nn, hn ai ht, nhng ngi trc tip tham gia ch o cc khng chin ca dn tc nh Thin s Php Thun, chc chn c mt mong c thit tha cho chin tranh chng chm dt. V tht s h nhanh chng chm dt cuc chin tranh do k th p t ch trong vng ba tun l. Bi th Vn Nc tuy th hin mt t tng chnh tr, nhng vn khng nh mt tnh cht thi s ca n. Dng th thi s Vit Nam bt u vi Thin s nh Khng, by gi n Thin s Php Thun v Thin s Khung Vit, ri Thin s Vn Hnh tr thnh dng th ch lu ca nn vn hc Vit Nam. y l mt dng th suy tng su m n vn mng ca t nc, n cuc sng ca ngi dn. Vi gn my chc bi th xoay quanh nhng vn trng i nh ch quyn quc gia, nh on kt ton dn, nh thi bnh ca t nc, n chun b tin t tng v nhn thc cho mi tng lp ngi dn v bo hiu cho s ra i mt quc

gia i Vit hng cng sp ti. t c khi trong lch s vn hc bt c dn tc no, m mt dng vn hc ch lu nh dng vn hc thi s Vit Nam trong cc th k th tm cho n th mi. Tnh cht thi s ca dng th ch lu ny khng cn xut hin trong nhng th k sau. Hoc c i na, th n cng rt m nht, khng c nhng nt c th r rt. y l mt thi i vn hc, m mi cy bt ln u tp trung vo nhng vn trng i va nu trn. Mt c trng ta cng t tm thy trong nhng giai on vn hc sau. C th ni mi tinh lc ca dn tc u dn vo cng cuc xy dng ch quyn quc gia v kin thit mt nn thi bnh cho t nc. Cho nn, n khai sinh ra nn vn hc m c tnh cht thi s phc v cho nhu cu xy dng v kin thit nh va ni. y l mt nn vn hc mang li cho ta nhng cm thc hng v v t nc, v con ngi. Nhiu ngi vit v lch s vn hc Vit Nam v hu ht h u a bi th Nam Quc Sn H ln lm bi th m u cho giai on vn hc thi k t ch. Ngi ta c tnh b qua c mt dng th thi s trn y tnh chin u cho ch quyn ca t nc, bt u t Thin s nh Khng (730 - 808) cho n Thin s Vn Hnh (? - 1025) qua nhng danh gia nh La Qu, Khung Vit, a Bo v Php Thun. Trong
xem tip trang 34

HI NGOI V DNG SINH MNH PHT GIO


Vit trong nhng ngy u mi nh c tht cay ng. H phi lm mi ngh sinh sng nh bi bn, ra chn, lau chi qut dn nh ca, bn sng cho cc trm sng, may qun o, kh hn mt cht th lm assembler (th lp rp in t) v.v..Ni tm li tt c l nhng ngh g thuc tay chn m khng cn n ting Ty, ting U g ro tri. C khi c v chng con ci phi thc hm thc khuya cm nhng chic sng bn nha nng (glue gun) gn nhng bng hoa, nhng mnh vi, nhng nt o v.v..m cng lao nh thu ch tr 2 cent hay 3 xu (cent) mt ci. Th ri ban ngy phi i hc thm v hu nh h khng c ngy Th By, Ch Nht hay ngy l! Hu ht nhng ngi thnh cng v mt hc vn, thng mi s tui ngoi su mi ti Hoa K hm nay, u tri qua nhng giai on gian kh nh th. Cn v i sng, mun n nc mm c khi phi li xe khong 40 dm (trn 60km) vo nhng siu th ca ngi Tu. Ngy nay nhng ngi sang sau hoc t Vit Nam du lch sang Hoa K hoc c Chu, thy cha chin v i sng phn thnh, s khng hiu ni nhng gian nan ca ngi Vit trong nhng ngy u vo nhng nm 1975-1980. Sng trong lng mt x hi xa l v ngn ng, tp qun, vn ha m chung quanh l mt dng chnh, khong 75% l Ca-t Gio La M (Roman Catholic), Ca-t Gio Ly Khai (Protestant) v Do Thi Gio - gi chung l Christianity - vi sc cun ht hng hc m khi ngi ny khng mt gc Pht Giotht l chuyn phi thng. N phi thng ch lc cha c Cha, cha c Thy m ch c ng Pht trong tm v dng mu Pht Gio, ging mu Vit m thm lun lu trong huyt qun. Ni tm li trong Tam Bo ch cn Pht Bo. Cn Tng Bo v Php Bo th khng c. Ni v nhng gian nan ca Pht Gio hi ngoi trong nhng ngy u, vo thp nin 1980, c nhng i c tr ban ngy phi i lm kim sng tr tin thu cha (nh), ri hc part time (bn thi gian) trau di thm kin thc. Cha ng ca c tun, c khi ch m ngy Th By hay Ch Nht hoc nhng ngy l ca Hoa K. Mt s cha do Pht t thnh lp li khng c thy. Ti mt ngi cha m khng

thy ni/s tr tr th n lnh lo v bun chng khc no Con khng cha, nh khng nc. Trong n lc phi thng , Pht Hc Vin Quc T (Nam California) c l l c s Pht Gio u tin ti hi ngoi. Cn i vi hng c s v Pht t, sau khi tm n nh i sng, th nhu cu tm linh, tu hc, lm sng li Pht Gio v cng l gi gn bn sc dn tc sng dy nh mt thi thc. Mt ngi Vit Nam qua M, u Chu, c Chu, Canada c i l nh th th chuyn chng l di con mt ngi bn x. Nhng cng ngi Vit Nam qua y li i l cha, n chay, cng gi ng b t tin, gi gn o hiu (qua L Vu Lan) v th Buddha vn cn xa l vi t nc h th mi l chuyn l. Cn cc cu huynh trng Gia nh Pht T d mi tc bc, cng vn tay o vun trng, gy dng lp mng non trong b o lam. Cc nhm Pht t, cc hi c s, nguyt san, c san, chng trnh pht thanh, sau ny l cc website, weblog, bng CD, kinh sch pht khng xut hin khp ni v hng c s ng gp mnh m vo sinh hot Pht s, h php, lun gii kinh in, phin dch phi ni l rt nhiu, trong phi k ti nhng tn tui nh C GS. Nguyn ng Thc, C Tnh Lin Nghim Xun Hng, BS Nguyn Vn Th, C Bo Thng L Thi t, GS. Tin S Thi Sn (Vin Trng i Hc ng Phng,

Php), dch gi Phm Kim Khnh, C S Trn Quang Thun, C S Thin Phc tc gi cun T in Pht Hc Vit-Anh (1) m ti ngh rng phi ra t nht t 15 ti 20 nm hon tt. V cn rt nhiu b tt ti gia khc ng gp khng mt mi cho o php m khng ai c th bit ht. Trong s ny phi k thm nhng v iu hnh cc website, ni dung khng phi 100% Pht Gio nhng c ti 1 triu lt c gi thm ving. Nhng mt trong nhng c s m ti cp sau y, li thuc th h con hay em ca cc cy c th ni trn, l C S Nguyn Gic Phan Tn Hi. Phan Tn Hi sinh nm 1952 ti Si Gn, va l mt nh bo, mt nh th, tng hc o vi qu Ha Thng Thch Tch Chiu (Cha Ty Tng, Bnh Dng), Ha Thng Thch Thin Tm (i Ninh, Lm ng) v Ha Thng Thch Ti Quang (Ph Nhun, Si Gn), l tc gi v dch gi ca mt s sch Pht Gio nh: Vi Ch Gii V Thin n Ng xut bn nm 1990, Thin Tp (bin dch), Ba Thin S ca John Stevens, Ch Gii V Phowa ca Chagdud Khadro v Li Dy Tm Yu V i Th n. Vo ngy 31/7/2010 anh cho trin lm 42 bc tranh v chn dung c t Lai Lt Ma ti Nam Cali nhn sinh nht th 75 ca Ngi. Vo Thng 12 cng nm, anh cho xut bn ba cun sch song ng: 1) Nhng Li Dy Ca T Cc Thin S Vit Nam

Xa l mt tp hp bao gm nhng bi php, bi th v k ca cc thin s tri di 16 th k, t Th K 3 ti Th K 19 m anh dch ra Anh Ng v bnh ch di ta Teaching From Ancient Vietnamese Zen Masters. 2) Tu Trung Thng S (1230-1291) dch ra Anh Ng v bnh ch vi ta The Wisdom Within: Teaching and Poetry of the Vietnamse Zen Master Tue Trung Thuong Si (1230-1291. 3) Trn Nhn Tng: c Vua Sng T Mt Dng Thin dch ra Anh Ng v bnh ch vi ta Tran Nhan Tong: The King Who Founded A Zen School. (2) Trong c ba cun sch ny, ni nhng trang u, anh by t lng bit n su xa i vi Thin S Thch Thanh T, GS. Tin S Tr Siu L Mnh Tht, Hc Gi Trc Thin, S Gia Trn nh Sn v nhng cng trnh nghin cu m nhng tc phm ny da vo tham kho v bn s Thin S Thch Tch Chiu. y l ba cun sch song ng i chiu trnh by rt trang nh, mi cun dy khong 200 trang, li ch cho th h tr Vit Nam khng am tng ting m v cho cc nh nghin cu cng nh Pht t ngoi quc mun tm hiu v Thin Tng Vit Nam. Khi nhn c ba cun sch, ti gi in thoi cng nh gi in th tn thn cng c v ca ngi kh nng dch thut ca anh. Dch th Vit sang Anh, Php
xem tip trang 34

33

tip theo trang 33

HI NGOI V DNG SINH MNH PHT GIO


kh m dch th Thin v k tng li cng kh hn, bi th Thin mng lung, huyn diu v rt nhiu n d. nguyn ting Vit cng kh hiu hung h dch sang ngoi ng. Ti ngh rng anh hon thnh nhng tc phm ny ni theo th thng nh am m ca mt ngh s. Cn ni theo o - nh mt hnh nguyn xin dng chnh php m Thin Tng ang c th gii coi nh vin kim cng ca Pht Gio vi mun ngn mu sc. Qua nhng ng gp ca hng c s ti gia cho Pht Gio, chng ta c th v: Pht t nh gc, tng ni nh thn cnh, cn c s th nh hoa tri. Cy mt gc tc khng tn , th cy . Cy khng thn cnh l cy cht v ch cn tr gc r. Nhng cy khng hoa tri l cy khng p. Ba yu t ny khng th tch ri nhau, l nt c th ca Pht Gio. Nhng cu hi t ra y l ti sao ti li c phn bit gia Pht T v C S? H khc nhau nh th no? Xin tha, Pht t l nhng tn bnh thng. H c th l qu c, qu ng qu b, thanh nin, thiu n hoc cc on sinh Gia nh Pht T, Cu Lc B Thanh Thiu Nin Pht T quanh nm sinh hot, i l cha. H cng c th mt nm ch n cha mt ln trong ngy hi lc u Xun hoc chy hi Cha Hng. H c th ch n cha lm l cu siu khi cha m h qua i, hoc lm m ci. H cng c th ch n cha mi nm trong ngy L Vu Lan bo hiu cha m. H ng gp rt nhiu cho cha nh ti chnh, cng qu, n tng kinh sch v.vnhng tm hn h hn nhin, v t v khng bao gi ray rt v tng lai v s tn vong ca Pht Gio. Cn hng c s th c khc. Hng ng u B Di, u B Tc nm xa chnh l cc t ca c Pht. H ch

khc vi Tng Gi (Sangha) l: Mt bn tu ti cha (ngy xa l cc tnh x) mt bn tu ti nh. Hng ng c s ny, phn ln l nhng nh tr thc hoc nhng v nm gi nhng chc v quan trng trong x hi. H u t ti s tn vong v s thch nghi ca o Pht theo tin trin ca nhn loi. H theo di cc chuyn ng tn gio ni chung trn ton th gii, h nhit tnh vi o php v ht lng h php, hong dng chnh php. Nhng nh cao chi li ca hng c s trong qu kh phi k ti t ph Cp C c, Vua A Dc ca n , Lng V ca Trung Hoa, Vua L Thi T ca Vit Nam. V lch s Vit Nam cn i phi ghi cng cc bc c s li lc nh Phm Qunh, Trn Trng Kim, Bi K, L nh Thm, Nguyn An Ninh cng vi ch tng trong n lc chn hng Pht Gio vo thp nin 1930 khi ngi nh Pht Gio gn nh nt di gt giy xm lc ca Thc Dn Php. V hng c s c khi ch tu ti gia, khng gn b vi cha hoc thy no, tc khng b nh hng bi phe phi cho nn s ng gp ca h cho ngi nh Pht Gio Vit Nam khng b chng ngi.

Ngoi ra, s lng c s Pht t tr ti hi ngoi cng gia tng ng k do nh hng ca c t Lai Lt Ma, Thin S Nht Hnh, do kh nng tip cn vi Pht Gio qua Anh Ng, Php Ngvn l s trng, thay v phi tm hiu Pht Gio bng vn ling Vit Ng rt hn ch. Do , ni mt cch ch quan, theo ti, nu dng cch m s lng ngi c i l cha hoc quy y lng nh thc lc ca Pht Gio l phng php hon ton sai lm. Cu ni Pht ti tm khin ngi Pht t khng cu n hnh thc, khng khoe khoang rng ti c o y cho ngi khc bit. Ngi Pht t cng nh c s, do nh hng bi gio l thanh tnh cho nn h u keep low profile tc t eo hnh tng, khng n o, hoc cng khai by t l lch Pht Gio ni chn cng cng. Cho nn gp mt ngi bnh thng ngoi i, chng ta kh c th bit h l Pht t. Trong khi , nu gp tn ca cc tn gio khc, d ch mt ln, chng ta c th bit ngay gc tch tn gio ca h. Cn h thng Tng Gi hi ngoi th nh th no? Sau 35 nm, cha bao gi s lng tng ni v t vin gia tng nh vy. Theo c lng ch quan ca

ti, v cn c vo con s a ch ph bin, trn ton th gii c trn 300 ngi cha Vit Nam. Ring ti thnh ph San Jose, California c khong 20 ngi cha trn a bn dn s khong 100, 000 - m Pht t khng phi 100%. Mt s Gio Hi v T nh ra i. Ring ti Hoa K do khng thng nht c lnh o, do nh hng bi cc bin ng chnh tr, c t nht bn Gio Hi ang hot ng. Theo ti d l gio hi g i na n cng vn ch l S vn hnh trong ci bao la ca L tc Pht Gio Vit Nam. Cc Gio Hi v nh sng, cn Pht Gio Vit Nam v nh nc. Sng c sng to, sng nh, sng ngm, sng cn, sng bc u, sng v b, sng thn sng n ln sng kia nhng th ca n vn l nc. Hng c s v Pht t tng nghe, tng c li dy ca ch tng ni v L S Vin Dung V Ngi Php Gii. Vy th c bao gi S tch ri khi L v ngn ngi vi L khng? Ni khc i, c th no sng khng phi l nc? Lun v thnh suy ca o php, chng ta phi thy rng trong Tam Bo th Pht Bo v Php Bo khng bao gi b hoen

tip theo trang 33

BI TH VN NC
gn 300 nm tn ti, dng vn hc thi s ny c nhng ng gp to ln cho cng cuc vn ng ton dn u tranh ginh c lp v xy dng nn thi bnh cho t nc. N th hin c tinh thn ho hng ca mt thi k y bin ng dn dp. S tht, c bi th Vn Nc trn, ta khng ch cm thy Thin s Php Thun ni n i hi v on kt ton dn cho mt nn thi bnh ang ti ca tri Nam, m cn thy Thin s Php Thun ni n trch nhim ca nhng ngi cm quyn. Thin s Php Thun ni thng vi vua L i Hnh rng t nc c thi bnh ni ni ht chin tranh, i hi ngi cm quyn, c th l nh vua phi v vi: V vi c in cc X x tc ao binh. Khi ni n khi nim v vi, ngi ta thng ngh ngay n phm tr v vi ca trit hc Lo Trang. Nhng y thc s khng phi nh th. V pha Pht gio, v vi l mt phm tr ln v thng c coi l dch t ch asamskrta ca ting Phn. Ni dung ca v vi theo hng ny thng c quy nh trong gii hn ca bn th lun v nhn thc lun. Song nh hng ca kinh Lc Tp i vi Pht gio nc ta lc y, ta thy truyn 81 ca kinh ny c mt nh ngha ca v vi nh sau: Cn thn, khng kiu ngo, l hnh ca hc s, b lng d n i, khng lm bi bm ca su tnh, khng cc i nh nh tc t che

V T TNG CHNH TR CA THIN S PHP THUN


du trong lng mnh th cc nim lng dit, l v vi. T tng v vi ny ca kinh Lc Tp, tuy c t nhiu ni dung x hi v chnh tr, vn cha t ht ni dung ca v vi trong bi th ca Thin s Php Thun. Thc vy, mt nghin cu s b cung cp cho ta v quan im v vi nhi tr ca kinh in nh Nho. Vy v vi cng l mt phm tr ca t tng Nho gio. Nhng Khng t cho rng y l t tng tr o ca vua Thun, m ng ch m t mt cch vn tt bng hai ch cung k (nghim tc vi chnh mnh). Tr o ca vua Thun c Khng t m t l mt Tr o V Vi, v trong Lun ng ta ch c thy m t bng hai ch cung k m khng thy ni g thm na. Ch trong thin Trung Dung ta mi thy hai ln Khng t m t li Tr o V Vi ca vua Thun gm nhng yu t g. l phi c tr v c hiu. C tr xt on s dng s trng ca ngi m qun i nhng s on ca h, gia nhng quan im cc oan bit chn ly mt ng li thch hp phc v cho ngi dn. V c hiu nhm c c ln c th lnh o c nhn dn. Vy r rng, khi ni n v vi trn in cc, Thin s Php Thun mun xut mt mu ngi l tng cho vua L i Hnh trong vic tr v t nc, mt mu ngi c tr, c c. Ngi lnh o phi s hu nhng phm

cht ti v c ny th t nc mi thi bnh thnh tr, ni ni mi chm dt chin tranh. Khi mt t nc th, tt nhin vn nc s di lu, v vn mng ca triu i cng nh th m tn ti vi t nc. Cho nn, tuy khng tr li trc tip cho cu hi vn nc ngn di ca vua L i Hnh, nhng ngha ca bi th th ht sc hin nhin, khng cn phi bn ci u l yu t cu thnh nn vn nc. Khi vua L i Hnh t cu hi vn nc di lu vi Thin s Php Thun, vua chc chn bit v kh nng ni ra li no cng hp vi sm ng ca v Thin s ny. Tuy nhin, c bi th vn nc, ta chng cn mt thin ti no v sm ng, cng c th gii m mt cch ch xc v c th nhng yu t g c th lm cho vn nc c di lu. l s on kt ca ton dn v phm cht ti c ca ngi lnh o. Khng c hai yu t ny, m thc s ch c hai mt ca mt th thng-nht l dn tc, th vn nc khng bao gi c th bn vng c. Trong mt bi th ngn ngi, ch ng 20 ch, Thin s Php Thun bit c ng mt cch chnh xc ct li ca h thng t tng chnh tr bn thn vo thi i ca ng. C ngi tng ni: Khng c t tng cch mng th khng c vn ng cch mng. Cng th, t nc ta vo nhng ngy thng u tranh sng mi vi k th bo v nn c lp ca t quc, nu khng c mt h thng t tng chnh tr ch o, th khng th no c nhng cuc vn ng chnh tr thnh cng, c bit l cuc vn ng chnh tr bo v ch quyn t nc

vo nm 980. H thng t tng chnh tr ca Thin s Php Thun do th phi ni l mt cng hin qu bu cho lch s chnh tr v t tng ca dn tc khng nhng vo thi im y, m cn vo nhng th k sau, thm ch ngay c hm nay. ng th, t nc no c th tn ti khi lng dn ly tn v nhng ngi lnh o li thiu ti, thiu c. Hai tnh cht ny i vi s tn ti ca mt t nc, mt triu i, khng bao gi mt tnh thi s ca n. Trong lch s dn tc, gp nhng khi mt s vic nh th xy ra, khng bit bao nhiu xng mu ra tm cho c manh mi, nguyn do v sao t nc b nga nghing, dn tnh b khn kh. Li cnh bo ca Thin s Php Thun v di ngn ca vn nc, do th, tr thnh mt li huyn khi, mt tuyn ngn v t tng dng nc v gi nc. N tr thnh nn mng cho cng cuc xy dng v bo v chnh quyn dn tc. Vo th k th mi, lch s t tng nc ta sau bao nhiu nm thng trm hon tt c vic xy dng mt l lun chnh quyn vi bi th Vn Nc ca Thin s Php Thun. Chnh quyn, hay ni r hn, quyn lc ca mt nc nh c lp, xut pht t u v lm sao bo v? Thin s Php Thun tr li rt r rng l chnh quyn xut pht t s on kt ca ton dn xung quanh nhng v lnh o c ti c c v c bo v bi chnh s on kt v lnh o ti c y. V i mt quan im l lun chnh quyn nh th, Thin s Php Thun thc s c mt ng gp hon ton mi m i

vi ch ngha a linh ca Thin s nh Khng v La Qu. Thin s nh Khng v La Qu ch mi t ra yu cu lm ch t nc, v t nc c th sn sinh ra nhng anh ti lm ch n. Tuy nhin, lm ch bng cch no th Thin s nh Khng v La Qu cha ra c nhng gii php thch hp. y r rng thi i ca Thin s nh Khng v La Qu cha cho php h nhn xa hn. H thy rt r t C Php c th sinh ra nhng ngi lm ch t nc. Nhng nhng ngi ny lm ch nh th no, h khng bo cho chng ta bit. Thin s Php Thun k tha s nghip ca Thin s La Qu tr li cho cu hi y mt cch dt khot l phi c s on kt ca ton dn v nhng ngi lnh o c ti c c. Bi th Vn Nc ca Thin s Php Thun t , nu kt hp vi bi th Thn Nc Nam Sng Ni, c mt v th ht sc quan trng khng ch trong lch s vn hc m c trong lch s t tng chnh tr v Pht gio Vit Nam. N thnh cng khi xut c h thng t tng chnh tr hon chnh nh hng cho s pht trin ca mt h thng chnh quyn lm ch t nc va tha mn yu cu bo v ch quyn quc gia va p ng nguyn vng ca ngi dn. T , n gip ta hiu t tin ta xy dng chnh quyn trn cn bn h thng t tng chnh tr no, nht l khi ta quan nim lch s nh mt vn ng c thc ca con ngi.

34

. Ch c Tng Bo l c th b hoen . S chia r gia cc cp lnh o ca Gio Hi Pht Gio Vit Nam Thng Nht sau Php Nn 1963 khin Pht Gio suy yu m h qu ca n cn ko di cho ti ngy nay - sau 48 nm - gn na th k - l bi hc cay ng cho Pht Gio Vit Nam ni chung. Chng ta nn nh rng Pht v Php khng bao gi ph ha hip tng, ch c Tng l c kh nng ph ha hip tng m thi. Do sinh mnh ca Pht Gio Vit Nam nm trong tay tng ni ch khng ai khc v cng khng mt ai c kh nng thay th vic ny d hng c s v Pht t c n lc nh th no i na. Bi mt khi Tng Gi phn lit, tan r th ly ch u hng c s v Pht t h php? C l lc ch cn cch m mt khc rng? Ni v tm mc quan trng ca ha hip tng, c Pht dy nh sau Ny thin nam t! Nu Pht ra i chng ng v thng b , du c hng t hiu ngha i tha rt su, cng c hng bch y n vit (3) ht lng knh tin tn trng Pht php, m cc t sanh nhiu tranh tng hn thua phi quy ln nhau, Pht li nhp nit bn, thi chnh php chng lu ni i. Tri li cc t tht hnh php ha knh, chng hn thua phi

tri, tn trng ln nhau, du Pht nhp nit bn nhng chnh php vn lu chng dit. (4) Mt thc t khng th ph nhn l Pht Gio Vit Nam Hi Ngoi ang thc s ln mnh v ng gp cng sc ln lao cho nhu cu phc v tm linh v gi gn bn sc dn tc cho khi Pht t ngi Vit hi ngoi. Th nhng Pht Gio Vit Nam Hi Ngoi ng gp nh th no cho ngi nh Pht Gio Vit Nam ni chung, tc sinh mnh ca Pht Gio - li l mt vn v cng phc tp. Nhng cu hi t ra l: v v cng phc tp cho nn chng ta chu b tay sao? Chng ta tng nghe cc bi php, nh nhng bi php ny mt s thy cu vn s v ca nhiu cuc hn nhn, nhiu gia nh. Qu thy cha bnh v cho ngi th c, nhng ti sao qu thy khng th cha bnh cho chnh mnh? Tht phi l khi mt bc s cha bnh cho ngi th c, cn cha bnh cho chnh mnh li khng c! S ngn ngi l do cnh (yu t ngoi lai) hay do chnh tm ta? Theo Lc T Hu Nng th chng c k ng hay phong ng m chnh tm ta ng. ng gp vo dng sinh mnh ca Pht Gio Vit Nam, tt c chng ta, ngoi s n lc hy sinh cho o php khng

ngng ngh, cng cn theo li dy ca Hng Hi Thin S: Ngu nhn tr cnh bt tr tm Lm sao chng ta c th tr c cnh ang trng trng ip ip din tng st-na? M cnh th nghn i lc no cng ging nhau, vn sinh ra bi gc r Tham-Sn-Si. Va tr c cnh ny th cnh khc li hin ra, bi v Ngu u mt m u hi (u tru va vo th u nga li ra, ging nh mt sn khu vy) (5) Cho nn k ngu phu mi lng xng tm cch tr cnh m khng chu tr ngay ci tm ng tc ci tm m mui, tm vng chp ca mnh. V c li bi k tng cng ca Ngi Hng Hi Thin S: Phn vn t k mi thng quan. Thm st t duy t t khan. Mc gio mng trung tm tri thc Tng lai din thng s nhan. Dch ngha: Mi ngy nn xem xt li mnh. Suy ngh cho k ng tm tri thc (o) trong m mng. S thy ng thy hin ra trn u mnh. V nghin ngm li s huyn diu ca L S V

Ngi Php Gii trong th gii trng trng duyn khi ca Hoa Nghim. Tt c ch l Mt nhng hin ra mun ngn hnh tng, hp tan, tan hp, nhn ly, b i, c ri mt , yu ri ght , tn sng ri mt st , trong tng st-na. Tt c tng chng nh tht nhng khng c g tht c. Ch c ci Chn Khng, hay Chn Tm, hay Pht Tnh l hng hu. H thp xung mt tng theo t tng nhp th th mi danh hiu, danh xng u l sc tng - u l php hu vi - u tm b - ch c Pht Gio Vit Nam l min vin v Pht Gio Vit Nam gn lin vi tm linh, lch s, bn sc v vn mnh dn tc. Cu hi t ra y l tng ni, Pht t, c s hi ngoi phi lm g tip thm sinh lc cho dng sinh mnh Pht Gio Vit Nam? Mun bit phi lm g, chng ta hy theo di nhng tin tc nng bng v nhng chuyn ng tn gio trn ton th gii. Do chiu hng suy thoi ca cc tn gio c truyn u Chu (6) k c Bc M, c Chu tm mt sinh l, hin nay mt s tn gio ang c nhng k hoch v m mu ci o tn Pht Gio Chu mt cch khc lit. Trong cuc phng vn ca bo Le Point (Php) c t Lai Lt Ma ln n nhng m mu ny v

coi nh L mt hnh thc chin tranh chng li cc dn tc khc v cc nn vn ha khc.(7) Trong cn lc chin tranh tn gio ni th l liu ni th ngm ngm , nu Pht Gio suy tn trn qu hng mnh th tng ni, Pht t, c s hi ngoi ny c sng cng nh cht. O VN BNH
(1) T in ny a ln website Qung c (2) Sch tng khng bn. Qu v c th hi sch ti: Tu Vin Php Vng 715 Vista Ave. Escondido, CA 92026 T: (760) 739-8063 (3) Pht t, th ch (4) Kinh i Bt Nit Bn, bn dch ca HT. Thch Tri Tnh (5) K tng ca Thin S Tuyt u (6) Nc Php c coi nh Trng n ca Gio Hi, theo ti liu ca Wikipedia, thng k Thng Ging 2007 cho bit ch cn 51% ngi Php nhn mnh l Ca-t Gio La M trong ch cn phn na tin vo Thng , 31% l V Thn, 9% l Hi Gio, 3% l Ca-t Gio Ly Khai (Protestan) v 1% l Do Thi Gio: A January 2007 poll found that 51% of the French population describe themselves as Catholics (and only half of those said they believed in God), 31% as atheists, 9% as Muslims, 3% as Protestants and 1% as Jews.[13] (7) Ngun tin: http://www.phattuvietnam.net/5/67/12674.html Cc ch: Qu v mun c thm cc bi vit khc ca cng tc gi xin ving weblog: http://www.daovanbinh.cattien.us

Hnh: LNG MAI

Thng Ging
Hm nay tri p. Thng Ging i Gi thng Gingnh gi mt ngi Ngi ging nh l nm thng nh Ti nhn u cng thy Nim Vui! Nhiu ngi c t ci tn xinh (Cha M mong con sng c Tnh?) Cn g p trn i hn th? Ngi yu ngi, em yu qu anh! Hm nay tri ep, ng mnh mng Nh Hu v cng, nh mt sng p lm con sng qua ph Hu Mt m nh th o di nhung

TRN VN L
Em o di nhung tui no? Hi emti hi a hoa o o hoa y cu, ngi xa, bit! Nng thng Ging ny nng bng chao Nng thng Ging chao, gi nh a Trn sng Hng nhmt thuyn hoa Tri i ngi y trong hoa y Gi nh sao thuyn tri rt xa? Vthng Ging xa ti vn trng No ai ai c nh ai khng? Vn cau Nam Ph tri xanh mt C git sng m nng tht trong Anh nh em anh nh qu m Em v ng thng Ging qua Ti ngi nht nng cm ln nut Ai thy khng chngcng xt xa?Cng nguyn cho cha khi ti t Chung vng ni nao nh l lng Ra i ai chng nh cha chung Mi cha che ch hn dn tc Np sng mun i ca t tng

35

and BERKLEE jazz bands

UYEN PHUONG
I
ts official now, please mark your calendar! . You are cordially invited to join me and BERKLEE JAZZ BAND from Boston, MA at Lac Cam Lounge in OC on Friday, February 28, 8.30pm. Guest singers are VAN QUYNH, JENNY SWOISH and VU with special appearance of cellist LASZLO MEZO. This show promises lots of new songs with new arranging. Please come to enjoy a night of jazz, funk and contemporary music with us. Tickets will be on pre-sale only: $50 VIP and $40 regular (max seating capacity 110 only) Hope to see you all there on February 28th!

Concert

VAN QUYNH

VU

JENNY

LAC CAM 15041 MORAN STREET #103, WESTMINSTER, CALIFORNIA 92683 (714) 891-8885

36

Вам также может понравиться