Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
net
eef;a'0Dpmay
wdkuf 200? 'kwd,xyf? 36 vrf; (txuf)?
ausmufwHwm;NrdKUe,f? &efukefNrdKU/ zkef; - 383025
E-mail : naneizar@myanmar.com.mm
pmrlcGifhjyKcsuftrSwf
5001360207
rsufESmzHk;cGifhjyKcsuftrSwf
5007390707
yxrtBudrf
2007 ck? pufwifbmv
apmifa&
500
wefzdk;
1500
rsufESmzHk;yef;csD
yef;csD armifarmifokduf
twGif;zvif
AZ
xkwfa0ol
OD;ausmf[if;? ,HkMunfcsufpmay (0910)
rsufESmzHk;yHkESdyf
OD;ausmfZif (jrJ - 04229)? ckdif&nfrGefyHkESdyfwkduf
trSwf 81? AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;ESifh 51 vrf;?
ykZGefawmifNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
rSwfwrf;
seezar rS uGefjyLwm pmdkuf
equinox1528 rS pmpDonf/
PDF
BudK;MumawmifyHcwfoH
vuFm&nfausmf
trSmpm
vGefcJhonfh ESpfaygif; ESpfq,fcefYu pma&;ol tvkyfoif q&m0ef b0wGif onf0wKukd a&;cJhygonf/
tvkyfoif q&m0ef umvNyD;qHk; trdaq;wuokdvf &ifcGifrS xGufcGmum &yfa0;a'otoD;oD;odkY
oGm;a&muf wm0efxrf;aqmifMuaom aemifawmf? tpfrawmf vli,fq&m0efrsm;udk Munfhum
rkdifaxmifcsDaom c&D;udk tm;rmeftjynfhjzifh pwifysHoef;aeMuonfh BudK;MumiSufrsm; ozG,f
cHpm;MunfhrdcJhygonf/
yHkrESdyfjzpfaomonf0wKukd &ifwGifykdufaxG;vsuf ESpfaygif;ESpfq,fMum udk,fwkdif ysHoef;cJhNyD;aemuf
vli,f q&m0efuav;rsm;udk avhusifh oifMum;ay;&onfh txl;ukq&m0efBuD;wpfOD; b0odkY
a&muf&Sdvmonfh tcgwGifum; olwdkYuav;awGudk Munfh ajymjycsifaom pum;vHk;rsm;pGmwdkY raxG;Edkif
rtefEkdif &SdvmcJhygonf/ olwdkYuav;awG taMumif;? uRefawmfwkdY wpfawG taMumif;ESifh aemifawmf
tpfrawmfawGtaMumif; wdkYudkvnf; trsm; jynfolukd ajymjy csifonfwdkY &ifwGif weifhwydk; &SdcJhygonf/
xdk ajymjycsifp&m tm;vHk;ukd &ifwGif toifh&SdNyD; ]BudK;MumawmifyHcwfoH} wGif jyifqif wnf;jzwf
xnfhoGif; jyefvnf a&;om;cJhygonf/ xdkYaMumifh ]BudK;MumawmifyHcwfoH} onf uRefawmfh twGufawmh
vli,fq&m0ef b0\ ESvHk;om; tjrKaw jzpfovdk tESpf ESpfq,fMum q&m0ef b0\ ESvHk;om;
tjrKawvnf; jzpfygaMumif;/
vuFm&nfausmf
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
aus;Zl;wifvTm
(1)
ESpfaygif; ESpfq,fMum &ifwGif odrf;qnf; odk0SufcJh&aom vuf&mwpfckudk pmzwfolwdkYvuf
ta&mufydkYEdkifcJhjcif; twGuf cHpm;vdkuf&aom yDwdESifh pdwftvdkusrIonf twkdif;rodEkdifyg/
xkdUaMumifh
BudK;MumawmifyHcwfoH tydkif; (1) rqHk;aomc&D;ay:rS rqHkaomc&D;oGm;rsm;udk zwf&vQif zwf&csif;
qufwkduf qufa&;ay;&efESifh ]e&okcd okc csrf;om} r*Zif;wGif qufwkduf azmfjyay;oGm;rnfh taMumif;
wdkufwGef;cJhaom q&m a'gufwm cifaZmfvGif} tm; vnf;aumif; ....
taMumif; trsKd;rsKd;aMumifh ]e&okcd okc csrf;om} r*Zif; xkwfa0rI &yfwefYoGm;csdefwGif tykdif; (1) ESifh
(2) wdkYukd rdrdwdkY vuf0,f &xm;ojzifh qufwkduf azmfjyay;ygrnf[k qufoG,f wdkufwGef;vmaom q&m
]armifarmifpae} ESifh ]aomif;ajymif;axGvm pmayr*Zif;} t,f'Dwm tzGJUudk vnf;aumif; ....
tydkif; (6) txd azmfjyNyD;umrS aomif;ajymif;axGvm pmay r*Zif;ESifh ]&,fp&m} r*Zif;wdkY jyefvnf
yl;aygif;oGm;cJhojzifh qufvuf razmfjyjzpfaom tykdif; (7) rS (9) Zmwfodrf;ykdif; txdudk vufqifhurf;
yHkESdyf azmfjyay;cJhaom q&m ]armifaoG;opf} ESifh ]Family} r*Zif; 0kdif;awmfom;rsm;udk vnf;aumif; ....
Zmwfodrf;ydkif; ]Family} wGif razmfjy&ao;cif uwnf;u Zmwfodrf;ydkif; NyD;ygu vHk;csif;0wKtjzpf
wpfaygif;wnf; xkwfa0vdkygonf[k urf;vSrf;vmcJhaom q&m ]ukd&J} ESifh ]eef;a'0Dpmay}
0kdif;awmfom;rsm;udk vnf;aumif; ....
vdIufvdIufvSJvSJ aus;Zl;wif&ygonf/
(2)
onf 0wK r*Zif;rsm;wGif tcef;quf ygvmpOfu tawmftwef opfaom? Ekao;aom uavmifudkyif
vdIufvSJpGm BudKqdktm;ay;cJhaom pmzwf y&dowfBuD;tm;vnf; aus;Zl;wif&ygonf/
(3)
&if;ESD;aom y&dowftcsKdUu onf0wKwGif ]ol&Jaumif; 0g'} vTrf;rdk;aeonf[k a0zefcJhMuonf/
]&Sif;'vm;\ pm&if;} uJhodkYaom ]ol&Jaumif; 0g'} vTrf;rdk;onfh Zmwfvrf;rsm;udk pGJvrf;cJhrdaom
uRefawmfu 'gudk ESpfNcdKufpGm vufcHygonf/ wcsKdUuawmh onf Zmwfvrf;xJu q&m0efrsKd; tjyifrSm
&SdEkdifyghrvm;[k ar;cGef; xkwfvmcJhonf/
wu,fh tjzpftysufwdkYonf pdwful;,Of Zmwfvrf;rsm;u vdkufrrDatmif xl;jcm;pjrJyg/
onf Zmwfvrf;xJu t"duusaom tjzpftysufrsm;onf uRefawmf udk,fwdkif wkdufdkuf
MuHKawGU&jcif;jzifh aomfvnf;aumif; wpfqifh Mum;&jcif;jzifhaomfvnf;aumif; av;pm;cJh&onfh q&m0ef
wcsKdU\ wu,fh tjzpftysuf Zmwfvrf;rsm;om jzpfygonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
vuFm&nfausmf
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
rqHk;aomc&D;ay:rS rqHkaomc&D;oGm;rsm;
(1)
aoG;vGefwkyfauG;
vlemrsm;wGif
txl;
toHk;jyK&aom
'ufpx&if40
aq;&nfMunfwdkY
yvwfwpf>yefwGif;odkY wpfpufNyD; wpfpufusaeonfudk Munfh&if;ESifh wpfnvHk; rtdyfcJh&onfh OD;aESmufu
arhceJ wpfcsufwpfcsuf jzpfcsifvmonf/ aq;Hkab; vufzuf&nfqdkifrS cifarmifwdk;\ onfvxGufaom
aw;pD;&D;rS ]BudK;MumoH} oDcsif;oHuvnf; em;xJodkY jywfawmif; jywfawmif; pdrfh0if vmaeonf/
]BudK;MumiSufwdkYvnf; rdkifaxmifcsDysHavNyD} wJhav/ tm;&Sdvdkufygbdawmh pmom;/ q&m0ef
jzpfNyD;uwnf;u ig;ESpfausmfumvtwGif; rdkifaxmifcsD c&D;oGm;cJhNyD;aom rdrdyifvQif BudK;MumiSufwdkY\
tm;rmefudk jyeftm;uscsifcsif jzpfvmrdonf/
uav;vlem\ aoG;aygifcsdefudk wpfcsuf jyefwdkif;Munfhvdkufonf/ 80^50 odyfrqdk;vS/ pdwfcs&NyD[k
rajymEdkifayr,fh tqdk;qHk; tqifhudkawmh onfuav; ausmfcJhonfrSm aocsmNyD/ oufjyif; wpfcsufudk
auseyfpGm csrdonf/ q&m0efqdk rdrd wpfa,mufwnf;om &Sdaom aq;HkrdkY wpfnvHk; udk,fwdkif xdkifapmifh
aecJh&onfh vHkYvwdkY tv[ rjzpfEdkifawmh/
]BudK;MumiSufwdkY&JU rdkifaxmifcsDr,fh c&D;0,f}
aw;oGm;qDudk pdwfuysHUvGifhrnf MuHum&Sdao; usef;rma&;BuD;Muyftqifh(1)udkvSu tl,m;zm;,m;
ajy;0ifvmonf/
]q&m Hkydkifu ajymvdkufw,f? &xm; [dkbuf blwmuxGufNyDwJh? jrefjrefvm q&m? q&mhtdwfudk
uRefawmf qdkufum;ay: wifxm;NyD;NyD}
awGa0 IyfaxG;aom qHk;jzwfcsufrsm;ESifh rsufESmuav; Munfvif vef;qef;p jyKvmaom
uav;i,fudk vSnfhMunfhrdonf/ &dyfrd[ef&Sdaom BuD;Muyf(1)u avmonf/
]ylraeeJY q&m&,f? uRefawmfeJY q&mr qufMunfhxm;yghr,f? q&mrSmwJhtwdkif; ykvif;udk jznf;jznf;
qufavQmhay;r,f? jyefazmufvm&ifvnf; NrdKUe,faq;Hk csufcsif; qufydkYay;r,f? q&m ylcsif;yl&if
&efukefrSm aq;Hkwifxm;wJh q&mhtaz twGufom ylprf;yg? vm vm}
ajymawmhvnf; ajymp&m? ta>ct&H toif;tyif; rnfrQ jynfhpHkygap orm;awmfBuD;rsm; rnfrQ
0dkif;0dkif;vnfaeygap/ onfvdk tcsdefrsKd;wGif rdb[lonf ]om;} q&m0efudk arQmfMurnfyif/
]at;Asm? pdwfcsyg&ap? uJ udkvS oGm;pdkY}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
tjzLa&mif
NyD;awmh
aoonftxd arhaysmufypfEdkif&ef taMumif;r&SdcJhaom xm0& tjyHK;&SifrsufESm/
]vdIif}
yg;pyfzsm;rS tmar!dwf twm;tqD;r&Sd xGufay: oGm;awmhonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
owif;awGudkawmh
vdIif
tjrJMum;ygw,f?
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
10
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
11
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
]tefwDu ppfudkif;rSmyJvm;}
][kwf}
]armifav;ua&m}
]armifav;u tckHk;csKyfrSm tdrfaxmifusaeNyD? tJ'D rwdkifcifu ol udkvwf zwfpfykdpwif
uscJhwJhae&mrSm wHwm; aqmufvkyfa&; wm0ef usao;w,f? udkvwf taMumif;awGawmif ajymjy
aeao;w,f}
][kwfvdkYvm;? wdkY ajymif;NyD;rS a&mufwm aerSmyg? wdkYeJY awGUrSrawGUwm}
]ajymif;NyD;rS a&mufwmyg? 'gayrJh a'ocHawGu udkvwftaMumif; ajymvdkYrS rqHk;Muao;wm? t&rf;udk
av;pm;MuwmwJh? armifav;u ajymw,f}
&SufjyHK;om jyHK;rdonf/
]vlawGu enf;enf;awmh csJUNyD; ajymwwfMuygw,f}
]vdIifuawmh csJUw,frxifygbl;? Mum;&wmawGu jzpfEdkifwmawGyJ[m? udkvwfu tJ'Dvdk wu,f
vkyfr,fh vlrsKd;qdkwm odaewmyJ}
]vdIifu bmawG Mum;vdkYvJ}
]trsm;BuD;yJ? tajymtrsm;qHk; udpuawmh ]a&Smhcf}&aewJh ]tufwdk;ypf}udk cGJwJhudp? a,mufsm;
ausmif;q&mav;u cGJay;zdkY vufrSwfxdk;NyD; armifawG? tazawGu twif; jyefac:wmav?
aq;Hkav;a&SUrSm vltkyfBuD; 0dkif;aea&mqdk}
jyHK;Hkom jyHK;jyvdkufonf/ wu,fhtajctaerSm vdIifajymonfxuf trsm;BuD; ydk qdk;ygonf/
ajymjyvnf; pdwfylHkom&Sdrnf/ rxl;awmh/
]olwdkYu aq;HkrSm cGJ&if aoa&mvdkY em;rvnfwJh vlawG ajrmufajymwm ,Hkwmudk;? wdkYu
pOf;pm;awmhvnf; vlem&Siftppfu a,mufsm;yJav? tajctae raumif;wm? udk,fhbufu tcGifhta&;
enf;wmvnf; &Sif;jyNyD;NyD? olu q&mhudk tm;vHk;tyfygw,f? bmjzpfjzpf vlemh uHyJvdkY oabmxm;yghr,f
ajymwmav}
rsufESmuav;u ndKaeqJ/
]Mum;wmeJY wtm;udk pdwfyloGm;wm? armifawGu vlrdkufawGqdk? em;vnf; vnfwm r[kwfbl;?
wpfckckjzpf&if &efvkyfMur,fh vlpm;rsKd;awGqdk}
&,fusJusJ vkyfjyygonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
12
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
13
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
14
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
15
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
16
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
twESvHk;om; jrpfzsm;cH&m
(1)
17
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
18
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
rdef;r&,f?
]&Sifuvnf; udk,fhom;udk}
jyHK;om EIwfqdwfaerdonf/ trSefawmh wpfESpfwpfcgcefYom jrefrmjynfjyef rdrdESifh qHkcGifh
enf;cJh&vifhupm; azazh oHk;oyfcsufu rSefonf/ aq;ausmif;om;b0u rdrdu cyftlaMumifaMumif&,f[k
rdrdvnf; xifonf/ Pf&nfenf; tlaMumifaMumif jzpfcYJ&jcif;r[kwf? jzpfcsifaom qE? &csifaom
tw? omcsifaom arm[wdkY wpfcsdefvHk; zdpD;aecJh olrsm;bufrS pOf;pm; ay;wwfaom tavhtx vHk;0
aysmufae tlaMumifaMumif jzpfaecJh&jcif;[k xifrdonf/ cspfaom ]vdIif}ESifh qHkpnf;cgprSmyif ]onf
tlaMumifaMumif} Zmwfvrf;wdkYu w&pyf jzpfay:aeMujrJ/
rSwfrSwf&& (vdyfcHk;) aq;wuodkvf(1)odkY rdrdeufcfwdkifpnf; ausmif;oGm;wufrdonfh aeYu qdkygpdkY/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
19
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
'kwd, trfbDtufpf ti,fwef; ausmif;om;b0 ]vwfNidrf;}qdkonfh emrnfudk b,folrSrac:/
udkvwf[kom ac:Muonf/ rdrdu ]rdvdIif} [k ac:aom oG,fpkvdIif? odef;rdk;ESifh rdrdwdkY &if;ESD;pjyKaeNyD/
trSefawmh rdvdIifESifh odef;rdk;rSm txu(1)'*HkwGif twlwl ausmif;wuf vmMuaom i,folcsif;rsm;
jzpfMu tvGef &if;ESD; aeMuNyD;om;/ rdrduawmh e,frS wuodkvf0ifwef; atmifoljzpf aemufrS
cifrifMujcif;om/ yxr odef;rdk;ESifh aEG&moD t*Fvdyfpm oifwef;wpfckwGif &if;ESD;cJhMuNyD; aq;wuodkvf
yxr trfbDbDtufpf pwufcsdefwGifawmh odef;rdk; oli,fcsif; rdvdIifESifhyg cifrifcJhMuonf/
csufcsif;awmhvnf; r&if;ESD;vSao;/
r&if;ESD;&jcif; taMumif;u rdvdIifaMumifhr[kwf/ wu,fawmh rdvdIifonf aq;wuodkvf(vdyfcHk;)\
rdef;rvSuav;rsm; pm&if;wGif yg0ifonftxd acsmarm vSyNyD; ynmxl;cRefonfh ausmif;olwpfOD;
jzpfaomfvnf; [dwf[efESifh raewwf/ a,mufsm;av;? rdef;uav; rcGJjcm;bJ &if;ESD;cifrifpGm
aewwfolwpfOD; jzpfonf/ tom;u jzLjzL cyfoG,foG,fESifh xm0& &,farm aemufajymif aewwfaom
rdvdIifudk vufawGUpm;yGJ twlwlusaom ausmif;om;? ausmif;ol ESpfq,fpvHk;u &if;ESD;MuonfrSm
rdvdIifonf a,mufsm;uav;rsm;ESifh rdef;uav;rsm;tkyfpk ESpfpkMum; aygif;ul;wHwm; ozG,fyif
jzpfaecJhavNyD/
jyemu rdrd/ rdrdu jyemwpfckESifh vHk;csmvnf vdkufae wpfwef;wnf;om;rsm;ESifh &if;&if;ESD;ESD;
r&Sdwwfao;/ jyemuvnf; b,folrjyK rdrdrIom/ 10 wef;atmifNyD; ausmif;ydwfxm;pOf e,frS
wuodkvf yxrESpf ausmif;olwpfOD;ESifh &nf;pm;jzpfcJhonf/ ]pdk;pdk;rm} wJh/ 16 ESpfom;ausmfausmf t&G,f
b0taMumif;? tcspftaMumif;? aemufqHk;wGifwu,f&Sd? r&Sdyif yDyDjyifjyif rodao;olu &nf;pm;
xm;awmhvnf; rdkuf&mawmh usonf/
pdk;pdk;rmudk wu,f pdwf0ifpm;ovm;? r0ifpm;ovm;vnf; b,fwkef;urS raocsmvdkuf/
aocsmonfuawmh xdkpOfu aygif;oif;cJhaom e,frS wpfwef;wnf;om; ausmif;aezuf oli,fcsif;rsm;u
0dkif;ajrmuf ay;cJhMuonfyif/ vlysKdjzpfcgp b,frdef;uav;ESifh rsufvHk;csif;qHkqHk &ifckefrdwwfaom
t&G,fwGif oufwl&G,fwl oli,fcsif; rsm;xuf apmNyD; kyf&nf oifhwifhaom rdef;uav; wpfOD;udk
cspfoltjzpf wGJjyEdkifjcif;udk *kPf,l rdcJhaom rdrdonf oli,fcsif;rsm;tay: 0ifh<um;vdkpdwf wpfckESifhyif
pdk;pdk;rmudk BudK;pm;cJhrdonf/ tjyif;txef BudK;pm;cJh&onfawmhvnf; r[kwf/ ]aq;wuodkvf 0ifcGifh
&xm;NyD; ausmif;tzGifh apmifhae&ol} qdkonfh *kPfyk'fuyif xdkacwf? xdktcgu xdkt&yfa'owGif tvGef
a&yef;pm;cJhzl;avonf/
jyemu rdrd/ 'kwd, trfbDbDtufpf ausmif;om;b0wGif pdk;pdk;rmu &efukef
0dZmESifhodyHwuodkvfodkY wwd,ESpf wuf&ef a&mufvmcJhonf/ onfrwdkifcifu pmuav; tjyeftvSef
a&;Mu? rSwfrSwf&& rdbrsm; EdkifiHjcm;roGm;cif rdrdue,fodkY wpfacguf jyefvnfpOf ESpfcg? oHk;cg
csdef;awGUMu? aemufydkif;wGif pm ta&;yg usJavmufatmif aoG;at;p jyKvmMuNyD; rdrdudk,f rdrd touf 18
ESpfom &Sdao;onfh vli,fuav; wpfa,mufyDyD aeoifhonf/ wu,frcspfbJ &nfpm;wpfa,muf
&Sdraeoifh[lonfh tawG;rsm; 0ifvmcgp tcsdefwGifyif pdk;pdk;rmu teD;qHk;odkY jyefvnf a&muf&SdvmcJhonf/
onfrSmyifvQif em;vnfatmif &Sif;jy&cufaom jyemrsm;jzifh vHk;csmvnf vdkufvmcJhavonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
20
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
xdkaeYrwdkifcif wpf&ufu pdk;pdk;rmu rdrdudk eufcfwdkif vnfpnf;wpfacsmif; vufaqmifay;onf/
NyD;awmhaemufwpfaeYwGif ausmif;udkpnf;oGm;&rnf[k ta&;qdkonf/ ywf0ef;usifwGif aq;ausmif;om;
wpfOD;ESifh &if;&if;ESD;ESD; qufqHcJhzl;jcif; r&Sdaom pdk;pdk;rmonf aq;ausmif;om;rsm;onf tjzL trnf;
jrefrm &Syf&SifZmwfum;rsm; xJuvdkyif taemufwdkif;0wfpHkESifh oyf&yfpGm ausmif;wufMuonf[k xifae&Sm
avonf/ trSefawmh 1980 ywf0ef;usifu aq;ausmif;om;wdkYonf qHyif pkwfzGm;? {&mr
vG,ftdwfBuD;rsm;udk vG,f bwfpfum; wdk;pD;aeMuonfu rsm;onfyif/
jiif;&if;? cHk&if;? wGef;&if;? xdk;&if;uyif aemufqHk;awmh vnfvmaom rsuf&nfrsm;udk rdrd
tavQmhay;cJh&onf/ ]arm&pfoQorwEdkifiHrS vmwufaom aq;ausmif;om; oHk;OD; rdrdwdkY twef;wGif
&Sdonf/ tenf;qHk;awmh olwdkYvnf; onfvdkyif 0wfpm;aeMuwmyJav} [k ajzawG; awG; onf
vnfpnf;udk pnf;NyD; ausmif;wufrdonf/
vufawGUrSm xifoavmuf rvG,fvS/ vdyfcHk; tm;upm;cef;ra&SU a&mufa&mufcsif; odef;rdk;wdkY
tkyfpkESifh wdk;onf/ eufcfwdkifudk 0dkif;aqmifhqGJMuonf/ abmif;bD&Snf atmufpudk ukef; qGJrMuonf/
&Suf&SufESifh wGef;xdk; xGufajy;vmcJhawmhvnf; &,foHrsm; qlnHusefcJhonf/
aemufqHk; vl&Sif;onfh ae&mwGif tcsdefjzKef;rnf[k pdwful;NyD; tay: xyf "mwkaA'Xme
pmzwfcef;av;xJwGif wpfa,mufwnf; oGm;xdkif aevdkufonf/ odyfrMumrDuyif rdvdIifu pmtkyfuav;
wpftkyf udkif 0ifvmcJhavonf/
yxrawmh rdvdIifvnf; 0ifxdkifNyD; pmzwf[ef jyifao;onf/ aemufrS rdrd\ xl;jcm;rIudk owdxm;rdNyD;
rxdkifjzpfbJ vSnfhMunfhonf/ NyD;awmh cGufxdk;cGufvef &,farm avawmhonf/
][JY udkvwf? b,fol ajrmufay;vdkufwmvJ}
]b,folrS rajrmufygbl;? udk,fhudk,f ajrmufaewmyg}
]'Dvdkawmhvnf; 0efcHwwfom;yJ}
ESpfa,mufom; &,frdMuonf/ ckrSawmh rxl;awmh &Suf&SufESifh a&mcsHkom &Sdawmhonf/ rdvdIifu
rsufESmydk;owfNyD; rcsKdrcsOfESifh ar;onf/
]rodygbl;[m? igu tom;ndKndK? cyfacsmacsm? &,fvdkuf&if oGm;wuf tcRefuav;ESifh aumifrav;
wpfa,mufursm; ajrmufay;vdkufovm;vdkY}
&ifxJwGif xdwfceJ jzpfoGm;onf/ odef;rdk; tvGef EIwfvHkonfudk rdrdtod/
]bmvJ? rSefvGef;vdkY tHhMo aewmvm;? at; tJ'D yHkpHeJY aumifrav;wpfa,muf atmufrSm
awGUcJhvdkYa[Y? udkvwfudk odovm;wJh? awGU&if uifwif;xJu apmifhaer,f ajymay;ygwJh? uJ<u?
jyefvm&ifom ightwGuf owif;ay;c tcsOfxkyf wpfxkyfygygap? [kwfNyDvm;}
&Suf&SufESifh ae&muae x&if;uyif ]oli,fcsif;yg[m} [k ajAmifjiif;cJhrdao;\/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
21
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
22
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
aemufwpfaeYwGifawmh pmoifcsdef rprD pmoifcef;xJwGif pmxdkif zwfaeaom rdvdIif a&SUodkY tcsOfxkyf
wpfxkyf qdkufqdkufNrdKufNrdKuf oGm;ydkYay;vdkufonf/ rdvdIifu rrSwfrd/
]bmvJ[? bmvmzm;aewmvJ? pmvm; ul;ray;Edkifbl;}
abmvHk;orm; odef;rdk; ausmif;ysufwdkif; pmul;ay;avh &SdolrdkY rdrdudkyg a&m pmul;cdkif;rnf[k
xifae[ef&Sdonf/
]rul;cdkif;ygbl;uG? 'gu raeYu ta<u;av}
rdvdIifu kwfw&uf aMumif pOf;pm;aeNyD;rS rSwfrdoGm;onf/ &,f
][kwfom;yJ? 'gqdk twdk;eJY ESpfxkyf jzpfoifhw,f}
]tJoavmufrS rwefbJuG? dk;dk; oli,fcsif;yJ[m}
]vkyfraeprf;ygeJY? oli,fcsif;qdk eifausmif;ajy;NyD; ygoGm;yghrvm;}
]udp&SdvdkY cPvdkufcJhyg qdkvdkYyg[m}
][kwfvm;? 'DvdkaMu;qdk igvnf; udp&Sd&if ac:MunfhOD;rSyJ}
]&wmaygh? 'gayrJh ESpfa,mufwnf; qdk&ifawmh rvdkufbl;aemf? rawmf eifu rdk;om;&if}
]atmifrm? Munfhprf; ighudkrsm;}
&,f&if;uyif pm;yGJay:u tcsOfxkyfESifh aumuf aygufavonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
23
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
]rdNyD? b,fajy;rvJ}
vGefcJhaom ESpfaygif;rsm;pGmodkY pD;arsmaeaom tawG;wdkYonf &,foHpGufaom EIwfqufoHaMumifh
vefYEdk;vmcJh\/
rsufESmcsif;qdkif wHcg;0wGifawmh *sLwDukwftjzLuav; 0wfxm;NyD; vufxJwGif aoG;aygifcsdefwdkif;
ud&d,mudk ydkufxm;aom oG,fpkvdIifudk awGU&onf/ tazhudk aoG;vmcsdefay;wmudk;[k awG;rdonf/
wqufwnf;rSmyif tif;pdef blwmwGif vrf;cGJcJhNyD;aemuf rdrdESifh wpfBudrfrS jyefrqHkjzpfjcif;udk
&nfTef;rSef;vnf; &dyfrdvdkufonf/
jzLoG,faom vufacsmif;uav;rsm;ESifh tazh vufarmif;udk aoG;aygifcsdef wdkif;aom ud&d,m
ywfaeaom tcgum; rIdif;a0aom rsuf0ef; tndKa&mifuav;rsm;udk ai;arm Munfhrdjyefonf/
onf&Snfvsm; ajzmifhpif;aom rsufawmifwdkY\ atmufajcwGif onfrsuf0ef;wdkYonf wpfcsdefu
&Tifvef; wuf<u aecJhzl;onfudkvnf; trSwf&rd jyefonf/ tqdkawmf ]cifarmifwdk;} \ BudK;MumoH
oDcsif;xJu rdkifaxmifcsD ysHcJhaom BudK;MumwdkYonf c&D;vrf;wGif rnfrQ ajymif;vJcJhygovJ/
rdrdudk,fwdkifuawmh i,fb0udk jyefawG;&if; &ifckefpdwfxuf twBuD;
q,fausmfouf udkvwfb0udk &Suf&GHU tm;i,fonfh pdwfuom zdpD; vmpjrJ/
trSm;onf;cJhaom
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
24
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
25
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
26
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
27
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
28
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
jyefvmrS
'Daumifhudk
wpfacguf
jyefzrf;cdkif;yghr,f?
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
29
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
30
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
odumudk
xdyg;aom
31
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
32
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
33
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
yg;pyfonf
rdvdIif\
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
34
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
35
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
]oefaumifawG b,fuae&ovJ om;wdkY? orD;wdkY odMu&JUvm;}
]vufonf;&SnfawGxJrSm uyfaewJh oefOawGudk pm;rdvdkYyg q&mr}
100rQ&Sdaom ausmif;ol ausmif;om;uav;rsm;u vufydkuf oHNydKif ajzMuonf/ quf
a[majym&ef ajcqif; ysKd;aeaom tvkyfoif q&m0efruav; bmqufajym&rSef; rodbJ yg;pyf
ta[mif;om; jzpfoGm;avonf/
rdrdab;wGif xdkifaeaom q&m0efuav;ESifh q&m0efruav;u [efraqmifEkdifbJ toHwdwf
&,fMuavonf/
tvpfwGif nu tdyfysufonfudk rodrom jyefidkufaeaom rdrdyifvQif rsufvHk;rsm; qwfceJ
yGifhoGm;NyD; cHkwef;&Snf wpfzufxdyfrS q&mr a':pdk;pdk;rmudk vSnfhMunfhrdonf/
a':pdk;pdk;rmuvnf; [efraqmifEdkifbJ oGm;wufuav; tazG;om; ay:atmif &,farm aeavonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
36
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
37
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
38
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
39
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(10)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
40
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
ueOD; c&pfprwfaeYuav;rsm;
(1)
41
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
]zkef;rSm;aew,f xifygw,f}
]a'gufwm vwfNidrf; r[kwfvm;&Sif}
Munfvifat;jraom rdef;rysKdoHwpfcku tHhtm;oifhrIudk ydkaponf/
][kwfygw,f? b,folrsm;}
]uRefr arxm;&Dyg&Sif? q&meJY cPavmuf awGUcsifvdkY vSrf;qufwmyg}
tajzwpfckuawmh &oGm;onf/ arxm;&Donf zcifESifh tvGef&if;ESD;aom rdwfaqGwpfOD;orD;?
Oya'ynm&SifwpfOD;? rdrdESifhvnf; ausmif;om;b0u wdkufqdkifrIuav;aygif;rsm;pGm ywfoufcJhzl;onf/
,cktxdvnf; zciftkyfcsKyfaom XmewpfckwGif vufaxmuf TefMum;a&;rSL;tqifh trIxrf;aeol/
onfawmh rdrdonfrSm &Sdaernfudk zcifqDu odrnf/ zkef;eHygwfuawmh [dk;,cifuwnf;u ol
odcJhNyD;om;/
tajz &Smr&onfu bmaMumifh rdrdESifh awGUcsif&ygoenf;/ arxm;&Du &dyfrdonfhtvm;
]'DtD; udpuav;yg? uRefr enf;enf; &Sif;jycsifvdkY}
bk&m;a& rdrd Xmeqdkif&m pHkprf;ppfaq; ta&;,lay;yg&ef twdkifcH& &efukef a&mufaeonfudkyif
olu odaejyefavNyD/
]b,fvdkvkyf odaewmvJ[if}
avoHwdk;wdk;ESifh tm;r&SdpGm jyefar;rdonf/
]tefu,fyJ ajymjywmyg? tefu,fu orD;u 'Dvkyfief;oabm enf;enf; em;vnfawmh om;udk
&Sif;jyp&m&Sdwmav;awG uknD&Sif;jyay;yg qdkvdkY}
tm;empGmjzifh oufjyif;csrdonf/ zcifonf tqifhjrifh t&m&SdBuD;wpfOD;jzpf taygif;toif;
tquftoG,f rsm;Hkomru vGefpGmrSvnf; yg;eyfolwpfOD; jzpfaMumif; rdrd trSwfwrJh &SdcJhonf/ zcif
aeraumif;pOfuyif cGifh&uf&Snf r,laomrdrd? 0g;eufacsmif; aq;HkrS vuf&Sdaq;HkodkY ajymif;NyD;rS
&efukefESifh ydkeD;vmaomfvnf; &efukefodkY wpfacgufrS rjyefao;ayr,fh 'Dwpfcgawmh &efukefwGif
at;at;aq;aq; aeOD;rnf[k ajymuwnf;u rouFm vdkufpHkprf;cJh[ef wlavonf/
]uRefawmfu vmawGU&rSmygAsm? r[kwfwm}
&,foHoJhoJh Mum;&onf/ NyD;awmhrS &Suftrf;trf;avoHjzifh
]aeraumif;bl; qdkwmvnf; odygw,f q&m&,f? tm;emraeygeJY? olpdrf;awGrS r[kwfwm}
zkef;csoGm;ygonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
42
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
43
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
44
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
wtHhwMo
a&&Gwfawmh
olY
rdvdIifonf
]bmjzpfaeMuwmvJ}
vSnfhMunfhvdkufawmh odef;rdk;0ifvmonf/ &,fusJusJESiYf olYvufxJwGifvnf; txkyfwpfxkyf
udkifvmonf/ xdktxkyfay:wGifawmh ]oifhtwGuf aysmf&TifzG,f arG;aeYjzpfygap} [laom t*Fvdyf pmwef;udk
xif&Sm;pGm jrif&onf/
xdkpmwef;udk jrif&csdefwGifawmh odef;rdk;ESifh rdvdIifwdkY\&if;ESD;rI xkxnfMum;wGif o0efwdk&rvdkvdk?
odrfi,fovdkvdk cHpm;cJhrdao;onfudk ,ckwdkifyif owd&aerdao;awmh\/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
45
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
'kwd, c&prwf/
'kwd, c&prwfwGifawmh arxm;&Du rdrdb0 vrf;aMumif;xJodkY rodrom pwif 0ifa&muf vmonf/
tJonfESpfu rdvdIifarG;aeYyGJ rvkyfjzpf/ arG;aeYrwdkifrD wpfywfavmufuwnf;u olYrdb\ aqGrsKd;rsm;&Sd&m
jrefatmifNrdKUodkY oGm;a&muf vnfywfaeonf/
cspfrdaeNyD[k aocsmaeonfh b0rSmyif tlaMumifaMumifom cspfwwfaom rdrdu blwmodkY
vdkufEIwfqufcJhao;onf/ wu,fawmh c&D;wdkrdkY b,foli,fcsif;rS vkdufrEIwfquf cJhMu/
rdef;uav;rsm;vnf; rvm? a,mufsm;uav;rsm;vnf; rvm/ t&if;ESD;qHk; oli,fcsif;jzpfol odef;rdk;yif
rvm/ a,mifcsmcsmjzpfaeaom rdrdudk rdvdIif\zcifuyif jyHK; uGufMunfhuGufMunfh vkyfaeao;onf/
rdvdIifuawmh &,farm
]igr&Sdwkef; eifeJY odef;rdk; vdrfvdrfrmrm aecJhMuaemf} [k aemufajymifavonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
46
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
47
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
48
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
]eifwdkY tJ'Dnu b,foGm;aomufMuwmvJ}
]enf;enf;yguG}
]at;yg? igu bmajymvdkYvJ? b,frSm aomufvmMuvJyJ ar;wm}
]c&prwf npmpm;yGJ&SdvdkYyguG? odef;rdk; oli,fcsif;tdrfrSmyg}
]arxm;&Dtdrf r[kwfvm;}
kwfw&uf tHhMooGm;onf/
]eif b,fvdkvkyf odovJ}
rdvdIifu rJhjyHK;jyHK;jyonf/
]eifuvnf; odyftwmyJ? tJ'g odef;rdk; oli,fcsif; r[kwfbl;[? olYaumifrav;? eifuvnf;
'DavmufwGJvmNyD; rodbl;vm;}
]olu eifhudk tJovdk ajymjyxm;vdkYvm;}
tlaMumifaMumif jyefar;rdonf/
]ajymrvm;[JY? 'Daumifu 'Dudpudk 'dkifvQdKxm;wm? igodwmu ]&mZl;}u oli,fcsif;awG
ajymjyvdkYodwm? arxm;&Du]avm}u? 'DaumifeJYu usL&SifrSmuwnf;u &if;vmwm? ckawmh 'Daumifu
wpfcsdefvHk; ]avm}rSm csnf;yJwJh? NyD;awmh wdkYausmif;u aumifrav; wpfa,mufu arxm;&D&JU
nDr0rf;uGJwpfa,mufeJY ]abmif'&D}rSm aEG&moDoifwef; wpfckrSm wuf&if;eJY cifzl;awmh tJ'D nDr0rf;uGJu
]odef;rdk;}qdkwm odovm;vdkY ar;zl;w,fwJh? oluodw,f? bmjzpfvdkYvJvdkY ar;awmh olYtpfr&JU ]bJ}rdkYvdkY
b,fvdkvlvJvdkY odcsifvdkY vdkY ajymzl;w,f}
pdwftenf;i,f xdcdkufoGm;rdonf/
pdwfxdcdkuf&jcif; taMumif;u odef;rdk;ESifh rqdkifyg/ odef;rdk;ESifh arxm;&D trSefwu,f ywfouf
rywfoufudk rdrd rod/ odef;rdk;u bmrS ajymrjyzl;yg/ oli,fcsif;ayr,fh 'grsKd;vnf; ajymcsifrS ajymjyrnfh
aumifpm;[k xifonf/
pdwfxdcdkuf&jcif; taMumif;u rdvdIif\ ESvHk;om;udk tuf&S&S avoHrS wpfqifh jrifvdkuf&
jzpfygonf/ e*dkuwnf;u odkY xifcJhNyD;om;/ ,ckawmh aocsmaeNyD xifonf/
wu,fawmh rdvdIifudk cspfaerdNyD[k udk,fhudk,fudk aocsmcJhonfh tcsdefrSp rdvdIifudk zGifhajym&ef rdrd
tBudrfBudrf MuHpnfcJhzl;onf/ MuHpnfvdkufwdkif;wGifvnf; rdvdIif\ yGifhvif;pGm &,farm aemufajymifaeonfh
[efyefwdkY a&SUwGif owdwdkY tBudrfBudrf vGifhjy,fcYJzl;onf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
49
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
50
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
cHpm;csufudk
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
51
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(10)
]q&meJY zkef;ajymNyD;rS q&mwdkY OD;pD;u rdwfaqGqD cP0ifaeao;vdkY aemufusoGm;wmyg}
acgif;ndwfjyvdkufonf/
]tm;emvdkufwmAsm? bmrSvJ {nfhcHp&m r&Sdbl;? ydwfxm;wm Mumawmh}
]&w,f q&m? uRefr em;vnfygw,f}
arxm;&Du {nfhcef;pm;yGJay: odkYpm&GuftcsKdU csonf/
]tcku ]'DtD;} oabmawmhvnf; r[kwfbl;? [dkwkef;uvdk ]yDtD;} tqifhwpfqifh uG,f&mrSm
q&mrodatmif BudKwifppfaq;zdkYuvnf; vwfwavmtm;jzifh vkyfief; enf;enf;ydaewJh oabmjzpfvdkY
tcsdefukef? vlawG yifyef; oufomatmif q&mhudk ac:,lar;jref;wJh oabmyJ? ]'DtD;} vdk pGJcsuf
wifwJhtqifhrsKd;awmh r[kwfbl;vdkY ajymygw,f q&m? 'guvnf; rvdktyfbJ t&mxrf;tqifh
0efxrf;wpfa,muf txl;ojzifh q&mhvdk ]apwemq&m0ef} &,fvdkY vlodrsm; xif&Sm;xm;wJh yk*dKvfwpfOD;
twdkifcH&wmaMumifh pdwf"mwfuswm? apwem ysufwmrsKd; jzpfrSmudk OD;pD;udk,fuvnf; pdwfylwJhtaMumif;
q&m odapcsifygw,fwJh]
jyHK;omjyHK;jyvdkufonf/
]wpfcgrS twdkifrcH&zl;ayrJh b,favmufyJ apwemxm; vkyfay; vkyfay; tuJh&JUuif;zdkY qdkwmuawmh
rjzpfEdkifbl;qdkwm uRefawmf BudKwif ESvHk;oGif;xm;NyD;om;ygAsm? q&m0efeJY vlem tiftm;rrQ jzpfwmrsKd;u
b,fae&mrSmrqdk &Hzef&Hcg jzpfwwfwmrsKd;ygyJ? 'Dvdk tcsdefrsKd;rSm q&m0ef twGufuawmh OD;pm;ay;
vlemqdkwm tckcsufcsif; wpfckck vkyfray;vdkuf&if touf qHk;IH;oGm;EdkifwJh vlemrsKd;aygh? uHqdk;csifvdkY
tJovdk vlemrsKd; NydKifwl ESpfOD;twGuf udk,fwpfOD;wnf;u yufyif; wdk;cJh&ifvnf; vufxJrSm vuf&Sd
vkyfae&if;wef;vef; vlemudk jywfatmif t&ifjzwf&wmaygh? vlem&SifawGbufu Munfhawmhvnf;
udk,fhvlemonfomvQif eHygwfwpf OD;pm;ay; tjrJjzpfcsifwmrsKd;av? rauseyfMubl;aygh? [dk;t&if
uRefawmf tvkyfoif q&m0ef b0rSmxJu touf&SL&yfaewJh uav;wpfa,mufudk ta&;ay:
toufvkae&wkef;rSm wjcm; uav;rdbu ycHk;udktwif; vdkufqGJNyD; olYuav; tzsm;rusao;wmudk
vdkufMunfhzdkY twif; vkac:wmMuHKzl;ygw,f}
oufjyif;wpfcsufudk Idufvdkufonf/
]twdkifcH&w,fqdkwJh udpBuD;u 'Davmuf apmapm MuHKzl;vdrfhr,f rxifrdwm wpfckygyJAsm}
pdwfysufvufysufESifh &,fcs rdonf/ arxm;&Duawmh jyHK;Hkom jyHK;onf/
]tckvnf; 'Dudpu NyD;oavmufeD;eD;ygyJ q&m? jzpfyHku q&mawmfBuD;uvnf; olY'umawG
wdkifpma&;wmudk rodvdkufbl;? olwdkY q&m cGJcef;xJu xGufvmwJhtxd rapmifhEdkifbl;qdkNyD;
q&mawmfBuD;udk &efukef qufac: oGm;Muwkef;uvnf; q&mawmfBuD;u trSefyJ tonf;toef
jzpfaew,f? wpfywfavmufaerS aumif;aumif; pum;ajymEdkifwm? aemuf tusKd;taMumif;
q&mawmfvnf; oda&m olYvlawGudk qlvdkufwmrS wtm;yJwJh? q&mhqDudkvnf; olYvlawGtwGuf
awmif;yefwJh oabmrsKd; pmwpfapmif a&;w,f? ]OD;pD;}uwpfqifh ydkYcdkif;awmh ]OD;pD;}rSmvnf; tJ'Dpmu
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
52
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
53
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
ESif;rIefMum;rS tdyfrufewforD;
(1)
aumif;uifwpfckvHk; odrfhodrfhwkefoGm;onf/
*sufav,mOf ysHwufwmudk rjrifzl;onfvnf; r[kwf/ i,fpOfu zcifESifhrdcif EdkifiHjcm;odkY wm0efESifh
oGm;Muonfudk vdkufydkYuwnf;u pNyD; tBudrfBudrf jrifzl;cJhonf/
onfwpfcgrS r*Fvm'Hk av,mOfuGif; avqdyf
ai;Munfhae&if; xl;xl;qef;qef; tawG; e,fcsJUaerdonf/
pm;aomufqdkifuav;
jywif;0wGif
&yf
vlYb0udk
omrefrQaom
j'yfxkr&SdygbJESifh av,mOf
aumif;raeaybl;vm;/
ysHwufonfudk
uJY&JUrIuav;
wkefcgaom
wpfckudk
aumif;uifBuD;vdk
bmaMumifh
&,fp&m
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
54
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
55
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
]q&m}
csif;trsKd;om;uav; wG,fcefYcdkif rdrdab;wGif vm&yfaeonfudk ac:oHMum;rS owd&rdonf/
]uav;NrdKU}rS wufvmMuaom rdwfaqGrsm;u ypnf;tcsKdUudk o,f um;ESifh wufoGm;ESifhMuonf/
rdrdav,mOfESifh vmrnfhc&D;wGifvnf; tqifajy tazmf&atmifqdkNyD; onfvli,fudk rdrd tm;emyg;em
wm;onfhMum;u xm;cJhMuonf/
]bmvJ wG,fcefYcdkif}
][dkrSm q&mhrdwfaqG r[kwfvm;}
vSrf;Munfhvdkufawmh avqdyf pm;aomufqdkif t0wGif [dkMunfh onfMunfhESifh rdrdudk &Smaeaom
arxm;&Dudk awGU&onf/ rdrdudk jrifoGm;awmh tm;&0rf;om vufjyonf/ NyD;awmh aemufbufodkY vSnfh
wpfpHkwpfOD;udk vSrf;ac:onf/
xdk wpfpHkwpfOD;yg 0ifvmawmh yg;pyfta[mif;om; jzpfoGm;&ygonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
56
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
57
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
'kwd, trfbDbDtufpf tBuD;wef;ESpf/
rdvdIif jrefatmifrS jyefvmNyD; ig;&uftMumwGif jzpfonf/ abmvHk;yGJtwGuf
avhusifhaeaom odef;rdk;u tdrfodkY zkef;qufNyD; ]n ig vmcJhr,f}[k csdef;onf/
pcef;oGif;
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
58
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
59
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
60
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
odef;rdk;u rdvdIifudk cspfaeonf/ rdvdIifu vHk;0 xifrxm;/
rdvdIifu odef;rdk;udk cspfae[ef wlonf/ odef;rdk;u vHk;0xifrxm;/
ydkqdk;onfu rdvdIifu odef;rdk;udk ol vufvTwf qHk;IH;NyD;om;[k xifaeonf/ odef;rdk;taeESifh
&Sif;jy&ef tcGifhromao;/ pcef;oGif; avhusifhrI NyD;&ifawmh &Sif;jyrnfh oabm&Sdonf/ onfMum;xJrSm
rdrdu &Sif;jyvdkuf&ifawmh olwdkYtwGuf Zmwfodrf;vSoGm;rnf/
rdrdtwGufawmh jyif;xefaom qHk;IH;rIwpf&yfyif jzpfayvdrfhrnf/
wu,fawmh ausmif;NyD;? q&m0efjzpf? b0vrf;udk wu,f avQmufvSrf;&awmhrnf qdkaomtcsdefrSm
rdvdIifeJYom qdkvQif qdkwmrsKd;udk tBudrfBudrf pdwful;,Of MunfhcJhzl;onf/
rdk;vif; rsufpdESpfvHk; zGifhNyDqdkuwnf;u jrifae&rnfh Munfvif oefYpifaom tjyHK;ESifh
om,mat;jraom &,farmoH/ eHeufpm pm;csdefuwnf;u twl&Sdaernfh aEG;axG;vHkjcHKaom ,SOfwGJrI/
avQmuforQ ajcvSrf;wdkif;rSm zGzGuav; wGJzufxm;rnfh vufarmif;uav; wpfzuf\ aEG;axG;rI/
tjrJwrf; wGwfwD;wGwfwm aemufajymif usDp,fae&if;u b,fawmhrS pdwfnpf[ef rjywwfaom
rsufESmvSvSuav;/
'gawG tukefvHk;udk tqHk;IH; cH&awmhrSmwJhvm;/
rdvdIif&JU oHa,mZOftBuD;qHk; vlESpfOD;xJrSm wpfOD;tygt0if
vSvSuav;udk arQmfvifhydkifcGifh rdrdusrS bmjzpfvdkY r&SdygovJ/
jzpfvsufom;ESifh
onfb0
wpfnvHk;
tdyfraysmfcJhaomfvnf;
rdk;vif;vif;csif;
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
61
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
aeu ESif;xkudk rcGJEdkifao;onfh tcsdef/
vdyfcHk; cef;rBuD;ab; um;&yfem;&m trdk;uav;atmufrS ajrmif;aygif tjrifhuav;wGif xdkifae&if;u
jynfvrf;wpfzuf&Sd jrefrmhtoH taqmufttHkBuD;udk vSrf;Munfhrdonf/ ESif;u zHk;aeqJrdkY odyfawmh
uGJuGJjym;jym; rjrif&/
ESif;rsm; rnfrQyif ydwfqdkYaeygap onfrsufvHk; ESpfvHk;jzifh jrifEdkiforQ t&mtm;vHk;xJwGif
b,favmufa0;a0; tjrJ rSwfrdaeus oPmefudk vSrf;jrifvdkufonf/
ausmif;*dwf0rS vrf;avQmuf 0ifvmaom rdvdIifyg/
&Srf;vHkcsnf tjzLa&mif? qG,fwm tjzLa&mifESifh vG,ftdwf tjzLuav;udk ycHk;wpfzufwGif
vG,fxm;aom 19 ESpft&G,f aq;ausmif;oluav;onf ESif;zHk;aom reufcif;wGif '@m&Dqefqef vSy
aeavonf/ csrf;aeaom [efyefESifh vufuav; ESpfzufudk usHKUusHKUuav; ydkuf trdk;atmufodkY
0ifa&mufvmNyD; jyHK;jyonf/ NyD;awmh rdrdab;rSmyif 0ifxdkifonf/
]csrf;csrf;pD;pD;[,f? bmvdkY tapmBuD; csdef;wmvJ}
]txJ oGm;Murvm;}
]&ygw,f[m? cPae aEG;vmrSmyJ? NyD;awmh ESif;awGusaewm Munfh&wmvJ tvSom;[? eif
bmajymp&m &SdvdkYvJ? ajymav}
acgif;iHkYxm;&if;uyif avoHwdk;wdk;ESifh r0Hhr&J pum;prdonf/
]eif pdwfrqdk;bl;qdkrS}
nifompGm &,fonf/
]udkvwf&,f? eifeJY igeJYMum;rSm pdwfqdk;p&mtaMumif; bmrSr&SdEdkifygbl;? 'gayrJh eifhoabmyg?
eifajymcsifrSyJ ajymyg}
ESif;xkMum;xJodkY ai;armae&if; tdyfruf rufaeol\ avoHrsKd;jzifh ajymjzpfonf/
]rdvdIif eifhudk igcspfaewm MumygNyD? ig tckrS ajym&Jwm}
rdvdIif toHwdwfoGm;ygonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
62
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
63
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
64
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(10)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
65
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(11)
]tJ'Davmuftxdawmh a&Smifraeoifhbl; xifwmyJ}
EIwfcrf;u rodrom jyHK;rJhrJhvkyf&if; vdIifu qdkonf/ twdwfqDodkY pD;arsmaeaom tawG;rsm; r*Fvm'Hk
avqdyf pm;aomufcef;xJodkY kwfw&uf jyef0ifvmMuonf/ ta&mif;aumifwmwGif aumfzDtdk;
oGm;,lay;aeaom arxm;&DESifh wG,fcefYcdkifwdkYudk vSrf;ai;Munfhrd&if;u wdk;wdk;ajzonf/
]a&Smifaewmawmhvnf; r[kwfygbl;? vmwJhudpuvnf; 0rf;omp&m udpr[kwfawmh? bGJUvGefwufvdkY
tvdkvdku pdwfyifyef;ae&NyD;om; vdIifhudk pdwf'ku xyfray;csifwmyg}
ryDro tjyHK;uav;yif aysmufoGm;onf/
]tJovdk pum;rsKd;awGajym&if pdwfxJrSm b,favmuf xdcdkufrdwwfovJ qdkwma&m &dyfrd&JUvm;}
rodrom0Jvmaom rsuf&nfwdkYudk rjrif[efaqmif&if;u aqm&D;[k wdk;wdk; ajymrdonf/ arxm;&DESifh
wG,fcefYcdkifwdkY a&mufvmMuojzifh pum;vrf;aMumif;vnf; rodrom ajymif;vdkuf&onf/
]aq;HkrSma&m tqifajy&JUvm;? pmvnf; t&rf;usuf&rSmyJaemf}
vdIifu rsufvHk;udk vufESifh rodrom yGwf&if;u &,fonf/
]wjcm;bmom trftufpfpD wufaewJh q&m0efawGeJY ygarmucsKyfeJY trftufpfpD ausmif;ol
ausmif;om; tm;vkH; qHk&wmav? q&mBuD;rvmcifawmh [dkajym 'Dajymaygh? tJ'DrSm q&m0ef wpfa,mufu
&,fp&m ajymwm ajymjyrvdkY}
arxm;&Duyg 0if vkyfygOD;[k jyHK;NyD;qdkonf/
]bGJUvGefausmif;om;qdkwm reuf aq;HkvmvdkY wpfa,mufeJY wpfa,muf qHk&if r*FvmygvdkYvnf;
EIwfrqufMubl;? *Gwfarmeif;vdkYvnf; EIwfrqufMubl;? ]pdwfnpfw,f} qdkNyD; EIwfqufMuw,fwJh?
'gaMumifh bGJUvGefwufaewkef;rsm; pdwfnpf&if rtHhMoeJY? tqifrajywmawGu udk,fhusrS jzpfwm
r[kwfbl;? obm0yJ? b,folrS vmoem;r,f rxifeJYwJhav}
avmu"Hudk [moOmPfjzifh &ifqdkifwwfaom udk,fht&G,f vli,fq&m0efudk jrifa,mifMunfh&if;u
oabmuspGm jyHK;rdonf/
]at;av? 'gawGu aemifwpfaeY olrsm;udk ulnDwJhae&mrSm olwumxuf omNyD; olnDEdkifatmif
&if;&wmyJOpm? wefygw,f}
]ajymae? oljzifh bmrS rajzbJeJY}
&,fom aevdkuf&onf/ arxm;&Du 0if ][kwfw,f? cGJpdwfwm odyfawmfw,fvdkY emrnfBuD;aewm
cGJpdwftxl;uk bmvdkY rajzvJ} [k ar;onf/
jyHK; acgif;cgjyvdkufonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
66
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
67
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(12)
'kwd, trfbDbDtufpf tBuD;wef;ESpfu aq;ynmOD;pD;Xme TefMum;a&;rSL;csKyf'dkif; abmvHk;NydKifyGJwGif
aq;wuodkvf(1) abmvHk;toif; 'dkif;qk&cJhonf/ odkYaomf *dk;orm;jzpfol odef;rdk; wpfa,mufawmh
*dk;wdkifESifh acgif;aqmifhrdNyD; jyif;xefpGm 'Pf&m &cJhavonf/
owd&wpfcsuf? r&wpfcsuf jzpfaeaom odef;rdk;udk vlemwif,mOfay: ayGUwifMuawmh odef;rdk;\
vufwpfzufudk qkyfudkif&if; pdk;&drfBuD;pGm rdrd vdkufygcJhonf/
]udkvwf}
]oli,fcsif; ig&Sdw,f? raMumufeJY NidrfNidrfuav;ae? wdkY aq;HkoGm;MurvdkY}
acR;ap;rsm; jyefaeaom odef;rdk;rsufESmudk vufudkify0gESifh okwfay;aeonf/ tpdk;&drf vGefaeaom
oli,fcsif;tkyfBuD; 0dkif;aeojzifh vlemwif,mOf aemufzHk; ydwf r&/ q&mwpfa,mufu vltkyfBuD;udk
&Sif;ae&onf/
]rdvdIifa&m}
]igvnf; &Sdw,f odef;rdk;? NidrfNidrfuav; ae? igvnf; q&mr um;eJY vdkufcJhrSm}
rdvdIif toHuav; rarQmfvifhbJ teD;wpfae&mrS ay:vm armhMunfhvdkufawmh
pD;aMumif;rsm;ESifh wkef,ifaeaom rdvdIifudk q&mrwpfOD;u zufxm;aMumif; awGU&onf/
rsuf&nf
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
68
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
69
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
ajymawmhvnf; ajymp&m/
csif;awmif jyefa&mufNyD; aemufydkif; rdrd yef;ema&m*gu azmufvmonf/ &ifusyfaom tBudrfa&
rsm;vmonf/ rdrduawmh at;aom &moDaMumifh[k xifrdaomfvnf; rdrd\ wpfOD;wnf;aom vufaxmuf
q&m0efjzpfol a'gufwm,rif;EG,fuawmh aeYrtdyf nrtdyf tyifyef;cHrIrsm;ESifh aeYpOfaeYv,fpm
vGwfavh&Sdaom cGJpdwfrIrsm;udk tjypfwifavonf/
onfwpfBudrfwGifawmh cGJpdwfae&if;uyif qufrvkyfEdkifavmufatmif jzpfvmojzifh ]rEG,fa&?
ydwfay;vdkY &rvm;} [k zGifhajym cGJcef;xJrS xGufcYJ&onftxd jzpfavawmhonf/
]&ifwkefao;vm; q&m}
,rif;EG,f\ ar;oHaMumifh yufvuftdyfae&mu ckwifab;odkY vSnfhMunfhrdonf/
]&ygw,f? ckrS ydkaeomoGm;wm}
q&m0efruav;u rsufapmif;vSvS wpfcsufxdk;onf/
]'Davmuf jzpfaewmawmif 'DaeY tdkwDudk ydkpfhykef;rvkyfbl;? uRefawmfjzifh cGJae&if;u ]qdkif&ifEdk;ppf}&wJh
vlemyJ jrifbl;ygw,f? cGJae&if; ]qdkif&ifEdk;ppf}&wJh q&m0efrsufESmuawmh wpfoufvHk; rSwfrSwf&&yJ}
cGJcef;oHk;rsufESmzHk; cRwfvdkufpOfu rdrdEIwfcrf;rsm; jymcsifcsif jzpfaeonf[k ,rif;EG,fu ajymcJhonf/
vuftdwfcRwfpOfu vufonf;rsm; jymaecJhonfuawmh rdrdvnf; owdxm;rdcYJonf/
]tdkwDuvnf; a<u;awG rsm;aewmudk; rEG,f&JU? apmifhae&wJhvlawG oem;ygw,f}
,rif;EG,fu EIwfcrf;plrvdkESifh &,fjyefonf/
]ta&;ay:awGrS r[kwfwm q&m&,f? csif;awmifvwfNidrf; jyefa&mufvmw,f Mum;vdkY jyHKqif;vmwJh
vlawGyJ? csif;awmifvwfNidrf; aeaumif;&if qufcGJr,f? aeraumif;&if em;r,f? vlyJ? pufkyfrS r[kwfwm}
onfrdef;uav;ajymrSyif rdrdudk,frdrd ]aq;ukaompufkyf}tjzpf oabmxm;aerdcJhonfrSm ESpfaygif;
twefi,f MumNyD[k &drfrdvmoa,mif/
]q&m i,fi,fuwnf;u 'DvdkyJ jzpfaeusvm;? 'DjymwJh txdaum t&ifwkef;u jzpfzl;vm;}
]touf ESpfq,fausmfrS pjzpfwm? omh'ftrfbDrSmyg? tJ'Dwpfacgufu qdkif,if;Ekd;ppf &w,f
ajymMuw,f? owdvpfaeawmh rodvdkufbl;? aemufywfwf0rf;rSm e,fuGif;qif;ae&if;u wpfcgjzpfawmh
jymao;w,f? aemufydkif;awmh &SLaq;av; rSefrSefOD;atmif SLawmh odyfrqdk;awmhbl;}
,rif;EG,fu oufjyif;cs ae&rS xonf/
]em;OD;av q&m? uRefawmf arG;cef;buf oGm;OD;r,f}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
70
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
71
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
72
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
73
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
74
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
tjyefwGif odef;rdk;u
xnfhay;vdkufonf/
ol
aecJhOD;rnfajymNyD;
vufxJodkY
pmacgufuav;
wpfck
rodrom
75
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
76
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
77
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
78
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
owd&vmawmh jrufcif;ay:wGif rdrd wpfa,mufwnf;/
oli,fcsif;rsm;udkvnf; wpfa,mufrS &SmrawGU/ vufuem&Dudk axmifMunfhawmh eHeuf5em&D/ rdk;yif
vif;awmhrnf/ vufpowfawmh vrf;v,facgif jrufcif;rSm wpfnvHk; tdyfaysmfaecJhonfudk;/
&Jywa&mifeYJom awGUcJhvdkYuawmh wpfnawmh vdkuftdyf&rnfrSm aocsmvSonf/
0wfxm;aom tusvnf; ESif;wdkYjzifh pdkpGwfaeonf/ ESm&nfuvnf; w&pyf ,dkpD;aeonf/
wu,fawmh xdknu oli,fcsif;rsm;vnf; trl;vGef rdrdab;wGif tdyfaysmf aeMujcif;jzpfonf/
olwdkYEdk;csdefrSm rdrdudk EdI;r&ojzifh um;iSm;&ef vdkuf&SmaeMujcif; jzpfonf/ 'gudk rodaom rdrdu olwdkYudk
tjypfwif usdefqJ odyfrusefawmhaom c&D;udk qufvSrf;&ef jyifvdkufawmh ....
tm;ceJ atmfNyD; udk,fhajcaxmufudk udk,fjyefMunfhrdonf/ a0ghuif;&SL;udk cRwfMunfhawmh
t&nfMunftzkBuD; ESpfzk/ zdeyfaygufaeavNyD/ zdeyf cRwfMunfhawmh zkawGu ajcaxmuf ESpfzufpvHk;wGif
awGU&onf/ &SL; rpD;Edkifawmh/ pdwfysufysufESifh &SL;ESpfzuf\ oJBudK;rsm;udk yl;csnf vnfyif;wGif
odkif;vdkufonf/ ajcAvmESifhyif uw&mvrf;rwpfavQmuf tdrfbuf qufavQmufcJhonf/
eHeuf 5em&Dausmf jzpfojzifh aqmif;wGif; xHk;pHtwdkif; vrf;avQmufolwdkY BudK;Mum;? BudKMum;
xGufaay:vmMuonf/ zdeyfESpfzuf vnfyif;odkif; ajcAvm avQmufvmaom rdrdudk olwdkYvdkyif
atmufarhMu[efwlonf/ vSnfhrMunfhMu/
e0&wf&dyfoma&SU ta&mufwGifawmh ajcvSrf; wHkYoGm;onf/
odef;rdk;ESifh rdvdIif/
odef;rdk;u tm;upm;0wfpHk tjynfhESifh NydKifbD;uav;wGef;vsuf avQmufvmonf/ rdvdIifu
bavmufpfESifh vHkcsnfay:wGif tm;upm;*smuifuav; xyf0wfNyD; OD;xkyfaqmif;? uif;AwfzdeyfpD;
ab;u avQmufvmonf/
][dwf aumifrav;udk vTwfvdkuf}
vufdI;ESifh aoewfypfovdk csdef vSrf;atmfvdkufawmh kwfw&uf vefYoGm;NyD;rS rdrdudkvSrf;jrifNyD;
&,fMuonf/
]vrf;avQmufxGufvmMuwmuG}
odef;rdk;u rvdktyfbJ ajz&Sif;aeonf/
]b,folu rif;udkrdef;r cdk;vmwmwdkY pGyfpGJaevdkYvJ}
][,f udkvwfaemf? taumifpkwf}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
79
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
80
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
udkvwfqkdaom vli,fwpfOD;onf vlYavmuwGif r&Sdoifhawmhaomol wpfOD;[k ,lqrdonftxd
rdrdudk,fudk rdrd jyif;xefpGm rkef;wD;rdonf/
twaZmjzifh opmrJhcJhrdonf/ vkyfaewkef;uawmh udk,fhudk,fudk taMumif;&if;yJ cdkifvHkae
oa,mifa,mif b0twGuf pDrHudef; trsKd;rsKd;udk rnfuJYodkY pdwful;,Of ajymif;vJ wGufcsufrdonfjzpfap?
rdvdIifudk rdrd\ cspfol ZeD;ae&mu xm; pdwful;,Of MunfhcJhrdonfom/ aemufqHk;awmh a&SUavQmuf&rnfh
b0c&D;udk
rdvdIifrygbJ
ravQmuf0Hhawmhonftxd
ydkifqdkifvdkpdwfu
jyif;xefvmcJhonf/
onfydkifqdkifpdwfaMumifhyif onfvdkopmrJh rdjcif;om/
ao;odrfnHhzsif;aom tworm; wpfOD;[k cspfolESifh oli,fcsif;u rpGyfpGJcJhonfhwdkif olwdkY\
cGifhvTwfrIu rdrdudk ydkrdkacsmufcsm;zG,f&maumif;aom taetxm;odkY wGef;ydkYypfvTifhypfcJhonf/
b0udk a&pkef arQmvdkufawmhrnfhol wpfOD;/ zsif;nHhavvGifhaeol vlwpfOD;[k qHk;jzwfjzpfcJhonf/
udkvwf\ [efyef? udkvwf\ tajymtqdk? trIt&m? udkvwf\ pdkufESifhtBudKuf? udkvwf\ ydkifqdkifvdkrI
rsm;tm;vHk;udk pGefYypf ajymif;vJEdkifatmif BudK;pm;cJhonf/ aemufqHk; wpfcgrS roduRrf;zl;ao;ol wpfOD;ESifh
pwif rdwfqufvQifyif ]armifvwfNidrf;}yg? ]a'gufwmvwfNidrf;}yg ponfjzifh rdrdudk rdwfqufNyD;
&if;ESD;wJhvlawGu udkvwfvdkY ac:ygw,f} [k b,fawmhrS ajymrjyjzpfawmh/
wpfenf;tm;jzifh qdk&vQifrl udkvwfqdkaom twBuD;onfh aq;ausmif;om;wpfOD; csKyfNidrf;
aysmufuG,foGm;NyD; ]armifvwfNidrf;} xdkrS ]a'gufwmvwfNidrf;}ac: rdrd tusKd;ESifh rdrdudk,fudk b,fawmhrS
xnfhrpOf;pm;wwfonfh vl&G,fwpfOD;ay: xGufvmcJhoa,mif&Sdavonf/
]vwfNidrf;}taeESifh rdrdonf bmwpfckudkrS rydkifqdkifjzpfcJh/ rdrdb0 BuD;yGm;wdk;wuf&m
wdk;wufaMumif;wdkYudk bmwpfckrS raqmif&GufjzpfcJh/ odkYaomf vwfNidrf;b0ESifh usifvnfjzpfcJhorQ
jzpf&yftm;vHk;twGuf wpfcgrQvnf; aemifw r&cJhzl;yg/
cufonfu onfyef;ema&m*gaMumifh pdwfoGm;wdkif; udk,frygEdkifcJh/
wu,fawmh onfyef;ema&m*guvnf; ]udkvwf} ay;cJhaom ]vwfNidrf;}twGuf tarGr[kwfygvm;/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
81
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(10)
]q&m q&m}
ta0;BuD;u vdkvdk? teD;uav;u vdkvdk ac: oHwpfcku wdk;vdkuf? us,fvdkuf Mum;ae&onf/
tm;,l rsufvHk;udk zGifhMunfhawmh rdrdezl;ay:rS acR;ap;rsm;udk vufudkify0gESifh okwfay;aeaom a'gufwm
,rif;EG,fudk jrif&onf/
]rEG,f bmvJ? wdkY aumif;ygw,f}
]raumif;bl; q&m? pum; rajymeJYOD;? q&m tckrSowd&wm? 'DrSm q&m acR;ap;awG wtm;
xGufaew,fqdkvdkY uRefawmf vmMunfhwm? q&mh ][wfwf&dwf}200 ausmfaew,f/ ]y&uf&Sm}vnf;
usaew,f? uRefawmf ]trdkifEdk}jzKwfvdkufNyD? tck ]*vl;udkpfh}xdk;aewm? q&mcP rSdef;aeOD;}
olajymrSyif rdrd\ jyif;xef vsifjrefaom ESvHk;oHudk rdrdbmom jyefowdxm;rdonf/ rsufpdydwf
rSdef;vdkufawmhvnf; todpdwfu wpfcsufwpfcsuf rdkufceJ uG,faysmufcsifaejyefonf/
]rjzpfbl;xifw,f rEG,f/ olYudkvnf; &efukefydkYvdkY &rSmr[kwfao;awmh olY&efukeftdrfudkyJ tjref
taMumif;Mum;&rSmyJ/ wpfa,mufa,mufawmh vdkufvmrS jzpfr,fxifw,f}
olemjyKq&mruav;\ wkef,ifaomtoHtNyD;wGifawmh bmrS rMum;&awmh/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
82
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
NydKusyJhygoGm;aom jrpfurf;yg;uav;rsm;
(1)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
83
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
vdIif;wHydk;/
[kwfyg&JU/ [dkrSm 0JuawmhBuD;/ ab;rSm odef;rdk; ,ufuef ,ufuefeJY/ odef;rdk; a&epfaewm/ 'Daumif
wjcm;tm;upm;om vkyfwm/ a&rul;wwfbl;/
]odef;rdk;? odef;rdk;}
wu,fawmh oli,fcsif; a,mufsm;av; wpfodkuf\ wkefvIyf acsmufcsm;pGm atmf[pfoHrsm; qlnHpGm
xGufay:vmojzifh urf;pyfodkY tl,m;zm;,m; ajy;qif;vmcJhjcif; jzpfonf/ a&mufa&mufcsif; a&v,fodkY
vSrf;arQmfMunfhpOfu a&jyifudk aea&mifjyefawmufaeonfudkom jrif&onf/ vludk rjrif&ao;/
]udkvwf? vkyfygOD;? odef;rdk; aysmufoGm;vdkY}
][m 'kuygyJ? tJ'DrSm pkyf0J&Sdw,f? q&mav;wdkYu 'Dae&mrSmrS a&qif;csKd;Muwmudk;}
toufBuD;BuD;
vlBuD;oHaMumifh
vSnfhMunfhvdkufonf/
urf;em;rS
wHigonfBuD;rsm;yg
a&mufvmMujcif; jzpfonf/ aemufqHk;ESpf tydkif;(u) vlxkusef;rma&; uGif;qif;avhvm&if; rdrd? odef;rdk;?
rdvdIifwdkY tygt0if aq;ausmif;om;? aq;ausmif;ol&SpfOD; yifv,f0 jrpfurf;ab; onf&GmodkY
a&mufaeMujcif; jzpfonf/ rdrdu ypnf;rsm; ae&mcsaeqJwGif odef;rdk;wdkYtzGJY a&csKd; qif;oGm;onfudk
trSwfwrJh &SdvdkufrdcJh\/
]uJ BudK; &SmMua[Y? avSeJY xGuf&SmMur,f? awGU&if BudK;omypf? vlrqif;eJY? 0Ju ]uawmhcGuf} BuD;}
wpfa,muf wpfaygufESifh ajymqdkaeMuaom vltkyfBuD;udk wdk;a0SY ausmif;olrsm; a&mufvmMuonf/
olwdkY txJwGifawmh rdvdIif? wqwfqwf wkefaeonf/ bmoHrQ rxGufEdkif/ ausmif;olwpfOD;u ab;rS
az;r wGJxm;&onf/ rdrdudk tm;udk;wBuD; vSrf;Munfhaeonfh pdk&TJaom rsufvHk; wpfpHkudkvnf;
&ifqdkifvdkuf& ao;onf/ [kwfyg&JU/ tif;vsm;uefapmif; toufu,ftzGJYrSm aEG&moDwdkif; rdrd taysmfwrf;
vkyftm;ay;wwfonfudk rdvdIifESifh odef;rdk;om odonf/
]a[Y [dkrSm [dkrSm}
ausmif;om; wpfa,mufu xatmfonf/ vSrf;Munfhawmh rnf;ueJ vl&dyfudkom jrif&onf/ aea&mif
ajymif;jyefrdkY roJuGJvS/ vljzpfzdkYawmh rsm;onf/
]a[Y? a[Y q&mav;? roGm;eJY? 'Du BudK;ypfr,f}
wpfa,muf wpfayguf qlnHpGm wm;aeMuonfh toHrsm;onf aemufwGif &dyfceJ usefaecJhonf/
b,folrS rxm;EdkifcifrSmyif a&xJ ckefcsNyD; jzpfoGm;onf/
vl&dyf jrif&&mae&modkY acgif;axmif Munfh&if;u w&SL;xdk;ul;cwf oGm;onf/ odef;rdk; acgif;a&xJ
jyefrjrKyfcifrSmyif a&muf&Sd oGm;cJhonf/ pkyf0Judkawmh "m;vG,fckwfwGif jrif&onf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
84
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
85
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
86
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
87
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
]bmajymvJ}
]wpfrdom;pkvHk; EdkifiHjcm;rSmwJh? c&D;pOf ygoGm;wmwJh? wpfywfavmuf Mumr,f ajymw,f?
olYtazHk;u vufaxmufTefrSL; a':arxm;&D qdkwmeJY ajym&w,f}
]'kuygyJ? b,fvdk vkyfrvJ}
]tJ'D trsKd;orD;u q&meJYvnf; &if;ESD;yHk&w,f? ajymwmeJY toHawGyg uwkefu,if jzpfvmwmyJ?
EdkifiHjcm;vnf; taMumif;Mum;ay;r,fwJh? olvnf; teD;qHk; av,mOfeJY uav;udk wufvmcJhr,fwJh}
]olvmr,f? [kwfvm;}
][kwfw,f rEG,f}
]olu bmygvdrfh? q&m tJ'Demrnf wpfcgrS rajymjyzl;ygbl;}
]rEG,f&,f? rEG,fq&mu bmrsm; ajymjyzl;vdkYvJ}
]at;av}
ajcoHrsm; w&Syf&SyfESifh a0;oGm;onf/ rdrd owd&aeNyDjzpfaMumif; vSrf;atmf ajymjycsifaomfvnf;
xdkrQawmh tm;u r&Sd/
ar&D vdkufvmrnf qdkygvm;/
rSefygonf/ ar&DU taMumif;udk rdrd b,folYudkrS ajymrjyjzpf/ ajymjyvdkY aumif;aom
taMumif;t&mrsm;vnf; r[kwfyg/ wu,fawmh ar&DESifh rdrdonf rdrd tvkyfoif q&m0ef b0wGif
jyefvnfqHkawGU &if;ESD;cGifh &cJhonf/
wcsdefu ar&Dudk odef;rdk;\ cspfoltjzpf txif vGJcJhzl;ojzifh EIwfquf&rSm r0Hhr&J jzpfaeaom rdrdudk
ar&Duawmh &if;ESD;yGifhvif;pGm EIwfqufcJhavonf/
]orD; 'g tefu,fhom; vwfNidrf;wJh? tvkyfoif q&m0efqdkawmh a'gufwm vwfNidrf;aygh}
ar&Dudk tvkyf&atmif ulnDay;aom azazhudk ar&DU azaz olYoli,fcsif;u tdrfwGif npmpm;
zdwfonfudk vdkufoGm;&if;u qHk&jcif; jzpfavonf/
ar&Du rsufvHk;uav; ydwfatmif &,fonf/
]tefu,fu rdwfqufae? tefu,fhom;u 'DtdrfrSm c&prwfawmif vmpm;NyD;NyD tefu,f&JU}
]a[ aumif;a&m}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
88
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
onfodkYESifhyif &if;ESD;cJhMuonf/
&if;ESD;NyD; wpfESpfcefY tMumwGifawmh ESpfzufrdbrsm;u rdrdwdkYESpfOD;udk vufxyfay;csifaMumif;
ajymvmMuawmhavonf/
tvGefcsrf;omaom ar&D\ rdbrsm; trnfESifh &mxl;*kPfodef BuD;rm;aom rdrd rdbrsm;\ trnfonf
zdwfpmay:wGif tvGef wifhw,fpGm wGJzufrdMurnfrSm rSefaomfvnf; rdvdIif\ trnfudk ESvHk;om;ay:wGif
aoG;aygufaygufusatmif xGif;xkrdxm;aom rdrdu tjcm;rdef;uav;wpfOD;ESifh vufquf&ef b,fvdkrS
pdwful;Munfh r&cJhyg/
ar&Dbufuvnf; rdrdtay:wGif MunfjzL[ef &SdaeNyD; 0wfpm;qif,ifyHk acwfqef[ef &dSaomfvnf;
pum;ajymMunfhonfESifh awG;ac: qifjcifwHkw&m; eufIdif; xufjrufvSaom rdef;uav; wpfOD;rSef;
&dyfrdcJhonfjzpfav&m? aiGrruf? *kPfrrufwwfaom rdbrsm;\ rdef;uav;udk onfavmuf vdkvm;&jcif;
taMumif;&if;udkvnf; &dyfrd&jyefavonf/
&,fp&maumif;onfu onfvdk udprsKd;twGuf wdkifyif&rnfh tcspfqHk; oli,fcsif;onf wpfcsdefu
ar&D\ cspfoltjzpf txifvGJcHcJh&NyD; ,cktcsdefwGif rdrd wu,f cspfjrwfEdk;&ygaom rdef;uav;\ b0
vufwGJazmfavmif; odef;rdk; jzpfaeavonf/
rwwfEdkif/ odef;rdk;ESifhyif wdkifyif&ayrnf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
89
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
odef;rdk;u e,fpyf wpfae&modkY wm0efus xGufcGgcgeD;qJqJ tcsdef? rdrdu {&m0wDwdkif;? jrefatmifNrdKUodkY
vufaxmuf q&m0eftjzpf cefYxm;cH& xGufcGgcgeD;qJqJ tcsdefwGif oli,fcsif; ESpfa,muf Munfhjrifwdkif
qdyfurf; aAmwHwm;wGif &efukefjrpf\ ae0ifcsdefudk ai;&if; pum;ajymMuonf/
]ig wpfvavmuf Mum&if wpfacguf jyefvmr,f? jrefatmifudk wef;vmcJhr,f? rif; rdvdIifudk
enf;enf; apmifha&Smufxm;ay;yguGm}
]'g ]rSm}aer,fhudp r[kwfbl; odef;rdk;}
odef;rdk;u &,fusJusJESifh ]at;yguGm} [k qdkonf/ rdvdIifu aqGrsKd;rsm;&Sd&m jrefatmifwGif
or0g,raq;cef; q&m0efvkyfonf/ vufaxmuf q&m0ef 0ifcGifhpmar;yGJ ratmifjrifao;/
xdknaeu odef;rdk;udk arxm;&DtaMumif; ajymjyjzpfonf/ odef;rdk;u tHhMo[efjyayr,fh rwkefvIyfcJh/
]igxifwmawmh rif; wpfa,mufa,mufudk OD;aESmufeJY a&G;cs,fr,fqdk&if ar&Davmuf oifhawmfwJh
rdef;uav; awGUzdkY awmfawmfcufr,f udkvwf? igajymwm ar&D csrf;omvdkY ajymaewm r[kwfbl;?
olYtawG;tac:eJY olYmPf&nf xufjrufrIaMumifh ajymaewm}
]tJoavmuf av;pm;ae&ifvnf; tpuwnf;u rif;BudKufvdkuf NyD;a&m}
pdwfwdkwdkESifh bkrIwfawmh odef;rdk;u &,f ycHk;zufonf/
]oli,fcsif;&,f? rif; vdIifhudk b,favmuf cspfw,fqdkwm igem;vnfygw,f? tJ'Dtwdkif; iguvnf;
cHpm;cJh&wm? vdIifhtjyif wjcm;wpfa,muf b,ftcsdef b,fcspfEdkifrSmwJhvJ? tcku vdIifu ighudk
a&G;cs,fcJhw,f? uHMurmu ar&DUudk rif;twGuf a&G;cs,fay;cJhw,f? ig rif;twGuf wu,fhudk
apwemoufoufeJY ajymwm? rif;udk iga&m vdIifa&m odyfcspfMuw,f? rif; 'DpdwfeJYvnf; wpfoufvHk;
rcHpm;apcsifbl;? 'DudpawG arhNyD; wpfa,mufa,mufudk a&G;vdkufawmhr,f pdwful;&if ar&D[m
toifhawmfqHk;yJ oli,fcsif;}
wpfa,muf &ifwGif; wpfa,muf jrifEdkifpGrf;&Sdolrsm;yDyD odef;rdk;u yGifhvif;pGm ajymavawmhonf/
oufjyif;om cs wdk;wdk;av; jyefar;onf/
]rif;wdkYu b,fawmhvJ}
odef;rdk; rsufarSmifMuKwfonf/
]bmvdkYvJ[? tquftpyfr&Sd}
]igajymvdkY rif; pdwfqdk;&if ighom qGJxdk;vdkuf? rif; yGifhvif;rSawmh igvnf; yGifhyGifhvif;vif;yJ
ajymcsifw,f? rdvdIifxuf t&if ig b,fawmhrS tdrfaxmifjyKzdkY pdwful;vdkY r&bl;? rdvdIif ighudk cspfcspf
rcspfcspf? igu ighudk,fig rdvdIifudk cspfaewJhvlvdkY owfrSwfxm;NyD;rSawmh rdvdIif a,mufsm;,lNyD;rSyJ ig
tdrfaxmifjyKzdkY pOf;pm;csifw,f? EdkYrdkYqdk&if ig? ighESvHk;om;udk igjyef rxDrJhjrif vkyfrdovdkBuD; jzpfvdrfhr,f}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
90
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
x&yfonf/
&efukefjrpfa&jyifudk
ai;Munfhaeonf/
NyD;rS
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
91
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
92
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
93
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
rdvdIif {nfhcef;xJwGif wpfa,mufrsufESm wpfa,muf Munfh Muufaoao &yfaerdMuonf/ rdvdIifu
pum;wpfcGef;rS ajymrxGufEdkif&Sm/ &if0wGif pum;tm;vHk;wdkY wpfqdkYaeav[ef/
ESpfodrfh &Edkifaumif;aom pum;vHk;wdkYudk rdrdvnf; pOf;pm;r&/
aemufqHk;awmh wqwfqwf wkef,ifaeaom rdvdIif\ teD;odkY jznf;nif;pGm uyfoGm;rdonf/
MuifempGm ayGUzuf tm;ay;csifpdwfu &ifxJwGif jynfhESufaomfvnf; rMumao;rDurS uG,fvGefoGm;aom
tcspfqHk; oli,fcsif;\ cspfol ZeD;avmif; [lonfh owfrSwfcsufu wpfzufowf cspfaeqJ cspfolqdkonfh
owfrSwfcsufxuf BuD;rm;aejyefonf/
nmbuf ycHk;uav;udkom nmvufjzifh zGzGuav; qkyfudkifay;rdonf/ xdk vufzsHay:odkY
rsufESmtyf rdvdIif idkavonf/ idkcsifoavmuf idkygap[kom wdwfqdwfpGm &yf cGifhjyKxm;vdkufonf/
tidk pJawmhrS vufudkify0guav;wpfxnf xkwfay;vdkufonf/
rsuf&nfpwdkY woGifoGif pD;qif;aeao;aomfvnf; dIufoHwdkY Nidrfoufp jyKvmprSmyif rdvdIifu
wpfzufodkY vTJMunfhae&if;u wdk;wdk;uav; ar;onf/
]bmrSmoGm;ao;w,fwJhvJ [if? udkvwf}
]bmrS rSmvdkufEdkif[ef rwlygbl;[m? nudk owdvpf? reufapmapm qHk;wmyJwJh}
]vG,fvdkufwm[m}
rdvdIifu acgif;uav; rodrom cgonf/
]'Davmuf tzdk;wefwJh touf wpfacsmif; 'Davmuf tzdk;wefwJh vli,fwpfa,muf jzpfvmatmif
ESpfaygif;rsm;pGm kef;uef ysKd;axmifcJh&wm uHMurm&JU rsufawmifwpfcsuf cwfpmyJ &Sdw,faemf}
bmjyefajym&rSef; rod olYudkyif wdwfqdwfpGm ai;Munfhaerdonf/
vdIifu quf &yfraeEdkifpGrf; r&Sdawmh[ef csmceJ vSnfh aemufaz;cef;odkY 0ifoGm;onf/
oGm;idkayvdrfhOD;rnf/ 0atmif idkygap[laom todjzifh eD;&m ukvm;xdkifodkY ajcypfvufypf0ifxdkifrdonf/
eH&Hay:rS wdkifuyfem&DBuD;\ wcsufcsuf jrnfoHu wdwfqdwfaomtcef;udk BuD;pdk;aeavonf/
aMomf r&PzGm; ESpfcg&SdNyD aorvdkY[k aemufajymifvdkufrdaom odef;rdk;onf oHk;cgajrmufwGifawmh
jyefrvmEdkifawmh&Smygvm;/
]udkvwf eifbmpm;cJhvJ? ig wpfckck vkyfvdkufr,fav}
rsuf&nfpwdkYudk pifatmif okwfNyD; jzpfaomfvnf; eD&JrdkYtpfaom rsufvHk;wdkYjzifh twGif;cef;
wHcg;0wGif &yfaeol rdvdIifu toHtuftufuav;jzifh ar;aejcif; jzpfonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
94
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
,lusHK;r&
oem;MuifempGm
]&w,f? ighudk pdwfryleJY? wpfvavmufawmh 'DvdkyJ owd&wdkif; idkae&OD;rSm? eif 'Davmuf c&D;a0;BuD;
um;pD;vm&wm? wpfckck pm;ygvm;}
]rdvdIif}
rxifrSwfbJ rdrdtoH us,foGm;onf/ kwfw&uf tvefYwMum; rdvdIifyg;pyf ta[mif;om;
jzpfoGm;onf/
]bmvJ [if udkvwf}
]odef;rdk; ighudk rSmoGm;w,f}
rdvdIif rsufESmuav; pdwfIyfaxG;[ef ay:vmonf/
]bmvJ[? eif olYtoufudkrS rrDvdkufwm? bmudkvJ}
ajym&cufaom pum;twGuf oufjyif;cs&jyefonf/
]eifwdkY a&SUv vufxyfMur,f qdkwmudka&m?bmaMumifh csufcsif; pDpOfvdkuf&ovJqdkwmudka&maygh}
rdvdIifrsufESmuav; azG;ceJ aoG;qkwfoGm;onf/
EIwfcrf;tpHku wpfpHkwpfckudk xpfxpfaighaigh &Sif;jy&efjyifaeMuonf/
bmoHrSawmh xGufrvmEdkif&Sm/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
95
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
{&m0wD jrpfa&jyifonf 0ifvkqJqJ aea&mifjcnfatmufwGif wzswfzswfcg vufae\/ jrpfurf;yg;,Hudk
NydKrusap&eftwGuf umqD;zdkY wifxm;aom ausmufom;jyif eH&HBuD;\ xdyfzsm;&Sd jrufcif;jyifay:wGif
pufbD;uav; a'gufaxmuf ESpfa,mufom; xdkifrdMuonf/
ausmufavSum;xpfBuD;ESifh a0;vHaom ae&muav;jzpf ae&mwGif oabFmwdkYruyf/ xdkYaMumifh
vlolvnf; rIyfaxG;/ [dkta0;qDwGif ukefwifukefcs jyKvkyfaeMuaom armfawmfrsm;udk ai;armMunfh&if;u
wdk;wdk;uav; ar;vdkufonf/
]bmjzpfvdkY rjzpfEdkifwmvJ rdvdIif}
rdvdIifujznf;nif;pGm acgif;cgonf/
]uHMurmu ighwpfa,mufwnf;udk &ufpufoGm;wmygudkvwf&,f? eifu rMumcif ar&DeJY vufxyfNyD;
eifhb0uav; eif wifhwifhw,fw,f jzpfatmif wnfaqmufawmhr,fhqJqJ? acgif;0ifvQdKNyD; tepfrGef;
rcHprf;ygeJY? NyD;awmhvnf; ig vufxyfjzpfcJh&ifvnf; tJ'g tcspftwGufyJ jzpf&r,fvdkY wpfoufvHk;
tcdkiftrm qHk;jzwfxm;wm eif pdwfrqdk;eJYaemf}
aqG;jrnfhpGm jyHK;rdonf/
]pdwfrqdk;ygbl;[m? eif ighudk rcspfbl;qdkwm ig tckrSod&wmrS r[kwfwm? NyD;awmh eifodyfcspfwJh
odef;rdk;&JU &ifaoG;udk ighudk taz rac:apcsifwmvnf; obm0 usygw,f}
ajymvufp pum;udk &yf ausmufurf;yg;,HBuD;udk vufdI;xdk;jyvdkufonf/
][dkrSmMunfhprf; rdvdIif]
rdvdIifu aMumiftrf;trf;ESifh vSrf;Munfhonf/
]wdkYb0awGu t&G,fuav;vnf; a&mufvma&m? aysmfp&muav;awGu enf;enf; vmvdkufwm? [dk
jrpfa&wdkufpm;vdkYyJhyJh ygoGm;wJh ajrom;urf;yg;jyifvdkygyJ[m? igvnf; b0rSm tqifb,favmufyJ ajyajy
aysmfae tm;&aewmrsKd;awmhvnf; rjzpfEdkifawmhbl;[? 'gayrJh eifhb0rSm urf;yg;NydKovdk
jzpf&r,fhta&;rsKd;rSm tck jrifae&wJh ausmufurf;yg;,HBuD;vdk 0ifNyD; umuG,fay;vdkufEdkifwJh tcGifhta&;rsKd;
wpfoufrSm wpfcgawmh &zl;csifw,f[m? tJ'D tcGifhta&;om &cJhr,fqdk&if aemif ighb0rSm bmaysmfp&mrS
jzpfrvmcJh&ifawmif ig eifhtwGuf 'Dvdk vkyfay;vdkuf&zl;w,f qdkwmudk wpdrfhpdrfh jyefawG;NyD; ig
aowJhtxd MunfEl;oGm;csifw,f}
EIwfcrf;vSvSuav;wdkY wpfpHkwpfckudk txpf txpf ajym&ef BudK;pm;vmMujyefonf/
]aeOD; rdvdIif? eifrajymeJYOD;? igqufajymr,f? igeJY q&mr,fvuGefu wpfzuf? [dktkyfpkuwpfzuf
jyemawG wufMuwm eifodw,f r[kwfvm;}
toHwdwf acgif;ndwfjyNyD;rS ]ig wm;om;yJ} [k wdk;wdk;ajymonf/tom&,f ....
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
96
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
97
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
BudK;Mum0dnmOf
(1)
]uRefawmf a'gufwmvwfNidrf;ESifh uRefr a'gufwmoG,fpkvdIifwdkYonf tdrfaxmifr&Sd vlysKd?tysKdrsm;
jzpfMujcif;udk toD;oD; 0efcH ajymqdkMuNyD;aemuf wpfOD;udk wpfOD; jrwfEdk;pHkrufonfh tm;avsmfpGm}
rdrd cspfaomolESifh wpfoufvHk; onfodkY &Gwfqdk Edkifvdrfhrnf[k rarQmfvifhxm;cJh&mu wpfckaom
we*FaEGaeYwGif jrefatmifNrdKUe,f w&m;Hk; onfodkY oHNydKif &GwfqdkcJhMu&zl;aMumif;udkvnf; jyefajymif;
owd&rdae\/
MunfEl;p&m tajctaersKd; r[kwfonfudk odpdwfu odaevsufESifh tvdkufrodwwfaom &ifu
wdwfwcdk; xckefjzpfonfudkvnf; trSwf&rdao;onf/
]udkvwfNidrf;? cifAsm; awmfawmf qdk;wJhvlAsm? uRefawmf 'Davmuf cifAsm;eJY wGJaewmawmif cifAsm;
vQdKxm;w,f? 'Daumifrav; ajymif;vmuwnf;u tJ'g uRefawmfh &nfpm;AsvdkY ajymxnfhvdkuf NyD;a&m}
q&m r,fvuGefu yGifhvif;pGm usDp,fonf/ rdvdIif rsufESmuav; rodrom ysufoGm;ojzifh
olYvufuav;udk vSrf;qkyfudkif cyfzGzGuav; Spfay;vdkuf&onf/
xdkYaeYu rdvdIif? olYararESifh rdrdwdkY oHk;OD;ae&ef iSm;xm;aom tdrfuav;ay: twufwGif pwwf?
aemufwwfaom q&marmfvuGefwdkY\ a&TBudK;udk cJzdk;jzifh z,f&Sm;cJh&ao;onf/ vlr&dyfrdap&ef
r*Fvmtcrf;tem; tuste jyifqifxm;ayrJh xdktcef;wGif rdvdIifESifholY ararom tdyfcJhNyD; rdrduawmh
rdvdIiftartcef;[k trsm;odaom tcef;wGif oHk;&ufaecYJonf/ NyD;awmh csif;awmifodkY ajymif;jzpfcJhonf/
arxm;&Dudkawmh BudKwif aqG;aEG;cJh&onf/ rdrd ajymorQudk ESpfem&DcefY wpfcGef;rS jyefrajymbJ
em;axmifaeaom arxm;&D rsufESmuav;u ai;ai;idkifidkif&,fyg/ NyD;awmhrS ....
]q&m EdkifiHjcm;u tazeJY tarudk 'gawG ajymjy raeeJYawmhav? q&mwdkYvnf; uav;arG;NyD;&if
jyefuGmMuOD;rSmqdkawmh jrefatmifu vlawGyJ todcHNyD; usdwfvkyfvdkufygvm;}
]uRefawmfwdkY 'DoDwif;uRwf vufxyfr,fvdkY olwdkYu odxm;wm usawmha&m}
ar&Du cyfajcmufajcmuf &,fonf/
]'gu uRefrbufu wpfzufowf pDpOfvdkY &ygw,f? uRefrtdrfu uRefr wpfcGef;yJ? EdkifiHjcm;uvnf;
oGm;p&m &Sdao;vdkY? jyefrvmrcsif; tdrfaxmifa&;udk rpOf;pm;csifao;vdkYayghav}
tm;empGmjzifh aus;Zl;wifrdonf/
]apYpyfwmawmh zsufaMumif; q&mhrdbawGudk uRefrrdbawG vSrf;ajymcdkif;vdkufr,faemf}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
98
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
99
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
]udkvwfa&? udkvwf}
bk&m;a&/ odef;rdk; toHygvm;/ 'g rjzpfEdkifbl;xifw,f/
rsufvHk;ESpfzufudk twif; tm;,lzGifhMunfhawmh tarSmifwdkuf rnf;rnf;udkom jrif&onf/ tm;aeaom
vufwpfzufESifh rsufvHk;udk xyfyGwfMunfhrdonf/
yxrawmh 0dk;wdk;0g;wm;/ ysysaom tvif;a&mif atmufwGif wjznf;jznf; vlvHk;uGJvmonf/ odef;rdk;
rdrdckwifwGif wifykvTJ xdkifaeygvm;/
]odef;rdk;? oli,fcsif;? rif; aoNyDqdk}
odef;rdk;u toHrxGufatmif &,fonf/
]aow,f &Sifw,f qdkwmeH&H yg;yg;uav;yguGm? r&PzGm;? rif;vnf; aorif;udk tBudrfBudrf
&ifqdkifcJhwmyJ? r&dyfrdao;bl;vm;}
pdwfIyfpGmjzifh acgif;cgjyrdonf/
]tck ig aooGm;wmrsm;vm;}
]rif; ayyHk awyHkeJY aooifhwm MumNyD oli,fcsif;? rif;u rif;udk,frif; rapmifha&Smufayr,fh
wcsKdUvlawG uHaumif;aeao;vdkY rif; raowm}
]b,folawGvJ}
]rif;vlemawGav? NyD;awmh}
odef;rdk; rsufESm dI;oGm;onf/
]vdIifav? ig xifwmawmh vdIif uHaumif;aeao;vdkY}
onfwpfcgawmh rdrd &,frdonf/
]vdIifeJY ig bmqdkifvdkYvJuGm? vdIifhudkig? rif;wdkY&ifaoG;uav; ysufusNyD;NyD;csif;yJ uGm&Sif;pmcsKyf
vufrSwfxdk;ay;cJhwmyJ}
udk,f0efysufuspOfu vdIif &efukefwGif a&mufaeonf/ owif;Mum;&aom rdrdu vdIif aq;Hkqif;NyD;
tdrfjyefa&mufNyD;rS vdkufvmEdkifcJhonf/ vdIif &ufaygif;rsm;pGm ikdcJhao;onf[k vdIifhararu ajymjyonf/
odef;rdk;&ifaoG;rdkY vdIif ESajrmwornfrSm trSefyif/ onfuav;twGuf rdrdudk,fwdkifvnf;
wnfaqmufvkqJqJ b0wpfckESifh &if;ESD;vdkuf&ayr,fh rdrdb0udkawmh rdrd trSwfw&odyfr&SdvS/ odef;rdk;ESifh
vdIiftwGufom pdwfraumif;jzpfrdonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
100
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
101
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
]tefwD udk,fwdkif vmBudKwmudk;? em;a&maygh tefwD&,f? uRefawmfvmaeusyJ[m}
vdIifhararu at;csrf;pGm jyHK;onf/
]tefwD BudKcsifvdkY vmBudKwmaygh om;&,f? tefwDvnf; aeaumif;ygw,f}
]vdIifa&m aeaumif;&JUvm; tefwD}
]aumif;w,f om;? [dkrSmav}
vrf;rD;wdkifrS tvif;a&mif roJruGJatmufwGifyif jzL0if;oG,fvsaom oPmefudk ,ckrSyif
owdxm;rdonf/ vdIifu ycHk;av;usKHU vufydkuf&if;u tjyHK;jzifh csOf;uyfvmonf/ aysmfwwfaom NrdKUe,f
or0g,rvlBuD;u us,favmifaom toH0gBuD;jzifh vSrf;ponf/
]q&mES,fhAsm a':oG,fpkvdIifu q&mvmr,fqdkNyD; arQmfaewm ckavmufqdk a&wif oHk;cgcsKd;NyD;NyD?
rjrifbl;qdkawmh tif; q&mawmh cg;ukef;NyD}
rdrdvufqGJtdwfudk qGJay;xm;aom or0g,r pma&;vli,fuav;u ]bmvJ tpfudkBuD;&?cg;u
bmvdkY ukef;&rSmvJ} [k 0ifar;onf/
]aMomf AdkufvdrfqGJ&if cg;u ukef;rayghuGm? rif;uvJ}
tm;vHk; &,fMuawmh vdIifvnf; &Suf&,f&if;u acgif;udkiHkonf/ ykcHk;xyfusKHUonf/
]csrf;aewmvm;[if}
]'Davmufat;r,f rxifrdvdkY taEG;xnf ,lrvmrdbl;}
]q&m OD;vwfNidrf;? jznf;jznf;om vdkufcJhAsKdU? uRefawmfwdkY um;ay:uapmifhr,f}
or0g,rvlBuD;u &,farm aemufajymif&if; vdIifhararESifh pma&;uav;udkyg ac:NyD; *spfum;av;
&yfxm;&modkY avQmufoGm;ESifh aeMuonf/
ycHk;xufrS om;a&tdwfBuD;udk blwmMurf;jyifay:odkY cs 'l;auG;xdkifNyD; Zpfudk zGifhvdkufonf/
tay:qHk;wGif tqifoifh wifxm;aom odk;arG;qG,fwmuav;udk xkwfvdkufonf/
]tawmfyJ? 'g vdIifhtwGufav}
vdIifu a`E&&uav; jyHK;&if;u jyefar;onf/
]odyfvSwmyJ awmfawmf ay;cYJ&rSmaygh}
]udkvwfu qif;&Jom;yJ? odyf ay;&&if b,f0,fEdkifrSmvJ? wpfcgwnf; 0wfvdkufav}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
102
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
103
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
]vdIifu ighudk oli,fcsif;vdkyJ cspfcJhwmvdkYyJ tjrJ ,lqxm;cJhwmuG}
odef;rdk; acgif;cgonf/
]oli,fcsif;vdk tcspfwdkY? 1500 wdkY? tpuwnf;u rif; em;aum em;vnfcJhvdkYvm;uGm? rSwfxm;
wG,fwmwmuG? wG,fwmwm? tjrJ jrifaecsifwm? tjrJ twl&Sdaecsifwm? aumif;wmav;awGyJ jzpfatmif
az;ray;aecsifwm? tJ'gawG[m bmpnf;rS r&Sdbl;? igvnf; vdIifhudk oli,fcsif;vdkyJ cspfcJhwmvdkY
udk,fhudk,fudk xifcJhwm? tJ'D pdwfuav; &ifhvmawmh cspfoljzpfcsifvmcJhwm? vdIifvnf; ightay:rSm
tJovdkyJ jzpfcJhw,f xifwmyJ? at;? rif;tay:rSmvnf; twdkif;twm wpfckxdawmh &SdcJhrSmyJ}
pdwfIyfpGmjzifh acgif;cgjyonf/
]vlESpfa,mufpvHk;udk cspfzdkY jzpfEdkifyghrvm;uG}
odef;rdk;u ae&mrS xonf/
]ynwfawGyguGm? tcspfqdkwmrsm; rif;u bmBuD;rSwfaevdkYvJ? ynwf cHpm;csuf oufoufyJ? pdwfu
vufawGUb0eJY vdkufavsmnDaxGatmif xdef;uGyfNyD; oHk;xm;vdkYom vSvSyy &Sdaewmyg? bmyJjzpfjzpf
ckcsdefrSmawmh rif; olYab;uae wpfcsdefvHk; cGmxGufaewm vdIif odyf pdwfqif;&J&SmrSmyJ]
]rif; ajymovdkawmh ighudk t&dyft>rufawmif rjyygbl;uGm}
]jyrvm;uG? olYbufrSm tm;enf;csufeJY tm;i,fae&wm? rif;bufrSmvnf; arxm;&Dvnf; bmrS
rqdkifawmhbl;}
odef;rdk;u &,fonf/
]olwdkY rdef;rcsif;u ydk&drfrdrSmayghuGm? arxm;&Dvnf; rif;udk cspfaewkef;yJ qdkwm}
]vmjyefNyD}
odef;rdk;u &,fonf/
]ol&Jaumif;udk rcspfwJhvl r&Sdbl;wJh? rif;udk q&m0ef ol&Jaumif;vdkY jrifwJhvlawG trsm;BuD;
&SdrSmayghuGm? at; reufjzef arxm;&D vm&ifom ar;Munfh? vdIifhudk rif; aeraumif;wm ajymjycJh&JUvm;vdkY?
rajymjycJhbl;qdk&if ol rif;udk cspfaewkef;yJ? aocsmNyD}
]ajymjycJh&ifa&m}
]ajymjycJh&ifvnf; olrif;udk rcspfbl;vdkYawmh wGufvdkYr&bl;? 'gayrJh ig wpfckawmh aocsmw,f}
]bmvJ}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
104
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
105
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
zswfceJ tdrfrufu vefYEdk;vmonf/
tdyf&mEdk;vm&wmESifh rwl/ acgif;wpfckvHk; Munfvifaeonf/ tdyfcsifpdwf idkufrsnf;pdwf pdk;pOf;rQ r&Sd/
ywf0ef;usifwGifawmh tarSmifxku BuD;pdk;aeonf/ tjyifbufu rdk;BuD;avBuD; &Gmcsaeojzifh vQyfpD;
wpfcsuf wpfcsufvufvQifom tcef;xJwGif vif;ceJ wpfcsuf wpfcsufjzpfoGm;onf/
bm odef;rdk;rSvnf; r&Sd/
aMomf igpdwfa&m vlyg odyfyifyef;aeNyD xifw,f/
ESpfESpfjcdKufjcdKuf tdyfaysmfoGm;rdom acgif;u Munfvifaejcif; jzpfrnf/ wpfoufvHk;u awG;cJhaom
tawG;? cHpm;cJh&orQaom cHpm;csuf tm;vHk;wdkYudk tdyfrufxJodkY xnfh rufypfvdkufjcif;ygay/ odef;rdk;u
tqpf 0ifygvdkuf&ao;onf/
wpfa,mufwnf; &SufjyHK;jyHK;rdjyefonf/
vdIifuvnf; udk,fhudk cspfaeowJhav/ awmfawmf jzpfcsifwJhbuf vdkufNyD; rwfwwfwJhtdyfruf/
aemufwpfacguf jyeftdyfypfvdkufzdkYawmif aumif;ao;&JU/ odkYaomf acgif;u odyfMunfvifaeacsNyD/
&ifuvnf; rodrom usyfcsifovdkdvdk/
armhMunfhawmh trdkifEdkzdkifvif; xnfhxm;onfh taMumaq;ykvif;u ydkufxJtxd t&nfcef;aeNyD;
&yfwefYaeaMumif; awGU&onf/
jzKwfvdkufNyD; aq;yJ &SL&aumif;rvm;/ wpfykvif;yJ xyfazsmfcdkif;&aumif;rvm;/
aemufqHk;awmh &SLvnf;&SL? taMumaq;vnf; qufrnf[k qHk;jzwfonf/
ckwifab;odkY ,lxm;aom cgwdkif; pm;yGJay: wifaeus vlac: acgif;avmif;uav;udk ESdyfvdkufonf/
ajcoH wcRwfcRwf Mum;&NyD;aemufwGif tcef;rD; zswfceJ vif;oGm;onf/ aq;Hk tvkyform;uav;
0ifvmonf/
]nDav; q&mr &dSvm;uG}
]q&mr arG;cef;xJrSm q&m? naeu arG;vlem rarG;EdkifvdkYwJh}
q&m0efpdwfudk aoewfarmif;uGif; Spfcsvdkufovdk cHpm;&\/
]a[ awmfawmf MumaeNyDvm;}
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
106
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
107
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
108
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(7)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
109
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(8)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
110
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(9)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
111
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
BudK;MumawmifyHcwfoH
(1)
csif;trsKd;om;av; wG,fcefYcdkifu vufxJu vufywfem&Dudk iHkYMunfhvdkufonf/ t&SdefaooGm;NyD;
jzpfaomfvnf; av,mOf yefumwdkYu cgaeMuqJ/ wjznf;jznf; aES;auG;vmNyD; aemufqHk;rS
&yfwefYoGm;onf/
awmfygao;&JU/ nu rdk;rkefwdkif; 'Dreuf pJoGm;vdkY/ EdkYrdkYqdk&if 'DaeY av,mOf qif;EdkifrSmawmif
r[kwfbl;[k awG;rdonf/
av,mOfuGif;rS tvkyform;rsm;u wGef;avSum;uav;udk wyfqifay;vdkufonf/ av,mOfay:rS
wzGJzGJ qif;vmonfh c&D;onfrsm;xJodkY wG,fcdkifcefY tuJcwfvdkufonf/
qHyif&Snf&SnfESifh cyfoG,foG,f kyf&nf acsmarmvSyaom rdef;rysKdwpfOD; cyfoGufoGuf
qif;vmonfudk jrifvdkufonf/ q&m a'gufwmvwfNidrf;ESifhtwl &efukefrS vmpOfu avqdyfvdkufydkYaom
tpfrayyJ? vGJp&m r&Sdawmh/
tem;odkY ajcvSrf;usJrsm;jzifh avQmufoGm;vdkufonf/
]tpfr vm? vm 'Dbufudk uRefawmfhudk rSwfrdygw,faemf}
rdef;rysKdu oJhoJhrQ jyHK;jyonf/
][kwfuJY? q&m vTwfvdkufwmvm;}
][kwfuJY uRefawmf*spfum; ,lvmygw,f}
]q&ma&m oufom&JUvm;}
pdk;&drfaom rsufESmuav;jzifh tavmwBuD; ar;aeonf/
]raeY reufydkif;uawmh uRefawmf a&mufcJhao;w,f? taMumaq;awmh oGif;xm;&wkef;yJ? xawmh
xdkifaeygNyD? qefjyKwfvnf; aomufEdkifw,f? naeydkif;awmh uRefawmfu av,mOfuGif;BudKzdkY 'DrSm
vmtdyfvdkufawmh rod&ao;bl;ayghav? nuawmh rkefwdkif; awmfawmfat;awmh q&m jyefusyfae&if
'kuyJvdkYawmif awG;rdao;w,f}
]aq;HkyJ wef;oGm;Mu&atmif}
]&ygw,f tpfr? <uyg cifAsm}
um;qDodkY tdwfrsm; o,f avQmufcJhMuonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
112
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(2)
][if}
]bmjzpfvdkYvJ [if}
wG,fcefYcdkif\ tmar!dwfoHaMumifh rdef;rysKdu vSnfhar;onf/
]aq;Hk 0if;wHcg;av? a[mif;avmif;BuD; zGifhxm;w,f? tapmifhvnf; r&Sdbl;? cgwdkif; 'Dtcsdef 'DvdkrS
rxm;wm}
wG,fcefYcdkifu wD;wdk;a&&Gwf um;udk aq;Hkum;uav; ab;odkY uyf &yfvdkufonf/
rdef;rysKduvnf; um;ay:rS oGufoGuf vdkufqif;vdkufonf/ av;aom tdwfudk um;ay:wGifyif xm;cJhNyD;
aq;Hk taqmufttHk t0if0odkY oGufoGuf avQmufcJhMuonf/
a&SU0ifayguf wHcg;udk a[mif;avmif; zGiYfxm;onf/ tapmiYfr&Sd/ jyifyvlemXmeudk jzwfawmh
aomhcwfydwfxm;aom vlemprf;oyfcef;udk tHhtm;oifhpGm awGU&jyefonf/ r[kwfygbl;/ 'Dtcsdef a'gufwm
,rif;EG,f jyifyvlem MunfhaeusyJ[m/ bmvdkYrzGifhxm;ygvdrfh/ a'gufwm ,rif;EG,f b,fa&mufaevdkYvJ/
wG,fcefYcdkif pdwfxJwGif xifhceJ jzpfoGm;onf/
rnfonfhae&mwGif rnfrQ ta&;BuD;aom jyem ay:aygufaeygoenf;/ r[kwfEdkifygbl;av[k
pdwfudk ajzodrfhNyD;rdef;rysKdbufodkY wpfcsuf vSnfhMunfhrdonf/
atmufEIwfcrf; twGif;om;udk oGm;jzifh rodrom udkufxm;onfudk awGU&\/
wdwfqdwfpGmyif rdef;rysKdudk ausmfjzwf wm0efcef;bufodkY avQmufvmcJhonf/ ajcoHwdk;wdk;
ygvmojzifh rdef;rysKdvnf; aemufu vdkufvmaMumif; &dyfrdvdkufonf/
wm0efcef;wHcg; yGifhaeonf/
txJwGifawmh b,folrS r&Sd/ q&mrawGvnf; r&Sd/ tvkyform;vnf; r&Sd/ jznf;jznf;
vnfywfaeaom pm;yGJwif yefumwpfvHk;\ wtDtD jrnfoHu olwdkYESpfa,mufudk qD;BudKaeaom
wpfckwnf;aomt&m/
wkefvIyf acsmufcsm;pdwfudk onf;rcHEdkifavmufatmif
rdef;rysKdbufodkY vSnfh ajymvdkufonf/
cHpm;vm&onf/
tm;wif;
jyHK;NyD;
113
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
xl;qef;aom
trlt&mrsm;udk
wG,fcefYcdkif
wpfa,muf
vlemaqmifudk
ausmfNyD;aemuf
a'gufwmvwfNidrf;?
NrdKUe,fq&m0eftqifh(2)
[laom
tcef;uav;a&SUodkY a&muf&SdvmMuonf/ qdkif;bkwfatmufrS wHcg;ESpf&Gufu apY xm;avonf/
wG,fcefYcdkifu rdef;rysKdbufudk vSnfh BudK;pm;jyHK;jyonf/
rdef;rysKduawmh yuwd wdwfqdwfaeqJ/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
114
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(3)
wHcg;udk zGifh 0ifvmMuonf/
vlem ckwifqDodkY Munfhvdkufawmh vdIufceJ [moGm;onf/ ukwifay:wGif b,folrS r&Sd/ oefYjyefYaom
aq;Hktdyf&mcif; tjzL cif;xm;onfh arGU&may:wGif acgif;tHk; wpfvHk;ESifh apmifwpfxnfom &Sdonf/
aq;HkoHk; ADdkuav;ay:wGifvnf; bmrS r&Sd/
tcef;xJwGifvnf; b,folqdk b,folrS r&Sd/
ckwif ajc&if;&Sd vlemrSwfwrf; csdwfxm;aom oHjym;uav;onfyifvQif [mvm[if;vif; jzpfaeonf/
bm pm&Guf pmwrf;rS r&Sd/
rdef;rydsKu vnfvmaom rsuf&nfwdkYudk rusap&ef OD;armh wpfzufodkY vSnfhvdkufonf/
wdwfqdwfrIESifh twl wkefvIyf acsmufcsm;rIu BuD;pdk;vmcdkuf ....
oJhoJhrQaom vloHawG/
cyfa0;a0;u xGufvmonf/ vlawG trsm;BuD;&JU toH/ odyfta0;BuD;awmhvnf; r[kwf/ odkYaomf
tm;vHk;u wdk;wdk;uav; pum;ajymaeMuonfh toHrsKd;/ oJhoJhuav;om Mum;ae&onf/ pum;vHk;
roJuGJ/
tcef;wHcg; 0kef;ceJ wGef;zGifh xGufvdkufonf/
toHvm&m aq;Hk taemufbufjcrf; &ifcGJHka&SU jrufcif;bufqDodkY tavmwBuD; tajy;wpfydkif;
xGufvmcJhonf/ pBueH&HESpfzufonf wG,fcefYcdkif\ ab;wGif w&dyf&dyf ajy;vsuf&Sdonf/
rdef;rysKduvnf; rsuf&nfpwdkYudk odrf; wG,fcefYcdkifaemufrS tajy;wpfydkif; vdkufvmcJhonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
115
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(4)
jrufcif;ay:wGifawmh vltkyfBuD;/
a'gufwm ,rif;EG,f? olemjyKtkyf q&mrBuD;? olemjyK q&mrrsm;? aq;Hk0efxrf; tm;vHk;vdkvdkygvm;/
tdk b,furvJ/ NrdKUrdNrdKUzvlBuD;rsm;? tkyfcsKyfa&;ydkif;rS yk*dKvfrsm;tm;vHk; jrufcif;ay:wGif &yfaeMu&mrS
tajy;wpfydkif; 0ifa&mufvmaom wG,fcefYcdkifESifh rdef;rysKdudk vSnfhMunfhMuonf/
wG,fcefYcdkifuawmh bmpum;rS rajymEdkifbJ vltkyfBuD;xJodkY uref;uwef; wdk;a0SY 0ifa&mufoGm;onf/
vltkyfu &SJay;onf/ rdef;rysKduav;vnf; xyfMuyfruGm vdkufygvmonf/
vltkyf tvnfaumifwGifawmh ol&Smaeaomoludk &SmazG awGU&SdoGm;onf/
a'gufwm vwfNidrf;/
&SLxm;aom yifhoufudk jyefxkwf&efyif owdr&rd/ kwfw&uf &yfvdkufNyD;rS ab;odkY tom
z,fvdkufonf/ aemufrS rdef;rysKdu a&SUodkY jznf;nif;pGm wufvmonf/
]udkvwf}
wkefcgaeaom toHwpfck roJruGJ xGufvmonf/ ywf0ef;usifu wdwfqdwfaeom
Mum;vdkufEdkifjcif; jzpfonf/ vltm;vHk;uawmh rjrifzl;onfh rdef;rysKd\ rsufESmudk tHhtm;oifhpGm
0dkif;MunfhaeMuonf/
]vdIif}
a'gufwm vwfNidrf;\ toH/ tdk [kwfyg&JU/ q&mu &yfaewmyJ/ vufxJrSmvnf;
pm&Gufpmwrf;awGeJY/ tvkyf vkyfaewmaygh/ 'gqdk q&m aeaumif;aewmaygh/ igwdkY pdwfylcJh&ovdk
r[kwfygvm;/
rdef;rysKdu a'gufwmvwfNidrf; teD;odkY jznf;nif;pGm uyfoGm;onf/ vltkyfBuD;u rodrom
&SJay;onf/ onfawmhrS a'gufwmvwfNidrf; ab;wGif &yfaeonfh ta0;ajy; um;vkyfief;ydkif&Sif
olaX;vifr,m;udk owdxm;rdonf/
[kwfom;yJ/ olwdkY 'DajruGufvyfrSm oHCmaqmif aqmufNyD; vSLr,fvdkY ajymxm;MuwmyJ/
q&meJYawmif
ajrae&m
a&G;MuNyD;om;/
q&m
aeraumif;wJhMum;u
taqmifaqmufzdkY
ae&mvmcsaewmudk;/ 'gaMumifh &SdorQ vlawGtm;vHk; 'Dudk a&mufaeMuwmudk pdwfylcJh&orQ tm;vHk;twGuf
tajz&Sm& oGm;ojzifh wG,fcefYcdkif\ &ifxJwGif Nidrf;csrf;oGm;onf/
rdef;rysKduawmh bmpum;rS rajymEdkifao;bJ wkef,ifaom ajcvSrf;rsm;ESifh a'gufwm vwfNidrf;
teD;odkY cyf,dkif,dkif csOf;uyfoGm;onf/
NyD;awmh ....
a'gufwmvwfNidrf;\ &ifcGifxJodkY rsufESm arSmufcsvdkufNyD; IdufBuD;wiif idka<u;ygawmhavonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
116
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(5)
117
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
(6)
vuFm&nfausmf
(20-7-2006)
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
118
vuFm&nfausmf
BudK;MumawmifyHcwfoH
pma&;ol\ ukd,fa&;tusOf;
trnf&if;rSm a'gufwm &Jjrifhausmf jzpfonf/
tz OD;wifGefY? trd a':jr&DwkdYrS 1961 ckESpf? 'DZifbmv 20 &ufaeYwGif {&m0wDwkdif;? jrefatmifNrdKUe,f?
NrdKUr wJBuD;ukef; aus;&GmwGif arG;zGm;onf/
&efukefNrdKUwGif BuD;jyif;cJhNyD; t.x.u (1)? vrf;rawmfwGif ynm oifMum;cJhonf/ 1979 ckESpfwGif
trSwf (2) a'oaumvdyf &efukefwkdif;rS ]yHkESdyfxkwfa0a&; twwfynm 'Dyvdkrm} &&SdcJhonf/ 1980 rS
1985 twGif; aq;wuodkvf (1) &efukef ESpfvnfr*Zif; aumfrwD\ wm0efcH pmwnf;tjzpf
aqmif&Guf&if; ]vuFm&nfausmf} trnfjzifh 0wK? uAsmrsm; pwifa&;om;onf/
1985 wGif M.B.,B.S. bGJU &&SdNyD;aemuf 1986-87 twGif; aq;okawoe OD;pD;XmewGif
uGif;qif;okawoe t&m&Sdwm0ef xrf;aqmifonf/ 1987 ckESpfrS 1990 twGif; ]Adkvf} tqifhjzifh
wyfrawmfwGif aq;rSL;wm0ef xrf;aqmif&if; &Srf;jynfe,f? rGefjynfe,fESifh u&ifjynfe,f a&SUwef;
ppfrsufESmrsm;wGif taeMumcJhonf/ 1990 wGif t&yfbuf wm0ef jyefvnf xrf;aqmifonf/
1990 rS 1991 ckESpftwGif; oxHkNrdKUe,f jynfolY aq;HkwGif vufaxmufq&m0ef wm0ef
xrf;aqmifcJhNyD; 1991 rSp bGJUvGef aq;ynm oifwef;rsm; qufwdkuf wufa&mufcJhonf/ 1993
ckESpfwGif aq;wuodkvf (1) &efukefrS M.Med.Sc. (Paediatrics) bGJU &&SdcJhonf/ 1997 rS 1999 twGif;
UK EkdifiHodkY ynmawmfoif oGm;a&mufNyD; MRCP (UK) bGJU? MRCPCH bGJUESifh DCH (Glascow)
bGJYrsm; &,lcJhonf/ 2005 ckESpfwGif aq;wuokdvf (1) &efukefrS Dr.Med.Sc (Paediatrics) yg&*lbGJUudk
vnf;aumif;? 2006 ckESpfwGif Royal College of Physicians of Edinburgh rS FRCP (Edin)
bGJUudkvnf;aumif; csD;jrifhcJhonf/
2000 jynfhESpfrSp emrnf&if;jzifh a&;om;aom uav; usef;rma&;ynm aqmif;yg;rsm;jzifh
pmaye,fodkY jyefvnf 0ifa&mufcJhNyD; ]vuFm&nfausmf} trnfjzifhvnf; &opmayrsm; jyefvnf
a&;om;cJhonf/ 2003 ckESpfwGif ausmfoufckdif pmayrS xkwfa0aom ]usef;rmjynfh<u,f? &ifaoG;i,f}
pmtkyfrSm yxrOD;qHk; xkwfa0aom tifwmAsL; aqmif;yg;aygif;csKyf jzpfNyD; 2006 ckESpfwGif &wemokduf
pmayrS xkwfa0onfh ]yxrtdyfruf 0wKwdkrsm;} pmtkyfrSm yxrOD;qHk; xkwfa0aom 0wKwdkaygif;csKyf
pmtkyfjzpfonf/ 2007 ckESpfwGif eef;a'0D pmayrS xkwfa0aom ]uav; usef;rma&;qkdif&m t,ltq
trSm;rsm;} pmtkyfrSm yxrOD;qHk; yifudka&; aqmif;yg; aygif;csKyf jzpfNyD; ]BudK;MumawmifyHcwfoH} onf
yxrOD;qHk;aom 0wK&Snf p? qHk; jzpfonf/
q&monf ,cktcg wdkif;jynfolY aq;HkBuD;? rauG;wGif wm0efcH uav;txl;uk q&m0efBuD;
&mxl;jzifh oifMum;a&;? ukoa&; wm0efrsm; xrf;aqmifaeqJjzpfNyD; a'gufwm&J (uav;txl;uk q&m0ef)?
vuFm&nfausmf ponfh uavmif trnfcGJ ESpfckjzifh okw? &o pmayrsm; pOfqufrjywf a&;om;vsuf
&Sdonf/
jrefrmhrQm;ewfarmifzdk&rf
119