Tineke De Smet HAO student Wi-Ge e-vaardigheden 2013-2014 1

Duurzaam omgaan met ICT

1 W-W-W-W-W
1.1 Doelgroep (Wie?)
De doelgroep van dit sensibiliseringsfilmpje zijn leerlingen van de 2
de
graad van het secundair
onderwijs. De jeugd van tegenwoordig die heel de dag door met gsms, smartphones, tablets en laptops
in de weer is.
1.2 Het onderwerp (Wat?)
Duurzaam omgaan met computers, laptops en gsms.
1.3 Waar? Wanneer?
Het gaat om een actie die NU moet gebeuren, over heel de wereld.
1.4 Waarom?
We behandelen een thema dat op dit moment zeer actueel is. Met steeds meer bewijzen van de
opwarming van de aarde en haar gevolgen in het nieuws. En bovendien de stijgende afvalberg van ICT-
materiaal.
Leerlingen hebben dit al in verschillende lessen en ook in de media vernomen. Toch wordt er nog te
weinig echt in de praktijk duurzaam omgegaan met ICT.
Via dit filmpje willen we een aantal eenvoudige tips meegeven zodat iedereen zijn steentje kan
bijdragen.
Er zijn enkele filmpjes beschikbaar maar die zijn allemaal in het Engels, wat toch nog voor veel
leerlingen een obstakel vormt. Het filmpje dat ik nu gemaakt heb biedt hiervoor een alternatief.
Ik ga er als beginsituatie van uit dat leerlingen weten hoe energie opgewekt wordt op de traditionele
manier en wat CO2 is.

2 Bronnen
Voor een volledige bronnenlijst zie achteraan dit document.
Ik ging op zoek naar websites die hierover informatie gaven. Hierop kwam ik al snel tot een 15-tal tips.
Vaak heel voor de hand liggend maar toch door te weinig mensen echt als automatisme beschouwd.
Er is heel wat informatie hierover te vinden maar allemaal in het Engels. Ook veel Engelstalig
filmmateriaal, zoals eerder vermeld.
Het probleem was dat ik mijn onderwerp goed diende af te bakenen. Ik kon het enkel over het gebruik
van de laptop/vaste computer hebben. Maar het kon ook breder gaan naar het gebruik van een
milieuvriendelijke gsm, een ecologische manier van het opladen van je gsm-batterij, een fairphone
waarbij de onderdelen op een eerlijk manier vergaart zijn, je gsm opladen op zonne-energie, apps
vermijden die je batterij constant doen leeglopen, Ik had ook gedacht aan hoe milieuvervuilend
internetaankopen zijn: je koopt n stuk en daarvoor rijdt een grote truck helemaal tot jouw deur.
Ik heb er uiteindelijk voor gekozen om de zaken nog eens in beeld te brengen die iedereen zou moeten
doen. Je gsm opladen op zonne-energie dat kan niet iedereen, maar milieuvriendelijk printen wel.
Tineke De Smet HAO student Wi-Ge e-vaardigheden 2013-2014 2

De tips die ik wilde verwerken in het filmpje:

Hoe je energie kan besparen (minder CO2)
1. Slaapstand inschakelen als je je pc niet gebruikt of automatisch in winterslaap na bv. 20 min.
geen activiteit
2. Beeldscherm uitschakelen (bij vaste computers)
3. Screensavers vermijden (energievreters)
4. Helderheid van je beeldscherm verminderen (energiebesparend)
5. Schakel je computer uit als je hem niet gebruikt
6. Time management: to do list met pc-taken in zo kort mogelijke tijd afwerken
7. Trek ook je oplader uit het stopcontact als je hem niet gebruikt
8. Energy Star (energielabel)
9. zet Wifi en bleutooth uit

Minder papierverspilling
1. lees alles digitaal
2. print recto-verso
3. print op kladpapier
4. print zuinig

Minder afval van elektronica
1. Vervang niet steeds je gsm als er een nieuw model op de markt komt
2. Vervang geen volledig model als enkel een klein onderdeel stuk is
3. Phoneblocks

Uiteindelijk zijn het er door tijdsgebrek minder geworden.





















Tineke De Smet HAO student Wi-Ge e-vaardigheden 2013-2014 3

3 Scenario
3.1 Manier van bewerken
Ik heb gewerkt met het programma Moviemaker. Ik hiervan alle mogelijkheden uitgetest en zoveel
mogelijk ervan gebruikt. Toch kon ik niet altijd doen wat ik voor ogen had.
Zo heb ik soms Word gebruikt om tekst toe te voegen aan fotos of fotos samen te verwerken tot n
nieuwe afbeelding. Daar maakte ik dan afbeeldingen van met een knipprogramma.
De muziek die te horen is heb ik gevonden via youtube (achtergrondmuziek). Ik heb deze gedownload
en daarna bewerkt met Audacity.

3.2 Deel 1 informeren (19)
Ik wou niet te lang stil staan bij het waarom van duurzaam leven. Dat is reeds voldoende aan bod in de
actualiteit en media. Daarom komt dit pas enkele seconden aan bod via tekst.
Ik begeleid dit met activerende, doch sfeervolle muziek en aantrekkelijke fotos om de aandacht te
trekken.
In dit deel heb ik tot doel dat de leerlingen inzien waarom ze actie moeten ondernemen.

De fotos haalde ik vooral van Google Afbeeldingen. De Act Now! komt uit een filmpje van de hand
van Nic Baltazar. Het is een goed Nederlandstalig sensibiliseringsfilmpje omtrent de
klimaatverandering. Net als de twee campagnefilmpjes met Bart Cannaerts voor 11.11.11 dat zijn.

3.3 Deel 2 Actiepunten (235)
Ik wou hierbij eerst enkele mensen interviewen die dan zeiden wat zij reeds doen om duurzaam om
te gaan met ICT. Zo zou het duidelijk zijn dat dit dingen zijn die heel vanzelfsprekend zijn. Dit duurde
echter te lang en kwam niet goed over.
Ik heb dus meer gewerkt met afbeeldingen (vaak zelf samengesteld in word en dan met een
knipprogramma omgezet naar een afbeelding). Af en toe gebruik ik een stukje dat gefilmd werd en ik
gebruik zonder geluid. Met daarachter de uitleg van deze tip. Zo heb ik veel afwisseling tussen gefilmde
en tekstdelen.
Er werd gefilmd met een Panasonic camera HDC-SD60 Full HD.

Tineke De Smet HAO student Wi-Ge e-vaardigheden 2013-2014 4


Ik werk steeds met een eenvoudige overgang. Enkel bij die naar de printtips is dit anders. De overgang
daar moet benadrukken hoeveel papier er dagelijks verspild wordt.


Het derde deel (na een deel over energiegebruik bij pc-gebruik en papierarm printen) gaat over het
recente uitvindingen die duurzaamheid kunnen bevorderen in de toekomst. Ze bestaan reeds maar
zijn (op het Energy Label na) nog niet algemeen bekend. De merknamen staan er steeds bij vermeld
zodat genteresseerden meer info kunnen opzoeken. De fotos bij de wegwerpmaatschappij betreffen
vooral oude beeldschermen. Ik vond immers niet meteen fotos met recent ICT-materiaal.




Ik vond een filmpje over een duurzame gsm (Phonebloks). Dit vond ik zelf fantastisch dus wou ik dit
zeker ook meegeven. Ik heb het geluid weggelaten, de stukjes met Engelse tekst eruit geknipt en de
Tineke De Smet HAO student Wi-Ge e-vaardigheden 2013-2014 5

tekst zelf ingesproken. Hierdoor is het volledig Nederlandstalig en past het dus perfect bij de rest van
mijn filmpje.
Voor die laatste still De telefoon van de toekomst nam ik met Movie Maker een momentopname uit
dat filmpje en voegde er het bijschrift aan toe.
Vooral gezien gsms zo belangrijk zijn in het leven van jongeren kon een tip hierover niet ontbreken.
Ik wou nog afsluiten met het overlopen van de gegeven tips maar dan kwam ik aan meer dan 3
minuten.




4 Bronnenlijst
Duurzame tips (tekst en filmmateriaal)
http://www.demorgen.be/dm/nl/5376/Ecologie/article/detail/1179151/2010/11/05/Tien-
ecotips-voor-je-computer.dhtml
http://www.treehugger.com/gadgets/conflict-free-smartphone-sets-bar-high-responsible-
electronics.html
http://www.treehugger.com/gadgets/new-smartphone-battery-fully-charges-30-seconds-
was-inspired-nature.html
http://www.treehugger.com/solar-technology/strawberry-trees-offer-free-public-solar-
charging-gadgets.html
http://www.milieucentraal.nl/thema's/thema-1/energie-besparen/apparaten-kopen-en-
gebruiken/desktop-laptop-en-tablet/#Meer_tips
http://www.duurzaammbo.nl/index.php/lesmateriaal/techniek/duurzame-ict
http://www.puc.be/milieubewustzijn.html

filmpje Phonebloks
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=oDAw7vW7H0c (2:46)

Afbeeldingen
Google Afbeeldingen

Muziek
http://www.youtube.com/watch?v=eYj8ciqAPcA : Best dramatic music ever!!(3:11)
http://www.youtube.com/watch?v=zM3tVx_wCJM sheerful happy instrumental
backgroundmusic for video - you make me smile (1:57)