Вы находитесь на странице: 1из 17

http://webcache.googleusercontent.com/search?

q=cache:B1xBFBHgNSUJ:mmsp.ms!onl"ne.com.br/pac"entes/manual#merc$/secao#
1%/cap#1&'.html()c!=1)hl=pt*B+)ct=cln$)gl=br
Seo 12 - Distrbios da Nutrio e do
Metabolismo
Captulo 137 - Equilbrio dos Sais
R
e
g
u
l
a

o

d
o

S

d
i
o
Concentraes Baixas de Sdio
Concentraes Altas de Sdio
Regulao do Potssio
Concentraes Baixas de Potssio
Concentraes Altas de Potssio
Regulao do Clcio
Concentraes Baixas de Clcio
Concentraes Altas de Clcio
Regulao do Fosfato
Concentraes Baixas de Fosfato
Concentraes Altas de Fosfato
Regulao do Magnsio
Concentraes Baixas de Magnsio
Concentraes Altas de Magnsio
Os sais so co!ostos "u#icos si!les forados de toos "ue !ossue ua carga eltrica
!ositi$a ou negati$a% Por exe!lo& o sal de co'in(a )cloreto de sdio* co!osto !or toos de
sdio )carga !ositi$a* e de cloreto )carga negati$a*% O cloreto de sdio fora cristais ao secar&
as& coo uitos outros sais encontrados no organiso& ele dissol$e facilente na gua%
+uando u sal dissol$e,se na gua& os seus co!onentes existe se!aradaente coo
!art#culas carregadas denoinadas #ons% -ssas !art#culas carregadas e dissol$idas so
coleti$aente con(ecidas coo eletrlitos%
A concentrao )n#$el* de cada eletrlito e ua soluo de sais dissol$idos !ode ser ensurada
e& geralente& ela ex!ressa coo a "uantidade e ilie"ui$alentes )-"* !or unidade de
$olue da soluo )noralente e litros*% Os eletrlitos encontra,se dissol$idos nos tr.s
!rinci!ais co!artientos de gua cor!rea/ o l#"uido no interior das clulas )intracelular*& o
l#"uido no es!ao "ue circunda as clulas )extracelular* e o sangue )na realidade& os eletrlitos
dissol$e,se no soro& o "ual a !arte l#"uida do sangue*% As concentraes norais dos
eletrlitos nesses l#"uidos $aria% Alguns eletrlitos so encontrados e concentraes ele$adas
no interior das clulas e e concentraes 0aixas fora delas%
Outros eletrlitos so encontrados e concentraes 0aixas no interior das clulas e e
concentraes ele$adas fora delas% Para funcionar ade"uadaente& o organiso !recisa anter a
concentrao dos eletrlitos e cada u desses co!artientos dentro de liites uito
estreitos% -le o fa' deslocando os eletrlitos !ara dentro ou !ara fora das clulas% Os rins filtra
os eletrlitos !resentes no sangue e excreta ua "uantidade suficiente dos esos na urina
!ara anter u e"uil#0rio entre a ingesto e a eliinao dirias% As concentraes de eletrlitos
!ode ser ensuradas e ua aostra de sangue ou de urina !or u la0oratrio%
As concentraes dos eletrlitos no sangue so ensuradas !ara se deterinar a !resena de
algua anoralidade e& caso ela exista& os resultados so utili'ados !ara aco!an(ar a res!osta
ao trataento% O sdio& o !otssio& o clcio& o fosfato e o agnsio so os eletrlitos ais
en$ol$idos nos dist1r0ios do e"uil#0rio do sal% Al disso& a concentrao do cloreto e do
0icar0onato couente ensurada% 2o entanto& a concentrao de cloreto de sdio
geralente !ro!orcional 3 concentrao de sdio no sangue& e o 0icar0onato !ode estar
en$ol$ido e dist1r0ios do e"uil#0rio cido,0sico%
topo
Reulao do S!dio
+uase todo o sdio do cor!o encontra,se no sangue e no l#"uido extracelular% O sdio ingerido
atra$s dos alientos e das 0e0idas e eliinado atra$s do suor e da urina% Os rins norais
!ode alterar a "uantidade de sdio excretado na urina& de odo "ue a "uantidade total de sdio
no organiso $aria !ouco de u dia !ara outro% 4 dist1r0io do e"uil#0rio entre a ingesto e a
eliinao de sdio afeta a "uantidade total de sdio no cor!o% As alteraes da "uantidade total
de sdio esto intiaente ligadas 3s alteraes no $olue de gua no sangue% 4a !erda
glo0al do sdio do cor!o no !ro$oca necessariaente ua diinuio da concentrao de sdio
no sangue& as !ode causar a diinuio do $olue sang5#neo% +uando o $olue sang5#neo
diinui& a !resso arterial cai& a fre"5.ncia card#aca auenta e o indi$#duo !ode a!resentar
tonturas e& e alguas ocasies& o c(o"ue%
Por outro lado& o $olue sang5#neo !ode auentar "uando existe u excesso de sdio no cor!o%
O l#"uido extra acuula,se no es!ao "ue circunda as clulas e acarreta ua condio
denoinada edea% 4 sinal do edea o inc(ao dos !s& dos torno'elos e das !ernas% O
$olue sang5#neo e a concentrao de sdio no sangue !ode ser afetados tanto !ela !erda
coo !elo gan(o de u excesso de gua e de sdio% O cor!o controla constanteente a
concentrao de sdio no sangue e o $olue sang5#neo% +uando a concentrao de sdio
auenta deasiadaente& o cre0ro 6sente sede7 e incita o indi$#duo a 0e0er gua% Sensores
locali'ados nos $asos sang5#neos e nos rins detecta as diinuies do $olue sang5#neo e
desencadeia ua reao e cadeia "ue tenta auentar o $olue de l#"uido no sangue%
"ri#$ipais Eletr!litos do %ra#ismo
Carreados
"ositi&ame#te
Sdio )2a
8
*
Potssio )9
8
*
Clcio )Ca
88
*
Magnsio )Mg
88
*
Carreados Neati&ame#te
Cloreto )Cl
:
*
Fosfatos );PO<
::
e ;=PO<
:
*
Bicar0onato );CO>
:
*
As gl?ndulas adrenais secreta o (or@nio aldosterona& o "ual fa' co "ue os rins reten(a
sdio% A (i!fise secreta o (or@nio antidiurtico& o "ual fa' co "ue os rins reten(a gua% A
reteno de sdio e de gua acarreta ua diinuio da !roduo de urina& o "ue finalente
!ro$oca u auento do $olue sang5#neo e u retorno da !resso arterial ao seu $alor noral%
+uando os sensores dos $asos sang5#neos e dos rins detecta u auento da !resso arterial e
os sensores card#acos detecta u auento do $olue sang5#neo& os rins so estiulados a
excretar ais sdio e urina& redu'indo dessa aneira o $olue sang5#neo%
topo
Co#$e#tra'es (ai)as de S!dio
A (i!onatreia )concentrao srica 0aixa de sdio* ua concentrao srica de sdio inferior
a A>B ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% A concentrao srica de sdio diinui uito
"uando o sdio dilu#do excessi$aente !or ua aior "uantidade de gua cor!rea% O sdio
!ode ser dilu#do deasiadaente e indi$#duos "ue ingere enores "uantidades de gua&
coo ocorre alguas $e'es e deterinados transtornos !si"uitricos e e !acientes
(os!itali'ados "ue rece0e grandes "uantidades de gua !or $ia intra$enosa% - a0os os
casos& a "uantidade de l#"uido ingerida su!era a ca!acidade dos rins de eliinar o excesso%
A ingesto de "uantidades enores )alguas $e'es& de a!enas A litro !or dia* !ode acarretar a
(i!onatreia e indi$#duos cuCos rins no funciona ade"uadaente )!%ex%& indi$#duos co
insufici.ncia renal*% A (i!onatreia ta0 ocorre fre"5enteente e indi$#duos co
insufici.ncia card#aca e cirrose (e!tica& nos "uais o $olue sang5#neo encontra,se auentado%
2essas condies& o $olue sang5#neo auentado acarreta ua (i!erdiluio do sdio& e0ora a
"uantidade total do eso geralente ta0 esteCa auentada%
A (i!onatreia ocorre e indi$#duos co doena de Addison )na "ual as adrenais encontrase
(i!oati$as*& os "uais excreta uito sdio% A !erda de sdio na urina causada !or ua
defici.ncia de aldosterona& u (or@nio secretado !elas adrenais% Os indi$#duos co a s#ndroe
da secreo inade"uada de (or@nio antidiurtico )SSD;A* !ossue concentraes 0aixas de
sdio !or di$ersas causas% 2este dist1r0io& a (i!fise )locali'ada na 0ase do cre0ro* secreta ua
"uantidade excessi$a de (or@nio antidiurtico% -ste (or@nio fa' co "ue o organiso reten(a
gua e "ue o sdio dilua,se no sangue%
Si#tomas
A $elocidade co "ue a concentrao de sdio no sangue diinui deterina e !arte a
gra$idade dos sintoas% +uando a concentrao diinui lentaente& os sintoas tende a ser
enos gra$es e soente ocorre "uando a concentrao torna,se extreaente 0aixa% +uando a
concentrao diinui ra!idaente& os sintoas so ais gra$es e tende a ocorrer eso co
diinuies enos !ronunciadas% O cre0ro !articularente sens#$el 3s alteraes da
concentrao srica de sdio% Por essa ra'o& a letargia e a confuso ental esto entre os
sintoas iniciais da (i!onatreia% E edida "ua a (i!onatreia se torna ais gra$e& os
1sculos !ode a!resentar contraes e o indi$#duo !ode a!resentar crises con$ulsi$as% 2os
casos ais gra$es& !ode ocorrer o estu!or& o coa e a orte%
*ratame#to
A (i!onatreia gra$e ua eerg.ncia "ue exige trataento iediato e intensi$o% A!s
instituir as edidas eergenciais necessrias& o dico auenta lentaente a concentrao
srica de sdio atra$s da infuso intra$enosa de l#"uidos% O auento uito r!ido da
concentrao !ode acarretar leso cere0ral !eranente% A ingesto de l#"uidos restrita e o
dico tenta identificar e corrigir a causa su0Cacente da (i!onatreia% 2os indi$#duos co a
s#ndroe da secreo inade"uada de (or@nio antidiurtico& "uando !oss#$el& as causas
!ro$$eis so identificadas e tratadas% A deeclociclina ou os diurticos tia'#dicos& drogas "ue
consegue redu'ir o efeito do (or@nio antidiurtico so0re os rins& !ode ser adinistrados se
a (i!onatreia !iorar ou se ela no el(orar a!esar da restrio l#"uida%
topo
Co#$e#tra'es +ltas de S!dio
A (i!ernatreia )concentrao srica alta de sdio* ua concentrao sang5#nea de sdio
su!erior a A<F ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% 2a (i!ernatreia& o cor!o cont
uito !ouca gua e relao 3 "uantidade de sdio% A concentrao srica de sdio geralente
auenta anoralente "uando a !erda de gua excede a !erda de sdio& geralente "uando o
indi$#duo ingere u $olue uito !e"ueno de gua% A concentrao srica alta de sdio
significa "ue o indi$#duo no sente sede "uando de$eria ou "ue ele sente sede& as no consegue
o0ter ua "uantidade suficiente de gua !ara ingerir% A (i!ernatreia ta0 !ode ser
o0ser$ada e indi$#duos co disfuno renal& diarria& $@ito& fe0re ou sudorese excessi$a%
A (i!ernatreia ais cou entre os idosos% Couente& a sensao de sede !erce0ida
ais lentaente e co enos intensidade !elos idosos e co!arao co os indi$#duos ais
Co$ens% Os indi$#duos idosos confinados ao leito ou co de.ncia !ode ser inca!a'es de
conseguir gua !ara 0e0er& a!esar de sentire sede% Al disso& na $el(ice& os rins so enos
ca!a'es de concentrar a urina e& conse"5enteente& os idosos ta0 no consegue conser$ar
a gua% Os indi$#duos idosos "ue fa'e uso de diurticos& os "uais fora os rins a excretar ais
gua& a!resenta u aior risco de (i!ernatreia& !rinci!alente "uando o te!o est "uente
ou "uando eles adoece e no ingere gua e "uantidade suficiente%
% ,ue Causa a S#drome da Se$reo -#adequada do .orm/#io +#tidiur0ti$o1
Meningite e encefalite
Guores cere0rais
Psicose
Hoenas !ulonares )!%ex%& !neuonia e
insufici.ncia res!iratria aguda*
C?ncer )so0retudo do !ulo ou do !?ncreas*
Medicaentos
Clor!ro!aida )ua droga "ue redu' a
concentrao de a1car no sangue*
Car0aa'e!ina )droga anticon$ulsi$ante*
Iincristina )droga antineo!lsica*
Clofi0rato )droga "ue diinui a concentrao do
colesterol*
Medicaentos anti!sicticos
As!irina& i0u!rofeno e uitos analgsicos de $enda
li$re
Iaso!ressina e ocitocina )(or@nios antidiurticos
sintticos*
A (i!ernatreia se!re gra$e& so0retudo nos idosos% +uase FJK dos indi$#duos idosos
(os!itali'ados de$ido 3 (i!ernatreia orre% 2o entanto& a taxa de ortalidade !ode ser alta
de$ido ao fato de uitas das $#tias a!resentare ua doena su0Cacente gra$e "ue !eritiu o
desen$ol$iento da (i!ernatreia% -sta doena ta0 !ode ocorrer "uando os rins excreta
gua e excesso& coo no dia0etes insi!idus% 2os indi$#duos co dia0etes insi!idus& a (i!fise
secreta uito !ouco (or@nio antidiurtico )o "ual fa' co "ue os rins reten(a gua* ou os
rins no res!onde ade"uadaente ao (or@nio% A!esar da !erda excessi$a de gua atra$s dos
rins& os indi$#duos co dia0etes insi!idus raraente desen$ol$e (i!ernatreia "uando sente
sede noralente e t. acesso 3 gua%
Si#tomas
Coo ocorre na (i!onatreia& os !rinci!ais sintoas de (i!ernatreia so decorrentes da
disfuno cere0ral% A (i!ernatreia gra$e !ode !rodu'ir confuso ental& es!asos usculares&
crises con$ulsi$as& coa e orte%
*ratame#to
A (i!ernatreia tratada co a re!osio de gua% - todos os casos& excluindo,se os ais
le$es& reali'ada a adinistrao intra$enosa de l#"uidos% So reali'ados exaes de sangue
re!etidos& e inter$alos de alguas (oras& !ara $erificar se a "uantidade adinistrada foi
suficiente% A concentrao srica de sdio redu'ida uito lentaente& !ois a correo uito
r!ida do "uadro !ode causar leso cere0ral !eranente% O dico !ode solicitar exaes
adicionais de sangue ou de urina !ara deterinar a ra'o !ela "ual a concentrao de sdio
encontra,se alta% Assi "ue a causa su0Cacente identificada& o trataento !ode ser ais
es!ec#fico% Por exe!lo& "uando o indi$#duo a!resenta dia0etes insi!idus& o dico !ode
!rescre$er o (or@nio antidiurtico )$aso!ressina*%
"ri#$ipais Causas da +lta Co#$e#trao de S!dio
L Grauatiso cr?nio,enceflico ou neurocirurgia en$ol$endo
a (i!fise
L Hist1r0ios de outros eletrlitos )alta concentrao de clcio e
0aixa concentrao de !otssio*
L 4so de drogas coo o l#tio& a deeclociclina ou diurticos
L Perdas excessi$as de gua )diarria& $@ito& fe0re& sudorese
excessi$a*
L Hoena das clulas falcifores
L Hia0etes insi!idus
L Acesso liitado 3 gua )es!ecialente "uando co0inado
co "ual"uer ua das outras causas*
topo
Reulao do "ot2ssio
O !otssio dese!en(a !a!is i!ortantes no eta0oliso celular e no funcionaento das
clulas ner$osas e usculares% Ao contrrio do sdio& a aior !arte do !otssio do organiso
encontra,se no interior das clulas& no no l#"uido extracelular ou no sangue% A concentrao
srica de !otssio de$e ser antida dentro de ua faixa estreita% 4a concentrao de !otssio
uito alta ou uito 0aixa !ode acarretar gra$es conse"5.ncias )!%ex%& arritias card#acas ou
!arada card#aca*% O !otssio ara'enado no interior das clulas aCuda a anter constante a sua
concentrao no sangue% Coo ocorre co outros eletrlitos& o e"uil#0rio de !otssio atingido
igualando,se a "uantidade ingerida atra$s dos alientos co a "uantidade excretada% -0ora
ua !arte do !otssio seCa !erdida atra$s do trato gastrointestinal& a aior !arte eliinada
!ela urina% 2oralente& os rins odifica a excreo de !otssio !ara igualar as alteraes da
ingesto diettica% Alguns edicaentos e certas condies !ro$oca o deslocaento do
!otssio !ara dentro ou !ara fora das clulas& afetando significati$aente a concentrao de
!otssio no sangue%
topo
Co#$e#tra'es (ai)as de "ot2ssio
A (i!ocaleia )concentrao srica 0aixa de !otssio * ua concentrao sang5#nea de
!otssio inferior a >&M ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% Os rins norais conser$a o
!otssio de ua fora extreaente efica'% +uando a concentrao srica de !otssio diinui
uito& isto geralente ocorre !or"ue os rins no esto funcionando de fora regular ou !or"ue
ocorreu ua !erda excessi$a de !otssio atra$s do trato gastrointestinal )decorrente do $@ito&
da diarria& do uso cr@nico de laxante ou da !resena de !li!os no clon*% Coo uitos
alientos cont. !otssio& a (i!ocaleia raraente causada !elo consuo redu'ido dos
esos% O !otssio !ode ser eliinado na urina !or $rias ra'es% A ais fre"5ente& se so0ra
de d1$ida& o uso de deterinados ti!os de diurticos "ue fa'e co "ue os rins excrete
sdio& gua e !otssio e excesso% As outras causas de (i!ocaleia so raras%
2a s#ndroe de Cus(ing& as adrenais !rodu'e "uantidades excessi$as de (or@nios
corticosterides coo& !or exe!lo& a aldosterona& u (or@nio "ue fa' co "ue os rins
ta0 excrete ua "uantidade excessi$a de !otssio% Os rins ta0 excreta "uantidades
excessi$as de !otssio nos indi$#duos "ue consoe grandes "uantidades de alcau' ou "ue
asca certos ti!os de ta0aco% Os indi$#duos co s#ndroe de Niddle& s#ndroe de Bartter e
s#ndroe de Fanconi a!resenta defeitos cong.nitos no ecaniso renal de conser$ao do
!otssio%
Certos edicaentos& coo a insulina e os edicaentos !ara a asa )!%ex%& al0uterol&
ter0utalina e teofilina*& auenta o deslocaento do !otssio !ara dentro das clulas e !ode
acarretar (i!ocaleia% Contudo& o uso desses edicaentos raraente a 1nica causa da
(i!ocaleia%
Si#tomas
Redues le$es da concentrao srica de !otssio noralente no causa sintoas% 4a
reduo ais i!ortante )concentraes inferiores a >&J -" !or litro de sangue* !ode causar
fra"ue'a uscular& contraes e inclusi$e !aralisia% O corao !ode a!resentar arritias )ritos
card#acos anorais*& es!ecialente nos indi$#duos co ua cardio!atia% Por essa ra'o& a
(i!ocaleia !articularente !erigosa na"ueles "ue fa'e uso da digoxina%
*ratame#to
Couente& o !otssio !ode ser re!osto de u odo relati$aente si!les& atra$s da ingesto
de alientos ricos deste ineral ou da adinistrao oral de sais de !otssio )cloreto de
!otssio*% Coo o !otssio !ode irritar o trato gastrointestinal& os su!leentos de !otssio so
adinistrados co a alientao& e !e"uenas doses e $rias $e'es ao dia% -le nunca
adinistrado e ua dose alta 1nica% A aioria dos indi$#duos "ue fa'e uso de diurticos no
necessita su!leentao de !otssio% He "ual"uer odo& o dico controla !eriodicaente a
concentrao srica de !otssio& de odo "ue& "uando necessrio& o es"uea tera!.utico !ode
ser odificado% +uando a defici.ncia de !otssio gra$e& ele !ode ser adinistrado !ela $ia
intra$enosa% Dsto reali'ado co cautela e& geralente& a!enas e a0iente (os!italar& !ara
e$itar o auento excessi$o da concentrao srica de !otssio%
topo
Co#$e#tra'es +ltas de "ot2ssio
A (i!ercaleia )concentrao srica alta de !otssio* ua concentrao sang5#nea de !otssio
su!erior a F&J ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% - geral& a (i!ercaleia ais
!erigosa "ue a (i!ocaleia% 4a concentrao de !otssio su!erior a F&F -" !or litro de
sangue coea a afetar o sistea de conduo eltrica do corao% +uando a concentrao srica
continua a auentar& o rito card#aco torna,se anoral e o corao !ode !arar de 0ater%
Oeralente& a (i!ercaleia ocorre "uando os rins no excreta ua "uantidade suficiente de
!otssio% Pro$a$elente& a causa ais cou da (i!ercaleia le$e o uso de drogas "ue
0lo"ueia a excreo renal de !otssio )!%ex%& triantereno& es!ironolactona e ini0idores da
en'ia con$ersora da angiotensina*%
3o#tes de "ot2ssio
L Su!leentos de !otssio
L Su0stitutos do sal )cloreto de !otssio*
L Bananas
L Goates
L NaranCas
L Meles
L Batata e 0atata doce
L -s!inafre& fol(as de na0o& cou$es e geral e outros
$egetais fol(osos $erdes
L A aioria das er$il(as e feiCes
A (i!ercaleia ta0 !ode ser causada !ela doena de Addison& na "ual as adrenais no
!rodu'e "uantidades suficientes dos (or@nios "ue estiula os rins a excretar o !otssio% A
doena de Addison $e se tornando ua causa cada $e' ais cou de (i!ercaleia& 3 edida
"ue u aior n1ero de indi$#duos co ADHS a!resenta dist1r0ios das adrenais% 4a
insufici.ncia renal !arcial ou co!leta !ode !rodu'ir ua (i!ercaleia gra$e% Por essa ra'o& os
indi$#duos co disfuno renal de$e e$itar os alientos ricos e !otssio% A (i!ercaleia
ta0 !ode ocorrer "uando ua grande "uantidade de !otssio li0erada su0itaente do
reser$atrio intracelular% Dsto !ode ocorrer "uando ua grande "uantidade de tecido uscular
destru#da )coo e ua leso !or esagaento*& "uando o indi$#duo sofre ua "ueiadura
gra$e ou "uando ele toa ua o$erdose de cracP de coca#na% O r!ido influxo de !otssio !ara o
interior da corrente sang5#nea !ode su!erar a ca!acidade dos rins de excret,lo& acarretando ua
(i!ercaleia !otencialente letal%
Si#tomas
A (i!ercaleia le$e !rodu' !oucos ou nen(u sintoa% Oeralente& a (i!ercaleia
diagnosticada inicialente nos exaes de sangue de rotina ou "uando o dico o0ser$a
alteraes e u eletrocardiograa% Ocasionalente& ocorre sintoas coo u 0atiento
card#aco irregular& o "ual !ode ser !erce0ido !elo indi$#duo coo !al!itaes%
Causas da (ai)a Co#$e#trao de C2l$io
Causa Come#t2rios
Baixa Concentrao do
(or@nio !aratireo#deo
)!arator@nio*
Oeralente& ocorre a!s ua
leso ou a reoo acidental das
!aratireides durante ua
cirurgia de reoo da tireide
Aus.ncia cong.nita das
gl?ndulas !aratireides
Hist1r0io (ereditrio raro ou "ue
fa' !arte da s#ndroe de
HiOeorge
Pseudo(i!o!aratireoidiso Hoena (ereditria incou% A
concentrao do (or@nio
!aratireo#deo noral& as os
ossos e os rins a!resenta ua
enor res!osta a ele
Hefici.ncia de $itaina H Oeralente& causada !or ua
nutrio deficiente& !ela
ex!osio insuficiente 3 lu'
solar )a $itaina H ati$ada
"uando a !ele ex!osta 3 lu'
solar*& !or ua doena (e!tica&
!or ua doena gastrointestinal
"ue i!ede a a0soro da
$itaina H ou !elo uso de
0ar0it1ricos e de fenito#na& os
"uais diinue a eficcia da
$itaina H
Neso renal Dnterfere na ati$ao da $itaina
H nos rins
Baixa Concentrao de
agnsio
Acarreta ua diinuio do
(or@nio !aratireo#deo
2utrio inade"uada ou
a0soro
Ocorre co ou se defici.ncia
de $itaina H
Pancreatite Ocorre "uando o excesso de
cidos graxos no sangue&
li0erados !or ua leso
!ancretica& co0ina,se co o
clcio
Baixa Concentrao de
al0uina
Redu' a "uantidade de clcio
ligada 3 al0uina& as&
geralente& no !rodu'
sintoas& !ois a "uantidade de
clcio li$re !eranece noral
*ratame#to
O trataento iediato essencial "uando a concentrao srica de !otssio su!erior a F -"
!or litro de sangue e u indi$#duo co ua disfuno renal ou su!erior a B -" !or litro de
sangue e u indi$#duo co ua funo renal noral% O !otssio !ode ser reo$ido do cor!o
atra$s do trato gastrointestinal ou dos rins !ela dilise% -le ta0 !ode ser reo$ido atra$s
da induo de diarria e da adinistrao de ua !re!arao contendo ua resina "ue a0sor$e o
!otssio% -sta resina no a0sor$ida !elo trato gastrointestinal& de odo "ue o !otssio
eliinado do organiso Cuntaente co as fe'es%
+uando os rins funciona 0e& !ode ser adinistrado u diurtico !ara auentar a excreo do
!otssio% +uando necessrio u trataento ainda ais r!ido& reali'ada a adinistrao de
ua soluo intra$enosa contendo clcio& glicose ou insulina% O clcio aCuda a !roteger o
corao contra os efeitos da concentrao alta de !otssio% 2o entanto& este efeito dura a!enas
!oucos inutos% A glicose e a insulina desloca o !otssio do sangue !ara o interior das clulas
e& conse"5enteente& redu'e a concentrao srica de !otssio% +uando essas edidas no
surte efeito ou "uando o indi$#duo a!resenta insufici.ncia renal& a dilise !ode ser necessria%
topo
Reulao do C2l$io
O clcio essencial !ara $rias funes do cor!o& incluindo a contrao uscular& a conduo
ner$osa e o funcionaento ade"uado de uitas en'ias% A aior !arte do clcio do cor!o
ara'enada nos ossos& as ele ta0 encontrado nas clulas e no sangue% O cor!o controla
co !reciso a "uantidade de clcio tanto nas clulas "uanto no sangue% A anuteno de ua
concentrao noral de clcio no sangue de!ende da ingesto de !elo enos FJJ a AJJJ
iligraas dirios de clcio& da a0soro de ua "uantidade ade"uada desse clcio do trato
gastrointestinal e da excreo do excesso !ela urina%
+uando necessrio& o clcio desloca,se dos ossos !ara o sangue !ara anter a sua concentrao
srica% 2o entanto& a o0ili'ao excessi$a do clcio dos ossos aca0ar !ro$ocando seu
enfra"ueciento& !odendo le$ar 3 osteo!orose% A concentrao srica de clcio regulada !or
dois (or@nios/ o (or@nio !aratireo#deo )!arator@nio* e a calcitonina% O (or@nio
!aratireo#deo !rodu'ido !elas "uatro gl?ndulas !aratireides locali'adas ao redor da tireide&
no !escoo% +uando a concentrao srica de clcio diinui& as !aratireides !rodu'e ua
aior "uantidade de (or@nio !aratireo#deo% +uando a concentrao srica auenta& elas
!rodu'e enos (or@nio%
O (or@nio !aratireo#deo estiula o trato gastrointestinal a a0sor$er ais clcio e fa' co "ue
os rins ati$e a $itaina H% -sta $itaina auenta ainda ais a ca!acidade de a0soro de
clcio do trato gastrointestinal% O (or@nio !aratireo#deo ta0 estiula os ossos a li0erar
clcio !ara o sangue e fa' co "ue os rins excrete ua enor "uantidade na urina% A
calcitonina& u (or@nio !rodu'ido !or clulas das !aratireides& da tireide e do tio& redu' a
concentrao srica de clcio atra$s da estiulao do deslocaento do eso !ara os ossos%
topo
Co#$e#tra'es (ai)as de C2l$io
A (i!ocalceia )concentrao srica 0aixa de clcio* ua concentrao sang5#nea de clcio
inferior a M&M iligraas )g* !or decilitro de sangue% A concentrao srica de clcio !ode
diinuir e decorr.ncia de $rios !ro0leas distintos% A (i!ocalceia ais cou e
dist1r0ios "ue !rodu'e !erda cr@nica de clcio !ela urina ou inca!acidade de o0ili'ar o clcio
dos ossos% Coo a aior !arte do clcio !resente no sangue trans!ortada !ela al0uina )ua
!rote#na*& ua concentrao uito 0aixa de al0uina acarreta ua concentrao srica 0aixa de
clcio% 2o entanto& a (i!ocalceia causada !or concentraes uito 0aixas de al0uina
geralente no i!ortante& !ois eso o clcio "ue no se encontra ligado 3 al0uina !ode
!re$enir os sintoas da (i!ocalceia%
Si#tomas e Dia#!sti$o
A concentrao srica de clcio !ode estar anoralente 0aixa se !rodu'ir "ual"uer sintoa%
2o decorrer do te!o& a (i!ocalceia !ode afetar o cre0ro e causar sintoas neurolgicos
)!%ex%& confuso ental& !erda da eria& del#rio& de!resso e alucinaes*% -sses sintoas so
re$ers#$eis se a concentrao de clcio for restaurada% 4a concentrao de clcio extreaente
0aixa )inferior a Q g !or decilitro de sangue* !ode causar dores usculares e forigaento&
fre"5enteente nos l0ios& na l#ngua e nos dedos das os e dos !s%
As crises con$ulsi$as e os es!asos da usculatura da garganta )acarretando dificuldades
res!iratrias*& assi coo a tetania )rigide' generali'ada e es!asos usculares* !ode ocorrer
nos casos gra$es% Pode ocorrer alteraes do sistea de conduo eltrica do corao& as "uais
!ode ser o0ser$adas e u eletrocardiograa% 4a concentrao srica anoral de clcio
couente detectada !ela !rieira $e' durante a reali'ao de exaes de sangue de rotina%
Conse"5enteente& a (i!ocalceia fre"5enteente diagnosticada antes dos sintoas tornare,
se e$identes% 4a $e' detectada a (i!ocalceia& a deterinao de sua causa exige ua (istria
cl#nica detal(ada& u exae f#sico co!leto e outros exaes la0oratorias de sangue e de urina%
*ratame#to
O trataento $aria de acordo co a causa su0Cacente% A re!osio de clcio !ode ser reali'ada
!ela $ia oral ou intra$enosa% Os indi$#duos co (i!ocalceia cr@nica !ode corrigir o !ro0lea
toando su!leentos de clcio !ela $ia oral% A!s a anifestao dos sintoas& a adinistrao
intra$enosa !ode ser necessria% A adinistrao concoitante de su!leentos de $itaina H
aCuda a auentar a a0soro do clcio !ro$eniente do trato gastrointestinal%
topo
Co#$e#tra'es +ltas de C2l$io
A (i!ercalceia )concentrao srica alta de clcio* ua concentrao sang5#nea de clcio
su!erior a AJ&F iligraas )g* !or decilitro de sangue% A (i!ercalceia !ode ser causada !or
u auento da a0soro gastrointestinal ou !elo auento da ingesto de clcio% Os indi$#duos
"ue ingere grandes "uantidades de clcio& coo fa'e ocasionalente a"ueles co 1lceras
!!ticas "ue ingere ua grande "uantidade de leite e ta0 toa anticidos "ue cont.
clcio& !ode a!resentar (i!ercalceia% He odo siilar& ua dose excessi$a de $itaina H
!ode afetar a concentrao srica de clcio auentando a a0soro do eso do trato
gastrointestinal% 2o entanto& a causa ais cou da (i!ercalceia o (i!er!aratireoidiso& a
secreo excessi$a do (or@nio !aratireo#deo !or ua ou ais das "uatro gl?ndulas
!aratireides%
A!roxiadaente RJK dos indi$#duos co (i!er!aratireoidiso !ririo a!resenta u tuor
0enigno )adenoa* e ua dessas !e"uenas gl?ndulas% 2os AJK restantes& as gl?ndulas
si!lesente auenta de taan(o e !rodu'e ua "uantidade excessi$a de (or@nio% -
raros casos& os c?nceres das gl?ndulas !aratireides causa (i!er!aratireoidiso% O
(i!er!aratireoidiso ais cou e ul(eres "ue e (oens% S ais !ro$$el "ue o
(i!er!aratiroidiso ocorra e indi$#duos idosos e na"ueles "ue fora !re$iaente su0etidos 3
radiotera!ia na regio cer$ical )!escoo*% Alguas $e'es& o (i!er!aratireoidiso ocorre coo
!arte da s#ndroe da neo!lasia endcrina 1lti!la )ua doena (ereditria rara*%
Fre"5enteente& os indi$#duos co c?ncer a!resenta (i!ercalceia% Os c?nceres dos rins& dos
!ules ou dos o$rios geralente secreta grandes "uantidades de ua !rote#na "ue !rodu'
efeitos siilares aos do (or@nio da !aratireide% -sses efeitos so considerados ua s#ndroe
!araneo!lsica%
O c?ncer !ode disseinar )!rodu'ir etstase* aos ossos& destruindo as clulas sseas e
li0erando clcio !ara o interior da corrente sang5#nea% Dsto ocorre ais couente nos c?nceres
de !rstata& de aa e de !ulo% O ieloa 1lti!lo )u c?ncer "ue afeta a edula ssea*
ta0 !ode causar a destruio ssea e acarretar (i!ercalceia% Outros c?nceres ele$a a
concentrao srica de clcio atra$s de ecanisos ainda no totalente co!reendidos% As
doenas nas "uais o tecido sseo destru#do ou rea0sor$ido ta0 !ode causar
(i!ercalceia% 4a delas a doena de Paget% Os indi$#duos "ue se encontra io0ili'ados
)!%ex%& !ara!lgicos& tetra!lgicos* ou a"ueles "ue !eranece confinados ao leito durante u
!er#odo !rolongado ta0 !ode a!resentar (i!ercalceia de$ido 3 rea0soro do tecido
sseo%
Si#tomas e Dia#!sti$o
Coo a (i!ercalceia fre"5enteente assintotica& ela geralente desco0erta durante a
reali'ao de exaes de sangue de rotina% Couente& a causa su0Cacente torna,se e$idente a
!artir da (istria do indi$#duo e de suas ati$idades recentes )!%ex%& ingesto de grandes
"uantidades de leite e o uso de co!riidos anticidos contendo clcio !ara tratar a indigesto*%
2o entanto& !ara se desco0rir a causa& geralente necessria a reali'ao de exaes
la0oratoriais ou de estudos radiogrficos% Couente& os sintoas iniciais da (i!ercalceia so
a consti!ao& a ina!et.ncia& a nusea& o $@ito e a dor a0doinal% Os rins !ode !rodu'ir
"uantidades anoralente ele$adas de urina% +uando ocorre a !roduo excessi$a de urina& o
l#"uido do organiso diinui e o indi$#duo !ode a!resentar sintoas de desidratao% A
(i!ercalceia uito gra$e fre"5enteente causa sintoas de disfuno cere0ral coo& !or
exe!lo& confuso ental& dist1r0ios eocionais& del#rio& alucinaes& fra"ue'a e coa%
Posteriorente& !ode ocorrer arritias card#acas e a orte% Pode ocorrer a forao de
clculos renais contendo clcio nos indi$#duos co (i!ercalceia cr@nica% +uando a
(i!ercalceia gra$e e !rolongada& !ode ocorrer a forao de cristais de clcio nos rins& os
"uais !rodu'e leses !eranentes%
*ratame#to
O trataento de!ende da agnitude e das causas do auento da concentrao de clcio no
sangue% +uando a concentrao srica de clcio no su!erior a AA&F g !or decilitro de sangue&
fre"5enteente suficiente a correo da causa su0Cacente% Os indi$#duos co funo renal
noral e ua tend.ncia 3 (i!ercalceia geralente so orientados a ingerir grandes "uantidades
de l#"uido& o "ue estiula os rins a excretar clcio e aCuda a !re$enir a desidratao% +uando a
concentrao de clcio encontra,se uito alta )su!erior a AF g !or decilitro de sangue* ou
"uando ocorre os sintoas de disfuno cere0ral& institu#da a adinistrao intra$enosa de
l#"uidos at a norali'ao da funo renal% Os diurticos )!%ex%& furoseia* auenta a
excreo de clcio !elos rins& re!resentando a 0ase fundaental do trataento%
A dilise u trataento altaente efica'& seguro e confi$el& as& couente& ela reser$ada
aos indi$#duos co (i!ercalceia gra$e "ue no !ode ser tratados !or outros todos%
Oeralente& o (i!er!aratireoidiso tratado atra$s da reoo cir1rgica de ua ou ais
gl?ndulas !aratireides% Para "ue o !rocediento ten(a .xito& o cirurgio de$e extir!ar todo o
tecido !aratireoidiano "ue est !rodu'indo "uantidades excessi$as do (or@nio% Alguas $e'es&
existe tecido !aratireoidiano adicional locali'ado fora das !aratireides% +uando reali'ada !or
u cirurgio ex!eriente& a cirurgia 0esucedida e a!roxiadaente RJK dos casos% Irios
outros edicaentos !ode ser usados !ara tratar a (i!ercalceia "uando os outros todos
no so 0e sucedidos% -les inclue a !licaicina& o nitrato de glio& a calcitonina& os
0ifosfonatos e os corticosterides% Os edicaentos atua 0asicaente ini0indo a sa#da do
clcio dos ossos% A (i!ercalceia causada !elo c?ncer !articularente dif#cil de ser tratada% 2o
entanto& "uando o c?ncer no !ode ser controlado& a (i!ercalceia geralente $olta a
anifestar,se a!esar do el(or trataento%
topo
Reulao do 3os4ato
O fsforo est !resente no cor!o "uase "ue exclusi$aente so0 a fora de fosfato )u too de
fsforo e "uatro toos de oxig.nio*% A aior !arte do fosfato no cor!o encontra,se nos ossos% O
restante encontra,se 0asicaente no interior das clulas& onde ele est intiaente en$ol$ido no
eta0oliso energtico e ta0 utili'ado coo u co!onente !ara forar olculas
i!ortantes coo& !or exe!lo& o H2A% O fosfato excretado na urina e fe'es%
topo
Co#$e#tra'es (ai)as de 3os4ato
A (i!ofosfateia )concentrao srica 0aixa de fosfato* ua concentrao sang5#nea de fosfato
inferior a =&F iligraas )g* !or decilitro de sangue% A (i!ofosfateia cr@nica ocorre no
(i!er!aratireoidiso& no (i!otireoidiso )(i!oati$idade da tireide*& na disfuno renal e co o
uso !rolongado de diurticos% +uantidades txicas de teofilina !ode redu'ir a "uantidade de
fosfato no cor!o% A ingesto de grandes doses de anticidos 3 0ase de (idrxido de alu#nio
durante u !er#odo !rolongado ta0 !ode !roo$er a de!leo do fosfato do cor!o&
es!ecialente nos indi$#duos su0etidos 3 dilise renal% A de!leo das reser$as de fosfato
ocorre e indi$#duos co desnutrio gra$e& cetoacidose dia0tica& intoxicao alcolica gra$e
ou "ueiaduras gra$es% E edida "ue os indi$#duos co essas condies se recu!era& a
concentrao srica de fosfato !ode cair a n#$eis !erigosaente 0aixos& !ois o cor!o utili'a
grandes "uantidades de fosfato%
Si#tomas
4 indi$#duo !ode a!resentar (i!ofosfateia se "ue ele ten(a "ual"uer doena% Os sintoas
soente ocorre "uando a concentrao srica de fosfato cai deasiadaente% Dnicialente& o
indi$#duo !ode sentir e a!resentar fra"ue'a uscular% 2o decorrer do te!o& os ossos !ode
enfra"uecer& acarretando dores e fraturas sseas% 4a concentrao extreaente 0aixa de
fosfato )inferior a A&F g !or decilitro de sangue* !ode ser uito gra$e& acarretando ua
fra"ue'a uscular !rogressi$a& estu!or& coa e orte%
*ratame#to
O trataento deterinado !ela gra$idade dos sintoas e !ela causa su0Cacente% O indi$#duo
assintotico !ode toar ua soluo oral de fosfato% 2o entanto& ela geralente causa diarria%
4 litro de leite desnatado ou sei,desnatado !ro$. ua grande "uantidade de fosfato e&
geralente& ais fcil de ser toado% O fosfato !ode ser adinistrado !ela $ia intra$enosa
"uando a (i!ofosfateia uito gra$e ou "uando ele no !ode ser adinistrado !ela $ia oral%
topo
Co#$e#tra'es +ltas de 3os4ato
A (i!erfosfateia )concentrao srica alta de fosfato* ua concentrao sang5#nea de fosfato
su!erior a <&F iligraas )g* !or decilitro de sangue% Os rins norais so to eficientes na
excreo do excesso de !otssio "ue a (i!ofosfateia raraente ocorre& excetuando,se os
indi$#duos co disfuno renal gra$e% 2os indi$#duos co insufici.ncia renal& a (i!erfosfateia
re!resenta u !ro0lea& !ois a dilise no uito efica' na reoo do fosfato%
Si#tomas
-xiste !oucos sinais externos de (i!erfosfateia% 2os !acientes su0etidos 3 dilise& "uando a
concentrao srica de fosfato encontra, se ele$ada& a concentrao srica de clcio diinui% Dsto
estiula as gl?ndulas !aratireides a !rodu'ire o (or@nio !aratireo#deo& o "ual& !or sua $e'&
auenta a concentrao srica de clcio atra$s da sua o0ili'ao dos ossos% +uando o
!ro0lea !ersiste& !ode ocorrer u enfra"ueciento !rogressi$o dos ossos& resultando e dor e
fraturas decorrente de trauas enores% O clcio e o fosfato !ode cristali'ar nas !aredes dos
$asos sang5#neos e do corao& causando ua arteriosclerose )enriCeciento das artrias* gra$e e
acarretando acidentes $asculares cere0rais& infartos do iocrdio e circulao% Os cristais
ta0 !ode forarse na !ele e causar !rurido intenso%
*ratame#to
2os indi$#duos co leses renais& a (i!erfosfateia tratada atra$s da diinuio da ingesto
de fosfato e da reduo da a0soro de fosfato do trato gastrointestinal% He$e ser e$itados os
alientos ricos e fosfato e os anticidos "ue cont. clcio de$e ser toados durante as
refeies& !ara "ue ele se ligue ao fosfato !resente no intestino e no seCa a0sor$ido% A
estiulao constante das !aratireides !ode causar (i!er!aratireoidiso& exigindo a reoo
cir1rgica das esas%
+lime#tos Ri$os em 3os4ato
L Neite e !rodutos latic#lios
L A aioria das er$il(as e feiCes
L -s!inafre& fol(as de na0o& $rios ti!os de cou$e e outros
$egetais fol(osos $erdes
L Castan(as& no'es
L C(ocolate
L Refrigerantes de cor escura )exceto a"ueles 3 0ase de extratos
de ra#'es e er$as*
topo
Reulao do Ma#0sio
4a a!la $ariedade de en'ias do cor!o de!ende do agnsio !ara funcionar
ade"uadaente% A aior !arte do agnsio no cor!o encontra, se nos ossos& uito !ouco
encontra,se no sangue% A concentrao de agnsio antida !rinci!alente co ua
alientao nutriti$a% Parte do agnsio excretada na urina e !arte excretada nas fe'es%
topo
Co#$e#tra'es (ai)as de Ma#0sio
A (i!oagneseia )concentrao srica 0aixa de agnsio* ua concentrao sang5#nea de
agnsio inferior a A&B ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% Os dist1r0ios nos "uais a
(i!oagneseia ocorre so co!lexos e& geralente& so decorrentes de dist1r0ios eta0licos
e nutricionais% As causas ais couns da (i!oagneseia so a reduo da ingesto associada 3
inanio ou 3 a0soro intestinal e o auento da excreo !elos rins% A (i!oagneseia
ta0 ocorre fre"5enteente nos indi$#duos "ue consoe grandes "uantidades de lcool ou
"ue a!resenta diarria !rolongada% Concentraes ele$adas de aldosterona& de (or@nio
antidiurtico ou de (or@nio da tireide !ode causar (i!oagneseia ao estiular a excreo
renal do agnsio% O trataento co diurticos& co a anfotericina B )u edicaento
antif1ngico* ou co a cis!latina )u edicaento antineo!lsico* ta0 !ode causar
(i!oagneseia%
Si#tomas
A (i!oagneseia !ode acarretar ina!et.ncia& nusea& $@ito& sonol.ncia& fra"ue'a& alteraes
da !ersonalidade& es!asos usculares e treores% +uando a (i!oagneseia ocorre
concoitanteente co a (i!ocalceia& o agnsio de$e ser re!osto antes !ara "ue o dist1r0io
do clcio !ossa ser tratado co .xito%
*ratame#to
O agnsio re!osto "uando a defici.ncia !rodu' sintoas ou "uando a concentrao de
agnsio encontra,se uito 0aixa )inferior a A -" !or litro de sangue*% O agnsio !ode ser
adinistrado !ela $ia oral ou !ela $ia inCet$el )intrauscular ou intra$enosa*%
topo
Co#$e#tra'es +ltas de Ma#0sio
A (i!eragneseia )concentrao srica alta de agnsio* ua concentrao sang5#nea de
agnsio su!erior a =&A ilie"ui$alentes )-"* !or litro de sangue% +uase nunca os indi$#duos
a!resenta (i!eragneseia& exceto "uando eles sofre de insufici.ncia renal e utili'e sais de
agnsio ou edicaentos "ue cont. agnsico )!%ex%& alguns anticidos e !urgantes*% A
(i!eragneseia !ode acarretar fra"ue'a& (i!otenso arterial e dificuldade res!iratria% O
corao !ode !arar de 0ater "uando a concentrao de agnsio auenta acia de A= a AF -"
!or litro de sangue%
*ratame#to
O trataento da (i!eragneseia gra$e exige a adinistrao intra$enosa de gluconato de
clcio e edidas de a!oio aos sisteas circulatrio e res!iratrio% Os diurticos intra$enosos
!otentes !ode auentar a excreo renal do agnsio% A dilise !ode ser necessria "uando os
rins no funciona ade"uadaente%

Вам также может понравиться