30
50
,
611
28.706
46
.
.
.
46 / [. . . ; . . . ;
. . ]. . :
, 2014. 160 . : .
ISBN 978-5-386-07011-3
2013 . Metro Books
Ivy Press Limited.
.
,
(, ,
,
)
. ,
Ivy Press Limited, The Old
Candlemakers, West Street, Lewes, East
Sussex BN7 2NZ, UK
611
28.706
. .
.
- .
.
.
:
.
: .
.
Creative Director Peter Bridgewater
Publisher Jason Hook
Editorial Director Caroline Earle
Art Director Michael Whitehead
Designer Ginny Zeal
Concept Design Linda Becker
Illustrator Ivan Hissey
Proles & Glossaries Text Nic Compton
Assistant Editor Jamie Pumfrey
/
- /
. 2
1
29.12.2010 . 436-
.
18.11.2013 .
180230. FuturaLight
. . . 12,9
3500 .
2373
: info@ripol.ru
: www.ripol.ru
ISBN 978-5-386-07011-3
2013 by Ivy Press Limited.
2012 .
Metro Books
Ivy Press Limited
, 2014
109147, . , .
, . 23
1010 Printing International Limited
26/Fl, 625 Kings Road
North Point, Hong Kong
Tel:(852) 8226 1010 Fax:(852) 2156 8039
6
13
14
16
18
20
22 :
24
26
28
31
32
34
36
38
40
42
44 :
.
46
49
50
52
54
56
58
60 :
62
64
66
69
70
72
74
76
78
80
82
84
86
88
90
92
95
96
98
100
102
104
106
108
110
112
115
116
118
120
122
124
126
128
130
133
134
136
138
140
142
144
146
148
150
152
154
156
158
160
,
.
.
. -
, ,
. , ,
, , , .
, , , ,
.
:
. ,
.
, ,
, .
, , ,
. ,
( ) , .
, .
, , . ,
,
. , . . ,
,
.
XX , ,
, , . , , ,
.
.
, , , ,
. , , ,
.
.
, . ,
, ,
,
1871
,
1789 ,
;
1869 .
1871 .
,
.
,
.
, 50 . , , (, ), ,
, ,
.
, . 30 . ,
. - , - .
, , ,
, . ,
. , 8
.
. , ,
,
. , , ,
. , , ?
,
.
, .
. ,
75 % . . ,
. , , ( 26), .
, , ,
,
.
,
,
.
Li
Be
11
12
Na Mg
19
20
Ca
37
38
39
40
41
Rb
21
Sc
Sr
55
56
57-70
87
88
Fr
Ra **
Ti
23
24
25
26
Cr Mn Fe
42
43
44
Zr Nb Mo Tc
Ru
71
72
73
74
75
Hf
Ta
104
105
106
107
108
89-102
22
Cs Ba ** Lu
103
Lr
,
.
, .
, 1869 ,
60 ,
,
118 , .
10
76
W Re Os
Rf Db Sg Bh Hs
57
58
59
60
61
La Ce
Pr Nd Pm
89
90
91
92
93
Ac
Th
Pa
Np
He
29
30
Ne
13
14
15
16
17
18
Cl
Ar
31
32
33
34
35
36
Si
45
46
47
48
49
50
51
52
In
77
78
79
80
Ir
Pt
109
110
10
Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se
Rh Pd Ag Cd
Al
28
27
Sn Sb
81
82
83
Br
Kr
53
54
Xe
84
85
86
Te
Tl
Pb
Po
At
Rn
111
112
113
114
115
116
117
118
Au Hg
Bi
62
63
64
65
66
67
68
69
70
Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er
94
95
96
97
98
99
100
Pu Am Cm Bk
Cf
Tm Yb
101
102
Es Fm Md No
11
. .
.
.
,
.
.
.
. .
.
,
,
.
.
,
,
. :
( )
( ).
.
; ,
.
.
14
. ,
.
.
,
,
.
: 2, 8, 20, 28, 50, 82 ,
, 114, 126 184. ,
, ,
,
- ,
.
.
.
.
.
. ,
( ).
. ,
( ),
.
.
.
,
.
.
,
.
,
.
. ,
.
. ,
.
.
.
.
.
.
,
, .
-
.
.
, , ,
.
,
.
C
Li
Na
Rb
Cs
Fr
3
11
19
37
55
87
Be
4
Mg
12
Ca
20
Sr
38
Ba
56
Ra
88
15
30
3 :
: Na
: 11
: . natrium
3 :
,
.
,
.
,
2,6 %
,
.
-
.
,
.
16
, ,
. , ,
,
. , .
,
().
:
,
.
( ),
.
natrium.
:
,
.
.
,
.
( 19)
(. 18)
(Fr 87)
(. 20)
3-
(17781829)
,
(17791848)
,
Na
,
( ).
11
Na
30
3 :
:
: 19
: . Kalium
()
3 :
.
K+.
.
.
-39,
1 10 000
-40.
,
.
18
.
1807 .
-
, . ()
, () , - ()
. - , ,
. ,
35 .
(
). , , .
, . .
,
.
(Na 11)
(. 16)
(Rb 37)
(. 15)
(Cs 55)
(. 15)
3-
(17781829)
,
(18031873)
,
19
30
3 :
: Fr
: 87
:
3 :
,
,
.
,
,
.
20
87
1871 .
-, ,
.
,
.
,
,
89- .
, , ,
21 . , 1946 , . ,
, . - .
.
(Na 11)
(. 16)
(K 19)
(. 18)
3-
(18821974)
,
,
87
(18961972)
-,
,
(19091975)
,
1
(30 ).
87
Fr
8 1834
,
1855
1 ,
18591861
1864
-
1865
1865
18681870
1869
1882
1890
1893
1905
1906
2 1907
-
, .
, ,
,
.
; .
- . 60- XIX - ,
- .
(18681870)
.
63 ,
.
,
.
, , , .
1869 . : .
, 60- XIX
(
),
. ,
1882 ;
.
, .
, 1890 . , .
, , , , . 1905
, 1906 . -
,
. 1955 101.
23
30
3 :
: Mg
: 12
: Magnesia
( )
3 :
,
.
1,7
,
7,9,
2,7.
.
,
.
,
.
24
, .
. ,
.
. , .
, ;
. .
10
. , . , ,
.
,
().
(Ca 20)
(. 26)
(Sr 38)
(.15)
3-
(17281799)
-
,
(17781829)
,
-
.
.
12
Mg
30
-
3 :
: Ca
: 20
: . calx
()
3 :
,
(-40)
( 20).
(
)
.
,
:
(-48)
28 (
).
26
. .
-
.
1808 .
.
.
. . , ,
. ,
.
. , IV . .
.
1823
.
.
(Mg 12)
(. 24)
(Fl 114)
(. 150)
3-
(17781829)
,
(17931875)
,
,
.
.
20
Ca
30
3 :
: Ra
: 88
: . radius
()
3 :
,
,
223 228,
,
.
11,4 1 600 .
-
.
,
,
,
.
28
. 1902 -
.
.
, 0,004 (0,1 ) . ,
.
,
-, .
,
,
.
, .
, , ,
.
,
, .
(Po 84)
(. 112)
(U 92)
(. 42)
3-
(18591906)
,
(18671934)
,
88
Ra
32
(273,15 ).
(212 F/100 C) 373,15;
(32 F/0 ) 273,15.
. ()
,
, .
,
;
.
, .
;
1 1952 .
.
,
(
), ( 92 ).
.
.
. 3.
. ,
, (18241907)
1848 .,
.
1
, 0 = 459,67 F
.
,
.
.
(-235 -239)
.
-235
,
, ,
.
-235,
.
,
. ,
,
() ().
( )
,
;
.
,
, ,
.
,
.
;
( ) ;
, , .
La
Ce
Pr
Nd
Pm
Sm
Eu
Gd
Tb
Dy
Ho
Er
Tm
Yb
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
Ac
Th
Pa
U
Np
Pu
Am
Cm
Bk
Cf
Es
Fm
Md
No
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
33
30
61 3 :
: Pm
: 61
:
,
3 :
.
.
,
.
34
;
. 61 ,
. 1945 , ,
. , ,
,
. , 14 .
, ;
. Pm-147 :
- .
, 1020 ,
, .
(Eu 63)
(. 36)
(Gd 64)
(. 38)
3-
(18871915)
,
,
61
(19182005 19182008)
,
,
, ,
61
Pm
30
3 :
: Eu
: 63
:
3 :
.
,
2.
,
3.
36
, , . ,
( ) ,
. . 1880- .
, , , . , .
, ; , , 1901 .
, - , ,
.
( ,
); , ,
, ,
, .
(Pm 61)
(. 34)
(Gd 64)
(. 38)
3-
(18321919)
,
-
(18521904)
,
.
63
Eu
30
3 :
: Gd
: 64
:
,
(17601852)
3 :
; Gd-158
.
,
.
,
,
38
, , : . ,
.
,
.
, , ,
0 (459,67 F/
273,15 ). , 68 F (20 );
,
. ( , ,
.)
.
;
,
- .
(Pm 61)
(. 34)
(Eu 63)
(. 36)
3-
(18171894)
,
(18381912)
,
1886 .
(),
.
64
Gd
30
3 :
: Pa
: 91
:
-,
: ,
3 :
19591961
43/8 (125 )
60
.
,
,
.
40
,
, .
-; ,
R2O5, .
. - - :
,
, -. 1913 -
91 -
(1,17 ).
,
;
. ; 32 500 .
-,
.
(U 92)
(. 42)
(Pu 94)
(. 46)
3-
(18321919)
(18871975)
-
,
(18771956)
,
,
(-231).
91
Pa
30
-
3 :
: U
: 92
: ,
,
8
3 :
,
.
,
U-235
; 99%
U-238.
U-235;
,
,
- .
42
, ;
. 1789 , XIX
.
1940 ;
,
,
1945 . 1896 . , , -. ,
, ,
. 1938 .
,
, ,
(. . ) ;
, .
;
,
.
(Np 93)
(. 33)
(Pu 94)
(. 46)
3-
(17431817)
,
1789 .
(18521908)
,
(18781968)
,
,
,
,
,
6
1945 .
92
19 1912
,
1937
19371946
;
1945 .
1941
,
1942
19441958
,
:
1944:
1949:
1950:
1952:
1955:
1958:
1951
19581961
19611971
1997
,
25 1999
,
.
.
.
.
,
.
.
1912 . ,
. , -,
1937 .
,
, , .
1941 . ,
.
,
, ,
.
1940 .
, 16
, (93) (102) .
1944 . , 14
(). , .
, ;
.
1951 .,
.
, , . -131,
,
.
. , ,
. . , , - .
45
30
3 :
: Pu
: 94
:
3 :
(
);
,
.
18,5
(426,37 F/254,65 ),
.
46
: .
, ,
;
, .
.
. ,
; 8 -239 , , 1945 .,
. ,
, , .
: ,
, .
,
4,5
, .
(U 92)
(. 42)
3-
(19071991)
,
.
(19121999)
,
,
.
94
Pu
-.
,
. (
--.)
-. ,
,
.
-,
.
. ,
.
(, , 2)
(,
, ).
. ,
.
.
. ,
,
.
.
.
,
; .
50
,
,
.
-
.
; ,
.
. ,
.
. ,
,
.
,
.
. ,
;
. . ,
.
. ,
,
(, , /
), .
.
.
. ,
,
,
.
.
( ).
. ,
.
(,
,
, ).
(),
(),
.
(),
.
(, ).
17 18 .
,
.
,
.
,
;
. .
,
.
F
Cl
Br
I
At
9
17
35
53
85
He
Ne
Ar
Kr
Xe
Rn
2
10
18
36
54
86
51
30
3 :
: F
: 9
: (. Fluorum)
. fluere
3 :
17-
().
,
.
-19,
.
-18
;
-
(),
,
,
.
52
,
( ),
, ,
.
1886 . - ;
. . ,
, , ,
, ,
.
.
,
.
,
, .
, -235 ( ).
(Cl 17)
(. 54)
(Br 35)
(. 51)
(I 53)
(. 56)
3-
(18521907)
,
1886 .
(18741959)
,
,
(19111994)
,
1938 .
(
)
30
,
3 :
: Cl
: 17
: . klros
(-)
3 :
,
.
(,
),
,
,
.
,
.
54
, 1630- ; 1774 .
-
, . , 1810 ., .
- . ,
( ),
;
. : .
, ,
.
22 1915 ., 6000
. .
(F 9)
(. 52)
(I 53)
(. 56)
3-
(15791644)
,
(17421786)
- ,
(17781829)
,
,
.
17
Cl
30
3 :
: I
: 53
: . iodes
()
3 :
,
,
.
(,
).
,
,
56
, , , . ,
(, )
.
, ,
.
. 1811 .
; , ;
. -
- , , . , ,
-
; , .
. , .
(F 9)
(. 52)
(Cl 17)
(. 54)
(Br 35)
(. 51)
3-
(17781829)
,
(17871851)
,
(. 1922)
,
.
53
30
85 3 :
: At
: 85
: . astatos
()
3 :
,
,
.
,
At-211 -
,
,
.
58
, . -
, , - ,
. ,
: , . , (At2), . 1940 .
, , . , .
;
30 .
At-210, 8,1 .
;
At-211, - 7,2 . At-211 .
(F 9)
(. 52)
(Cl 17)
(. 54)
(Br 35)
(. 51)
(I 53)
(. 56)
3-
(18821974)
,
85
1930 .
,
(19051989, 19122002
19142012)
33
,
.
85
At
2 1852
,
18661870
18701872
,
18721880
, ,
1880
, ,
1881
,
60
1887
,
1888
1894
1895
,
1898
,
1902
;
1903
1904
1913
;
,
23 1916
,
,
, ... . , ,
, XIX
XX . ,
1904 . , .
(, , ),
: , .
1852 .
, , , .
,
(1887
1913).
.
1890- , , , -
, , . ,
,
,
, .
.
,
;
( ).
1% , ,
. ,
,
, .
, , ,
1910 . ,
.
, , , .
.
61
30
3 :
: He
: 2
: . helios
()
3 :
,
,
,
.
,
,
;
.
,
,
,
-.
. 1868 ., , .
, , , .
, , . ,
, .
1890-
.
. ,
. , ,
, ,
, .
62
(Ne 10)
(. 64)
(Ar 18)
(. 66)
(Kr 36)
(. 51)
3-
(18361920)
,
(18521916)
,
;
.
.
He
30
1890- 3 :
: Ne
: 10
: . neon
()
3 :
,
, ,
.
,
-,
-
.
(
),
,
12, 16 20
.
64
,
.
, ;
, 1/60 000 .
1904 . , ,
. , ,
. ,
. ,
,
- . , , ,
, , .
, .
(He 2)
(. 62)
(Ar 18)
(. 66)
(Xe 54)
(. 51)
3-
(18341907)
,
,
,
(18701960)
10
Ne
30
3 :
: Ar
: 18
: . argos
()
3 :
,
. 2000 .
,
,
411 F
(246 ).
HArF
,
.
66
50 . XIX .
, , .
, : , (, ).
,
.
,
1%.
1785 ., ; 1894 . ,
.
,
. , , ,
,
,
.
(Ne 10)
(. 64)
(Kr 36)
(. 51)
(Xe 54)
(. 51)
3-
(17311810)
,
( )
(18421919 18521916)
,
,
,
.
18
Ar
. .
,
.
,
,
, 1800 .,
-
.
. ,
.
.
,
.
,
,
. ,
,
.
.
.
.
;
,
, ,
.
70
. ,
( ).
.
(. 3233);
92 ( ).
100.
. ,
.
. ,
,
. ,
, .
, 70 %
30 % ; ,
90 % 10 % .
.
, ,
, .
, .
, ,
. .
. ()
.
.
,
.
, ,
.
,
, .
.
,
(. .
).
312
.
, , .
(
)
.
Sc
Ti
Cr
Mn
21
22
23
24
25
Fe
Co
Ni
Cu
Zn
Y
Zr
Nb
Mo
Tc
Ru
Rh
Pd
Ag
Cd
Lu
Hf
Ta
W
Re
Os
Ir
Pt
Au
Hg
Lr
Rf
Db
Sg
Bh
Hs
Mt
Ds
Rg
Cn
26
27
28
29
30
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
71
30
3 :
: Cr
: 24
: . chroma
()
3 :
XIX
,
.
,
.
,
.
72
( , , ).
, : ,
.
.
1798 . - , , ;
. , . 18 % , .
.
1920- .
.
,
.
(Fe 26)
(. 74)
(Cu 29)
(. 76)
3-
.
(18811953)
,
(18931969)
,
24
Cr
30
3 :
: Fe
: 26
: .
elzo ()
3 :
,
.
.
( )
,
.
.
,
.
74
( )
5%;
, 4-
. , .
,
. , , .
,
1500 . . . , ,
, , , . , ,
.
, , .
, .
(Cr 24)
(. 72)
(Ni 28)
(. 71)
(Cu 29)
(. 76)
3-
(17351784)
,
,
(18131898)
;
,
,
17791781 .
26
Fe
30
-
3 :
: Cu
: 29
: (Cuprum)
. Cypriumaes
( )
3 :
: Cu-63 (69,17 %)
Cu-65 (30,83 %).
,
.
,
11,
,
,
.
76
,
,
, .
,
, , . ;
, . , ,
. 90 % 10 % ,
(3600 . . 600 . .).
.
- ,
( -).
, ,
, .
.
(Ag 47)
(. 82)
(Sn 50)
(. 126)
(Au 79)
(. 88)
3-
(18341904)
,
. ,
(
)
( XIX .)
1886 .,
,
29
Cu
30
3 :
: Tc
: 43
: . technos
()
3 :
43
1925 .;
. ,
XXI ,
,
. ,
,
43
1925 .
.
78
1937 .
, ,
, .
, , ,
, ,
. , , . ,
, 43. ,
,
.
; Tc-99, .
, 6 . , 94% .
(Mn 25)
(. 71)
(RE 75)
(. 86)
(Bh 107)
(. 71)
3-
(18931960 18961978)
,
,
43
(18861948 19051989)
,
43
T-99
50
43
Tc
1 1905
,
1922
,
,
1928
1938
1928
1940
;
,
-239
1932
1936
1937
19431946
-
1959
1972
22 1989
1920-
. ,
,
-.
, ,
.
1905 . ;
. 1928 . ,
- . 1930- , ,
, .
1936 . , . ,
,
. 43
.
1937 .
,
, . , , ,
, .
4 ; , 4,57 ,
.
, 1938 .
.
, -239. 1943 .
, -239.
1972 .
( ),
1959 .
81
30
3 :
: Ag
: 47
: . argentum
()
3 :
11-
.
,
.
,
,
(
).
.
.
82
: , ,
( ,
).
,
.
,
,
. ,
.
( ),
( ) .
. . (Ag+) ,
, ; , .
(Cu 29)
(. 76)
(Au 79)
(. 88)
3-
(17651833)
,
1816 .
(18081844)
, ,
(18191892)
,
,
47
Ag
30
3 :
: Hf
: 72
: Hafnia,
. ,
3 :
,
,
,
.
, .
-
.
84
, .
72 ,
. 1911 .
72. ,
;
,
72.
, ,
. ,
; , ,
,
,
, .
, , .
.
.
(Ti 22)
(. 71)
(Zr 40)
(. 71)
(Rf 104)
(. 71)
3-
(18721938)
,
1911
,
72
(18851966)
,
(18891950)
,
,
.
72
Hf
30
3 :
: Re
: 75
: Rhenus
(. . )
3 :
,
,
: 1, 0, +1, +2
+7;
.
1964 .
[Re2Cl8]2.
86
7- .
( , ) 1869 . 1925 , ( ) .
(660 )
1/25 (1 ) .
, . 1992
.
.
, , .
, ,
.
.
(Bh 107)
(. 71)
(Mn 25)
(. 71)
(Tc 43)
(. 78)
3-
(18931960 18961978)
,
(19302007)
,
75
Re
30
3 :
: Au
: 79
: .
ghol ()
3 :
,
,
,
,
.
,
,
.
,
,
AuCl Au2Cl6.
88
, , ,
,
, .
,
( ),
, , . ,
.
, . , -
8000 3.
;
50% .
40% . :
, .
(Cu 29)
(. 76)
(Ag 47)
(. 82)
3-
(287212 . .)
,
,
(. 1942)
6000 .
79
Au
30
3 :
: Hg
: 80
: .
rt t ()
3 :
;
,
.
,
(
;
)
,
,
.
90
; , .
:
, , .
( );
- ,
.
, ;
. . . ,
: , , .
, , , .
(Zn 30)
(. 71)
(Cn 112)
(. 92)
3-
(16081647)
,
(16861736)
,
(18981976)
,
,
,
80
Hg
30
,
3 :
: Cn
: 112
: .
3 :
12-
,
, .
,
;
,
,
.
,
92
. , :
. ,
. , -285,
29 .
, 75 .
1996
( , ).
2009-,
. 19 2010 537- . .
,
,
.
(Cd 48)
(. 71)
(Hg 80)
(. 90)
(Rg 111)
(. 71)
3-
(. 1944)
,
,
.
,
.
112
Cn
.
C60.
: 12
20 ,
.
,
,
.
,
1985 ,
, ,
.
.
(18951983) - ,
, .
. Na2B4O7 10H2O,
,
, ,
;
.
.
,
, .
;
, ,
96
,
.
. ,
.
. ,
.
. ,
10
,
1000 .
,
.
.
.
,
; , ,
.
N-. ,
,
() ,
, .
,
.
-. ,
,
() ,
,
.
,
.
. ;
,
,
.
.
,
( )
(
).
, ,
,
.
(, , ),
( ).
.
,
.
. ,
; ,
.
,
.
. ,
,
,
.
.
1316
. ,
, ,
.
B
Si
Ge
As
Sb
Te
Po
5
14
32
33
51
52
84
97
30
3 :
: B
: 5
: . borax
( )
3 :
,
,
,
.
20
12 ,
;
(, ).
98
, .
,
- - ,
. ,
; ,
. ( , )
.
.
,
,
,
.
,
, , .
, , .
(C 6)
(. 138)
(N 7)
(. 140)
(Si 14)
(. 100)
3-
(17781829)
,
1808 .
-
-
-
(17771857 17781850)
,
1808 .
. .
-
-
-.
30
3 :
: Si
: 14
: .
()
3 :
silicon
(silicone),
,
,
.
.
,
,
, ,
,
.
100
. ,
, ;
. , , 1824 ., .
,
, , .
-
.
;
, ,
, . . ,
.
, .
(Se 34)
(. 135)
(O 8)
(. 142)
3-
(17791848)
,
(18881947)
,
14
Si
30
3 :
: Ge
: 32
: .
Germania
3 :
.
,
.
.
,
( N-)
( P-).
102
, , , , .
, -,
. ,
,
.
, 1886 ., , ,
; , .
, .
. 1970- .
,
-
, .
. .
(Si 14)
(. 100)
(As 33)
(. 104)
3-
(18341907)
,
(18381904)
,
1886 .
, ,
-,
.
32
Ge
30
, 3 :
: As
: 33
:
3 :
15-
,
,
AsH3,
,
AsCl5.
As2O3 As2O5,
:
(
AsO33)
(
AsO43).
616 C
.
104
( ) ,
. ,
, .
1780 . ; .
, 1909 ., , , .
XIX ,
. ,
,
, . ,
1821 .;
2005 . , ,
.
;
.
(P 15)
(. 144)
(Ga 31)
(. 120)
(Sb 51)
(. 106)
3-
(11931280)
,
(17421786)
,
(18541915)
,
33
As
30
3 :
: Sb
: 51
: .
()
3 :
,
,
,
.
,
.
106
( ), Sb.
guhlu,
kohl , .
l-kohl , , alkohol ().
.
; (1604). XVII . ,
,
. . . , XVI , ,
,
.
(As 33)
(. 104)
(Bi 83)
(. 117)
3-
(13101362)
(15651614)
,
51
Sb
30
16 3 :
: Te
: 52
: . tellus
()
3 :
, - ,
.
.
,
,
,
.
108
metallum
problematum ( ).
1782 . . ,
,
aurum paradoxum ( ).
1798 . 1834 .
, , ; .
15 % , , . ;
,
.
; ,
.
.
(Cu 29)
(. 76)
(As 33)
(. 104)
(Bi 83)
(. 117)
3-
-
(17401826)
,
(17431817)
,
,
.
52
Te
7 1867
1891
,
1895
1897
1898
1903
,
1903
,
,
1904
1906
1906
1911
1914
1934
1995
. ,
, ,
, . ,
.
1867 . . , ,
. 1894 .
, , .
, 1896 . ,
.
(). ,
, ; , ,
.
, ,
,
. , ,
. ,
.
,
1903 .
, .
1906 ., . 1911 . , ,
,
.
.
, 1934
; , , .
111
30
,
3 :
: Po
: 84
: ,
3 :
,
-
;
,
.
,
;
112
,
- , . , .
1898 ;
,
. , .
, , ,
. ,
,
. 2006-,
, , ,
. , , . .
(Te 52)
(. 108)
(Ra 88)
(. 28)
(U 92)
(. 42)
3-
(18521908)
,
(18671934)
,
84
Po
.
,
,
.
amphoteroi ().
,
, ,
.
.
FeS2.
- ,
;
.
;
.
. Pb(CH3COO)2,
, ;
,
.
, ,
1827 .
,
.
.
,
.
-
. ,
-- -, -
, -
, ,
.
. ,
. , ,
()
()
.
1960- .
116
. Al2O3,
.
.
.
,
;
, .
.
.
, ,
.
.
,
.
. ,
.
, .
.
,
.
.
(CH3Ch2)4Pb,
1920-
,
.
1970-,
.
. ,
.
. ,
.
.
,
, 1315
.
, ,
.
,
,
.
,
,
.
, .
Al
13
Ga
31
In
49
Sn
50
Tl
81
Pb
82
Bi
83
117
30
, 3 :
: Al
: 13
: . alum
()
3 :
Al-27
.
,
8 %
.
1/3
;
.
,
,
,
.
118
,
, . 1820-
1855 . ,
. 31
,
-- , , 1886 .
(). , ,
. , ,
. ,
,
.
: ,
.
(H1)
(. 136)
(Fe 26)
(. 74)
(Cu 29)
(. 76)
3-
(17771851)
,
(18001882)
,
13
Al
30
,
3 :
: Ga
: 31
: . Gallia
()
3 :
13-
,
,
:
85,6 F
(29,8 ).
. ,
; ,
Ga(CH3)3,
,
.
GaF3 (
1830 F/1000 ),
Ga2Cl6 (
172 F/78 ).
120
.
1871 ., 1875 . .
,
(//), ;
, , .
200 ,
.
GaAs GaN , ,
(). GaAs ( 40 ); GaN ,
. , , ,
.
, . GaN
.
(Al 13)
(. 118)
(As 33)
(. 104)
(In 49)
(. 124)
3-
(18381912)
,
(. 1930)
,
,
.
Blu-ray.
31
Ga
18 1838
,
.
.
1859
,
1875
,
1876
(
)
122
1879
1880
1886
1894
1895
-
1912
(
)
1838 .
,
.
, .
;
, , , , .
,
,
. .
, , 1875,
. , ,
, .
, .
- .
. 1875
.
,
.
, (4,9 /3),
(6 / 3). , , , .
,
(1880) (1886).
;
,
Blue-ray .
123
30
. .
3 :
: In
: 49
:
3 :
;
, ,
,
,
.
.
,
.
124
,
.
, :
(314 F/157 );
. ;
, . ,
,
.
:
. ( )
- (), ,
.
: ,
.
(Ga 31)
(. 120)
(Tl 81)
(. 128)
3-
(18231898 17991882)
,
,
.
49
In
30
3 :
: Sn
: 50
: . albus
()
3 :
50
.
(
),
.
,
,
.
,
.
126
,
, .
, ( 5000 ).
,
55 F (13 )
-, ,
. III . .,
, ,
, .
( ),
, ;
.
.
, ; .
(Si 14)
(. 100)
(Pb 82)
(. 130)
3-
(XVIIIXIX .)
1810 .
(,
).
,
50
Sn
30
3 :
: Tl
: 81
: . thallos
( )
- -
3 :
(
),
,
.
;
.
,
.
128
, . ,
, 1/25 (1 ) ,
.
,
, .
, . 1960- .
. 1972 .,
,
. ,
, ,
,
. 1861 .
, . , - .
(S 16)
(. 146)
( 19)
(. 18)
( 52)
(. 108)
(Pb 82)
(. 130)
3-
-
(18201878)
,
(18321919)
,
,
.
81
Tl
30
,
3 :
: Pb
: 82
:
3 :
.
-
1859 .
,
,
.
, ,
,
.
.
130
,
. ,
, .
. ,
, . ,
. plumbum, Pb, .
:
, , .
. ,
.
,
,
, , , .
(Sn 50)
(. 126)
(Fl 114)
(. 150)
3-
(18341889)
,
(18891944)
,
(. 1945)
,
,
,
82
Pb
.
, ,
, ,
.
H2.
.
( , )
.
. ,
,
( )
(
).
.
(212 F/100 ).
. ,
, .
1839 .
(1800
1860),
. ,
134
. ,
,
.
280 360 F (140180 C).
. ,
. , -
,
;
graphein (, ).
.
.
2,
1/5 .
,
2,
:
(), (3)
(4).
. 1800
(2900 )
.
90 (150 ) ,
,
2000 F
( 1000 ).
.
. ,
, ,
3. ,
,
.
.
;
,
, .
,
.
.
,
.
,
;
, .
,
, 1-
,
1318.
.
(
) ().
H
C
N
O
P
S
Se
Fl
Uus
1
6
7
8
15
16
34
114
117
. ,
.
.
.
(
)
0,7 () 3,98 ().
135
30
3 :
: H
: 1
: .
hydrogne ( )
3 :
.
()
, ,
.
600
,
400
.
,
,
,
136
, . , 13 .
75 % .
. , ,
. ,
,
.
94 F (70 C).
XVIII
.
,
. 1783 .,
;
1937 . LZ129 . .
(He 2)
(. 62)
3-
(14931541)
-
,
(17311810)
,
,
(17431794)
,
30
3 :
: C
: 6
: .
carbo ()
3 :
:
-12 -13.
-14 (-14)
-
,
.
-14
;
,
-14
).
138
, . ,
, ,
,
, .
, , .
- ,
, . ,
. -
, , ,
, ,
.
;
.
(N 7)
(. 140)
( 8)
(. 142)
(Si 14)
(. 100)
3-
,
,
(1933, 1939, 19452005)
,
,
60,
(. 1930)
,
,
:
30
3 :
: N
: 7
: . azotos
()
3 :
,
NH3;
,
HNO3.
.
140
78 % .
1787 . (-14 -15) ; 14 . -13
(-
, ). ,
320 F (196 C) .
( ): ,
( NO)
; ,
,
; ,
.
, , .
,
,
.
( 6)
(. 138)
( 8)
(. 142)
( 15)
(. 144)
3-
(17431794)
,
,
(17491819)
,
. .
N2O ( )
,
NO2 ( )
,
30
3 :
:
: 8
: . oxys
() genes
()
3 :
2.
, ,
;
,
.
142
.
(
, , ;
, .) 1774 . ,
( , , ) , .
.
, . , 1/5 , 2.
: + + . ,
, 2 .
(N 7)
(. 140)
(S 16)
(. 146)
3-
(17331804 17421786)
-
,
17721774 .
(17431794)
,
,
,
30
1669 .
3 :
: P
: 15
: . phos
() phoros
() :
3 :
.
;
.
,
,
;
20 1995
.
144
, ; :
, ; , , .
, - ,
. ,
, , , , ,
.
.
,
. , , . ,
, ,
. ,
, , , , . , .
(N 7)
(. 140)
(S 16)
(. 146)
(As 33)
(. 104)
3-
(16271691)
-
,
(16301710)
,
. .
,
,
,
.
15
30
3 :
: S
: 16
: .
sufra
3 :
,
.
,
.
,
,
.
146
, .
,
. ,
, ;
,
.
: ( 672 . . .),
. , ,
.
, .
,
; . , , .
, .
, , , .
( 8)
(. 142)
(Se 34)
(. 135)
3-
(721815)
,
,
(18001860)
;
,
,
.
16
12 1941
,
,
1961
,
1967
1971
19741984
,
1984
148
1995
2009
20092012
(IAQMS)
2011
,
-
2012
. ,
, ,
- .
1941 ., 1967 .
.
,
, , .
1974 . -,
1984 , 2009 . ,
,
( , ).
, ;
1969 . (. . 44
45) , . ,
54 ,
. ,
172,
( 118). , ,
. ,
.
2012 .
.
. , , .
,
.
[AuXe]+,
.
,
[WAu12], (W) .
149
30
, 3 :
: Fl
( Uuq)
: 114
:
. . . ,
3 :
,
,
,
,
10 % ,
.
-
-289;
( 6 )
.
31 2012 .
,
(Uuq).
150
2012 ,
,
.
1928 .
120-, 114 .
, ,
. 114 184 :
(-298)
: ,
. , 120 126. 1998 . , ,
114 -48 .
, , 285 289;
.
(Pu 94)
(. 46)
(Uus 117)
(. 152)
3-
(18491932)
(19131990)
-,
. .
,
,
,
,
.
114
Fl
30
3 :
: Uus
: 117
:
,
,
c
(IUPAC)
3 :
,
.
.
Uus-293
Uus-294 (
).
152
- .
. 114, (Fl), 1999 .; 116, (Uuh), (Lv), 2000 .; 118,
(Uuo), 2002 .; 113 (Uut)
115 (Uup) 2004 .
117
(Uup) 2010 .
. , -
, . 117, , . ;
,
, ,
6441022 F (340550 ).
(Cn 112)
(. 92)
(Fl 114)
(. 150)
3-
.
(19121999)
,
117.
118.
117
Uus
-
;
:
.
:
.
: ,
.
;
,
, .
-,
20
Nature.
;
-
; H2O:
; : ;
;
:
. 2005
- .
-
.
,
,
154
, ,
,
.
,
Nature
.
,
www.popularscience.co.uk,
.
22
100 .
1990 1997 .
The Independent.
- :
(
(Science Book) 1995 ), ,
,
-.
;
.
- Meta-Synthesis;
- ;
. ;
.
,
,
.
,
Electric Prism
-. ,
,
,
New York Times
-.
,
,
.
,
-
.
,
,
, -
, -.
.
,
,
-, 13 .
150
, ,
, .
.
,
- ;
,
.
,
.
,
,
,
. 2011
, ,
,
;
,
,
(Classic Kit) Chemistry World,
- .
,
.
,
,
.
:
,
,
.
155
156
Elegant Solutions
Philip Ball
(Royal Society of Chemistry, 2005)
The Elements
P. A. Cox
(Oxford University Press, 1989)
Education in Chemistry
www.rsc.org/education/eic/
Hugh Aldersey-Williams
www.hughalderseywilliams.com
Foundations of Chemistry
link.springer.com/journal/
volumesAndIssues/10698
Chemistry World
www.rsc.org/chemistryworld
Periodic Spiral
www.periodicspiral.com
An interactive alternate periodic table,
developed in a spiral pattern and created
by software developer Jeff Moran.
Popular Science
www.popularscience.co.uk
Popular science book review site,
including a range of books on chemistry
and the elements.
Visual Elements
www.rsc.org/periodic-table
Interactive periodic table from the Royal
Society of Chemistry.
WebElements
www.webelements.com
Useful online source of information on the
elements and the periodic table, developed
by the University of Sheffield.
157
32
59, 138, 140141
140
140
33, 40, 42, 46
20
32
- 50, 62
- 50, 62
24, 118119
70
116
20
59, 6465
6667, 81
14
134
14
116, 130
130
96, 98
14
, 42
116
51, 59,
60, 62, 64
116, 117
42,
45, 46
96, 98
40
76, 126
,
36, 38, 120,
122123
96, 98
32
, 54
, 102
14
18, 60, 135,
136137
64
158
134, 136,
142
97
135, 146
3839
(. )
120121
104
120
120
120
51, 52, 54, 56, 66
96
, 40, 42
, 26
8485
59, 6061, 136
102103
96
116
64
134, 138
50
, 16, 18, 24,
26, 54, 98
, - 36
134
123
70
24
32
117, 118,
120,124, 126, 128, 130
96
3637, 96
76, 8889
26
70
14, 28
32
32
124125
124
50, 62, 64
116
32, 34
14
5657
15, 1819
18
18
18
18
52
18
18
18
15, 2627
26
26, 52, 144
26
135
149
32
142
70
9293
, 84
59
50
, 36, 40,
128
59, 149
, 20, 28,
110111, 112
, 28, 111,
112
, 140, 142
, - 128
,
33, 35, 123
96
96,
100
117
, 60
36, 38, 96
14, 26,
142
, 24
15, 2425, 59
24
34, 42
- 97, 102
32
14
7677, 82, 108, 118
76
76
, 40,42
, 8, 20,
2223, 40, 59, 62, 86,
102, 123
,
N- 97, 102
70
15
104105
15, 1617, 18
16
16, 54
16
135, 136, 138,
140, 142, 144, 146,
150, 152
59, 6263
72, 108
24, 59
,
78, 86
50
78
134
135
50, 54
50
118
104
126127
126
117
134,
150
104
82, 117
38, 135
, 20
71, 72,
74, 76, 78, 82, 84, 86,
88, 90, 92
14
6, 7,
8, 10, 15, 18, 23, 33, 45,
51, 59, 71, 92, 97, 105,
117, 118, 135, 149
, 78, 81
, 148149
116
116, 128
4647, 150
51
112113
97, 98, 100,
102, 104, 106, 108, 112
97
117
3435
4041
126
28, 111
2829, 111
42, 112
45
59
, 5859,
60, 62
15
15
50
51
51
3334, 36, 38
8687
86
86
42
9091, 92
90
90
70
123
71
130131
117
, 66, 78,
8081
, 56
146147
76, 8283
82
82
82
146
, . 4445, 46,
152
- 100
100101, 102
18
16
71, 82
16
50, 86
14
123
60
70
74
50
106
106
106107
128129
128
108109
108
108
117
32,
45, 46, 152
7879, 81
135
32
70, 92
18
138139
26
152
32, 4243, 46, 111
42
, 84
28, 34, 42, 111,
112
, 40
38, 135
150151
38
96
144145
70
15, 2021
36
50
96
116
, 84
5455
7273
72
72
72
116
84
70, 86
, 54
15, 24,
26, 28
15,
16, 18, 20
- 123
- 40
50, 52, 54
14
134
117,
152
45
42, 45, 46
32, 42,
74, 81
70, 78
32, 74
159
. ,
;
, -
.
Corbis/ : 58
Corbis/: 80
Shutterstock/www.shutterstock.com.