Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
swl:4
jnvrI:2013
mu`K sMpwdk:
ipRM.nsIb isMG syvk
(mwisk, pMjwbI)
AMk 37
sZseok
9465216530 ;zgkdeh
8968968397
;L w/tk f;zx
ftnzr u"e/
cMidAW dw vyrvw
smW
dyS ivc
ivdyS ivc
swlwnw
pMj swl
lweIP mYNbr
250/1100/10,000/-
$ 60
$ 300
$ 2500
website:- www.bhaiditsinghpatrika.com
www.mehatpurias.com
12
16
18
ekft-fenkoh
20
21
23
24
26
g{oh dh :ksok
29
r[Zrk rg"Vk-bVhtko
31
;H ;[whs f;zx
33
36
;fj:'rhnK d/ gZso
39
41
43
lyKkW dIAW rcnwvW/lgW mwqrW nwl sMpwdk dw sihmq hoxw jrUrI nhIN hY[ lyKkW
dy ivcwr aunWH dy Awpxy injI hn[ iksy vI kwnUMnI kwrvweI dw inptwrw isrP
cMfIgVH hI kIqw jw skygw[
sMpwdk
ie`k
kwpI
25/-
Cwpk, Awr. ky. Srmw Aqy pRkwSk s. nsIb isMG syvk ny mwlk s. nsIb isMG syvk dy qOr qy durgw ipRMt-E-pYk kjhyVI cMfIgVH
Pon:- 0172-2667070 qoN Cpvw ky #712,AnMdpur kMplYks kjhyVI (cMfIgVH) qoN pRkwiSq kIqw[ sMpwdk nsIb isMG syvk[
jnvrI 2013
sMpwdkI
isM
G syihvkd/ Bkb Pjkds dk ikw gh rJ/. nkg ih B/
nkg
f;Zy Xow d/ i' ;oB nkJ/ fs; ezm bkJ/* d/ tke
jnvrI 2013
jnvrI 2013
lVIvwr
gu`gw gpOVw
gurpur invwsI BweI id`q isMG jI igAwnI
BweI id`q isMG p`iqRkw dw Asl mksd sRI gurU gRMQ swihb jI dIAW isiKAwvW qy clx,
AMD ivSvwSW qy Poky krm-kwfW qoN dUr rihx dI vkwlq krn dy nwl nwl BweI id`q isMG jI
dIAW iek sdI qoN v`D vwlIAW v`K v``K rUpW vwlIAW lyKxIAW qoN jwxU krvwauxw vI hY[
AMqW dI KuSI huMdI hY ieh jwxky ik pwTk igAwnI jI dIAW rcnwvW pVHn dI qIbr ie`Cw
r`Kdy hn[ hr mhIny l`gBg 10 Ajyhy Pon AwauNdy hn ijhnW rwhIN igAwnI jI dIAW rcnwvW
dI mMg kIqI geI huMdI hY qy auh qurMq pUrI kr id`qI jWdI hY[ Adwrw BweI id`q isMG p`iqRkw ieh
mihsUs krdw hY ik 111 swl bwAd vI is`K sMgqW v`loN igAwnI jI dI soc pRqI sMjIdgI hY[
pihlW FweI swl Kwlsw A^bwr qy iPr myrw qy swDU dXw nMd dw sMbwd pwTkW dy rU-b-rU
kr cu`ky hW[ iesy lVI qihq gu`gw gpOVw AkqUbr 2012 AMk qoN SurU kIqw igAw [
mu`K sMpwdk
<> siqgur pRswid
wB wZs f;zx
r[ o pbG f;z x
:P Xod/]
eZu]
ezrkb]
e/ ]
4
jnvrI 2013
]]
;? b kBh f;z x
ikB?]
n?;k r[o ih ej/ T[dko. fi; s[;hA B eoh ftuko]
wkoh]
bkXk]
fcZe]
wB wZs f;zx
;ko/]
nkfJnk]
fgnk wBKdk]
pmkfJnk]
pzB nkfJnk]
jnvrI 2013
pkb]
s[ w oh ok;]
ehsh]
;{ y xB/ o / ]
j[bk;k]
nkfrnk ekoh]
e[opkBh]**
jodk]
ufynk]
B iKJh]
fsq;Bk oku B go xo iktT[ fsq;Bk wVh w;kD B
iKJh]
s?;k]]
;? b kBh f;z x
d'jok]wB ws f;zx fgnkfonk, b? j[D r[o dh wZs]
j'fJ]
pki]
Bekok]
]]
fpp/ e f;z x
jnvrI 2013
wB wZs f;zx
nkfJnk]
;? b kBh f;z x
tkoh]
nkfJ J/; e'm/ ftu ;ko/. whAj tokfj j' ikB eBko/]
fdzdk.
;? b kBh f;z x
Goks]
i?;k]]
r[ o pbG f;z x
d'jok^pkg J/;dk j? B ;h, eZbh jh ;h wkfJ]
T[XkoB]]
r[ o pbG f;z x
d'jok^s{z sK g[fink f;zx M{m/ d/ xo she]
y[nkoh]
jnvrI 2013
;? b kBh f;z x
e'Jh]
efonk]
GkfJnk]
;koh]]
r[Zr/ dk Grs
GowkfJnk]
ofjzd/]
jhbk]
bkr]
jnvrI 2013
gkJh]
;? b kBh f;z x
w?A s[w e' p/N/ d' dhB?. ;' s[w B? ej[ e:k eo dhB/]
Gz B ]
bzxktB]
gZb]
pmkfJnk]
BjokfJnk]
G/ y ]
rkfJnk]
jnvrI 2013
fdbdk]
go s{z ;wM d/y fBi fws. e:k J/j brdh s/o/ fus]
ikB?]
y[nkoh]]
r[ Z r k Grs
d'jok^r's U;dk d;d/ ;k okig{s u[jkD]
sfDnk]]
r[ Z r k Grs
;? b kBh f;z x
d/jok^fJj sK y{j/ Yhw j? gsk Bk fi;dk e[M]
gSksk]
pskfJnk]
10
jnvrI 2013
ikt/]
go fJj gsk B
nkdo]
s?]
Godh]
fJnkD/]
fgnk]
pDtkJh]
tfvnkJh]]
11
jnvrI 2013
jB.
T[AM sK r[o{ ;kfjp pj[^gZyh tfvnkJh d/
wkbe jB go i/eo T[BQK dh P\;hns pj[s jh
;zy/g ftu fpnkB eoBk j't/ sK efj ;ed/ jK fe r[o{
r'fpzd f;zx fJe' ;w/A pkdPkj s/ dot/P ns/ ;zs s/
f;gkjh jB. fJj rZb tZyoh j? fe f;Zy nkgD/ wjkB
BkfJe ;zs Bkb'A f;gkjh ti'A tZX wkBsk fdzd/ jB.
skjhT[A f;ZyK s/ }?o^f;ZyK B/ th T[BQK :[ZX d/ w?dkB
iKd/ jh fuZsfonk j?, x'V/ *s/ ;tko ns/ jZE ftu
sbtko j?. t?;/, r[o{ r'fpzd f;zx d/ eZd^ekm e/tb
T[BKQ dhnK izrh gqkgshnK d/ okI Bkb BjhA wkfgnk ik
;edk, feT[Afe T[BQK dhnK gqkgshnK ;op^gZyh jB.
r[o{ r'fpzd f;zx jo gZy s'A fJe wjkB ftnesh ;B,
fiBQK B/ f;o| 42 ;kbK d/ nkgD/ ihtB ekb
(1666^1708 JhH) d"okB tZvhnK wZbK wkohnK. T[BQK
B/ T[Zsoh Gkos dh, g{oh dh g{oh, stkoh\ jh pdb e/
oZy fdZsh.** y[Ptzs f;zx. rZb eh, r[o{ r'fpzd f;zx,
;w/A dh fjZe *s/ ed/ Bk^fwND tkbhnK g?VK gk rJ/
jB, fiBQK s'A nkT[D tkbhnK B;bK ;/X b?AdhnK
ofjDrhnK. fJj' ekoB j? fe r[o{ r'fpzd f;zx gzikp
d/ fJfsjk; d/ ;G s'A wjkB ns/ nkeoPe ftneshnK
ftu'A gqw[Zy wzB/ iKd/ jB. fBo;zd/j, r[o{ r'fpzd f;zx
dh ;G :[ZrK d/ ;ZG s'A wjkB GkoshnK ftu frDsh
ehsh ikDh ukjhdh j?.**^vkH fJzd{G{PB p?Boih.
p/PZe r[o{ ;kfjp pko/ fbyD tkfbnK B/ r[o{
;kfjp dh P\;hns d/ tZy^tZy gfjbn{K *s/ Gog{o
o"PBh gkJh j?, fco th r[o{ ;kfjp dh P\;hns d/ e[M
Z
12
jnvrI 2013
jnvrI 2013
jnvrI 2013
15
jnvrI 2013
lVIvwr
o'vk ibkbh
nBzdg[o d/ ftu fiE/ f;y ;zrsK d{oA' ^d{oA' r[o{
ih d/ doPBK nkT[AdhnK ;B. UE/ ws wsKsoK d/
;kX{, gzvs, mkeoK s/ gho, ceho, w"bth, ekih nkfd
th pj[s nkT[Ad/ ;B. i' nkg'^nkgD/ wB d/ Pze/ s/
Gow d{o eok e/ iKd/, eJh r[MhnK owiK ns/ nekPh
T[vkohnK d/ ikD{z j[zd/. eJh fJekrosk, fbtbhBsk d/
okjh PKsh d/ Y{vkT{, gqG{ dh nG/dsk d/ nGbkyh wB
dhnK w[okdK g{ohnK eoe/ r[D rkT[Ad/ iKd/ ;B.
fJe t/oK fJe w[;bwkB ceho nkgD/ nkg
g[fink j'fJnk ;wM jT[w/A ftu wZsk j'fJnk nBzdg[o
nkfJnk. rbhnK ftu f;o'A Bzrk o'vk x'vk d'^uko
fdB rbhnK ftu fcodk fojk. g'j ;[dh ;swh B/V/ jh
;h. fJe fdB fJj Pkjh pkr ftu frnk. ;?b eod/
e[o[s/ c[b t/y e/ fdb w'fjnk frnk. fJj c[b okJ/
g[o okDh ftu'A fJe nkJ/ i'V/ B/ e/;ok f;zx wkbh dh
nkfrnk Bkb fsnko ehs/ ;B fJj i'Vk (w'jD s/
;'jDk) fe;/ r[Mh u'N Bkb cZN/ j'J/ nkJ/ ;B. nkgD/
r[M/ cZNK dk fJbkI fJBQK e[o[s/ c[bK d/ t;hb/ Bkb
eokT[Dk ukj[zd/ ;B. fJ; o'v/ ceho (fi;dk BkT[A
ibkbh ;h) B/ jB/o ;w/A fi; t/b/ ;[ofyns ;kXB GzB
s'V e/ c[b s'V fbnk e/ ebrhXo ih d/ g/P ehs/.
;fsr[o ih B/ g[fSnk. U ibkbh` gbkbh`` fJj c[b
feT[A fbnkfJnk j?. U; nkfynk jI{o d/ doPBK
nktK sK ykbh jZE fet/A nktK< cehoK gk; wkfJnk sK
j? Bjh.
;fsr[oK B/ GkJh wBh f;zx fJPkok ehsk.
GkJh ;kfjp B/ ibkbh dh N'gh T[skoh sK d'' nPochnK
s/ d' o[g? ftu'A fvr gJ/. ibkbh Pofwzdk j' e/ r[o
jnvrI 2013
r[zikfJP BjhA.
fJe fdB i?B/ B/ wfjskp p[bkfJnk. wfjskp
B/ g[fSnk` feT[A ;[y sK j?< i?Bk B/ nkfynk ;[y
ekjdk j?. n"j t/y (nzdo b? ike/ fdykfJnk) fJe
GkrK ;Vh w/o/ torh i{Vh B{Vh gJh j?. fJ; ftukoh
dh ftfEnk fJ; soQK j?. fJe f;Zy bVeh ;i ftnkjh
v'bh ftu ni/ nk jh ojh ;h. fe fJe ekIh B/ v'bk
o'e fbnk s/ Btkp d/ jtkb/ eo J/E/ w/o/ xo G/i
fdZsh. oks id Btkp ih nkJ/ sK T[BQK B/ nkgD/
epI/ ftu eoB bJh pE/o/ bkbu fdZs/ XwehnK s/
vokt/ fdZs/ go fJ; Gbh e[y B/ fJe Bk wzBh. id
Btkp B/ fejk J/E/ s/ok e"D j?. w?A i' woIh j? eo
;edk jK sK T[;B/ fejk w/ok r[o{ w/o/ Bkb j?. fJj
efjD dh d/o ;h fe r'bhnK gk;'A g{oh e[NkJh rJh.
Btkp BP/ u{o j' e/ wzi/ s/ ik b/N/. fJ; pzBQ B{V e/
fJ; nzdo ;[N rJhnK jB. wfjskp j[D s{z jh dZ; fe
eh eoBk ukjhJ/.
wfjskp B/ nkfynk fe p/rw ;kfjpk fJ;
dhnK i{VhnK j'JhnK bZsK s/ pkjtK sK y'jbhJ/ fco
;'uKrhnK. fJj nky oZ;hnK dhnK rzYK y'jb fdZshnK.
fco T[; phph T[; d/ xo gj[zukT[D dh ftT[As pD
rJh. ;' wfjskp T[; phph Bkb b? ike/ nkgDh
e'mVh ftu ofynk. ;t/o/ i?Bk B/ Btkp nkfynk
fe T[j e[Vh wko dh wkoh pZXh j'Jh wo rJh ;h ;' w?A
pkjo ;[Nk fdZsh.
UXo x[b{ Pkj B/ ;koh rZb ;[De/ s/ f;Zy phph
s'A ;kok xo nkfd dk gsk eoe/ T[BQK d/ xo ;koh
ejkDh ik ;[DkJh s/ Pkw phph dh ;Z; p[oe/ nzdo
fbnk e/ phph T[; d/ jtkb/ ehsh. d{ik p[oek phph
gtk e/ x[b{ Pkj pkr'A pkjo SZv nkfJnk. nZr'A
phph dk ;j[ok T[BQK xo b? frnk. s/ y[PhnK Bkb
PhoDhnK tzvhnK.
17
jnvrI 2013
Bwg qIjw
kWf dUjw
kWf dUjw
swihbzwdy zorwvr isMG qy &qih isMG dI ShIdI
w'sh wfjo/ tb'A d[ZX b? e/ mzv/ p[oi gk;
gj[ z u Dk
18
jnvrI 2013
19
jnvrI 2013
ivAMg cOky
poR.jsvMq isMG kYlvI, iProzpur
soZ e h
ikr/ oky/ ekB d/ P'o wZfunk,
gs/ dh rZb
d[ZX dh okyh
yho$yz v
nrtk
9878381474
20
jnvrI 2013
kwiv ikAwrI
foPs/ Bk
ns/ fcZe/ j'J/
Bkns/
www.bhaiditsinghpatrika.com
www.mehatpurias.com
21
jnvrI 2013
22
jnvrI 2013
23
jnvrI 2013
24
jnvrI 2013
jnvrI 2013
kilAwx leI ArzoeI iesdw kyNdrI mudw qy AwSw hYjgqu jlMdw riK lY AwpxI ikrpw Dwir](Awid
gRMQ,pMnw831)
kIqw igAw hY ijvyN AMg 1346 qy auqSwh id`qw hY ikhirmMdru hir kw hwtu hY riKAw sbid svwir]
26
jnvrI 2013
27
jnvrI 2013
28
jnvrI 2013
29
jnvrI 2013
edoK^ehwsK
jnvrI 2013
br' ozr[.
phi.
nkfJnk.
tZv/ GkrK Bkb wB[Zyh d/jh fwbdh j?. fJ; gk;'A ;koEe
ezw b?. w
kB; iBw d[obG j? r[ow[fy gkfJnk aaaaaaaaaa@
bJh s[o ikD s'A pknd s{z fe;/ j'o ;ZiD ;ZiDh okjhA
31
jnvrI 2013
j/ wB w/o/ sDkU s
/ ekp{ gk. s[z fJZebk ofj
nkt? mkfJ.
Bo'r oZy. bzwh ;?o eo. jtktK Bkb rZbK eo. gzShnK
d/ rhs ;[D.
T[jBK 20,000 gzikph w[zfvnK pko/ ;'u fijV/
jo ;kb ikfJ BkikfJ Yzr Bkb pkjob/ d/K tZb
Gid/ B/. ;?AeV/ gzikph w[zv/ pkjob/ d/K dhnK i/bQK
ftZu s;hj/ io oj/ jB. gzikp d/ ;ko/ tZv/ fnk;h
Xkowe nkr{ f;oc nkgD/ w[zfvnK d/ GftZy pko/ ;'ud/
B/, rohp gfotkoK d/ ;XkoB p/o'rko w[zfvnK dk
fe;/ nkr{ e'Jh dod BjhA.
w
B w?b/ ;G feS[ w?bk, sfB X's/ wB jSk Bk
j'fJ wB ;kXDk W- wKiDk W. fBykoBk W. wB
nzdo tkX{ dh Gosh Bk j't/. j'oBK dhnk fBow{b
fuzsktK dk Gko nkgD/ wB T[Zs/ Bk gk. fynkbh
fceoK, ekbgfBe voK ftZu'A pkjo nka aaaa wB s{z i'fs ;o{g W, nkgDk w{b gSkDr[o{ nwodk; ih. s{z fgsk J/A, dkdk J/A, BkBk J/AnkgDhnK pkjK c?bk e/ oZy. nkiVh w[zv/ dk rhs
;[D- bzwh j/e nzpo S{j/. e[dos ebkt/ ftZu oZy.
nkgD/ ;[zrV/ T[do/t/A ftZu e[dos dh fttk dh
s"jhB Bk eo. gjkVK ftZu MoB/, nkpkoK Bkg.
fdT[dkoK dh T[ukJh Bkb nkgDk ed Bkg, fuBkoK
dh jfonktb wB nzdo t;k. i?;k wB s?;k sB- j/
wB w/o/ nkgD/ nkg y/V/ ftZu oZy. nzpK d/ p{o T[Zs/
p?mhnK wX{wZyhnK, fjoBhnK dhnK u[zrhnK, toQd/ whAj
bwkI pMMnw 35 qy
32
jnvrI 2013
j?.
33
jnvrI 2013
tko jB.
34
jnvrI 2013
eZY. mzYh jtk nzdo nkT[D d/. y[ZbQ/ rrB tZb t/y.
wB nzdo fJZe nzpo t;k. gjkVh dh pochbh u'Nh
fust. nk;wkB ftZu T[Zvd/ gzShnK dh vko tZb
t/y. f;oc nkgD/ pko/ jh Bk ;'u. eh j'fJnk T[j ub/
rJ/ ;w[zdo'A gko. s/o/ gk; eoB?b f;zx Xkbhtkb,
35
jnvrI 2013
36
jnvrI 2013
s/ T[j
[ jo t/b/ y[PhnK s/ ;[y (gdkoEe) jh b'Vdk j?.
f;;Nw dh ;wM nkJ/ sK gsk br/ fe ngD/ ehs/
j' ikJ/ (r[o Ppd Bkb ;[os i[V ikJ/), wB r[o{ nr/
wo ikJ/(noEks, jo rZb, jo ezw r[o{ d/ nky/ br
e/ j't/) sK r[o{ feqgk ;dek Bkw dh dks gqkgs j[zdh j?,
jnvrI 2013
tork dksk e'Jh j'o j' BjhA ;edk) T[; ;dk :kd
eoBk, T[;dk ;dk XzBtkd eoBk coI pDdk j?, T[;
e'Jh fet/A G[bk ;edk j?. gqG{ sK T[BQK th nk;ok d/
38
jnvrI 2013
h`f bIqIAW....
kuJ
` j`g bIqIAW...
fgqza B;hp f;zx ;/te
bZr/.c/o T[BQK B/ ;'funk fe pZu/ fwjBsh jB fJBQK
fe;/ y/v ftu gkfJnk ikt/. o'bo ;e/fNzr u[D e/
fsnkoh P[o{ eo fdZsh. Pkw ;?eNo 10 d/ foze ftu
s/ ;t/o/ ykbh ;VeK s/ ;e/fNzr eoB bZr gJ/.
;t/o/ fszB ti/ gfjbK ;e{No s/ c/o eko s/
gfjbK T[BQK d/ xo w?A s/ w/ok p/Nk iKd/ ;h s/ nZr'A
;e/fNzr eoB tkbh EK s/ iKd/ ;h. ;kv/ xo s/ T[BQK
d/ xo d/ o;s/ ftu fJe u"okjk nkT[Adk ;h. jcs/
ftu xN'^xZN d' tkoh T[; u"okj/ ftu N{Dk efonk
j[zdk ;h. w?A ikD e/ T[; N{D/ d/ T[go'A ;e{No bzxk e/
b? iKdk ;h. p/N/ B/ gfjbK^gfjbK N'eD dh e'fPP
ehsh. w?A T[; dZf;nk fe w/ok fJ; soQK eoBk s/o/
wB ftu fJj xo eoB dh fJZSk j? fe ni/j/ N{D/
^NkwD ;G gkyzv jB, M{m dk g[bzdk jB. fJBK Bkb
e[ZM BjhA j[zdk. fJe fdB w?A fJ; xNBk pko/ T[;
nfXnkgek dZf;nk. T[j sK nkg ;kfJz; d/ ftP/
Bkb ;zpzXs ;h s/ w/oh rZb dh T[; B/ go'Vsk ehsh.
nkgDh th ni/jh fJe xNBk dZ;h fe T[;d/ fgsk ih
ni/j/ eow^ekvK d/ fybkc jB. fJE'A se fe T[j sK
ni/j/ N{D/ s/ oZyhnK wku;K dhnK vZphnK xo b?
nkT[Ad/ jB s/ bZv{ nkfd yK th b?Ad/ jB. f;oc fJj
f;ZX eoB tk;s/ fe fJj ;G c'e/ eow^eKv jB.w?
fdb'A pj[s y[Ph ;h fe ub' xZN'^xZN fJe gfotko sK
nfijk fwfbnk i' r[opkDh d/ nB[;ko ;u/ fdb'A ubdk
j?. T[; B/ w? j'o th dZf;nk fe T[BQK dk ;kok
gfotko f;oc s/ f;oc r[opkDh wzBdk j? s/ T[;h
nB[;ko jh ihtB fBotkj eodk j?.HHHHHHHHHHHHHHH
39
jnvrI 2013
pMMnw 38 dw bwkI
f;yh d/ Gr"V/
jnvrI 2013
nfs ;[d
z o bVehnK ;[d
z oh ns/ wzd
[ oh w[rb nfjbeko
j[D pj[s e[ZM T[; ;w/A Bkb'A pdb frnk j?. ukbpkI
ngqb
? dk j?, fJt/A jh wkxh d/ fdB dk th |oe j?. id'A
bJh f;o| PZeo ;h. fi; Bkb T[;B/ w{zj fwZmk eotk
j?L?
w{b o{g ftu w";w Bkb j?. Gkt/A fJ; Bkb eJh
41
jnvrI 2013
w'pkH 98157^07232
B;hp f;zx
jnvrI 2013
sihXorIAW dy p`qr
f;Zy gzE dh ;/tk eodk oj/.
pj[s jh XzBtkd ;fjs.
wk;No ;[yd/t f;zx ikue*
w' p kH 94640^05685
>
gow g{iBhe
;/te ihU,
tZb csfj gqtkB j? ih.
nkg ih tZb'A G/fink o;kbk pkps wjhBk
Oct 2012 fwb frnk j? XzBtkdh jK.
s[;hA e"w dh ;/tk eo oj/ j'. \?o s[;hA gzE d/
wjK ftdtkBk ns/ nwo ftnesh dh :kd jo wjhB/
skIk^so eo oj/ j' s/ s[;hA fbfynk j? fe jo jkbs
ftu fJj P[G ekoi B/go/ uVQdk oj/rk. pj[s y[;h
j'Jh nkg ih tZb'A fJj e"w dh ;/tk ;qh ebrhXo
wzBI{o j?.
fJe u?Ze 500$^ o[g? jkIo j? gqtkB eoBk
ih.
jopz; f;zx
e'Neg{ok, w'H 92565^60845
;/tk fty/,
;zgkde GkJh fdZs f;zx gZfsqek,
ftPkL r[o{ BkBe d/t ih Bkb ;zpzXs b/y.
PqhwkB ih,
w?A nkg ih r[o{ BkBe d/t ih dh irBBkE
g[oh dh :ksok b/y G/i fojk jK. dk; nkg g[oh dh
:ksok eoe/ T[; ;EkB s/ frnk ;h. c'N' th G/i fojk
jK. nk; j?, gqtkB eo'r/.
fjZs{
vkH ;kfjp f;zx noPh)
43
jnvrI 2013
0172-2609388, 93161-33498
AwkrSk XojnwvW
1. DIABETES
2. ARTHRITIS
4. BLOOD PRESSURE
6 KIDNEY/LIVER AILMENTS
3. HEART DISEASES
5 DIGESTIVE DISORDER
7 CANCER
8 OBESITY
9 CRONIC FATIGUE
10 MIGRAINES
11. SKIN INFECTION ETC.
44
jnvrI 2013