Economisch profiel voor

Halderberge

Eindrapport

Uitgevoerd in opdracht van:

Kamer van Koophandel West-Brabant

Uitgevoerd door:
ETIN Adviseurs Tilburg, februari 2002
1. Profielschets gemeente Halderberge

Na de analyse van het gemeentelijk profiel van Halderberge kunnen de volgende vijf high-lights
c.q. aandachtspunten worden geformuleerd:
• Toenemende vergrijzing in de komende jaren als gevolg van een oververtegenwoordiging
van inwoners in de leeftijdsgroep 44 tot 64 jaar;
• Beperkte bevolkingstoename tussen 1997 en 2001;
• De werkgelegenheidsfunctie van Halderberge is beperkt. De industrie, bouw en
detailhandel zijn de belangrijkste werkverschaffers;
• Relatief hoog werkgelegenheidsaandeel recreatie en toerisme;
• Omvang (terstond) uitgeefbaar bedrijventerrein nagenoeg nihil.

1.1 Bevolking en arbeidsmarkt

Halderberge is de grootste van de vijf overige (en kleinere) West-Brabantse gemeenten. De

omvang van de Halderbergse populatie bedraagt 29.500 inwoners. De leeftijdsopbouw (zie figuur
8.1) van de bevolking laat zien dat de groep 44 tot 64-jarigen relatief omvangrijk is. De jongere
bevolkingsgroepen zijn daarentegen minder sterk vertegenwoordigd.

Halderberge kent een bevolkingsdichtheid van 395 inwoners per km². Dit is weliswaar minder dan
gemiddeld in West-Brabant, maar meer dan in de referentiegemeenten.
Het gemiddelde besteedbaar inkomen bedraagt per huishouden 24.800 euro, waarmee
Halderberge zich de op één na rijkste gemeente van West-Brabant mag noemen. Alleen de
huishoudens in Zundert hebben gemiddeld meer te besteden.
Tussen 1998 en 2001 groeide het aantal woningen in Halderberge met een magere 2,0%,
waardoor de woningvoorraad per 1-1-2001 werd vastgesteld op ruim 11.400 woningen.

Tabel 8.1: Basisgegevens Halderberge

Indicatoren Halderberge Kamergebied Noord-Brabant
West-Brabant
Bevolking
Aantal inwoners (1-1-2001) 29.502 548.600 2.375.120
Bevolkingsdichtheid 395 476 482
Bevolkingsgroei 1997 – 2001 0,5 3,7 3,1
Gemiddeld besteedbaar inkomen (’98) 24.800 24.400 24.500
Woningen
Woningvoorraad (1-1-2001) 11.405 226.520 949.067
Groei woningen 1998 - 2001 2,0 4,4 5,3
Arbeidsmarkt
Beroepsbevolking 13.455 254.410 1.104.160
Aantal NWW-ers 534 13.240 53.870
Werkloosheidspercentage 4,0 5,2 4,9
Bron: CBS, Arbeidsvoorziening; bewerking ETIN Adviseurs

De beroepsbevolking van Halderberge telt 13.450 personen. Hiervan was in het derde kwartaal
van 2001 4,0% werkloos en op zoek naar een baan. Dit is lager dan het gemiddelde van heel
West-Brabant (5,2%).
ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

Figuur 8.1: Leeftijdsopbouw bevolking Halderberge

35,0
Halderberge
30,0 Kamergebied
Noord-Brabant
25,0

20,0
%
15,0

10,0

5,0

0,0
0 - 14 15 - 24 25 -44 45 - 64 65 +

Bron: CBS; bewerking ETIN Adviseurs

1.2 Productiestructuur

Het aantal in Halderberge werkzame personen bedraagt ruim 9.000. Deze werken bij ruim 1.900
vestigingen. De werkgelegenheidsfunctie van Halderberge is beperkt. Op de
werkgelegenheidsindex scoort de gemeente –33%, hetgeen betekent dat de omvang van de
beroepsbevolking ongeveer eenderde groter is dan de werkgelegenheid. De landbouwsector is in
Halderberge nog relatief sterk vertegenwoordigd, echter de belangrijkste werkgever is de industrie,
gevolgd door de bouwsector en de detailhandel.

Tabel 8.2: Productiestructuur Halderberge

Sectoren Vestigingen Werkzame personen Werkgelegenheids-structuur
Abs. % Kamergebied Noord-Brabant
Landbouw 342 948 10,5 4,5 4,7
Industrie 147 1.307 14,5 18,8 19,6
Bouwnijverheid 181 987 10,9 6,5 7,3
Reparatie 65 202 2,2 2,5 2,3
Groothandel 188 800 8,9 7,1 7,1
Detailhandel 226 982 10,9 9,3 9,3
Horeca 72 454 5,0 4,2 4,3
Transport en logistiek 64 381 4,2 4,9 4,3
Post en telecommunicatie 16 149 1,7 1,2 1,2
Financiële instellingen 50 259 2,9 2,6 3,0
Zakelijke dienstverlening 305 712 7,9 12,0 12,4
Overheid 6 264 2,9 5,6 4,4
Onderwijs 51 541 6,0 4,9 5,2
Gezondheidszorg 73 386 4,3 11,9 11,3
Overige diensten 148 658 7,3 4,0 3,5
Totaal 1.914 9.030 100,0 100,0 100,0
Bron: Vestigingenregister Noord-Brabant (2001); bewerking ETIN Adviseurs
Van de vijf grootste bedrijven (in werkgelegenheidstermen) zijn er drie afkomstig uit de industrie.
Het grootste bedrijf van Halderberge is aannemersbedrijf Van Agtmaal en telt bijna 170
werknemers.
ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

Grootste bedrijven (excl. kwartaire diensten)

- Aannemersbedrijf Van Agtmaal
- Kappa Oudenbosch Golfkarton
- Hunter Douglas Europe
- Campina Foodservice
- Rabobank Hoeven-Oudenbosch
algemene burgerlijke en utiliteitsbouw
vervaardiging van golfpapier en –karton
vervaardiging van metalen constructiewerken
vervaardiging van zuivelproducten
coöperatief georganiseerde banken

1.3 Fysieke Infrastructuur

Halderberge is 13 bedrijventerreinen rijk met een gezamenlijke oppervlakte van 98 hectare. Op

slechts twee terreinen is nog grond uitgeefbaar. De omvang van het uitgeefbaar oppervlak
bedraagt 1,6 hectare. Hiervan is slechts 0,1 hectare terstond uitgeefbaar.

Tabel 8.3: Bedrijventerreinen Halderberge

Bedrijventerrein Netto oppervlakte Nog uitgeefbaar Waarvan terstond
(in hectare) (in hectare) uitgeefbaar (ha)
De Hoge Akker fase 1 1,5 1,5 0,0
Korenweide 8,9 0,1 0,1
Totaal 10,4 1,6 0,1
Bron: IBIS (2001); bewerking ETIN Adviseurs
 ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

Bijlage 1: Samenvattende tabel van de 6 kleinere gemeenten in Kamergebied

West-Brabant
Indicatoren Halderberge Rucphen Steen- Woensdrecht Zundert Kamer- Noord-
bergen gebied Brabant
Bevolkingsstructuur
Bevolking (1-1-’01) 29.502 22.586 23.354 21.456 20.272 548.599 2.375.116
Aandeel 0-14 jaar 17,8% 16,7% 18,3% 17,4% 19,5% 18,1% 18,7%
Aandeel 15 – 64 jaar 68,5% 70,4% 67,9% 69,1% 65,9% 68,1% 68,4%
Aandeel 65+ 13,6% 13,0% 13,8% 13,5% 14,6% 13,8% 12,9%
Bevolkingsdichtheid 395 351 159 234 168 476 482
Bevolkingsgroei ’97 – ‘01 0,5% 1,2% 2,1% 3,8% 1,6% 3,7% 3,1%
Aandeel allochtonen 10,9% 6,1% 7,6% 20,1% 11,3% 16,0% 14,2%
Gemiddeld inkomen 24.800 24.600 23.800 24.200 25.300 24.400 24.500
Woon- en leefmilieu
Oppervlakte (km²) 7.524 6.449 15.879 9.199 12.075 115.371 5.081,8
Totale woningvoorraad 11.405 8.829 9.383 8.447 7.685 226.516 949.067
Gem. woningbezetting 2,6 2,6 2,5 2,5 2,6 2,4 2,5
Woningdichtheid (km²) 153 136 63 91 64 196 193
Groei woningen ‘97-‘01 2,0% 2,2% 3,5% 2,7% 1,3% 4,4% 5,3%
Detailhandel/1000 inwoners 7,7 8,9 7,4 7,9 6,0 7,6 7,5
Toerisme/1000 inwoners 3,9 4,2 4,2 4,7 4,1 4,1 4,0
Aantal onderwijsinstellingen 15 8 10 8 8 273 1.221
Productiestructuur
Aantal vestigingen 1914 1572 1631 1184 1689 31.820 142.152
Aantal werkzame personen 9030 6542 7053 8907 7492 261.757 1.133.624
Werkgelegenheidsindex -32,9% -38,7% -33,6% -8,6% -17,9% +2,9% +2,7%
Gem. aantal w.p./bedrijf 5 4 4 8 4 8 8
Aandeel MKB (in w.p.) 87,6% 90,6% 85,8% 59,3% 88,9% 62,7% 62,9%
Banengroei ’97-‘01 3,2% 5,1% 6,9% 9,4% 1,2% 11,8% 11,5%
Aandeel landbouw 10,5% 11,9% 14,8% 6,0% 32,0% 4,5% 4,7%
Aandeel industrie 14,5% 13,6% 10,1% 28,6% 8,7% 18,8% 19,6%
Aandeel vgm/industrie 20,4% 34,8% 45,7% 3,8% 57,6% 18,0% 13,6%
Aandeel chemie/industrie 4,3% 6,2% 11,2% 12,2% 0,0% 16,1% 11,3%
Aandeel metaal/industrie 28,3% 34,6% 8,3% 3,7% 8,5% 10,8% 12,5%
Aandeel overig/industrie 47,0% 24,5% 34,8% 80,3% 33,9% 55,1% 62,7%
Aandeel bouwnijverheid 10,9% 15,9% 7,9% 4,8% 9,0% 6,5% 7,3%
Aandeel reparatie 2,2% 2,6% 3,7% 1,1% 1,3% 2,5% 2,3%
Aandeel groothandel 8,9% 4,5% 8,6% 3,8% 5,0% 7,1% 7,1%
Aandeel detailhandel 10,9% 13,2% 13,3% 10,0% 8,4% 9,3% 9,3%
Aandeel horeca 5,0% 3,9% 3,6% 3,4% 5,6% 4,2% 4,3%
Aandeel transport & logistiek 4,2% 8,5% 3,8% 2,9% 2,85 4,9% 4,3%
Aandeel fin. & zak. dienstverlening 12,4% 9,7% 15,9% 8,4% 8,7% 15,8% 16,6%
Aandeel kwart. dienstverlening 20,5% 16,2% 18,3% 31,0% 18,6% 26,4% 24,5%
Aandeel toerisme 9,2% 9,0% 6,5% 4,9% 7,3% 5,3% 6,1%
Fysieke infrastructuur
Nog uitgeefbaar bedrijventerrein (ha.) 1,6 0,6 0,3 0,3 0,3 267,9 1.082,5
Prijzen bedrijventerrein 38,6 – 38,6 40,8 – 40,8 26,3 – 30,9 31,8 – 31,8 59,0 – 59,0 17,0 – 127,1 17,0 – 226,9
Uitgifte bedrijventerrein 1996-2000 5,2 7,6 13,2 5,8 5,0 672,3 1.635,1
Aanbod kantoren (>500m²) 0 0 735 0 0 166.787 .
Aanbod bedrijfsruimten (>750m²) 30.882 0 0 0 0 337.176 .
Aanbod winkels (>200m²) 260 854 0 0 0 53.304 .
Arbeidsmarkt
Beroepsbevolking 13.455 10.676 10.617 9.745 9.120 254.407 1.104.162
Aandeel in totale bevolking 45,6% 47,3% 45,5% 45,4% 45,0% 46,4% 46,5%
Niet werkende werkzoekenden 534 552 421 398 257 13.236 53.866
Werkloosheidspercentage 4,0% 5,2% 4,0% 4,1% 2,8% 5,2% 4,9%
Bronnen: CBS, Vestigingenregister Noord-Brabant (2001), ScarB, IBIS (2001), PropertyNL, Arbeidsvoorziening
ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

Bijlage 2: Definities en begrippenlijst

Bevolkingsstructuur

Groene druk
De verhouding tussen het aantal 0- tot 19-jarigen en het aantal 20- tot 64-jarigen binnen een
bepaalde bevolking, uitgedrukt in een percentage. De groene druk is een maat om de verdeling
van de demografische druk over jongeren en ouderen zichtbaar te maken.

Grijze druk
De verhouding tussen het aantal 65-plussers binnen een bevolking en het aantal 20- tot 64-
jarigen, uitgedrukt in een percentage. De grijze druk geeft informatie over de verdeling van de
demografische druk en kan als vergrijzings-indicator gezien worden.

Gemiddeld besteedbare inkomen

Als indicator van de bestedingsmogelijkheden in een gemeente is gebruikgemaakt van het
gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden. Het inkomen is afhankelijk van het percentage
inwoners met een inkomen en de hoogte van hun inkomen. Het betreft CBS-cijfers uit 1998.

Woon- en leefmilieu

Bebouwd, cultuurgrond en overig groen

Onder bebouwd valt onder andere het woongebied, de infrastructuur, de bedrijfsruimte en
bouwterreinen. Cultuurgrond heeft betrekking op gronden die voor agrarische doeleinden worden
gebruikt. Overig groen is een verzamelcategorie voor onder andere ‘natuur’ (parken, bossen),
sportvelden, volkstuinen, begraafplaatsen etc..

Winkelvoorzieningen
Het aantal winkels per 1.000 inwoners geeft slechts kwantitatieve informatie over de
winkelvoorraad. Belangrijke facetten als diversiteit en kwaliteit blijven buiten beschouwing. Enige
voorzichtigheid is derhalve geboden bij het interpreteren van de resultaten. De winkelgegevens
zijn afkomstig uit het Vestigingenregister Noord-Brabant en zijn gebaseerd op de sector
‘Detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren (excl. auto’s, motorfietsen en motorbrandstoffen)’.

Toeristische en recreatieve voorzieningen

Het aantal toeristische en recreatieve voorzieningen c.q. bedrijven per 1.000 inwoners. De
toeristische en recreatieve sector is samengesteld uit bedrijven behorende tot verschillende
branches. De definitie is afkomstig uit het rapport ‘Werkgelegenheid in Toerisme en Recreatie in
Nederland 1996 – toesnijding LISA bestand’ van ETIN Adviseurs en Sliepen Consultancy in
opdracht van het Ministerie van Economische Zaken, HISWA en RECRON. Aangezien het om
sector doorkruisende activiteiten gaat, mag het werkgelegenheidsaandeel van de sector ‘toerisme
en recreatie’, om dubbeltellingen te voorkomen, niet opgeteld worden bij de andere sectoren.
ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

De definitie van de sector is in overleg met de opdrachtgevers samengesteld. Globaal worden de

volgende branches tot de sector gerekend: horeca, logies, cultuur, recreatie, sport en amusement,
personenvervoer, reisorganisatie en – bemiddeling, recreatiegoederen en (overige)
toeristische/recreatieve detailhandel. In een aantal gevallen wordt niet de gehele branche
meegenomen.

Productiestructuur

Werkgelegenheidsindex
Deze index geeft aan of een gemeente een (belangrijke) werkgelegenheidsfunctie heeft. De index
wordt berekend door de werkgelegenheid te delen door de beroepsbevolking. Een positief
percentage betekent dat de werkgelegenheid groter is dan de beroepsbevolking. Dit duidt op een
inkomende pendel. Als de werkgelegenheid kleiner is dan de beroepsbevolking, dan zal een deel
van de bevolking elders een baan moeten zoeken (een uitgaande pendelstroom).

MKB en grootbedrijf
Tot het midden- en kleinbedrijf worden bedrijven gerekend die meer dan 100 (fulltime)
arbeidsplaatsen tellen. Het grootbedrijf heeft dus meer dan 100 werknemers in dienst.

Kwartaire dienstverlening
De kwartaire (of niet-commerciële) diensten bevatten de overheid, het onderwijs, de
gezondheidszorg en de overige diensten.

Fysieke infrastructuur

Prijzen bedrijventerreinen
Om een bepaald gemeente als ‘duur’ of ‘goedkoop’ te bestempelen, is meer nodig dan alleen de
minimum en maximum grondprijzen. Beter inzicht in de prijs-kwaliteit verhouding van een bepaald
terrein is hiervoor noodzakelijk. Dit blijft echter buiten het bestek van dit onderzoek.

Aanbod kantoor, bedrijfs- en winkelruimten

Het aanbod van vastgoed fluctueert aanzienlijk in de tijd. De gegevens zoals in deze rapportage
gebruikt, zijn dan ook een momentopname. De interpretatie van het aanbod van gemeenten is
hierdoor moeilijk. Voor een gemeente is het van groot belang dat er genoeg aanbod is voor
(nieuwe of reeds bestaande) bedrijven. Een zeer groot aanbod betekend echter vaak ook dat de
leegstand groot is, hetgeen nadelige consequenties met zich meebreng. Een ‘optimaal’ aanbod is
voorts afhankelijk van onder andere de economische ontwikkeling van land, regio of gemeente en
de stand van de rente. Deze factoren hebben een positieve invloed op de vraag. Aanbod is niet
per definitie gelijk aan leegstand. Veel panden blijven bezet tot het moment dat een nieuwe koper
of huurder zich aandient. Bovendien is vrijwel altijd een deel van het aanbod als incourant te
beschouwen.
ETIN Adviseurs Economisch profiel voor Halderberge

Arbeid en kennis

Werkloosheidscijfer
Aangezien het CBS niet over recente werkloosheidscijfers op gemeenteniveau beschikt, is in deze
rapportage gebruik gemaakt van gegevens van CWI (voormalig Arbeidsvoorziening). Het betreft
het aantal niet-werkende werkzoekenden (NWW) dat geregistreerd staat bij een arbeidsbureau.
Het aantal werklozen ligt volgens deze definitie op een hoger niveau dan de geregistreerde
werkloosheid van het CBS (ongeveer tweederde hoger). De geregistreerde werkloosheid kan als
het officiële werkloosheidscijfer worden beschouwd.