ITINERA INSTITUTE NOTA

2010/10 04 02 2010

Wanneer laat België onwil en onmacht achter zich?

Januari 2010 ligt achter ons en de “De tijd gaat snel, gebruik hem wel”,

harde werkelijkheid heeft de vrome aldus de gekende volkswijsheid. Helaas

nieuwjaarswensen ingehaald. Maar het kan enkel het eerste bevestigd worden

loont de moeite nog even stil te staan bij het voor het decennium dat nu achter ons

besef dat we de tienerjaren van de 21ste ligt. In 2000 beviel de Europese Unie

Marc De Vos eeuw zijn ingegaan. In 2000 was 2020 van een groots project – de zogenaamde

Directeur nog voer voor futurologen en visionaire “Strategie van Lissabon” – om tegen 2010

Itinera Institute rapporten die ons een verre maar nieuwe “de meest concurrerende en dynamische

wereld voorspelden. Vandaag staan we kenniseconomie van de wereld te worden”

economie bijna zeven procent onder haar
potentieel
even ver van niveau
2020 terechtkomen.
als we vanAls 2000we (u leest het goed). We weten allemaal wat
een standaardregel hanteren om hieruit
het gepaste
staan. renteniveau
En 2000: dat isteinderdaad
distilleren, alsof
dan daar van in huis is gekomen: weinig tot
zou de monetaire dokter de komende jaren
een
het negatieve renteVoor
gisteren was. voorschrijven van min
we het beseffen, niets. Daarom werkt Europa al naarstig aan
zes procent. Het probleem is uiteraard dat
dit
zal niet mogelijk
het dus morgenis:zijn
we en
botsen
staan tegen
we goedde de Strategie 2020, de nieuwe droom die
nuldrempel. Vandaar het belang in de
eerste
en wel plaats
in 2020.van het niet-conventionele hopelijk geen nieuwe illusie zal blijken.
monetaire beleid.
 2
NOTA Wanneer laat België onwil en onmacht achter
zich?

Met Europa gaat het dus niet goed, maar overheidsschuld nodig.

met lidstaat België gaat het nog slechter. Tien verloren jaren zijn maar voor een

Ons land heeft sociaal en economisch deel te wijten aan de crisis die eind 2007

zowat een verloren decennium achter de opstak. Andere Europese landen deden

rug. In vergelijking met 2000 is er vooral het over dezelfde periode immers beter of

verval of quasistilstand: minder slecht dan ons. Het

in werkloosheid, Belgische verval is structureel.

werkgelegenheidsgraad,
Het Belgische verval Onder regeringen met een

armoede en
is structureel. De paarse inslag domineerde

p e n s i o e n fi n a n ci e ri n g,
gemene delers de politiek van ontkenning

maar ook in competitiviteit,

van ons verloren en propaganda, met holle

loonkostenhandicap,
decennium zijn de slogans als Generatiepact

marktaandeel in export
onwil om de ernst van en Zilverfonds. Nadien

en staatsschuld. Het lijstje

de situatie in te zien kregen we de politiek van

is niet alleen bedroevend

en het onvermogen de onmacht. De federale

lang; het is ook zonder

om er iets aan te verkiezingen van 2007

meer dramatisch in het

doen. brachten eerst ruzie en

licht van de vergrijzing die vervolgens impotentie.

tijdens het nieuwe decennium volop zal Belangrijke dossiers blijven onaangeroerd

wegen. Daarvoor hadden we juist minder of steken in onderaanneming: BHV

werkloosheid, meer werkgelegenheid voor bij Jean-Luc Dehaene, de pensioenen

vijftigplussers, meer pensioenfinanciering in een schemerige “Nationale

en een enorme daling van de Pensioenconferentie”, het eenheidsstatuut

 3
NOTA Wanneer laat België onwil en onmacht achter
zich?

voor arbeiders en bedienden bij willen het wettelijk pensioen redden door

oorlogstokende vakbonden en een aanvullend pensioen voor iedereen.

werkgevers. Elk vanuit hun perspectief, geven de

De gemene delers van ons verloren nieuwjaarsboodschappen van de drie

decennium zijn de onwil om de ernst van klassieke Vlaamse partijen toe dat we echt

de situatie in te zien en het onvermogen structureel gaan moeten hervormen om het

om er iets aan te doen. In dat eerste verval van economie en sociale zekerheid

lijkt eindelijk verandering te komen. te stoppen. Eindelijk. Mijn persoonlijke

Herman Van Rompuy pleitte gedurende nieuwjaarswens is dat dit besef mag

zijn korte premierschap nog voor een doordringen in elke vezel van elke politieke

“rustige vastheid” die neerkwam op partij en belangengroep in dit land, inclusief

politiek defaitisme. Maar amper had hij ten zuiden van de taalgrens. Daarmee zou

de Wetstraat verlaten of hij verklaarde onwil tot het verleden behoren en rest ons

overal dat de Belgische economie veel nog de onmacht te overwinnen. De kans

sneller zal moeten groeien als we de dat ook daarin doorbraak volgt, vergt

sociale zekerheid willen behouden. Zijn wellicht de stroomstoot van de volgende

onheilstijding werd officieel overgenomen federale verkiezingen. 2010 is nog maar

op de nieuwjaarsreceptie van CD&V. De net begonnen, maar ik kijk dus al uit naar

nieuwjaarsdrink bij Open VLD riep op 2011.

Verschenen als column in tot een nieuw Generatiepact en andere Marc De Vos
Knack op 03-02-2010 Hoofddocent UGent en directeur van het
pensioenen. En de Vlaamse socialisten Itinera Institute

Onafhankelijke denktank en doetank voor duurzame economische groei en sociale bescherming.

“Think-tank” et “do-tank” indépendant pour une croissance économique et une protection sociale durables.

Itinera Institute VZW-ASBL

Boulevard Leopold II Laan 184d - B-1080 Brussel - Bruxelles
T +32 2 412 02 62 - F +32 2 412 02 69
info@itinerainstitute.org www.itinerainstitute.org

Verantwoordelijke uitgever - Editeur responsable: Marc De Vos, Directeur