Вы находитесь на странице: 1из 46

Petrologia

gnea
Forma, Alojamento,
Alojamento, Estruturao e
Ambiente de Colocao de Corpos

Corpos extrusivos
Derrames baslticos
Depsitos piroclsticos
Corpos intrusivos
Diques e Sills
Diques anelares
Laclitos
Loplitos
Diatremas

Forma, Alojamento,
Alojamento,
Estruturao e
Ambiente de
Colocao de
Corpos

Stocks
Batlitos
Modelos para Ascenso e Colocao de Magmas
Stoping
Diapirismo
Baloneamento (ballooning)
Diques
Fatores que controlam a geometria das intruses

(Castro 1986; Petford et al. 1993;


Rubin 1995; Petford 1996; Paterson
& Vernon 1995; Weinber 1996)

OBJETIVOS

Identificar e reconhecer formas e estruturas magmticas


Diferenciar estruturas Intrusivas de Extrusivas
Entender como as formas e estruturas das rochas gneas so formadas

INTRODUO

Rocha gnea So rochas formadas pelo


resfriamento e solidificao do magma
Rochas gneas intrusivas resfriamento e
consolidao do magma no interior da crosta
terrestre. Resfriamento com textura fanertica
Rochas gneas extrusivas resfriadas e
consolidadas na superfcie da crosta terrestre.
Resfriamento rpido com textura fina e/ou
afantica

Granite

Rhyolite

Diorite

Andesite

Gabbro

Basalt

1 Corpos Extrusivos:
1.1 Derrames baslticos (flood basalts)
= LIPs (Large Igneous Provinces)
Atingem a superfcie atravs de fissuras profundas
Tipo mais volumoso de rocha extrusiva.
Exemplos:
Oeste da ndia = ~ 500.000 km2 (espessura mdia de 600 m)
Columbia River basalts (W EUA) = 200.000 km2 (at 1500 m espessura)
Snake River Plain (SE EUA) = 50.000 km2
Basaltos Tercirios da Provncia de Thulean = NE da Irlanda, Esccia, Islndia e
Groenlndia
Basaltos da Bacia do Paran
Basaltos de cadeias Meso-Ocenicas (MORB)

Corpos Extrusivos
Derrames Basticos (flood basalts)

Atingem a superfcie atravs de


fissuras profundas
Tipo mais volumoso de rocha
extrusiva
Exemplos:
Basaltos da Bacia do Paran
MORB

Corpos Extrusivos
Depsitos Piroclsticos
Atividade explosiva associadas com
magmas altamente viscosos
Expanso de bolhas de gases

Fluxo piroclsticos
Ignimbritos
Ignimbritos (magmatismo flsico)
Fluxo com alta elevada, percorre grande
distncias (fragmentos bem selecionados,
grande quantidade de cinzas, material
fino)
Brecha (magmatismo flsico e mfico)
Fluxo com baixa velocidade, percorre
pequenas distncias (fragmentos mal
selecionados, grande quantidade de
blocos e bombas angulosas)

Corpos Intrusivos
Nvel Crustal Raso

Nvel Crustal Mdio a Alto

Nvel Crustal Raso


Diques (dikes)
Subverticais
Cortam as estruturas da rocha encaixante
Discordantes
Ocorrem como corpos isolados ou como
enxames de diques provindos de um grande
corpo intrusivo em profundidade.

Nvel Crustal Raso


Diques Anelares (Ring Dikes)

Formao de Diques Anelares


a subida do
provocando fraturas;

pluton

b blocos cilndricos caem


dentro do magma menos
denso, resultando em dique
anelares;

(a), (b), and (d) after Billings (1972), Structural Geology. PrenticeHall, Inc. (c) after Compton (1985), Geology in the Field. Wiley.
New York.

c viso de um dique anelar,


aps eroso do nvel X-Y em b.

Mapa de Diques Anelares

Island of Mull, Scotland. After


Bailey et al. (1924), Tertiary and
post-tertiary geology of Mull,
Loch Aline and Oban. Geol.
Surv. Scot. Mull Memoir.
Copyright British Geological
Survey.

CRATON AMAZNICO
GRANITO
REDENO

Nvel Crustal Raso


Soleiras (Sills)
< 50m de espessura
Paralelos s estruturas das rochas
hospedeiras
Concordantes

Nvel Crustal Raso


Laclitos (Laccolith)

Loplitos (Lapolith)

Intruses concordantes (forma de cogumelo)

Intruses concordantes (forma de taa)

Profundidade: 2-3 km

Formados por magmas baslticos

Soerguimento e dobramento das rochas


acima da intruso

Bushvelt 66.000 Km2 Complexos MficoUltramficos Acamadados

Nvel Crustal Raso


Caldeiras de subsidncia
Quando o magma intrude prximo
superfcie, como acontece em
muitas regies vulcnicas, grandes
blocos crustais com formas
cilndricas podem ruir e afundar
dentro da cmara magmtica,
produzindo uma caldeira.

a Formao de erupes e
desenvolvimento e fraturas
anelares.
b Subsidncia, colapso da
caldeira e colocao de diques
anelares.
c - Eroso

Evoluo esquemtica de uma Caldeira de Subsidncia


(Smith & Bailey 1968)

Evoluo esquemtica de uma caldeira de subsidncia

Provveis caldeiras, Provncia Aurfera do Tapajs

Juliani et al . 2005

Nvel Mdio a Alto


Diatrema (Necks, Pipes)
Forma de funil
Kimberlito
Fragmentos de rocha mantlica e rochas
crustais
Rpida ascenso
Transporte turbulento

Nvel Mdio a Alto


Stock

Batlito (Batolith)

Corpo plutnico com rea < 100 km2

Corpo plutnico com extenso > 100 km2

Fortemente discordantes

Extende-se a grandes profundidades

Forma circular e elptica com contatos


verticais

Epizonais, Mesozonais, Catazonais

Profundidade de Cristalizao
Plutons de Epizona (1-6 km)
Discordantes com as encaixantes;
Plutons de composio heterognea com
srie de colocaes sucessivas;

uma

Plutons isotrpicos, sem lineao e foliao, com


excesso da borda;
Bordas de resfriamento
Enclaves angulosos sugerindo alto contraste de
temperatura e viscosidade entre o pluton e as suas
encaixantes;
Aurolas de metamorfis de contato;

Plutons de Mesazona (6-12 km)


Estrutura planar, principalmente na zona de borda,
subvertical, sugerindo um fluxo ascendente de
magma;
Aurolas de metamorfis de contato;
Ausncia de borda resfriamento;

Plutons de Catazona (>12 km)


Colocao em rochas a T > 450C, facies anfibolito
ou maior;
Foliao bem desenvolvida;
So domos, camadas concordantes e sintectnicos;
Enclaves discides sugerindo baixo contraste de
temperatura e viscosidade entre o pluton e as suas
encaixantes;

Caractersticas gerais de plutons na epizona,


mesozona e catazona (Buddington 1959
1959,, Geol
Geol.. Soc.
Soc.
Amer.. Bull.
Amer
Bull., 70,
70, 671671-747
747)).

Bloco Diagrama Esquemtico Com Alguns Corpos Intrusivos

Modelos para Ascenso e Colocao de Magmas

STOPING
 Invaso do magma ao longo das fraturas da
rocha encaixante (ampliao do stress);
 Blocos da rocha encaixante envoltos pelo
magma, e posterior subsidncia dos mesmos
dentro da cmara magmtica;
Ascenso do magma ocupando os espaos
vazios deixados pelos xenlitos;

DIAPIRISMO
 Corpos fludos de baixa densidade colocados em um meio fludo de maior densidade
ascendem com formas subesfricas;

Raefsky 1985

DIAPIRISMO
Pluton Ardara (Paterson & Vernon 1995)
Intruses de forma circular com
paredes verticais;
Intruso forada que deforma
fortemente as rochas encaixantes;
No apresentam foliao em sua
poro central;
Torna-se mais foliado em direo ao
contato com rocha encaixante;
A foliao e os enclaves tendem a
serem paralelos ao contato do corpo;
A rocha encaixante extremamente
deformada paralelamente intruso.

Tpico dos nveis dcteis da


crosta terrestre

Dipiro x Stoping

Bromley and Holl 1986

Baloneamento (Ballooning;
expanso da cmara magmtica)

Baloneamento (Ballooning; expanso


da cmara magmtica)
Expanso in situ, no local de
colocao;
Intruso forada que deforma
fortemente as rochas encaixantes;
Foliao distribuda esfericamente,
indicando que o corpo se expandiu em
todas as direes;
Torna-se mais foliado em direo ao
contato com rocha encaixante;
A foliao e os enclaves tendem a
serem paralelos ao contato do corpo;
A rocha encaixante extremamente
deformada paralelamente intruso e
com as estruturas rotacionadas.

Pluton Cannibal Creek

(Paterson & Vernon 1995)

Efeitos de intruses nas rochas encaixantes

Diques Granticos
Alternativa para ascenso de magma
grantico em uma crosta rgida

Colocao Associada com Estruturas Tectnicas (Zonas de


falha e cisalhamento)
Zonas de Cisalhamento
Falhas Normais

Bromley and Holl 1986


Bromley and Holl 1986

Fatores Controladores da Geometria das


Intruses
Viscosidade do Magma
Comportamento da Rocha Encaixante
Contraste de Viscosidade entre a Rocha
Encaixante e o Magma
Contedo de H2O e CO2 no Magma

Geological Map of the Rio Maria Granite-Greenstone Terrane


(modified from Almeida (2005)

Field Relationships
Jamon Granite

Redeno Granite

Angular xenoliths
high viscosity contrast

Musa Granite
a

Gr. Musa
GDrm

Bannach Granite

 Perspective views of the Redeno and Bannach plutons

 Perspective views of the


Redeno pluton

Three-Dimensional
Geometry
REDENO PLUTON
( depth of ~ 6 km)
Lateral extent larger
than the vertical one
(25 x 6 km) outlining a
sheeted-like geometry
(laccolith shape)

 Perspective views of the


Bannach pluton
BANNACH PLUTON
( depth of ~ 2.2 km)

Three-Dimensional
Geometry
Sheeted geometry: northern
part (20 x 2.2 km)

origin of the pluton by multiple sequential


intrusions, evolving from north to south.

Modified from Vigneresse (2005)

The relation between the length/width (L/W) and width/thickness (W/T) ratios
clearly separate wedge-shaped plutons from flat-floored ones, and reflect the control
of regional tectonics on emplacement mechanisms and pluton shape
rapakivi granites are characterized by a very large width/thickness (W/T) ratio,
whereas length/width (L/W) ratios ~1 reflect a quasi-square shape at the upper contact

 Sampling

127 stations on different facies


at least three drill core samples per station
723 specimens (2.2 cm)

 Measurements of AMS

Susceptibility meter Kappabridge KLY-3


Laboratrio de Geofsica Prof. Helmo Rand
Departamento de Engenharia de Minas/UFPE

Sampling

Kappabridge KLY-3

 AMS Directional Data


Magnetic Fabric Trajectories

 Magnetic fabric and Emplacement Model


Three stages are proposed for
construction of the Redeno pluton,
which reconcile the tabular shape of
the intrusion with the occurrence of
steep magnetic foliations and normal
zoning:
(1) ascent of magmas in vertical, northweststriking feeder dikes and accommodation by
translation along east-west-striking regional
foliation planes;
(2) switch from upward flow to lateral
spread of magma with space for injection of
successive magma pulses created by floor
subsidence;
(3) in situ inflation of the magma chamber
in response to the central intrusion of late
facies, accompanied by evacuation of
resident magmas through ring fractures.

 Regional Context of Pluton Emplacement

Modified from Rm and Haapala (1996)

Вам также может понравиться