TH NAM 25-6-2015

SUY NIEM
TIN MNG
CHUA NHAT
*
Ngay 28-6-2015
Chua nhat 13 Thng nien
ung en ao
LI CHUA: Mc 5, 21-43
Khi ay, c Giesu xuong thuyen, lai
tr sang b ben kia. Mot am rat
ong tu lai quanh Ngi. Luc o,
Ngi ang tren b Bien Ho. Co
mot ong trng hoi ng ten la
Giairo i ti. Va thay c Giesu,
ong ta sup xuong di chan Ngi,
va khan khoan nai xin: Con be nha
toi gan chet roi. Xin Ngai en at
tay len chau, e no c cu thoat
va c song.
Ngi lien ra i vi ong. Mot am
rat ong i theo va chen lan Ngi.
Co mot ba kia b bang huyet a mi
hai nam, bao phen kho s v chay
thay thuoc a nhieu en tan gia bai
san, ma van tien mat tat mang, lai
con them nang la khac. c nghe
on ve c Giesu, ba lach qua am
ong, tien en pha sau Ngi, va
s vao ao cua Ngi. V ba t nhu:
Toi ma s c vao ao Ngi thoi,
la se c cu. Tc khac, mau cam
lai, va ba cam thay trong mnh a
c khoi benh.
Ngay luc o, c Giesu thay co mot
nang lc t ni mnh phat ra, Ngi
lien quay lai gia am ong ma hoi:
Ai a s vao ao toi? Cac mon e
tha: Thay coi, am ong chen lan
Thay nh the ma Thay con hoi: Ai
a s vao toi? c Giesu ngo quanh
e nhn ngi phu n a lam ieu
o. Ba nay s phat run len, v biet
cai g a xay en cho mnh. Ba en
phu phuc trc mat Ngi, va noi

(xem tiep trang 2)

hdgmvietnam.org

So 31/2015

Song than cua Thanh Terexa thanh Lisieux

sap c tuyen thanh
WH (19.06.2015) Vao ngay th
Bay 27 thang Sau ti ay, tai Hoi
trng Cong ngh Hong y trong Dinh
Tong Toa, c Thanh Cha Phanxico
se chu s Kinh Phung vu Gi Ba va
Cong ngh Hong y thng le va cong
khai ve ngay tuyen thanh hai Chan
phc Louis Martin (1823-1894) va
Marie-Azelie Guerin (1831-1877),
giao dan ngi Phap, la song than
cua Thanh Terexa thanh Lisieux
(thanh Terexa Chua Giesu Hai ong,
tien s Hoi Thanh).
Hoi thang Ba 2015 va qua, c
Thanh Cha Phanxico a cho phep
cong bo sac lenh cong nhan mot phep
la nh li chuyen cau cua hai v Chan
phc Louis Martin va Zelie Guerin;
ay la bc can thiet e mot Chan
phc c tuyen thanh.
Le tuyen thanh cho hai Chan phc

Louis va Zelie Martin co the dien ra

trong dp Thng Hoi ong Giam
muc ve gia nh vao thang Mi sap
ti. ay se la lan au tien mot oi
v chong cung c phong thanh.
Ngoai ra, Cong ngh Hong y nay cung
se an nh ngay tuyen thanh hai
Chan phc: Vincenzo Grossi (18451917), linh muc ngi Y va Maria
Isabel Salvat Romero (1926-1998),
n tu ngi Tay Ban Nha.

Mi iem rut ra t Laudato Si

WH (21.06.2015) Thong iep mi
mang tnh cach mang cua c giao
hoang Phanxico keu goi mot cuoc
cach mang van hoa rong rai e
ng au vi cuoc khung hoang moi
trng. Laudato Si kha dai. Co the
tom tat c khong? Noi cach khac,
au la nhng s iep chnh, hoac
nhng iem rut ra t Laudato Si ?
Linh muc James Martin, SJ, bien tap
vien t do cua tap ch America a
tom tat Thong iep mi cua c giao
hoang Phanxico trong bai viet Mi
iem rut ra t Laudato Si .
Chung toi xin gii thieu vi ban oc
bai viet nay.
***
1) Vien tng tam linh hien la mot
phan cua cac cuoc thao luan ve moi
trng
Theo toi, ong gop ln nhat cua
Laudato Si cho cuoc oi thoai ve
moi trng la a tom lc co he thong
ve cuoc khung hoang theo quan iem
ton giao. Cho en nay, cuoc oi thoai
ve moi trng chu yeu ong khung

trong ngon ng chnh tr, khoa hoc

va kinh te. Vi Thong iep mi nay,
ngon ng cua c tin a bc vao
cuoc thao luan, ro rang, dt khoat
va co he thong. ieu nay khong co
ngha la c giao hoang Phanxico
ap at niem tin cua mnh vao nhng
moi quan tam ay ve moi trng. Ngai
noi, toi biet ro rang khong phai moi
ngi eu la tn hu (so 62). Tuy
nhien, Thong iep at cuoc thao luan
cach chac chan vao mot vien tng
tam linh va mi goi moi ngi khac
lang nghe quan iem ton giao, ac
biet la quan niem ve sang tao nh
mot mon qua thanh thieng va quy
gia cua Thien Chua, c moi ngi
nam n quy trong. Nhng c giao
hoang cung hy vong se tiep them
ong lc doi dao cho cac Kito hu
va tn hu khac trong viec cham
soc thien nhien (so 64). ieu nay
cung khong co ngha la cac v giao
hoang khac (va cac c quan khac cua
Giao hoi) a khong noi ve cuoc khung
(xem tiep trang 4)

Tuan Tin so 31/2015 1

SUY NIEM
TIN MNG CHUA NHAT

c Thanh Cha Phanxico ung ho

viec mng le Phuc Sinh vao mot ngay duy nhat

het s that vi Ngi. Ngi noi vi

ba ta: Nay con, long tin cua con a
cu cha con. Con hay ve bnh an
va khoi han benh.
c Giesu con ang noi, th co may
ngi t nha ong trng hoi ng
en bao: Con gai ong chet roi, lam
phien Thay chi na? Nhng c
Giesu nghe c cau noi o, lien
bao ong trng hoi ng: Ong
ng s, ch can tin thoi. Roi Ngi
khong cho ai i theo mnh, tr ong
Phero, ong Giacobe va em ong nay
la ong Gioan. Cac ngai en nha ong
trng hoi ng. c Giesu thay
ngi ta khoc loc, keu la am . Ngi
bc vao nha va bao ho: Sao lai
nao ong va khoc loc nh vay? a
be co chet au, no ngu ay! Ho che
nhao Ngi. Nhng Ngi bat ho
ra ngoai het, roi dan cha me a
tre va nhng ke cung i vi Ngi,
vao ni no ang nam. Ngi cam
lay tay no va noi: Talithakum,
ngha la: Nay be, Thay truyen cho
con: troi day i! Lap tc con be
ng day va i lai c, v no a
mi hai tuoi. Va lap tc, ngi ta
kinh ngac sng s.
c Giesu nghiem cam ho khong
c e mot ai biet viec ay, va bao
ho cho con be an.
SUY NIEM
Gi a a m o n g chen la n chung
quanh c Giesu, co nhng ngi
ung vao ao Ngai. Nhng ch co mot
cai ung co y, ung len nh s b
bat qua tang. o la cai ung cua mot
ngi phu n, mi hai nam mac
benh bang huyet, mi hai nam tm
thay chay thuoc ma khong khoi, mi
hai nam b coi la o nh: khong c
ung en ngi khac, khong c
tham d nghi le en th.
Ngi phu n ung vao ao c
Giesu bang tay va bang long tin, mot
long tin n s ma manh me. Dau
toi ch ung vao ao Ngai, toi se c
khoi. Cai ung cua long tin a cu
ba khoi benh.
Trong i song Kito hu, chung ta
a nhieu lan ung vao Chua. ung
en Li Ngai, ung en Mnh Mau
Thanh Ngai. ung bang tay, bang
mieng, bang rung ong cua trai tim.

(xem tiep trang 3)

2 Tuan Tin so 31/2015

Lanh Luther e khong gay ra gng

xau ve s chia re, va ngai gi y c
hanh le Phuc sinh vao Chua nhat
th hai cua thang T. c Thanh
Cha ket luan: Ke t thi c Phaolo
VI, Giao hoi Cong giao a san sang
an nh mot ngay khac ch khong
nhat thiet phai la ngay ha ch sau
ngay ram thang Ba.
Ngi Chnh thong Copt cung ung
ho

WH (18.06.2015) Hom th Bay

13-06, trong cuoc gap g cac linh muc
t khap ni tren the gii ang tham
gia ky Tnh tam danh cho cac linh
muc tren The gii lan th ba tai
Vng cung tha n h n g Gioan
Laterano, c Thanh Cha Phanxico
a a ra e ngh moi Kito hu se
mng le Phuc Sinh vao mot ngay duy
nhat. e ngh nay trc ay cung
tng c c giao hoang Phaolo VI
noi en.
Trong mot bai noi chuyen dai khong
chuan b trc vi cac linh muc ve
nhieu van e thi s, c Thanh Cha
Phanxico a lay lai y tng cua c
giao hoang Phaolo VI hoi nam 1975:
thiet lap mot ngay le Phuc Sinh duy
nhat cho moi Kito hu.
Chua nhat th hai cua thang T
c Thanh Cha Phanxico neu ra tam
gng cua cong ong Chnh thong
tai Phan Lan, la nhng ngi a
quyet nh c hanh le Phuc sinh vao
cung mot ngay vi cac tn hu Tin

Tong th ky Lien hiep quoc

cam n c giao hoang...
Ong Tong th ky noi them: Chung
ta phai lam nhieu hn na e giup
nhng ngi ngheo nhat va yeu the
nhat trong xa hoi, la nhng ngi
ganh chu nhieu nhat nhng tac ong
cua kh hau tuy ho t gay ra van e
nhat. Chung ta cung phai the hien
tnh lien i vi cac the he en sau
va e lai cho ho mot the gii ben
vng.
Ong Tong th ky ghi nhan rang
Thong iep phat hien co mot s
ong thuan ve mat khoa hoc rat vng
chac cho thay s kien he thong kh
hau am dan len ang ke va ca toan
cau nong len trong thap ky gan ay

c Thng phu Chnh thong Copt

Tawadros II khong phan oi ieu
nay. Khi en Ha Lan vao au thang
Nam 2015, ngai tha nhan rang o
la mot van e lch s, ch t no
khong lien quan g en c tin va
giao ly. Theo v Thng phu, can
nghien cu e ngh c hanh le Phuc
Sinh cua Chua Kito vao Chua nhat
th ba cua thang T. e ngh nay
cung a c ngai bay to trong mot
la th g i cho c gia o hoa n g
Phanxico hoi thang Nam 2014, nhan
dp ky niem mot nam hai v gap
nhau tai Vatican. Va mot lan khac,
c Thng phu Giao hoi Copt lai
neu len van e nay vao ngay 09-112014, trong bai dien van tai Vienna
nhan dp ky niem 50 nam thanh lap
To chc Pro-Oriente.
Lch Giuliano va Gregoriano
Viec thong nhat ngay c hanh le
Phuc Sinh la ieu het sc cap bach
Bac Phi va Can ong, la ni co
nhieu Giao hoi va cong ong Kito
giao song chung vi nhau. Cac Giao
hoi nay an nh ngay le Phuc sinh
khac nhau, tuy theo s dung lch
Giuliano hay lch Gregoriano.

la chu yeu do hoat ong cua con

ngi. V the, ong tai khang nh
rang nhan loai co ngha vu quan
trong phai cham soc va bao ve ngoi
nha chung cua chung ta la hanh tinh
Trai at.
O n g To n g th ky hoan nghe n h
nhng ong gop cua tat ca cac nha
lanh ao ton giao va nhng ngi
co uy the trong viec ap ng cac
thach o cua kh hau va cung co s
phat trien ben vng. Ong mong se
c o n tie p c gia o hoa n g
Phanxico tai Lien hiep quoc vao
thang Chn ti khi ngai en tham
c quan quoc te nay va co bai phat
bieu trc ai hoi ong Lien hiep
quoc.

c Thanh Cha phe chuan (lan th ba)

danh sach giam muc
tham d Thng Hoi ong Giam muc thang 10/2015
WH (18.06.2015) Ngay 16-062015, Toa Thanh a cong bo them
mot danh sach cac giam muc tham
d Thng Hoi ong Giam muc
khoa thng le th 14 a c c
Thanh Cha Phanxico phe chuan
vao ngay 22-05-2015 va qua.
Danh sach nay gom 66 ngh phu
chnh thc va 46 ngh phu d
khuyet, trong o co 12 linh muc
thuoc Lien hiep cac Be tren Tong
quyen (10 chnh thc va 2 d khuyet).
Cong chung vi danh sach c Thanh
Cha a phe chuan hai lan trc (ngay
31-01-2015 va ngay 17-03-2015), co
168 ngh phu chnh thc va 125 ngh
phu d khuyet.
Thng Hoi ong Giam muc khoa 14
do c Thanh Cha Phanxico trieu tap,
se dien ra tai Vatican t ngay 04 en
ngay 25 thang Mi 2015 vi chu e
n goi va s vu cua gia nh trong
Giao hoi va trong the gii ngay nay.
Khoa hop nay cua Thng Hoi ong
Giam muc tiep noi Khoa ngoai thng

hoi thang Mi 2014 vi chu e Cac

thach o muc vu ve gia nh trong
boi canh cua cong cuoc loan bao Tin
Mng.
Ve pha Giao hoi Viet Nam, hai ngh
phu chnh thc la c Tong giam
muc Phaolo Bui Van oc, Tong giam
muc Tong giao phan TP.HCM, Chu
tch HGM va c giam muc
Giuse inh c ao, giam muc
phu ta giao phan Xuan Loc. Ngh
phu d khuyet la c giam muc
Phero Nguyen Van Kham, giam muc
giao phan My Tho.

Tong th ky Lien hiep quoc cam n c giao hoang

ve Thong iep Laudato Si
c giao hoang Phanxico ve viec
cham soc thien nhien.

WH (20.06.2015) Tong th ky Lien

hiep quoc, ong Ban Ki-moon, ngi
a at van e bien oi kh hau la
mot trong nhng u tien hang au
cua ong ke t khi nhan trach nhiem
ng au c quan quoc te nay cach
nay 8 nam, a cam n c giao hoang
Phanxico v a co mot lap trng
manh me nh vay ve viec can thiet
phai hanh ong cap bach tren quy
mo toan cau. Tieng noi ao c cua
ngai la thanh phan cua ban hp xng
ngay cang vang len manh me cua moi
ngi thuoc moi ton giao, moi thanh
phan trong xa hoi, ang len tieng oi
phai co hanh ong ve kh hau, ong
Ban noi vi cac phong vien nh tren
vao hom th Nam, sau khi Toa Thanh
ban hanh Thong iep Laudato Si cua

Hng en COP 21 - Paris (Hoi ngh

quoc te ve bien oi kh hau, dien ra
tai Paris vao cuoi nam nay), ong
Tong th ky noi: Toi keu goi tat ca
cac chnh phu phai at li ch chung
cua toan cau tren li ch quoc gia va
thong qua mot thoa thuan ay hoai
bao ve kh hau toan cau tai Paris
trong nam nay. Ong Ban Ki-moon
noi rang trong cuoc gap c giao
hoang tai Vatican hoi thang T va
qua, hai ngi a thao luan ve viec
moi ngi can phai en vi nhau e
trao oi ve van e bien oi kh hau,
mot trong nhng thach o chu yeu
ma cong ong nhan loai phai oi
mat. c giao hoang Phanxico va
toi ong y rang bien oi kh hau la
mot van e ao c oi hoi phai co
nhng hanh ong cap bach chung.
o la van e cong bang xa hoi, quyen
con ngi va ao c c ban. Moi
ngi khap ni cung chia se trach
nhiem cham soc va bao ve ngoi nha
chung cua chung ta, la hanh tinh
Trai at duy nhat.
(xem tiep trang 3)

SUY NIEM
TIN MNG CHUA NHAT
Co nhng lan ung cham hi ht v
thoi quen, khong e lai mot am vang
nao, khong em lai mot bien oi nao
trong cuoc song. Nhng cung co
lan, nh ngi phu n, ta run ray
ung vao Ngai, du biet mnh o nh
toi loi. Hay noi ung hn, v biet mnh
o nh toi loi ma ta ca dam ung vao
Ngai. ung vao ang Thanh e
c nen trong sach.
Chung ta can ung en c Giesu
moi ngay va chung ta cung can
c Ngai ung en. Ong trng hoi
ng xin Ngai at tay tren con
mnh. Ngai a cam tay co be e keo
co ra khoi cai chet. Nh con gai cua
ong trng hoi ng, chung ta can
c Chua cam tay va bao: Hay
troi day. Troi day khoi benh tat va
cai chet. Troi day va i lai, an uong
nh ngi bnh thng. Troi day va
song vui ti, t do nh con cai
Thien Chua.
Hai phep la xay ra nh co long tin.
c Giesu xac nhan long tin vng
vang cua ngi phu n: Nay con,
long tin cua con a cu cha con
(c.34). Ngai nang long tin ang
chao ao cua Giairo: Ong ng s,
ch can tin thoi (c.36). Can co long
tin khi ung cham Chua Giesu. Can
nhay cam e nhan ra cai ung nhe
cua Ngai. Khi ung vao Than Mnh
Ngai ni b tch Thanh The, ta c
mi goi ung en noi kho cua anh
em, la nhng chi the cua Nhiem The
Ngai. Khi ung en Li Chua ni
nhng trang Tin Mng, ta c mi
goi cham en Li Chua ni moi bien
co. Ch can e Chua ung en ban
mot lan thoi, i ban se hoan toan
oi mi.
CAU NGUYEN
Lay Chua Giesu,
dan lang Nazareth a khong tin
Chua
v Chua ch la mot ong th thu cong.
Cac mon e a khong tin Chua
khi thay Chua chu treo tren thap
t.
Nhieu ke a khong tin Chua la
Thien Chua
ch v Chua song nh mot con ngi,
Cung co luc chung con khong tin
Chua
hien dien di hnh banh mong
manh,

(xem tiep trang 4)

Tuan Tin so 31/2015 3

SUY NIEM
TIN MNG CHUA NHAT
ni mot linh muc yeu uoi,
trong mot Hoi thanh con nhieu
bat toan.
Dng nh Chua thch an mnh
ni nhng g the gian che bo,
e chung con tap nhan ra Ngai
bang con mat c tin.
Xin them c tin cho chung con
e khiem ton thay Ngai
to mnh that bnh thng gia
long cuoc song.
Lm Anton Nguyen Cao Sieu, SJ

Mi iem rut ra t
Laudato Si
hoang c giao hoang Phanxico
nhan manh en giao huan cua cac
v tien nhiem cua ngai, ac biet la
Tha n h Gioan Phaolo II va c
nguyen giao hoang Beneicto. Nhng
vi cach tiep can co he thong ve
phng dien tam linh, ay la mot
van kien mang tnh ot pha nham
m rong cuoc ban luan bang cach
mi cac tn hu tham gia oi thoai
va cung cap nhng hieu biet mi me
cho nhng ngi a tham gia.
2) Ngi ngheo b anh hng nang
ne v bien oi kh hau
Hau qua khong can xng cua s thay
oi moi trng oi vi ngi ngheo
va cac nc ang phat trien c
nhan manh trong hau het cac phan
cua Thong iep. That vay, gan phan
m au cua Laudato Si, c giao
hoang xac nh rang mot trong cac
chu e trung tam cua Thong iep la
tap trung vao ngi ngheo, va ngai
a ra nhieu v du ve cac hau qua tai
hai cua bien oi kh hau, gay ra tac
ong xau cho nhng nhng ngi
song tai cac nc ang phat trien.
ay khong ch n gian la ket qua
cua viec nhng ngi giau co quyen
lc a a ra nhng quyet nh
khong quan tam en ngi ngheo,
ma con v ban than ngi ngheo co
t nguon lc tai chnh giup ho thch
ng vi viec bien oi kh hau. Ngoai
ra, cac nguon tai nguyen thien nhien
cua cac nc ngheo lai lam giau them
s phat trien cua cac nc giau va
phai tra gia bang chnh hien tai va
tng lai cua chnh mnh (so 52).
Trong suot Thong iep, c giao
hoang a dung Phuc Am, giao huan

4 Tuan Tin so 31/2015

xa hoi Cong giao va cac phat bieu

cua cac v giao hoang gan ay e
phe phan viec loai tr bat c ai khoi
phuc li cua thien nhien. Noi chung,
trong cac quyet nh lien quan en
moi trng va viec s dung cac nguon
tai nguyen chung cua trai at, ngai
lap i lap lai li keu goi phai quy
trong pham gia ln lao cua ngi
ngheo (so 158).
3) t i tc la nhieu hn
c giao hoang Phanxico nham vao
ieu ma ngai goi la t duy ky tr,
trong o cong nghe c coi la chiec
cha khoa chnh cho i song con
ngi (so 110). Ngai phe phan s le
thuoc thieu suy xet vao sc manh
th trng, trong o ngi ta chap
nhan moi tien bo cong nghe, khoa
hoc, cong nghiep ma khong xet xem
no co anh hng en moi trng nh
the nao va khong quan tam en viec
no co the gay ra tac ong tieu cc
cho con ngi (so 109). ay khong
phai la quan iem cua mot ngi thu
cu that vay, c Phanxico a
khong theo loi mon ch biet ca ngi
cac tien bo cong nghe nhng la quan
iem cua mot tn hu phan oi y
tng cho rang moi tien bo ve cong
nghe eu tot ep cho trai at va cho
nhan loai. Laudato Si cung chan
oan mot xa hoi cua chu ngha tieu
thu cc oan, trong o ngi ta
khong the chong lai nhng g th
trng bay ra cho ho, trai at b boc
lot va hang ty ngi b ban cung hoa
(so 203). Ngai noi, o la ly do tai
sao bay gi la luc phai chap nhan
giam phat trien mot so ni tren
the gii, e nhng ni khac c phat
trien lanh manh (so 193). Ngc vi
nao trang tieu thu, linh ao Kito giao
e ngh mot s tang trng mang
tnh ieu o va co kha nang song
hanh phuc vi ieu t oi (so 222).
ay hoan toan la van e nh ngha
lai khai niem cua chung ta ve s tien
bo.
4) Ngay nay giao huan xa hoi Cong
giao gom ca giao huan ve moi trng
Phan bac nhng ai cho rang mot
Thong iep cua giao hoang ve moi
trng la khong co tham quyen thc
s, c giao hoang Phanxico tuyen
bo ro rang rang Laudato Si nay se
c a vao noi dung giao huan xa
hoi cua Giao hoi (so 15). Theo o,
Thong iep la hnh thc giao huan
mc cao nhat cua tham quyen Giao
hoi, ch sau Phuc Am va cac Cong
ong nh Cong ong Vatican II. Nh
vay, Thong iep nay tiep noi suy t
ve cac van e hien ai a bat au

vi Rerum Novarum (Tan s) cua

c giao hoang Leo XIII ban hanh
nam 1891 ve t ban va lao ong. c
giao hoang Phanxico s dung mot
so nen tang truyen thong cua giao
huan Cong giao ve xa hoi, ac biet
la khai niem cong ch, e trnh bay
t tng cua ngai. Phu hp vi cac
thc hanh cua giao huan xa hoi Cong
giao, c giao hoang ket hp tnh
phong phu cua nen than hoc cua Giao
ho i v i nh n g ke t lua n cu a ca c
chuyen gia trong nhieu lnh vc, e
suy t ve cac van e hien nay. e
at c ieu nay, ngai noi ket mot
cach ro rang Thong iep Pacem in
Terris cua Thanh Gioan XXIII noi
ve cuoc khung hoang chien tranh hat
nhan, vi Laudato Si noi ve cuoc
khung hoang mi hn nay.
5) Thao luan ve sinh thai hoc co nen
tang trong Kinh Thanh va truyen
thong Giao Hoi
Mot cach khon ngoan, c giao
hoa n g Phanxico kho n g m a u
Thong iep vi mot t tng Kinh
Thanh va truyen thong (hai cot tru
cua giao huan Cong giao), khien cho
nhng ngi khong tin co the gat
Thong iep sang mot ben, nhng vi
mot cai nhn tong quan ve cuoc
khung hoang, gom ca van e nc,
a da n g sinh ho c v.v Ch e n
Chng Hai ngai mi tr ve vi
Phuc Am cua Sang tao, trong o
ngai dan dat oc gia, tng bc, qua
li keu goi cham soc thien nhien a
c noi en trong sach Sang The,
khi con ngi c keu goi trong
trot va gn gi trai at. Nhng co
the noi chung ta a cay ba qua
nhieu va khong gn gi u. Trong
mot cai nhn rat tong quat, c giao
hoang Phanxico a vach ra chu e
yeu men cac thu tao bang ca Cu
c va Tan c. Chang han, ngai
nhac nh chung ta rang Thien Chua,
trong c Giesu Kito, khong ch tr
nen con ngi, ma con la mot phan
cua the gii t nhien. Hn na, chnh
Chua Giesu cung e cao the gii t
nhien, nh trong cac oan Tin Mng
ma Ngi ca ngi thu tao. Nhng
hieu biet cua cac thanh cung c
c giao hoang Phanxico nhac lai,
ac biet nhat la Thanh Phanxico
Assisi, la kim ch nam tinh than cua
Thong iep nay. Ngoai ra, e giup
nhng ngi khong tin hieu c
Kinh Thanh va truyen thong cua
Giao hoi, c giao hoang ro rang co
gang truyen cam hng cho cac tn
hu cham soc thien nhien va moi
trng.

(con tiep)