Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Actualizacin 2012
Diagnstico y
Tratamiento de la
Diabetes Mellitus tipo 2
DIAGNSTICO
El diagnstico se establece cuando ocurran sntomas de diabetes: Polidipsia, poliuria, polifagia y baja de peso,
con resultado de una glicemia en cualquier momento del da 200 mg/dL, sin relacin con el tiempo
transcurrido desde la ltima comida.
Criterios bioqumicos con o sin sntomas clnicos, para confirmar el diagnstico de diabetes:
A1C a 6.5% (en laboratorio con mtodo estandarizado)
Glucosa en ayunas mayor o igual a 126 mg/dL (Ayuno de por lo menos 8 horas)
Glucosa en plasma a las 2 horas mayor o igual a 200 mg/dL despus de una prueba de tolerancia oral a
la glucosa (tcnica descrita por la OMS, carga de glucosa anhidra de 75 gr. disuelta en agua.
TRATAMIENTO NO FARMACOLOGICO
Generalidades sobre la diabetes y sus mitos, la reflexin sobre el estilo de vida.
Cmo establecer las metas de mi tratamiento
Tcnicas de autocontrol incluyendo tcnicas de automonitoreo
Hiperglucemia e hipoglucemia
Nutricin saludable
El plato del bien comer
Las etiquetas de productos alimenticios uso de endulzantes
Aprende a solucionar problemas
Enfrenta el estrs, prevencin de recadas
Actividad fsica
2
TRATAMIENTO NO FARMACOLOGICO
Hacer ejercicio en pequeos periodos. La investigacin ha mostrado que la actividad fsica de moderada
intensidad puede acumularse a travs del da, que puede ser tan efectiva como realizar 30 minutos seguidos
al da.
Combinar diferentes tipos de ejercicio. Las combinaciones de actividad fsica de intensidad moderada y
vigorosa pueden utilizarse para alcanzar la meta de actividad fsica. Por ejemplo se puede caminar por 30
minutos dos veces por semana y correr a una intensidad mayor por otros dos das.
Ajustar los horarios. Puede ser ms fcil para el paciente caminar durante la hora de la comida, o quizs
hacerlo despus de la cena. La clave es establecer das y horas en las que se convierta la actividad fsica en
parte de la rutina cotidiana.
El gimnasio no es indispensable. Un par de tenis y un poco de motivacin es todo lo que se necesita.
Hacerlo un asunto familiar: Involucrar a la esposa, hijos, o a un amigo a la realizacin de ejercicio para
agregar diversin a la actividad. La prctica de actividad fsica con los nios ayuda a desarrollar un hbito
saludable.
Desarrollar diversas habilidades que favorezcan el auto control: los recordatorios pueden funcionar para
introducir y mantener a largo plazo la actividad fsica. As mismo, algunos reforzadores individuales (regalos,
motivadores, halagos) tienen la cualidad de mantener las nuevas conductas relacionadas a la actividad fsica.
3
TRATAMIENTO NO FARMACOLOGICO
glucosa
110
Jugo de naranja
50
Naranja
40
Almidn de maz
110
Pia
158
Leche entera
39
Zanahoria cocida
92
Frijoles
55
Tomate
38
92
Tortilla mexicana
54
Helado
36
Miel
87
Kiwi
53
Garbanzo
36
Maz en copos
80
Pltano
52
Yogur
36
Mango
80
Arroz integral
52
Leche entera
34
Arroz blanco
72
Cereal integral
52
Peras
34
Papas cocidas
70
Habas verdes
51
Fresas
32
Palomitas de maz
69
Patatas dulces
51
Alubias
29
Pan blanco
69
Pan integral
51
Lentejas
29
Pasta de trigo
67
50
Nopal
10
Chocolate
67
Espagueti blanco
49
Salchichas
28
Uvas
66
Leche descremada
46
Melocotones
26
Pasas
64
Duraznos frescos
45
Ciruelas
25
Remolacha
64
Jugo de manzana
58
Elote cocido
63
Cerezas
23
Manzana
44
20
59
42
Soya
15
Pasteles
59
42
Cacahuate
14
Hip o g l u c e m i a n te
Do s is
i n ic i a l
Do s is
m x im a
P re s e n ta c i n
E fe c to s a d ve rs o s
C o n tra in d ic a c io n e s
B ig u a n id a s
5165
Me tform ina
500-850m g
2550m g
TA B LE TA . C a da ta ble ta
c ontie ne : C lorhidra to de
m e tform ina 850 m g. .
E nfe rm e da d re na l e ta pa 3- 4
Ins ufic ie nc ia he p tic a
ins ufic ie nc ia c a rdia c a s e ve ra
E nfe rm e da d pulm ona r obs truc tiva
c rnic a
E m ba ra z o y la c ta nc ia
A lc oholis m o
E m ple o de c ontra s te s yoda dos
S u lfo n ilu re a s
1042
G libe nc la m ida
5m g
20m g
S in c la ve
G lipiz ida
2.5 m g
20m g
S in c la ve
G lim e pirida
1 mg
4 mg
S in c la ve
R e pa glinida
S in c la ve
Na te glinida
4149
P ioglita z ona
5166
A c a rbos a
S in c la ve
E xe na tida
Hipogluc e m ia
A um e nto de pe s o
TA B LE TA . C a da ta ble ta
A lte ra c ione s ga s trointe s tina le s
c ontie ne : G libe nc la m ida 5
R a s h/hipe rs e ns ibiliz a c in
m g. E nva s e c on 50 ta ble ta s .
Le uc ope nia
Dia be te s m e llitus 1
Hipe rs e ns ibilida d
E m ba ra z o y la c ta nc ia
C e toa c idos is dia b tic a
A le rgia a s ulfa m ida s
TA B LE TA . C a da ta ble ta
c ontie ne : glipiz ida 5 y 10
mg
TA B LE TA . C a da ta ble ta
c ontie ne : glim e pirida 2 y 4
mg
G lin id a s
Hipogluc e m ia s
Tra s tornos dige s tivos
C O MP R IMIDO . C a da
0.5m g c on
4m g c on
(na s e a s ,e s tre im ie nto,
c om prim ido c ontie ne : 0.5,1
c / a lim e nto c /a lim e nto
vm ito,dis pe ps ia )
y 2 mg
No a s oc ia r re pa glinida c on
g e m fibroz ilo
Hipogluc e m ia
60m g c on 120 m g c on G R A G E A . C a da g ra ge a
E le va c in de e nz im a s he p tic a s
c /a lim e nto c /a lim e nto c ontie ne 120m g
Hipe rs e ns ibilida d
T ia z o lid in e d i o n a s o g lita z o n a s
R e te nc in de lquidos
He pa totoxic ida d
TA B LE TA . C a da ta ble ta
E de m a , a um e nto de pe s o
c ontie ne : C lorhidra to de
Inc re m e nto de la inc ide nc ia de
15m g
30m g
pioglita z ona a 15 m g de ins ufic ie nc ia c a rdia c a
pioglita z ona .
A um e nto de fra c tura s de
e xte rm ida de s e n m uje re s
20-50m g
100m g tre s
ve c e s a l da
10-20m c g
5m c g S C 2
S C 2 ve c e s
ve c e s a l da
a l da
S in c la ve
S ita gliptina
100m g DU
S in c la ve
V ilda gliptina
50 m g dos
ve c e s por
da
In h ib i d o re s d e a lfa g lu c o s id a s a
Dis te ns in a bdom ina l, fla tule nc ia
dia rre a . E l us o c onjunto c on
TA B LE TA . C a da ta ble ta
a nti c idos dis m inuye s u e fe c to,
c ontie ne : A c a rbos a 50 m g.
dis m inuye a bs orc in de
E nva s e c on 30 ta ble ta s .
dig oxina .
He pa totoxida d
A n lo g o s d e G P L -1):
Na us e a s , vm itos , dia rre a ,
C a s os de pa nc re a titis a guda
P re s e nta c in inye c ta ble 5. 0- B e ne fic ios y s e gurida d a la rgo
10.0 ( g)
pla z o de s c onoc idos
A lto c os to
E nfe rm e da d re na l e ta pa 4
Ins ufic ie nc ia he p tic a
E nfe rm e da d infla m a toria inte s tina l
E nfe rm e da d re na l e ta pa 4
E nfe rm e da d infla m a toria inte s tina l
gra ve
E nfe rm e da d re na l e ta pa 4
Ins ufic ie nc ia he p tic a
Hipe rs e ns ibilida d droga
TRATAMIENTO FARMACOLOGICO
Insulina *
Inicio
Ultrarpida
Anlogo accin corta (Lispro, asprtica)
Rpida (regular)
Intermedia (NPH)
Anlogo accin larga (Glargina)
Anlogo accin larga (Detemir)
Premezcla:
75% Lispro Protamina -25%Lispro
50% Lispro Protamina -50%Lispro
70% asprtica Protamina -30% aspartica
5-15
0.15-0.25
30-60
2-4 h
2-4 h
5-15
TRATAMIENTO FARMACOLGICO
Dosis inicial 10UI/da de insulina basal
Ajuste dosis semanal usando la promedio de glucosa capilar en
ayunas
Glicemia basal (mg/dl)
100-120
2 unidades
120-140
4 unidades
140-180
6 unidades
180
8 unidades
<5h
3-4.5
5-8 h
10 16 h
20 24 h
24
20-24
10-16 h
TRATAMIENTO FARMACOLOGICO
C la v e
C la s e
D o s is
max.
F rm a c o
E fe c to /p o te n c ia
S in c la ve
F luva s ta tina
40 m g
c LD L ha s ta 23%
S in c la ve
Lova s ta tina
40 m g
c LD L ha s ta 31%
657
P ra va s ta tina
40 mg
c LD L ha s ta 34%
c HD L ha s ta 6%
S in c la ve
E s ta tina s
S imva s ta tina
80 mg
5106
A torva s ta tina
80 mg
S in c la ve
R os uva s ta tina
40 mg
S in c la ve
F e nofib ra to
c LD L ha s ta 47%
c HD L ha s ta 10%
TG ha s ta 23%
c LD L ha s ta 51%
TG ha s ta 33%
c LD L ha s ta 55%
c HD L ha s ta 10%
TG ha s ta 33%
c LD L ha s ta 31%
c HD L ha s ta 23%
TG ha s ta 54%
250 mg
F ib ra tos
655
N us e a s , d olor a b d om ina l,
d ia rre a .R ie s g o de
R a b dom iolis is c ua nd o s e
a s oc ia a e s ta tina s
(e s pe c ia lme nte g e mfib rozil)
C ole litia s is
c LD L ha s ta 16%
c HD L ha s ta 23%
TG ha s ta 50%
c LD L ha s ta 30%
c LD L ha s ta 17%
c HD L ha s ta 26%
TG ha s ta 38%
c LD L ha s ta 18%
S a le s
b ilia re s
656
E ze tim iba
Mia lg ia s
E le va c in e nzim a s he p tic a s
R a b dom iolis is
B e za fib ra to
5165
4024
E fe c to s s e c u n d a rio s /
c o n tra in d ic a c io n e s
2g
10 mg
El diapasn primero se coloca en la mano del paciente durante unos 40 segundos, para que
identifique la sensacin, asegurar que la sensacin de vibracin la percibe el paciente y no solo la
sensacin tctil o de presin.
Paciente con los ojos cerrados, ponga la base del mango del diapasn en la prominencia sea de
la articulacin interfalngica distal sobre el dorso del dedo grueso cercano a la ua.
Preguntar al paciente si siente la vibracin y cuando deja de sentirla. Nos aseguramos que el
paciente sienta la vibracin y no solo la presin.
Se observar la capacidad del paciente para sentir cuando cesan las vibraciones y se comparar la
sensibilidad contralateral de ambos pies
8
Pida al paciente que le dir cuando el estmulo de vibracin se detiene. Si el explorador puede
percibir la vibracin cuando el paciente ya no la siente, ello indica prdida sensitiva.
Puede aplicarse el diapasn unas veces vibrando o tras no y el paciente debe identificar vibra no
vibra
Repita este procedimiento otra vez en el mismo pie, y luego dos veces en el otro pie en forma
arrtmica lo que el paciente no prev que el estmulo se va a aplicar
Para hacer ms objetiva la prueba, detener de forma ocasional el diapasn de forma prematura,
para asegurarse de que el paciente responda con precisin.
Debido a que con la edad es normal que disminuya el sentido vibratorio, buscar si hay asimetras
10 de derecha a izquierda. La prdida sensitiva unilateral tiene mayor significado (la perdida bilateral
difusa tambin puede ser causada por polineuropata perifrica).
Se debe iniciar en la articulacin ms distal y el orden para realizar la prueba en la extremidad
11 inferior es: articulacin interfalngica del dedo gordo del pie, tobillo (en el malolo), rodilla,
cresta iliaca
Cuadro 43: Metas de control metablico
Parmetro
Meta de control
HbA1c (%)
<7
70-130
< 140
<200
<100(1)
LDL (mg/dl)
HDL (mg/dl)
>40
>50
Triglicridos (mg/dl)
<150
<130/80(2)
IMC<25
Cintura (cm)
<90
; <80
Consumo de tabaco
No
(*) Glucemia capilar. La postprandial se determinar a las 2 horas tras la ingesta de alimentos a partir del
primer bocado
(1)
Pacientes con riesgo cardiovascular < 70 mg/dl
(2)
Paciente con micro albuminuria 120/75
17
Fuente: ADA, 2011 .
ALGORITMOS
Algoritmo 1 Deteccin y Diagnstico de Diabetes Mellitus tipo 2 (DM2)
Sospecha clnica
Poliuria/Polidipsia
Astenia
Prdida de peso
Cetonuria
Deteccin anual
Paciente con factores de
riesgo 1
Realizar Glucosa
en plasma venoso
(Basal)
Glucemia ocasional
(sin ayuno previo)
Glucemia
200mg/dl
<100 mg/da
100125 mg/da
126 mg/da
Diagnstico de
DM2
Repetir glucosa
basal
Normal
126 mg/da
Repetir glucosa
basal
100125 mg/
da
<140 mg/da
Glucosa basal
alterada en
ayunas
140-199 mg/da
200 mg/da
Diagnstico de
DM2
Intolerancia a la
glucosa
Ver algoritmo de
tratamiento
Adulto 40 aos
Pariente de primer grado con diabetes tipo 2
Miembro de la poblacin de alto riesgo (por ejemplo, personas de
ascendencia aborigen, Hispanos, del sur de Asia descenso, asitico
o africano
Sobrepeso u obesidad abdominal
Estilo de vida sedentario
Historia de intolerancia a la glucosa, alteracin de glucosa en
ayunas o ambas
Enfermedad vascular (coronaria, cerebrovascular o perifrica
Hipertensin arterial
Dislipidemia
Historia de diabetes gestacional
Mujeres con productos macrosmico
Sndrome de ovario poliqustico
Acanthosis nigricans
Esquizofrenia
10
11
HbA1C >7%
GPA >130
No
Continuar modificacin de
estilo de vida vigilar
adherencia al tratamiento
Seguimiento con Hb A1C
cada 6 mese
Si
HbA1C >7%
GPA >130
No
Descartar infeccin
genitourinaria, bucal piel y
anexos
Verificar adherencia a
MEV y farmacolgico
Si
Considerar
comorbilidad
Manejo y Tratamiento
No
HbA1C >7%
GPA >130
Si
insulinoterapia
intensiva
12
13
14
Paciente sin
enfermedad
bucodental
Mnima
Valorar:
-Tratamiento endodntico
(extrainstitucional)
-Extraccin del rgano
dentario
Moderada
Deteccin
Pastilla
Reveladora
Revaloracin al termino
del tratamiento y realizar
deteccin
Valorar extraccin
del rgano dentario.
Ciruga gingival
Acumulo de placa
dentobacteriana
rea
pigmentada
rea no
pigmentada
Muestra al paciente
ante el espejo
Tratamiento
especfico
Profilaxis
Cita control en 6
meses
15
Revaloracin al termino
del tratamiento y realizar
deteccin
Paciente con
diagnstico de Diabetes
Mellitus tipo 2
Identificacin de factores de
riesgo
DM2
DMG
Con
presencia de
lesin?
DM1
Con
presencia de
lesin?
Con
presencia de
lesin?
No
No
Si
No
Si
Si
16
17
18
19
20
21
22
23