TOELICHTING BIJ HET GEBRUIK VAN HET PAKKET

CALCULATIENORMEN EN RICHTPRIJZEN VOOR DE WONINGBOUW

Bij het gebruik van de gegevens uit deze uitgave, dienen een aantal begrippen
voorafgaandelijk gekend om verkeerde interpretatie van de gegevens te voorkomen. Zo
dient duidelijk gesteld dat de gepubliceerde richtprijzen geenszins adviesprijzen of
aanbevolen prijzen zijn, maar eerder moeten beschouwd worden als een beleidsinstrument
om zijn eigen kostprijscalculatie te toetsen. Het is dan ook raadzaam, omwille van de
verschillende kostenstructuur van elke onderneming, de gegevens met de nodige eigen
bedrijfsinzichten te hanteren.
Alle gegevens die in deze uitgave werden opgenomen zijn ook beschikbaar als bibliotheek in
een toepassing, uitgewerkt in Micorsoft Excel. Deze bibliotheken waarborgen een
rechtstreekse toegang van de gegevens via PC. Aangezien het merendeel van de
bouwondernemingen voor de prijscalculatie gebruik maken van elektronische rekentabellen,
werd geopteerd om alle gegevens rechtstreeks inleesbaar te maken in deze rekentabellen.
Via een aantal handige zoekmacro's kan u de gewenste delen opzoeken. Bovendien zijn
deze bibliotheken perfect inschuifbaar in de module kostprijsberekening die ontwikkeld is
voor BOUWUNIE.
Begrip richtprijs
De gepubliceerde richtprijzen kwamen tot stand op basis van de verzameling en vergelijking
van empirische gegevens, ofwel op basis van tijdsmetingen bij verschillende collega's die hun
medewerking hieraan verlenen. Na lezing van het eerste hoofdstuk weten we dat de
kostprijs van alle werken en/of leveringen voor elke onderneming zal verschillen, omwille
van het verschil in de diverse kostenelementen van de onderneming. Zo ook kan de kostprijs
verschillen van werk tot werk, omwille van diverse factoren, zoals moeilijkheidsgraad,
afstand, uitvoeringstermijn, enz. De richtprijzen die u hierna vindt hebben betrekking op
werken in nieuwbouwwoningen, individueel gebouwd, met normale moeilijkheidsgraad, en
normale hoeveelheden.
De richtprijzen zijn het resultaat van de verzameling van alle kostenelementen (materialen
en arbeidskosten) verhoogd met een winstmarge van 17% op uurlonen en 25% op
materialen.

Begrip uurloon
Omwille van de eenvoud en de onmogelijkheid alle varianten in de richtprijzen te verwerken,
werd gerekend met regielonen. Er werd gerekend met het gemiddeld loon in regie van
geschoolde arbeiders eerste en tweede graad, behorend tot het paritair comit voor het
bouwbedrijf. Voor de rubriek elektrische installaties werd gerekend met het gemiddeld loon
in regie van een geschoolde eerste klasse en tweede klasse. Concreet gezien betekent dit
dat werd rekening gehouden met bruto-uurlonen, de daarop berekende sociale lasten en
een toeslag voor algemene bedrijfskosten. Het is evenwel mogelijk dat het regieloon
onvoldoende hoog is, omwille van het feit dat in uw onderneming de algemene
bedrijfskosten hoger liggen dan de toeslag voorzien in de regielonen. Voor
overheidsopdrachten zijn de regielonen de maximum aan te rekenen uurlonen.
Begrip materiaalprijs
Elke ondernemer zal weten dat het onmogelijk is een materiaalprijs te bepalen die
toepasselijk is voor iedereen. De prijs wordt in sterke mate bepaald door de hoeveelheid
van afname, zodat de kostprijs van de materialen voor de meeste ondernemingen wel zullen
verschillen. Bij het tot stand komen van de richtprijzen werden gemiddelden gemaakt van
de meest gangbare aankoopprijzen van materialen, zonder kortingen. Er werd tevens
rekening gehouden met materiaalverliezen bij verwerking ervan. Voor de rubrieken centrale
verwarming, sanitair en elektro werd gerekend met eindgebruikersprijzen door fabrikanten
geadviseerd.
Begrip calculatienorm
Omwille van het arbeidsintensieve karakter van bouwactiviteiten, is de bepaling van de
duurtijd van de arbeidsprestatie n van de belangrijkste factoren bij het tot stand komen
van de kostprijs.
Het is dan ook hoogst aan te bevelen dat elke ondernemer beschikt over een arbeidsnormenbestand dat permanent wordt opgebouwd en geactualiseerd in functie van de
evolutie van zijn onderneming.
De gehanteerde calculatienormen in deze uitgave zijn het resultaat van vergelijking en
verzameling van gegevens van verschillende collega's. De gegevens zijn uitgedrukt in functie
van de eenheidsmaten, zoals m, m, lm, stuk, enz. In het handboek is er een specifieke
kolom voorzien waarbij calculatienormen omgezet zijn in rendementen per uur.
Begrip eenheid
De calculatienormen zijn uitgedrukt per eenheid m, m, lm, stuk, enz. Bij de prijsbepaling
per eenheid werd gebruik gemaakt van de standaardmeetmethode, omdat eenduidigheid in
de meetmethode noodzakelijk is om misverstanden bij de beoordeling van de richtprijzen te
voorkomen. De volledige omschrijving van de standaardmeetmethode is beschikbaar bij het
WTCB.

Actualisering van het bestand

Door de technologische evolutie zullen de calculatienormen voor het uitvoeren van werken
continu wijzigen. Anderzijds zullen ook de lonen en sociale lasten steeds opnieuw worden
aangepast. Om deze evolutie op te volgen zal de uitgave "richtprijzen voor de woningbouw"
jaarlijks opnieuw worden geactualiseerd. Omwille van de gebruiksvriendelijkheid betekent
dit concreet gezien dat jaarlijks een volledig nieuwe uitgave zal worden verzorgd. Het
bestand werd opgebouwd met de grootst mogelijk zorg. Mocht u evenwel als gebruiker
hiaten of onnauwkeurigheden vaststellen, zouden wij het zeer op prijs stellen mocht u het
ons laten weten, zodat wij hiermee rekening kunnen houden bij onze volgende publicatie.
Het gebruik van de richtprijzen
De uitgave "richtprijzen voor de woningbouw" wil een handleiding zijn bij het bepalen van
zijn aanbiedingsprijs. De gepubliceerde richtprijzen en calculatienormen dienen zorgvuldig
gehanteerd te worden en men zal moeten letten op een aantal factoren zoals:
o stemt het uit te voeren werk overeen met de omschrijving der werken in de
richtprijzentabel ?
o correspondeert het verwerkte materiaal met de materiaalprijs opgenomen in de
richtprijs ?
o zijn
er
afwijkende
bouwplaatsomstandigheden,
zoals
bereikbaarheid,
moeilijkheidsgraad, enz. ?

KOSTPRIJSBEREKENEN
INLEIDING

De werkorganisatie in het bouwbedrijf kan worden omschreven als een geheel van maatregelen
die tot doel hebben de uitvoering der werken zo efficint mogelijk te laten verlopen. Met
efficint bedoelen we met zo weinig mogelijk kosten een zo goed mogelijk resultaat bereiken.
Bij het bepalen van de kosten voor een uit te voeren werk is het niet altijd mogelijk vooraf
rekening te houden met alle factoren die van invloed zijn op de uitvoering.
De kostprijsberekening, ook voorcalculatie genoemd, beperkt zich dan ook tot een zo goed
mogelijke benadering van de te verwachten kosten aan de hand van het plan en het lastenboek.

DE ONDERNEMING EN DE NOODZAAK VAN WINST

1. Waarvan hangt het voortbestaan van een bouwbedrijf af ?
Het voortbestaan van een bouwbedrijf hangt af van:
de ernst waarmee de aannemer werkt en van de kwaliteit van de uitgevoerde werken;
een correcte prijszetting: de door de aannemer bepaalde prijzen, die zowel de directe
kosten en een toeslag voor de algemene kosten en de winstmarge bevatten;
de winst (noodzakelijk voor zelffinanciering);
de betalingstermijn van de klant.
Wanneer men de onderneming van binnenuit bekijkt, stelt men vast dat iedere activiteit geld
kost. Men moet betalen voor de materialen, de arbeiders, de sociale lasten, investeringen, ...
Het komt er in feite op neer, dat wat men met de ene hand ontvangt men met de andere weer
uitgeeft.
Het ontvangen en uitgeven van geld gebeurt niet terzelfdertijd maar is integendeel over
maanden gespreid, waardoor men de ontvangsten en de uitgaven niet onmiddellijk kan
vergelijken.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

2. Noodzaak van winst

Winst is een strikte noodzaak en wel om de volgende drie redenen:
1. Men moet een inkomen verkrijgen dat tenminste gelijk is aan een geldplaatsing. Indien
de ondernemer, in plaats van zijn kapitaal te investeren, zijn geld zou plaatsen met rente,
zou hij een gewaarborgd vast inkomen hebben. De ondernemer gaat per definitie risico's
aan. Hij durft het initiatief te nemen een bepaald product of dienst te vervaardigen voor
een prijs die overeenstemt met ( of lager is dan) de prijs die de klant bereid is ervoor te
betalen. Voor dat aanvaarde risico hoopt de aannemer een premie (winst) te ontvangen.
Het is dus normaal dat het inkomen van de ondernemer, die zijn kapitaal in de
onderneming heeft genvesteerd met het risico alles te verliezen, tenminste gelijk is aan
het inkomen van een risicoloze belegging. De winst waarvan hier sprake, is het bedrag dat
overblijft nadat de ondernemer de arbeiders en zichzelf heeft betaald, alsmede alle
werkingskosten van de onderneming.
2. Men moet het hoofd kunnen bieden aan de inflatie. Indien de gemiddelde inflatie 2% per
jaar bedraagt, dan zou de vervanging van een aankoop van 10.000 na 5 jaar 11.041
kosten. Bijgevolg, om dezelfde werkcapaciteit te behouden, moet het kapitaal van de
onderneming het inflatieritme volgen.
3. Men moet eventuele verliezen van bepaalde bouwplaatsen kunnen compenseren en
bijgevolg beschikken over een bepaalde reserve, zodat men niet onmiddellijk met
bankroet is bedreigd.

OPSTELLING VAN EEN KOSTPRIJS

Het opstellen van een kostprijs heeft een groot doel voor de ondernemer: het bepalen van de
prijs tegen dewelke de onderneming een werk kan uitvoeren voor een klant.
De verkoopprijs bestaat uit:
A. TECHNISCHE KOSTPRIJS = DIRECTE KOSTEN
Materialen
Mankracht (arbeidskosten + sociale lasten)
Onderaannemers
Materieel
B. INDIRECTE KOSTEN
Algemene bouwplaatskosten
Algemene ondernemingskosten
C. WINST + RISICO'S

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Voor de opstelling van de kostprijs wordt rekening gehouden met de eerste twee punten.
In onderstaande figuur wordt de opbouw van een aanbiedingsprijs en de samenstelling van de
kosten schematisch voorgesteld.

winst
dekking voor niet calculeerbare risico's
dekking voor berekenbare risico's
totaal directe arbeidskosten
directe materieelkosten
van:
materieelkosten
kosten onderaannemers
algemene bouwplaatskosten
algemene bedrijfskosten
fig. 1

Voor elk van de verschillende kostengroepen zal worden nagegaan op welke wijze zij de kostprijs
van een bouwproject benvloeden.

A. DIRECTE ARBEIDSKOSTEN
De directe arbeidskosten worden enerzijds bepaald door de aard van de te verrichten
werkzaamheden, en anderzijds door de gekozen werkmethode en de mate waarin de
werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd. Ze omvatten de totale loonkosten (inclusief sociale
lasten en andere onkosten) van de arbeiders en mogelijks een vergoeding voor de patroon,
indien deze mee actief is op de werf.
De directe arbeidskosten zijn het laagst als de meest efficinte werkmethode wordt gekozen en
men ervoor zorgt dat de werken zonder onderbreking en in de juiste volgorde kunnen verlopen.
De ervaring, vakbekwaamheid en het tempo van de werknemers zijn van grote invloed op de
directe arbeidskosten.
Verbeteringen zijn hier mogelijk door een goede instructie, scholing en stimulering van de
prestaties.
B. DIRECTE MATERIAALKOSTEN
Door op een juiste wijze rekening te houden met het plan en bestek en de voorgeschreven
hoeveelheden, zijn de kosten voor het te verwerken materiaal de meest stabiele post in de
kostprijs. Maar men moet ook terdege rekening houden met verliespercentages op de
materialen.
Men mag echter niet nalaten om de kostprijs van de materialen op te vragen bij de leveranciers
van materialen. Dit gebeurt best aan de hand van offertes. De moderne communicatiemiddelen
kunnen hierin handig zijn. Vaak werkt men hiervoor via de telefoon of fax (vlugger). Ook het
internet biedt reeds veel informatie en meer en meer handelaars bouwen een elektronische
winkel uit voor hun klanten. Hierdoor weet de ondernemer niet alleen zijn juiste prijs, vaak krijgt
hij ook info omtrent levertermijnen of stockvoorraad.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

C. MATERIEELKOSTEN
Deze kosten worden vooral bepaald door:
o De soort van het materieel/hulpmateriaal/machines/gereedschappen
o De wijze waarop men het gebruikt
o De duur dat men het gebruikt
Het is van minder belang of men het materieel huurt of van het eigen bedrijf betrekt.
Het is duidelijk dat het beschikbare materieel deskundig moet gebruikt worden, goed
onderhouden worden en op de meest efficinte wijze ingezet dient te worden.
D. KOSTEN ONDERAANNEMERS
Om misverstanden te voorkomen is het noodzakelijk afspraken met derden (andere aannemers)
schriftelijk vast te leggen.
Behalve de prijs dienen ook de wederzijdse rechten en plichten vastgelegd te worden. Deze
kunnen zijn:
o levering materiaal
o tijdstip van uitvoering
o kwaliteitseisen
o gebruik van materieel
o enz.
Speciaal hiervoor ontwikkelde BOUWUNIE een modelovereenkomst.
E. ALGEMENE BOUWPLAATSKOSTEN
Algemene bouwplaatskosten zijn die kosten die wel direct samenhangen met de
werkzaamheden op een welbepaalde bouwplaats. Zij houden echter geen direct verband houden
met n onderdeel van het werk.
Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
o de mobiliteitspremie
o telefoonkosten op de werf
o kosten van terreinbewaking
o kosten voor werfinrichting
o kosten voor werfaansluiting elektriciteit
o huur werfcontainer
o enz.
Deze kosten zijn meestal afhankelijk van de duurtijd van het bouwproject.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

F. ALGEMENE BEDRIJFSKOSTEN
Een bedrijf zal altijd kosten maken, zelfs wanneer het niet geen activiteiten uitvoert. Deze
kosten, algemene bedrijfskosten genoemd, zijn een essentieel onderdeel van de
kostprijsbepaling.
Een paar voorbeelden van algemene bedrijfskosten zijn:
o huur burelen
o kosten bedrijfswagens
o loonkost van het administratief personeel
o vergoeding voor de zaakvoerder en/of meewerkend echtgenoot
o telefoonkosten
o verwarming van bedrijfsgebouwen
o veiligheidsvoorzieningen
o milieumaatregelen
o enz.
De doorrekening van deze kosten gebeurt gespreid over de werkzaamheden van de
onderneming. Door het spreiden van deze kosten is het duidelijk dat voor langdurige werken er
meer algemene bedrijfskosten worden aangerekend dan voor kleinere werken.
De kosten die gebonden zijn aan de duur van het werk worden ook weleens tijdsgebonden
kosten genoemd. De kosten die gebonden zijn aan hoeveelheden arbeid en materiaal worden
niet-tijdsgebonden kosten genoemd.
Door het onderlinge verband van de kostengroepen zal het in de praktijk dikwijls zo zijn dat een
verlaging van de ene kostengroep de verhoging van een andere kostengroep zal veroorzaken.
Een voorbeeld: door het inschakelen van een graafmachine zal de loonkost verlagen door een
kortere tijdsduur, maar zullen de kosten voor het materieel stijgen door de huur van de machine.
Enkel wanneer de stijging van de ene kostenpost kleiner is dan de daling van de andere
kostenpost kan men spreken van een besparing.
Bij de algemene bedrijfsonkosten is het van groot belang een correcte doorrekening hiervan te
doen. Hierop komen we later nog uitgebreid terug.

Globaal overzicht van de samenstelling van een kostprijs:

Kostprijs
Indirecte
Kosten

Administratie

Transport

Huisvesting

Bedrijfsmateriaal

Directe
Kosten

Onderaannemingen

Arbeidskosten

Lonen

Tijdnorm / Rendement

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Bruto Lonen

Sociale Lasten

Materiaalkosten

Hoeveelheid

Eenheidsprijs

1. MATERIAALKOSTEN EN MATERIAALBEHEER

DEFINITIE VAN DE MATERIAALKOSTEN

Onder materiaalkosten verstaat men alle kosten van de materialen die verwerkt worden in het
uit te voeren werk.
De materiaalkosten omvatten:
o de aankoopprijs
o de transportkosten
o de materiaalverliezen
o eventuele voorraadkosten
Aankoopprijs
De aankoopprijs is de prijs die de aannemer betaalt aan zijn leverancier. In deze prijs is de
aftrekbare BTW niet inbegrepen.
Transportkosten
De transportkosten zijn de kosten die de patroon moet betalen voor de aanvoer van de
materialen naar de bouwplaats. Deze kosten worden bij de aankoopprijs van de materialen
gevoegd.
Materiaalverliezen
Om de juiste kostprijs van de materialen te berekenen, dient rekening te worden gehouden met
bepaalde verliesfactoren (VF), om verwerkingsverliezen, afval,... te compenseren.
Bij de prijsberekening kan men de materialen onderverdelen in drie groepen:
o hoofdmaterialen (metselstenen, massief hout, buizen, )
o halffabrikaten ( voorgevlochten wapeningnetten, bekisting, )
o hulpmaterialen ( nagels, binddraad, spien, bouten,...)
Onder halffabrikaten verstaat men die producten, die door andere ondernemingen vervaardigd
zijn, maar op zichzelf geen eindproduct vormen.
De halffabrikaten moeten door de aannemer samen met de hoofd- en hulpmaterialen, als
bestanddeel nog gebruikt worden bij de vervaardiging van hun eindproduct.
Halffabrikaten worden rechtstreeks toegerekend aan het uit te voeren werk.
Onder de hulpmaterialen voor de vervaardiging van een product verstaat men de materialen die
helpen de hoofdmaterialen te verwerken.
Het nauwkeurig uitrekenen van de hoeveelheden hulpmaterialen is bijna niet mogelijk. Daarom
worden meestal geschatte waarden gebruikt of worden ze soms ook in de algemene kosten
geplaatst.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

BEREKENING VAN HET BENODIGDE MATERIAAL

De materiaalhoeveelheden berekent men door de gegevens van het uit te voeren werk volledig
te ontleden.
Bij het ontleden van de plannen en de beschrijvende documenten (bestekken) moet men een
bepaalde methode volgen. Het is daarom aan te raden de meetstaat uit te werken volgens
nauwkeurige regels, bepaald in de meetcode van het lastenboek, ofwel volgens de
Standaardmeetmethode1.
De meetstaat vermeldt de netto uit te voeren materiaalhoeveelheden en werkzaamheden2.
Nochtans stelt zich hier het probleem van de materiaalverliezen.
Iedere aannemer moet trachten het materiaalverlies zo nauwkeurig mogelijk te bepalen
teneinde het verliespercentage in de kostprijsberekening te kunnen incalculeren.
De ervaring heeft aangetoond dat er weinig aannemers zijn die de materiaalverliezen op een
correcte manier berekenen. Deze paragraaf is dan ook zeer belangrijk, daar het slecht berekenen
van de materiaalverliezen, de kostprijsberekening vervalst en het bedrijfskapitaal kan aantasten.
In de calculatie kan worden uitgegaan van het toepassen van een verliespercentage voor verlies
aan materiaal, of men kan bij het vaststellen van het benodigde materiaal dit verlies direct
incalculeren.
A. De verliespercentages en de vermenigvuldigingsfactor
De vermenigvuldigingsfactor (VF) is de verhouding van de totale hoeveelheid tot de nettomateriaalhoeveelheid.
netto-hoeveelheid
A

verlies
B
A + B = 100%

VF =

totale hoeveelheid A+B

-------------------------- = -------netto-hoeveelheid
A

De totale materiaalhoeveelheid is dan het product van de netto-hoeveelheid en de

vermenigvuldigingsfactor.

3
4

Norm NBN BO6-001 Metingen voor gebouwen. Meetmethode voor hoeveelheden

Zie publicatie: "De meetstaat van gebouwen" van het WTCB, Brussel 1983-1984
Inleiding tot Kostprijsberekenen

Voorbeeld:
Voor mortel voorziet men een verliespercentage van 25% op de totale hoeveelheid.
totale hoeveelheid = 100%
netto-hoeveelheid = 75%
verlies = 25%
1
1
VF = ----------- = ------------ = 1,333
1-X
1 - 0,25
Men heeft:
De gemeten netto-hoeveelheid uit de plannen en bestek is gelijk aan 10m3.
De hoeveelheid nodig om dit werk te maken, is gelijk aan de netto hoeveelheid vermenigvuldigd
met de vermenigvuldigingsfactor hetzij 10 m3 x 1,333 = 13,3 m3
Benodigde hoeveelheid = VF x netto-hoeveelheid
In de tabel vindt u de vermenigvuldigingsfactor voor verschillende verliespercentages.
Verliespercentage
op de totale
hoeveelheid
5%
10 %
15 %
20 %
25 %
30 %
35 %
40 %
45 %

vermenigvuldigingsfact
or met de nettohoeveelheid
1,03
1,11
1,18
1,25
1,33
1,43
1,54
1,67
1,82

Verliespercentage
op de totale
hoeveelheid
50 %
55 %
60 %
65 %
70 %
75 %
80 %
85 %
90 %

vermenigvuldigingsfa
ctor met de nettohoeveelheid
2,00
2,22
2,50
2,86
3,33
4,00
5,00
6,67
10,00

B. Het direct incalculeren van de materiaalverliezen

Men beschouwt onmiddellijk de totale hoeveelheid aan materialen, nodig om het werk uit te
voeren.
De materiaalkost is dan de vermenigvuldiging van deze hoeveelheid met de inkoopprijs van het
materiaal (eventueel vermeerderd met de transportkosten).
In de praktijk wordt deze methode het meest toegepast.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

HET MATERIAALBEHEER
A. Het materiaalverbruik
Voor de belangrijkste uitvoeringsposten dient men over "verbruiksnormen" te beschikken.
Men moet vooraf kunnen zeggen welke hoeveelheid van een materiaalsoort we zullen nodig
hebben om een bepaalde post te kunnen uitvoeren.
Men dient ook rekening te houden met de samenstelling van de ploeg. Het is duidelijk dat, over
dezelfde tijdsspanne, met een ploeg van zes mensen meer materiaal verwerkt wordt dan met
een ploeg van twee mensen. Denken we bijvoorbeeld aan de hoeveelheid gips nodig om een
verdieping te kunnen bezetten.
B. Bestellen en controleren van de materialen
De eerste stap is de verdeling van de totale hoeveelheid van de meetstaat in de hoeveelheden
per post. Deze onderverdeling zal toelaten om de vereiste materialen te berekenen volgens de
voortgang van de bouwplaats overeenkomstig de aanbiedingsprijs.
Met de leverancier kan men dan afspraken maken over het spreiden van de totale hoeveelheid
materiaal over verschillende leveringen.
Het is ten zeerste aan te bevelen de leveringsbonnen van de materialen te bewaren, omdat deze
toelaten de geleverde hoeveelheden te controleren en nadien te vergelijken met de factuur.
Samenvattend zijn de volgende punten belangrijk bij het materiaalbeheer:
o Bestellen en/of leveren van de vereiste hoeveelheden naargelang de vordering der
werken
o Controle van de kwaliteit en de geleverde materiaalhoeveelheden op basis van de
leveringsbonnen van de leverancier
o Nazicht van de facturen en de betaalde bedragen. Dit zal gebeuren aan de hand van de
leveringsbonnen.
Men moet zich ook wapenen tegen diefstal. Een optie is dat men hiervoor een verzekering
afsluit. Een Alle Bouwplaatsrisico-polis (ABR-polis) voorziet ook een verzekering tegen diefstal.
KOSTEN VERBONDEN AAN DE VOORRAAD
Het houden of aanleggen van voorraden is niet kostenloos. Voor de onderneming is het dan ook
essentieel deze kosten zo laag mogelijk te houden.
Dit kan gebeuren door:
o het aanhouden van een zo klein mogelijke voorraad.
o een efficinte organisatie van het magazijn en het werk.
Het aanhouden van voorraden geeft volgende kosten:
o Magazijnkosten (huur, inrichting, )
o Behandelingskosten
o Financile kosten
o Administratiekosten

Inleiding tot Kostprijsberekenen

2. ARBEIDSKOSTEN
DE KOSTEN VOOR MANKRACHT
Hieronder moeten we alle kosten terugbrengen die er gemaakt worden voor een bepaald werk.
Het merendeel zijn de loonkosten van de arbeiders. Deze omvatten het bruto-loon van de
arbeiders en een toeslag voor de sociale zekerheid. In de mate dat de zaakvoerder aan de
productie deelneemt, dient deze arbeidstijd ook mee in rekening gebracht te worden.
A. HET BRUTO-LOON
Het loon kan worden onderverdeeld in:
1. Het brutoloon: loon voorzien in de arbeidsovereenkomst
2. Loonbijslag voor bijzondere werken (bv. hoogte)
3. Vergoeding voor slijtage van gereedschap (indien de werknemers gebruik maken van
eigen gereedschap)
4. Premies en andere vergoeding (bv. verplaatsingskosten)
B. DE SOCIALE LASTEN
De sociale lasten zijn bedragen die men berekent op het loon van de arbeider en te betalen zijn
aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. De RSZ zal deze doorstorten aan bepaalde instanties,
zoals de Verlofkas voor het bouwbedrijf, het Fonds voor vakopleiding in de bouwnijverheid, het
Fonds voor beroepsziekte, enzovoort. Deze worden berekend op 108 % van het brutoloon.
De bedragen van deze lasten zijn terug te vinden op de website www.bouwunie.be en
verschijnen in BOUWNIEUWS.

ARBEIDSKOSTEN
In bedrijven met een hoge arbeidsintensiviteit is wellicht de arbeidskost de belangrijkste
kostenfactor. Hij wordt berekend aan de hand van de kostprijs van een arbeidsuur en de
arbeidstijd, nodig om een bepaald werk uit te voeren.
De loonkost (kostprijs van een arbeidsuur) is samengesteld uit het bruto-loon van de arbeider
enerzijds en de patronale sociale lasten en verzekeringen anderzijds.
Het minimum bruto-loon is bepaald bij collectieve arbeidsovereenkomst en verschilt naargelang
het paritair comit waaronder de onderneming ressorteert. Afhankelijk van de geschooldheid en
de inhoud van de werkopdracht dienen minimumlonen gerespecteerd te worden.
De ondernemer dient rekening te houden met de werkelijk uitbetaalde brutolonen in zijn bedrijf.
In de mate dat hijzelf aan de productie deelneemt, dient deze arbeidstijd ook mee ingecaluleerd
te worden in de kostprijs. Doorgaans wordt dit berekend tegen 125 % van een uurloon van de
geschoolde van de 2de graad.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

De sociale lasten en verzekeringen dienen met bijzondere zorg opgevolgd te worden omwille van
hun omvang en de voortdurende wijzigingen waaraan ze onderhevig zijn. Zij variren bovendien
naargelang de omvang en de personeelsbezetting in de onderneming.
Voorbeeld:
Een arbeider verdient een uurloon van 12,844. De sociale lasten bedragen 76,06 %.
Wat is het bruto-uurloon van deze arbeider ?
uurloon + sociale lasten = 12,844 + (12,844 X 1,08 X 0,7606)
= 12,844 + 10.55
= 23,3947 /uur
BEREKENING VAN HET GEMIDDELD UURLOON VAN DE ONDERNEMING
Het gemiddeld uurloon van een onderneming moet tenminste nmaal per jaar worden bepaald
met de rele cijfers van de onderneming op basis van de lasten in de boekhouding.
De aannemer berekent:
1)
De effectieve uren aanwezigheid, dit wil zeggen het jaartotaal van uren, minus
- de betaalde uren voor klein verlet (bv. begrafenis)
- de betaalde uren weerverlet
- de betaalde uren voor medisch onderzoek.
- ...
- alle betaalde uren die niet voor de onderneming worden gepresteerd.
Verschillende typen uren door de ondernemer betaald:
RECHTSTREEKS
PRODUCTIEVE UREN
De rechtstreeks
productieve bewerkingen
zijn die die de taak
zichtbaar doen vorderen,
VOORBEELDEN:
METSELEN:
- De mortel nemen
- De mortel plaatsen
- Een baksteen nemen
- De baksteen plaatsen
- De mortel mengen
- De koord opsteken

EFFECTIEVE
AANWEZIGHEIDSUREN

ONRECHTSTREEKS
PRODUCTIEVE UREN
De onrechtstreeks
productieve bewerkingen
doen de taak niet vorderen
maar zijn noodzakelijk om het
werk uit te voeren,
- het plan lezen
- de muur inplanten
(afschrijven)
- het gereedschap
bijeenzoeken
- de materialen lossen
- wachten op materialen
- bespreken van het werk
- overleggen
EFFECTIEVE
AANWEZIGHEIDSUREN
Inleiding tot Kostprijsberekenen

ONPRODUCTIEVE UREN
De onproductieve
bewerkingen hebben geen
enkele rechtstreekse of
onrechtstreekse band met
de vordering van de taak,
- klein verlet
- weerverlet
- medische verzorging
- installatie en opruiming

2)

Het totaal bedrag van uitbetaalde brutolonen verhoogd met alle sociale lasten, met
inbegrip van de betaalde uren voor klein verlet, de weerverletdagen en het medisch
onderzoek.
Tenslotte dient nog aangestipt dat de lastenpercentages te berekenen zijn op 108 % van
het brutoloon en gevoegd worden bij het brutouurloon.
Het gemiddeld uurloon is gelijk aan:
Totaal uitbetaalde brutolonen + sociale lasten
gemiddeld uurloon = --------------------------------------------------------------Totaal "effectieve" aanwezigheidsuren

Productieve uren
Jaar
Weekend
Feestdagen
Vakantiedagen
40 urenweek
Werkdagen
weerverletdagen (*)

klein verlet ()

Rest

365
104
10
20
12
219
76

dagen
dagen
dagen
dagen
dagen
dagen
dagen (*) Verschillend volgens de aard van de
werken
Gemiddeld aantal weerverletdagen
ruwbouwsector
2
dagen () Gemiddeld aantal per werknemer in
Belgi
141 dagen

Aantal gepresteerde uren per dag = 8 uur

Max. aantal productieve uren = 141 X 8 = 1128 uren
Voorbeeld: Op basis van de boekhouding:
Sedert enkele jaren moet elk bedrijf samen met haar jaarrekening ook een sociale balans
neerleggen. Deze sociale balans geeft een overzicht van de betaalde loonkosten en gepresteerde
uren. Met deze gegevens kunnen we ook een gemiddeld uurloon berekenen. Let op: dit gaat
enkel op voor bedrijven die enkel arbeiders in dienst hebben. Anders zit in de gepubliceerde
loonkost ook de loonkosten voor de bedienden.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Het totaal bedrag van de uitbetaalde brutolonen, verhoogd met alle sociale lasten, bedraagt
404.006.
404.006
Gemiddeld uurloon = ------------------ = 30,05 /uur
13.245 uren
Opm: Aangezien de firma minder dan 20 werknemers tewerkstelt, krijgt zij het gewaarborgd
dagloon in geval van ziekte van een van haar arbeiders terugbetaald via de Patronale
Vereveningsdienst van BOUWUNIE.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Voorbeeld: Op basis van het brutoloon van de arbeiders (lonen per 01/04/2011):

1.
2.
3.
4.
5.

bruto
uurloon
12,515
13,341
14,188
15,062
15,607
Totaal

Categorie I
Categorie II
Categorie III
Categorie IV
Ploegbaas

aantal
arbeiders
1
2

13,341
28,376

1
4

15,607
57,324

Gemiddeld uurloon van de onderneming, rekening houden met sociale lasten (80,87 %) en een
forfait voor betaalde feestdagen en klein verlet (10,20 %):

57,324 + (57,324*(0,8087+0,1020)
----------------------------------------------= 27,38 /uur
4

DE BENODIGDE TIJD
De arbeidstijd bepalen is niet eenvoudig, mede omdat deze sterk benvloed wordt door het
behaalde rendement. Dit rendement wordt bepaald door tal van factoren zoals:
o de moeilijkheidsgraad van het werk,
o de voorbereiding,
o de vakbekwaamheid van het personeel,
o de uitrusting van het machinepark en de opstelling ervan.
o enz.
Meestal berust de vaststelling van de arbeidstijd dan ook op empirische gegevens.
Voorcalculatie, arbeidsopvolging en nacalculatie zullen evenwel na verloop van tijd nuttige
informatie verschaffen.
Ook het raadplegen van werken die handelen over calculatie en tijdsnormen en de vergelijking
van het eigen rendement met die van andere bedrijven zullen nuttige aanwijzingen verschaffen
en de sterke en de zwakke punten van het bedrijf aantonen.

DE BEREKENING VAN DE BENODIGDE TIJD

We kennen het uurloonbedrag dat moet worden voorzien bij de prijsberekening. Nu moeten we
nog het aantal arbeidsuren bepalen die nodig zijn voor de uitvoering van de verschillende
bewerkingen.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

DEFINITIE VAN PRODUCTIE - RENDEMENT - TIJDSNORM

Onder de geraamde uurbegroting voor een post van de meetstaat verstaat men:
Het aantal arbeidsuren nodig voor het uitvoeren van de hoeveelheid werk van deze post.
Om het rendement of tijdsnorm te kunnen berekenen, moet men eerst de produktie kennen.
Voorbeeld:
Voor het vlechten van balken kunnen twee ijzervlechters een gezamenlijke productie hebben van
50 kg betonstaal in 1 uur.
Men heeft dan:
productie

50 kg /2 manuur

50 kg
rendement = --------------- = 25 kg/manuur
2 manuur
2 manuur
tijdsnorm = ----------------- = 0,04 manuur/kg
50 kg staal
De productie is de uitgevoerde hoeveelheid over een bepaalde tijdsspanne.
De tijdsnorm is de tijd in manuren die nodig is voor de uitvoering van n bepaalde eenheid van
een bewerking.
Het rendement is de bewerkingshoeveelheid die men in n manuur kan uitvoeren.
BEPALING VAN DE TIJDSNORM
In de industrie kan men de tijdsnorm meestal eenvoudig en nauwkeurig berekenen, denken we
bijvoorbeeld aan de autoindustrie.
In het bouwbedrijf is dit aanzienlijk moeilijker.
De aannemer moet steeds veronderstellingen maken op basis van:
o de moeilijkheidsgraad van uitvoering
o de klimaatsvoorwaarden
o de afstand tot de bouwplaats
o de ploegsamenstelling
o de uitvoeringsmethode
o ....

Inleiding tot Kostprijsberekenen

De vaststelling van tijdsnormen en/of rendementen kan op vier verschillende wijzen gebeuren:
1. op basis van vakmanschap en ervaring
2. door directe arbeidsstudie in het bedrijf met behulp van tijdstudies en meervoudige
momentopnames.
3. aan de hand van normen of richtlijnen
4. op basis van in het bedrijf bekomen gegevens uit dagrapporten, enz.. (nacalculatie)
1) Op basis van vakmanschap en ervaring
In de dagelijkse praktijk wordt een bepaalde kennis opgedaan omtrent de benodigde tijd per
onderdeel en per bewerking. De patroon kan, gebruik makend van deze ervaring, voor bepaalde
bewerkingen uitvoeringstijden vooropstellen. Deze tijdsraming wordt dan vaak uitgedrukt in
dagproductie en over het algemeen zijn dan alle bijkomende factoren zoals wachten,
persoonlijke verzorging, klimtijden, enz. in deze raming opgenomen.
2) Op basis van arbeidsstudie in het eigen bedrijf
De aannemer kan eveneens een tijdstudie uitvoeren of laten uitvoeren.
Deze arbeidsmeting heeft tot doel de arbeidsinhoud van een bepaalde bewerking vast te leggen
door het meten van de tijd waarin een arbeider volgens welomschreven normen deze taak
verricht.
Voor een aannemer is het meestal moeilijk om een arbeidsstudie uit te voeren. Niettemin kan ze
een aanvullende en noodzakelijke steun bieden vooral bij het uitvoeren van repetitieve werken.
3) Aan de hand van normen en richttijden
Dit handboek Calculatienormen en richtprijzen voor de Woningbouw is het voorbeeld van een
lijst met normen en richttijden. De erin vermelde tijdsnormen zijn opgebouwd via
tijdsonderzoeken en ervaring. Niettemin zijn ze enkel gericht op de particuliere nieuwbouw.
Immers, elke opdracht is op zich verschillend, maar bij renovatie is de benodigde hoeveelheid
werk niet te standaardiseren.
4) Op basis van in het bedrijf verkregen gegevens uit dagrapporten
Om juister de benodigde tijd te kunnen ramen voor het uitvoeren van bepaalde bewerkingen is
het belangrijk de gewerkte tijd en de geleverde productie binnen deze tijd van vroegere werken
bij te houden.
Er bestaan verschillende mogelijkheden om de gepresteerde uren te registreren en te verdelen
over de verschillende bewerkingen: weekverslagen, dagverslagen, bouwplaatsverslagboekje.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

HET OPSTELLEN VAN DE UURBEGROTING

De uurbegroting voor een bepaalde bewerking is gelijk aan de vermenigvuldiging van de
hoeveelheid van deze bewerking met de eerder bepaalde tijdsnorm.
Nemen we opnieuw het voorbeeld van de ijzervlechters:
o de voorziene tijdsnorm = 0,04 manuur/kg
o gemiddeld uurloon = 24,965 /u
o uit te voeren hoeveelheid =1000 kg
De uurbegroting = 1000 kg X 0,04 manuur/kg = 40 manuur
De kost voor de mankracht = 24,965 /u X 0,04 manuur/kg = 0,999 /kg
BESLUIT
Wanneer men de tijdsnorm of het rendement en het gemiddeld uurloon kent kan men het
volgende berekenen:
o de uurbegroting: uit te voeren werkhoeveelheid vermenigvuldigd met de tijdsnorm
o de vermoedelijke uitvoeringstijd: de uurbegroting gedeeld door het aantal werkuren per
dag vermenigvuldigd met de ploegsamenstelling
o de kost voor de mankracht: gemiddeld uurloon vermenigvuldigd met de uurbegroting

DE CONTROLE VAN DE GEPRESTEERDE UREN

Bij het opstellen van de aanbiedingsprijs kan men het totaal maken van de kosten voor de
voorziene uren. Door dit totaalbedrag te delen door het gemiddeld uurloon van de maand
waarin het werk wordt uitgevoerd, kan worden berekend hoeveel uren aan de bouwplaats
mogen worden besteed (globaal). Wanneer u via deze weg een tijdsbegroting gaat opstellen,
werk dan met dagdelen.
Voorbeeld:
De uurbegroting van een werk bedraagt 45 uren. Wanneer er gewerkt wordt in ploegen van 2
werknemers, betekend dit dat zij 2,8125 mandagen (=45 u : 2 wn/ploeg : 8 u/dag) werk hebben.
In uw prijszetting rekent u dit om naar 3 mandagen en 48 uren (=3 * 2 * 8). Zij zullen immers
geen nieuwe werf gaan opstarten gedurende die 3 uur overige werkuren.
Het dient aanbeveling om te controleren of de voorziene uren voor de bouwplaats niet worden
overschreden.
Hiertoe dienen de gepresteerde uren, per bouwplaats, te worden geregistreerd.
Bij de registratie heeft men de keuze uit twee mogelijkheden:
o ofwel registratie per post
o ofwel registratie voor de bouwplaats als geheel, terwijl op iedere bouwplaats bij wijze van
steekproef posten worden gecontroleerd.
Voor kleinere ondernemingen geniet de tweede mogelijkheid de voorkeur.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Indien een post per post controle wordt vereist, dan kan een bouwplaatsverslagboekje worden
gebruikt.
STEEKKAART PER POST
De werkzaamheden op een bouwwerf zijn geen op zichzelf staande handelingen. Als we het werk
opsplitsen in verschillende onderdelen, bekomen we een aantal zogenaamde posten
(kostenposten).
b.v.
Inrichten van de bouwplaats
Uitzetten van het gebouw
Uitgraven bouwput
Uitgraven funderingssleuven
Storten van funderingsbeton
Funderingsmetselwerk
Welfsel boven kruipruimte
Gevelmetselwerk
Binnenmuurmetselwerk
enz.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

De meeste van deze posten vinden we ook terug op de meetstaat gemaakt door de architect.
Aan de hand van deze meetstaat wordt de aannemer gevraagd zijn prijsofferte op te maken.
Als we deze verschillende posten nader bekijken zien we dat een post kan bestaan uit
verschillende deelhandelingen.
Funderingsmetselwerk bestaat uit:
mortel maken
stellen van profielen
metselen
bezetten
Als we nu voor een dergelijke post de tijdsnormen en materiaalprijzen per deelhandeling
verzamelen, krijgen we een prijs per eenheid die we dan kunnen vermenigvuldigen met de uit te
voeren hoeveelheden, waardoor we vlug over een raming van de kosten beschikken. De
computer kan hier een belangrijk hulpmiddel zijn bij het verwerken van deze gegevens.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

3. DE KOSTEN VOOR ONDERAANNEMERS

DE SAMENWERKING MET DE ONDERAANNEMER

De kosten van onderaannemers moeten slechts worden voorzien wanneer het bouwbedrijf zelf
een beroep doet op derden voor de uitvoering van een gedeelte van het werk.
De kostprijs wordt bepaald o.a. door het bedrag van de offerte van de onderaannemer. De door
de onderaannemer opgegeven prijs is de kostprijs voor het bedrijf.
Men kan een tabel opstellen voor de vergelijking van de kosten van de verschillende
onderaannemers (minimum 3).
Hierop vermeldt men o.a. :
de aard van de post
de voorziene eenheden en hoeveelheden
de eenheidsprijzen en de totalen
de voorgestelde termijn
het vertrouwen voor een onderaannemer.
Aan de hand van deze criteria kan de aannemer met kennis van zaken een beslissing nemen.
Een onderaannemer kan de goedkoopste lijken voor de uitvoering van een werk, terwijl hij na de
uitvoering de duurste blijkt te zijn.
Men mag hier nooit alleen de totale som van de aanbieding vragen, maar men moet tevens een
gedetailleerde aanbieding krijgen, post per post.
Indien de aannemer geen gedetailleerde aanbieding kan bekomen, dan moet bij het opstellen
van de overeenkomst de omvang der werken (uitvoeringsfasen) duidelijk omschreven worden.
Tevens is het voor de hoofdaannemer heel belangrijk dat de onderaannemer een
registratienummer heeft voor de uitvoering van het werk.
De hoofdaannemer mag niet vergeten een bepaald percentage of bedrag voor de cordinatie
van de werken in rekening te brengen.

DE CONTROLE VAN DE ONDERAANNEMER

De controle van de onderaannemers bestaat hoofdzakelijk uit een controle van de facturatie.
Daarbij dienen volgende elementen in acht genomen te worden:
o Vergelijking van de facturen met de vorderingsstaten van de onderaannemers;
o Controle op de verrekening zowel in min als in meer;
o Controle van de afgesproken eenheidsprijzen;
o Controle op de toepassing van de herzieningsformule.
o ...

Inleiding tot Kostprijsberekenen

4. MATERIEELKOSTEN

De berekening van de materieelkosten is meestal voorzien in de rubriek "Specifieke

bouwplaatskosten" (bv. een torenkraan) of in de post "Inrichting van de bouwplaats".
Niettemin kan een bepaald materieel in sommige posten een rechtstreekse invloed hebben op
de directe kosten ( of technische kostprijs).
Om deze reden kunnen we het materieel indelen in twee typen:
Type I: Het materieel direct toewijsbaar aan een bepaalde inschrijvingspost.
= materieel dat maar tijdelijk wordt ingezet
bv. mechanische grondwerken (graafmachine en vrachtwagen)
Type II: Het materieel gebruikt tijdens de uitvoering van het bouwwerk en dat ter beschikking
van de bouwplaats wordt gesteld voor een langere duur. b.v. een torenkraan, bank voor
de ijzervlechters, ...
In beide gevallen moet de aannemer de kosten van zijn materieel ramen op basis van een
gedetailleerde analyse van de verschillende kostensoorten.
In de inschrijving (aanbiedingsprijs) zal het materieel van Type I direct worden aangerekend aan
de betreffende post van de meetstaat, en dus de berekening van de technisch kostprijs
benvloeden. Het materieel van Type II zal worden opgenomen in de specifieke
bouwplaatskosten (zie later).
Men zal gebruik maken van een gebruikstarief voor het materieel. De kosten worden bepaald
hetzij in functie van de gepresteerde productieve uren, hetzij in functie van een
gebruikscofficient.

TYPEN VAN KOSTEN

Om de kostprijs van het materieel te kunnen bepalen, moeten we de types van kosten eigen aan
dit materiaal onderzoeken.
Vaste kosten
Aankoopprijs
Vervangingsreserve
Verkoopwaarde
Verzekeringen en diverse taksen
Werkingskosten
Verbruik
Onderhoud
Montage- en demontagekosten

Inleiding tot Kostprijsberekenen

BEREKENING VAN HET TARIEF

Het tarief kan bepaald worden
per uur
per dag
per week
per maand
De torenkraan stelt men ter beschikking voor een werk voor een langere duur.
Vandaar dat de meeste ondernemingen geen uurtarief toepassen voor dit materieel. Niettemin
lijkt het ons wenselijk om de werkdag, of zelfs het werkuur als basis te gebruiken voor de
begroting. Aldus kan men ook beter de productieve en niet-productieve uren onderscheiden.
Wanneer een dag als werkdag wordt beschouwd moet deze ook verrekend worden.
Wanneer een dag als weerverletdag wordt beschouwd, worden de kosten verrekend in de
algemene ondernemingskosten.
In geval van normaal onderhoud tijdens een werkdag worden de kosten aangerekend bij de
bouwplaatskosten.
In geval van groot onderhoud en belangrijke herstellingen zullen de kosten verrekend worden bij
de algemene ondernemingskosten.
Het toe te passen tarief moet worden gebaseerd op de zogenaamde "productieve uren".

5. SPECIFIEKE BOUWPLAATSKOSTEN
Inleiding
Bij de uitvoering van een bepaald bouwwerk zijn er kosten die de aannemer bij het opstellen van
de kostenanalyse nergens in het bestek vermeld vindt. Dit omdat ze geen rechtstreeks verband
houden met de uitvoering van het werk.
Het niet meerekenen van deze kosten in de kostprijs heeft een onderschatting van de te
begroten kosten tot gevolg en vervalst de winstvoorziening.
Daarom moet de aannemer bij het opstellen van de inschrijvingsprijs voor een bepaald werk ook
een opsomming maken van de kosten die ten behoeve van n bepaald werk worden gemaakt
en niet rechtstreeks toerekenbaar zijn.
Opsomming van enkele specifieke bouwplaatskosten die aan een werf toegerekend kunnen
worden
A

Kosten in verband met de inrichting van de bouwplaats

afsluiten bouwterrein
oprichten en afbreken van de loodsen
oprichten en demonteren van kraan en bouwlift
aanleg van toegangswegen tot de bouwplaats
belasting op bouwschutting
belasting op gebruik van stoepen en wegen
reclameborden

Inleiding tot Kostprijsberekenen

lossen van materialen

onderhoud en opruiming van de bouwplaats
uitzetten van het werk
grondonderzoek
betonstudie door ingenieur
veiligheidsvoorzieningen
verzekering specifieke risico's voor de bouwplaats
reis- en verblijfsvergoeding voor personeel
proeven op materialen
verwarming bouwketen
B

Kosten voor water, elektriciteit en telefoon

Water: aansluiting - abonnement - verbruik
elektriciteit : aansluiting - abonnement - verbruik
telefoon : aansluiting - abonnement - verbruik

Diverse kosten
waarborgstelling
financiering
oplevering van het werk
herstellen van schade aan wegen, stoepen, buureigendommen,..
bescherming uitgravingen en bouwwerk
bronbemaling
huur van specifiek materiaal

TOEREKENINGSMETHODE VOOR DE SPECIFIEKE BOUWPLAATSKOSTEN

A

Bij middel van een vaste som

De aannemer maakt een totaal van de kosten die hij voor een bepaalde bouwplaats
verwacht. Aan de opsomming van de posten van de bouwheer voegt hij een post "
inrichting bouwplaats" toe.
Vooraleer men de prijsofferte opstelt, kan men aan de opdrachtgever vragen of hij
hiermee instemt.

Bij middel van een toeslag

Stemt de bouwheer niet toe in het toevoegen van een post "bouwplaatsinrichting", dan
zullen de specifieke bouwplaatskosten toegerekend worden aan de hand van een
toeslag.
Het gemakkelijkst zal dit gaan via het bedrag van de directe kosten van de inschrijving.
Deze toeslag wordt als volgt berekend:
totaal specifieke bouwplaatskosten
------------------------------------------------------------------- = X %
bedrag van de technische kostprijs voor de werf
Voorbeeld:

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Voor een bepaald werk heeft men 1 800 specifieke bouwplaatskosten. Het totaal van
de technische kostprijs voor alle posten samen is 25 000.
1 800 X 100
men heeft ------------------- = 7,2 %
25 000
C.

Door spreiding over de verschillende posten

Bepaal voor welke posten er specifieke bouwplaatskosten zijn
Bepaal over welke posten men de bouwplaatskosten wil verdelen.
Men heeft een technische kostprijs van 25 000
Men heeft 1 800 bouwplaatskosten
Men maakt de som van die posten waarover men de bouwplaatskosten wil spreiden
In dit voorbeeld is dat 18 000. Men bepaalt nu de factor.
Men vermenigvuldigt nu het bedrag van de post met de factor en bekomt de toeslag
voor die post

X
X

Bouwpl
Kosten

Posten

Technische KP

Post 1
Post 2
Post 3
Post 4
Post 5

4.570,00
9.680,00
4.750,00
4.250,00
1.750,00

514,12
1.089,00

Totaal

25.000,00

1.800,00

196,88

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Totaal incl.
Bouwplaatskosten
5.084,12
10.769,00
4.750,00
4.250,00
1.946,88
-
26.800,00

SPECIFIEKE BOUWPLAATSKOSTEN
A.- PERSONEEL
Omschrijving
Projectleider
adjunct-projectleider
Meetkundig schatter
Opmeter - Tekenaar

e.h.
mnd
mnd
mnd
mnd
mnd
mnd

Kraanbestuurder
Machine-bestuurder
Mekaniekers
Onderhoudspersoneel

fact. a

fact. b
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

e.pr.

totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

fact. a

fact. b
1
1
1
1
1

e.pr.

totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

km

0,15

0,00

km

0,07

0,00

km
km
km
km

1
1
1
1
1

0,65
0,60
0,40
0,40

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

mnd
mnd
mnd

Totaal Bouwplaatskosten Personeel

B.- TRANSPORT
Omschrijving
Projectleider
adjunct-projectleider
Meetkundig schatter
Opmeter - Tekenaar

e.h.
mnd
mnd
mnd
mnd
mnd

Totaal aantal km mobiliteitsvergoeding

naar de bouwplaats (bedrag/km) bestuurders
Totaal aantal km mobiliteitsvergoeding
naar de bouwplaats (bedrag/km) passagiers
Vrachtwagens
Bestelwagens
Camionettes
transportbusjes arbeiders
Totaal Bouwplaatskosten Transport

Inleiding tot Kostprijsberekenen

C.- HUUR MATERIEEL

Omschrijving
wc cabine - huur/dag
wc cabine - huur/week
kraan 50 T
kraan 80 T
kraan 100 T
kraan 120 T
kraan 150 T
kraan 200 T
kraan 300 T
extra kosten kraan 150 T
extra kosten kraan 200 T
extra kosten kraan 300 T
personeelskeet - huur/week
materiaalcontainer - huur/week
Container gesorteerd afval
Container gemengd afval
container koer steenpuin alleen
container koer verpakkingsafval (klasse
II)
container steenpuin, grond, beton 12 m3
container gemengd afval
Bobcat (dag)
Vervoer Bobcat
Vervoer aantal kilometer
Manito (dag)
Manito (week)
Vervoer Manito
Telescopische kraan : Terrein (10 ton)
Trilplaat (dag)
Manuele lift (dag)
Vervoer bandenkraan
Onvolledige vracht, minder dan 6 m
beton
Wachttijd betonmixer
Wachttijd betonpomp
Rolsteiger
Rolstelling
betonpomp tot 32 m
pompmixer tot 20 m3
zware betonpomp ts 32 en 40 m
zware betonpomp > 40 m

e.h.
dag
week
dag
dag
dag
dag
dag
dag
dag
dag
dag
dag
week
st
st
st
st

fact. a

fact. b
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

e.pr.
3,45
29,25
103,95
142,70
186,15
215,60
248,20
310,20
465,35
1.551,05
2.171,45
3.722,50
45,75
30,10
372,85
1.022,80
196,90

totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

st

262,50

0,00

st
dag
enkel
uur
dag
week
enkel
uur
dag
dag
SOG
m

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

217,15
620,45
149,15
29,85
0,50
253,55
775,55
44,75
62,65
44,75
59,70
149,15

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

uur

13,45

0,00

uur
week
week
dag
dag
dag
dag
dag

1
1
1
1
1
1
1
1
1

44,75
59,70
111,85
82,05
270,65
195,50
360,85
481,15

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

Totaal Bouwplaatskosten Huur:

Inleiding tot Kostprijsberekenen

D.- DIENSTEN EN PRESTATIES

Omschrijving

e.h.

Prestaties
architect-ontwerper
architect-deskundige
veiligheidscordinatie ontwerp

bar
bar
bar

Documenten
Planafdrukken
Fotocopie DIN A4
Kleufotocopie DIN A4
Kleurfoto's 9 x 13
Brief
Aangetekende brief
Administratie - dactylografie ( per blz)
Plaatsbeschrijving
Faxverzending
Faxontvangst
informatikaverwerking

m
st
st
st
st
st
st
u
st
st
ff

Honoraria
stabiliteitsstudie
studie speciale technieken

fact. a

bar S
bar E

fact. b
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

0,00
0,00
0,00

totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

studie veiligheidscordinatie uitvoering

ff

0,00

0,00

administratie veiligheidscordinatie

ff

0,00

Muurovername

1
1
1
1
1

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

All-risk" bouwplaatsverzekering 0.40 %

ff

3.600,00

0,00

Controle verzekering 5 %

ff

grondproeven
bodemonderzoek

ff

1
1
1
1
1
1

875,00

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

Verzekeringen

Totaal Bouwplaatskosten Diensten en prestaties:

Inleiding tot Kostprijsberekenen

e.pr.

3,05
0,40
2,45
4,00
6,85
11,45
8,40
380,45
4,60
2,15
0,00

E. BOUWPLAATSINRICHTING
Omschrijving

e.h.

Installatiekosten - toegankelijkheid
Aanleggen werfwegen in gerecycleerd
materiaal, verdichten en egaliseren 25
cm dikte. in m
Prefab-platen ter bescherming van
voetpaden, in zandbedding (2m * 2m) in st.
afbraak - wegnemen van afsluitingen
afbraak - opbreken van verhardingen
grond
plaatsen van werfafsluiting, met
standaard hekken, huurprijs per maand
plaatsen van werfafsluiting, met
standaard hekken, aankoop min.7m
plaatsen van bouwafrastering, met
multiplex 18mm
en
2.50m hoog
(prefab elementen)
plaatsen van loopgang (verlenging
voetpad - fietspad- met afrastering) met
overkapping en afrastering buitenzijde
plaatsen van loopgang (verlenging
voetpad - fietspad- met afrastering)
zonder overkapping
plaatsen van looppoort (ingang)
plaatsen van inrijpoort (vrachtwagen)
werfwegen: machinaal aanbrengen van
gerecycleerd materiaal , verdichten en
egaliseren 25cm dik
werfwegen: prefab-platen leggen ter
bescherming van het voetpad in
zandbedding (2m x 2m)
bouwketen / loodsen / toiletten
plaatsen en inrichten van
kantoorkeet per week
plaatsen en inrichten van
magazijn, opslagplaats per week
huur sanitair per week

keet:keet:-

fact. a

fact. b
1
1

e.pr.
0,00

totaal
0,00
0,00

12,75

0,00

st

30,00

0,00

ff

0,00

0,00

0,00

0,00

8,00

0,00

13,70

0,00

90,30

0,00

57,85

0,00

3,70

0,00

st
st

1
1

11,05
183,85

0,00
0,00

12,70

0,00

37,70

0,00

1
1

0,00
0,00

0,00
0,00

week

229,55

0,00

week

213,90

0,00

week

1
1
1

29,25
0,00
0,00

0,00
0,00
0,00

0,00

0,00

nutsvoorzieningen
water : standleiding watermaatschappij
maand
(per maand)
Inleiding tot Kostprijsberekenen

waterverbruik
m
electr. : plaatsen van werfkast met
st
keuring (huren)
electr. : plaatsen van leidingen (kabel
m
3x4+1)

0,00

0,00

492,85

0,00

19,25

0,00

1
1

0,00
0,00

0,00
0,00

147,05

0,00

220,60

0,00

394,90

0,00

1
1
1
1

0,00
0,00
0,00
7,35

0,00
0,00
0,00
0,00

27,60

0,00

27,60

0,00

0,00

0,00

st

91,90

0,00

dag
m
mnd
week
mnd
week

1
1
1
1
1
1

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

week

0,00

dag

0,00

week

0,00

week

0,00

week

0,00

dag

0,00

week

0,00

0,00

publiciteit
plaatsen van publiciteitsborden 1,2 x 2,5
st
m inclusief twee staanders
plaatsen van publiciteitsborden 2,5 x
st
5,0m inclusief drie staanders
maken van publiciteit (letters en logo's)
st
per bord
stellingen en steigers
stelling met schragen
plaatsen van steiger min lengte 2m
plaatsen van lichte stelling, mod.
ineensch. elem.incl leuning+ladders
plaatsen van zware stelling dubbele rij
palen, bout,schroef,leuning + ladders
lichte stelling, suppl. per dag
plaatsen van hangst. 5 m incl. alle
toebehehoren
en
veiligheidsvoorzieningen
hangst. 5 m suppl. per dag
huur werkbruggen
huur ladderlift, 1 maand
huur ladderlift, 1 week
huur hijslier 200 kg, 1 maand
huur hijslier 200 kg, 1 week
huur compact hoogwerker - vloerhoogte
7.5 m / week
huur compact hoogwerker - vloerhoogte
7.5 m / dag
huur
telescoop
hoogwerker
vloerhoogte 15 m/ week
huur
telescoop
hoogwerker
vloerhoogte 21 m/ week
huur
telescoop
hoogwerker
vloerhoogte 30 m/ week
huur hoogwerker 17 m op vrachtw.
zonder chauffeur / dag
huur hoogwerker 17 m op vrachtw.
zonder chauffeur/week

huur hoogwerker 17 m op vrachtw. mnd

Inleiding tot Kostprijsberekenen

zonder chauffeur / mnd

huur hoogwerker 20.5m op vrachtw.
zonder chauffeur / dag
huur
hoogwerker
20.5m
op
vrachtw.zonder chauffeur / week
huur hoogwerker 20.5m op vrachtw.
zonder chauffeur / mnd
huur
hoogwerker
12
m
op
aanhangwagen / dag
huur
hoogwerker
12
m
op
aanhangwagen / week
huur
hoogwerker
12
m
op
aanhangwagen / maand
huur
hoogwerker
16
m
op
aanhangwagen / dag
huur
hoogwerker
16
m
op
aanhangwagen / week
huur
hoogwerker
16
m
op
aanhangwagen / maand
huur schaarlift hoogte 10.30m / week
huur schaarlift hoogte 14 m / week
huur schaarlift hoogte 17m / week
schoring
schoor in hout
schoor in buis
schoor - huur/maand 15%
damplank herbruikbaar
dampplank verloren
diepwand
grondanker

m
m
ff
m
m
m
st

Werktuigen en machines
opstellen van werfkraan
mobiele werfkraan 50 t min 5 u
mobiele kraan 80 ton
mobiele kraan 120 ton
opstellen van tafellift
vrachtwagen met bestuurder 10 ton
vrachtwagen met bestuurder 16 ton
vrachtwagen met bestuurder 20 ton
graafmachines + buldozers 20ton
compressor - verplaatsing incl.
compressor /week

st
u
u
u
st
u
u
u
u
st
st

dag

0,00

week

0,00

mnd

0,00

dag

0,00

week

0,00

mnd

0,00

dag

0,00

week

0,00

mnd

0,00

week
week
week

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

Inleiding tot Kostprijsberekenen

4,60
608,75
0,00
76,10
91,35
304,40
547,85
0,00
0,00
551,45
225,70
142,70
215,60
183,85
48,70
57,85
67,00
82,20
395,70
380,45
0,00

containers - packing backs

transport
(max
20
km
t.o.v.
vestigingsplaats van container firma) +
millieuheffing en stortvergoeding +
ledigen
containers uitsluitend steenpuin 7 m
containers uitsluitend steenpuin 10 m
niet gesorteerd recycleerbaar afval 10
m
niet gesorteerd niet recycleerbaar 10 m
niet gesorteerd recycleerbaar afval 15-22
m
niet gesorteerd niet recycleerbaar 15-22
m
packing backs 1 = m3
ontruimingskosten
verwijderen van keet:- kantoorkeet
verwijderen van keet:- magazijn,
bergplaats en inrichten
verwijderen van bouwafrastering, met
standaard hekken
verwijderen van bouwafrastering, met
multiplex 2.50m hoog
verwijderen van loopgang (verlenging
voetpad - fietspad) met overkapping en
afrastering
verwijderen van loopgang (verlenging
voetpad - fietspad) zonder overkapping
verwijderen van looppoort (ingang)
verwijderen
van
inrijpoort
(vrachtwagen)
Herstellen stoepen en bestratingen
peilen en uitzetten
peil overnemen van vast punt (per 100
m)
peil aanbrengen op profiel
aanbrengen van bouwraam met planken
rondom
aanbrengen van stoeltjes
uitzetten van rechte hoek
uitzetten van muren
uitzetten van aslijnen op een vloer
uitzetten van kolommen (inclusief
voetkrans)

0,00

0,00

0,00

0,00

st
st

1
1

153,25
219,45

0,00
0,00

st

464,15

0,00

st

627,30

0,00

st

0,00

0,00

st

0,00

0,00

st

st

1
1
1
1

91,35
0,00
0,00
147,05

0,00
0,00
0,00
0,00

st

110,30

0,00

3,70

0,00

7,35

0,00

9,20

0,00

3,70

0,00

st

36,80

0,00

st

73,55

0,00

lm

1
1
1

0,00
0,00
0,00

0,00
0,00
0,00

st

7,35

0,00

st

2,95

0,00

5,65

0,00

st
st
st
st

1
1
1
1

11,05
12,15
2,95
2,25

0,00
0,00
0,00
0,00

st

16,20

0,00

Inleiding tot Kostprijsberekenen

uitzetten van metselprofielen

oploden van aslijnen vloer naar vloer

st
st

1
1
1

2,60
13,25

0,00
0,00
0,00
0,00

fact. b
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

e.pr.

totaal
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

Totaal Bouwplaatskosten Bouwplaatsinrichting

F.- VEILIGHEID & DIVERSEN
Omschrijving

e.h.

Telefoongesprekken
Vastrecht en waarborg
Materiaal (kabels ...)
Arbeid install.

gp
gp
gp
gp

Brandstoffen
Olie
Kantoorbenodigheden
Geneesmiddelen
veiligheidsnetten in m
veiligheidsballustrades (min. 70 lm).
veiligheidsplan bouw tot 250 000.00
veiligheidsplan bouw tot 500 000.00
veiligheidsplan bouw tot 750 000.00
veiligheidsplan bouw tot 1000 000.00
veiligheidsplan bouw tot 1250 000.00

gp
gp
gp
gp
m
lm
gp
gp
gp
gp
gp

Proper houden bouwplaats

Schoonmaken bouwplaatskeet
Vertegenwoordigingskosten
Proeven op materialen

u
u
gp
gp

fact. a

Totaal Bouwplaatskosten Veiligheid & Diversen

Inleiding tot Kostprijsberekenen

250,00
100,00
1,10
4,80
744,00
1.486,80
2.220,00
2.880,00
3.562,70
27,43
27,43
500,00

Inleiding tot Kostprijsberekenen

6. ALGEMENE KOSTEN
Als uitgangspunt voor de analyse nemen we een bouwproject, omdat op dit niveau de
onderneming geconfronteerd wordt met alle problemen die de toewijzing van de kosten
meebrengen. Het fundamenteel onderscheid tussen de kosten is dit tussen de directe en
indirecte kosten. Dit onderscheid is gebaseerd op het al of niet bestaan van een rechtstreeks
verband tussen de kosten en een bepaald calculatie-object.
Zo kunnen we bv. zeggen dat er een rechtstreeks verband is tussen de aankoop van 750.000
bakstenen en het uitvoeren van 1000 m3 metselwerk. Een dergelijk verband kan niet gelegd
worden tussen de wedde van de zaakvoerder van de onderneming en het metselwerk. Van de
bakstenen kan men zeggen dat het directe kosten zijn terwijl men de wedde van de zaakvoerder
zal beschouwen als een indirecte kost.
De directe kosten: omvatten die kosten die rechtstreeks kunnen toegewezen worden, die in
een rechtstreeks oorzakelijk verband staan, met een bepaald calculatie-object.
De indirecte kosten: omvatten die kosten die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden, die
niet in een rechtstreeks oorzakelijk verband staan, met een bepaald calculatie-object.
Een ander fenomeen, dat men bij een onderscheid tussen directe en indirecte kosten vaststelt ,
is
o Dat hoe ruimer men het calculatie-object neemt, hoe groter het aantal kosten wordt dat
rechtstreeks kan toegewezen worden aan dit object en hoe kleiner het aantal kosten
wordt dat als indirecte kosten moet worden beschouwd.
o Dat hoe enger men het calculatie-object neemt hoe kleiner het aantal kosten wordt dat
rechtstreeks kan toegewezen worden aan dit object en hoe groter het aantal kosten
wordt dat als indirecte kosten moet worden beschouwd.
HOE MOET DE AANNEMER TE WERK GAAN ALS HIJ DE ALGEMENE KOSTEN VAN ZIJN BEDRIJF
WENST TE KENNEN?
De aannemer moet beschikken over de basisgegevens die nodig zijn voor de controle. Daarom
moet hij de kosten identificeren, klasseren en uitgaande van de vorige boekjaren het bedrag
bepalen.
Tevens moet hij op de hoogte zijn van de marktevolutie van zijn onderneming.
Aan de hand van deze gegevens zal hij vooruitzichten opstellen.
Met behulp van de opgetekende gegevens zal hij nadien de werkelijke kosten bepalen en
registreren van het voorbije werkjaar.
De vooruitzichten en de berekende resultaten verschaffen nieuwe gegevens voor de toekomst.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

TOEREKENINGSMETHODE VOOR DE ALGEMENE KOSTEN

We kunnen de algemene kosten op twee manieren verrekenen.
1. Bij middel van toeslag:
Deze methode bestaat erin om de kosten procentueel te verdelen over de kostprijs.
Dit wordt uitgedrukt in een percentage op de kostprijs. Bij iedere offerte zal men deze
procentuele toeslag gaan verrekenen.
Om de procentuele toeslag te kunnen berekenen kan men ofwel een raming maken van de
algemene kosten en de omzet voor het komend jaar. Eenvoudig is dat men terugvalt op de
gegevens van het vorige jaar. Op te merken valt dat bij deze werkwijze het belangrijk is om de
vooropgestelde omzet op jaarbasis te behalen. Indien men bijvoorbeeld maar 90 % van de
geraamde omzet behaald, zullen de algemene kosten ook maar voor 90 % gedekt zijn.
Bijvoorbeeld:
Een bedrijf maakt 20 000 algemene kosten per jaar.
Dat jaar heeft het een omzetcijfer van 500 000.
20 000 x 100
------------------ = 4%
500 000
Op een gebudgetteerde kostprijs van 850 000 moet men 850 000 * 0,04 = 34 000
toerekenen als dekking voor de algemene kosten.
2. Door een toeslag per uur.
Men kan ook de kosten verdelen per gepresteerd uur. Dit wordt uitgedrukt in een bedrag per
uur.
Als men deze methode toepast, worden er enkel algemene kosten gerekend op die posten waar
er manuren werden voorzien. Op de posten van bijvoorbeeld de onderaannemers worden geen
algemene kosten aangerekend.
Hier moet men rekening houden met het feit dat de eigenaar later zelf een aantal posten zou
kunnen uitvoeren, waardoor u de gerekende algemene kosten niet kan recupereren.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

Nemen we hetzelfde bedrijf

Men had dat jaar 3316 manuren gepresteerd
20 000
---------- = 6,03.
3316

Posten
Post 1
Post 2
Post 3
Post 4
Post 5
Totaal

Tech. KP
35.000,00
68.000,00
8.500,00
6.500,00
16.500,00
134.500,00

aantal
manuren
200
485
35
0
225

Totaal incl.
Algemene Kosten Algemene
Kosten
1.206,00
36.206,00
2.924,55
70.924,55
211,05
8.711,05
-
6.500,00
1.356,75
17.856,75
5.698,35
140.198,35

Op de volgende paginas u een check-list van mogelijke algemene kosten.

Inleiding tot Kostprijsberekenen

ALGEMENE KOSTEN
DEEL 1:
1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
3
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
4
4.1
4.2
4.3

ALGEMENE KOSTEN ADM.EN BEHEER (AOK)

juridische vorm
- publicatiekosten
- statutaire vergadering
Bezoldigingen
. Patroon
bediende: . Echtgenote
. Bediende 1
. Bediende 2
. Bediende 3
externe diensten
- boekhouder fiscalist
- bijdragen:
. BOUWUNIE
. WTCB
- sociaal secretariaat
- experten erelonen
- informatieverwerking
- erelonen betwiste zaken
materieelpark beheerfuncties :
- klein gereedschap
- klein materieel. Hulpwerkstoffen
- auto 's voor beheeractiviteiten
- afschrijving
. Wagen 1
. Wagen 2
- verzekeringen
. Wagen 1
. Wagen 2
- verkeersbelastingen
. Wagen 1
. Wagen 2
- reparatie onderhoud
. Wagen 1
. Wagen 2
- technische controles
. Wagen 1
. Wagen 2

Inleiding tot Kostprijsberekenen

5
5.1

5.2
6
6.1

6.2

7
7.1
7.2
7.3
7.4
7.5
7.6
8
8.1

- niet aftrekbare btw.

. Wagen 1
. Wagen 2
- verkeersboetes
. Wagen 1
. Wagen 2
- radiotaksen
. Wagen 1
. Wagen 2
- brandstof voertuigen
kosten gebouwen voor beheerfunctie
- kosten bureelgebouw
. Huur
. Onderhoud personeel
. Brandverzekering
. Onroerende voorheffing
. Verwarming
. Elektriciteit
- provisie onderhoud
kantoorkosten
- kosten kantooruitrusting
. Afschrijvingen
. Onderhoud
- werkingskosten kantoor
. Telefoon
. Postzegels
. Diversen
financile kosten
- intresten < 1 jaar
- intresten > 1 jaar
- belastingsservice
- disconto kosten klanten
- fiscale zegels
- hypotheekkas
diverse functies
- publiciteit
. Gouden gids
. Sportmanifestaties
. Streekfeesten
. Streekkranten
. Folders
Inleiding tot Kostprijsberekenen

8.2

8.3
8.4
8.5
8.6
9
9.1
9.2
9.3
9.4
9.5

- abonnementen
. Periodiek 1
. Periodiek 2
. Periodiek 3
- cursussen
- representatiekosten
- inschrijvingdocumenten
- studiereizen
belastingen.taksen
- gemeentebelastingen
- taks op lichtreclame
- provinciebelastingen
- verzekeringen
- levenspolis

SUB-TOTAAL ALG.KOST VR ADMINISTR. EN BEHEER :

DEEL 2:
2
2.6
2.7
4
4.4

4.5
5
5.3
5.4
5.5
5.6
5.7
5.8
5.9
5.10
5.11
5.12

ALGEMENE WERKP.KOSTEN (A.WPL.K)

bezoldigingen
- atelierchef
- meestergast
materieelpark werkplaats :
- machinekosten
. Afschrijvingen
. Onderhoud
. Herstellingen
. Wisselstukken
. Onroerende voorheffing
- klein materieel en gereedschap
kosten gebouwen werkplaats :
- afschrijvingen werkplaats
- huurprijs
- verzekering bedrijfsschade
- verzekering brand
- onroerende voorheffing
- verwarming
- verlichting
- elektriciteitsverbruik
- waterverbruik
- provisie onderhoud

Inleiding tot Kostprijsberekenen

5.13
5.14
5.15
8
9
9.6

- huur materieel
- huur container
- onderhoud(personeelskost)
diverse functies
belastingen.taksen
- belastingen werkplaats
. Elektromotoren

SUB.TOTAAL ALGEMENE WERKPLAATSKOSTEN :

DEEL 3:
4
4.1
4.12

4.13

4.8
4.9

ALGEMENE KOST. V.PLAATSING (A.PL.K)

materieelpark alg. Bouwplaatskosten
- autovoertuigen
- Voertuig 1
. Afschrijving
. Verzekering
. Verkeersbelasting
. Onderhoud
. Verbruik
. Verkeersboetes
. Technische controle
. Radiotaks
. Niet aftrekbare btw
. Brandstof
- Voertuig 2
. Afschrijving
. Verzekering
. Verkeersbelasting
. Onderhoud
. Verbruik
. Verkeersboetes
. Technische controle
. Radiotaks
. Niet aftrekbare btw
. Brandstof
- Huur voertuigen
- Klein materieel en gereedschap

SUB-TOTAAL ALGEMENE PLAATSINGSKOSTEN :

Inleiding tot Kostprijsberekenen

7. RELATIE ZAKENCIJFER / WINST

We beklemtonen het feit dat het zakencijfer niet het enige doel van de onderneming mag zijn.
De aannemer moet zeer oplettend zijn voor wat betreft de rentabiliteit van zijn onderneming.
Zich goed organiseren en de kosten drukken, is beter dan verblind te zijn door het zakencijfer,
altijd overbelast te zijn en te eindigen door met verlies te werken.
Nemen we een onderneming die 3 % winst maakt op haar omzet. Bij een zakencijfer van
400 000 realiseert deze onderneming een winst van 12 000.
Veronderstellen wij nu dat onze onderneming deze rentabiliteit niet voldoende vindt en als norm
5% winst wil maken. In dit geval zal de onderneming reeds een winst van 12 000 maken bij een
omzet van 240 000.
Dit betekent dat de verhoging van de omzet ook een verhoging van de winst zal meebrengen

8. NACALCULATIE

De berekening van de kostprijs is voor elke onderneming van groot belang omdat zij de basis
vormt voor de bepaling van de verkoopprijs. Hierbij mag zeker niet uit het oog verloren worden
dat het hier gaat om een RAMING van de te maken kosten, hoe nauwkeurig men daarbij ook is te
werk gegaan.
Bij de uitvoering zal men tussen kostenraming en realiteit steeds verschillen bekomen. De
berekening en de analyse van deze verschillen vormen het domein van de NACALCULATIE, veelal
ook werfopvolging genoemd.
In wezen is zij even belangrijk als de voorcalculatie. Zij heeft tot doel de aannemer in staat te
stellen, de nodige corrigerende maatregelen te nemen om het effect van eventuele nadelige
verschillen in de hand te houden en hun invloed op de verwachte winstmarge en uiteindelijk op
de rentabiliteit van de onderneming te minimaliseren. Om een reel effect te hebben is het
noodzakelijk dat de nacalculatie reeds van bij het begin van de uitvoering der werken toegepast
wordt. Een laattijdige controle leidt enkel tot de vaststelling van de ontstane afwijking, waarbij
het onmogelijk is om nog afdoende maatregelen te nemen.

Inleiding tot Kostprijsberekenen