Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
tese,afirma'Nature'
DavidWCerny7.jun.2013/Reuters
OjogadoritalianoMarioBalotellirecebecartovermelhodurantejogocontraaRepblica
Tcheca
DESOPAULO
23/10/201502h02
Jogadoresdefutebolnegrossobemmaispropensosalevarcartovermelhoduranteos
jogos,afirmaumestudopublicadonarevistacientfica"Nature".
Jogadoresnegroslevamtantoscartesvermelhosquantoosjogadoresbrancos,aponta
umanovapesquisanarevista"Nature".
Acontradioproposital:ospesquisadoresRaphaelSilberzahn,daIeseBusinessSchool
(Barcelona)eEricUhlmann,daescoladenegciosInsead,deSingapura,desejavam
mostrarque,dependendodametodologiaescolhida,possveldemonstrarquase
qualquertese.
"Amaioriadospesquisadoresconsiderariaissoperturbador",escrevemosautores.
"Issosignificaquetomarqualqueranliseindividualasriodemaispodeserumerro,
aindaqueissosejaencorajadopelonossosistemadepublicaocientficaepela
coberturadamdia."
Elesconvidaram29gruposdiferentesdepesquisadoresdevrioslugaresdomundopara
responderaquesto,apartirdeumbancodedados.
Emumextremo,umgruporespondeuqueosnegrostinhamumachancemaisde200%
maiordetomarcarto.Nooutro,naverdadeeramosbrancososquesofriammais.
Asdiferenasocorremporque,livresparaoptarpelametodologiaquequisessem,os
desenhosdaspesquisasvariaramamplamente.
EditoriadeArte/Folhapress
Qualrecortefeito?Serconsideradoonmerodecartescomoumtodoouoobjetivo
avaliarastendnciasdecadajuizindividualmente?Sealgunsjuzesapitarammaisjogos
queosoutros,devemospesquisadorestentarcompensaressadistoro?
Casosindividuaisextremosjogadoresquelevammuitomaiscartesqueosoutros,por
exemplosoexcludosparaqueno"contaminem"osdados?Doiscartesamarelos
entramnacontaousospuramentevermelhos?Ejogadoresmestios?
Emumaspectomaistcnico,qualmtodoestatsticohvriosutilizadopara
estabelecercorrelaes?
Eolhequecartesvermelhosecordapelesocoisasfceisdesemediretabular.
Imagineoqueacontecequandoosestudosenvolvemcomportamentossubjetivosde
voluntrios,comonocasodapsicologia,ouinfernciassobrecausaeconsequnciana
economia.Comametodologia"certa",provasequalquercoisa.
FALSOPOSITIVO
Maisdoqueisso,todapesquisaestsujeitaaalgumgraudefalsospositivosoufalsos
negativos.
Quandoalgumfalaemmargemdeerro,estdizendoque,namaiorpartedasvezes,uma
novapesquisasobreomesmotematambmencontrariaresultadosdentrodaquelafaixa
mas,ateno,noquetodasaspesquisasofariam.
Emgeral,esperasequeat5%daspesquisasfujamdoesperado.Masaspesquisasno
chegamcomumaetiquetadizendo"eusouo5%deresultadosbizarros".
Vriosestudostmdemonstradosque,quantomaissurpreendenteoresultadodeum
estudo,maiorachancedeeleserumfalsopositivoounegativo.atmeiobvio:so
casosde"bomdemaisparaserverdade".
Oproblemaqueaimprensaeosprpriospesquisadoresgostamderesultados
inesperados.Umartigocientficoquedizque,comosempreseimaginou,Anotem
nenhumarelaocomB,noserpublicadoemlugaralgum.
Parapioraracoisa,osautoreslembramque"navidareal"haindamaisummotivopara
desconfiardeestudoscientficosisolados.
Nocasodapesquisacomcartes,ospesquisadoressabiamqueseustrabalhosseriam
confrontadoscomosdosoutros,comtransparnciasobreasmetodologias.
Masequantoaosestudosfeitosemlaboratriosfechados,porpesquisadoressedentos
poralgumreconhecimentoouascensoprofissional?
Mesmoignorandoafraudeproposital,quetipode"forcinha"metodolgicainvoluntriaum
cientistapodefazerquandoningumestolhando?Eseapsquatroanosdedoutorado
voccomeasseasentirquesuahiptesedetrabalhosimplesmentenodiznada?
Porfim,mesmodadosconfiveissosdados.Nocasodoscartesvermelhos,por
exemplo,mesmoquefossepossvelcravarquenegrosrecebemmaiscartes,tudoquese
poderiafazerparaexplicarofenmenoserialevantarhipteses.Racismo?Diferenasde
atitudedosjogadores?
Comotestarisso?Estabelecerumcomitparaavaliarsecadafaltarealmentevalia
carto?Massecoisasconcretascomoacontagemdecartesjcriamvis,imagineas
opiniesdeumgrupodepessoassobreo"merecimento"dessescartes...
Endereodapgina:
http://www1.folha.uol.com.br/ciencia/2015/10/1697485mudarmetodologiapodetornarcrivelquase
qualquerteseafirmanature.shtml
CopyrightFolhadeS.Paulo.Todososdireitosreservados.proibidaareproduodocontedodesta
pginaemqualquermeiodecomunicaao,eletrnicoouimpresso,semautorizaoescritadaFolhadeS.
Paulo.