CORRIDO DON OCTAVIO (PUGOT NEGRO)

A Summary Presented to
Rev. Fr. Marcelino B. Mandap
of the Mother of Good Counsel
Seminary

In Partial Fulfillment
of the Requirements for the Course
Pamp 001 Kapampangan Culture

Patrick Joseph D. Noriega

October 2014

SUMMARY ON CORRIDO DON OCTAVIO (PUGOT NEGRO)

Main Character: Don Fernando
Supporting Characters:

Pugot Negro ing pamagbalatcayu ng Don Fernando

Maria asaua nang Don Fernando
Reina Teodora reina ning Reino Espaa
Don Octavio ari ning Reino Espaa
Don Sancho General ning Reino Espaa
Gigante Legaspe tegauan at menese kang Don Fernando
Don Enrico ing ari ning Portugal
Doa Catalina panganeng anac nang Don Enrico
Doa Juana kaduang anac Don Enrico
Francisca kapatad nang Maria
Soliman metung ari da ring Moro
Reina Navarra
Don Pascacio metung a ari
Prinsipe Carloto reino Napoles
General Felicio reino Frances
Prinsipe Orantes
Prinsipe Celino reino Atenas
Aring Alberto daciang Labuad
Borneo - tubu king Felas
Claynos Londres
Solmarin Tartaria
Aring Celim Alejandria
Armolin General ng Aring Celim

Settings:

Reino Espaa
Bunduc ning Silva
Portugal

The Summary:
Di Reina Teodora and Don Octavio ila ring maghari king reino Espaa at pauli na ning
karelang pamikalugud kaburyan dang mika-anac la ban kanita iya manalili potang ila mate na la.
Pero king kaburyan dang mika-anac ela mipapala kanita angga king meg-novena lat megrosario

king nuan a Virgen Maria. Pauli ning karelang kasalpantayanan, mikabunga iti at mebuktut ya i
Rena Teodora. King pilang bulang pangakagli at pamagbuktud da king karelang anac mikapagsubuk la at eya bisang mibayit ing anac ulinita pilang aldo bayu ya manganac ing reina
migkasakit yang ipanganak ne iti. Meliswas ya ing ari at inyawaran ning reina na bias yang
mangan bunga ning pau. Agad nong peyawus ning ari ring sundalos at Don Sancho ban manintun
bunga ning pau at bilang kabayaran da king karelang katapatan king ari mengaku ya ing aring
Octavio na bayaran na ing karelang pagal at depatan da iti. Minta la karing miyaling villa at ala
lang akit nanu mang bunga angga king miras la king bunduk ning Silva pilatan ning Espaat
Navarra at ikit da ing maragul a bale at mipnung pau king mula na niti. King kaburyan dang
manikwa lang bunga minta la reti at inyang miras na la king lugal a iti meramdam la king
Gigante a mayayawus Gigante Legaspe at pekisabi ning Gigante na dinan na la mu maski ali da
no bayaran deti nung ing munta mismu ing ari at malagwa lang minuli ring sundalos. Inyang
belita da iti king ari memirapal lang migbalik king bunduk ban akasabi ing gigante at karas de
keti agad deng pekisabyan ing gigante. Ating mapilan a kundisyun king ari ban ila manikwa lang
bunga, kailangan nang maging tegawan ning gigante king binyag ning karelang pungul at sesen
ne iti king keyang bale. Melungkut ya iti at king king kaburyan ng mibayit ya ing pungul
mengaku ya iti king kasunduan.
Metupad ing kaburyan dang mibayit ya ing pungul a lalake pauli ning bunga pau at
migsaya la ring ari at reina. Kaybat na nita pebinyag de ing pungul at pelaguan deng Prinsipe
Fernando at dinatang ya ing gigante bilang tegawan ning karelang anac at kaybat na niti bilang
metung a pangaku kingwa ne at sinese ing pakamalan dang anac. Mebalisa ya ing reinat ari
anyang kunan na ne iti at kaybat na mengadi la king Virgen Maria na iya na ing bala king anac da
at pauli ning karelang kasalpantayanan metupad iti at dinatang ya ing Virgen at megpanggap
yang metung a makatuang babae. Inyang maglakad na la pauli ri Gigante Legaspe ikit de ing
matuang babae at manintun tuknangan at petuknangan ne ning gigante ing matuang babae king
keyang bale ban banten ne ing keyang inanac at paglutu neng tau ing gigante. Miras ing pilang
banua angga king ing prinsipe meragul ne at miras mu rin ing panaun na ala ne ring apangan ing
gigante. Inyang palako ya ing gigante papunta king villa, sinabi na king matuang babae na ilutu
ne ing prinsipe ban kanita kauli atin neng apangan pauli ning keyang danup. Eya makapaniwala
y Fernando inyang sinabi ning matuang babae na kailangan neng ilitu at memripal lang tinakas

ding adua at inyang pauli ne ing gigante ikit na lang patakas ding adua at tegalan na la. Megnabu
yang metung a karayum ing matuang babae at megin yang sagabal iti keng gigante uling
kinatmung suksuk king keyang daralanan at kaybat na nita belag ne ing sukle meging ne mang
bunduk iti ban kanita ali ya makalampas ing gigante karela at tauli ing gareta at megin yang lawa
at Karin kinawe kawe ya ing gigante angga king malumud ya at mapatlud inawa at kanita e ra ne
ikit pa ing gigante ing mikabus la king pangakulung da king gigante pauli ning matuang babae.
Kaybat ning karelang pamanakas miglakad la angga king miras la king metung a villa
king Portugal at ing mag-ari keting lugal yapin ya I Don Enrico. Karas da keting lugal sinabi na
ning matuang babae na iya ing prinsipe ning Reino Espaa a anac da ri Don Octavio at Reina
Teodora at penabilin na rin ning matua na pantunan na la ring keyang pengari at magbalatcayu
yang anting Pugut Negro at dininan neng cumpas ning virtud iti. Ginamit neng Don Fernando ing
balat na ning meteng negro a ikit na a penabilin ning matuang babae ban kanita makapag
balatcayu ya iti. Inyang mekapagb alatcayu ne iti minta ya kang Don Enrico at kitnan ne niti
nung nukarin ya menibat. Menyad yang obra ing Pugut Negro at ing binye nang obrang Don
Enrico yapin ya ing maging yang pastul king keyang hacienda. King keyang pamagpastul animal
king hacienda at dinatang ing mumunang bengi pemuga reng batu ring multu a mengamateng
megsilbi keng hacienda nang Don Enrico. Inyawad nang Fernando king keyang cumpas na
pamalasbasan la reng multu at makanta mu rin menayimik la ring multu at sinabi da ing karelang
sangkan na gagawan da iti pauli ning pamanyawad dang milibing la ring karelang butul ban
mipaynawan la ring karelang caladua. Iti mu ring kayabacan, nilibing na lang Fernando ding
karelang butul at midinan lang masampat a capaynauan ding karelang caladua.
Ayisipan ning prinsipe na panintunan na la ring keyang pengari at makanta mu rin minta
ya king reino Espaa. Inyang miras ne ning pasbul ning caiarian ikit na ing magbante king reino
metung yang moro at kinutang ya kung bakit metung yang moro ing magbante king caiarian da
at e Cristiano. Mekipaglaban ya ing prinsipe karing moro at ikit na la reti ning ari ding moro at
makanyan mu rin mekipaglaban ya at mesambut la reti at kalub na king caiarian pekilala ya king
keyang pengari at mipangaul la reti paul ning malambat e pamikit at e pamikilala. Sinabi ning
prinsipe na mako yang pasibayu ban isundu ing misyun na niti at melungcut la ring pengari niti
king keyang pamaglako.

Kanita mu rin migbalik ya king Portugal ing prinsipe at sinundu ing keyang pamagpastul
at kaybat na nita at king pamakipaglaban na karing moro king pamanyakup da king reino Espaa
sinabi nang ipakasal ne karing metung karing anac na at ing Infanta Maria ya ing mecatangu king
sinabi ning ari at caybat na nita micasal la at ing ordinariong pari mu ing mengasal karela
makanyan man simpli mu rin ing pamagmasusi da king casal. Caybat na nita meco ya rin ing
Pugut Negro. Milabas ing mapilan a aldo at ayisipan ning Infanta na bisitahan ne ing keiang
asawa at king pamamisita na niti ali ne pinsinan ing keyang asaua.
Caybat ning makabang panaun at minsan a aldo mekaramdam yang tigtig ning bantiti ing
Infanta at penintunan ne niti ing tigtigan angga king ikit na atiu iti king hacienda. Minta ya king
hacienda ing Infanta at kannita mu rin atyu ing prinsipe at keti ikit ne ning Infanta na makalukas
ya ing Pugut Negro na ning prinsipe at abalu na rin niti na ing Pugut Negro at Prinsipe Fernando
metung ya mu at ali la kambal. Cabucasan abac dinatang la ring moro at secupan de ing cariarian
nang Aring Celim at kanita king tapang na ning prinsipe mebisa yang makipaglabang pasibayu iti
kareng moro at menyawad yang imalan at banda iti king keyang cumpas. Pengacu nang Aring
Celim na ibie ne ing coronat cetro kaya nung asambut na la reti. Aniang siniklab ing giera laban
karing micapatad a Francisca at Maria minutus ya Don Fernando na itucnang ing giera pauli
ning dacal na mengamate. Pinayag ya i Francisca pero dapat dinan na lang pasibayung bie ring
anggan mengamate bilang kundisyun at kanita mu rin pinayag ya i Don Fernando at inyawad na
iti king keyang cumpas at kanita mu rin menatili ing capayapan king caiarian.
Inyang i Don Fernando ing mekapaga-ari king reino Espaa at Portugal piyabe no reti at
ginaua lang aduang gintung corona simbulu ning pamisanmetung at capayapan king buung
caiarian.