Samenvatting RECHT PDF

Samenvatting Ondernemingsrecht
(Inl + Handels + Venn)

geschreven door:
vub1991
De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Op Stuvia vind je het grootste aanbod aan samenvattingen en collegeaantekeningen. De
documenten zijn geschreven door jouw medestudenten, specifiek voor jouw opleiding!
www.stuvia.com
Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen
Samenvatting: Inleiding tot het recht

Deel 1: Het recht en zijn bronnen
1. Het begrip recht
Recht: Het recht is een verzameling van regels die gelden voor een bepaalde samenleving en
op een bepaald ogenblik.
Moeilijk om eenduidige definitie te geven
Recht is context-, tijds- en plaatsgebonden.
Kenmerken van recht:

- Geheel van bindende regels
- Recht moet samenleving ordenen en in stand houden
- Recht eist gezag
1.1 Recht is een geheel van bindende regels

Regels waaraan iedereen zicht moet houden.
Er zijn verschillende soorten:
- Gebodsbepalingen
- Verbodsbepalingen
- Verlofbepalingen
- Regels toepasbaar na keuze: Met deze regels wordt benadrukt dat het recht geen rigide
systeem is dat alleen voorschrijft wat moet of niet mag. Deze regel is pas van toepassing
vanaf het moment dat iemand ervoor gekozen heeft.
Voorbeeld: Beroepskosten: Reel of forfaitair
- Wilsaanvullende regels: Stelt dat er een overeenkomst is vanaf het moment dat er een
overeenkomst is.
- Regels m.b.t. instellingen, definities, technische bepalingen, temporele werking
1.2 Recht moet samenleving ordenen en in stand houden

Het recht heeft een bekrachtigende en nieuwe rol

1.3 Recht eist gezag

Het recht wordt door de overheid opgelegd en wordt door haar afgedwongen
Uitvaardingen van recht

Door de regelgevende organen samengesteld door vrije verkiezingen.
Hirarchie van de normen: Houdt in dat niet alle rechtsregels dezelfde waarde hebben en dat
de lagere normen de hogere normen niet mogen tegenspreken.
2 soorten regels:
- Bevoegdheidsverdelende regels: Bepalen welk orgaan regelgevend mag optreden
- Procedureregels: Bepalen op welke wijze en volgens welke pleegvormen de regel tot
stand komt
Naleven van het recht

Sancties bij afwijkend gedrag.
Sanctie is meestal vooraf vastgesteld. De sancties kunnen geldboetes, gevangenisstraffen,
zijn.
Sanctionering door rechtelijke macht.
Besluit: Recht is geheel van regels uitgevaardigd en afgedwongen door de daartoe bevoegde
organen op gezag van de gemeenschap waarvoor ze gelden, en die tot doel hebben de
samenleving te ordenen en in stand te houden.
2. Indeling van het recht

2.1 Algemeen
Publiek recht: Regelt de verhoudingen tussen burger en overheid
Privaat recht: Regelt verhoudingen tussen burgers onderling
Publiek recht
Privaat recht
Burger >< Overheid

Algemeen belang
Ongelijkheid
Dwingend recht
Burger >< Burger

Particulier belang
Gelijkheid
Aanvullend recht
Vervaging van grenzen tussen publiek en privaat:

- Verwevenheid tussen publiek en privaat recht
- Ruime tussenkomst van de overheid
- Vermenging rechtsvormen

2.2 Publiek recht

Staatsrecht: Het geheel van regels met betrekking tot de inrichting, de bevoegdheid, de
werking en de onderlinge verhouding van de organen van de staat, alsmede de fundamentele
rechten en vrijheden van de burgers.
Voorbeeld: Grondwet, bijzondere wetten, internationale verdragen
Bestuursrecht: De regels aangaande de organisatie, bevoegdheid en de werking van de
organen van het staatsapparaat die noch tot de wetgevende, noch tot de rechterlijke macht
behoren.
Voorbeeld: Grondwet, provincie- en gemeentedecreet, wet op motivering, wet openbaarheid
bestuur, wet overheidsopdrachten
Strafrecht: Geheel van normen die de strafbare gedragingen aangeven en de sancties
bepalen en die worden uitgevaardigd tot behoud van een aantal waarden, de openbare orde
en de veiligheid.
Voorbeeld: Strafwetboek, bijzondere strafwetten
Strafprocesrecht: Regels die bepalen op welke wijze en door wie de misdrijven worden
vastgesteld, de vermoedelijke daders ervan worden opgespoord, door wie en voor welk
rechtscollege de beklaagden zullen worden vervolgd, hoe deze rechtscolleges beslissen en hoe
deze beslissingen ten uitvoer zullen worden gelegd.
Voorbeeld: Wetboek van strafvorderingen
Fiscaal recht: geheel van rechtsregels waarin is vastgelegd welke belastingen de overheid kan
vragen van de deelnemers in de samenleving, hoe deze worden begroot, ingevorderd en hoe
de betwisting geschiedt.
Voorbeeld: Wetboek inkomstenbelastingen, wetboek BTW, wetboek successierechten,
registratierechten, .
2.3 Privaat recht

Burgerlijk recht: regelt de verhoudingen tussen de staatsburgers en bevat de algemene en
essentile begrippen van het recht.
- Het familierecht bevat regelingen inherent aan de persoon (naam, nationaliteit),
regels m.b.t. familiale verhoudingen (huwelijk, afstamming) en regels m.b.t. het
familiaal vermogensrecht.
- Het vermogensrecht regelt de betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen, of
tussen rechtssubjecten m.b.t. goederen.
Voorbeeld: Burgerlijk wetboek, aansprakelijkheidswetten, wet op opstal
Handelsrecht: Regels m.b.t. het statuut van handelaars en de meest typische
handelsverrichtingen.
Voorbeeld: Wetboek van koophandel, faillissementswet..

Vennootschapsrecht: Geheel van algemene en specifieke regels die van toepassing zijn op
respectievelijk alle en welbepaalde vennootschappen.
Voorbeeld: wetboek van Vennootschappen
Gerechtelijk privaat recht: Geheel van regels met betrekking tot de rechterlijke macht en haar
bevoegdheid, de manier waarop in een privaatrechtelijk geschil geprocedeerd wordt, de
rechtsmiddelen tegen en de tenuitvoerlegging van deze uitspraken.
Voorbeeld: Gerechtelijk wetboek
Internationaal privaat recht: Bepaalt welke rechter bevoegd is en welke regelgeving moet
worden toegepast in een privaatrechtelijk conflict waarop rechtssystemen van meerdere
landen van toepassing zijn, en regelt ook de afdwingbaarheid van buitenlandse beslissingen in
Belgi
Voorbeeld: Wetboek van Internationaal privaatrecht, EU-verordeningen
2.4 Gemengde rechtstakken

Economisch recht: Regels waarmee de overheid de economische activiteit (productie,
distributie en gebruik of verbruik van goederen en diensten) reglementeert en organiseert
Voorbeeld: Wet marktpraktijken, wetboek economisch recht
Financieel recht: Regels ter bescherming van de privspaarders en ter vrijwaring van het
vertrouwen van het publiek in de financile ondernemingen
Voorbeeld: Wet financile markten, wet beursverrichtingen,
Sociaal recht:
- Het arbeidsrecht regelt de verhoudingen die ontstaan ingevolge het presteren van
arbeid in een band van ondergeschiktheid.
- Het socialezekerheidsrecht omvat de normen die de burger enerzijds het behoud van
een vergelijkbare levensstandaard wil garanderen en hem anderzijds een
minimuminkomen wil waarborgen om hem van armoede te vrijwaren.
Voorbeeld: Wet arbeidsinspectie, wet fonds bestaanszekerheid, wet maatschappelijke
integratie, arbeidswet, wet arbeidsovereenkomsten,
Intellectueel recht: Bescherming van rechten die verbonden zijn aan de creaties van de
menselijke geest, los van de materile realisatie ervan, tegen namaak of misbruik.
Voorbeeld: Wet auteursrechten
2.5 Internationaal recht

Volkenrecht: Regeling van de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen staten en
internationale organisaties, en van de inrichting en de werking van die internationale
organisaties

Supranationaal recht: Regels uitgevaardigd door supranationale instellingen aan wie de

lidstaten een deel van hun bevoegdheid hebben overgedragen
Voorbeeld: Veiligheidsraad van de VN
2.6 Andere indelingen

Objectief recht en subjectief recht:
- Objectief recht: geheel van rechtsregels op zich, opgenomen in o.m. materile wetten
en los van een bepaalde titularis bekeken.
Geschillen over objectief recht zijn geschillen over de wettigheid van een bepaald
overheidsoptreden en worden aangevochten bij de Raad van State of het
Grondwettelijk hof.
- Subjectief recht: het recht van een rechtssubject om op basis van een eigen belang een
welbepaalde juridische verplichting, die is afgeleid uit een regel van het objectief recht,
door middel van een rechtsvordering rechtstreeks van een derde af te dwingen.
Voor geschillen m.b.t. subjectieve rechten zijn in beginsel de gewone hoven en
rechtbanken bevoegd
Materieel recht en formeel recht:
- Het materieel recht omvat de rechtsregels die aan personen rechten toekennen en
plichten opleggen en die deze rechten en plichten omschrijven.
- Het formeel recht beschrijft hoe, d.i. op welke wijze en met welke procedures de
naleving van het materieel recht kan worden verzekerd.
Voorbeeld: Burger heeft bezwaar met gemeentebelasting en dient na de termijn klacht in.
College van Schepenen vinden dit geen probleem. De rechter zal dit niet door de vingers zien
en de klacht zal niet gehoord worden.
Aanvullend recht, dwingend recht, recht van openbare orde:
- Aanvullend: als partijen niets anders hebben afgesproken
- Dwingend: bindende bepaling, die echter kan alleen worden ingeroepen door
beschermde partij, die er ook afstand van kan doen
- Openbare orde: bindende bepaling, die ook ambtshalve door de rechter kan worden
opgeworpen
Positief recht en natuurrecht: Het positief recht omvat het vandaag werkelijk bestaande recht,
en staat tegenover het natuurrecht, dat het wenselijk recht is.

3. Bronnen van het recht

3.1 Algemeen
Rechtsbron kan verwijzen naar materile of formele rechtsbron.
Materile rechtsbronnen: verklaren de inhoud van de rechtsregel en verwijzen bv. naar de
sociaal-economische verhoudingen die aan de basis liggen van het recht of de historische
bronnen waaruit ons huidig rechtstelsel is gegroeid.
Formele rechtsbronnen: hebben betrekking op de uiterlijke verschijningsvormen waaronder het
geldende recht zich voordoet, en beklemtonen het verschil aan belang van deze verschillende
formele rechtsbronnen
Formele rechtsbronnen zijn:
- de wet
- de algemene rechtsbeginselen
- de rechtspraak
- de gewoonte
- de pseudowetgeving
- de paralegale normen
- de rechtsleer
- de billijkheid.
3.2 De wet
Formele wetten: Akten van de wetgevende macht die formeel de titel Wet dragen. De meeste
formele wetten zijn ook materile wetten.
- Zuivere formele wetten: Wetten die niet de bedoeling hebben om materile wet te
worden.
Materile wet: Elke rechtsregel uitgevaardigd door een daartoe bevoegde overheid en die
wordt gekenmerkt door haar duurzaamheid en door haar algemene draagwijdte
Veel materile wetten zijn geen formele wetten
Soorten materile wetten:
De grondwet
Internationale normen
De federale wet
Het decreet
De ordonnantie
De samenwerkingsakkoorden
Het wetskrachtig koninklijk besluit
Koninklijke besluiten en besluiten deelregeringen
Ministerile besluiten en besluiten ministers deelreg.
Provincie- en gemeenteraadsbesluiten

De grondwet
Grondwet: Fundamentele wet die de inrichting, bevoegdheid, werking en onderlinge
verhouding van de staatsmachten regelt, alsmede de essentile grondrechten en vrijheden van
de burgers vastlegt. De Grondwet kan nooit worden opgeschort, zelfs niet gedeeltelijk
Grondwetwijzingen (art. 195):
1) Er moet eerst een verklaring tot grondwetswijziging worden gestemd en gepubliceerd.
Wetgevende macht (Koning, Kamer en Senaat) geven redenen voor wijziging.
= Preconstituante wetgevende macht
Bepaalde grondwetten mogen niet gewijzigd worden.
2) Na publicatie in Belgisch Staatsblad: Ontbinding Kamer en Senaat en verkiezingen
binnen 40 dagen.
3) Nieuwe wetgevende verkozen kamers en koning = Nieuwe constituante. Mogen
overgaan tot herziening wet.
4) Voor wijziging: 2/3 aanwezigheid en 2/3 meerderheid,
5) Om wet te kunnen wijzigen moeten enkele omstandigheidsvoorwaarden voldaan
worden:
- Geen wijziging in tijden van oorlog
- Geen wijziging als Kamer verhinderd is om vrij bijeen te komen
- Geen wijziging bij Regentschap
Overgangsbepaling: Tijdelijke wijziging art. 195 Gw.
- Grondwetsherziening 29 maart 2012
- Huidig parlement kan grondwetsherzieningen beslissen zonder verklaring en zonder
verkiezingen
- In specifiek omschreven aangelegenheden
- Met 2/3 quorum en 2/3 meerderheid
Internationale normen
Internationale gemeenschap is niet soeverein en heeft geen wetgever.
Internationale verdragen
Internationale verdragen: Internationale akkoorden die schriftelijk worden gesloten
tussen staten of tussen staten en internationale organisaties en die beheerst worden door
het volkenrecht
Voorbeelden: Federale verdragen, gemeenschaps- en gewestverdragen, gemengde
verdragen
Totstandkoming:
Worden gesloten door de koning, onder ministerile verantwoordelijkheid
= FOD onderhandelt en ondertekent
Ratificatie koning
Goedkeuring door de wetgever (Kamer)

Kunnen ook gesloten worden door Gemeenschaps- en Gewestregeringen, afhankelijk

van materie
Publicatie in het staatsblad
Soorten verdragsbepalingen:
Verdragsbepalingen zonder directe werking: Scheppen alleen rechten en verbintenissen
tussen de staten die ze hebben afgesloten. Ze zijn niet van toepassing op de
rechtsonderhorigen van de verdragsluitende staten zolang de inhoud ervan niet door
een (materile) wet in de interne rechtsorde werd opgenomen.
Verdragsbepalingen met directe werking: Hebben rechtstreeks uitwerking in de interne

rechtsorde en kunnen rechtstreeks door de rechtssubjecten worden ingeroepen. Ze
primeren op nationale wetgeving (zowel oude als nieuwe)
Om uit te maken of het een directe werking heeft of niet:
Moet men rekening houden met de geest, de inhoud en de bewoordingen
Moeten partijen de bedoeling hebben om subjectieve rechten en verplichtingen aan
de rechtsonderhorigen op te leggen
Moet de tekst van de verdragsbepaling voldoende volledig en nauwkeurig omschreven
zijn
Beslissingen van supranationale organisaties

Supranationale organisaties: Internationale instellingen die bij hun oprichtingsverdrag
van de lidstaten bevoegdheden hebben verkregen om voor lidstaten en voor de
rechtssubjecten van die lidstaten bindende beslissingen te nemen. Er zijn een beperkt
aantal instellingen.
Voorbeelden: Europese gemeenschappen kunnen verordeningen en richtlijnen
maatregelen nemen.
Verordeningen: Verordeningen zijn normen van algemene draagwijdte die verbindend
zijn in al hun onderdelen en rechtstreeks van toepassing zijn op de rechtssubjecten in de
lidstaten. Worden door Raad en Europees Parlement uitgevaardigd op voorstel
Commissie. Vergen geen tussenkomst van nationale overheden.
Richtlijnen: Richtlijnen zijn slechts verbindend ten aanzien van het te bereiken resultaat.
De nationale instanties bepalen zelf onder welke vorm en met welke middelen ze dit
resultaat zullen bereiken
Uitzondering: Verticale directe werking: Deze richtlijnen kunnen wel tegen de overheid
worden ingeroepen maar niet tussen burgers onderling.

Federale wet
Er zijn verschillende soorten wetten:
- Bijzondere meerderheidswetten: Voor fundamentele wetgeving (zie Grondwet)
Vorbeeld: Indeling grondgebied, financiering en bevoegdheid
Worden door Kamer en Senaat goedgekeurd. Aanwezigheidsquorum: meerderheid in
elke taalgroep en 2/3 meerderheid.
= Moeilijker dan grondwet te wijzigen.
-
Gewone wetten: Gestemd door gewone meerderheid (helft + 1)
Monocamerale wetten: Alleen in Kamer van Volksvertegenwoordigers gestemd + koning

NU: Welbepaalde aangelegenheden: art 74 G.W.
Betrekking op begroting, legercontingent, politieke controle op regering, strafwetgeving
Ministers. Vaak louter formele wetten (naturalisatie, begroting,..)
Alle wetten m.u.v. deze vermeld in art 77 en 78 GW
Verplicht bicamerale wetten: Goedgekeurd door Kamer, Senaat en Koning

Grondwetswijzigingen en lijst in art 77 G.W.
Voorbeeld: bijzondere meerderheidswetten,
6de staatshervorming: sterk ingekorte lijst
Gedeeltelijk bicamerale wetten: Alle andere federale wetten. Goedgekeurd door

Kamer, maar Senaat kan evocatie- en amenderingrecht gebruiken.
6de staatshervorming: limitatieve lijst in art. 78 GW
Totstandkoming:
Impliceert de drie takken van de wetgevende macht (Kamer, Senaat en Koning)
1) Initiatiefrecht:
o Wetsontwerpen: Koning neemt initiatief voor nieuwe wet
o Wetsvoorstellen: Leden van wetgevende kamers nemen initiatief voor nieuwe
wet. Stemming tot inoverwegingneming vereist.
2) Advies afdeling wetgeving Raad van State
o Wetsontwerpen: Vr neerlegging bij Kamer: Beredeneerd advies nodig van
Raad van State
o Wetsvoorstellen: Beredeneerd advies van Raad van State niet verplicht
3) Bespreking in commissie en in plenaire vergadering
Na neerlegging ontwerp of positieve stemming voorstel wordt het verwezen naar Kamer- of
Senaatscommissie waar het besproken en gestemd wordt.
o Monocamerale wetten: Alleen door Kamer gestemd
o Bicamerale en Bijzondere wetten: Kamer en Senaat
Voor een evocatie is meerderheid senatoren en 1/3 van elke taalgroep vereist.

4) Belangenconflicten en alarmbelprocedure
Indien Kamer of Senaat meent dat hij of zij ernstig kan worden benadeeld kan deze met van
de stemmen om schorsing van procedure vragen (60dagen). Bij akkoord omtrent wijzigingen
kan er amendement komen.
Alarmbelprocedure: van een taalgroep moet met een gemotiveerde motie de
parlementaire behandeling kunnen laten opschorten als ze menen dat de betrekkingen tussen
de gemeenschappen ernstig verstoort worden.
5) Bekrachtiging en afkondiging
Koning verklaart akkoord.
6) Bekendmaking en inwerkingtreding
Wet is slechts bindend na de tiende dag na haar bekendmaking.
Het decreet
Decreet: Wordt uitgevaardigd door het Vlaamse parlement, het Waalse Gewestparlement en
de Franse en Duitse gemeenschapsparlementen. NIET BRUSSEL!
2 soorten:
- Bijzondere meerderheidsdecreten (2/3 meerderheid)
- Gewone meerderheidsdecreten
Kracht van wet binnen het grondgebied van de betrokkene instelling.
Totstandkoming:
- Geen in overweging neming
- Om nadelen van monocameralisme te beperken: tweede lezing kan aangevraagd
worden
- Specifieke regels deelname stemming
Voorbeeld: Gewestregeling: Vlaamse Brusselaar mag NIET stemmen
Gemeenschapsregeling: Vlaamse Brusselaar mag WEL stemmen
- Bekrachtiging door regering van betrokkene instelling.
Ordonnantie
Wetgevende akten van het Brussels Hoofdstedelijk gewest
Verschilpunten met decreten:
- Rechterlijk toezicht
- Administratief toezicht
10

Samenwerkingsakkoorden
Om bepaalde diensten samen op te richten, bepaalde gemeenschappelijke initiatieven te
nemen of een bepaalde eigen bevoegdheid samen uit te oefenen worden er samenwerkingen
gevormd tussen de verschillende Gemeenschappen en Gewesten.
Voorbeeld: Tarief verkeersbelasting
Wetskrachtig koninklijk besluit

Volmachtenwet geeft aan Koning (regering) bevoegdheid om wetgeving te maken, te wijzigen
of af te schaffen:
- In economische, sociale of financile crisistoestanden
- Voor welbepaalde beperkte periode
- In welomschreven domeinen van de wetgeving
- Met respect hogere normen en bevoegdheidsverdeling
- Met (soms) verplichte wettelijke bekrachtiging achteraf
Plaats in normenhirarchie = formele wet
Beperkte rechterlijke controle:
- Gewone hoven en rechtbanken (art 159 G.W.)
- Raad van State
Koninklijke besluiten van de gemeenschaps- en gewestregeringen

Handelingen uitvoerende macht in uitvoering of toepassing wet, decreet of ordonnantie.
Reglementaire, organieke en beschikkende besluiten.
Totstandkoming reglementaire besluiten:
- Advies afdeling wetgeving Raad van State
- In ministerraad overlegd
- Bekendmaking in B.S.
Ministerile besluiten en besluiten van staatssecretarissen

Normen uitgevaardigd door de gedecentraliseerde besturen
-
Provinciale verordeningen
Gemeentelijke verordeningen
11

3.3 Algemene rechtsbeginselen

Algemeen
Algemene rechtsbeginselen: Principes die nergens zijn neergeschreven, maar die door iedereen
als bindend worden ervaren: algemeen gedeelde overtuiging dat regel een rechtsregel moet
zijn. Worden ontdekt door wetenschappelijke benadering van het recht.
Schending van een algemeen rechtsbeginsel in een rechterlijke uitspraak leidt tot vernietiging
van die uitspraak door het Hof van Cassatie
Soorten:
- Algemene beginselen van behoorlijke wetgeving
- Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
- Algemene beginselen van behoorlijke rechtsbedeling
Plaats in normenhirarchie:
- Beginselen met wettelijke waarde: wetgeving kan ondubbelzinnig afwijken
- Beginselen met grondwettelijke waarde: Rechtszekerheidsbeginsel, rechten verdediging,
niet-retroactiviteitsbeginsel ..
Niet-retroactiviteitsbeginsel
Niet-retroactiviteitsbeginsel: Houdt in dat materile wetten alleen voor de toekomst gelden en
geen terugwerkende kracht hebben.
Voorbeeld:
Retroactiviteit
Successierechten
><
><
Onmiddellijke inwerkingtreding
Roerende voorheffing
- Rechtswaarde:
t.a.v. normen van lager niveau dan wet
T.a.v. wetten, decreten en ordonnanties
-
Gelijkheids- en rechtszekerheidsbeginsel
o Onontbeerlijk voor doelstelling algemeen belang
o Indien invloed op rechterlijke procedure: uitzonderlijke omstandigheden of
dwingende motieven van algemeen belang
12

3.4 De rechtspraak
Rechtspraak: Geheel van arresten en vonnissen uitgesproken door hoven en rechtbanken. Het is
een vaste t.g.v. vorige beslissingen en is verplichting recht te spreken.
Interpretatie
Interpretatie: Achterhalen van betekenis van een onduidelijke wettekst
Interpretatiemethodes:
- Vergelijken Nederlandse en Franse tekst
- Soorten:
o Doelgerichte interpretatie: Raadplegen van werken om correcte bedoeling van
wetgever na te gaan.
o Historische interpretatie: Voorgeschiedenis en politieke context ten einde van
totstandkoming worden onderzocht.
o Tekstuele interpretatie: Alleen kijken naar tekst en begrippen in hun gebruikelijke
betekenis.
o Systematische interpretatie: Bepaling wordt in globale context bekeken.
o Analogische interpretatie: Peilen naar de abstracte bedoeling van de wetgever
om een oplossing te vinden voor analoge gevallen.
Interpretatieregels:
- Uitzonderingen beperkend interpreteren
- Voorrang bijzondere regel
- Voorrang nieuwere bepaling
- Voorrang zinvolle bepaling
- Voorrang wetsconforme interpretatie
Authentieke interpretatie:
Heeft tot gevolg dat de verduidelijking die door een authentieke interpretatieve wet of decreet
wordt versterkt voor iedereen binden is en da de genterpreteerde wettekst geacht wordt
steeds die betekenis te hebben gehad.
Aanpassing van de regel aan gewijzigde omstandigheden

Soms kan het zijn dat een wettekst zo verouderd is dat het tot onaanvaardbare situaties zou
kunnen leiden. Deze wettekst moet dan worden aangepast.
Voorbeeld: Vroeger sprak men van overspel bij een vrouw nadat ze 1x vreemd was geweest.
Een man daarentegen moest eerst verschillende keren vreemd gaan voor dat er bij hem van
overspel sprake was.
Invulling van algemene begrippen

Om wet een ruime mate van duurzaamheid tot te kennen, gebruikt wetgever algemene en
abstracte begrippen die met hun tijd kunnen mee-evolueren.
Voorbeelden: goede zeden en openbare orde
13

Schepping van nieuwe rechtsfiguren

Van rechtsmisbruik is sprake wanneer iemand ingaat tegen het algemeen principe dat ieder
recht moet worden uitgeoefend zoals het een normaal voorzichtig persoon betaamt
Voorbeeld: Recht om tuin te omheinen. Een buur vaart graag met de luchtballon en ik heb dit
niet graag. Ik beslis om tuin te omheinen met grote prikkels. Dit is een vorm van rechtsmisbruik.
3.5 Pseudowetgeving
Pseudowetgeving: Bestaat uit allerlei documenten die door de ministers of het hoofdbestuur
worden opgesteld teneinde ondergeschikte ambtenaren of aan toezicht onderworpen
besturen bij de hun opgedragen taken te helpen door een correcte en uniforme toepassingen
van de wet te waarborgen.
Omzendbrieven:
- Interpretatieve omzendbrieven
- Indicatieve omzendbrieven
- Verordenende omzendbrieven
14

Deel 2: De rechtstakken en hun basisbegrippen

1. Het burgerlijk recht
1.1 Begrip
Burgerlijk recht: Regelt de verhoudingen tussen de burgers en bevat de algemene en essentile
begrippen van het recht.
Terug te vinden in het Burgerlijk Wetboek.
1.2 Disciplines van het recht

Het familierecht: Regelingen inherent aan de persoon (naam, nationaliteit) m.b.t. familiale
verhoudingen (huwelijk, afstamming) en m.b.t. het familiaal vermogensrecht
(vermogensrechtelijke gevolgen van de familieband)
Het vermogensrecht: Regelt de betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen of tussen
rechtssubject m.b.t. goederen.
- Zakelijke rechten: betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen
- Verbintenissenrecht: betrekkingen tussen rechtssubjecten m.b.t. goederen
1.3 Enkele basisbegrippen van het familierecht

Het personenrecht
Persoon of rechtssubject: Elk wezen dat geacht wordt rechten en plichten te bezitten.
rechtsbekwaamheid
Onderscheidt tussen:
- Natuurlijke personen: Alle menselijke wezens.
o Art 725 BW: om te kunnen erven moet men bestaan op het ogenblik dat de
erfenis openvalt. Derhalve zijn onbekwaam te erven:
1) Hij die nog niet verwekt is
2) Het kind dat niet levensvatbaar geboren is
-
Rechtspersonen: Abstracte juridische constructies opgericht door of krachtens een wet

of decreet die over een eigen vermogen beschikken, rechten en plichten hebben. Ze
zijn strafrechtelijk aansprakelijk.
o Publiekrechtelijke rechtspersonen: Staat, Gewest,
o Privaatrechtelijke rechtspersonen: Vennootschappen, VZWs,
15

Attributen van persoonlijkheid:

Attributen van persoonlijkheid: Geheel van kenmerken die toelaten een persoon in familie en
maatschappij te identificeren
-
Naam: Woord waarmee persoon gedentificeerd wordt in maatschappij

o Regels ivm verkrijgen/wijzigen naam: nieuw wetsvoorstel, naam vader en/of
moeder
Geslacht
Afstamming: Band tussen kind en ouder die kan ontstaan door huwelijk, erkenning,
adoptie of kunstmatige inseminatie
Woonplaats: plaats waar men zijn hoofdverblijf heeft gevestigd en geacht wordt
aanwezig te zijn voor het uitoefenen van zijn rechten en het vervullen van zijn plichten.
woning
o Rechtspersoon: Maatschappelijke zetel
Nationaliteit: De nationaliteit is de juridische band tussen een persoon en een staat en

die wederzijdse rechten en plichten veroorzaakt
o De Belgische nationaliteit wordt verkregen door afstamming, adoptie,
toekenning, nationaliteitsverklaring (geboorte in Belgi of 5/10 jaar wettelijk
verblijf en bijkomende voorwaarden) of naturalisatie (uitstraling van Belgi;
erkende staatloze 2 jaar)
Handelingsbekwaamheid: Geschiktheid om de rechten en plichten die men heeft zelf uit

te oefenen, d.i. zonder tussenkomst van derden.
o Minderjarigen, geesteszieken, beschermde personen e.d. hebben geen of slechts
beperkte handelingsbekwaamheid en moeten derhalve vertegenwoordigd of
bijgestaan worden.
Familierecht
Huwelijk
Huwelijk: Plechtige overeenkomst tussen twee personen met verbintenis tot langdurige
samenleving gericht op gezamenlijk welzijn. (art 146bis BW)
- Min. 18 jaar
- vrije toestemming
- Geen te nauwe bloed of aanverwantschap
- Zelfde of verschillend geslacht (art 143 BW)
- Plichten: samenwoning, trouw, hulp, bijstand
- Dringende voorlopige maatregelen door familierechtbank
16

Echtscheiding
Echtscheiding: De ontbinding van een geldig huwelijk voor de toekomst en tijdens het leven van
de echtgenoten
- Soorten:
1) Onderlinge toestemming:
Alle gevolgen contractueel geregeld (verblijfplaats, kinderen,
onderhoudsgeld, partneralimentatie, verdeling vermogen)
2x voor rechter wil tot scheiden bevestigen
2) Onherstelbare ontwrichting:
Wanneer hervatten of voortzetten samenleving redelijkerwijze
onmogelijk is geworden (alle wettelijke bewijsmiddelen)
Gezamenlijke aanvraag na meer dan 6 m. feitelijke scheiding of
aanvraag n echtgenoot na meer dan 1 jaar feitelijke scheiding
Geen schuldige echtgenoot meer: beiden verliezen voordelen die
ze elkaar hebben toegekend bij huwelijksovereenkomst en erna
Uitkeringen tot levensonderhoud aan behoeftige echtgenoot,
tenzij verzoeker ernstige fout heeft gemaakt die verdere
samenleving onmogelijk maakt (art 301 BW); beperkt in duur
Ouderlijk gezag gezamenlijk tenzij anders bepaald: art 302 BW
3) Scheiding van tafel beperkt de huwelijksplichten tot hulp
Altijd scheiding van goederen tot gevolg
Afstamming
Afstamming: Band die het kind verbindt met de ouder, kan ontstaan door huwelijk, erkenning,
adoptie of kunstmatige bevruchting.
Voor kinderen geboren tijdens huwelijk: Vermoeden van vaderschap:
- art 318 BW: tenzij het kind bezit van staat heeft t.a.v. de echtgenoot, kan het vermoeden
van vaderschap worden betwist door de moeder, het kind, de echtgenoot en de
persoon die het vaderschap opeist.
- Als men zich steeds als ouder ten aanzien van het kind heeft gedragen en men werd
door de omgeving steeds beschouwd als ouder van het kind, kan de vastgestelde
afstammingsband niet betwist worden.
Geen onderscheid tussen wettige, natuurlijke, overspelige of bloedschennige kinderen.
17

Adoptie: Plechtig contract dat tussen adoptant en geadopteerde die een verwantschapsband
schept
- Wettige redenen en moet steeds in belang van geadopteerde zijn
- Voorwaarden:
o Adoptanten moeten geschikt zijn
o Minimaal 25 jaar oud
o Leeftijdsverschil van minstens 15 jaar tussen adoptant en geadopteerde.
- Gewone adoptie vs volle adoptie
o Gewone adoptie: Er blijft een band met de oorspronkelijke familie
o Volle adoptie: Geen band met oorspronkelijke familie. Enkel mogelijk voor
minderjarigen.
- Ouderlijke plichten en rechten:
o Huisvesting, levensonderhoud, opvoeding, opleiding
- Ouderlijk gezag:
o Schoolkeuze, toestemming trouwen, opvoeding, contact
o beheer en genot goederen
Samenlevingscontract
Schriftelijke overeenkomst: Regelt de relatie tussen twee personen, al dan niet van verschillend
geslacht en al dan niet aan elkaar verwant.
- Heeft tot doel de praktische, financile - en vermogensproblemen op te lossen die n.a.v.
het samen leven ontstaan
- Overeenkomst wordt overhandigd aan de ambtenaar van burgerlijke stand, die
contract laat vermelden in het bevolkingsregister.
- Beide partijen moeten handelingsbekwaam zijn, mogen niet reeds gehuwd zijn of een
ander samenlevingscontract hebben.
- Eindigt door overlijden, huwelijk of (eenzijdig) beindigen
Familiaal vermogensrecht
Huwelijksvermogensstelsel
Huwelijksvermogensstelsel: Regelt de vermogensrechtelijke belangen tussen de echtgenoten
en tegenover derden. Belang bij echtscheiding, erfenis, rechten derden (m.i.v. fiscus).
-
Keuzevrijheid van stelstel:

o Algehele gemeenschap
o Volledige scheiding
o Gedeeltelijke gemeenschap
o Combinaties
o Langstlevende krijgt alles
o Keuzebeding
Kan worden gewijzigd
18

Wettelijk stelsel
o Eigen vermogen: goederen die echtgenoten hadden op de dag van het
huwelijk en die welke zij tijdens het huwelijk krijgen door erfenis, schenking of
testament. Schulden van vr het huwelijk of die verband houden met
testamenten e.d.
Persoonlijke goederen en goederen gebruikt voor beroepswerkzaamheid
o Gemeenschappelijk vermogen: de inkomsten uit de beroepsactiviteit, de
vruchten van de eigen goederen, de aan beiden samen geschonken of
nagelaten goederen, de tijdens het huwelijk gekochte goederen en de
goederen waarvan niet kan worden bewezen dat ze aan n der echtgenoten
toebehoren
Niet-testamentair erfrecht
Begrippen:
- De orde: Groep erfgenamen die als groep andere groepen erfgenamen uitsluiten. Er zijn
4 orden:
1) De kinderen
2) De ouders en de broers en zusters
3) De andere ascendenten
4) De zijverwanten (tante e.d.)
-
De lijn: Opeenvolging van personen die van elkaar afstammen. Bij de lijn grootouder,
ouder, kind is er sprake van een rechte lijn, de lijn tussen broers of tantes is een zijlijn
De graad: Afstand in bloedverwantschap, waarbij elke generatie een graad vormt, en

waarbij in een zijlijn via de gemeenschappelijke stamvader moet worden gegaan
Plaatsvervulling: Systeem waarbij kinderen de plaats innemen van hun ouder (bij
weigering, overlijden, onwaardigheid).
Regels:
- De onwaardige erft niet
- De naaste orde sluit een verdere orde uit
- Binnen dezelfde orde sluit een naaste in graad een verdere in graad uit behoudens
plaatsvervulling
- Erfgenamen van eenzelfde graad erven een gelijk deel
- 3de en 4de orde:
o kloving: erfenissen in twee gelijke delen verdeeld tussen de erfgenamen langs
vaders- en moederszijde
- Langstlevende echtgenoot in samenloop met erfgenamen
o Van eerste orde: krijgt het vruchtgebruik over ganse nalatenschap.
o Andere orden: volle eigendom gemeenschappelijk vermogen, vruchtgebruik
over het nagelaten eigen vermogen
19

Inhoud nalatenschap:
- Eigen goederen, deel goederen gemeenschappelijk vermogen:
o Belang huwelijksvermogensstelsel
- Fictiebepaling
o Schulden die bevoordeling inhouden
o Goederen geschonken < 3 jaar voor overlijden
Aanvaarden, verwerpen, aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving
1.4 Enkele basisbegrippen van het vermogensrecht

Zakelijke rechten
Actief gedeelte van een persoon bestaat uit zakelijke rechten en vorderingsrechten.
Zakelijke rechten: Verlenen een rechtstreekse zeggenschap over een goed zonder tussenkomst
van een ander persoon. Zijn aan iedereen tegenstelbaar en verlenen aan de titularis een
volgrecht. Onderscheidt mogelijk tussen:
- Zakelijke hoofdrechten (bv eigendom)
- Zakelijke bijrechten (bv hypotheek)
Vorderingsrechten: Verlenen het recht om van een ander persoon een zekere prestatie te eisen
bestaande uit een geven, een doen of een laten. Vorderingsrechten slaan op prestaties van
een derde en zijn alleen aan hem tegenstelbaar.
Soorten goederen (art 517-543 B.W.)
- Onroerende en roerende goederen
o Onroerend: niet verplaatsbaar (grond, gebouw)
o Roerend: Verplaatsbaar (aandelen)
- Gebruiks- en verbruiksgoederen
o Gebruiks: Kunnen gebruikt worden zonder dat ze hierdoor tenietgaan
o Verbruiks: Gaan door het eerste gebruik teniet
- Lichamelijke en onlichamelijke goederen
o Lichamelijk: Tastbare, waarneembare goederen (gas)
o Onlichamelijk: Ontastbaar en hebben betrekking op rechten, intellectuele
creaties
Eigendomsrecht
Eigendomsrecht: Recht om op de meest volstrekte wijze van een zaak het genot te hebben en
erover te beschikken, mits men er geen gebruik van maakt dat strijdig is met de wetten.
Verworven door aankoop, schenking, vererving, toe-eigening, bezit, verjaring, natrekking
Vruchtgebruik
Vruchtgebruik: Recht om andermans zaak te gebruiken en er het genot van te hebben, i.e. de
vruchten van te plukken, onder de verplichting om de zaak zelf in stand te houden.
- Ontstaat door wet, schenking, testament, overeenkomst
20

Eindigt door einde overeengekomen duur, door bevrijdende verjaring (30jaar) of uiterlijk
bij de dood van de vruchtgebruiker
Erfdienstbaarheden
Erfdienstbaarheden: Last op een onroerend goed (lijdend erf) ten voordele van een ander
onroerend goed (heersend erf) van een andere eigenaar.
- Ontstaan door wet, schenking, testament, overeenkomst, verjaring of uit de natuurlijke
ligging van de plaatsen zelf.
- Eindigt door verjaring, het onbruikbaar worden of vermenging
Voorbeelden: recht op uitweg, op doorgang, op uitzicht, van waterafloop..
Erfpacht en opstal
Erfpacht: Zakelijk recht ontstaan uit een overeenkomst, waarbij de erfpachter tegen betaling
van een (jaarlijkse) vergoeding voor de duur van de erfpacht het volle genot heeft van een stuk
grond, zonder er eigenaar van te zijn.
- Duurt minstens 27 en hoogstens 99 jaar.
- Erfpachter kan zijn recht verkopen, een vruchtgebruik op de grond verlenen e.d.
Opstal: Het recht om op andermans grond gebouwen of planten in eigendom te bezitten.
- Max 50 jaar; hernieuwbaar
- Bij het verstrijken wordt de eigenaar van de grond ingevolge het recht op natrekking (art
552 e.v. B.W.), ook eigenaar van de gebouwen of planten die de opstalhouder niet zou
hebben verwijderd.
Hypotheek en pand
Hypotheek (hypotheekwet): Zakelijk zekerheidsrecht gevestigd op een onroerend goed
- Als de hypothecaire schuldenaar in gebreke blijft, mag schuldeiser het onroerend goed
laten verkopen en zich met voorrang op de andere schuldeisers laten betalen met de
opbrengst van de verkoop.
Pand: Zakelijk zekerheidsrecht gevestigd op een roerend goed of geheel van roerende
goederen (handelspand)
- Consensuele overeenkomst
- De schuldeiser heeft het recht om zich bij voorrang op de andere schuldeisers uit de in
pand gegeven zaak te doen betalen.
- Pand volgt gewaarborgde overeenkomst en de bezwaarde goederen
Verbintenissenrecht
Verbintenissenrecht: Rechtsband tussen twee (of meer) welbepaalde personen, op grond
waarvan de ene aan de andere een prestatie verschuldigd is die kan bestaan uit een doen,
een niet doen of een geven.
- Geven: behoud en leveringsplicht: in handel, bestaand, bepaalbaar
- Doen of niet-doen: schadevergoeding; uitvoering door derde: mogelijk, geoorloofd,
persoonlijk
21

Totstandkoming van de verbintenis

Totstandkoming:
- Uit overeenkomsten
- Uit de wet
Voorbeeld: Fiscale verplichtingen, verplichtingen aan ouders en kinderen
(onderhoudsplicht)
- Uit eenzijdige rechtshandelingen: De eenzijdige wilsuiting vormt de bron van de
verbintenis.
Voorbeeld: Bod op huis
- Uit oneigenlijke overeenkomsten: Verbintenis veroorzaakt door bepaalde feiten
Voorbeeld: Zaakwaarneming
- Uit onrechtmatige daad: Foutieve daad waardoor een persoon schade toebrengt aan
een andere persoon.
Voorbeeld: Kaars laten omvallen bij buren
brand
Uitdoven van verbintenissen
Algemeen
- Uitvoering van prestatie
- Schuldvernieuwing: Overeenkomst waarbij een verbintenis door een andere wordt
vervangen
Voorbeeld: art 1278: voorrechten gaan niet mee
- Kwijtschelding van schuld: Een overeenkomst ten kosteloze titel waarbij schuldeiser
geheel of gedeeltelijk aan zijn recht op betaling verzaakt
Voorbeeld: art 1285: kwijtschelding van een schuld
- Schuldvergelijking: Schulden van twee personen die elkaar schuldenaar zijn, worden
uitgedoofd tot beloop kleinste bedrag.
Voorbeeld: art 1290: zelfs buiten weten SN
- Schuldvermenging: Wanneer hoedanigheden van schuldeiser en schuldenaar in
eenzelfde persoon verenigd worden.
Voorbeeld: Door erfopvolging
- Overmacht
Voorbeeld: art 1303: verplichting om recht op schadevergoeding af te staan
Verjaring
Middel om door verloop van een zekere tijd en onder bepaalde voorwaarden iets te verkrijgen
of van een verbintenis bevrijd te worden.
2 soorten:
- Verkrijgende verjaring: Na verloop van tijd wordt een goed of een recht verkregen. De
verjaring loopt ten voordele van de persoon die het goed of recht bezit, mits:
o Bezitter gedraagd zicht als eigenaar
o Bezit is openbaar, onafgebroken en ongestoord
o Het bezit een zekere tijd duurt (meestal 30jaar)
- Bevrijdende verjaring: Schuldenaar van de verbintenis wordt bevrijd door het enkele feit
van het niet-uitvoeren van de verschuldigde prestatie gedurende een zekere tijd.
22

Verjaringstermijn kan geschorst of gestuit worden:

- Schorsing: De verjaringstermijn wordt bevroren zolang de schorsingsgrond aanwezig is.
Voorbeeld: Minderjarigheid
- Gestuit: De reeds verlopen termijn verdwijnt en een volledig nieuwe verjaringstermijn start
vanaf de sluitende handeling.
Voorbeeld: Inbeslagneming
Soorten verbintenissenrecht
Voorwaardelijke en onvoorwaardelijke
- Voorwaardelijke verbintenis: Uitvoering van de prestatie is afhankelijk van een
toekomstige en onzekere gebeurtenis
- Onvoorwaardelijke verbintenis: Verplichting iets te geven, te doen of niet te doen is
absoluut beginsel
Verbintenis onder opschortende of ontbindende voorwaarde
- Opschortende voorwaarde: Realisatie van een toekomstige en onzekere voorwaarde
doet de rechtsgevolgen van de overeenkomst intreden
- Ontbindende voorwaarde: Realisatie van een toekomstige en onzekere voorwaarde
brengt een einde aan de rechtsgevolgen met zich mee.
Verbintenissen met tijdsbepaling en alternatieve verbintenissen
- Verbintenis met tijdsbepaling: Verbintenis uitstellen totdat een toekomstige gebeurtenis
plaatsvindt
- Alternatieve verbintenis: Geeft aan de schuldenaar of schuldeiser het recht om te kiezen
tussen de levering van een van twee zaken die in de verbintenis begrepen zijn.
Samengevoegde en hoofdelijke verbintenissen
Voor Samengevoegde en hoofdelijke verbintenissen zijn er voor n en dezelfde verbintenis
meerdere schuldeisers en/of schuldenaars.
- Samengevoegde verbintenis: Elk van hen is enkel schuldeiser of schuldenaar voor zijn
eigen deel
- Hoofdelijke verbintenis: Elk van hen is enkel schuldeiser of schuldenaar over de totale
verbintenis
Resultaatsverbintenissen en middelenverbintenissen
- Resultaatsverbintenissen: Verplicht de schuldenaar er zich toe een welbepaald resultaat
te bereiken
- Middelenverbintenissen: Aan de schuldenaar alleen de verplichting opgelegd de
nodige middelen aan te wende om in de mate van het mogelijke een bepaalde uitslag
te bekomen
Verbintenissen intuitu personae
Verbintenissen waarbij de identiteit en hoedanigheid van een partij essentieel belang zijn.
Eindigen met de dood van de partij waarbij de identiteit beslissend was.
23

Overeenkomsten
Overeenkomst: Een overeenkomst is een wilsuiting tussen twee of meer partijen die erop gericht
is tussen hen verbintenissen te doen ontstaan, te wijzigen of teniet te doen
Soorten overeenkomsten:
Eenzijdige of wederkerige
Eenzijdig: Wanneer er slecht voor n partij verbintenissen voortvloeien.
Voorbeeld: Schenking
Wederkerig: De verbintenissen worden bedongen voor verschillende partijen
Voorbeeld: Koop, huur
Ten bezwarende titel of om niet
Bezwarende titel: Wanneer er aan elke partij de verplichting wordt opgelegd iets te geven of te
kopen
Voorbeeld: Koop
Om niet: Als slechts n partij voordeel heeft
Voorbeeld: Schenking
Vergeldende contracten of kanscontracten
Vergeldende: Elke partij verplicht zich om iets te geven, te doen of niet te doen, waarbij de
prestaties gelijkwaardig zijn.
Kanscontract: De gelijkwaardigheid is gelegen in de kans op winst of verlies, die voor elke partij
afhankelijk is van een onzekere gebeurtenis
Consensuele, plechtige of zakelijke overeenkomsten
Consensuele: Kom tot stand door loutere wilsovereenkomst
Plechtige: Vereisen bij de totstandkoming bepaalde vereisten
Voorbeeld: Opstellen notarile akte
Zakelijke: Ontstaan door aangifte van de zaak die het voorwerp uitmaakt van de overeenkomst
Voorbeeld: Pand
Totstandkoming:
Wetgever heeft informatieverplichting opgelegd om consument te beschermen
Voorbeeld: Verplichting om verzekeringspolissen duidelijk op te stellen
Rechtspraak maakt gebruik van gemeenrecht om gebrek aan informatie te sanctioneren. Er zijn
3 juridische technieken hiervoor:
- Leer van toestemmingsgebreken: Toestemming niet geldig bij gevolg van bedrog
- Culpa in contrahendo: Fout begaan bij afsluiten contract
- Goede trouw tijdens onderhandeling
24

Geldigheidsvoorwaarden:
- Toestemming
Voorbeeld: Stilzwijgend, aanbod, wilsgebrek, benadeling
-
Bekwaamheid
o Relatieve nietigheid
o Facultatieve nietigheid (benadeling)
Voorwerp
Voorbeeld: Zaak: bestaan, bepaald of bepaalbaar, in handel
Voorbeeld: Prestatie: geoorloofd, persoonlijk
Geoorloofde oorzaak (art 1131-1133 BW)

Voorbeeld: Overeenkomst om doping voor te schrijven aan sportman
Bindende kracht
- Onmiddellijke uitwerking
- Contactuele afwijking
- Wettelijke afwijkingen: verkoop op afstand, internetaankoop
Voorbeelden:
1) In krant staat advertentie: te koop: tweedehands kinderwagen voor 125. Een paar
dagen later telefoneert iemand naar verkopen en die zegt dat prijs verdubbeld is. Mag
verkoper prijs verhogen?
- Nee, want hij heeft in advertentie een prijs vermeld: hij is dus gebonden aan die prijs.
- Je mag zeggen dat je verkoopt aan hoogste bieder, maar dan moet je een specifieke
datum bepalen wanneer de bieding verloopt.
2) X kopt een pc van y voor 2500. X zal de pc afbetalen a ratio 500 per maand. X betaalt
slechts n keer 500. Y wenst uiteraard de volledige som te ontvangen. Wat kan y
doen?
- Stap 1: in gebreken stellen
- Deurwaarder sturen = geen optie want beschikt niet over uitvoerbare titel
- Stap 2: naar de rechter stappen
3) X huurt een muziekinstallatie bij BVBA Let voor een verjaardagsfeest. De BVBA kwam niet
opdagen op de afgesproken dag. Wat kan x doen?
- Kan geen gedwongen uitvoering zijn
- Vordering tot schadevergoeding krijgen
4) Mark is 15 jaar. Koopt een huis aan 37500. achteraf is hij niet tevreden over koop en wil
koop nietig verklaren. Kan dat?
- Voogd van Mark kan wel optreden en gaan eisen dat het nietig verklaard wordt.
- Mark zelf kan dit niet wegens minderjarig
- Koop is vernietigbaar wegens onbekwaamheid (relatieve nietigheid)
25

5) X is een ontvoogde minderjarige van 17 jaar, met 160.000 op zijn spaarrekening, hij
koopt een fototoestel van 6000. Is de overeenkomst geldig?
ontvoogde minderjarige = je wordt als meerderjarige beschouwt
Dus overeenkomst is geldig
6) Vennootschap Belchoc wil een gebouw huren van X, wie moet de huurovereenkomst
afsluiten?
- Wie doet dat voor de vennootschap? Diegene die statutair bemachtigd zijn die voor die
vennootschap overeenkomsten mogen afsluiten
De uitvoering van de overeenkomst
- Gelden als wet voor partijen: niet eenzijdig wijzigen
- Uitvoering moet ter goeder trouw
Niet uitvoeren tegenprestatie:
Opschorten eigen prestatie; aanmaning
Rechter: schadevergoeding; gedwongen uitvoering
Overeenkomsten en derden
Principe: overeenkomst geldt alleen tussen partijen betrokken bij de totstandkoming van de
overeenkomst
Er zijn enkele uitzonderingen:
Beding ten behoeven van een derde: Een partij in eigen naam zal ten laste van de tegenpartij
een voordeel stipuleren ten behoeve van een derde, die hierdoor een recht op een bepaalde
prestatie krijgt.
Voorbeeld: Levensverzekering
Rechtstreekse vordering: Een persoon in eigen naam treedt op tegen de schuldenaar van zijn
eigen schuldenaar.
Voorbeeld: Rechtstreekse vordering van het verkeersslachtoffer tegen
verzekeringsmaatschappij van de aansprakelijke automobilist
Zijdelingse vordering: Schuldeiser gaat in plaats van zijn nalatige schuldenaar diens
schuldvorderingen laten gelden
Pauliaanse vordering: Een schuldeiser gaat een rechtshandeling die zijn schuldenaar heeft
gesteld met bedrieglijke benadelingen van zijn rechten, door de rechter laten herroepen.
Voorbeelden:
1) timmerman wordt niet betaald
Kan onderaannemer rechtstreeks betaling vorderen bij bouwheer?
Voor welk bedrag?
Bouwheer is schuldenaar ten aanzien van timmerman
Timmerman is schuldeiser van bouwheer
26

Bouwheer is schuldenaar van de schuldenaar timmerman

= zijdelings
In naam van bouwheer geld eisen
Wetgever heeft aan onderaannemer uitdrukkelijk een rechtstreekse
vordering toegestaan om uitvoering te kunnen opeisen
Bedrag van de werken + interesten, maar alleen wat nog niet aan
hoofdaannemer werd betaald
2) X veel schulden met verschillende schuldeiser: verkopen auto + schenking schilderij
Kunnen schuldeisers van X daar iets tegen doen?
Eisen dat schenking van schilderij als onbestaande wordt beschouwd
Probleem bij auto: heeft dure auto tegen marktprijs verkocht dus
strikgenomen blijkt hier van verarming geen spraken toch zal rechtspraak
zeggen dat actie op pauliaanse wijze toch kan als onbestaande
beschouwd worden omdat familie op de hoogte was
Aansprakelijkheidsrecht
Wanneer iemand door zijn fout schade toebrengt aan een ander, ontstaat de verplichting het
slachtoffer te vergoeden. Deze aansprakelijkheid kan op verschillende manier tot stand komen:
Aansprakelijkheid voor eigen fout
- Art 1382 B.W.: "Elke daad van een mens waardoor een ander schade wordt veroorzaakt,
verplicht degene door wiens schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden
- Art 1383 B.W. Ieder is aansprakelijk niet alleen voor de schade welke hij door zijn daad,
maar ook voor die welke hij door zijn nalatigheid of door zijn onvoorzichtigheid heeft
veroorzaakt
Opdat er een schadevergoeding ontstaat zijn er 3 elementen vereis:
- Fout: Wanner men niet handelt als goede huisvader, ook lichte fout
Voorbeeld: Daad of onthouding, voorzienbaar gevolg
- Schade: Negatief verschil tussen de actuele toestand en de toestand waarin slachtoffer
zou hebben verkeerd zonder onrechtmatige daad. Schade moet een zeker, vaststaand
en persoonlijk karakter hebben.
- Oorzakelijk verband: Fout vormt noodzakelijke voorwaarde zonder dewelke de schade
zich niet zou hebben voorgedaan.
Verschillende fouten: elke dader volledig aansprakelijk t.a.v. slachtoffer; onderling
verdeling in evenredigheid fout
Aansprakelijkheid voor daden van derden
- Art 1384 B.W.: niet alleen aansprakelijk voor de schade welke men veroorzaakt door zijn
eigen daad maar ook voor die welke veroorzaakt wordt door de daad van personen
voor wie men moet instaan
27

De vader en de moeder zijn aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door hun

minderjarige kinderen.
De onderwijzers en de ambachtslieden, voor de schade door hun leerlingen en
leerjongens veroorzaakt gedurende de tijd dat deze onder hun toezicht staan.
De werkgevers, voor de schade door werknemers veroorzaakt in de uitoefening van hun
functie
De hierboven geregelde aansprakelijkheid houdt op, indien de ouders, onderwijzers en
ambachtslieden bewijzen dat zij de daad welke tot die aansprakelijkheid aanleiding geeft, niet
hebben kunnen beletten.
Aansprakelijkheid voor zaken en dieren

- Art 1384 B.W.: Men is niet alleen aansprakelijk voor de schade welke men veroorzaakt
door zijn eigen daad maar ook voor die welke veroorzaakt wordt door zaken die men
onder zijn bewaring heeft.
- Art 1385 B.W.: De eigenaar van een dier, of, terwijl hij het in gebruik heeft, degene die
zich ervan bedient, is aansprakelijk voor de schade die door het dier is veroorzaakt, hetzij
het onder zijn bewaring stond, dan wel verdwaald of ontsnapt was
- Art 1386 B.W.: De eigenaar van een gebouw is aansprakelijk voor de schade door de
instorting ervan veroorzaakt, wanneer deze te wijten is aan verzuim van onderhoud of
aan een gebrek in de bouw
Foutloze aansprakelijkheid
- Arbeidsongevallen
- Voetganger, fietser of passagier bij verkeersongevallen
Voorbeelden
1) 10 tal biertjes
Foutloze aansprakelijk geen onverschoonbare fout x
2) Transport schapen
Cass: opzettelijke fout wanneer een persoon wetens en willens een daad heeft
gesteld die een voorzienbare schade heeft veroorzaakt
3) Voetbalmatch
Collectieve fout: allemaal aansprakelijk
4) Man pensioen
a. De normaal voorzienbare gevolgen van deze fout is dat er zaakschade is , het is
abnormaal onvoorzienbaar dat de eigenaar door de zaakschade overlijdt
5) Buurman
a. Fout: onvoorzichtigheid een normaal voorzichtig persoon stort geen gloeiende as
vlakbij haag. Schade: alleen dat deel(zie slide)
28

2. Het gerechtelijk recht

2.1 Begrip
Omvat het geheel van regels met betrekking tot:
- de inrichting en de bevoegdheid van de rechtscolleges,
- de manier waarop in een burgerlijk geding wordt geprocedeerd,
- de rechtsmiddelen die tegen de uitspraken kunnen worden aangewend
- de tenuitvoerlegging van deze uitspraken
2.2 Fundamentele principes van de rechtspraak

1. Onafhankelijkheid en onpartijdigheid
Rechters moeten onafhankelijk zijn en ze moeten onpartijdig zijn:
- Subjectieve onpartijdigheid: Verwijst naar het effectief niet vooringenomen zijn van de
individuele rechter die zich alleen mag laten leiden door objectieve argumenten.
- Objectieve onpartijdigheid: Verwijst naar het feit dat ook de indruk, de schijn van
partijdigheid moet worden vermeden.
2. Verplichting uitspraak te doen
3. Verbod algemene regels uit te spreken
4. Motiveringsplicht
5. Openbaarheid
6. Recht op hoger beroep
7. Rechten van verdediging
2.3 Beginselen van het burgerlijk procesrecht

-
Vormelijkheid van de procedure: Verwijst naar de verplichting pleegvormen en termijnen

na te leven
Neutraliteit van de rechter: De rechter mag het initiatief en inhoud van het proces
overlaten aan de partijen. Hij mag geen zaak op eigen initiatief behandelen.
Tegensprekelijk debat: Zowel de eiser als de verweerder worden maximaal gesteld hun
standpunten en argumenten uit te werken.
29

2.4 Organisatie van de rechtelijke macht

-
Hoven en rechtbanken:
o Administratieve rechtscolleges
o Bijzondere rechtscolleges
Hirarchische structuur
o Dubbele aanleg: rechtbanken en hoven
o Territoriale en materile bevoegdheidsverdeling
o 187 kantons, 12 (wet 1/12/13) arrondissementen, 5 rechtsgebieden
Gezag en kracht van gewijsde
2.5 Rechtelijke organisatie in burgerlijke en handelszake

Er zijn verschillende hoven en rechtbanken:.
Vrederechter
-
In elk kanton
Alle burgerlijke en handelsvorderingen tot 2.500 (tenzij exclusieve bevoegdheid elders)
Exclusieve bevoegdheid verhuur onroerende goederen
Geen hoger beroep voor geschillen 1.860
Rechtbank van eerste aanleg

Burgerlijke rechtbank
- Burgerlijke geschillen > 2.500
- Specifieke bevoegdheden vermeld in art 569-572 Ger.W.
o Erelonen notarissen, aansprakelijkheid atoomschepen
- Hoger beroep beslissingen vrederechter > 1.860
Familierechtbank
- Alle familiale aangelegenheden, familiedossiers, staat personen, ouderlijk gezag,
onderhoudsgelden, erfopvolging, schenkingen
Jeugdrechtbank
- Beschermingsmaatregelen tegen ouders
- Maatregelen van bewaring, behoeding en opvoeding n.a.v. misdrijven
Fiscale rechtbank
- Geschillen van de belastingwet
- Vatbaar voor hoger beroep
Beslagrechter
- Vorderingen en geschillen in verband met bewarend beslag en uitvoeringsmaatregelen
30

Voorzitters van de rechtbank van eerste aanleg

- Moeten alle zaken behandelen die ze spoedeisend achten en die de wet niet aan de
rechterlijke macht heeft onthouden
Rechtbank van Koophandel

-
Geschillen tussen handelaars en in handelszaken van > 2.500

Hoger beroep tegen beslissingen vrederechter > 1.860
Beroepsrechters en rechters in handelszaken
Arbeidsrechtbank
-
Arbeidsgeschillen en geschillen in zake sociale zekerheid
Arrondissementsrechtbank
-
Geschillen m.b.t. bevoegdheid Rechtbank 1aanleg, rechtbank van koophandel of

Arbeidsrechtbank
Hof van beroep

-
Hoger beroep tegen in eerste aanleg gewezen beslissingen Rechtbank 1aanleg en

Hof van cassatie

-
Overtreding wet of schending substantile of op straffe van nietigheid voorgeschreven

vormen
Geen uitspraak over grond van zaak of feiten
Verloop procedure en gevolgen
2.6 Andere organen bij het rechtspreken

-
Openbaar ministerie: Geeft mondelinge of schriftelijke advies m.b.t. het geding

Griffiers: Bewaren waarden en documenten en verlenen bijstand aan de rechter
Gerechtsdeurwaarders: Stellen zuivere materile feiten vast, verrichten openbare
verkopen,
Advocaat: Pleiten voor de rechten van hun clint
2.7 Verloop van een rechtelijke procedure

-
Inleiding door dagvaarding, verzoekschrift of vrijwillige verschijning

Pleiten of verdagen naar welbepaalde kamer zonder datum
Uitwisselen van documenten en conclusies, conclusietermijn
31

Zaak in staat: aanvragen van rechtsdag

Zitting, pleiten, vragen rechter, rechter neemt zaak in beraad en stelt datum van
uitspraak
Uitspraak: openbare zitting, vonnis, niet ondertekend afschrift
Betekening door meest gerede partij
Rechtsmiddelen: verzet, hoger beroep, cassatie, herziening
2.8 Bewijsregeling
Principes van bewijslevering (art 870-882 Ger.W.)
-
Elke partij levert bewijs van feiten die hij zelf aanvoert
Rechter kan overlegging bewijsstukken bevelen:
o Van de gedingpartijen
o Van derden
Schriftelijk bewijs (art 1317-1340 B.W.)

-
Belangrijkste bewijsmiddel
o Gedematerialiseerd schriftelijk bewijs
Authentieke >< onderhandse akten
o Authentiek akten: Worden door de wet voorzien vorm opgesteld zoals bij de
notaris.
o Onderhandse akten: Door n of meerdere personen opgesteld en ondertekend
Bewijswaarde authentieke akten
Getuigenbewijs (art 1341-1348 B.W.)

-
Beperkte waarde; rechter apprecieert vrij

Niet in strijd met schriftelijk bewijs
Vermoedens (art 1349-1353 B.W.)

-
Gevolgtrekkingen die de wet of de rechter afleiden uit een bekend feit om te besluiten
tot een onbekend feit.
Feitelijke vermoedens: Gevolgtrekkingen die logischerwijs afgeleid worden uit
vaststaande en zekere feiten.
Wettelijke vermoedens: De wet verbindt een vermoeden aan een bepaald feit.
o Weerlegbare wettelijke vermoedens: Partij mag tegenbewijs leveren
o Onweerlegbare wettelijke vermoedens: Geen tegenbewijs mogelijk
Bekentenissen (art 1354-1356 B.W.)

-
Buitengerechtelijke bekentenissen: Niet mogelijk wanneer getuigenissen niet als

bewijsmiddel worden aanvaardt.
32

Gerechtelijke bekentenissen: Gedane verklaringen, die in principe niet herroepen

kunnen worden en die een volledig bewijs leveren tegen de partij die de bekentenis
heeft gedaan.
Eed (art 1357-1369 B.W.)

-
Gedingbeslissende eed: De eed die door de ene partij aan de andere wordt opgelegd
en waarvan de beslissing van de zaak uiteindelijk afhangt
Ambtshalve opgelegde eed: Wordt door de rechter aan n van de partijen opgelegd.
De beslissing van de zaak zal afhangen van het al dan niet afleggen van de eed.
33

Samenvatting: Handelsrecht
Hoofdstuk 1: Daden van koophandel (niet kennen, wel eens lezen)
Er zijn 3 soorten daden van koophandel:
- Objectieve
- Subjectieve
- Naar vorm
1. Objectieve daden
Objectieve daden: Daden die een handelsrechtelijk karakter vertonen ongeacht de persoon
die ze stelt.
2 soorten daden met winstbejag:
- Daad met winstbejag van roerend goed
Voorbeeld: Kruidenier die op markt koopt tegen goedkopere prijs die hij nadien hoger
gaat verkopen = winstbejag.
- Daad met winstbejag van onroerend goed
Voorbeeld: ik koop huis omdat ik weet dat ik deze binnen 2 jaar tegen hogere prijs kan
verkopen. Dit is ook winstbejag. Dit is vaak verbonden aan het privvermogen.
Opsomming van objectieve daden:
1) Elke aankoop van voedingsmiddelen en koopwaren om die nadien terug te verkopen
2) Elke verkoop of verhuring die gevolg is van aankoop
3) Elke huur van roerende goederen om die in onderhuur te geven
4) Elk in hoofdzaak materieel werk verricht in gevolg huur van diensten (zelfstandige) zodra
het zelfs op bijkomstige wijze te paar gaat met de regeling van kophandel
Vb1: Je gaat naar naaister en je kiest de stoffen die je wenst te zien. Men gaat
aanvaarden da je in de categorie valt, de naaister is een materiele werkster. Vermist die
naaister mijn kleed gaat maken en verkopen.
In geval ik zelf stof geef aan haar, valt ze niet onder die regel.
ZE VALT ENKEL ONDER DE OBJECTIEVE DAAD ALS ZE STOF ZELF LEVERT
Vb2: Schilder gaat mijn huis schilderen. Als ik zelf de verf lever valt hij niet onder
objectieve daden. Indien hij wel met de verf komt valt hij wel onder de objectieve
daden.
5) Elke aankoop van handelszaak om die uit te baten
6) Alle verrichtingen van industrile ondernemingen zelfs wanner de ondernemers slecht
een voortbrengsel is van zijn eigen grond verwerkt en voor zo ver het geen verwerking
betreft van landbouwbedrijven.

7)
8)
9)
10)
11)
ALLES WAT LANDBOUWUITBATING IS VALT IN PRINCIPE NIET ONDER HET HANDELSRECHT

Alle verrichtingen van ondernemingen van openbare of particuliere werken
= ondernemers die werk verrichten bij particulieren of voor de overheid.
Alle verrichtingen van ondernemingen van levering van zaakbezorging,
= ondernemingen die verband houden met leveringen.
Alle verbintenissen die banken betreft
= privbanken en openbare banken
Alle verrichtingen van ondernemingen die tot doel hebben goederen te kopen en ze
nadien te verkopen.
Ondernemingen betreffende de zeehandel
2. Subjectieve daden
Subjectieve daden: Burgerlijke daden die commercieel worden omdat de door een handelaar
worden verricht. Daden zijn gegrond op vermoeden van commercialiteit.
Regel: Indien handelaar, dan gaan al de daden die die persoon stelt, daden van handelaar
zijn. Tenzij hij aantoont dat dit niets te maken heeft met zijn handel.
Voorbeeld: juwelier die drank koopt voor zijn vrouw = daad van handelaar
3. Daden naar de vorm

Daden naar de vorm: Alle verbintenissen uit wisselbrieven, mandaten, ordebriefjes of ander
order- of toonderpapier.
Hoofdstuk 2: Kooplieden
1. Het begrip handelaar
Handelaar: Diegene die daden van koophandel uitoefent en daarvan hoofdzakelijk of
aanvullend zijn beroep van maakt. Zodra handelsbedrijvigheid een beroep uitmaakt is men
handelaar.
Voorwaarden:
- Daden in eigen naam en voor eigen rekening stellen
- Als beroep:
o Persoon moet zich onderwerpen aan sociale en fiscale verplichtingen vandaar
dat de wetgever op vraag van de handelaar zelf deze 2 orde heeft opgesteld
o Wetgever heeft weinig belang aan wat je kan en niet kan
belangrijk nagaan
wat handelaar doet

Duur:
-
Begin: Vanaf het moment dat clinteel de handelszaak bezoekt

Einde: Wanneer de handelaar zijn activiteiten stopt
Hoedanigheid:
- Niet handelsactiviteit = burgerlijke vennootschap
- Wel handelsactiviteit= handelsvennootschap
2. Wie mag handel drijven?

Iedereen kan handelaar zijn indien hij bekwaam is overeenkomsten af te sluiten.
Wetgever aanvaardt dat man en vrouw handelaar kan zijn:
Indien man en vrouw samen handelsactiviteit gaan ondernemen gaat de wetgever de
man als handelaar zien en de vrouw als bijstander
MAAR wetgever gaat zwakke, beschermen. Als vrouw optreedt als derde dan gaat
vrouw ook handelaar zijn (ter bescherming van de derde, niet vrouw)
Wetgever aanvaardt dat minderjarige handelaar is:
Met toelating van de vrederechter gaat er een voogd aangesteld worden en hij wordt
dus handelaar tot als minderjarige 18 is.
Volgende personen mogen geen handelaar zijn:
- Rijkspersoneel
- Leden van Raad van State
- Journalisten
- Notarissen
- Leden van de rechtelijke orde
- Advocaten
- Gerechtsdeurwaarders
- Iemand die failliet is: recht voor handelaar kan voor een bepaalde duur ontnemen
worden als persoon zware fouten heeft begaan in belang van de zwakke schakel
3. Verplichtingen verbonden aan hoedanigheid handelaar

Een handelaar heeft volgende verplichtingen:
1) Bekendmaking van huwelijksvermogensstelsel
o Huwelijkscontract moet binnen de maand na afsluiting contract, bij de griffie op
de plaats waar hij zijn handelsuitbating waarneemt. Deze kan door het publiek
worden geraadpleegd.
o Notaris is ook gehouden om de akte op te sturen naar de griffie. Als notaris die
niet doet zal hij voor de schade moeten opkomen.

Indien er geen akte is gaan ze er sowieso van uitgaan dat ze getrouwd zijn met
scheiding van goederen
2) Boekhouding bijhouden
3) Inschrijven bij Kruispuntbank van Ondernemingen
o Men krijgt maar n nummer, deze van de kruispuntbank.
o Inschrijving moet gebeuren voor de handelsuitbating begint.
o Bij wijziging van de handelsuitbating, moet men dit laten aanpassen in de
kruispuntbank.
o Nummer van de kruispuntbank moet voorkomen op alle facturen
o Zware sancties verbonden bij het niet inschrijven of aanpassen
Voorbeeld: Bij betwisting met klant die niet wenst te betalen en je wilt die
dagvaarden bij de rechtbank dan moet uw nummer voorkomen op die
dagvaarding. Indien dit niet zo is en je geen nummer had tijdens de handeling
zal de rechter geen uitspraak doen.
4) Het bezit van een bankrekening
o Dit zou geen probleem moeten zijn, want als je u inschrijft bij kruispuntbank moet
je rekening hebben.
o Rekeningnummer moet voorkomen op alle stukken van commercile aard
5) Verplicht taalgebruik
o Alle wettelijke voorgeschreven akten en bescheiden opgesteld in hoedanigheid
van werkgever, alle boekhoudkundige documenten en alle documenten
bestemd voor personeel
Taal van het gewest waar de uitbating plaatsvindt.
o Bij overtreding: Rechter kan geen rekening houden met contract of stuk in
andere taal dan die van de regio.
Hoofdstuk 3: De handelszaak en handelsonderneming

Er is geen echte omschrijving van het begrip handelszaak.
-
De zaak van de handelaar die alle goederen omvat die nodig zijn voor de handelaar
voor de uitbating ervan. Wordt als feitelijke algemeenheid beschouwd.
De wetgever geeft de mogelijkheid om bepaalde contracten te sluiten.
Alles wat verband houdt met de zaak, maakt allemaal deel uit van die handelszaak.

1. Vermogen
Wetgeving gaat de handelszaak beschouwen als een deel van het vermogen van de
handelaar (eigen vermogen van de handelaar).
- Elke persoon heeft 1 vermogen, we kunnen er geen 2 hebben. Alle schulden die we
aangaan maken deel uit van dat vermogen. M.a.w. alle schulden gemaakt in het kader
van een handel kunnen ook in het privvermogen.
Voorbeeld: Handelaar heeft schulden, de schuldeisers kunnen terugvallen op zijn priv
bezit in geval van problemen. (indien je handel hebt in eigen naam)
- Meeste handelaars kiezen voor scheiding van goederen bij het trouwcontract.
- Er zijn minder en minder handelaars die een handel gaan uitbaten in eigen naam. Je
opteert beter voor een vennootschap, want dit wordt aanzien als een andere persoon
2. Samenstelling van de handelszaak

De samenstelling van de handel kan worden onderverdeeld in onlichamelijke elementen en
lichamelijke elementen.
Onlichamelijke elementen:
o Clinteel: Geen clinteel = geen handelszaak.
o Naam is verplicht: wel geen naam van een concurrent
o Uithangbord
o Industrile rechten
o Recht op huur: wetgeving grijpt in het voordeel van de handelaar
-
Lichamelijke elementen:
o Meubels
o Machines
o Koopwaar
o Boekhouding
o Onroerende goederen
3. Overeenkomsten met de handelszaak als voorwerp

Een handelsfonds kan het voorwerp zijn van:
1) Bezoldigd beheer (grance)
Een ander persoon zal in plaats van eigenaar de handelszaak beheren en deze wordt hiervoor
vergoed d.m.v. vast bedrag of commissie.
Eigenaar blijft verantwoordelijk op financieel vlak. Als de derde de zaak niet goed beheert en er
zijn verliezen, dan moet eigenaar zelf opdraaien voor schulden die gemaakt zijn door die derde.
Voorbeeld: Bakker heet 3 bakkerijen en in 2 bakkerijen gaan er andere personen de handel
uitbaten.

2) Verkoop
Verkoop is voltrokken zodra er een wilsovereenstemming is over de zaak en prijs.
Voorwaarden:
Beperking aanstellen. Men gaat meestal aannemen dat wat het verleden betreft niet
overgaat in de verkoop, behalve als het uitdrukkelijk vermeld is.
Voorbeeld: Je verkoopt een onderneming en er zijn klanten bij die facturen hebben
gekregen, maar nog niet betaald hebben. Die rechten op die factuur maken geen deel
uit van de verkoop, behalve als je vermeldt dat deze er wel in overgenomen worden.
Schulden gaat men vaststellen op het ogenblik van de overdracht.
Deze kunnen NIET overdragen worden. Dat is eigen aan diegene die ze gemaakt heeft.
Het kan WEL als de schuldeiser akkoord gaat dat de schulden overgedragen mogen
worden.
Je mag na de verkoop niet in rechtstreekse concurrentie gaat met de koper.
3) Inbreng
Een inbreng impliceert dat je verkoopt aan een vennootschap. Je gaat aandelen verkrijgen
van de vennootschap en geen geld.
4) Verhuring
Je blijft eigenaar, maar je gaat het aan een huurder overlaten die de opbrengsten gaat
ontvangen en aan de eigenaar een vaste huursom betalen.
5) Inpandgeving
Pand geven als zekerheid aan een schuldenaar.
Je geeft dus iets aan iemand die u een bepaalde som geld of ander recht heeft
toegekend en die zekerheid wou. Als zekerheid geef je hem een pand. Als je een
handelszaak in pand geeft, moet je deze niet afstaan. Je mag deze verder blijven
uitbaten. Dat heeft tot gevolg dat dat goed uit het vermogen verdwijnt, zodat andere
schuldeisers niet denken dat er nog panden zijn dat ze in pand kunnen nemen.
Voorbeeld: bank neemt mijn aandelen inpand. De bank houdt ze zolang ik de lening
niet terugbetaald heb. Ze verdwijnen uit mijn eigen vermogen zodat andere schuldeisers
geen verkeerd beeld hebben.
4. Uitbating van een handelszaak

Principes van vrijheid van handel en nijverheid
De contractuele vrijheid is n van de grondslagen van onze economische ordening.
De vrijheid van handel wordt behouden. Het wetboek regelt enkel wat verkeerd kan lopen:
Zolang je derden niet stoort grijpt de wetgeving niet in.
Indien je derden stoort komt de wetgeving tussen met de regels van openbare orde en
daar kan je u zich niet aan onttrekken.

Verkoopconcessie-overeenkomst
Verkoopconcessie-overeenkomst: Overeenkomst die gesloten wordt tussen een onderneming
en een persoon die belast wordt met de verkoop van de goederen van het bedrijf in een
bepaalde regio. (vooral in de autosector)
Verdeler verplicht zicht tot afnemen van goederen en leverancier tot het leveren ervan. Er is
een exclusiviteitsregeling.
Dat is positief voor de handelaar maar er zijn ook zeer strenge bepalingen. Er zijn ook criteria
m.b.t. het aantal te verkopen goederen.
Vroeger: Contracten van onbepaalde duur
Wetwijzigingen:
De wetgever heeft bepaald dat contracten met bepaalde duur moeten komen
o Beindiging: tussen zes en drie maanden voor einde termijn aangetekend opzeg
vragen.
- Indien je overeenkomst van bepaalde duur 2x hernieuwt wordt het automatisch
onbepaalde duur.
o Beindiging: Redelijke opzeggingstermijn of billijke vergoeding
- Toelating om ook nog klein deel andere producten te verkopen
5. Bescherming van de handelszaak

Industrile eigendomsrechten: De rechten moeten het voorwerp uitmaken van een bijzondere
procedure voor de verwerving hiervan
Intellectuele eigendomsrechten: Worden automatisch verworven door het louter feit van de
vormgeving die aan het voorwerp van de bescherming is gegeven.
6. Bescherming van de huurder bij de handelshuurovereenkomst

Aanpassing van de wet in 1951:
Doel: Handelaar heeft alle belang bij het pand te kunnen houden zolang hij kan. Dit wordt
bepaald door de openbare orde omdat het niet expliciet genoeg opgenomen is in het
burgerlijk wetboek. Deze is enkel van toepassing voor kleinhandel die in zijn pand zijn uitbating
waarneemt. Kleinhandelaar die zijn handel niet doet in het huurpand of grossist worden niet
beschermd door deze wet.
- Voorbeeld: Herbergier die zijn caf uitbaat in huurpand is beschermd door wet van 1951.
- Voorbeeld: Schilder die bij mensen gaat schilderen is niet beschermd omdat zijn handel
niet doorgaat in het gehuurde pand.

Aard van de wetgeving:

-
Lange termijn: huurder heeft het recht om 36 jaar uit te baten. Deze worden verdeeld in
4x 9jaar. De eerste periode kan door de huurder 3x verlengd worden met steeds 9jaar.
Langer is mogelijk.
Mogelijkheid om pand aan te passen aan de huidige noden.

o Aan de verhuurder vragen, als je dan na X jaar het pand verlaat moet je het niet
teruggeven in de toestand waarin het pand zich bevond bij het begin van de
overeenkomst. De verhuurder is gehouden tot betaling van de meerwaarde die
de werken hebben voor het pand.
Indien geen toelating: Beslissing door vrederechter
o Als je het niet vraagt moet je wel het pand op het einde van de overeenkomst
terug te stellen in de staat waarin het pand zich bevond bij het begin.
Geen toelating: Vrederechter kan beslissen
o Maximumprijs: Mogen niet hoger zijn dan 3 jaar huur
Mogelijkheid om handelszaak over te dragen zonder weigering te moeten ondergaan

van de verhuurder.
o Bij weigering: vrederechter
De huurder kan na 3 en 6 jaar een einde stellen aan de overeenkomst met een termijn
van 6 maanden.
Verhuurder kan na 3 en 6 jaar een einde stellen aan de overeenkomst met een termijn
van 6 maanden en
Na 9 jaar moet de huurder een aanvraag tot vernieuwing aanvragen.

o De huurder moet een aangetekende brief sturen tussen de 18de en 15de maand
voor het einde van de overeenkomst.
o De huurder zegt tegen welke prijs hij de verlenging wenst.
o Verhuurder heeft 3 maanden tijd om te antwoorden, bij geen antwoord is er
sowieso verlenging. Vaak antwoordt de verhuurder.
Mogelijkheden verhuurder:
Prijs moet hoger:
Als huurder niet akkoord is moet hij binnen de 30 dagen naar
vrederechter van de regio waar pand gelegen is en die zal
bepalen of de huurprijs correct is.
Indien overeenkomst niet tot stand komt door de verhuurder, na
tussenkomst rechter, moet deze een vergoeding betalen van 3
jaar huur + schade die verhuurder er aan zou leiden.
Zelf in wonen en handel doen: vergoeding van 1 jaar.
Dezelfde uitbating doen als huurder: vergoeding van 2 jaar.
Omzetting naar priveigendom: vergoeding van 2 jaar
Niet meer verhuren want huurder heeft slecht betaald. Geen vergoeding.
Offerte gekregen van derde. Als huidige huurder dezelfde voorwaarden
willen aanvaarden krijgt deze de voorrang. Als hij de lasten lager gaat
voorstellen, dan gaat de derde het bod krijgen, maar zal hij de
vergoeding moeten betalen aan de huidige huurder.

Om de 3 jaar is er een mogelijkheid om aan de vrederechter te vragen om na elke

periode van 3 jaar de prijs aan te passen in gevolge van het werk, deze evolutie moet
minstens 15% bedragen (zowel negatief als positief).
Hoofdstuk 4: Bewijsrecht
Bewijsrecht: Voor een deel geregeld in handelsrecht. Bewijsregeling toepasbaar van diegene
tegen wie bewezen moet worden.
Voorbeeld: Ruzie met handelaar over de handel
Handelsrecht
Voorbeeld: Ruzie van handelaar tegenover burger
Eerst kijken t.o.v. wie je staat. Als ik
particulier ben moet de handelaar de regels van het burgerrecht volgen.
Voorbeeld: Indien handelaar mij dagvaart omdat ik niet de overeengekomen som betaal.
Ik wil klacht indienen omdat machine niet werkt
Handelsrecht
Handelaar dient klacht in tegen particulier
Burgerecht
DUS: Het te volgen recht wordt bepaald door de persoon tegenover wie u staat
Er zijn verschillende mogelijke bewijzen:
1) Schriftelijk bewijs
Document dat geschreven is waarbij alle partijen die betrokken zijn bij dat geschrift het
document ondertekenen. Deze moet zijn opgesteld zijn in zoveel exemplaren zijn dat er partijen
zijn. Ze moeten allemaal door alle partijen ondertekend worden.
Indien er maar een deel van de partijen getekend heeft, kan men niet van een geschrift
spreken. Diegene die ondertekend gaat akkoord met de overeenkomst.
De vorm is van weinig belang, bierkaartje kan ook goedgekeurd worden
Origineel bewaren en geen kopie! Kopie is geen geschrift
Moet ik altijd een geschrift hebben?
Vereist voor alle verbintenissen hoger dan 375
Als u geen geschrift hebt:
o Andere bewijsmiddelen aanwenden waaruit de rechter kan afleiden dat u toch
gelijk hebt. Soms kan je door het recht afgewezen worden omdat je de
bewijsstukken niet hebt.
o Een kopie of fax kan nog altijd helpen in dit geval.
2) Niet-geschreven akten
Deze stukken kunnen eventueel als begin van bewijs in geschrift worden aangevoerd.
3) Bewijs door getuigen
In handelszaken kan steeds het bewijs door getuigen worden gebracht.
Een getuige is Iemand die onder ede enkel de waarheid zegt.
Indien getuigen liegt kan er ook een procedure tegen hem aangebracht worden bij het
strafrecht.
Tegenpartij mag tegenbewijs leveren met zijn eigen getuigen

4) Vermoedens
Gevolgtrekkingen die men afleidt uit bekende feiten om uit die gevolgtrekking een onbekende
feit zal bewijzen.
- Vermoedens die u zelf gaat verbinden aan bepaalde feiten
- Wettelijke vermoeden: Door wetgevers zelf ingesteld
Voorbeeld: Handelaar is handelaar zolang hij ingeschreven is bij de kruispuntenbank
- Indien partijen iets overeenkomen bij geschrift en in praktijk iets anders doen.
o In het handelsrecht kan dit, daar is men veel soepeler.
o In het burgerlijk recht (burgers) is men veel strenger. Daar gaat men aannemen
dat de rechter in het burgerlijk recht enkel rekening kan houden met het
geschrift.
Voorbeeld: Koopovereenkomst en in de loop van de overeenkomst gaan ze
uiteindelijk een leasing doen zonder dit op geschrift te stellen. Je moet dan de
rechter overtuigen dat je in de praktijk uiteindelijk het standpunt gewijzigd hebt.
5) Bekentenissen
- Gerechtelijke bekentenis: voor de rechter
- Buiten gerechtelijke bekentenis: buiten het gerecht. Deze gaat men ook mogen
aanbrengen voor het gerecht
6) Eed
Zweren voor de rechter dat u gaat eerlijk zijn.
- Beslissend eed
- Aanvullend eed
2 uitzonderingen van bewijzen waarbij geen andere bewijzen geleverd mogen worden:
- Verzekeringspolissen: Wetgever bepaald dat het voorwerp van de overeenkomst dat
precies gaat opnemen wat verzekerd wordt en tegen welke voorwaarden.
- Akte van oprichting van handelsvennootschap
Hoofdstuk 5: Handelseffecten
1. De wisselbrief
Wisselbrief: Waardepapier dat vatbaar is voor overdracht door endossement, bevattende een
onvoorwaardelijke opdracht van een persoon (trekker), aan een persoon (betrokkene) om op
de vervaldag aan een ander persoon (beneficiant) een bepaalde som te betalen. Het is geen
bewijsmiddel maar een effect. Men betaalt op de vervaldag en niet op de aankoop.
Driehoeksverhouding tussen trekker, betrokkene en beneficiant.
10

Voorbeeld: Ik koop wasmachine, ik betaal deze en de betaling maakt een einde aan relatie
koper-verkoper. Indien ik geld niet heb kan ik een andere oplossing vinden, namelijk de
wisselbrief. De wisselbrief biedt de mogelijkheid aan de handelaar om de betaling niet vandaag
te ontvang, maar op een later moment. Een krediet die de handelaar toekent aan de koper
Grondvoorwaarden
-
Het voorwerp van de overeenkomst is steeds een geldsom

De opdracht te betalen is onvoorwaardelijk
De vereiste bekwaamheid om een wisselverbintenis aan te gaan, is dat van gemeen
recht.
Vormvoorwaarden
Op de wisselbrief moet het volgende staan:
Benaming wisselbrief
Onvoorwaardelijke opdracht tot betaling
Vervaldag
Plaats waar betaling moet gebeuren
Bedrag in cijfers
Bedrag in letters: als er een verschil is in cijfers en letters: letters heeft de bovenhand
Naam en adres van trekker(schuldeiser, verkoper)
Handtekening van de trekker
Wisselbrief is een handelsdaad naar vorm dus met handtekening. Niemand kan u
verplichten zelfs geen rechter=> anders lijfsdwang.
Wisselbrief is een waardepapier betaald op vervaldag.
Begunstigde moet zich aanbieden bij de betrokkene.
o Te laat: Sanctie want de betrokkene is niet meer verbonden met de koop-verkoop
op grond van het wisselrecht. Al diegene die getekend hebben kunnen zich
terugtrekken want ze mogen zich terugtrekken uit hun wisselverbintenis.
Vervaldag wordt uitgesteld als die valt op een feestdag zaterdag zondag.
Endossement
Endossement: De wisselrechtelijke overdracht van de in de wisselbrief gencorporeerde rechten.
Het is de overdracht van de wisselbrief aan een nieuwe houder, door een vermelding
aangebracht op wissel. Het volstaat op de rugzijde een handtekening te plaatsen.
Vormen van endossement:
1) Op naam
Gebeurt op voorzijde mits toevoeging van aan order van naast handtekening van de
endossant. Ook de naam van de gendosseerde wordt geplaats.
2) Blanco
Gewoon op voorzijde betaal aan plaatsen naar handtekening zonder naam te vermelden.
3) Aan toonder
Zelfde als blanco
11

Je kan niet overdragen voor een deel. Enkel de volledige waarde kan je overbrengen
Betaling
Stel de trekker wilt het geld vroeger
disconteren (vroegtijdig betalen met aftrek van een
bepaald gedrag waardoor de trekker sneller van zijn geld kan genieten)
Naar bank gaan om bij aftrek van kosten + interesten en disconto kan de bank dat direct
betalen na een week.
Betaling voor vervaldag
bedrag is minder
Disconteren is geen definitieve verrichting = voorschot operatie.
Onmogelijkheid tot betaling:
Regel: Betalen op vervaldag want je hebt al krediet gekregen.
Deurwaarder gaat op vervaldag bij betrokkene aanbellen om betaling te bekomen.
Geen respons: Vaststellen in document dat authentieke waarde heeft en waarbij definitief
wordt vastgesteld dat de schuldenaar niet betaald heeft.
Iedereen gaat betrokken worden binnen drie dagen moet iedereen die zijn handtekening
erop staat, dan zal de schuldeiser meestal de meest solvabele kiezen.
Wetgever stelt lijst op van alle wissels die geprotesteerd werden in de loop van de verlopen
maand.
Lijst wordt binnen 10 dagen overdragen aan:
o Waarborg
o Herdisconteringsinstituut.
Herdisconteringsinstituut stelt ook lijst op per regio.
Iedereen die betalingsverplichting niet nakomt staat op de lijst
Instituut draagt binnen de 10 dagen over aan de voorzitters van de rechtbanken van
koophandel.
Rechters van Koophandel nemen kennis van de handelaars die de wisselbrief niet hebben
betaald.
2. Het ordebriefje
Verhouding die tot stand komt tussen diegene die gaat betalen en diegene die gaat
ontvangen. Er is maar 1 schuldenaar.
Zelfde gevolgen als wisselbrief
Voorbeeld: Immobilin: Waarborgen kunnen ze ontvangen door het ordebrief
3. De cheque
Cheque: Geschrift waarbij diegene die hem uitgeeft (trekker) aan de rechtmatige houder ervan
(nemer) onvoorwaardelijk de betaling waarborgt van een bepaalde som, die op zicht van de
cheque door de bankier (betrokkene) zal worden betaald.
12

Praktijk: Men is soms verleidt om een goed te kopen en de cheque te postdateren. Als de
handelaar correct is en hij houdt zich aan de termijn is er geen probleem. De cheque wordt pas
gedebiteerd als de handelaar zich aanbiedt bij zijn bank. Als de handelaar het toch vroeger
doet dan afgesproken zal de postdatering uw niet beschermen. Je mag pas een cheque
uitschrijven als je genoeg geld hebt. De bank gaat dan een protestacte opstellen en de
handelaar kan u dagvaarden voor de rechtbank. Je kan dan een geldboete of gevangenisstraf
krijgen.
Wat kan je met de cheque doen?
Betalen
Overdragen naar ander persoon (endosseren). Men draait de cheque om en vermelden
ter betaling aan en ondertekenen. Je gaat de rechten van de begunstigde overdragen
aan een derde. Je kan dat verschillende keren doen en de laatste in de rij ontvangt het
bedrag.
Verschil Frankrijk en Belgi
Frankrijk: Als men met een cheque betaald, heeft men al betaalt.
Belgi: Ik beloof te betalen. De betaling komt pas tot stand wanneer ofwel de bankier
de cheque gaat uitbetalen aan de begunstigde. Zolang die betaling niet tot stand
gekomen is heb je een belofte van betaling
Grondvoorwaarden
-
Betaalmiddel
De bankier moet betrokken zijn
Betaalbaar op zicht
Er moet altijd geld beschikbaar zijn om cheque uit te schrijven
Dekking moet bestaan
Vormvoorwaarden
Op cheque moet het volgende staan:
Benaming cheque
Onvoorwaardelijke opdracht te betalen
Naam van diegene die moet betalen moet een bankier zijn
Plaats waar betaling moet geschieden
Dagtekening en plaats van uitgifte
Handtekening van diegene die cheque uitgeeft
Veiligheid
Zekerheid van betaling: Je bent nooit zeker want het is een belofte.
2 mogelijkheden voor veiligheid:
Geviseerde cheque: Men gaat kijken naar wat op de rekening staat. De bankier zal uw
bevestigen dat er genoeg geld op bankrekening is. Indien houder van de bankrekening
enkele minuten later een grote betaling uitvoert zou het kunnen dat er niet genoeg
meer op is.
13

Gecertifieerde cheque: Cheque waarop bankier met hand aanduidt dat er op die
rekening een bepaald bedrag voorkomt en dat hij certifieert voor enkele dagen. De
bankier zal dan gedurende die periode ervoor zorgen dat dat bedrag altijd voorkomt op
de bankrekening. Als bank het toch niet doet, zal de bank verplicht zijn om toch te
betalen.
Bij verlies cheque:

Bankier waarschuwen en vragen rekening te blokkeren.
Bankier hebben verzekering voor hunzelf en de klanten
Aanbieding en betaling
Cheque moet binnen de 8 dagen uitbetaald zijn
Wanneer mag bankier betaling uitvoeren?
De cheque is betaalbaar op zicht
Verschil tussen:
o Op naam en niet aan order: Enkel betaling aan genoemde persoon
o Aan toonder: geen controleverplichting
o Aan order: cheque is endosseerbaar
Gevolgen van betaling:
Verbintenissen doven uit
Betrokkene verwerft een gemeenrechtelijke schuldvordering
Hoofdstuk 6: Kredietinstellingen en hun verrichtingen

1. Kredietinstellingen
= bank, nu wordt de algemene naam kredietinstelling gebruikt
Banken mochten vroeger alles doen tot 1934
1934: Wetgeving maakt onderscheidt tussen zakenbank en depositobank wegen crisis
van 34 omdat vele banken beleggingen hebben gedaan in ondernemingen met geld
van particulieren.
o Zakenbank: Bankiers die aandelen nemen in bedrijven en zich gaan begeven op
economisch vlak.
o Depositobank: Banken waar je contracten mee afsluiten en waar particulieren
contact mee hebben
14

2. Bankverrichtingen
Depositorekening
Na neerlegging van een bepaalde som opent de bank een rekening waarin elke inkomst wordt
genoteerd onder de vorm van een post.
Rekening-courant
Rekening-courant: Rekening tussen 2 personen die met elkaar regelmatig betrekkingen hebben
overeenkomen dat verplichtingen die voorspruiten uit de verrichtingen niet elk afzonderlijk zullen
dienen nagekomen te worden. De verrichtingen worden opgenomen in een rekening en na
verloop van tijd zal er een verrekening geschieden waarbij n partij een saldo zal moeten
betalen aan de andere partij.
Gedurende bepaalde tijd opnemen in rekening en deze te gaan afsluiten na een maand of
week.
Voordeel: Binnen die tijdsperiode (vb: 8 dagen) zijn er verrichtingen tussen de partijen en
pas op einde van de periode gaat men gaan kijken hoeveel de partijen aan elkaar
moeten. Zolang rekening loopt is niemand schuldeiser of schuldenaar, pas bij de sluiting
ervan.
Gevolg: Als u inbrengt in die lopende rekening moet je beschouwen dat uw recht een post
wordt van die rekening en dat die verbintenis tot dat recht in feit een gedaantewisseling gaat
ondergaan. M.a.w. de rechten en plichten die afzonderlijk waren gaan hun karakter verliezen
door opgenomen worden in die rekening.
Voorbeeld: Wisselbrief inbrengen in lopende rekening. Deze wisselbrief zal niet meer als
dusdanig beschouwd worden, dus de rechten van de wisselbrief tellen niet meer.
Voorbeeld: Overeenkomst gesloten met een persoon en je hebt waarborg gevraagd. Deze
komt ook in de rekening. Alle voordeel met verband dat bedrag verlies je.
Zolang rekening niet afgesloten is kan men interesten vragen.
Bij sluiting neemt men het te betalen saldo en berekent men daarop interest.
Mogelijkheid die de bank geeft om op te vragen om een borg te krijgen voor een bepaalde
tijd.
Bankkredieten
Kredietopening: Overeenkomst waarbij de bankier de verbintenis op zich neemt gedurende
een bepaalde periode geldsommen of zijn persoonlijk krediet te beschikking te houden van zijn
klant, ten belope van een bepaald bedrag. Wordt vergoed door betaling van intresten en
commissieloon.
Soorten kredietopeningen
1) Kaskrediet
De belofte van lening van een bankier, die naar de noden van een klant fondsen in specin ter
beschikking stelt.
15

2) Acceptatiekrediet
Bank verbindt zich ertoe, tot een bepaald maximum, handelseffecten te accepteren die op
haar werden getrokken door een klant of door een persoon die deze aangeduid heeft.
3) Discontokrediet
Bankier neemt de verplichting op zich ten belope van een bepaald plafond de
handelseffecten getrokken door of op hun clint te disconteren, mits aanrekening van het
disconto aan de clint.
4) Documentair krediet
Kredietmechanisme dat duidelijk is ontstaan in antwoord op een praktijkbehoefte, meer in het
bijzonder bij internationale handel. Het documentair krediet dient vooral voor de verhoging van
het vertrouwen op vlak van internationale handelsverkeer.
5) Kredietbrief
Brief van een bankier naar een bankier, met opdracht binnen een bepaalde termijn zekere
financile verrichtingen te doen ten voordeel van een klant met de belofte van de bankier alle
gevolgen te dragen die uit de uitvoering van de kredietbrief zouden voortvloeien.
6) Kredietkaart
Op vertoon van een kaart wordt een debetformule ondertekend. Deze zal worden
overgemaakt door de schuldeiser aan de maatschappij van de kredietkaart en deze zal de
schuldeiser betalen na aftrek van een bepaald ristorno. De maatschappij zal daarna het
nominaal bedrag terug eisen van de klant.
7) Autonome bankgarantie
De garant verbindt zicht ertoe om de begunstigde van de garantie en op diens eenvoudig
verzoek een welbepaald bedrag te zullen betalen.
Dure operatie. Omdat de bank zich bindt om te betalen op het ogenblik dat een van de
contracterende partijen aanklopt bij de bank om geld op te eisen. Bij handelsrelaties tussen twee
handelaars waar 1 van beiden zegt als jij u overeenkomst niet nakomt kan ik aankloppen bij de
bank om de vergoeding op te eisen. De bank moet uitvoeren en betaling verrichten. De bank
heeft geen inkijkrecht of die toestand zich voordoet en onder eer geloven wat de eisende partij
zegt.
Hoofdstuk 7: Handelszekerheden
1. Het handelspand
Handelspand: Contract waarbij een roerende zaak afgegeven wordt tot zekerheid van een
commercile verbintenis en waardoor de pandhoudende schuldeiser een voorrang heeft om
zicht te laten uitbetalen op die zaak.
16

Bezit is van de bank maar men blijft er eigenaar van. Wanneer lening is terugbetaald dan moet
de bank dat goed dat fungeerde als waarborg teruggeven.
Schulden worden niet betaald: schuldeiser kan zonder tussenkomst van rechter beslag
nemen op het pand d.m.v. een deurwaarder.
In pand geven van handelszaak: Handelaar geeft zijn handelszaak in pand wanneer deze niets
anders kan geven. Handelaar behoudt zijn handelszaak en baat deze verder uit.
Schriftelijke overeenkomst tussen bank en handelaar
Overeenkomst wordt neergelegd in een register op het hypotheekkantoor waar de
handelszaak plaats vindt. De datum is van groot belang.
Voordeel: handelaar kan meerdere keren zijn handelszaak in pand geven. Want je geeft je
goed niet af. Datum inschrijving eerste in pand geven maakt de in pandgeving tegenstelbaar
van derden.
Wanneer je je handelszaak moet verkopen:
Opbrengst verdeeld tussen pandhouders. De eerste pandhouder krijgt eerst de tweede
tweedes enzovoort.
2. De warrant
De warrant: een pand met problemen
Voorbeeld: wijnkelder in pand geven, een bankier heeft geen kelder die goed is om wijn te
behouden
Voorbeeld: houten planken, een bankier heeft geen opslagplaats
Er is enkel een warrant als je een ruimte voorziet van een die vreemd is aan beide partijen.
Enkel de eigenaar van de ruimte heeft toegang.
De warrant handelaar endosseert aan bank
De Cedel houden want eigendomsrechten
Groot voorbeeld p 259
17

Hoofdstuk 8: De tussenpersonen in het handelsverkeer

Medewerkers werken autonoom voor rekening van contractanten.
1. De commissionair
Commissiecontract: Bezoldigd mandaat, waarbij commissionair-mandataris er zich toe verbindt
in eigen naam handelsverrichtingen te stellen, voor rekening van de commitment-mandant.
Gevolgen van het contract:
Verbintenissen van de commissionair tegenover de commitment:
o Beloofde handelsverrichtingen uitvoeren
o Rekenschap geven van de uitvoering van zijn mandaat
o Naam van commitment verzwijgen
o Inlichtingen geven
o Solvabiliteit van tegenpartij onderzoeken
o De door de verrichting opgebrachte prijs betalen
Verbintenissen van de commitment tegenover de commissionair:
o Betaling van het commissieloon
o Terugbetaling van de gedane uitgaven en voorschotten
o De commissionair schadeloos stellen van alle gevolgen van de verbintenis die hij
heeft gedaan
2. De makelaar
Makelaar: Diegene die als tussenpersoon optreedt bij het sluiten van overeenkomsten. Elke
handeling is een daad van koophandel.
Voorbeeld: Immobilin
De makelaar sluit de overeenkomst niet!
Voorwaarden makelaar:
Betaald voor samenbrengen.
Geen financieel risico.
Moet rekening houden met eisen klant.
Correct zijn.
Geen partijen misleiden
Geen voorstel doen van medecontract bij iemand die niet solvabel is
Bijzondere gevallen:
Verzekeringsmakelaar: Handelaar
Verzekeringsagent
Agent van kredietinstelling
18

3. De handelsagentuur
Handelsagentuurovereenkomst: Overeenkomst waarbij de ene partij (handelsagent) door de
andere partij (principaal), zonder onder diens gezag te staan, permanent en tegen vergoeding
belast wordt met het bemiddelen en eventueel het afsluiten van zaken in naam en voor
rekening van het principaal.
Hij doet identiek hetzelfde als handelsvertegenwoordiger met verschil dat handelsagent
handelaar is en handelsvertegenwoordiger bediende is.
Hoofdstuk 9: Gedwongen collectieve vereffeningen

Beslissing tot discontinuteit van de handelsonderneming heeft tot gevolg dat de
handelsactiviteit wordt beindigd.
Vrijwillig
Opgedrongen
Oorsprong van discontinuteit kan zijn:
Verstoring van verstandhouding tussen aandeelhouders
Wil van de eigenaar
Economische en financile moeilijkheden
1. Het faillissement
Handelsonderneming opdoeken. Er is geen weg terug
Voorwaarden
-
Handelaar zijn
Ophouden hebben met betalen: niet op normale wijze meer de schulden kunnen
betalen. Bepaalde schulden niet meer kunnen honoreren op de vervaldag. Wetgever
wilt niet dat je door u houding de andere stoort.
Voorbeeld: Bepaalde schulden betalen, andere niet meer.
Kredietwaardigheid is geschorst: Geen mogelijkheid vinden om bij derden de nodige
gelden te krijgen. Heeft geen enkel impact op uw vermogen.
Voldoen aan alle 3 voorwaarden = toestand van faillietverklaring
uitgesproken worden door rechtbank van koophandel
moet wel nog
Wetgever houdt geen rekening met uw vermogen, hij wilt gewoon dat je uw schulden op tijd
betaalt.
19

Hoe faillissement aanbrengen:

-
Rechters zijn zeer belangrijk want zetten zich in de plaatst van handelaar
Die houding heeft geleid tot een oplossing:
Soort instelling opgericht waar rechters die handelaars gingen ondervragen (niet in
rechtbank, buiten het rechtspreken)
gaven adviezen, oplossingen
Voorbeeld: Om de 2 a 3 maanden contact houden, kijken of ze rekening houden met
adviezen
Kamers voor handelsrechtzaken
o Openbare ministerie (zie notities)
Inlichtingen gaan vaak aan de basis zijn van de onderzoekers
o Staatsinstelling
o 2 voordelen van kamers
Voor de handelaar: Met handelaar bespreken en adviezen geven + kijken
of handelaar opnieuw in evenwicht komt door de maatregelen
hem te
begeleiden en wakker schudden
Voor de schuldeiser: Indien die persoon geen moeite doet om
faillissement tegen te gaan, gaat rechter onmiddellijk faillissement
uitschrijven = interessant voor de schuldeisers want hoe langer handelaar
actief is, hoe meer schulden en hoe langer het duurt eer schuldeiser geld
krijgt (als hij het al krijgt)
o Procureur des Konings: wordt betrokken bij proces en kan zelf elementen
aanbrengen aan de kamers voor de zaak
Wie kan faillissement uitlokken

-
Handelaar zelf faillissement aanvragen/aangeven = faillissement op aangifte

o Geen bekentenis, want gaat aan de rechtbank een toestand melden MAAR
rechtbank gaat nakijken alvorens zij faillissement nakijken of u wel in toestand
verkeert
o Handelaar = geen partij in faillissement, enkel rechtbank oordeelt of u
daadwerkelijk is die toestand verkeert
o Voorzichtig zijn: schuldeisers gaan ook vragen stellen
als handelaar er niet
meer in gelooft, gaan eisers ook niet in geloven dus gaan paar dagen later
faillissement uitlokken
kunnen je dagvaarden omdat handelaar wantrouwen
uitlokt
Schuldeisers moeten aantonen dat ze handelaar gedagvaard hebben en dat u
pogingen hebt ondernomen om geld terug te eisen
o Zeer zelden gaan doen
advocaat nemen, gepleit worden = extra kosten
heeft daar geen belang bij wat wordt hoogstwaarschijnlijk toch niet betaalt
Rechtbank van koophandel zelf
op grond van bewijzen, brengt zaak aan bij zichtzelf =
faillissement van answegen
Strijdig tegen onpartijdigheid
o Wet aangepast:
Parket kan vordering stellen voor de rechtbank van koophandel
Bij dagvaarding zodat handelaar weet dat hij opgeroepen wordt
en zich kan voorbereiden
Rechter zal vonnis vastleggen na beide partijen te hebben
gehoord (parket + handelaar)
Minstens 8 dagen de tijd om zaak klaar te stomen = gevaar:
handelaar zal bepaalde zaken te verdwijnen
persoon
20

aanstellen die voorlopig bewindvoerder is zodat handelaar niets

meer mag doen
-
Openbaar Ministerie
Voorlopige bewindvoerder
Curator van de hoofdprocedure
Vonnis uitspreken
-
Inhoud van de vonnis:

o Faillissement wordt geopend
o n of meer curators worden aangesteld
o Voorzitter wordt benoemd
o Vonnis beveelt plaatsopneming door de rechter-commissaris, curator en griffier
o Bepaling van termijn waarbinnen schuldeisers aangifte kunnen doen (max. 30d)
o Bepaling van datum, waarop eerste proces-verbaal wordt neergeld bij griffie
o Kan datum bepalen waarop koopman opgehouden heeft te betalen
Bekendmaking van het vonnis
o Door de griffier binnen de 5 dagen bij uittreksel bekendgemaakt in het Belgisch
Staatsblad
o Vonnis wordt aan de gefailleerde overhandigt
Gevolgen van het vonnis
o Vonnis is bij voorraad en meteen uitvoerbaar
o Niet vatbaar voor berusting, men kan verzet aantekenen
Gevolgen faillissement
-
Vermogen zal verheffend worden. Uitgesproken door de rechter.

Als er geld overblijft na betaling schulden, zal curator deze teruggeven.
Indien handelsuitvoering in eigen naam, dan kan uw eigen huis ook aangewend worden
= 1 vermogen dat niet gesplitst kan worden in priv en vermogen van zaak
Verschil met vennootschap waar: Eigen vermogen dat eigen is aan de vennootschap
aangewend zal worden voor schulden te betalen en dus niet priv vermogen
daarom
willen kleinhandelaars steeds meer en meer een vennootschap oprichten
Rechtbank van koophandel

plaatst waar de handelaar zijn handel uitvoert, niet woonplaats
vennootschap: zetel van de vennootschap
virtueel faillissement bestaat niet! Enkel failliet wanneer rechtbank het heeft uitgesproken
Aanpassing van de wet: want vroeger van zodra probleem
veel handelaars gingen
verhuizen: zoeken naar kleinere regios waar de controle minder sterk is dan in grote
arrondissementen (Brussel, Antwerpen, Gent)
Wetgever grijpt in: indien je verhuist binnen het jaar voor rechtbank je failliet wil verklaren
2 mogelijkheden:
o Actuele adres
o Plaatst waar je voorheen handelszaak had
Wetgever = streng want wil zwakke schakel beschermen
hier zijn het de schuldeisers
21

Personen betrokken bij het vonnis

-
Curator: vermogen zo groot mogelijk maken

o Goederen beheren en verkopen
o Opbrengst schulden afbetalen
o Beheer aan de rechtbank voorleggen
goed gedaan, rechtbank zal zijn
opdracht beindigen
o Onder de controle van de rechter commissaris
o Handelt in de plaatst van de handelaar
o Advocaat, staat op lijst en heeft kantoor MAAR in bijzondere gevallen mogen
ook andere personen aangesteld worden die niet advocaat zijn bv bedrijfsrevisor
die meer weet over de zaak
o Eerst een begroting maken van de activa en passiva
o Gefailleerde betrekken bij proces, kan aansprakelijk worden gesteld indien hij de
wijze van de gelde making niet volgt
o Zolang faillissement niet afgesloten is, wordt het vermogen van de gefailleerde
steeds bekeken ook al groeit deze aan
Voorbeeld: Nalatenschap
4 dagen later is suikertante dood
opbrengst van
die nalatenschap zal ook betrokken worden
o Kan terug in de tijd gaan tot maximaal 6 maanden = verdachte periode, virtueel
faillissement is (voldoet aan de voorwaarden (moet door curator aangetoond
worden), maar vonnis is nog niet uitgesproken)
Vernietigingen van niet kocher gebeurde dingen
Voorbeeld: Schenking van iets aan iemand
o Verdeling van de gelden onder de schuldeisers
Hoe? Rekening houden met al de voorrechten die liggen op de
goederen
Rechter commissaris: controleur, gaat rechter van koophandel volgen

o Moet aan bepaalde voorwaarden voldoen
o Verantwoordelijke, gaat kijken:
Is curator actief
Gaat curator op correcte manier boekhouding regelen
o Tussenkomen bij het vaststellen van het passief
o Schuldeiser niet automatisch opgenomen worden in het passief, verlangen om
schuldvordering in te dienen
Doet schuldeiser niets, zal hij nooit iets krijgen
Openbaar ministerie
Gefailleerde
o Blijft bekwaam, maar goederen die hij had op ogenblik op moment van vonnis
verklaring, zijn voor schuldeisers
o Mag nieuwe activiteit gaan voeren, maar mag de goederen van voorheen niet
aanwenden bij de uitbating maar mag wel door hulp van derden een nieuwe
activiteit
o Het gebeurt dat er toch iets overblijft na verkoop voor handelaar
22

Verschoonbaarheid
Voor men faillissement sluit: Rekening houden met de verschoonbaarheid van de gefailleerde.
Kwijtschelden van de bedragen die nog open staan = er blijft iets over dat de handelaar
nog niet heeft gekregen en dus waar de curator niet aankan bv. Dividend
Nieuwe activiteit = wordt geconfronteerd met oude schulden
Wetgever: geeft de mogelijkheid om een nieuwe activiteit na het faillissement te starten
zonder dat hij schulden van vorige activiteit mee te nemen = verschoonbaarheid, dat je
niet meer kan achtervolgd worden door schulden van het faillissement die niet meer
konden betaald worden
enkel toespitsen op de toekomst
o gunstmaatregel in het belang van de regio
o Voordeel voor de natuurlijke personen en die zich ook gaan uitstrekken tot de
echtgenote van de gefailleerde
Drie voorwaarden van schoonverklaring:
1) Natuurlijk persoon
2) Op normale manier gehandeld hebben ten aanzien van derden
3) Te goedertrouw zijn
Benadrukken: Indien echtgenoot vrijgesteld is van verdere betaling, niet het geval voor de
persoon die zich borg gesteld hebben.
Wet op continuteit
-
Mogelijkheid om met beperkte controle handel verder te doen

Kan ook indien je u in toestand van faillissement bent
Voordeel: Handelaar zal zijn zaak niet meteen zien verdwijnen
Optie die de handelaar kan hanteren
3 mogelijkheden dat handelaar kan kiezen:

1) Normaal kan handelaar wel betalen, maar neemt schulden bij n of twee schuldeisers
waardoor hij in moeilijkheden geraakt door enkele grote schuldeisers.
Mogelijkheid1: Met de grote schuldeisers een collectief akkoord maken, samen met de
rechtbank van koophandel, zonder dat de andere schuldeisers het weten.
2) Grote tussenkomst: dat de handelaar aan als zijn schuldeisers een reorganisatieplan kan
tonen. De handelaar kan zijn schulden bij niemand nog betalen.
Mogelijkheid 2: Aangifte van faillissement
Mogelijkheid 3: Met schuldeisers akkoord proberen te bereiken voor de terugbetaling =
reorganisatie
Wetgever heeft structuur opgebouwd bij reorganisatie. Bij ogenblik dat men daarvoor
opteert gaat de wetgeving een procedure starten waardoor handelaar rustig met de
schuldeisers akkoorden kan stellen zonder dat hij op dat moment vervolgd wordt door
schuldeisers = soort moratorium
Handelaar kan plan uitdrukken waarbij het verschillende categorien schuldeisers gaan
gemaakt worden en bepaalde categorien misschien geen volledige terugbetaling
krijgen.
23

Herstructureringsplan
-
Indien A 80% moet betalen en C 60% kan dat niet zomaar. Dit moet geargumenteerd
worden in het plan.
Men heeft 6 maanden tijd en men kan een extra uitstel vragen van 6 maanden, dus
maximaal 1 jaar.
Nieuwe schuldeisers hebben het recht om uit te voeren voor de oude. Nieuwe
schuldeisers ondergaan geen nadeel van de procedure, ze horen er niet bij, ze moeten
op normale manier betaald worden.
Als rechtbank ziet dat handelaar zijn nieuwe schuldeisers niet kan betalen, zal de
rechtbank meestal een negatief advies geven over het plan.
Overdracht van handelszaak aan een derde. Passief blijft voor de handelaar en de overnemer
gaat in belang van de regio de positieve dingen uit de onderneming overnemen tegen een
borgsom.
24

Samenvatting: Vennootschapsrecht
Hoofdstuk 1: De Handelsvennootschappen in het algemeen
1. Begrip en toepasselijke wetgeving
A. Begrip
Vennootschap: Een vennootschap wordt opgericht door een contract op grond waar n,
twee of meerdere personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel n
of meer nauwkeurig omgeschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de
vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
B. Burgerlijke en handelsvennootschappen
Geen officile onderscheidt meer tussen burgerlijke en handelsvennootschappen.
Burgerlijke: Verrichten van burgerlijke daden, hebben geen rechtspersoonlijkheid
Handels: Koophandel tot voorwerp heeft
2. Handelsvennootschappen Onderscheid
A. Door de wet als handelsvennootschap erkende vennootschappen
Er zijn verschillende soorten vennootschappen:
- Vennootschap onder firma (VOF)
- De gewone commanditaire vennootschap (Comm. V)
- De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA)
- Het economisch samenwerkingsverband (ESV)
- De coperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) en met
onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA)
- De naamloze vennootschap (NV)
- De commanditaire vennootschap op aandelen (Comm. VA)
Elke vennootschap is een rechtspersoon, onderscheiden van de persoon der vennoten.

B. Indeling van de handelsvennootschappen

2 groepen vennootschappen:
Personenvenn.
Persoonlijkheid
vennoten speelt
grote rol
Definitie
Aansprakelijkheid
Onbeperkt
Vennootschappen
VOF
Comm. V
Kapitaalsvenn.
Vennootschappen op
aandelen
Aandacht hoofdzakelijk op
goederen die kunnen
worden samengebracht op
de vennootschap op te
richten of uit te breiden.
Beperkt ten belopen van de
inbreng
NV
Comm. VA
Hybride Ven
Gemengd karakter
Beperkt of
onbeperkt
CV
BVBA
3. Grondvoorwaarden
A. Winstoogmerk
Essentile grondvoorwaarde: Winst
Maar: Door invoering van vennootschap met sociaal oogmerk (VSO) is dit verandert.
-
Vennootschap met sociaal oogmerk:

Kan elke vorm aannemen, indien ze niet gericht is op verrijking
Opgericht als alternatief voor VZW (handelsactiviteit verboden)
Voorbeeld: Iemand die groenten koopt en ze aan dezelfde prijs terug verkoopt
Andere vennootschappen:
Verdeling winst en verlies naar verhouding van wat door de vennoten is ingebracht
B. De inbreng in gemeenschap
Iedere vennoot moet geld of andere goederen of nijverheid in de vennootschap inbrengen.
Er zijn verschillende vormen:
In geld
Meest voorkomende vorm.
Aandelen in ruil voor het verbinden van storting van bepaalde geld som voor de notaris.
Indien de vennoot de som niet betaald is hij interesten verschuldigd.

In natura
Inbreng van lichamelijke roerende en onroerende goederen voor de notaris.
Om in natura in te brengen zijn er verplichtingen:
Verslag door bedrijfsrevisor met waardering en als tegenprestatie verstrekte vergoeding.
Kijkt ook of er geen lasten zijn op het pand.
Waarde wordt bepaald door aandeelhouden er revisor. Laagste waarde van
toepassing.
Enkel van toepassing bij kapitaalvennootschappen en CVBA.
In nijverheid
Verrichten van prestaties ten voordele van de vennootschap.
Enkel mogelijk bij personenvennootschappen!
C. De affectio societatis
Affectio societatis: De wil van de vennoten om op voet van gelijkheid samen te werken en het
bereidt zijn op dezelfde wijze te delen in het verlies ten beloop van hun inbreng.
Moet steeds bestaan bij het oprichten van de vennootschap!
De wil tot samenwerking speelt belangrijke rol!
Personenvennootschap: Moet hele leven blijven bestaan
4. Rechtspersoonlijkheid van de vennootschap

A. Begrip, ontstaan einde
De rechtspersoonlijkheid vangt aan vanaf de dag van de neerlegging van het uittreksel van de
oprichtingsakte bij de griffie van Rechtbank van Koophandel op de plek van de ligging van de
vennootschap.
Geen neerlegging: noch een vennootschap in oprichting, noch een tijdelijke vennootschap
Wel neerlegging: Rechtspersoonlijkheid zal aan derden tegenstelbaar zijn.
Verbintenissen, aangegaan in naam van de vennootschap in oprichting voor ze de
rechtspersoonlijkheid heeft gekregen: Vennoot is persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk
Verdwijning rechtspersoonlijkheid: Na sluiting van de vereffening en NIET bij de ontbinding.
Na sluiting kan er nog 5 jaar vorderingen geist worden van de vereffenaar.

B. Gevolgen van rechtspersoonlijkheid

Afzonderlijk patrimonium
Vennootschap heeft onderscheiden patrimonium van haar vennoten.
Rechtsbekwaamheid in het kader van maatschappelijk doel

Vennootschap volledig rechtsbekwaam binnen de perken van haar doel = specialiteitsbeginsel.
Specialiteitsbeginsel werd afgezwakt in 1973.
Vennootschappen zijn verbonden door de handelingen van het bestuursorgaan, zelfs indien de
handelingen buiten haar doel liggen, tenzij ze bewijst dat de derde daarvan op de hoogte was
of er gezien de omstandigheden, niet onkundig van kon zijn.
Vennootschap heeft eigen naam

-
Keuze naam bij oprichters

Naam moet verschillen van andere reeds bestaande vennootschappen
Indien naam zelfde is of trekt op andere vennootschap:
o Verplichting tot wijzigen
o Mogelijke schadevergoeding
Stille vennoot wiens naam in de naam komt is hoofdelijk aansprakelijk!
Vennootschap heeft eigen woonplaats

-
Plaats waar de statutaire zetel gelegen is.

o Kan verschillende zijn van de gewone verblijfplaats van de vennootschap
= Plaats van het zaken- of activiteitencentrum
Wanneer vestiging naar ander grondgebied van andere staat verhuist:
o Recht van die staat geldt
5. Vormvoorwaarden
A. Vereiste van een akte
De oprichting van de vennootschap dient te worden vastgesteld bij akte.
2 soorten:
- Authentieke akte: Verplicht voor BVBA, CVBA, NV en Comm. VA
- Onderhandse akte: VOF, Comm. V en CVOA kunnen kiezen tussen onderhandse of
authentieke

6. Nietigheid van de vennootschappen

Moet bij rechtelijke beslissing worden uitgesproken
Ten aanzien van derden: Nietigheid werkt vanaf de dag van de bekendmaking van de
gerechtelijke beslissing.
Uitgesproken nietigheid brengt de vereffening van de vennootschap met zich mee.

Hoofdstuk 2: De tijdelijke handelsvennootschap en de stille vennootschap

1. Tijdelijke vennootschap
Tijdelijke vennootschap: Vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid die, zonder een
gemeenschappelijke naam te voeren, n of meer bepaalde handelsverrichtingen tot doel
heeft.
Kenmerken:
- Geen eigen kapitaal
- Vennoten worden in geval van geschil rechtstreeks en persoonlijk gedagvaard
2. Stille vennootschap
Stille vennootschap: Vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid waarbij n of meer personen
een belang nemen in de verrichtingen van n of meer anderen die in eigen naam optreden

Hoofdstuk 3: De vennootschap onder firma (VOF)

1. Definitie
VOF: De vennootschap onder firma is een vennootschap die wordt aangegaan tussen
hoofdelijk aansprakelijke vennoten en die tot doel heeft een burgerrechtelijke of
handelsactiviteit uit te oefenen.
En van de oudste vennootschap vormen, bestond als onder de Code Savary (1673)
Het is een verlaten vorm omwille van aansprakelijkheid.
2. Rechtspersoonlijkheid
-
Je moet handelaar zijn

Het faillissement van de vennootschap heeft tot gevolg het faillissement van de
vennoten
MAAR: faillissement van 1 vennoot zal niet het faillissement van de vennootschap tot
gevolg hebben.
3. De vennoten, hun rechten en plichten

Om vennoot te worden moet je:
- Handelaar zijn
- Huwelijksvoorwaarden bekend maken
4. Overdracht van delen

Geen overdraagbaarheid mogelijk!
Wel mogelijk: In de statuten voorzien
De overdracht van het deel van n vennoot naar de andere vennoot bij vennootschap
bestaande uit 2 vennoten = ONTBINDING

Overlijden van een vennoot

Bij overlijden volgt de ontbinding van de vennootschap. Wel zijn er 2 mogelijke oplossingen:
1. Behoud van de vennootschap tussen de overlevende vennoten
2. Voorzetting van de vennootschap met de erfgenamen van de overledene
a. Erfgenamen kunnen de voorzetting weigeren
= Einde van de vennootschap; statuten voorzien vaak mogelijkheid tot kopen
van de aandelen door de overblijvende vennoten
b. En of meer erfgenamen zijn minderjarig
Een voogd kan in naam van de minderjarige deelnemen aan de VOF
5. Bestuur van de VOF

A. Bij gebreke aan statutaire bepalingen
Elke vennoot kan VOF ontbinden, zonder toestemming aan de andere te vragen.
B. De door het wetboek voorziene regeling inzake bestuur van de

vennootschap
Meerdere vennoten worden met het beheer belast
2 mogelijkheden van beheer:
-
Zonder beperking van bevoegdheid

Ieder vennoot kan afzonderlijk alle daden van het beheer verrichten
Met beperking van bevoegdheid

De ene kan niet handelen zonder de medewerking van de andere.
Slecht n vennoot wordt met het beheer belast

De vennoot mag de volledige vennootschap beheren zonder bedrog.
C. Benoeming, ontslag en afzetting van de zaakvoerders

De statutaire zaakvoerders
Indien benoeming door de statuten: Benoeming maakt deel uit van vennootschapscontract
Gedurende de duur van de vennootschap: Geen ontslag mogelijk door de andere
vennoten
Afzetting of ontslag kan gerechtelijk aangevraagd worden.
Gevolg: Ontbinding vennootschap
Zaakvoerder kan zelf ontslag nemen indien het niet schadelijk is voor vennootschap

Andere mogelijkheid: Beheer toevertrouwen aan een derde die geen vennoot is
Derde is gewoon lasthebber
Afzetbaar ad nutum
Niet statutaire zaakvoerders

Ze zullen allen samen moet beslissen.
D. Bevoegdheid van de zaakvoerders

Vetorecht van niet-zaakvoerende vennoten
Kunnen geen voorafgaand vetorecht uitvoeren
Advies- en toezichtrecht niet-zaakvoerende vennoten

Kunnen advies verstrekken aan de zaakvoerders
6. Ontbinding van de VOF

A. Ontbinding van rechtswege
3 mogelijkheden:
1. Door het verlopen van de termijn waarvoor vennootschap is opgericht
o Geen maximumtermijn
o Vroeger maximumtermijn van 30 jaar (bestaat niet meer)
2. Door het tenietgaan van de zaak of door het voltrekken van de handeling
o Wanneer maatschappelijk kapitaal verdwijnt, gebeurt zeer zelden want
maatschappelijk kapitaal is verzekerd.
o Ontbinding gebeurt wel indien de vennootschap haar boedel aan schuldeisers
afstaat
3. Door vereniging van alle aandelen in n hand
o Indien alle aandelen in n hand zijn, is er de onmiddellijke ontbinding
Geldt niet voor kapitaalvennootschappen
B. Ontbinding door de wil van de partijen of door gerechtelijke beslissing

2 mogelijkheden:
1. Vroegtijdige ontbinding door de wil der partijen
o Personenvennootschap: Iedereen moet akkoord zijn
o Kapitaalvennootschap: Beslissing door Algemene Vergadering

2. Ontbinding wegen wettige redenen

o Dient te worden gevorderd door de rechtbank.
10

Hoofdstuk 4: De gewone commanditaire vennootschap

Gewone commanditaire vennootschap: Een vennootschap die wordt aangegaan tussen
hoofdelijk aansprakelijke vennoten, beherende vennoten, en geldschieters, stille vennoten.
Stille vennoten delen ook in winst of verlies.
Stille vennoot is geen handelaar en blijft op achtergrond.
11

Hoofdstuk 5: De naamloze vennootschap (NV)

1. Historiek
Tot 1873: Koninklijke instemming was nodig
Vanaf 1881 enkele nieuwe wetten:
- Valsheid in jaarrekening = misdrijf
- Invoeren van minimumkapitaal
- Aanstellen van commissaris-revisor
- Verscherpte aansprakelijkheid
-
2. Vormvoorwaarden
De NV moet op straffe van nietigheid bij authentieke akte worden opgericht en dient een
uittreksel van de oprichtingsakte bekend te maken volgend de wettelijke voorschriften.
3. Grondvoorwaarden
A. Aantal vennoten Wederzijdse deelnemingen
Aantal vennoten
Minimumaantal: 2
Man en vrouw:
- Zullen voor n vennoot tellen, indien hun afzonderlijke inschrijving op aandelen is
geschied met gemeenschapsgelden.
o Tenzij een alleenbestuursrecht is toegekend bij n echtgenoot op de
gemeenschappelijke goederen
o Tenzij lidmaatschapsrechten verbonden zijn aan de gemeenschappelijke
aandelen; aandelen op naam
Wederzijdse deelneming
Wederzijdse deelneming of kruisparticipatie: Wanneer twee vennootschappen elk een
deelneming in het kapitaal van de andere vennootschap in het bezit hebben.
Vennootschapen mogen geen verband hebben met elkaar en niet in een zelfde economische
groep zitten van moeder- en dochterbedrijven.
12

Dochtervennootschappen en moedervennootschappen:
- Dochtervennootschappen morgen samen geen aandelen of winstbewijzen van hun
moedervennootschap bezitten die meer dan 10% vertegenwoordigen. Ook de
onafhankelijke vennootschappen moet meegerekend worden.
Dus ofwel alle dochters max. 10% ofwel alle dochters + onafhankelijke max. 10%
Verplichting tot kennisgeving aan de moedervennootschap
Overtreding: 1 jaar tijd om aandelen te vervreemden
Twee onafhankelijke vennootschappen
- Max. 10%
Verplichting tot kennismaking
Overtreding: 1 jaar tijd om aandelen te vervreemden
B. Plaatsing en volstorting van het maatschappelijk kapitaal

minimumkapitaal
Kapitaal moet volledig en onvoorwaardelijk geplaatst zijn. Vennoten moet zich verbinden tot
storting.
Minimumkapitaal: 61.500
Boven dit bedrag moet kapitaal volgestort zijn.
Invoering minimumstorting: Om van bij de aanvang genoeg kapitaal te hebben voor het
verwezenlijken van de activiteiten.
C. Verplichtingen inzake het maatschappelijk kapitaal

Financieel plan
Voor oprichting: Financieel plan voorleggen bij notaris met verantwoording van het bedrag van
het kapitaal.
Financieel plan:
- Moet begroting inhouden van de inkomsten en uitgaven voor de uitoefening van
minstens 2 jaar
- Maatschappelijk kapitaal moet bedrijfseconomisch verantwoord zijn om geplande
activiteiten gedurende 2 jaar te kunnen uitbaten
- Wordt niet openbaar gemaakt
- Mogelijke financile implicaties voor oprichters:
o Indien bij faillissement binnen de 3 jaar na oprichting blijkt dat het
maatschappelijk kapitaal bij oprichting te klein was, dan zijn de oprichters
hoofdelijk aansprakelijk
13

Neerlegging van jaarlijkse staat van het maatschappelijk kapitaal

En maal per jaar verplichte neerlegging van de staat van het maatschappelijk kapitaal. Wordt
samen ingediend met jaarrekening.
Inhoud:
- Aantal geplaatste aandelen
- Gedane stortingen
- Lijst van aandeelhouders
D. De hoedanigheid van de oprichter

Niet elke persoon die deelneemt aan de oprichting, heeft hoedanigheid van oprichting.
En of meer aandeelhouders die tezamen minsten 1/3 van kapitaal inbrengen zijn oprichters.
Andere die zich enkel beperken tot inbreng in geld zijn gewone inschrijvers vrijgesteld van
risicos.
Moet wel in de oprichtingsakte voorkomen wie als oprichter en gewone inschrijver wordt
aangeduid.
E. Verschillende vormen van inbreng

Inbreng in geld
Geld moet voor de oprichting op een bijzondere rekening op naam van de vennootschap
worden gedeponeerd. Bewijs overhandigen aan notaris.
Beschikken van de rekening: Na het verlijden van de akte.
Indien na 3 maanden geen akte
geld wordt teruggestort aan de deposanten.
Schuldeisers kunnen beslag leggen op het geld indien de vennootschap niet wordt opgericht.
Bij oprichting: Verval van beslag
Inbreng in natura
Inbreng in natura: Inbreng van elk vermogensbestanddeel dat naar economische maatstaven
kan worden gewaardeerd, met uitsluiting van de verplichtingen tot het verrichten van werk of
van diensten.
Voorwaarden:
- Waardeerbaar in geld
- Onvoorwaardelijk
- In de handel zijn
- Vatbaar zijn voor overdracht
14

Overwaardering kan nadelig zijn voor:

- Andere stichters, nadeel bij uitkeringen dividenden en verdeling activa
- Derden, maatschappelijk kapitaal komt niet overeen met nominaal bedrag
Ter beveiliging van overwaardering is er controleprocedure:
- Bedrijfsrevisor maakt verslag:
o Geeft aan of methode tot waardebepaling overeenkomt met het aantal en de
nominale waarde
o Werkelijke vergoeding
- Oprichters maken bijzonder verslag:
o Uitleg waarom de inbreng in natura belangrijk is
o Eventueel waarom er wordt afgeweken van de conclusies van de revisor
Quasi-inbreng in natura
Om te voorkomen dat de controleprocedure wordt omzeild door kort na oprichting een inbreng
in natura te doen is er ook controleprocedure tot 5 jaar na oprichting.
Procedure is te vergelijke met deze van de inbreng in natura.
4. Oprichting van de NV
A. Rechtstreekse oprichting
Meest bruikbare manier. Alle aandeelhouders schrijven in op het totaal bedrag van het kapitaal
bij de oprichting van de vennootschap.
Positief aan deze vorm:
- Je weet met wie je werkt
- Je kent uw machtsverhouding
B. Onrechtstreekse oprichting
Komt zeer zelden voor.
Procedure:
1. Akte wordt vooraf opgemaakt in authentieke vorm en wordt als ontwerp
bekendgemaakt
2. Aandelen worden openbaar onderschreven a.d.h.v. formulieren (inschrijvingsbiljetten)
Inschrijvers worden opgeroepen tot vergadering, binnen de 3 maanden, voor de
definitieve oprichting van de vennootschap
3. Definitieve oprichtingsakte wordt opgemaakt na beslissing van de oprichtersvergadering
der inschrijvers. Authentieke proces-verbaal van de vergadering brengt vennootschap
definitief tot stand
15

5. Aandelen Winstbewijzen Obligaties Warrants

A. Aandelen
Aandeel: Het kapitaalaandeel is het geschrift dat aan de vennoten van een
kapitaalvennootschap wordt overhandigd in vertegenwoordiging van hun inbreng en dat
verhandelbaar is zonder onderworpen te zin aan de formaliteiten van art. 1690 BW.
Soorten
Indeling naar het recht die ze verschaffen
- Kapitaalaandelen:
Voor diegenen die maatschappelijk kapitaal hebben samengebracht.
2 soorten: Met stemrecht en Zonder stemrecht
Zonder stemrecht:
o Doel: ter beschikking stellen van een middel om kapitaal op te voeren zonder
gevolgen voor aandeelhoudersstructuur en met behoud bestaand beleid.
o Enkele voorwaarden voor uitgifte:
Maximaal 1/3 van maatschappelijk kapitaal
In geval van uitkeerbare winst geven ze recht op preferent dividend en
recht op winstoverschot
Voorrecht op terugbetaling van kapitaalinbreng
= Soort financile compensatie op ontbreken stemrecht.
Indien voorwaarden niet worden nageleefd
krijgen ze stemrecht
- Winstbewijzen:
Geen eigenlijke aandelen, vermits het geen inbreng is.
Geen recht op deel van maatschappelijk kapitaal.
Indeling naar de vorm

- Aandelen aan toonder:
Vermelden de naam van de houder niet.
Principieel verhandelbaar.
Verboden sinds 1/1/2008 omdat ze onveilig zijn!
- Aandelen op naam:
Ten voordele van een bepaalde persoon.
Verplichte vermelding in aandelenregister.
- Gematerialiseerde aandelen:
Effecten die slechts bestaan door een boeking op rekening, op naam van de eigenaar.
16

Rechten en plichten verbonden aan bezit aandeel

Rechten der aandeelhouders
- Stemrecht op algemene vergadering:
Recht op het aantal stemmen in evenredigheid met het gedeelte van het kapitaal dat de
aandelen vertegenwoordigen.
- Recht op deelname in winst:
= dividend
- Recht op deel van het netto-actief:
Bij ontbinding heeft aandeelhouder recht op overeenkomstige deel van netto-actief.
- Recht om aan zijn hoedanigheid van vennoot te verzaken:
Iedere vennoot kan zijn aandelen afstaan.
-
Recht op voorkeurrechten
Plichten der aandeelhouders

- Volstorting der aandelen
Aandeelhouders moeten beloven het volledige bedrag te storten. moet volgestort zijn.
- Overdracht van een niet-volgestort aandeel
Bij overdracht van niet-volgestort aandeel moet vroegere eigenaar ten aanzien van de
vennootschap gehouden tot volstorting overeenkomstig de beslissingen hiertoe genomen.
Overdracht moet niet worden bekendgemaakt.
Overdracht der aandelen

Aandelen zijn verhandelbaar.
Statutaire beperkingen:
- Mogelijkheid tot overdrachtsbeperking. Er kan voorzien zijn in de statuten dat de
overdacht beperkt kan worden wegens een goedkeurings- of voorkoopclausule.
o Beding van voorkoop: Eerst moeten de overblijvende aandeelhouders recht
hebben tot aankoop
o Goedkeuringsclausule: Overdracht is ondergeschikt aan de voorafgaandelijke
toestemming van de raad van bestuur of algemene vergadering
B. Winstbewijzen
Winstbewijs: Titel die bepaalde rechten in de vennootschap verleent, maar die geen deel van
het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigt. Toegekend als tegenprestatie.
17

Rechten van winstbewijzen

Rechten vrij bepaalde door de statuten:
- Slechts stemrecht, indien het in de statuten toegekend is.
- In geen geval meer dan 1 stem per effect
- Kunnen niet worden meegerekend voor meer dan 2/3 van aantal stemmen
Houders hebben recht op:
- Bepaald deel van de dividenden
- Deel van de meerwaarde van het kapitaal
- Verhandelbaarheid van de effecten
C. Obligaties
Obligaties: Verhandelbare titels die recht geven op een jaarlijkse rente en op de terugbetaling
van het nominaal bedrag op de vervaldag.
Soorten
-
Gewone obligaties
Obligaties met premie

Bepaalde premies worden toegekend aan een lot aangewezen obligaties om sneller
een obligataire lening te verkrijgen.
Voorbeeld: onmiddellijke terugbetaling tegen hogere prijs dan de prijs van uitgifte
Obligaties met hypotheek

De NV kan een hypotheek verlenen tot zekerheid van obligataire lening die is
aangegaan of zal worden aangegaan
Converteerbare obligaties
Obligatie die in aandelen kunnen worden omgezet.
De geldbeleggers kunnen zo de beginfase, met risico, ontwijken en nadien, wanner de
omstandigheden gunstiger zijn, de obligaties omzetten naar aandelen.
De beslissing berust bij de houder.
Voorwaarden:
o Uitgifte wordt beslist door de algemene vergadering
o Converteerbaarheid max. 10 jaar
Rechten van obligatiehouders

-
Recht op betaling van de interest

Terugbetaling van de obligatie op overeengekomen tijdstip
Als NV verbintenissen niet nakomt
mogelijkheid tot ontbinding obligataire lening
18

D. Warrants
Warrant: Autonome inschrijvingsrecht op aandelen van de NV = voorkeurrecht.
6. Werking van de NV
A. Raad van bestuur
NV bestuurd door minstens 3 bestuurders:
- 1/3 moet van ander geslacht zijn
o Geen naleving van deze bepaling: Elk voordeel geschorst
Reparatiewet: Oprichting door 2 vennoten
de gewone algemene vergadering.
Bestuur mag 2 bestuurders hebben tot de dag van
Bijzondere regeling wanneer rechtspersoon tot bestuurder wordt aangewezen:

- Verplichting tot benoeming vaste vertegenwoordiger
- Aansprakelijkheid vertegenwoordiger is dezelfde als hij zelf persoonlijk bestuurder is
Benoeming van de bestuurders

Benoemd door de Algemene Vergadering der Aandeelhouders.
Voorwaarden voor uitoefening mandaat

-
Geen bijzondere voorwaarden

Bestuurders hoeven geen handelaars te zijn
Juridische aard van de opdracht

Bestuurders zijn lasthebbers.
- Benoemd voor bepaalde tijd, Max. 6jaar.
o Wel herbenoembaar
- Ontslag mogelijk op elk moment door A.V.
- Bestuurder kan vrij ontslag nemen
Beindiging mandaat
Mogelijke redenen:
- Herroeping van het mandaat
- Ontslag
- Dood, onbekwaamheidsverklaring, faillissement
19

Werking van de raad van bestuur

Bestuurders vormen een college
Beginsel van collegialiteit
Taakverdeling mogelijk MAAR mag geen uitwerking hebben t.a.v. derden
Bevoegdheden raad van bestuur

-
Algemene vergadering samen roepen

Uitstel van 3 weken voor beslissing tot goedkeuring jaarrekening
Opmaak van inventaris en jaarrekening, bevat:
o Balans: Opsomming van actieve bestanddelen
o Resultatenrekening: Vormt een retrospectieve van verlopen jaar. Toont welke
activiteiten winst of verlies hebben.
o Toelichting: Verstrekt nadere gegevens
Opmaak jaarverslag dat aan AV wordt voorgelegd
Vertegenwoordiging van de vennootschap jegens derden
Strijdigheid van belang

Indien bestuurders met de vennootschap tegenstrijdig belang:
- Raad daarvan op de hoogte brengen
- Verklaring doen opnemen in notulen
- Verboden tot deelname en stemming aan beraadslaging over zijn belang
Nieuwe wet: Reparatiewet (1995):
- Louter affectieve betrokkenheid komt niet meer in aanmerking van strijdigheid
- Te volgen procedure:
o Meldingsplicht aan bestuurders en commissaris
o Raad van bestuur moet verklaring opnemen in notulen
o Verplichting tot opnemen notulen in jaarverslag
o Deelname aan beraadslaging
Vennootschap zonder publiek geld: Deelname + stemming aanvaardt
Vennootschap met publiek geld: Deelname + stemming verboden
o Bestuurder kan persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk zijn voor schade
Mogelijkheid van overdracht der bestuursbevoegdheden aan het directiecomit

Wet van 2/08/2002 heeft het opdragen van de leiding van de vennootschap aan een comit
gelegaliseerd:
- Statuten kunnen raad van bestuur toestaan bestuursbevoegdheden over te dragen aan
directiecomit. Statuten bepalen zelf de voorwaarden van aanstelling (ontslag,
vergoeding, )
- Niet mogelijk voor het algemeen beleid
- Raad van bestuur is belast met toezicht
- Bestuurders en leden directiecomit: aansprakelijk voor hun bevoegdheden binnen hun
grenzen
20

Aansprakelijkheid van de bestuurders

Bestuurders zijn niet verantwoordelijk voor de verbintenissen.
Contractueel neemt de bestuurder geen verantwoordelijkheid op zich.
Aansprakelijkheid wegens loutere bestuursfouten

Voor loutere bestuursfouten zijn ze ten aanzien van de vennootschap verantwoordelijk.
De aansprakelijkheid is individueel. Zijn fout moet bewezen worden.
Of er al dan niet een vennootschapsvordering is, zal door de Algemene Vergadering beslist
worden.
Voorkeur voor minnelijke schikking i.p.v. gerechtelijke procedure.
Verlieslatende handelsactiviteit = bestuursfout?
Algemene regel: Verder uitbaten van verlieslatende activiteit = bestuursfout
MAAR: Niet in alle gevallen zo:
- Vennootschap is niet altijd ten dode opgeschreven. Oorzaken kunnen zijn slechte
conjunctuur, blokkeringen der prijzen, m.a.w. verlies kan tijdelijk zijn.
Aangenomen: Zolang activiteit overlevingskansen heeft moet er geen einde gesteld
worden.
Vennootschap kan niet meer betalen en haar krediet is geschokt: aangifte doen van
faillissement! Idem voor onredelijke voorzetting.
Niet doen: Aansprakelijkheid komt in het gedrang!
Aansprakelijkheid wegen overtredingen

Fouten door overtredingen van het wetboek of de statuten: Strengere aansprakelijkheid
Bestuurders zijn hoofdelijk aansprakelijk tegenover vennootschap maar ook tegenover
de derden (ook curator) die schaden hebben.
Meer doeltreffende toepassing: De veroordeling is niet meer afhankelijk van het bewijs van
oorzakelijk verband tussen het verzuim van bijeenroeping en de verhoging van het passief.
Jaarrekening niet op tijd voorgelegd (6 maanden na afsluiting boekjaar): Schaden aan derden
aansprakelijkheid.
Aansprakelijkheid wegens onrechtmatige daad

Aansprakelijk tegenover alle benadeelden bij onrechtmatige daad al dan niet in hun
uitoefening.
Dubbele grondslag:
- Tekortkoming van de algemene zorgvuldigheidsplicht
- Miskenning van het rechtsnorm
21

Aansprakelijkheid op grond van de minderheidsvorming

Initiatief gaat uit van de minderheidsaandeelhouders en het moet een voordeel strekken voor
de vennootschap. M.a.w. de vergoeding die de bestuurders moeten betalen komt ten goede
van de vennootschap.
Om minderheidsvordering in te stellen moet:
- Uitspraak op de dag dat de algemene vergadering zich uitspreekt over de bestuurders
- Aandeelhouders met stemrecht mogen niet hebben ingestemd met de kwijting van de
bestuurders
Aansprakelijkheid na faillissement
Bestuurders kunnen al dan niet hoofdelijk aansprakelijk zijn voor geheel of gedeelte van de
schulden tot 1 jaar na faillissement.
Ook de gewezen bestuurders, feitelijk bestuurders en curator kunnen aansprakelijk zijn indien
komt vast te staan dat een door hen begane fout aan de basis lag van het faillissement.
B. Dagelijks bestuur
Dit orgaan verzekert de continuteit in de leiding van de vennootschap door uitvoering van:
- Beslissingen genomen door raad van bestuur
- Treffen van bijkomende beslissingen
Dagelijks bestuur door n of meerdere personen
orgaan van het dagelijks bestuur.
- Directeur-generaal: Personen aangeduid buiten raad van bestuur
- Gedelegeerd bestuurder: Personen aangeduid onder de leden van het raad van
bestuur
Handelingen van dagelijks bestuur reiken niet verder dan de behoeften van dagelijks leven of
behoeften die om reden zowel van het minder belang dat ze vertonen als van de
noodzakelijkheid een vlugge oplossing moet krijgen, waarvoor de tussenkomst van het raad van
bestuur niet nodig is.
Wel: Rekening houden met doel van de vennootschap.
22

C. Toezicht van de vennootschap: de commissaris

Controle op financile toestand op de jaarrekening en op de regelmatigheid wordt
overgedragen aan n of meerdere commissarissen.
Benoeming verplichtingen van benoeming

Benoemd onder de leden van Instituut der bedrijfsrevisoren.
Onafhankelijke vakmensen
Commissaris benoemd door de algemene vergadering.
Meerdere commissarissen: College
Duur en beindiging van de opdracht

Duur: 3jaar, hernieuwbaar
Commissaris kan geen ontslag nemen, behalve voor persoonlijke redenen.
Bezoldiging van de commissaris

-
Vastgesteld door de Algemene Vergadering.

Bedrag niet wijzigbaar zonder instemming der partijen.
Geen andere voordelen toegelaten
Onafhankelijkheid van de commissaris en van de met hen verbonden personen

Commissarissen mogen noch in de vennootschap noch in een daarmee verbonden
vennootschap een andere taak, mandaat of opdracht aanvaarden! Dit tot 2 jaar na de
uitoefening van zijn mandaat als commissaris.
Bevoegdheden van de commissaris

Bevoegdheden:
- Te allen tijde ter plaatse inzage nemen van alle documenten en geschriften
- Halfjaarlijks: Boekhoudkundige staat overhandigd door bestuurders met schema van
balans en jaarrekening
- Bij vaststelling van feiten die continuteit van onderneming in gedrang brengen:
o Bestuursorgaan schriftelijk op de hoogte brengen
- Omstandig verslag opstellen voor de algemene vergadering met hun vaststellingen
i.v.m. de jaarrekening en de boekhouding. Er moet ook een verklaring in staan waarin
commissaris zijn oordeel geeft. Verschillende mogelijke verklaringen:
o Verklaring met voorbehoud
o Verklaring zonder voorbehoud
o Afkeurende verklaring
o Onthoudende verklaring
23

Aansprakelijkheid van de commissaris

Aansprakelijk jegens de vennootschap voor tekortkomingen die ze in hun uitoefening van hun
taak begaan hebben.
Bijzonder toezicht
En of meer vennoten kunnen toezicht vragen aan de Rechtbank van Koophandel indien er
aanwijzingen zijn dat de belangen van de vennootschap op ernstige wijze in gevaar komen.
En of meer deskundigen kunnen aangesteld worden die volgende taken verrichten:
- Boeken en rekeningen van vennootschap nazien
- Controle van verrichtingen gedaan door haar orgaan
D. Vertegenwoordigende organen
Algemene vergadering der aandeelhouders (A.V.)
Algemene vergadering: Bijeenkomst der aandeelhouders. Heeft de meest uitgebreide
bevoegdheid om de handelingen die de vennootschap aangaat te verrichten of te
bekrachtigen. Hoogste gezag van de vennootschap.
Oproep gebeurt minstens 15 dagen voor de vergadering d.m.v. aankondiging in het Belgisch
Staatsblad.
Soorten algemene vergadering

Gewone algemene vergadering: Jaarlijks
Buitengewone algemene vergadering: Opgeroepen door raad van bestuur of commissarissen.
Toegelaten personen tot A.V.

-
Houders van aandelen met of zonder stemrecht

Houders van winstbewijzen, indien voorzien in de statuten
Houders van obligaties, warrants of certificaten
Bestuurders en commissarissen
Raadslieden van de vennoten
Enkele bemerkingen:
- Effect behoort tot verscheidene eigenaars, n enkele persoon wordt aangewezen
- Rechtspersonen zijn aanwezig door bemiddeling van hun bevoegde organen
- Stemgerechtigden kunnen ook stemmen bij volmacht
- Statuten kunnen stemming toestaan op afstand
- Formulieren van stemming zonder stemwijze of onthouding zijn nietig.
24

Werking A.V.
1) Algemeen
o Geen minimumaanwezigheid vereist
o Geen fysische aanwezigheid vereist
o Kapitaalaandelen geven bij gelijke waarde elk recht op n stem
o Winstbewijzen geven enkel stemrecht indien voorzien in statuten
2) Regeling van de uitoefening van het stemrecht bij aandeelhoudersovereenkomsten
o Wet van 1991 heeft de uitoefening van het stemrecht bij
aandeelhoudersovereenkomsten gelegaliseerd
3) Beperkingen bij uitoefening stemrecht
o Statuten kunnen bepalen dat niemand aan stemming kan deelnemen voor meer
dan 1/5 van het aantal stemmen verbonden aan de effecten.
4) Schorsing van het stemrecht
o Schorsing als de behoorlijk opgevraagde en opeisbare stortingen niet gebeurt zijn
Bevoegdheden A.V.
De A.V. heeft de meest uitgebreide bevoegdheid:
1) Jaarlijkse voorlegging van de inventaris en jaarrekening
o Bestaat uit balans, resultatenrekening en toelichting
Opgesteld door bestuurders, met een verslag die rekenschap geeft over
het beleid
De A.V. hoort het jaarverslag en behandelt de jaarrekening
Na goedkeuring A.V.:
Binnen de 30 dagen neerleggen bij Nationale Bank
NB kijkt of de stukken aanvaardt kunnen worden
NB stuurt het naar de griffie van de rechtbank van koophandel
Verzwaring aansprakelijkheid bestuurders indien niet tijdig voorleggen van
jaarrekening
2) Bestemming der winsten
o A.V. stemt over de bestemming der winsten.
o Reserves:
Wettelijke reserve: Jaarlijks wordt minstens 20% van nettowinst opzij gezet
in de reservefonds tot 1/10 van het maatschappelijk kapitaal bereikt is.
Statutaire reserve: Bijkomende reserve bepaald door statuten
Vrije reserve: A.V. kan extra reserve bijhouden.
Overdracht van winst naar volgend boekjaar
o Winstuitkeringen
Geen uitkering mogelijk: Indien netto-actief gedaald is of beneden het
bedrag van gestorte of indien dit hoger is van het opgevraagde kapitaal,
vermeerderd met alle reserves die niet mogen worden uitgekeerd.
25

Netto-actief: Totaal bedrag van de activa, zoals blijk uit de balans,

verminderd met de voorzieningen en schulden
Interimdividend
Uitkering van dividend voor de goedkeuring van de jaarrekening.
Enkel met de winsten van het lopende boekjaar
Na goedkeuring door commissaris
Min. 6 maanden na afsluiting voorgaand boekjaar, nog eens
mogelijk 3 maanden nadien
Teveel dividend: Meerdere beschouwd als voorschot op volgend
dividend
3) Wijziging der statuten

o Wijzingen mogelijk door A.V. Voorgestelde wijzigingen moeten aangegeven zijn
in de oproeping en aanwezigen op A.V. moeten minstens 50% van
maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen. Wijziging aangenomen bij van
de stemmen.
o Mogelijkheid tot wijziging rechtsvorm, nationaliteit en doel.
o Wijziging van de rechten verbonden aan affecten.
4) Wijziging van maatschappelijk kapitaal
o Kapitaalverhoging door Algemene Vergadering
Verhoging volgens de regels bepaald door de statuten
Door nieuwe inbrengen of door incorporatie van reserves in kapitaal
Voorkeurrecht aan de aandeelhouders
Verhandelbaarheid van dit recht (bv. Aan eigen kinderen)
Derden kunnen na termijn voorkeurrecht deelnemen aan verhoging
o Kapitaalverhoging door raad van bestuur
Statuten kunnen bevoegdheid toekennen tot bepaald bedrag
Beslissen sneller dan A.V.
Niet mogelijk voor verhoging in natura
Enkel mogelijk tot 5 jaar na oprichting, wel hernieuwbaar.
o Kapitaalverhoging ten gunste van personeel
Aandelen met stemrecht
Aangeboden aan alle personeelsleden
Maximaal 20% maatschappelijk kapitaal
Niet overdraagbaar binnen de 5 jaar
Uitgifteprijs: Niet lager dan 80% van de prijs
o Rele kapitaalvermindering
Vermindering van kapitaal die geschiedt door een terugbetaling aan de
aandeelhouders of door gehele of gedeeltelijke vrijstelling van storting
van het saldo van hun inbreng.
o Formele kapitaalvermindering
Vermindering van kapitaal die geschiedt door aanzuivering van een
geleden verlies of om een reserve te vormen tot dekking van een
voorzienbaar verlies of om een onbeschikbare reserve aan te leggen.
Geen terugbetaling aan de aandeelhouders
26

5) Aflossing van het kapitaal

o Terugbetaling tegen nominale waarde aan de aandeelhouders van hun inbreng,
zonder dat het in de statuten vastgesteld kapitaal wordt verminderd. Deze
aandelen worden vervangen door deelgerechtigheid, zoals winstbewijzen.
o Aandeelhouders behouden hun rechten in de vennootschap behalve:
Recht op terugbetaling van inbreng
Recht op uitkering van dividend
o Vaak bij een economische noodwendigheid
Algemene vergadering der obligatiehouders (AVOH)

Bestaansredenen
Door de gesloten obligataire lening tussen vennootschap en obligatiehouders.
Bij wijziging moet er een eensgezinde stemming zijn van alle obligatiehouders.
Onmogelijk dus: AVOH kunnen beslissingen nemen met een meerderheid die de
minderheid zal binden.
Bevoegdheden
Bevoegdheden die door de wet, statuten of obligataire lening zijn bepaald.
Alle mogelijke vragen i.v.m. obligataire leningen
Geldigheidsvoorwaarden der beslissingen

-
Bewarende handelingen en aanwijzing van gemachtigden:

o Gewone meerderheid ongeacht het aantal aanwezigen
Wijziging van obligataire lening en andere besluiten
o Aanwezige obligatiehouders moeten minstens van het bedrag in omloop in
effecten vertegenwoordigen
o Voor goedkeuring:
7. De ontbinding van de NV
Ontbinding: Beslissing om te beindigen
daarna gaat men vennootschap gaan vereffen =
activa verkopen om schuldeisers te betalen
vereffening sluiten = EINDE van vennootschap
A. Ontbinding door de wil der partijen of gerechtelijke beslissing

-
Procedure tot gedwongen overdracht van aandelen of uitsluiting:
Initiatief: n of meerdere vennoten die gezamenlijk meer dan 30% van de effecten
vertegenwoordigen.
Indien voorzitter akkoord gaat met de vraag, moet de vennoot tegen wie de procedure is
ingesteld, zijn aandelen aan de eiser overdragen tegen betaling.
27

- Procedure tot gedwongen overneming van aandelen of uittreding

Mogelijkheid bij gegronde redenen zijn aandelen te laten overnemen door de andere
vennoten. (andersom dan vorige procedure)
Fusie
- Fusie door overneming
Het gehele vermogen van n of meer vennootschappen gaan over naar een andere
vennootschap.
- Fusie door oprichting nieuwe vennootschap
De overnemende vennootschap is een door de overdragende vennootschappen nieuw
opgerichte vennootschap.
Het gehele vermogen van iedere ontbonden, zowel rechten als verplichtingen, gaat over op de
verkrijgende vennootschap.
Fusies moet bekendgemaakt worden in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad.
B. Vroegtijdige ontbinding in geval van gedeeltelijk verlies van het

maatschappelijk kapitaal
Verlies van meer dan de helft van het maatschappelijk kapitaal
De Algemene Vergadering moet bijeenkomen binnen de 2 maanden na vaststelling verlies.
Ze moeten beraadslagen en besluiten nemen over de ontbinding.
Verlies van ten minste van het kapitaal

Idem als hierboven.
Aansprakelijkheid der bestuurders in geval van verzuim van samenroeping A.V.

Een vermoeden van oorzakelijk verband tussen de aangeklaagde tekortkoming en de door de
derden geleden schade.
28

Hoofdstuk 7: De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

1. Omschrijving en bepaling
BVBA: Een vennootschap opgericht door n of meer personen, die slechts hun inbreng
verbinden en waarin de rechten van de vennoten kunnen worden overgedragen onder
bepaalde voorwaarden. Het is een hybride vennootschap.
Werd opgericht vooral voor kleinere bedrijven en familiebedrijven.
2. Oprichtingsvoorwaarden
BVBA kan opgericht worden door zowel natuurlijke personen als rechtspersonen.
Aantal oprichters: vroeger 2, nu mogelijkheid van een npersoons-BVBA.
3. Aandelen
Alle aandelen moeten op naam zijn.
A. Overdraagbaarheid
Zonder instemming der vennoten
Dit is mogelijk bij een overdracht aan:
- Een vennoot
- Echtgenoot of erflater
- Bloedverwanten in de rechte lijn
- Andere door de statuten bepaald
Beperkte overdraagbaarheid
Overdragen aan andere personen kan enkel met instemming van minstens van de vennoten
die van het kapitaal bezitten.
- Weigering kan wel worden aangevochten bij de rechtbank.
- Goedkeuring: 3 maanden tijd om koper te vinden
4. Bestuur van de BVBA

Het zelfde als de N.V.
29

5. De npersoons-BVBA
Dit is een vennootschap opgericht door n persoon.
Oprichting is uitsluitend mogelijk voor een natuurlijke persoon (in tegenstelling tot de
buurlanden).
Enkel mogelijkheid tot enige vennoot van 2 BVBAs door de aandelen te erven van een andere
npersoons-BVBA.
6. De BVBA starter
Voorbehouden aan natuurlijke personen.
Doel: Jonge ondernemers helpen bij het oprichten van een vennootschap. Dit impliceert immers
financile moeilijkheden.
30

Hoofdstuk 8: De coperatieve vennootschap

1. Omschrijving en oorsprong
2 soorten:
- De coperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid CVBA
- De coperatieve vennootschap zonder beperkte aansprakelijkheid CVOA
Voorbeeld: mutualiteit
2. De vennoten Hun rechten en plichten

Nieuwe leden worden toegelaten na de oprichting.
3. Kapitaal, inbrengen en aandelen

Kapitaal bestaat uit 2 gedeelten:
- Het ontastbaar: vast gedeelte statutair bepaald
- Het tastbaar: bijkomende deel dat essentieel veranderlijk is door wijzigingen in vennoten
31

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

Samenvatting RECHT PDF

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Samenvatting RECHT PDF

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

Samenvatting Ondernemingsrecht

(Inl + Handels + Venn)

De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Samenvatting: Inleiding tot het recht

Recht is context-, tijds- en plaatsgebonden.

Kenmerken van recht:

1.1 Recht is een geheel van bindende regels

1.2 Recht moet samenleving ordenen en in stand houden

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

1.3 Recht eist gezag

Uitvaardingen van recht

Naleven van het recht

2. Indeling van het recht

Burger >< Overheid

Burger >< Burger

Vervaging van grenzen tussen publiek en privaat:

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

2.2 Publiek recht

2.3 Privaat recht

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

2.4 Gemengde rechtstakken

2.5 Internationaal recht

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Supranationaal recht: Regels uitgevaardigd door supranationale instellingen aan wie de

2.6 Andere indelingen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

3. Bronnen van het recht

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Kunnen ook gesloten worden door Gemeenschaps- en Gewestregeringen, afhankelijk

Verdragsbepalingen met directe werking: Hebben rechtstreeks uitwerking in de interne

Beslissingen van supranationale organisaties

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Gewone wetten: Gestemd door gewone meerderheid (helft + 1)

Monocamerale wetten: Alleen in Kamer van Volksvertegenwoordigers gestemd + koning

Verplicht bicamerale wetten: Goedgekeurd door Kamer, Senaat en Koning

Gedeeltelijk bicamerale wetten: Alle andere federale wetten. Goedgekeurd door

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Wetskrachtig koninklijk besluit

Koninklijke besluiten van de gemeenschaps- en gewestregeringen

Ministerile besluiten en besluiten van staatssecretarissen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

3.3 Algemene rechtsbeginselen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen

Aanpassing van de regel aan gewijzigde omstandigheden

Invulling van algemene begrippen

Gedownload door: Tom Pissens | tom.pissens@hotmail.com

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen