PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w

Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki

Wydzia:
Kierunek:
Przedmiot:
Temat:

POLITECHNICZNY
Informatyka

SIECI KOMPUTEROWE
Komunikacja z routerem
- tryb konsolowy routera
- komendy w trybie
konsolowym IOS

wiczenia Laboratoryjne nr 13

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki

Opracowa: mgr in. Marek Wypychowski

I.

Wstp

Technologia urzdze Cisco jest zbudowana wok Cisco Internetwork Operating

System (IOS). Jest to software, ktry ma za zadanie kontrolowa funkje
routingu i switchingu na urzdzeniach sieciowych. Zadaniem administratora sieci
jest midzy innymi solidne i dogbne poznanie tego systemu.

Waciwoci Cisco IOS

Firma Cisco rozwija swoje oprogramowanie IOS dla wielu odmian sprztu
sieciowego. Kada odmiana IOS jest przeznaczona dla specyficznej grupy
urzdze jak na przykad serwery. Podstawowa struktura konfiguracji pozostaje
jednak niezmieniona. Poszczeglne obrazy systemu roni si midzy innymi
nazewnictwem, sprztem na ktry s przeznaczone, specyficznymi
waciowociami wystpujcymi tylko w okrelonym IOS. Aby system dziaa
poprawnie musi by kompatybilny z danym modelem urzdzenia. Aby zobaczy
podstawowe informacje o systemie, takie jak jego nazwa i wielko
wprowadzamy polecenie show flash:
Yavin#show flash
System flash directory:
File Length Name/status
1 6911024 c2500-d-l.120-21.bin
[6911088 bytes used, 1477520 available, 8388608 total]
8192K bytes of processor board System flash (Read ONLY)

Przed zainstalowaniem nowej wersji systemu trzeba sprawdzi, czy mamy

wystarczajco du pamici do przechowania obrazu, sprawdzamy to za pomoc
polecenia show version:

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki

Yavin#show version
Cisco Internetwork Operating System Software min 192.168.15.11 192.168.15.11 1 3et0 (192
IOS (tm) 2500 Software (C2500-D-L), Version 12.0(21), RELEASE SOFTWARE (fc1)
00:45:22: Add 192.
Image text-base: 0x03038AE4, data-base: 0x00001000
ROM: System Bootstrap, Version 11.0(10c), SOFTWARE
BOOTFLASH: 3000 Bootstrap Software (IGS-BOOT-R), Version 11.0(10c), RELEASE SOFT
WARE (fc1)
Yavin uptime is 52 minutes
System restarted by power-on
System image file is "flash:c2500-d-l.120-21.bin"
cisco 2500 (68030) processor (revision N) with 14336K/2048K bytes of memory.
Processor board ID 05987971, with hardware revision 00000001
Bridging software.
X.25 software, Version 3.0.0.
Basic Rate ISDN software, Version 1.1.
1 Ethernet/IEEE 802.3 interface(s)
2 Serial network interface(s)
1 ISDN Basic Rate interface(s)
32K bytes of non-volatile configuration memory.
8192K bytes of processor board System flash (Read ONLY)
Configuration register is 0x2102

To polecenie pozwala nam okreli ile pamici jest zainstalowane na routerze,

podaje nam take dokadny opis obrazu systemu.

Eksploatacja Cisco IOS

Cisco IOS posiada trzy oddzielne rodowiska pracy, s to ROM monitor, Boot
ROM, Cisco IOS. Operacje rozruchowe routera s dowane do pamici RAM,
konfiguracja rejestru pozwala administratorowi na kontrolowanie tych ustawie.
ROM Monitor odpowiedzialny jest za proces rozruchowy, przeprowadza take
podstawow diagnostyk urzdzenia podczas rozruchu. Za pomoc tego trybu
moemy awaryjnie odzyska haso do trybu uprzywilejowanego. Do trybu ROM
Monitor mona si dosta tylko poprzez bezporednie podczenie routera z
komputerem za pomoc kabla konsolowego. Kiedy router jest uruchomiony w
trybie Boot ROM jest dostpnych tylko kilka jego funkcji. Tryb Boot ROM

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
pozwala midzy innymi na zapisanie nowego systemu do pamici Flash
karzystajc na przykad z serwera TFTP. Normalne operacje takie jak pena
konfiguracja dokonywane s w zwykym trybie Cisco IOS. Wikszo routerw
kopiuje cay obraz systemu do pamici RAM, podczas gdy jego kopia jest
przechowywana w postaci skompresowanej w pamici Flash.

Inicjalizacja rozruchu routera

Po wczeniu zasilania przeprowadzany jest prosty test sprzu zwany (POST).
Podczas tej czynnoci router przeprowadza diagnostyk wszystkich moduw
takich jak CPU, pamici i interfejsy. Po poprawnym zakoczeniu testu
przeprowadzane s nastpne operacje.
krok 1 - operacja bootstrap rozpoczyna wyszukiwanie systemu operacyjnego.
krok 2 - system IOS moe zosta zaadowany z kilku miejsc, sprawdzane s
wic ustawienia rejestru, w ktrych jest zapisane z jakiego miejsca ma zosta
zaadowany IOS i nazwa pliku w jakim jest umieszczony.
krok 3 - system operacyjny zostaje zaadowany.
krok 4 - z pamici NVRAM zostaje zaadowany plik konfiguracyjny, jeeli zosta
taki wczeniej zapisany.
krok 5 - jeeli plik konfiguracyjny nie zosta odnaleziony w pamici NVRAM, ani
na serwerze TFTP router nie zostaje skonfigurowany, ale jest gotowy do pracy.

Sygnay LED
Routery Cisco uywaj sygnaw za pomoc did wieccych (LED) do
powiadomienia uytkownika o statusie urzdzenia. Kiedy dioda jest wyczona,
a interfejs jest aktywny moliwe jest, e urzdzenie nie dziaa poprawnie. Gdy
interfejs jest mocno obciony dioda powinna si wieci na zielono. Wszystko
dziaa poprawnie, gdy dioda daje zielone witao cige lub migajce.

adowanie pliku konfiguracyjnego

Plik z ustawieniami konfiguracyjnym jest zapisywany w pamici NVRAM. Po
wyczeniu routera ustawienia te s zapamitywane. W trakcie ponownego
uruchamiania urzdzenia plik jest odczytywany z tej pami. Domylnie rejestr
jest ustawiony na warto 0x2102, co oznacza, e pliku naley szuka w pamici
NVRAM, jednak w rejestrze s moliwe inne ustawienia.

Ustawienie sesji HyperTerminal

Wszystkie urzdzenia Cisco posiadaj asynchroniczne cze szeregowe (RJ-45)
zgodne ze standardem TIA/EIA-232, ktre suy do podczenia kabla

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
konsolowego. Do podczenia portu konsolowego potrzebn s kabel konsolowy,
adapter (prejciwka RJ-45 na DB-9) i program do obsugi pocza. Program
taki pracuje w standardzie znakw ASCII i jest emulatorem konsoli. W
systemach WIndows moe to by znany HyperTerminal. Domylne paramerty
dla portu konsolowego to przepustowo 96000, 8 bitw danych, brak
parzystoci, 1 bit stopu, brak kontroli przepywu. Port konsoli nie obsuguje
kontroli przepywu.

Logowanie do routera
Aby dokona konfiguracji routera trzeba si na nim zalogowa, albo poprzez
emulator terminala, albo zdalnie za porednictwem sesji Telnet. Dla zachowania
bezpieczestwa router ma dwa poziomy dostpu. Tryb uytkownika (User EXEC
mode), tu mona przeglda tylko status routera i nie mona wprowadza
adnych zmian w konfiguracji. W trybie uprzywilejowanym (Privileged EXEC
mode) moliwa jest kompletna konfiguracja routera. Tryb uytkownika jest
dostpny zaraz po zalogowaniu si na routerze. Polecenia dostpne w tym trybie
s tylko ma czi polece dostpnych w trybie uprzywilejowanym i nie
pozwalaj na dokonanie zmian w konfiguracji. Aby przej do trybu
uprzywilejowanego wpisujemy polecenie enable, a nastpnie podajemy haso.
Znak zachty zmieni si wtedy z ">" na "#". Aby ustawi haso do trybu
uprzywilejowanego moemy wykorzysta dwa polecenia enable secret i
enable password. Aby powrci do trybu zwykego uytkownika wpisujemy
polecenie exit lub disable. Mona te uy kombinacji Ctrl-Z. kombiinacja ta
suy take do powrotu o jeden stopie wyej jeeli jestemy zagbieni dalej w
strukturze konfiguracyjnej.

Funkcja pomocy w CLI

Wpisanie znaku zapytania "?" w trybie uytkownika lub w trybie
uprzywilejowanym pozwala wywietli na ekranie monitora dostpne polecenia.
Pojawienie si na dole ekranu napisu "---More---" powiadamia uytkownika, e
do wykorzystania jest wicej komend ni mona zmieci za jednym razem na
monitorze, konieczne wic jest przewinicie ekranu o kolejne linie. Po
naciniciu Enter pojawia si kolejna linia, a po naciniciu przycisku Spacji
zapenia si kolejny peen ekran. Jeeli znak zapytania zostanie wprowadzony po
zalogowaniu si w trybie uprzywilejowanym pojawi si duo dusza lista
moliwych do wykorzystania polece.

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki

Edycja komend
Interfejs uytkownika pozwala na rozszeon edycj komend. Jest to przydatne
podczas szybkiego przesuwania kursora po dugiej i rowinitej komendzie lub do
jej szybkiej korekty. Funkacja ta jest domylnie wczona, mona ja jednak
wyczy. Do wykorzystania mamy nastpujce skrty klawiszowe:
Ctrl-A
Esc-B
Ctrl-B (strzaka w prawo)
Ctrl-E
Ctrl-F (strzaka w lewo)
Esc-F

przesuwa kursor na pocztek linii komend

przesuwa kursor o jedno sowo w ty
przesuwa kursor w ty o jeden znak
przesuwa kursor na koniec liniii polece
przeuwa kursor o jeden znak do przodu
przesuwa kursor do przodu o jedno sowo

Kombinacja klawiszy Ctrl-Z cofa uytkownika do globalnego trybu konfiguracji.

Historia wprowadzonych komend

Interfej uytkownika prowadzi histori wprowadzonych komend. Ta waciwo

jest uyteczna podczas ponownego wprowadzania dugich komend. Waciwoci
historii komend moemy konfigurowa, mamy do wyboru:
- ustawienie wielkoci bufora historii komend;
- przegld wprowadzonych komend;
- wyczenie historii komend;
Domylnie historia okmend jest wczona i moe zapamita dziesi ostatnio
wprowadzonych komend, niezalenie od ich dugoci. Moemy zapamita
maksymalnie 256 ostatnio wprowadzonych komend. Abz przywoa ostatni
komend uywamy skrtu Ctrl-P, lub "strzaki do gry". Aby przywoa starsze
polecenia uywamy skrtu Ctrl-N lub "strzaki w d". Wprowadzajc dug
komend, nie musimy jej wpisywa caej. Wystarczy wpisa kilka pierwszych
charakterystycznych znakw i nacisn klawisz Tab, a reszta polecenia zostanie
autoamtycznie dopisana.

Bdy w linii polece

Bdy linii polece to gwnie bdy litorowe, ktre mog si zday podczas
wpisywania polecenia. Jeeli komenda zostanie wprowadzona z bdem
literowym, to zostanie on wskazany przez znak "^". Znak "^" pojawia si w
miejscu wystpienia bdu, czy to literowego, czy to w miejscu bdnego

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
wystpienia argumentu. Znak lokalizacji bedu jest interaktywnym systemem,
ktry ma pomc uytkownikowi w szybszym zlokalizowaniu bdu.

Polecenie show version

Polecenie show version pokazuje informacje na temat programu Cisco IOS,
ktry jest aktualnie zainstalowany i uruchomiony na routerze. Dziki temu
poleceniu moemy zdoby nastpujce informacje:

wersja IOS i jej opis;

wersja Bootstrap ROM;

wersja Boot ROM;

od kiedy router jest wczony;

przyczyna ostatniego restartu;

gdzie i pod jak nazw przechowywany jest obraz systemu;

rodzaj routera;

ustawienia konfiguracyjne rejestru;

Router#show version
Cisco Internetwork Operating System Software
IOS (tm) 2500 Software (C2500-D-L), Version 12.0(21), RELEASE SOFTWARE (fc1)
Copyright (c) 1986-2001 by cisco Systems, Inc.
Compiled Mon 31-Dec-01 18:25 by nmasa
Image text-base: 0x03038AE4, data-base: 0x00001000
ROM: System Bootstrap, Version 11.0(10c), SOFTWARE
BOOTFLASH: 3000 Bootstrap Software (IGS-BOOT-R), Version 11.0(10c), RELEASE SOFTWARE
(fc1)
Yavin uptime is 1 minute
System restarted by power-on
System image file is "flash:c2500-d-l.120-21.bin"
cisco 2500 (68030) processor (revision N) with 14336K/2048K bytes of memory.

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
Processor board ID 05987971, with hardware revision 00000001
Bridging software.
X.25 software, Version 3.0.0.
Basic Rate ISDN software, Version 1.1.
1 Ethernet/IEEE 802.3 interface(s)
2 Serial network interface(s)
1 ISDN Basic Rate interface(s)
32K bytes of non-volatile configuration memory.
Configuration register is 0x2102

System Bootstrap, Version 12.1(3r)T2, RELEASE SOFTWARE (fc1)

Copyright (c) 2000 by cisco Systems, Inc.
C2600 platform with 65536 Kbytes of main memory
Cisco Internetwork Operating System Software
IOS (tm) C2600 Software (C2600-I-M), Version 12.2(13e), RELEASE
SOFTWARE (fc1)
Copyright (c) 1986-2004 by cisco Systems, Inc.
Compiled Fri 30-Apr-04 15:39 by miwang
Image text-base: 0x8000808C, data-base: 0x80A05838
cisco 2621 (MPC860) processor (revision 0x200) with 60416K/5120K bytes
of memory.
Processor board ID JAD05190MTZ (4292891495)
M860 processor: part number 0, mask 49
Bridging software.
X.25 software, Version 3.0.0.
4 FastEthernet/IEEE 802.3 interface(s)
2 Low-speed serial(sync/async) network interface(s)
32K bytes of non-volatile configuration memory.
16384K bytes of processor board System flash (Read/Write)
Press RETURN to get started!
Router2>
II.
wiczenie
Na schemacie poniej przedstawiono sie zoon z czterech routerw z
dodatkowym poczeniem midzy routerami R3 i R5. Do routera R3

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
podczona jest konsola PC5 suca do jego zaprogramowania w systemie
Cisco IOS.

Uwaga 1
Naley zaprojektowa ustawienia wszystkich obiektw powyszej sieci stosujc
adresy z puli 107.12.15.0/192.
prosz opisa podzia puli adresowej na sieci
prosz wyliczy nadmiar adresw
prosz wskaza, czy pula adresw to adresy publiczne, czy prywatne i
jakie ma to konsekwencje dla pakietw przesyanych przez routery.

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki
W routerze R3 ustawiamy ponadto routing statyczny w stron hosta PC3 przez
router R2 oraz routing dynamiczny w stron sieci pomidzy routerami 1 i 5, 2
i 5 oraz w stron sieci lokalnych wychodzcych z tych routerw,
ustawienia routerw wpisujemy do tabeli:
Przykadowa tabela dla routera R3

PASTWOWA WYSZA SZKOA ZAWODOWA

im. Prezydenta Stanisawa Wojciechowskiego w
Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Nowy wiat 4, tel. 62/76-79-500
Katedra Informatyki

ustawienia hostw PC wpisujemy w tabeli:

Przykadowa tabela dla komputera PC1

Uwaga 2
Z pozycji konsoli PC5 za pomoc polece systemu Cisco IOS prosz
skonfigurowa ustawienia Routera R3 zaprojektowane zgodnie z Uwag 1:
W linii zaproszenia pojawi si na konsoli komunikat
Press RETURN to Get started!, co wskazuje na tryb informacyjny routera:
wciskamy wtedy ENTER, co zapisujemy ,
podobnie koczymy kady wiersz polecenia