Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
I. L THUYT C CU VN.............................................................3
1. Khi nim.........................................................................................................3
2. Nhng yu t nh hng n s la chn c cu vn.....................................4
3. Cc ch tiu phn nh c cu vn.....................................................................5
II.
1. Gi nh v thuyt c cu vn ti u...............................................................5
2. L thuyt c cu vn ti u.............................................................................6
V.
L THUYT C CU VN KHC.........................................20
C CU VN
I. L THUYT C CU VN
1. Khi nim
a. C cu vn
ti tr cho cc phng n kinh doanh, d n u t c la chn, doanh
nghip c th huy ng vn t nhiu ngun khc nhau. Mi loi ngun vn c c
im ring nn s to ra nhng nh hng khc nhau n tnh hnh ti chnh doanh
nghip. Thng tin v ngun vn ca doanh nghip c trnh by trn bng cn i
k ton v c gii thch chi tit trn thuyt minh bo co ti chnh, bao gm 2
nhm: n phi tr v vn ch s hu.
- N phi tr: l cc khon n pht sinh trong qu trnh hot ng sn xut, kinh
doanh m doanh nghip phi tr, phi thanh ton cho cc ch n, bao gm cc
khon n tin vay, cc khon n phi tr cho ngi bn, cho Nh nc, cho
cng nhn vin v cc khon phi tr khc.
- Vn ch s hu: phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim cc loi ngun
vn thuc s hu ca ch doanh nghip, ca cc thnh vin gp vn trong cng
ty lin doanh, cng ty TNHH, doanh nghip t nhn, cng ty hp danh hoc cc
c ng trong cng ty c phn.
Ngun vn ch s hu l s vn ca cc ch s hu m doanh nghip khng phi
cam kt thanh ton. Ngun vn ch s hu do ch doanh nghip v cc nh u t
gp vn hoc hnh thnh t kt qu kinh doanh, do ngun vn ch s hu
khng phi l mt khon n.
Thnh phn v t trng tng ngun vn so vi tng ngun vn ti 1 thi im
gi l c cu ngun vn. Hay ni cch khc, c cu vn l quan h v t trng
gia n v vn ch s hu ca mt doanh nghip.
b. C cu vn mc tiu
- Do c cu vn c nh hng n li nhun dnh cho c ng nn cng ty
cn phi hoch nh c cu vn mc tiu.
C cu vn mc tiu l s kt hp gia n, c phiu u i, c phiu thng
trong tng ngun vn ca cng ty theo mc tiu ra. Hoch nh chnh sch
c cu vn lin quan n vic nh i li nhun v ri ro.
c. C cu vn ti u
C CU VN
C cu vn ti u: l c cu vn cn i c gia ri ro v li nhun, do
ti a ha c gi c c phiu cng ty.
- Xy dng c cu vn ti u:
Xc nh nhu cu vn cn thit cho hot ng kinh doanh.
Tnh EBIT d kin da vo quyt nh u t.
B tr ngun ti tr theo nhng tnh hung khc nhau, theo c cu
vn khc nhau.
Tnh EBIT ha vn.
Tnh chi ph s dng vn cho tng ngun.
Tnh chi ph s dng vn bnh qun theo nhiu cu trc vn d
kin. Tnh ton mc ri ro chp nhn c. Trn c s tm ra
cu trc ti u.
2. Nhng yu t nh hng n s la chn c cu vn
- Ri ro doanh nghip: Ri ro pht sinh i vi ti sn ca doanh nghip
ngay c khi doanh nghip khng vay n. Ri ro doanh nghip cng ln
th cng h thp t l n ti u (D/S).
- Thu thu nhp cng ty: S dng n vay khin doanh nghip tit kim
c thu.
- S ch ng v ti chnh: S dng n nhiu lm gim i s ch ng v
ti chnh.
- im ha vn EBIT: Nu EBIT nh hn li vay th doanh nghip s b
ri ro ti chnh, khi khng nn s dng n hn ch ri ro. Cn nu
EBIT ln hn li vay, khi doanh nghip nghin cu EBIT ha vn v
c cu vn ti u, khi EBIT ca doanh nghip cao hn EBIT ha vn th
nn tn dng tc dng n by ca n.
- Giai on pht trin trong chu k sng ca doanh nghip: Xc nh
c doanh nghip ang nm trong giai on no trong bn giai on:
khi s, tng trng, bo ha v suy thoi, c chin lc huy ng
xy dng c cu vn thch hp.
- Phong cch v thi ca ban qun l cng ty: Mt s gim c rt
thn trng trong vic s dng n.
- Cc nhn t khc: Chnh sch phn phi li nhun ca doanh nghip,
c im ca nn kinh t (mc hot ng kinh doanh, trin vng ca
C CU VN
th trng vn), kh nng ti tr linh hot ca th trng vn nhng din
bin ca th trng vn
3. Cc ch tiu phn nh c cu vn
a. T sut sinh li ca n ( chi ph s dng n):
r D=
I
D
I: Li vay hng nm
D: Gi tr trng ca n vay. Gi nh D l n do pht hnh tri phiu khng
c thi hn.
b. T sut sinh li ca vn c phn (Chi ph s dng vn c phn):
r E=
EAT
E
R
V
rV
rV =
c th xc nh bng:
D
E
r D +
r
D+E
D+E E
C CU VN
- Khng c CP u i
- Tc tng trng li nhun bng 0
- Chia ton b li nhun cho c ng
2. L thuyt c cu vn ti u
L thuyt c cu vn ti u cho rng c cu ny c th gia tng gi tr ca
doanh nghip bng cch s dng t s n by ti chnh ph hp, nh h thp
chi ph s dng vn thng qua vic gia tng s dng n v chi ph s dng n
thp hn do c khon tit kim thu.
Nu cu trc vn ca doanh nghip c ti tr bi 100% vn ch s hu
th cho thy doanh nghip ch ng trong ngun vn v khng c ri ro ti
chnh, nhng doanh nghip phi chu chi ph s dng vn bnh qun cao do chi
ph s dng vn ch s hu thng cao hn chi ph s dng n vay.
Ngc li, khi doanh nghip s dng n ti tr cu trc vn, tuy c th
lm gim chi ph s dng vn bnh qun nhng li c th lm tng ri ro hnh
chnh cho doanh nghip.
V th, doanh nghip lun phi thit lp cu trc vn sao cho ti u nhm
gim thiu c ri ro ti chnh v gim chi ph s dng vn bnh qun.
Cho bng sau:
Quan h gia chi ph s dng vn, gi c phiu v c cu vn
n
cn n
Li
sut
vay
EPS
re
P0
P/E
WACC
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0,00%
8,00%
8,60%
9,30%
9,60%
11,60%
14,50%
0,2880
0,3072
0,3301
0,3559
0,3840
0,4032
0,3960
12,00%
12,50%
13,13%
13,93%
15,00%
16,50%
18,75%
2,4000
2,4576
2,5152
2,5551
2,5600
2,4436
2,1120
8,3333
8,0000
7,6190
7,1795
6,6667
6,0606
5,3333
12,00%
11,81%
11,70%
11,70%
11,69%
12,31%
13,59%
C CU VN
Nh th, c cu vn ti u ca cng ty ny l 40% n vay v 60% vn ch s hu.
Vi c cu ny, gi s dng vn bnh qun thp nht (WACC = 11,69%) v gi c
phiu cao nht (P0 = 2,56).
Tnh hnh c m t bng th chi ph s dng vn nh sau:
CPSD Vn ch s hu
CPSD Vn
WACC
CPSD Vn vay
WACCmin
= 11,69%
n cn n
H*n = 40%
C CU VN
Ta c v d minh ha cho l thuyt ny nh sau:
Trng hp 1: Gi s cng ty c khon n 5.000 triu ng, vi mc li
sut l 10%. Cng ty c khon li nhun hot ng rng l 3.000 triu ng.
T sut sinh li chung ca cng ty l 15%.
S dng cc cng thc, tnh ton ta c bng tnh sau:
R
3.000
rv
15%
Tng gi tr cng ty
20.000
Gi tr th trng ca n
5.000
Re
Li sut
10%
R
rv
VD
Gi tr th trng ca vn
15.000
re x D
Li tr cho n vay
500
EAT
RI
2.500
T sut li nhun ca c ng
16,67%
Re
EAT
E
3000
Rv
15%
Tng gi tr cng ty
20.000
Gi tr th trng ca n
7.500
V
D
R
rv
C CU VN
Re
Li sut
10%
VD
Gi tr th trng ca vn
12.500
re x D
Li tr cho n vay
750
EAT
RI
2.250
T sut li nhun ca c ng
18%
Re
EAT
E
15
10
RE
RV
RDB
T s n by ti chnh (D/E)
Quan h gia chi ph s dng vn v t s n by ti chnh
theo l thuyt li nhun hot ng rng.
- im quan trng th 2 m l thuyt ny a ra chnh l : cng nh vic
khng i ca gi tr cng ty khi s dng n by ti chnh th gi ca c
phiu cng ty cng c s bt bin. Ngha l vic thay i n trong c cu
vn khng lm c phiu tng ln hay gim xung.
C CU VN
Ta xt 1 v d n gin sau:
Cng ty v d trn c 1.000.000 c phn thng ang c lu hnh. Ta
c th a ra cc kt qu sau:
+ Gi mi c phn =
= 15.000 ng
Ta thy rng sau khi mua li CP bng cch dng n vay th gi c phiu vn
khng i so vi ban u.
- Nhc im chnh ca l thuyt ny chnh l nhng gi nh khng mang
tnh thc t ca nn kinh t ( th trng hon ho, khng c thu,). Ngoi
ra cn c mt nhc im quan trng khc l gi nh li sut tin vay
khng i khi c cu vn thay i. Trong thc t, khi n tng c ch n ln
ch s hu u cm thy mc ri ro gia tng nn h s yu cu gi phi
tr cho cc khon vay tng dn theo mc ri ro gia tng.
Trn y l hai l thuyt mang tnh cht c bn v c cu vn ca cng ty. L
thuyt c cu vn ti u da vo l chn thu kt lun rng tn ti mt c
cu vn ti u, trong khi l thuyt li nhun rng da vo gi nh cng ty
khng phi chu thu kt lun rng khng c c cu vn no l ti u v gi
c phiu cng nh gi tr cng ty khng ph thuc vo c cu vn ca cng ty.
Tuy nhin, hai l thuyt ny vn cha l gii mt cch thuyt phc tc ng ca
t s n trn vn nh th no khi nghin cu c cu vn ca cng ty. Phi i
mi n nm 1958 khi l thuyt M&M ra i, vn ny mi c sng t.
IV.L THUYT M&M
1. Cc gi nh v mnh ca l thuyt M&M
Nhng gi nh ca l thuyt M&M:
C CU VN
-
Gi nh v thu
Gi nh v chi ph giao dch
Gi nh v chi ph khn kh ti chnh
Gi nh v th trng hon ho
V ni dung, l thuyt M&M c pht biu thnh hai mnh quan trng:
1. Mnh th nht (I) ni v cng ty.
2. Mnh th hai (II) ni v chi ph s dng vn.
Cc mnh ny ln lt s c xem xt trong hai trng hp ng vi hai gi
nh chnh: c thu v khng c thu.
2. L thuyt M&M trong trng hp khng c thu
y l trng hp n gin nht khi xem xt l thuyt M&M. Trong trng
hp ny tt c cc gi nh ca M&M u c tun th nhm n gin ha vn
cn nghin cu. Cc gi nh y ca l thuyt M&M bao gm:
-
Khng c thu thu nhp doanh nghip v thu thu nhp c nhn.
Khng c chi ph giao dch.
Khng c chi ph ph sn v chi ph khn kh ti chnh.
C nhn v cng ty u c th vay tin mc li sut nh nhau.
Th trng vn l th trng hon ho.
tng t vic tng thm n. Chi ph s dng VCSH gia tng ny b tr bng ng
C CU VN
phn li ch ca chi ph s dng n
rd
EBIT
WA CC
Vn
CSH
Vn
Vn
vay
ch
s Vn
hu CSH
Vn
vay
Cng
H
10.000
ty Cng
P
6.000
ty
C CU VN
Chi ph s dng VCSH (
re
N
Chi ph s dng n (
rd
10%
11.33%
0
0
4.000
8%
1.000
0
1.000
1.000
1.000
320
680
1.000
P0
Gi th trng ca cng ty P:
P0
1.000
10
680
11.33
= 10.000
320
8
= 10.000
ro
+(
ro
rd
D
E
C CU VN
re
rd
WACC = D+ E r d +
E
r e
D+ E
Cng
H
Vn ch s hu
10.000
re
N
Chi ph s dng n (
rd
0
10000
8 +
10 =10
0+10000
0+10000
ty Cng
ty
H thay i c
cu vn
8.000
10%
10.5%
0
0
2.000
8%
1.000
0
1.000
1.000
1.000
160
840
1.000
C CU VN
i vi cng ty c vay n:
2000
8000
ro
ro
c xc nh nh sau:
ro
. Thay biu
D
E
r d +
r =r
D+ E
D+ E e o
(1)
(2)
D
D
( r or e ) +r o=r 0 +(r or d )
E
E
(3)
Cng thc (3) l cng thc din t ni dung mnh M&M s II, c dng y =
a + bx, trong n s x chnh l t s n D/E. th biu din hm s ny s c
dng nh sau:
p dng cng thc (3), xc nh chi ph s dng vn ca c ng i vi
cng ty H:
C CU VN
r e =r o + ( r or d )
D
2000
=10 + ( 10 10.5 )
=10.125
E
8000
REE
RWACCC
Ro
RDB
T s n by ti chnh (D/
3. L thuyt M&M trong trng hp c thu
Gi nh cng ty khng chu thu TNDN l khng thc t v ch xy ra trong
mt s t trng hp, cn li a s trng hp cng ty phi np thu TNDN. Do
s khng thc t lm nu gi nh cng ty hot ng trong mi trng khng c
thu.
Mnh s I Gi tr cng ty trong trng hp c thu
Trong trng hp c thu thu nhp cng ty, gi tr cng ty c vay n bng
gi tr cng ty khng c vay n cng vi hin gi ca l chn thu.
V L =V U +T C D
VL
VU
C CU VN
Thu sut thu TNDN
TC
EBIT (1T C )
ro
T C rd D
hp c vay n:
V L =PV [ EBIT ( 1T C ) +T C r d D ]
= PV [EBIT
( 1T C ) + PV
T C rd D
EBIT ( 1T C ) T C r d D EBIT ( 1T C )
+
=
+ TC D
ro
rd
ro
V U +T C D
Hay l:
VL
V U +T C D
(*)
th gi tr doanh nghip
C CU VN
Gi tr th trng ca DN
Gi tr th trng ca DN c s dng n
Hin gi ca tm
chn thu
Gi tr th trng ca DN khng s dng n
S lng n (D)
V d: Ti 2 cng ty ging nhau v mi mt, c cng mc ri ro kinh doanh
v ch khc nhau cu trc vn. Tnh hnh ti chnh c th hin qua bng sau:
(VT: triu ng)
Ch tiu
Cng
H
7.000
Vn ch s hu
Chi ph s dng VCSH (
re
N
Chi ph s dng n (
rd
ty Cng
P
4.000
11.14%
14.83%
0
0
3.000
8%
1.000
0
1.000
220
780
780
1.000
240
760
167
593
833
ty
C CU VN
Ni khc i, nh nc h tr cho cng ty no s dng n. S tin h tr ny
cng bng ng s tin tit kim c t l chn thu.
Gi tr ca cng ty H: PH = 780/ 11.14% = 7.000
Chi ph s dng vn bnh qun ca cng ty P:
WACC = 14.83%
4.000
4.000+3.000
+ 8%(1- 22%)
3.000
4.000+3.000
= 11.14%
Gi tr ca cng ty P:
PP =
1.000 (122 )
11.14
+ 3.000*22% = 7.660
D
E
ro
C CU VN
Chi ph ph sn: Nu doanh nghip c nguy c ph sn hay c kh khn
v ti chnh c th doanh nghip b mt uy tn, mt th trng, tn chi ph
ti cu trc vn v nu doanh nghip b ph sn phi tn chi ph x l
cc khon chi ph ny tm gi chung l chi ph ph sn. Chi ph lin quan
n ph sn l ng k do doanh nghip s dng n by ti chnh s
km hp dn nh u t hn so vi doanh nghip khng s dng n by
ti chnh. Khi b ph sn, doanh nghip phi thanh l ti sn tr n.
Sau khi tr i cc chi ph lin quan n ph sn, s tin thu c do
thanh l ti sn ca doanh nghip s u tin tr cho cc ch n ( cng
nhn, nh nc, ngi bn, ngi cho vay), s tin cn li ( nu c )
mi chi tr cho c ng khin cho nh u t vo doanh nghip c s
dng n by ti chnh tr nn ri ro hn, do ch s hu i hi li
sut k vng cao hn l u t vo doanh nghip khng c s dng n
by ti chnh.
Mt yu t cn lu na l vn chi ph giao dch. Khi xem xt kinh
doanh lch gi bao gi cc nh nghin cu cng b qua chi ph giao dch
nhng trn thc t lun c chi ph giao dch. iu ny cng nh hng
n kt lun rt ra ca l thuyt M&M.
Chi ph gim st ngi tha hnh l chi ph pht sinh lin quan n
hot ng gim st ( bao gm tin lng, tin thng, chi ph kim
ton) nhm m bo cho ngi tha hnh hnh x v li ch ny nn
tri ch v c ng i hi thm mt phn gia tng li nhun b p
lm gi tr doanh nghip gim.
V.
L THUYT C CU VN KHC
C CU VN
b (ch yu l li nhun gi li), tip theo l n vay n mi v cui cng l pht
hnh vn c phn mi.
u im:
1) Gii thch ti sao cc doanh nghip c kh nng sinh li nht thng
vay t hn. Khng phi v h c cc t l n by mc tiu thp m v
h khng cn ngun ti tr bn ngoi. Cc doanh nghip c kh nng
sinh li t hn pht hnh n v h khng c ngun vn ni b cho
u t vn v v ti tr n ch ng sau li nhun gi li trong trt t
phn hng i.
2) L gii nhng hnh ng qun tr, l cc doanh nghip c kh
nng sinh li cao vi c hi u t hn ch s c gng duy tr t l n
mc tiu thp trong khi cc doanh nghip c c hi u t ln hn
cc ngun pht sinh ni b buc phi tng t l n.
3) D bo cc thay i trong t l n ca nhiu doanh nghip giai
on pht trin bo ha. T l n ca cc doanh nghip tng khi cc
doanh nghip c thm ht ti chnh v gim khi c thng d ti chnh.
Nhc im: Khng gii thch c cc khc bit trong t l n gia cc
ngnh. V d, t l n c xu hng thp trong cc ngnh cng ngh cao,
tng trng cao ngay c khi nhu cu vn bn ngoi rt ln.
2. Thuyt nh i cu trc vn
Theo l thuyt nh i cu trc vn (trade-off theory), vic ti tr t n c
u im l c hng li ch t tm chn thu. Theo , cc cng ty nh i li
ch thu t vic ti tr bng n vay vi cc vn c nguyn nhn t kh nng ph
sn.
mc n trung bnh, xc sut kit qu ti chnh khng ng k v gi tr
hin hu ca chi ph kit qu ti chnh cng nh nn vic vay n s l mt li th
cho doanh nghip. Tuy nhin, khi doanh nghip vay n ngy cng nhiu th ri ro
ph sn s ngy cng cao v lm st gim gi tr doanh nghip; n mt lc no
gi tr ca tm chn thu bng vi gi tr ca chi ph kit qu ti chnh...
L thuyt nh i c vit di dng cng thc nh sau:
Gi tr doanh nghip = Gi tr doanh nghip c ti tr hon ton bng vn c
phn + Gi tr hin ti ca khon li thu - Chi ph ph sn k vng
C CU VN
Khc vi l thuyt trt t phn hng, l thuyt nh i gii thch c cc
khc bit trong cu trc vn gia nhiu ngnh. V d nh cc cng ty tng
trng cng ngh cao, c ti sn ri ro v hu ht l v hnh thng s dng
tng i t n; cc hng hng khng c th vay nhiu v ti sn ca h l hu
hnh v tng i an ton. Mt khc, l thuyt nh i li cung cp mt cng
thc c th xc nh c cu vn ti u v gii thch c nh hng ca
thu, chi ph ph sn v chi ph i din n vic xc nh c cu vn. L thuyt
nh i cho rng, cc cng ty c n vay qu nhiu, khng th tr bng tin mt
trong vng mt vi nm, nn pht hnh c phn, hn ch c tc, hay bn bt ti
sn huy ng tin mt nhm ti cu trc vn. Tuy nhin, cng c nhiu iu
m l thuyt nh i khng th gii thch, nh vic ti sao mt s doanh
nghip vn thnh cng, kt qu kinh doanh tt khi vay rt t n; hay trong thc
t khi gi c phiu ca doanh nghip ang cao v doanh nghip ang c nhu
cu v ti tr bn ngoi th cng ty c nhiu kh nng pht hnh c phiu (hn
l vay n).
Biu di y cho thy khi gia tng lng n s dng, cng ty c c
li ch bng hin gi ca l chn thu. Chnh li ch ny lm cho gi tr cng ty
c vay n tng ln. Mt khc, cng vi s gia tng ca lng n s dng, chi
ph khn kh ti chnh cng tng theo. Chnh chi ph ny lm gim i li ch
ca l chn thu.Khi lng n tng ln n im D*, hin gi chi ph khn kh
ti chnh bng ng hin gi ca l chn thu. im D* c gi l im ti u,
gi tr cng ty t mc ti a v chi ph s dng vn trung bnh ca cng
ty t mc ti thiu. Nu cng ty tip tc gia tng s dng n th hin gi chi
ph khn kh ti chnh s vt qua hin gi l chn thu. Khi y gi cng ty s
bt u gim.
C CU VN
Gi tr ca cng
Gi tr cng ty ( V )
V= Gi tr
VU = Gi tr ca
D*
L
C CU VN
C CU VN