Вы находитесь на странице: 1из 10

c

EL DISCURSO JURIDICO.
cc cc
 c c c  cc c c c cccc cc cc  cc  c

 cc  c cc c c c c  ccc c  c c
c c  c  c
c
c  c
 c c c
c c  cc c c    c
 ccc cccc
c c c   c   c c  cc 
c   c c   c c c  ccc
ccc
! c c   c cc cc 
 c  c cc
 c  c  cc
c c 
cc
cc cc
"c c ! c! c  cc  c  c c  c c   cc # c

 cc  c cc 
cc  c$c! c
%c  c  c
c c c c c  c
c c! c  cc c c %c cc 
cc  c&c  c c c   c cc   c  c
 ccc c c c # cccc c  c ccc  cc c c   c cc c  c  ccc% c c c
    c cccc c
cc cc cc! c
"c   c c  c c! c c  c
c c   c cc  c  c  c  c
  c c  c c c  cccc  c c  c# c  cc cc
 ccc   c
c" c  c c   cc  c
c cccc ! c! c c c  cc c c
c  c  cc
c  'c
cc(cc  c  c  c# c 
c
  c c  c
c)*c c+   cc c  c
 c c c c c  c cc ,  cc c  ccc c  c! c
 c c  c
 c
c-*c c.  cc cc c   c  cc  c c c c c  c c
c  c
c/*c c0  ccc 
c
 c! c 
 c   cc cc c c
  cc   c c  c1c
2 3c
c4*cc+"  c c c c c c c c   c! c c c c c c c
c  cc  c c  c c
  c c
c cc  c  c  ccccc cc c c 
 c
  c
c5*cc( c6    c c
c
c    c c #
 c
"'cc c  c cc
  c! c c c
 cc
c c
c" c
c
ESTRUCTURA DEL DISCURSO JURIDICO:
cc
  c  c c c c  c   
 ccc c  c c  #c c  cc  cc
 cc    c cc c cc c  c c
cc  c(  c   c c
c c c c c
   ccc
 c c cc  cc   "c7
cc  cc c
c
  c! cc  c
 c c c c  c   c c  c   c cc
cc cc !  c c cc# c8 c

# c
 cc !
# 9c c   c c  c
 c" c c c

c c c:cc; cc c;c;  cc c c 
c   c
 c   c ccc  cc
 c cc   c
c)*c c: c c
 c  c cc  c  c c  c c cc  c c c c
c
cc
c   c  c! c  c c 
 c! c c c    cc  c c c  cc
c c c c c! c   c c c c c ccc c
  c c! c c   cc c
 c  c
cc  c
 c   c cc c c  c    c cc   c ,  c c c ccc c c  c c
c c<  c cc c! c c c # cc    c c cc
c! c  c c c  c  ccc
c c:# c c c  c  c   c c c
 cc  c c
 c cc! c c
  c+c c  c
c
 c  cc c c c! c c "c %c c 
 cc c

c c 

c! c  ccc c
 c  c(  c cc   c  c  cc ccc  c c
 c   c
c-*cc; cc(  c c( cc  c  c cc  c     cc
 c c 
  c  c c c
c c    c cc  c" c c  c! cc  c c cc 
"c  c c
 c cc c  
 ccc
cc
  c ccc c c c c  c
c( %c c #  c cc c  c   c cccc
  c   c c c c c  c
 c c c! c c  cc c c ccc! c c  c
*c  c(  cc c: 
 c
*c  
 cc=c
*c;   cc=   c
*c>  c+   c+   c
c/*c c; c;c cc c  c c c c   c c c   c c ccc  c c c
 c cc  c # c 
 ccc c  cc c  c! c 
ccc c c c c
ccc
 c  cc c c  c  cc c c   c   c! c
 c c  c  c c
c 
 c  c c c c c c   cc c  c c?@%c+ Ac?;"c7 
Ac  c c

c  c  cc c  cc  cc c%c c c
ELABORACIN DE UN DISCURSO JURDICO.
 BC70c(c Cc(:; 60 cc c.0C(0cc =c.06B=c
.0C(0c c c
 cc 
 c   c c c
  c! c  c c c
.06B=c c c c cc! c c c c  c c
)*c+6=B> 0c c cc  c c    ccc
c   cc! c  cc  c  c c  cc c

  c c c c
c"c cc
-*c+60+0:;:DCc c c c c c
 c  c   c c
c  ;  cc  c  cc
c

 c
/*c;0C.:6B=;:DCcc6. 7=;:DCc
cc 
'c c
c c
  c c   cc c cc c

 c c c
  'c c c c
 cc 
cc c c  c cc  c !c c c
 c c   c c cccc  c
4*c+: 0E0cc+606=;:DCc c
c c c 
c cc  cc c'c c c cc
 
c c 
 c 
 cc   cc  c  c c c cc c ccc
 c c  c
c c  cc c
c
 cc c  c
 c c c c
0c@ c(>c<=;6c+=6=c Cc> Cc(:; 60c
@ B=c( c(:; 60 c  c # cc  cc !
cc c c cc c  c c
Fcc+ 
 c c cc c   ccc 
c cc  ! c  cc c
Fcc+   c c ccc 
c
  c  c c  c cc
FccE  # c c  cc c
 cc  c c c

+=67c( c(:; 60c 


  c
 # cc c! c
c c  c cccc  c c  c
+ c c c  c  c! c c cc  c c c! c  c   cc
c  c c c c
 c c
 c?+
c c  c c  c c c cc% c c   Ac
;0B0c(+67=6c c:C76 c  c
 c cc  c   c"c  c c7c
c c   c %cc c c! c  
 cc
c
cccc c cc
! c cc   cc %c
 c7:B+0c   c! c 
c
c  c # cc c  c cc< c! c  c c 
 c  c
c c 
c  c
c cc c  c c
c
c
"cc
c
c  c c c
 c c c    cc7
c
 c c  cc  c c c
06E=C:G=;:DCc$c;0B+0:;:0Cc(c:(=  c #c cc
   c ccc   cc! c "c
 c
  c c! c  ccc c
c
"c   c c c c
Cc> Cc:C:;:0  c  c c c c
 c
 c! c  c cc cc+c cc c  c#cc
c c  c c  c   c c "c  c cc! c c   c c cc
+6+=6=;:0Cc(c Cc(:; 60  c #c   c c c cc c  c c cc c c c
 c
c 
 cc   c cc c  c cc c  c  c
 c   cc  c c c
c c c c  c c  cc 
cc c c c  c cc! c "c
c c

 c   c ccc
(=660 0  cc c c
c! c c    cc cc  ccc! c  c  c cc c
ccc c  c cc 
c cc  c c cc  c c

c c
.:C= c(c Cc(:; 60c  c ccc
c c
 #c c c
c
  c  c c
 c c c
   c c cc c c    c c c   c  c   c c c c c  c  c 
 c
   c c  c c   c" c
;0C; :DCc c c "cc  c cc  c c c  c
 c c  c c c # cc c! c
"c   ccc #c! c c  cc ccc cc c c! c c  cccc! c c c  c
c
c  c cc  c c    cc c   c cc c# c c   c     c
c c   c
 c! c c c  c cc   c  c! c  c  c c
  c    c cc
 ! 
 c c c ccccc
; c 
c ccc
c c! c  c c c c5c  c   c
ccc)9c+  c  c c c?@%cc c Ac?+  c!%ccc c Ac
; c cc

 c c c
  c  cc 
 'cc  c
ccc-9c c  c cc c   c c c c c 
c! c c   c c  c c c c
c c
c  c! c cc  c  c   c! c  "c c c c c   c
ccc/9cC   cc c c c
 # c c  c  c c c 
c  c ccc  cc   c
c c! cc  c c  c c! c c c
 # c c  cc  c c  c
ccc49c;
 c c c 
 c c  c   c c
c   cc c  c c

c
ccc59c+   cc c  c cc+  c  c  c c c  c c cc  c c  c cc 
c
ccccccccc1cc c
cc1  3cc c! c c  c c # c c c c

cc
c
"
c  c! c  c c
 c c-Hc
c  c c
  c c  c cc  3c

ccccccccc c c c c # c  c c c c



 c c   c   c   cc   c c
 c c
  c  c c   'ccc c
ccc  c  c  c c  c # c c
 c c
ccc)9cc   ccc c c   c! c%c c c   c cc! c c c c  c6 
c c c c4c   c
-9ccc+  cc c c 
cCc  c cccccc c c   c! cc c c
  cc
/9ccc7  c c   cc! c   c  c c c4c c  c c c c! c 
 c c
 c  c
49ccc:  c! c c
c c c c cc! c cc! c c  c 
 cccc   cc 
"c c
  c c  ccc c  ccc c c c   cc c! c cc   c   c
59ccc+cc! c c 
 c c   cc  cc  c! c
# c c c c
  c  c  c c
  cc
c c c  c  c  
  c! cc c   c
cccIc;c  c c  c c  c c! c c! c   c  c c c  c  c cc! cc
!  c c  c cc c c c
ccc)9cCc c c  cc
ccc-9c7  c c
  c   c c  c   cc   c
ccc/9cc 
  c  c   cc
 c cc ,c
ccc49c c c c
cccIc;c  c c
c c c c c c c
ccc)9c c c
 c c
c c c  cc/cc5c
c  c c 
 c
ccc-9cc c
c c  c c  c c 
  c cc 
c c  c  cc  c
ccc/9c7  c c  c  c c c c cc
ccc49c7  c c c cc  ccc c  c  c c c c
ccc59c c c c c    c cc  c
cccIc;c  c c c#c c   c c c c
ccc)9cc c#c c
  c  c c   c cc
ccc-9c+  c
  c cc
  c
ccc/9cc
 c c#c c  c 
 c   c c c  c
=  c   c  c c  c c#c!   c
   c  c  c    cc  c c  cc
c  c # cc *  c
+
c c c# c  c cc  c c  c   c c c13c  # c
1 c   cc
c c  c c c
,cc cc c  cc  c c
 c
c
  
 J3c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
ccccc
ccccccc+ c

DESARROLLO DEL DISCURSO JURIDICO


c  c c  c cc   c c c
c" c c  c  c  c c  c
c c   c c
    c cc c c
 c=c  c cc  c

c)*c7 
 cc 
c c ! cc c  c # c c 
 c c cc
c #c c c
c c c c c c
c c cc c! c c # ccc c c
  c
 c c

c 
 cc c
c   c  c  c
c  c
cc c c  c c 
c c c
c c
c   cCc  c! c c  cc 
c  c # c
c 
cc 
c! c  c c    c     c c
*c c 
 c c;  c+  cc! c c  c  c  cc  c c c c cc c! c
 c  cc c  c c cc  c cc c!  c cc  cc c c c   c
  c c

c c c cc


c # c( cc c   c c  c   c   cc  c c   c
  c c
  c c  c  c c  c! c c c c  ccc c !  c c c   c c   c
 c; ! c
c c  c c# cc
 c c cc c  c  cc  c c
 c c c  c
c-*cB  c c c+   cCc  
c c c   cc   c c cc c cc
c
 cc c 
cc c c c c  c cc
c
c%cc c c c  c cc
  c c
 c c c  c c
c  c   c c c  c c  c c  c
c cc c
c c  c c
 cc
"c 
 c c c c c
c c  ccc
 c   c c 
 c c c   c
*c c  c( c c c cc c c  c  cc  c   c    c c c   c! c
  c c c %cc
  c ,  c! cc c  c  c c  c c
*c c  cccc c  c c c
  ccc  c! c
 c c c  c! c c 
 c c
 
 c%cc c c c c  ccc    c! c c
c c  c c c

c c # c
c c c c c #c! cc  c c # c c c  c% c  c c"
 c    cc c c
c! c  c  c c c c c c   c  c c  c c  c   c
c/*c(   c; c c  c c c  c c c c c c  c  c
  c c c  c c c
 c c cc  c   c c c! c c  c ccc c c  c cc 
c
cc cc  c c  c   c # c c  cc c
c
  c c c c
  c c  cc
 c c cc c c c  c
c4*c;
    c c    c  ccccc c6  c c  c  c cc  c
 ,  cc
cc cc  c! c  c
  c c c   cB   c c c c c
  c c
 c c   c   c
c7
%cc c c c    c cc cc cc cc ccc
" cc
 c! c  c c
c c c  c c! c  ccc cc    cc! c 
 c   c c cc
  c
 c  c
c5*c c  c c cc c   c! cc  c c c c  
  c cc cc
  
 c c! c # c=c c c   c c   c c cc  ccc  c c  c c
 ccc cc c  c c c  c c # cc cc    c c c
   c c cc
 c cc  
 c cc c  c c c c c cc   c  c c c c c c
 cc
 c c
  c c #  c
cK*c c<  ccc c c cc

 c
 cc
  c; ! c c! c c

c  cc c !  c c c   c! c c c c  ccc   c
c c ccccc c
c  c  c c  c c  c c c c  cc c    c
c c c  cc %c cc  c c c c c  c c  cc  c  cccc

%c! c 
 c    cc c  c cc   c
c c c cc

cc 
 c ccc   cc %cc c  c c   cc  cc
  cc 
 c   c c c#c c c;  c cC  c c
c  c "c   c c
c
  cc  c 
 c c c c c  c! c 
c
NATURALEZA DEL DISCURSO JURIDICO.

c; c

c c  c! c cc c c c! c "c   c 
 cc c
c  c
 c c  c "c
  cc 
 c c c c  c c   c c   cc c c c c
 cc c  c
c+
c 
c! cc   # cc c c! c c  c ccc c  c  c c  c
   c cccc
c
c c
c c cccc c c
 cc
# c c c  c
  c cc c ccL2:cc
 c  c c  c  c   c! c c  c c c c c  c c  c  c c  cc! c
   cc c c   c c  c c c c  c cc c 
 c c
 c c

 c c c   c  cCc  c c  
c   c c c cc c  c c c
 c c  'ccc ccc c! c  c c  c  c c  cc! c  c c c c  c
  cc
 c cc
c c cc c c c  c
c= c c c
c cc c ccc  c c c  c c  #cc c  c c  c
c c

" cc c c
c! c  c ccc

c  c c  # c c c  c   c c c c c
  c c! c c
  c c ccL:Lc=c c c  c c
c c
 c c % cc c  
c 
"c
 c
c c
c c c
c7
%c c  c   c c  c! cc c
 c ccL:Lcc c c c c  c c c  cM    c c c
 c  c!c  c c c c  cc c  c  c
c cc c c
 c

" c  c<c c c c 
 c! c c  c   c c  cc c  c c c   # c c c  c c
 c cc"c!  c  c c c
c c "cc
c;
c c c c   c
 c c c c c c  c c c c! c!c !  cc c c c
 cc
 c 
cc c c  c  cc  ccc
 cc c c c
 c   cc
c  c! c cc! c c  cc c  c c c   # c

c c c  c
  c c  'cc c  c c  c c  c c c c  c c c c  c
  c   # c
 c  cc c  c c c  c! cc c c c  c
 c cc cc
c c cc c  c
c(  c c  c c c c c 
 c c c  c  c c c   c cc c c
! c c  c
c c cc c
cc=cc cc
cc c cc c c
c

  ccc  ccc c ccc c


c c  c c
c c c   c% c c  c c

c c c  cc c   c c c c c  c c   c c
c c c   c
cc ccLLc c c  cc c c
c! cc c c  c c  cc
 cc c c c  
 cc c c c c   c c  c c  c c  c c
c
c c !
c ccc  c c c #c! cc 
 c  c  c c
c  ccc c c c
  c c
c c   c c  cc  c c
 cc  c c c c c c c  cc c cc  c
 cc cc c  ccc
 c   c   c
c  c c! c     cc  c c+  
cc2 N c8
 c ccLL9c  c c " c %c
 ccc c #
 c c c
c c c   cc c c 
 c c c  c cc c
c cc
c   c c c  c c  c;c  c c  c c
 c c  c cc ,c
   cc c c  cc  c c cc c
c c #
 c cc c c  c c c
 c  c( c c  c c
"cc  cc cc c c c6 c= c c  c cc
  c c c c c c  c " c c c 
 c  c
c c  c cc  c 
 c
 c  
 c  c
cc  cc
c c

cCc c! c  cc c  c c  c  
 c   c  cc 
 c c  cc c
 cc! c c
cc cc 
c   c   c cc  c
c c= c c   cc c  c c 
 c  c  c c  c" cc c  c
   cc c   c cc"c   ccc c  c c
cc cc"c   c
! c c
c  c c c c c  c
ccc c
cc  c c c  c c
 c
cc
 c cc  c  cc
c  c c c  c c<  
c! c  c! c c  c
" c  c c  
 c;c
c c  c= c
 cc
c c  c! c 
 c    c
 c c c c   c c cc c c"
c  c! c c c  c 
 cc

c"* c c c
c c c  c c c 
 c  c

cc 
c c
c c c
" c  c c%
c c  c c c c c
 c c
c
cc c
c c! c  c c   c
 c c   c  *
 c c c
 c
 c c  c+c c  
c c c c! c c  c c c  cc c c c c  cc cc c
  ccc c   cc
"c 
 cc c
 c c   c c c c c   cc
 c c  c   c! c c c c  c c c
" c  cc   c
c=c  c  c  c
c  c! c  cc  c c  c c  c c
    ccc

 c c   cc c  cc c  c c   c % cc  c   c c  cc c
   # cc" c c  c c c
c  cc c cB  ccc  cc  c c   c
 % c   c c  cc c cc c  c  c! c c c c   c ccc

c! cc  c
cc c  c c
 c   c  c c c   ccc 
'c ! c

c! c c c c  c cc

 c  c c c c  cc=  c
c cc  c c #
 c  cc cc c %cc"c c cc c  c c c c  c
  cc2 N cc c  c  c c+  
c  c% c! c   c c   # c cc  c c
 #
 c c cc c c  c c
c cc c c  c cc  c c= c! c
  c c #
 c c
cc c   c c #
 c c   c
DESARROLLO DEL DISCURSO JURIDICO
c  c c  c cc   c c c
c" c c  c  c  c c  c
c c   c c
    c cc c c
 c=c  c cc  c
c)*c7 
 cc 
c c ! cc c  c # c c 
 c c cc
c #c c c
c c c c c c
c c cc c! c c # ccc c c
  c
 c c

c 
 cc c
c   c  c  c
c  c
cc c c  c c 
c c c
c c
c   cCc  c! c c  cc 
c  c # c
c 
cc 
c! c  c c    c     c c
*c c 
 c c;  c+  cc! c c  c  c  cc  c c c c cc c! c
 c  cc c  c c cc  c cc c!  c cc  cc c c c   c
  c c

c c c cc


c # c( cc c   c c  c   c   cc  c c   c
  c c
  c c  c  c c  c! c c c c  ccc c !  c c c   c c   c
 c; ! c
c c  c c# cc
 c c cc c  c  cc  c c
 c c c  c
c-*cB  c c c+   cCc  
c c c   cc   c c cc c cc
c
 cc c 
cc c c c c  c cc
c
c%cc c c c  c cc
  c c
 c c c  c c
c  c   c c c  c c  c c  c
c cc c
c c  c c
 cc
"c 
 c c c c c
c c  ccc
 c   c c 
 c c c   c
*c c  c( c c c cc c c  c  cc  c   c    c c c   c! c
  c c c %cc
  c ,  c! cc c  c  c c  c c
*c c  cccc c  c c c
  ccc  c! c
 c c c  c! c c 
 c c
 
 c%cc c c c c  ccc    c! c c
c c  c c c

c c # c
c c c c c #c! cc  c c # c c c  c% c  c c"
 c    cc c c
c! c  c  c c c c c c   c  c c  c c  c   c
c/*c(   c; c c  c c c  c c c c c c  c  c
  c c c  c c c
 c c cc  c   c c c! c c  c ccc c c  c cc 
c
cc cc  c c  c   c # c c  cc c
c
  c c c c
  c c  cc
 c c cc c c c  c
c4*c;
    c c    c  ccccc c6  c c  c  c cc  c
 ,  cc
cc cc  c! c  c
  c c c   cB   c c c c c
  c c
 c c   c   c

c7
%cc c c c    c cc cc cc cc ccc
" cc
 c! c  c c
c c c  c c! c  ccc cc    cc! c 
 c   c c cc
  c
 c  c
c5*c c  c c cc c   c! cc  c c c c  
  c cc cc
  
 c c! c # c=c c c   c c   c c cc  ccc  c c  c c
 ccc cc c  c c c  c c # cc cc    c c c
   c c cc
 c cc  
 c cc c  c c c c c cc   c  c c c c c c
 cc
 c c
  c c #  c
cK*c c<  ccc c c cc

 c
 cc
  c; ! c c! c c

c  cc c !  c c c   c! c c c c  ccc   c
c c ccccc c
c  c  c c  c c  c c c c  cc c    c
c c c  cc %c cc  c c c c c  c c  cc  c  cccc

%c! c 
 c    cc c  c cc   c
c c c cc

cc 
 c ccc   cc %cc c  c c   cc  cc
  cc 
 c   c c c#c c c;  c cC  c c
c  c "c   c c
c
  cc  c 
 c c c c c  c! c 
c
Discurso argumentativo
c c c cc 
 c c  cc c c  cc c  c   c! c 
c;  cc
 cc c    cc  cc   cc c c  
 cc  c! c c
  c  c
 # c
c    c cc 
 c c c  c
 c c 
cc c! c c c c c  c c  c  c c cccc  c  c c
   c   c
; c c # c! c c  c c c c  ccc!  c c! c c    cc! c  c! c
   c    c
   cc
  c! c c 
 c c   c 
 cc   cc!  c
<
  c cc 
 c cc c c c
 cc  c c  # cc c c$ c! cc
  c  c c! c   c  c   c  c 
 c cc

Discurso prctico y discurso jurdico.c


El discurso jurdico y/o la lgica jurdica, para Barros (1994), es un metalenguaje dedicado a observar el correcto
funcionamiento de la actividad argumental en el mbito del razonamiento jurdico, en consecuencia, en el mbito de la
aplicacin de la ley, de la administracin de justicia y de la elaboracin de las leyes. En trminos desimplicados, tanto para
el discurso prctico general y, en mayor medida, para el discurso jurdico (Alexy, 1989; Atienza, 1993), en el plano de la
actividad argumental, las cuestiones fundamentales se deciden bajo el mbito de accin de la razn, esto es, bajo
lafuerza del mejor argumento (ver Alexy 1989).
Desde esta ptica, un argumento es un tipo de interaccin humana a travs de la cual se formulan y debaten tramos de
razonamiento, es decir, secuencias de razones encadenadas que establecen el contenido y fuerza de la proposicin que el
hablante esgrime en favor de una pretensin especfica. Para la lgica formal, esta actividad se actualiza en el silogismo de
tres entradas: premisa mayor, premisa menor y la conclusin.
En dos enunciados, segn Alexy (1989), se rene el contenido medular de la lgica de los silogismos jurdicos que
actualizan la ley y que son utilizados por quienes administran la justicia y por los que elaboran leyes; estos enunciados
son:
1. La proposicin normativa (premisa mayor): corresponde al conjunto de enunciados reglamentarios que imperan en un
perodo; no son ni verdaderos ni falsos, sino vlidos o no, acatados o no, y dependen de una disposicin constitucional, o
de la discusin dogmtica del caso. (Para una provechosa discusin sobre el papel de la dogmtica ver Luhmann, 1983).

(.La proposicin enunciativa (premisa menor, dato): corresponde a juicios de la experiencia que describen situaciones
particulares y consideraciones de hecho; son verdaderas o falsas debido a que se les somete al criterio de falsacin
experiencial, y dependen de los trminos procesales: testigos, declaraciones, etc.
Esta prctica deductiva en el mbito de la argumentacin jurdica es parte, segn Alexy (1989), (tambin Atienza (1993),
Rivano (1984), Toulmin (1958)), de una de las reglas bsicas del discurso prctico general, bajo el dominio de la actividad
argumental: la existencia de un consenso racional. Se sostiene que el consenso es el producto de una prctica sistemtica
de los involucrados de someterse a s mismos al peso de la evidencia y a la fuerza de los argumentos racionales. El
supuesto de la regla es que los humanos tienen la posibilidad de consenso racional, de acuerdo a la capacidad prctica de
sujeto racional. Juan Rivano (1984) propone entender la dinmica del uso de la razn, el funcionamiento cotidiano de la
racionalidad, bajo la idea de uncomportamiento recurrente que realizamos para desenvolvernos y para explicarnos,
retrospectivamente como toda lgica[1], la situacin por la cual pasamos; esto es, a travs de la aplicacin sucesiva de
silogismos causales, por inadvertidos que stos parezcan.
Las cadenas de silogismos causales se despliegan bajo una lgica de acuerdo al dominio involucrado y todos los dominios
tienen una, en tanto que poseen un funcionamiento especfico en el mundo de dicho dominio: una razn de existencia.
En todas las diversas esferas del argumento se articula una lgica, ya que en cada esfera del argumento se despliega una
racionalidad. Un caso cotidiano de cadena silogstica causal que se utiliza sistemticamente es el de la  

   : si uno implica a un segundo, y este a un tercero, entonces el primero implica al tercero. El sorite, figura
argumental jurdica, tiene una dinmica similar a la nocin de transitividad de la lgica formal (ver Barros, 1994).

V s   r s d  discurso jurdico.c


pomo se ha sostenido, el discurso jurdico es un caso especial del discurso prctico general. Alexy (1989) seala al
respecto:             
        
   
  

  
  

         
  (Alexy, 1989: ( 3).
Este juicio emerge a partir del convencimiento de que en el discurso jurdico se discuten fenmenos prcticos. El discurso
jurdico tiene la pretensin de llevar a cabo tal debate a partir de la correccin a travs de reglas especficas. En lo
fundamental, el discurso jurdico pretende que cada     sea comprendida en el marco de una
fundamentacin racional de acuerdo al cuadro jurdico vigente, esto es, sujeto a la ley, a los precedentes judiciales y a la
dogmtica jurdica.
Por otro lado, las decisiones judiciales se fundamentan en dos tipos de justificaciones; la justificacin interna y la
justificacin externa. La justificacin interna remite al funcionamiento de la lgica jurdica dando por sentado la
existencia de predicados positivos. De tal modo, tenemos dos reglas bsicas:
1. Para la fundamentacin de una decisin jurdica debe aducirse por lo menos una norma universal.
(. La decisin jurdica debe seguirse lgicamente al menos de una norma universal, junto con otras proposiciones.
puando un caso complica la aplicacin de tales reglas, el discurso jurdico establece lo siguiente:
1. Siempre que exista duda sobre si un individuo posee la predicacin de que se le acusa, hay que aducir a una regla
particular que decida la cuestin.
(. Por lo tanto, son necesarios los pasos de desarrollo que permitan formular expresiones cuya aplicacin al caso en
cuestin no sea ya discutible.
3. De ese modo, hay que articular el mayor nmero posible de pasos de desarrollo (Derecho procesal).
Vemoslo en el desarrollo que sigue:
a) Quien comete un asesinato debe ser castigado con la pena de reclusin mayor.
b) Quien mata alevosamente, comete un asesinato.
c) Quien se aprovecha de la indefensin o buena fe de otro, acta alevosamente.
d) Quien mata a una persona mientras est dormida, se aprovecha de su estado de indefensin.
e) X mat a Y mientras este ltimo estaba dormido.
f) A X se le debe imponer la pena de reclusin mayor.
Se observa que aplica un procedimiento silogstico clsico, en trminos de sorites, cuya conclusin se desprende
correctamente de la norma universal como antecedente.

La justificacin externa de la lgica jurdica, por su parte, remite al problema del trato con las premisas. Expondr las
reglas y formas de la justificacin externa a travs de las reglas de argumentacin dogmtica y las reglas del uso del
precedente.
La argumentacin dogmtica trata de enunciados que se refieren a normas establecidas y a la aplicacin del derecho sin
ms; estos enunciados tienen una coherencia entre s, la que se discute en el marco de la ciencia jurdica institucional.
Estos enunciados tienen como funciones: estabilizar el sistema, hacerlo progresar tras la discusin, poner lmites en la
discusin al decidir sobre la materia ya juzgada (sin nueva revisin), informar y controlar los procesos sucesivos
de interpretacin. Se reconocen como reglas especficas las siguientes:
1. Todo enunciado dogmtico, si es puesto en duda, debe ser fundamentado mediante el empleo, al menos, de un
argumento prctico de tipo general.
(. Todo enunciado dogmtico debe poder pasar una comprobacin sistemtica, tanto en sentido estricto como en sentido
amplio.
3. Si son posibles argumentos dogmticos, deben ser usados. El uso del precedente, tanto en su funcin discursiva general
como jurdica, se justifica porque:
  
   
         
 
  
 (Atienza, 1993: 199).
El uso del precedente significa, en sentido estricto, aplicar una norma. En trminos prcticos, argumentar jurdica o
"sustancialmente" y separarse del precedente, se convierte en una desventaja, pues significa alejarse del dominio de
racionalidad de un asunto. Las dos reglas que siguen describen el formato ms general del funcionamiento del precedente:
1. puando pueda citarse un precedente en favor o en contra de una decisin, debe hacerse.
(. Quien quiera apartarse de un precedente asume la carga de la argumentacin.
Para el caso de la justificacin interna de la lgica jurdica, cabe aplicar el principio de universalidad del discurso prctico,
que se corresponde con el principio de tratar igual a lo igual. Bajo los efectos de las proposiciones enunciativas, la de los
hechos empricos, en ambos discursos opera la presuncin racional, el tipo de deductibilidad que otorga decisin y
conclusin. El uso del precedente formatea buena parte de nuestras inferencias argumentales. Quizs la propia dogmtica
jurdica puede entenderse como una petrificacin particular de un discurso prctico posible en el marco de un
ordenamiento jurdico.

Вам также может понравиться